stap 2 stap 3 stap 7 M stap 8/9 M

stap 1
stap 2
Bekijk met de leerlingen de aflevering van Hou ‘t Schoon (30 min)
De aflevering van Hou ’t Schoon is speciaal voor alle basisscholen uit de gemeente Zaanstad gemaakt. In
de strijd om de schoonste buurt, nemen twee scholen het tegen elkaar op. Er zijn vanuit heel veel scholen
binnen de gemeente kinderen op de castingdag afgekomen. Uiteindelijk zijn 4 leerlingen van Het Koraal en
4 leerlingen van Et Buut geselecteerd. Veel kijkplezier!
A&B
Vorm groepjes, deel het materiaal uit (3 min)
Een groepje bestaat uit 4 of 5 leerlingen. Ieder groepje ontvangt 1 vuilniszak, werkhandschoenen en 1 werkboekje.
Verder is het handig om een potlood en kleurpotloden te hebben.
(Tip: Laat de leerlingen werkhandschoenen van thuis meenemen, of bestel ze via www.supportervanschoon.nl )
stap 3
C
Lees klassikaal de voorbereiding en maak afspraken (7 min)
Bepaal met elkaar waar ieder groepje zoekt.
(Tip: zoek de schoolomgeving op via google maps en geef zo de gebieden aan.)
We raden aan om maximaal 15 minuten naar afval te laten zoeken.
TIP
(Tip: gebruik een tijdklok of alarm)
Tijdens het bekijken van Hou ’t Schoon, kunt u als
leerkracht de aflevering stil zetten om extra informatie te geven of met uw leerlingen alvast de vraag te
beantwoorden. Het geeft een extra beleving en u
zult merken dat uw leerlingen beter naar de inhoud
van het programma luisteren.
Wat mogen de leerlingen wel en niet pakken? Wat doe je als je glas vindt? En bijvoorbeeld naalden?
Bekijk de aflevering op:
www.houtschoon.nl/zaanstad.html
Opdracht: Wie kan er in de klas de meeste woorden onthouden?
02.53
05.14
De bekende rapper Ali B is geboren in Zaandam. Ali heeft al heel veel hits gescoord. Ook zet hij zich in voor
goede doelen en het klimaat. Hij leefde vroeger meer op straat dan hij op school was. Zou hij dus weten dat een
kilo olifantenpoep net zoveel weegt als een kilo vogelpoep?
Klopt het wat Fiep zegt? “Een kilo vogelpoep is zwaarder dan een kilo olifantenpoep.”
Nee, het is allebei even zwaar. Het weegt beide een kilo!
Achtergrondinfo: Elektrische apparaten kunnen gerecyled worden.
08.30
11.55
Aan de slag, maak foto’s (15 min)
De leerlingen maken een simpele plattegrond van het stuk waar zij gaan zoeken naar zwerfafval.
Het gevonden zwerfafval wordt in de vuilniszak gestopt.
Op de plattegrond geven de leerlingen met gekleurde kruisjes aan waar ze het afval vonden.
stap 5
H, I & J
Het onderzoek (15 min)
De leerlingen verzamelen hun gegevens en verwerken deze in een staafgrafiek.
Vraag: Kan je van ingezameld plastic kleding maken? Ja of Nee?
Na het verwerken gaan de leerlingen de gegevens interpreteren. Dit is voor veel leerlingen lastig. Daag ze daarom
uit om niet zomaar iets op te schrijven, maar om er goed over na te denken.
Ja, dat kan. Het Nederlands Elftal heeft zelfs in kleding gespeeld die gemaakt was van gerecycled plastic.
De Zaanse Zwerfvuil Estafette. Als een wijk heeft schoongemaakt geven ze de gouden grijper door aan een andere
wijk, die dan aan de beurt is om schoon te maken.
Vraag: Waar ligt het meeste zwerfafval in de gemeente Zaanstad?
13.28
D, E, F & G
Gooi ze dus niet weg. Je kunt ze afgeven op speciale punten. Misschien spaart jullie school ze wel en laat ze
ophalen door WeCycle. WeCycle geeft je er een cadeau voor terug. Vraag: Wat valt er allemaal onder elektrische
apparaten? Alles waar batterijen in moeten of waar een stekker aan zit.
Vraag: Hoe heet het schoonmaak-initiatief van verschillende wijken in Zaanstad?
12.44
stap 4
Van scholen naar het OV. Dit worden de ‘snoeproutes’ genoemd. Omdat kinderen hun snoeppapiertjes tijdens het
wandelen van of naar school, gewoon op straat gooien.
(Tip: door het oefenen met staafgrafieken zou u een (gedeelte van de) rekenles over grafieken hiermee kunnen vervangen)
stap 6
K&L
Voorbereiden presentatie en presenteren! (20 min)
De leerlingen bereiden een korte presentatie voor die ze presenteren aan de klas.
De presentatie mag maximaal 2 minuten duren.
(Tip: Gebruik de hulpvragen die in het werkboekje staan. Het is niet nodig een spreekbeurt te houden. Lekker kort en krachtig!
Vraag: Is het gebied in de oceaan dat met plastic bedekt is, groter of kleiner dan Nederland?
14.09
Groter. Nederland past er wel 34 keer in. Er zijn veel filmpjes op internet te vinden over deze ‘Plastic Soep’.
Vraag: Hoe lang doet de natuur over het afbreken van kauwgom? 2 of 20 jaar?
14.44
Het duur wel 20 jaar voordat een kauwgompje verdwenen is.
Vraag: Wat wordt in Zaanstad het meest gerecycled? Papier of glas?
15.20
19.27
Papier! Een weetje: Wist je dat papier het meest wordt weggegooid op straat? Gooi je propjes dus in de prullenbak, het kan gerecycled worden.
Opdracht: Laat de leerlingen opschrijven wat zij denken dat de top 8 is.
Welk zwerfafval wordt het meest gevonden op straat in Zaanstad?
Batterij - blikjes - kauwgom - glas - klokhuizen - milkshake bekers - drinkpakjes - peuken plastic flesjes - plastic tasjes - snoeppapiertjes - zakjes chips.
Weetje: Je zou denken dat klokhuizen in de top 8 staat.
Echter, ze vergaan zo snel, dat je ze bijna niet tegenkomt!
stap 7
M
Bedenk een plan en voer het uit! (25 min)
Laat de leerlingen kort brainstormen. Wie bedenkt het meest effectieve plan? Het kan zijn dat de leerlingen meer tijd nodig hebben. Misschien kunnen ze na schooltijd thuis verder?
(Tip: Goede plannen hoeven niet spectaculair te zijn. Voorbeelden van plannen: voetstappen op het schoolplein naar een prullenbak. De prullenbak verven. Een prullenbak neerzetten. Een gekke prullenbak bedenken. Een aanmoedigingsteam)
stap 8/9
M
Evalueren
Het is erg belangrijk om te evalueren. Laat de leerlingen na 1 week teruggaan naar hun gebied. Hoeveel afval ligt
er nu? Ruim het opnieuw op. Laat de leerlingen na 2 weken teruggaan naar hun gebied? Ligt er nu meer afval dan
vorige week? Of is het schoon gebleven? Welke plannen zijn dus succesvol gebleken?
(Tip: Maak foto’s van de gebieden. Zo kunnen de leerlingen goed vergelijken.
www.houtschoon.nl is supportervanschoon.nl
Wist je dat er in een schone straat meer kinderen buiten spelen?
stap 0
Voorbereiding ‘Hou ‘t Schoon, Aan de slag’.
-Lees de handleiding vluchtig door en bepaal welke lessen u vervangt door ‘Hou ‘t Schoon, Aan de slag’.
Tip: Veel leerkrachten vervangen (gedeeltes van) een aardrijkskunde/leefwereld les die in het teken staat van afval, een rekenopdracht die te maken heeft met staafgrafieken en een gedeelte van de handvaardigheid/teckniekles, omdat de doelen overlappen.
-Zet de aflevering Hou ‘t Schoon gemeente Zaanstad klaar: www.houtschoon.nl/zaanstad.html
-Deel de klas in groepjes van 4/5 leerlingen (vanaf stap 2)
-Leg de materialen klaar. Materialen per groepje: 1 grote vuilniszak, werkboekjes, handschoenen of grijpers
Tip: leerlingen kunnen ook handschoenen van thuis meenemen of u bestelt ze via supportervanschoon.nl.
-Bepaal voor elk groepje de projectplek waar ze gaan zoeken naar vuil. Een gebied van ongeveer 5x5 meter.
Tip: Zorg voor plekken waar veel vuil ligt. Pas de grootte van de plek eventueel aan. Teken vooraf de plekken op een kaart van de
schoolomgeving (bijvoorbeeld via google maps), dat scheelt tijd. Of zet de gebieden af met afzetlint en satéprikkers.
-Overleg met uw collega’s en plan een datum voor Hou ‘t Schoon.
Tip: U kunt er ook voor kiezen om het project als volgt te splitsen: les 1 stap 1t/m4, les 2 stap 5t/m8. Voor een groter effect hebben
scholen ervoor gekozen om Hou ‘t Schoon in verschillende periodes binnen de school aan te bieden.
Achtergrondinformatie
Waar ligt het meeste vuil?
Het meeste vuil ligt bij winkelcentra, horecagelegenheden, routes tussen school en plekken waar snoep e.d. wordt
gevonden, maar vooral op anonieme plekken, zoals bosjes bij parkeerplekken en bossen. Als de plek van niemand
is en mensen hebben het gevoel dat er geen controle is, gooit men daar vanzelf wat weg.
Welk vuil?
Als je prikt, kom je vooral blikjes energiedrank, verpakkingen van koekjes en chips, plastic zakjes, zakdoekjes en
sigarettenpeuken tegen. Maar soms ook stapels kranten en de meest uiteenlopende troep.
TIP
ips
eer t aar
m
r
oo
’s n
Ga v collega n.nl
o
w
o
u
van .houtsch
www
..
.
..
Een supertip van juf Ilona uit Den Haag:
“Wij kozen ervoor om elke klas in een andere periode met
Hou ‘ t Schoon te laten starten. Leerlingen die nog niet aan
de beurt waren werden hierdoor geprikkeld, anderen eraan
herinnerd. Het blijft niet alleen voor een langere tijd leven
in de school, het resultaat is er ook naar!
Een schonere schoolomgeving.”
Hou ‘t Schoon is ontwikkeld voor leerkrachten door leerkrachten!
.
media
Waarom gooien mensen het weg?
Veel gedrag gebeurt onbewust, maar rationaliseert men later. Mensen zetten spullen naast een container neer, omdat
die vol is of een storing heeft of omdat men het pasje kwijt is of denkt dat de gemeente het ophaalt. Sowieso vinden
veel mensen dat je alles gewoon op straat kan gooien, omdat de gemeente het opruimt (‘daar betalen we toch
belasting voor’). Soms zien mensen geen prullenbakken in de buurt en wil men van de spullen af en en gooien het
daarom graag weg op anonieme plekken. Het is gewoon wel zo ‘gemakkelijk’ om spullen weg te gooien.
Plan voor aanpak
Er zijn de nodige initiatieven (deels ook in Zaanstad) om zwerfvuil te voorkomen:
a. Prullenbakken met een geluid erin zodat het leuk is om er iets in te stoppen.
b. Statiegeld op blikjes invoeren.
c. Een apparaat op scholen waarmee scholieren voor elk stuk zwerfvuil een waardebon/financiële vergoeding krijgen
(binnenkort op een middelbare school in Zaanstad).
d. Voetstappen naar prullenbakken toe.
e. Borden bij containers waarin het gewenste gedrag wordt gecommuniceerd (gebeurt nu in Zaanstad, schijnt al te
leiden tot minder ongewenst gedrag).
f. Containers door bewoners laten adopteren die daar speciaal voor gaan zorgen en een beloning krijgen (gebeurt
binnenkort in Zaanstad).
g. Met elkaar 1x per week een uurtje afspreken om de buurt op te ruimen. Doen aardig wat groepen mensen in
Zaanstad en het is heel gezellig. Ook ruimen ze 1x per maand bij elkaar op in het kader van de Zaanse
Zwerfvuilestafette.
h. Veel meer voorbeelden zijn te vinden op supportervanschoon.nl en gemeenteschoon.nl
www.houtschoon.nl is supportervanschoon.nl
copyright © Bazar Media

Download Report