PERSDOSSIER - smartbe.be

PERSDOSSIER
1
Persbericht
SMART VIERT 15-JARIG BESTAAN
OP 13/9/2013 IN DE BOTANIQUE
We vieren deze verjaardag samen met onze leden. Op het programma: een pittige mix
van workshops, netwerkmomenten en coaching door kunstenaars met naam (Scott Mc
Cloud, Johan Muyle, Tuur Florizoone,…). En niet te vergeten: een feestelijke afsluiter met
concerten (Roscoe, Noa Moon, BRNS,…) en een DJ-set.
SMart is vandaag: 10 kantoren in België, 50.000 leden, en een aanwezigheid in 4 Europese
landen. Achter de cijfers vormde zich de laatste 15 jaar een gemeenschap van kunstenaars,
technici en andere creatieven. De verjaardag is een mooie gelegenheid om terug te blikken op
het bijzondere professionele parcours dat creatieven in de loop der jaren aflegden.
Sinds 1998 bieden we de leden oplossingen om hun creatieve projecten te beheren via het
systeem voor contracten. Na de ontwikkeling in 2004 van onze tool voor projectbeheer, zetten we
in 2008 een aantal financiële diensten op poten om de projecten van de leden te ondersteunen.
Het succes van deze diensten geeft aan hoezeer kunstenaars en creatieven ook vandaag nog
nood hebben aan ondersteuning, vooral in deze tijden van economische crisis.
Ondanks de vooruitgang op wetgevend vlak de laatste 15 jaar, blijven er nog heel wat uitdagingen.
Onze twee recente rechtszaken tegen de RVA toonden het aan: de creatieve sector heeft
steun nodig. Bovendien hebben, de aanpassingen in de wet ten spijt, een belangrijke groep
kunstenaars vandaag nog steeds geen recht op een echte sociale en juridische bescherming.
Het stopt uiteraard niet hier. Heel wat nieuwe projecten zijn in opbouw. Zo willen we de komende
jaren de samenwerking binnen de Europese creatieve sector aanmoedigen door de mobiliteit
van projectwerkers te verbeteren. We onderzoeken op welke manier de oprichting van een
Europese coöperatieve bank een betere financiering van transnationale creatieve projecten
kan bevorderen. Tot slot willen we het samenwerken tussen kunstenaars in België versterken
via het voorzien van coworking in Schaarbeek en een nieuwe crowdfunding tool, Push.
We nodigen u van harte uit om erbij te zijn op 13/09. Ontdek het volledige programma.
Nog vragen?
Contacteer Tom Vervoort
op +32 477 17 14 17
of via mail [email protected]
Sinds
Maats 1998
groeid
c
geme happij
e S
v
e
M
missi nschap v oor artie art, Ste
e: de
an m
sten,
unge
e
en c
v
reatie werkomsta er dan 50 uit tot ende
ven v
.000
admin
ndigh
ee
e
e
i
s
r
d
b
t
e
r
e
a
n van leden. On n
teren.
tieve
zakel
ze
e
ijk
k
W
over d e begele n financië e doen unstenaar
s
idi
le
di
e crea
tieve ng, juridis ondersteu t via een
secto
c
r, ople he bijstan ning, een
idinge
d
n, be , studies
urzen
2
…
Persdossier:
15 JAAR SMART
I.Wat is SMart?
Sinds 1998 verbetert SMart de werkomstandigheden van kunstenaars en creatieven. Dit
doen we via een administratieve en financiële ondersteuning, een zakelijke begeleiding,
juridische bijstand, studies over de creatieve sector, opleidingen, beurzen… voor iedereen
die werkt in de creatieve sector.
ACHTER DE CIJFERS: EEN GEMEENSCHAP VAN CREATIEVEN EN KUNSTENAARS
10 kantoren in België, 50.000 leden en een aanwezigheid in 4 Europese landen. Achter de
cijfers vormde zich intussen een echte gemeenschap van kunstenaars, technici en andere
creatieven. Ze wordt met de dag sterker dankzij de samenwerking met andere leden of via
uitwisseling op onze ledensite SMartAgora1. Om het netwerk van creatieven en kunstenaars
verder vorm te geven, versterkten we onze lokale aanwezigheid. In juli 2013 openden we een
nieuw bureau in Schaarbeek, een gemeente waar traditioneel veel leden werken en wonen.
DE LEDEN VERTEGENWOORDIGEN EN VERDEDIGEN:
EEN PERMANENT AANDACHTSPUNT
Ondanks een aantal zeer positieve evoluties in de wetgeving heeft een belangrijke groep
kunstenaars en technici vandaag nog steeds geen recht op een echte sociale en juridische
bescherming. De weg is nog niet ten einde: momenteel verdedigen we meer dan 200 leden
in twee rechtszaken tegen de RVA, die hen hun rechten ontzegt.
ONDERSTEUNING
Onze groei toont aan hoezeer kunstenaars
en creatieven ook vandaag nog nood
hebben aan ondersteuning. Net als
elders slaat de economische crisis hevig
toe in de culturele sector. De onzekere en
veranderlijke arbeidsomstandigheden,
de kortlopende contracten, de sombere
socioeconomische context, noodzaakt
ons te concentreren op onze primaire
taak: het ondersteunen van de leden via
het aanbieden van een dienstverlening
op maat.
1
www.smartagora.com
3
II. De historiek van SMart
TWEE STICHTERS
SMart, Steungevende Maatschappij voor artiesten, werd opgericht in 1998 om kunstenaars en
creatieven te begeleiden bij het complexe administratieve beheer van hun artistieke activiteiten in
België. De vzw onstond onder impuls van Pierre Burnotte en Julek Jurowicz, vandaag afgevaardigd
bestuurders. “Ik heb lang een zaak uitgebaat waar concerten georganiseerd werden”, aldus
Pierre Burnotte, “De officiële mechanismen waren echter niet aangepast aan de realiteit in de
sector. Kunstenaars waren niet op de hoogte van hun rechten en plichten, terwijl de toenmalige
Administratie Arbeid en Tewerkstelling, de vakbonden en de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid
nauwelijks kennis hadden van de specificiteit van de sector...”. Julek Jurowicz stond in die tijd aan
het hoofd van een boekhoudkantoor met ervaring in het audiovisuele milieu. “Mijn partner werkte als
filmmaquilleuse. Ik kon dus van dichtbij volgen welke problemen de aaneenschakeling van tijdelijke
projecten met zich meebrengt. Lange ‘verlofperiodes’, het overlappen van verschillende projecten,
administratieve moeilijkheden door verschillen in de sociale zekerheid van andere landen,…”
HET ONSTAAN VAN EEN BEROEPSVERENIGING
De vereniging startte met het administratieve beheer van de activiteiten van musici.
Gaandeweg kwamen daar andere kunstenaars bij. Om de werking zo efficiënt
mogelijk te ontwikkelen, omringen de twee partners zich met juridische, financiële en
boekhoudkundige experts. Al snel duiken er twee nieuwe uitdagingen op. De kunstenaars
vragen naar procedures om hun prestaties per cachet te kunnen aangeven en op een
hoger niveau, om een kader op wetgevend vlak zodat ze hun activiteiten in de best
mogelijke omstandigheden kunnen uitvoeren. Dit leidt in 2008 tot een vereniging voor
creatieve beroepen gebaseerd op een actief lidmaatschap.
EEN JURIDISCH KADER OPZETTEN
EN VERDEDIGEN
SMart staat bij aanvang voor talrijke
uitdagingen.
Uitgroeien
tot
een
zelfbedruipende vereniging, de kunstenaars
de mogelijkheid bieden om hun activiteiten
te beheren binnen een veilig juridisch
kader, een ledengemeenschap opbouwen
waarvoor SMart het sociaal en fiscaal statuut
beheert,… We werken in 1998 ook mee aan
het Nationaal Kunstenaarsplatform om de
belangen van de leden te verdedigen vanuit
onze praktijkervaring. Het platform wordt een
bevoorrechte gesprekspartner op het terrein
en in het politieke debat over het bepalen van
een sociaal statuut voor kunstenaars.
4
02.
inds 20
s
t
r
a
M
an S
Ik
, is lid v
t
n
a
moest.
ik
t
z
e
u
h
?
m
e
n
,
o
nh
rdie
eld.
rizoone
cten voo echt bewust va elverdiende g
a
tr
n
Tuur Flo
o
c
w
iet
je je
het
as me n
regelde
ten met
? an
›› Hoe g student en w t en ging dan e
kennen
n
te
c
o
s
mand v
a
n
m
ie
tr
o
s
n
k
a
o
m
n
w
tc
a
e
r
Ik
re
Ma
r kw
een ove
e je de S an Brussel. E
d
r
e
le
tekende
e
v
ho
neer en onservatorium
ol
›› Wan
c
dat ik v
in het
m
derd?
o
o
n
f
a
,
r
in
n
e
v
te
e
ia
V
werken zw op te rich omst wel me
aten.
n
r
a
p
v
t
r
r
ie
k
a
v
SM
man
een
n toe
SMart je ngeraden om
eeft mij
h
ft
t
e
a
e
d
H
ja,
aa
››
eeft me projecten. En !
h
t
r
a
M
n
S
d
zat ron ar geen spijt va
n
e
n
n
pla
da
. Ik heb
bepaald
1998: IMPLEMENTATIE VAN HET SYSTEEM VOOR CONTRACTBEHEER
Het systeem is gebaseerd op het principe van een loongarantiefonds. De leden hebben
de garantie dat ze hun betaling ontvangen binnen de 7 werkdagen na het uitvoeren van
hun prestatie. Ongeacht of hun opdrachtgever de factuur betaald heeft of niet. Indien de
opdrachtgever in gebreke blijft, neemt SMart de juridische procedures op zich.
2004: ONTWIKKELING VAN HET ACTIVITEITENBEHEER
Om de autonomie van de leden te vergroten en een echte kunstenaarsgemeenschap
te ontwikkelen, zet SMart een systeem voor projectbeheer op. Het systeem van
contractbeheer laat immers niet toe om ook complexere situaties te behandelen zoals bv.
bij onderaanneming of grote uitgaven. Deze nieuwe dienst kreeg de naam “Activiteit” en
laat toe om met meerdere personen een project te beheren. Dit versterkt de samenwerking
tussen de leden.
2008: FINANCIËLE DIENSTEN
Om de ontwikkeling van artistieke projecten te steunen, werden een aantal financiële
diensten uitgewerkt. De leden van SMart die een Activiteit beheren, kunnen een beroep
doen op financiële dienstverlening op maat van hun project.
2009: OPENING VAN SMART FRANKRIJK
De oprichting van de kantoren in Rijsel, Parijs en Montpellier is de eerste stap in de
Europese ontwikkeling. De dienstverlening in België wordt vertaald naar de lokale
context en reglementering.
2011: SMART KRIJGT ERKENNING ALS SOCIAAL BUREAU VOOR KUNSTENAARS (SBK)
In 2011 worden we erkend als SBK2. Vanaf dan kunnen we de leden twee soorten
contracten bieden voor hun artistieke prestaties. De keuze van het type contract hangt af
van de relatie tussen de kunstenaar en de opdrachtgever (band van ondergeschiktheid
of niet).
2
Een SBK is een specifiek erkende organisatie binnen de uitzendsector die met kunstenaars mag werken. Alleen SBK’s
hebben de bevoegdheid om binnen de uitzendsector artistieke contracten af te sluiten en werknemers ter beschikking te
stellen van andere gebruikers (opdrachtgevers).
5
III.En de toekomst?
VERDEDIGEN EN VERTEGENWOORDIGEN
We gaan ook in de toekomst door met het
vertegenwoordigen en verdedigen van onze leden
samen met de partners op het terrein. Er blijven nog
heel wat blinde vlekken in het huidige beleid. Een
memorandum voor de verkiezingen van mei 2014
moet de beleidsmakers informeren en hen aansporen om de bepalingen uit de programmawet
van 20023 te implementeren.
EUROPESE MOBILITEIT VAN KUNSTENAARS
De mobiliteit van kunstenaars wint aan belangrijkheid en vraagt om een transnationaal
perspectief. Naast de verdere uitbouw van de Europese kantoren4, willen we de krachten
bundelen en de Europese samenwerking van de creatieve sector naar een hoger niveau
tillen. De oprichting van een nieuwe denktank voor creatieve projectwerkers in samenwerking
met Culture Action Europe moet het overleg over de internationale uitdagingen stimuleren.
COWORKING EN CROWDFUNDING
SMart wil de onderlinge samenwerking tussen kunstenaars aanmoedigen en de actoren van de
cultuursector dichter bijeenbrengen. Door de oprichting van nieuwe coworking spaces zullen
kunstenaars en creatieven elkaar kunnen ontmoeten, ideeën uitwisselen en samen aan projecten
werken. Ook de ontwikkeling van het crowdfundingplatform Push5 sluit hierbij aan. Doel is leden
een nieuwe tool te bieden om hun artistieke project te realiseren met de begeleiding van SMart.
Dankzij het platform zullen kunstenaars hun project kunnen testen, hun netwerk verbreden en
steun vergaren bij een breed publiek.
NAAR EEN EUROPESE FINANCIERING VOOR CULTURELE PROJECTEN
SMart blijft inspelen op de actuele noden omtrent de financiering van culturele projecten.
Niet alleen in België maar ook in de andere landen waar we onze activiteiten ontwikkelen.
Vandaar het idee om aan de Europese uitbreiding de oprichting van een coöperatieve bank
te koppelen voor het financieren van artistieke en creatieve projecten.
3
De Wet van 24 december 2002, (B.S. 31/12/2002), Hfst. 11, afd. 2, van kracht sinds juli 2003, legde de basis voor
een nieuw sociaal statuut voor de kunstenaar. De wet bevat maatregelen die de kunstenaar onderwerpt aan de sociale
zekerheid voor loontrekkenden. De bepalingen betekenden een serieuze vooruitgang voor het statuut van scheppende en
uitvoerende kunstenaars en technici van de artistieke sector.
4
Momenteel zijn we actief in Frankrijk, Zweden, Spanje en het Verenigd Koninkrijk. Tegen het einde van 2013 komen
daar Oostenrijk, Nederland en Zwitserland bij. Het Hongaarse en Italiaanse kantoor zitten in een opstartfase en de eerste
contacten zijn gelegd in Denemarken en Finland.
5
http://www.pushcreativity.org/ 6
IV. Contact
Tom Vervoort
Persverantwoordelijke
E: [email protected]
T : +32 477 17 14 17
■■ SMart Brussel
Hoofdkantoor
Emile Feronstraat 70
1060 Brussel
T : +32 2 542 10 80
■■ SMart Schaarbeek
Kesselsstraat 14
1030 Brussel
T: +32 2 247 34 30
■■ SMartBe Antwerpen
Lange Winkelhaakstraat 26
2060 Antwerpen
T:+32 3 226 21 08
■■ SMartBe Gent
ACEC-site Dok Noord 4E 001
9000 Gent
T: +32 9 233 51 90
■■ SMartBe Kortrijk
Kunstencentrum BUDA
Kapucijnenstraat 10
8500 Kortrijk
T: +32 470 98 31 00
■■ SMart Luik
Quai des Tanneurs 2
4020 Luik
T: +32 4 342 71 15
■■ SMart Bergen
Cour de l’Âne Barré 10
îlot de la Grand-Place
7000 Bergen
T:+32 65 31 92 21
■■ SMart Charleroi
‘Le Vecteur’ centrum
Rue de Marcinelle 30
6000 Charleroi
T: +32 71 58 52 41
■■ SMart Namen
av. Cardinal Mercier 59
5000 Namen
T: +32 81 58 12 60
■■ SMart Doornik
rue de la Citadelle 124
7500 Doornik (in het oude militaire hospitaal)
T: +32 69 23 21 76
7
V.Bijlage
SMart bestaat 15 jaar. Feest mee.
Afspraak op 13 september in de
Botanique. Het wordt een feestelijke
dag die in het teken staat van
uitwisseling en ontmoeting.
PROGRAMMA
Doorlopend: performances en interactieve installaties van On prend l’air (mobiel
concert), Don Fiasko (wandelende fanfare), Cirq (verschillende installaties/
animaties), Collectif OST (interactieve video-installatie), Les Frères Taquin
(straattheater), Yacine Sebti (video-installaties), No Way Back (hip-hop), Les
Vedettes (concert), Panda Royal (DJ Set) en DOP Massacre aka DJ Saucisse.
10u - 12u30
■■ Meet&Connect+: Een creatieve carrière uitbouwen, hoe doe je dat? Gesprek
met Stephan Balleux, schilder, Matteo Segers, scenograaf, Ann Van de
Vyvere, makelaar in creatieve projecten en Vincent Lannoo, regisseur. Stel
hen al je prangende vragen over je professionele loopbaan, en maak gebruik
van hun advies.
■■ Debatten rond vier thema’s: netwerk, mobiliteit, financiering en opleiding. “In
België zijn er te veel kunstenaars en creatieven”, “Een succesvolle kunstenaar
is een goede aannemer” ben je het eens met deze uitspraken? Discussieer
op ludieke wijze mee met het panel.
14u - 16u30
■■ Kunstenaarscollectieven, een oplossing voor je projecten? Ontdek de werking
van kunstenaarscollectieven zoals BAF, Jaune Orange, Rockerill, Bouillon
Kube, Collectif OST, Têtes de l’art, Cirq of No Way Back. (NL/FR)
8
■■ Werk je aan een project? Praat erover met een ervaren coach: Verschillende
gevestigde kunstenaars antwoorden op je vragen en geven je advies om je
project tot een goed einde te brengen. Aanwezige kunstenaars: Scott McCloud
(striptekenaar uit de VS)(EN)(ontmoeting georganiseerd door TAC), Johan Muyle
(plastisch kunstenaar)(FR), Tuur Florizoone (muzikant)(NL/FR), Olivier Taquin
(straattheater)(FR), Benoit Mansion (auteur-componist)(FR), Mattieu Liétart (webdocumentairemaker)(FR), Jean-François Roversi (technisch ontwerper) (FR)...
■■ Talentenbeurs: Op zoek naar samenwerking met andere kunstenaars?
Kunstenaars op zoek naar medewerkers stellen hun project voor. De
geselecteerde projecten: Bonaventure, Kroma, Bruxelles Ville Ouverte, Baby
Fire, Alma, CroquezNous, Lou Vernin, The aiM, Le troisième oeil, Caramb’art
en Talking Walls. (NL/FR)
■■ Workshop: Het iMal FabLab legt de werking van een 3D-printer uit en
beantwoordt al je vragen over deze innovatieve technologie. (FR)
■■ Workshop: Hoe vind je nieuwe partners? Hoe breid je je netwerk uit? Brina
Stinehelfer van Cultural Freelancer United geeft je diverse technieken mee om
je project te ontwikkelen. (EN)
17u - 18u Presentatie van de resultaten van onze enquête tijdens een buitengewone
algemene vergadering. En er is taart. Les Vedettes en Don Fiasko zorgen voor
muziek. (NL/FR)
19u30 - 23u30 ■■ Concerten van Scarlett O’Hanna, Bacon Caravan Creek, Noa Moon, Roscoe,
Panda Royal, Moaning Cities en BRNS.
■■ DJ Set van DOP Massacre aka DJ Saucisse.
9