Sinds het uitbarsten van de financiële- en daaropvolgend

ING Investment Office
Publicatiedatum: 27 oktober 2014
Europese
banken
‘Comprehensive Assessment’:
bankentest door ECB
Door Jan Kleipool, analist van het ING Investment Office
Gisteren heeft de Europese Centrale Bank (ECB) de resultaten van haar bankenonderzoek, de
zogenoemde ‘Comprehensive Assessment’ (CA) gepubliceerd. Daarin staan de uitkomsten
van het balansonderzoek door de ECB (‘Asset Quality Review’, AQR) en de resultaten van de
stresstest door de centrale toezichthouder, European Banking Authority (EBA). Hieronder de
eerste conclusies.
Bemoedigend beeld
Geen van de banken in het universum van het ING Investment Office vertoont een kapitaaltekort onder het CA. Zowel
onder het basisscenario als onder het meest ongunstige scenario voldoen alle banken in ons universum dus aan de
minimum kapitaaleisen. Alles bij elkaar vinden we de uitslagen van het CA bemoedigend. Zij vormen een sterke basis
voor verder herstel van het vertrouwen in de sector en een goede opmaat voor het enkelvoudig bankentoezicht dat in
november van start gaat. De banken die zijn gezakt voor de toetsing door de ECB vallen overwegend in de categorie
banken waarvan een zwakke uitslag was verwacht. Het CA vormt volgens ons dan ook geen verrassing voor de markt.
De uitslagen bevestigen onze positieve visie op de Europese bankensector.
Meevallende resultaten CA zonder veel negatieve verrassingen
Van de 130 grootste banken onder de stresstest hebben 25 banken een kapitaaltekort volgens het CA, met een totaal
kapitaaltekort van €25 mrd. De kapitaalratio’s moesten boven de 8% liggen na het AQR in het basisscenario van de
stresstest en boven de 5,5% in het meest ongunstige scenario. Van de 25 banken die gezakt zijn, hebben er 12 het
kapitaaltekort al weggewerkt tijdens de eerste negen maanden van 2014. Het CA is namelijk gebaseerd op data per
eind 2013. De andere 13 banken hebben nu twee weken de tijd om een kapitaalplan in te leveren en zes maanden om
dit uit te voeren en het kapitaal te versterken. Daarnaast moeten de activa van banken aangepast worden met €48 mrd
waarvan €37 niet tot een kapitaaltekort leiden. In combinatie met het kapitaaltekort van €25 mrd komt het uiteindelijke
bedrag dat met de CA is gemoeid dus uit op €62 mrd. Opvallend is dat voor €136 mrd aan posten is vastgesteld die als
‘in gebreke blijvend’ (wanbetaling) gekenmerkt zouden moeten worden. Dit is een stijging van 15,5% ten opzichte van
het huidige totaal van €879 mrd aan wanbetalingen op de balansen van de banken. In het meest ongunstige scenario zou
het kapitaal van de banken met €263 mrd dalen, waardoor het gemiddelde (de mediaan) van de kapitaalratio’s met 4
procentpunten zou dalen van 12,4% naar 8,3%. Over het geheel genomen zijn dit volgens ons geruststellende niveaus.
De banken in tabel 1 zijn gezakt voor het CA. Van de 25 banken hebben echter 12 al voldoende kapitaalmaatregelen
getroffen in de loop van 2014 waardoor verdere kapitaalversterking niet noodzakelijk is. Per saldo bieden deze
uitkomsten volgens ons geen negatieve verrassingen waarmee de markt geen rekening had gehouden. Geen van de
wereldwijde systeembanken (‘global systemically important banks’, G-SIB’s) zijn gezakt voor het CA, waardoor het
vertrouwen in de sector kan verbeteren.
Tabel 1: slechts 13 banken met kapitaaltekort dat moet worden opgelost
Bank
Monte dei Paschi di Siena
Eurobank¹
Banco Comercial Português
National Bank of Greece¹
Oesterreichischer Volksbanken-Verbund
permanent tsb
Banca Carige
Dexia²
Banca Popolare di Vicenza
Hellenic Bank
Banca Popolare di Milano
Nova Ljubljanskabanka3
Nova KreditnaBanka Maribor3
Cooperative Central Bank
Bank of Cyprus
Veneto Banca
Banco Popolare
Piraeus Bank
Credito Valtellinese
Banca Popolare di Sondrio
MünchenerHypothekenbank
AXA Bank Europe
C.R.H. -Caisse de Refinancement de l’Habitat
Banca Popolare dell'Emilia Romagna
Liberbank
Kapitaaltekort (mrd)
Kapitaaltekort na reeds opgehaald kapitaal (mrd)
2.14
2.86
-0.01
2.5
0
0
1.02
0
0.46
0.1
0.52
0
0
1.5
1
0.74
1.76
1
0.42
0.34
0.41
0.2
0.25
0.76
0.64
2.11
1.76
1.15
0.93
0.86
0.85
0.81
0.34
0.22
0.18
0.17
0.03
0.03
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
¹ Deze banken hebben een kapitaaltekort onder de statische projecties van de balans. Op basis van dynamische projecties die de reeds
aangekondigde herstructureringen in acht nemen hebben deze banken vrijwel geen kapitaaltekort.
2
Het resolutieplan voor deze bank in acht nemend, dat profiteert van de staatssteun, is geen noodzaak om kapitaal op te halen.
3
De impact van de reeds goedgekeurde herstructureringsmaatregelen om de structurele winstgevendheid te verbeteren en de ingehouden winst in
acht nemend, dekken de kapitaaltekorten.
Bron: ECB, 26 oktober 2014.
De banken in ons universum die zijn meegenomen in het CA hebben de stresstest goed doorstaan. Bovendien heeft het
AQR slechts een beperkte impact gehad op de kapitaalratio’s. Dit wil zeggen dat de harmonisatie van de
balansmaatstaven en het doorlichten van de producten op de balans niet heeft geleid tot grote dalingen van de
kapitaalratio’s. Zoals te zien is in tabel 2 hebben binnen ons universum KBC en Commerzbank de grootse impact
ondervonden van het AQR met een daling van de kapitaalratio van 60 basispunten. Opvallend is dat er geen grote
negatieve verassingen naar boven zijn gekomen bij de grote Spaanse, Italiaanse en Franse en Duitse banken. Dit kan
het voor beleggers aantrekkelijker maken om erin te investeren.
Tabel 2: impact van het AQR op banken in het IIO-universum beperkt
Bank
KBC
Commerzbank
Deutsche Bank
BBVA
Santander
BNP
Credit Agricole
Societe Generale
Intesa
Unicredit
ING
Kapitaalratio gerapporteerd
Kapitaalratio na AQR Impact harmonisatie
13.3%
12.7%
0.60%
11.4%
10.8%
0.60%
13.4%
13.3%
0.10%
10.7%
10.5%
0.20%
10.4%
10.3%
0.10%
10.7%
10.5%
0.20%
11.0%
10.8%
0.20%
10.9%
10.7%
0.20%
12.0%
11.7%
0.30%
9.8%
9.6%
0.20%
10.4%
10.1%
0.30%
Bron: ECB, 26 oktober 2014.
Sectorcommentaar Europese banken 27 oktober 2014 2
Afgezien van de beperkte impact van het AQR waren ook de uitkomsten van de stresstest relatief goed voor de banken
binnen ons universum. Alle banken in ons universum die zijn getoetst, hebben de stresstest goed doorstaan met
kapitaalratio’s die onder beide scenario’s ruim boven de minimumniveaus lagen. De eis voor het basisscenario lag op
8% en voor het ongunstige scenario op 5,5%.
Kapitaalratio’s banken uit ons universum na stresstest ruimschoots boven minimumeisen
Bron: ECB, 26 oktober 2014.
Het grondige onderzoek van de balansen van de Europese banken is volgens ons een goede opstap naar het
enkelvoudige toezicht door de ECB (Single Supervisory Mechanism, SSM) dat in november van start gaat. De
combinatie van het AQR en de stresstest zorgen voor meer transparantie, consistentie en harmonisatie binnen het
speelveld van de Europese bankensector. Dit kan leiden tot meer vertrouwen in de sector en bevordert een
veerkrachtiger bankensector. Dat kan weer leiden tot lagere financieringskosten en mogelijk tot meer kredietverlening
wat kan bijdragen aan de economische groei.
Uitslagen bevestigen onze positieve visie op de Europese bankensector
Ondanks aanhoudende economische tegenwind en (nieuwe) risico’s blijven de financiële markten relatief rustig en
verbeteren de balansrisico’s bij banken gestaag. De recente kwartaalcijfers van de banken bieden bovendien
aanknopingspunten om optimistischer te worden over de sector. Het onderliggende herstel van de sector lijkt door te
zetten hoewel grote eenmalige negatieve posten (zoals boetes en schikkingen, reorganisatiekosten enzovoort) en
geopolitieke risico’s nog steeds het nieuws domineren. We verwachten dat dit onderliggende herstel de rest van het
jaar doorzet. Het CA leidt bovendien volgens ons tot meer transparantie en vertrouwen in de sector. Dit kan, in
combinatie met de stimuleringsinitiatieven van de ECB, zorgen voor verder koersherstel van de Europese banken. Het
liquiditeitsprogramma van de ECB (targeted long-term refinancing operation, TLTRO) biedt op de korte termijn steun
voor de winstmarges door de lagere financieringskosten en kan uiteindelijk de kredietverlening stimuleren. De marges
kunnen hierdoor, ondanks de lage rente, op peil blijven. Bijkomend voordeel is dat het opkopen van gesecuritiseerde
leningen door de ECB kan leiden tot een lager kapitaalbeslag bij banken. Het CA is een van de laatste hordes voor het
nieuwe toezicht op de Europese bankensector. De meeste banken in ons universum hebben de juiste maatregelen
genomen om deze testen goed te doorstaan. Dat biedt uitzicht op verder koersherstel van de banken in de periferie en
een nieuwe focus op organische groei. We zien een aantal positieve katalysatoren voor de Europese bankensector voor
2014 en 2015 waaronder een verder economisch herstel, minder wanbetaling, goede kostenbeheersing, verbeterende
kredietgroei, dalende financieringskosten en het meevallende CA. Negatieve factoren voor de komende tijd zijn volgens
ons de lagere inkomsten door ‘deleveraging’ (vermindering hefboom), meer regels en de zakenbankinkomsten die nog
steeds onder druk staan.
Meer informatie over het CA op de sites van de ECB:
http://www.ecb.europa.eu/ssm/assessment/html/index.en.html
https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/other/aggregatereportonthecomprehensiveassessment201410.en.pdf?d2f05d43d17
7c25c57e065ebdbf80fe7
Sectorcommentaar Europese banken 27 oktober 2014 3
Meer weten?
Kijk op www.ing.nl/beleggen
of volg ons op Twitter via
@INGnl_IO
Disclaimer
Deze publicatie is opgesteld namens ING Bank N.V.,
gevestigd te Amsterdam en slechts bedoeld ter informatie.
ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V. Deze
publicatie bevat beleggingsaanbevelingen maar geen
beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot
koop of verkoop van enig financieel instrument. ING Bank
N.V. betrekt haar informatie van betrouwbaar geachte
bronnen en heeft alle mogelijk zorg betracht om er voor te
zorgen dat ten tijde van de publicatie de informatie waarop
zij haar visie in deze publicatie heeft gebaseerd niet onjuist of
misleidend is. ING Bank N.V. geeft geen garantie dat de door
haar gebruikte informatie accuraat of compleet is. De
informatie in deze publicatie kan gewijzigd worden zonder
enige vorm van aankondiging. Auteursrecht en rechten ter
bescherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op
deze publicatie. De beleggingsaanbevelingen in deze
publicatie zijn opgesteld door Jan Kleipool van het ING
Investment Office en zijn uitgebracht door ING Bank N.V. De
beloning van de analist is niet afhankelijk van specifieke
aanbevelingen of standpunten in deze publicatie. De
beleggingsaanbevelingen zijn gebaseerd op door ons
betrouwbare bronnen. Overneming van gegevens uit deze
publicatie is toegestaan, mits de bron wordt vermeld. ING
Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam,
handelsregister nr. 33031431 Amsterdam en staat onder
toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit
Financiële Markten (AFM).

Download Report