FAQ - Spirit

Wat doet Amsterbaken eigenlijk?
Amsterbaken is een forensisch behandelcentrum voor jongens tussen 12 en 23 jaar.
Hoe veel jongens worden er jaarlijks opgenomen?
In 2013 zijn er bijna 300 jongens opgenomen op basis van preventieve hechtenis, Jeugddetentie of
PIJ-maatregel (de jeugd-TBS). Dat is meer dan haast alle JJI’s van Nederland. In 2014 zijn er nu al
131 jongens opgenomen, meer dan het dubbele van alle andere JJI’s, met uitzondering van
Teylingereind.
Klopt het dat er leegstand is in Amsterbaken?
Nee dat klopt niet. De normaal beveiligde afdelingen zitten nagenoeg altijd vol. Er is enige leegstand
op de beperkt beveiligde afdelingen, omdat dit afdelingen zijn waar vanwege het lage
beveiligingsniveau niet alle jongens geplaatst mogen worden. Maar ook deze afdelingen zijn voor 70%
bezet in 2014.
Van de 217 jongens die in 2014 in Amsterbaken geplaatst hadden moeten worden omdat
Amsterbaken het dichtst bij hun sociale netwerk ligt, konden er reeds 45 niet geplaatst worden wegens
plaatsgebrek. Dat is dus 20%. Als er alleen gekeken wordt naar kort verblijf wordt zelfs 40% niet
regionaal geplaatst wegens plaatsgebrek, op twee inrichtingen na het hoogste percentage.
Ook in Teylingereind en Eikenstein worden zeer veel jeugdigen buiten de regio geplaatst wegens
plaatsgebrek. Er is dus zeer veel behoefte aan capaciteit in de regio.
Waar komt de vraag naar JJI-plaatsen vandaan?
Alleen al in het afgelopen kwartaal kwam 25% van de preventief gehechte jongeren in Nederland uit
het zorggebied van Amsterbaken. Het totaal aan preventief gehechte jongeren in Nederland was in de
periode van januari t/m maart 333. Hiervan kwamen er 83 uit het zorggebied van Amsterbaken en
meer specifiek, van die 83 kwamen er 63 uit de stadsregio Amsterdam.
Wat betekent het adolescentenstrafrecht voor Amsterbaken?
Het adolescentenstrafrecht is pas sinds 1 april 2014 ingevoerd, maar heeft al geleid tot een instroom
van 4 jong volwassen gedetineerden. Als dit zich doorzet betekent dit een extra vraag van zo’n 50
jong volwassenen per jaar. Het betreft hier kwetsbare, vaak minderbegaafde jongens, waarbij het
openbaar ministerie en de rechtbank zich ernstige zorgen maken over het negatieve effect van
plaatsing in een huis van bewaring. Bij sluiting van Amsterbaken zullen die mogelijk toch in een PI
terecht komen omdat de rechter plaatsing in de regio belangrijker vindt voor de resocialisatie en
behandeling dan plaatsing in een JJI. Dit zal op termijn zeer veel schade opleveren voor de
gedetineerde zelf en de maatschappij.
Hoe veel jongens gaan er vanuit Amsterbaken met nachtdetentie?
In 2014 zijn er 20 jongens met nachtdetentie gegaan. Hierdoor hoefde hun schoolcarrière niet
onderbroken te worden en is het risico op uitval en recidive lager.
Levert Amsterbaken kwaliteit aan de geplaatste jeugdigen?
Ja. De afgelopen jaren is er heel veel ingezet om de kwaliteit te verbeteren en met resultaat. 90% van
alle binnengekomen jongens heeft binnen drie weken een eerste behandelplan, waarin de eerste
handvatten voor bejegening en te behalen doelen worden weergegeven. Vanaf de eerste dag wordt er
in Amsterbaken gewerkt aan de terugkeer naar de maatschappij, ook als deze terugkeer nog ver weg
is.
Uit het leefklimaatonderzoek binnen Amsterbaken wordt duidelijk dat jongens erg tevreden zijn over
hun verblijf in Amsterbaken, omdat er hier met respect met ze omgegaan wordt en ze hier essentiële
lessen leren zodat ze zich na verblijf in Amsterbaken beter staande kunnen houden in de
maatschappij en niet recidiveren.
Waar moeten de jongens naar toe als Amsterbaken gaat sluiten?
Volgens het besluit van de staatssecretaris kunnen deze jongens allemaal geplaatst worden in de
andere JJI’s van Nederland. 7 jongens zijn in Den Hey Acker (Breda) en Juvaid (Groningen) geplaatst.
Voor hen is resocialisatie in de eigen regio ondenkbaar. De overige jeugdigen, 38 in totaal tot nu toe in
2014, zijn in Teylingereind, Eikenstein en Rentray geplaatst. Capaciteit van dichtstbijzijnde andere jji’s
(teylingereind en Lelystad) is ontoereikend wat reistijd nog meer verlengt.
Hoe wordt de bezoekregeling met ouders/verzorgers geregeld als een jongen uit Alkmaar
straks in Groningen zit? Bezoek van ouders wordt erg moeilijk, aangezien veel van de ouders weinig
bestedingsruimte hebben en de kosten van de reis naar een verre JJI onmogelijk kunnen dragen. Dit
terwijl uit onderzoek blijkt dat blijvend contact met het sociale netwerk essentieel is voor een
succesvolle terugkeer in de maatschappij.Deze bezoekregeling is zeer belangrijk voor behandeling en
binding met familie/vrienden (versterken netwerk).
Nazorg: is erover nagedacht hoe gedetineerde jongens elders in het land een betere toekomst
kunnen opbouwen? Onderdeel van de behandeling van de jongens is reïntegratie in hun eigen
woonomgeving (school, werk/stage/ sport/hobby’s). Bij uitstroom worden jongens speciaal begeleid
door een team van lokale JZ & GGZ partners om deze hoog risico jongens te behoeden voor terugval
in de criminaliteit.
Een effectieve factor in de aanpak van jeugdcriminaliteit is regionale inbedding.
Het argument van kostenefficiency van de staatssecretaris is een korte termijngedachte gezien het feit
dat de resocialisatie ernstig in kwaliteit zal inboeten met verhoogde kans op recidive.
Wat draagt Amsterbaken bij aan het Top600-beleid
Op dit moment (14 mei 2014) zitten er 64 jongeren (tm 22 jaar) van de Top600 vast. Hiervan zitten er
20 in een JJI waarvan meer dan de helft (11) in Amsterbaken. Amsterbaken is een cruciale factor in
de aanpak van de jeugdige Top600 daders. Bij uitstroom worden deze jongens speciaal begeleid door
een team van lokale JZ & GGZ partners om deze hoog risico-jongens te behoeden voor terugval in de
criminaliteit.
Bij sluiting van Amsterbaken heeft de hoofdstad van Nederland geen (jeugd-)gevangenis meer.
De kwaliteit van de intensieve forensische ketenaanpak specifiek voor deze doelgroep zal
hieronder lijden.
Hoeveel medewerkers werken er in Amsterbaken?
Er werken zo’n 190 medewerkers in Amsterbaken, van pedagogisch medewerkers en beveiligers tot
medewerkers van de facilitaire dienst en administratief medewerkers. Allemaal mensen die zich op
hun eigen expertisegebied met hart en ziel inzetten om het leef- en werkklimaat binnen Amsterbaken
zo goed mogelijk te maken.
Hoe steekhoudend is het argument van een betere betere baangarantie in de Randstad? Er zijn
daar al ruim 500 banen verloren zijn gegaan in de jeugdzorg. Bij een JJI werken met name mensen
met een jeugdzorgachtergrond.
Is sluiting van Amsterbaken niet enorme kapitaalvernietiging?
Amsterbaken heeft de afgelopen jaren geïnvesteerd in een totaal nieuw gebouw dat voldoet aan alle
eisen van deze tijd. In 2011 is het nieuwe gebouw opgeleverd. Dit in schril contract tot andere JJI´s in
het land. Amsterbaken is ook in financiële zin een zeer goed draaiende justitiële jeugdinrichting.
[kunnen we inzicht geven in de financiële situatie van A’baken tov van andere financiële instellingen?]
Is er rekening gehouden met mogelijk kwaliteitsverlies binnen wetenschappelijk onderzoek als
de samenwerking met een particuliere instelling als Amsterbaken wegvalt?
Gaat politiek voor op de inhoud? [er blijven 4 rijks- en 4 particuliere JJI’s open, is nu 5 om 4] Nu is
er gekozen voor een particuliere inrichting en niet voor een rijksinrichting omdat er door de uitvoering
van het Masterplan Gevangeniswezen al veel arbeidsplaatsen verloren gaan, niet alleen door de
sluiting van gevangenissen, maar ook door de samenvoeging van drie rijks-JJI’s tot één JJI. Hierdoor
wordt een kostenbesparing beoogd, doordat overheadkosten omlaag kunnen. Er is nu niet gekozen
van vervroegde sluiting van Eikenstein omdat hiermee al afspraken zijn gemaakt over sluiting, waar de
staatssecretaris niet wil tornen. Om deze reden moet Amsterbaken zelfs eerder dicht dan Eikenstein.
Is erover nagedacht hoe een goede en veilige werkomgeving kan worden gegarandeerd als
personeel niet meer te krijgen is?
Het is al moeilijk om geschikte werknemers te werven voor deze zeer ingewikkelde doelgroep. Vooral
vanwege het grote aantal vacatures waarvoor nu extern wordt geworven.
Is rekening gehouden met extra banenverlies medewerkers in ondersteunende diensten en
verschillende toeleveranciers?
Sluiting van Amsterbaken heeft bv ook consequenties voor werkgelegenheid van b.v. p&o’ers tot de
schoonmakers en halal-slager in de buurt. Meer/aantallen noemen?
Waarom weegt argument werkgelegenheid zwaarder dan begeleiding van een zeer moeillijke
doelgroep zodat deze jongens weer een toekomst hebben en geen bedreiging meer vormen
voor de maatschappij?
Wat is de reistijd naar Sassenheim en Lelystad en wat zijn de kosten die ouders elke week
moeten betalen?
Amsterdam CS
Amsterdam Osdorp
Amsterdam
Zuidoost
Amsterdam Noord
Purmerend
Alkmaar
Hoorn
Diemen
Den Helder
Amsterbaken
Teylingereind
Rentray
gem.
gem.
gem.
reistijd
reiskosten overstap reistijd reiskosten overstap reistijd reiskosten overstap
0:15
€ 1,43
0
1:00 € 10,50
2/3
1:10 € 11,00
2/3
0:45
€ 2,07
1/2
1:30 € 10,70
2/3
1:50 € 13,66
2/3
0:45
0:30
0:35
0:40
0:40
0:30
1:15
€ 2,80
€ 2,11
€ 5,39
€ 7,89
€ 8,49
€ 3,53
€ 14,49
1/2
1
1
1
1
1
1
1:15
1:30
1:35
1:30
1:30
1:25
2:15
€
€
€
€
€
€
€
11,20
12,05
13,70
13,39
14,09
10,00
19,09
2
2/3
1/2
2/3
2/3
1/2
2/3
1:10
1:25
1:50
2:00
1:50
1:10
2:40
€
€
€
€
11,32
12,51
14,16
16,86
€ 17,46
€ 9,74
€ 21,26
Reiskosten zijn de kosten voor een enkele reis met een OV-chipkaart zonder korting
Reistijd is berekend vanaf een centraal punt in de genoemde plaats, behalve bij Amsterdam CS
Bij de reistijd is een middeling uitgevoerd, soms duurt de reis 5-10 minuten korter of langer dan vermeld
2/3 = twee of drie keer overstappen
2
2
2/3
2
2
1/3
2