bibtips

O Mundo – een kleine Wereldbibliotheek: bibliotheektips
Bibliotheektip 1 – door Foyer1
Ако искаш вярвай = Ako iskash vyarvay
[Als je wilt, geloof het: 13 sprookjes met een toetje]
Pancho Panchev
Izdatelstvo Janet 45, 2006
ISBN 9789544913083
Vertaling: Henky de Vries
(Boek uit Bulgarije, vertaald uit het Bulgaars)
Voorbereiding voorleesuurtje
Vóór de start van het voorleesuurtje
Stel een thematafel samen met verschillende bibmaterialen die op een of andere manier iets met het
boek te maken hebben:
- (Kinder)boeken in het Bulgaars of andere Oost-Europese talen
- (Kinder)boeken in het Turks (voor Bulgaren die Turks spreken)
- Kinderboeken over Bulgarije en andere Oost-Europese of Russischsprekende landen
- Kinderboeken rond het thema ‘Feest’
- Eventueel cd’s met muziek uit die streken, films, woordenboeken, taalcursussen…
Benodigd materiaal
-
Boek Als je wilt, geloof het en de Powerpoint met ingescande prenten
Laptop, beamer, Powerpoint met introductie en verwerkingsactiviteiten (zie:
bijlage)
Print van etiketten met Latijnse en Cyrillische letters (zie: bijlage 2)
Print van de twee spoken op A3-papier (zie: bijlage 3 en 4)
‘Wensenvis’ met gekleurde schubben die kinderen van de vis kunnen halen en
er nadien weer opkleven (zie: voorbeeld hiernaast)
Print van de informatieve tekst over de verschillende feesten (zie: bijlage 1)
Stiften of kleurpotloden
Inhoud voorleesuurtje
Introductie - 5 minuten
-
Elk kind krijgt een etiket met daarop een Latijnse of een Cyrillische letter.
Neem als bibliotheekmedewerker de rol van gastheer aan. Jij bent immers het gezicht van de bib en
de persoon waarmee het publiek in aanraking komt. Neem dus voldoende tijd om het publiek
welkom te heten, de voorlezers en activiteit voor te stellen en een korte uitleg over de bib te geven.
De algemene en specifieke bibtips zijn een initiatief van Regionaal Integratiecentrum Foyer en kwamen tot
stand in samenwerking met de Nederlandstalige bibliotheek van Schaarbeek. Meer info: www.foyer.be.
1
1
O Mundo – een kleine Wereldbibliotheek: bibliotheektips
-
De voorlezers geven aan dat ze vandaag een Bulgaars verhaal vertellen en tonen de slides 3 en 4 met
de wereldbol, en de kaart van Bulgarije. Ze vragen aan de kinderen waar zij vandaan komen en welke
talen zij spreken. Kinderen met Bulgaarse roots kunnen eventueel aanduiden op de kaart uit welke
streek zij precies komen.
Voorlezen: verhaal uit Ako iskash vyarvay - 15 minuten
-
-
Voor dit voorleesuurtje hebben we geopteerd om één van de niet-vertaalde verhalen te gebruiken
(pagina 16-17). Aangezien er weinig afbeeldingen zijn, hebben we zelf een aantal tekeningen gemaakt
als ondersteuning bij de tekst (slides 5-14). De bedoeling is dat de Bulgaarse voorlezer de tekst
integraal brengt. De Nederlandstalige voorlezer geeft, met behulp van zijn publiek, een eigen
interpretatie waarbij Bulgaars- of Russischsprekende kinderen een grote hulp kunnen zijn. Het is leuk
om daarbij te verwijzen naar herkenbare woorden in het Bulgaars (zoals Ivancho, computer, internet...)
of woorden die vaak terugkomen (bijvoorbeeld: zamak (‘kasteel’)). De Bulgaarse voorlezer start en
geeft bij elke nieuwe slide het woord aan de Nederlandstalige verteller en het publiek.
De korte inhoud gaat als volgt: op een dag wandelt de kleine Ivancho langs het strand. Opeens
springt er een mooie vis uit het water in zijn hand. Het blijkt om een speciale wensenvis te gaan die
Ivancho zegt dat hij drie wensen mag doen. Ivancho kiest eerst voor een computer (omdat hij dan
internet kan gebruiken) en een grote ijscoupe maar de wensenvis vindt dat geen goed idee omdat
een computer op het strand snel stuk gaat en je van een ijsje helemaal niet sterk en gezond wordt.
Bovendien zijn er ook onvoldoende dokters in Bulgarije om iedereen te verzorgen – in het verhaal
wordt er eigenlijk kritiek gegeven op het slechte Bulgaarse gezondheidssysteem. Daarom beslist
Ivancho uiteindelijk dat hij in plaats van de zee en het strand een groot kasteel wil waarin hij kan
wonen. De wensenvis vervult zijn wens en tovert een prachtig kasteel tevoorschijn met alles erop en
eraan. Ivancho is erg blij, hij speelt de hele dag in alle kamers tot hij ’s avonds doodop in één van de
hemelbedden in slaap valt. Maar ’s nachts schrikt hij wakker van een hels kabaal: van heinde en ver
stromen spoken toe om een groot feest in het kasteel te houden met luide muziek. Ivancho wil dan
ook niets liever dan zijn eigen vertrouwde strand terug en vraagt de wensenvis of die daarvoor kan
zorgen. Zo gevraagd, zo gedaan, de vis vervult Ivancho’s wens. Moraal van het verhaal: je moet niet
altijd te veel willen, het is goed om gelukkig te zijn met wat je al hebt.
Activiteit 1: Dromenvis - 10 minuten
-
De voorlezers vragen aan de kinderen wat de verschillende wensen van Ivancho waren.
De voorlezers toveren een grote papieren wensenvis tevoorschijn met verschillende gekleurde
schubben. De voorlezers vragen aan de kinderen wat zij aan de wensenvis zouden vragen. Elk kind
krijgt één van de schubben waarop ze hun wens of droom mogen schrijven of tekenen.
Activiteit 2: Letterspoken - 10 minuten
-
De voorlezers vragen wie er allemaal in het verhaal meespeelt en welke personages en voorwerpen
worden genoemd, bijvoorbeeld Ivancho, de wensenvis, de spoken, het kasteel. De voorlezers tonen
een paar woorden op de Powerpoint (slides 5-14) in zowel het Bulgaars als in het Nederlands en
vragen of de kinderen de verschillen tussen beide talen zien. Daarna wordt er uitgelegd dat er
verschillende soorten schriften in de wereld zijn, waaronder het Latijnse en het Cyrillische.
2
O Mundo – een kleine Wereldbibliotheek: bibliotheektips
-
-
De voorlezers worden nu elk een letterspook. De Bulgaarssprekende voorlezer is het Bulgaarse
letterspook dat enkel en alleen het Cyrillische schrift kent. De Nederlandstalige voorlezer is het
Belgische letterspook dat enkel en alleen het Latijnse schrift kent.
De voorlezers leggen uit dat de kinderen op hun etiket moeten kijken en raden op welk letterspook
ze hun etiket moeten plakken.
De voorlezers houden elk één A3-blad met hun eigen letterspook vast. De kinderen plakken hun
etiket op het juiste letterspook. De voorlezers gaan ook in interactie met de kinderen en vragen of
ze de letter op hun etiket kunnen ontcijferen en uitspreken. Nadien kunnen een aantal letters in
groep hardop worden herhaald.
Activiteit 3: Feestenspel - 10 minuten
-
In de bijlage vinden de voorlezers een informatief blad over verschillende feesten.
De voorlezers tonen de slides 16-23 met afbeeldingen van verschillende feesten. De kinderen raden
om welk feest het gaat. Bij elke afbeelding staan vier mogelijke oplossingen. De laatste slide gaat over
het Bulgaarse feest ‘Baba Marta’. Over ‘Baba Marta’ kan de Bulgaarssprekende voorlezer meer
specifieke uitleg geven.
3