m a s s ief m a a r li c ht f e b r ua r i 2 0 1 4 ikc zeeb u rg er eil a nd a m s t er da m het houtblad 42 Zo moeizaam als de totstandkoming van IJburg in z’n werk gaat, zo dralend gebeurt dat ook op het naburige Zeeburgereiland. De diverse crisissen van de laatste jaren brengen nog immer ‘s lands raderen tot slakkengang. Pas nu steken de eerste huizen én een school als eerste prille sprietjes boven de grond uit. HB01_zeeburgereiland 42 04-02-2014 10:12:39 f e b r ua r i 2 0 1 4 foto’s: peter cuypers amsterdam het houtblad 43 Komend vanuit de stad ligt Zeeburgereiland deels op en meer bevolking komt er een halte dichterbij. De imposan Een kolossale koker, bekleed deels na de Piet Heintunnel. Het niemandsland ter linker te silo’s zijn het restant van een twaalfling. De drie, elk met bamboegefineerd MDF, zijde wordt bewaakt door drie bleekgele silo’s. Vanaf circa 23 m hoog, zijn overgehouden voor hergebruik, al tramhalte Zeeburgereiland van lijn 26, die naar IJburg sneuvelt tot dusver het ene na het andere wilde plan. Voor doorrijdt, is het nog een stief kwartiertje lopen; pas bij de rest is het een kale, winderige vlakte, waar het verblijf HB01_zeeburgereiland 43 zuigt van 14 m hoog licht aan. 04-02-2014 10:12:41 Door de rechthoekigheid en de vlakke betonnig grijze gevelplaten ziet het IKC er best foto’s: peter cuypers amsterdam f e b r ua r i 2 0 1 4 weerbarstig uit. het houtblad 44 tekening: studioninedots amsterdam De speelhal is de tweede opvallende lichthapper in het gebouw. Langsdoorsnede. Het interieur is over het algemeen net zo rustig en zakelijk gehouden als het exterieur. HB01_zeeburgereiland 44 04-02-2014 10:12:44 gelaten en verlaten is. Er is vooral veel infrastructuur, een ‘de nieuwe economie’ (crisis) alsnog in dezelfde val. Er voorziening die zelden erbarmen voor de historia loci wordt nu gehoopt op een kinderoverschot van IJburg, heeft. Het is een gebied dat een loodzware (sloop)opera en misschien huurt het IJburg College het komende tie heeft ondergaan en, in herstelling, nog elke samen seizoen een volle verdieping. waterzuivering Oost; de drie grootgele beschuitbussen Lichte glimlach Het Integraal Kind Centrum, of Mon waren met hun negen stoere broers oorspronkelijk de tessori Kind Centrum zoals de school ook wel heet, staat gistingstanks hiervan. uiterst orthogonaal achter de drie hoogronde silo’s. De f e b r ua r i 2 0 1 4 hang ontbeert. Tot 2007 was dit het terrein van Riool enige afwijking is de speelhal die er trapeziumvormig bovenuit steekt. Door de vorm van puien en kozijnen na dat jaar tot in de hemel. Zeeburgereiland, een driehoek overheerst horizontaliteit. Doordat de houtskeletbouw tussen de Oranjesluizen, Diemerzeedijk en Buiten IJ, gevels liefst 50 cm dik zijn, konden vele er schuin in wor moest een nieuw stedelijk gebied van groen leven, wonen den gezet, wat aan alle strakheid een lichte glimlach geeft. en werken worden. Dit zou z’n beslag krijgen in zes buur ‘De schuine wanden werden een soort objecten waar je ten, alle iets anders van toonzetting: Sluisbuurt, twee iets mee kon doen,’ stelt Metin van Zijl, partner-architect Baaibuurten, RI-Oost (het zojuist beschreven gebied), van architectenbureau Studioninedots te Amsterdam. Als een kleinschalige bedrijvenstrook en de Oostpunt. De je de slingerende lijnen van de rechthoekige plattegrond woonverzameling beslaat in 2030 (!) ongeveer 2.300 op tekening ziet, is het alsof die door een van de kinderen woningen, waarvan 1.800 in RI-Oost, de eerst te ontwik zijn getrokken. In het gebouw is, voor jongelui van 0-12 kelen wijk. Volgens het stedenbouwkundig plan van jaar, plaats voor tien groepen primair onderwijs, tien architect Marlies Rohmer gebeurt dat in een gevarieerde groepen buitenschoolse opvang, één voorschool, vier maar strakke ordening van rechthoekige bouwblokken: groepen kinderdagopvang en één gymnastieklokaal. Uit gestapelde appartementen, eengezinswoningen, 97 breiding met nog eens zes groepen primair onderwijs is optrekjes over vijf verdiepingen voor conservatorium mogelijk. Zo was het de bedoeling. Het stadsdeel had studenten en 75 zelfbouwverrassingen. Daar komt door daarvoor het kosten besparende plan Nieuwe scholen, de crisisellende bitter weinig van terecht, het plan wordt huisvesten naar vraag ontwikkeld. 45 het houtblad Zes buurten De dromen van Stadsdeel Oost groeiden nu helemaal opgeknipt in voorzichtige kleine korreltjes. De verschijning van café-restaurant Magnetico spreekt van geloof in de toekomst, evenals het eerste stedelijke landzeilpark ter wereld Wind ‘n Wheels. uiterst orthogonaal achter drie hoogronde silo’s ■ ■ ■ Kostbaar jojo-effect Verder wordt er zachtjes aan gebouwd, met als vrijwel eerste resultaat een school, wat Geïntegreerde aanbesteding ‘De school was hierin opmerkelijk is, omdat utiliteitsvoorzieningen gewoonlijk een pilot om bouwen beter, sneller en goedkoper te ma pas veel later verrijzen. En nóg opzienbarender, omdat er ken. Bedoeling is dat er méér scholen volgens deze opzet op een bevolking van 840 Zeeburgers, van wie de helft komen. Er waren eisen van compactheid, flexibiliteit en studenten, slechts 25 kinderen zijn. Het is dan ook niet duurzaamheid. Een snel bouwsysteem had de voorkeur vreemd dat er op dit moment van de beoogde 25 kinder boven traditionele bouw. In zes maanden moest het ge groepen slechts twee in het deels drielaagse gebouw ver bouw gebruiksklaar overeind staan. En een geïntegreerde drinken. En dat terwijl het stadsdeel nog wel zo z’n best aanbesteding van ontwerper, bouwer en andere meewer heeft gedaan leegstand te voorkomen. IJburg evolueerde kende partijen was noodzakelijk.’ Essentieel onderdeel veel trager dan voorzien. In 2012 had het klaar moeten zijn was verder dat de bouwer contractueel dertig jaar verant met Steiger- en Haveneiland, de Rietlanden, Centrum-, woordelijk blijft voor het onderhoud. De flexibiliteit hield Midden-, Strand- en Buiteneiland. Nu zijn echter alleen in dat het interieur door het weghalen of verzetten der de eerste drie eilanden gerealiseerd en is het afwachten of binnenwanden in een ommezien kon worden omgetoverd de rest er nog komt. Dat leidde tot allerlei geschipper. Zo tot een andere bestemming: kantoor, dienstencentrum ontstond er een kostbaar jojo-effect van dan weer te wei enzovoorts. De duurzaamheid betrof voorschriften als nig blijvende schoolvoorzieningen en dan weer te veel Frisse Scholen, klasse B, klimaatneutraliteit, energielabel tijdelijke schooluitbreidingen. Op Zeeburgereiland wilde A en (nog te plaatsen) zonnepanelen op het dak. De epc is de deelraad dit absoluut voorkomen, maar raakte door 0,35. Niet onbelangrijk was ook de architect. Die moest HB01_zeeburgereiland 45 04-02-2014 10:12:45 Plattegrond begane grond. Legenda. 1. Kinderdagverblijf 0-4 jaar f e b r ua r i 2 0 1 4 2. Voorschool 4 jaar 3. Lokaal 5-7 jaar 4. Lokaal 8-12 jaar 5. Groepsactiviteiten/bso 6. Aula 7. Creatieve activiteiten/bso 8. Bibliotheek 46 tekening: studioninedots amsterdam het houtblad 9. Gymzaal 11.Faciliteiten/management 12.Keuken 13.Toiletten 14.Pantry 15.Verschoonruimte 16.Slaapkamers 17.Opslag 18.Lift 19.Trappen De gebeeldhouwde lichtkoker in de aula doorbreekt reusachtig alle strakheid. Doordat de hsb-gevels liefst 50 cm dik zijn, konden vele kozijnen en puien er foto’s: peter cuypers amsterdam schuin in worden gezet, wat aan alle strakheid een lichte glimlach geeft. HB01_zeeburgereiland 46 Ook in de gymzaal is bamboegefineerd MDF, akoestisch geperforeerd, toegepast. Door de ramen zijn de silo’s zichtbaar. 04-02-2014 10:12:47 ervoor zorgen dat de school een sterke identiteit kreeg. ten- en binnenwanden in hsb. Er is (vloer)stadsverwar Systeembouw neigt immers tot gebouwen die nooit ge ming aangebracht. Als je binnenkomt, zijn die ruimtelijk schiedenis krijgen: je bouwt er nimmer een band mee op. heid en het vele licht ook het eerste dat opvalt, zonder dat ontmoetingsplein voor ouders, kinderen, leraren en me betonnig grijze gevelplaten (Eternit, variant Eter-Color) dewerkers liggen het auditorium, bibliotheek, speelzalen ziet het IKC er best weerbarstig uit. In de plint zijn de pla en lunchruimte. Behalve ruim is de hal ook indrukwekkend ten zelfs voorzien van ‘grit’ om ze ongenaakbaar onder hoog op het punt waar een kolossale koker, bekleed met houdsvrij te maken. Wel zitten de blank geanodiseerde bamboegefineerd MDF, van 14 m hoog licht aanzuigt. Een aluminium kozijnen er helder in. ‘De grijze kleur maakt kleinere lichthapper met belijnd bamboe wordt gevormd het compacte gebouw massiever, en geeft het een duide door de speelhal op de verdieping. Beide gebeeldhouwde lijke identiteit. Omdat we een strak beeld wilden, hebben incisies, die vanbinnen en vanbuiten via allerlei zichtlijnen we de voegen zonder verlies van fabrieksgarantie van 10 relaties tussen de verdiepingen scheppen, bepalen groten tot 4 mm dik kunnen terugbrengen. De gevel vormt nu deels de sfeer; op de etages zijn ze allebei ook aan de bui een groot contrast met binnen. In de volgende school wil tenkant voorzien van bamboegefineerd MDF. Ook veel len we dit contrast indien mogelijk ook zichtbaar maken in binnendeuren die op het sociale hart uitkomen, zijn be de gevel: gevoel moet ook in de gevels zitten.’ bamboed. Het is gekozen vanwege de ontzettend blanke 47 het houtblad Groot contrast Door de rechthoekigheid en de vlakke f e b r ua r i 2 0 1 4 het geregisseerde ontwerpkarakter direct opvalt. Aan het kleur en het nagenoeg ontbreken van tekening. Studio Vrije plattegronden De massieve vorm is deels ook ninedots ziet de expressieve lichtkoven als een soort bepaald door het oude stedenbouwkundige plan, volgens speelobjecten die de kinderen zelf moeten veroveren. welke de school aan twee kanten de rooilijn moest raken. Door de dikke buitengevels, waarin alle installaties van Wederzijds vertrouwen Voor het overige is het onder meer luchtbehandeling en warmteterugwinning interieur net zo rustig en zakelijk gehouden als het exteri zijn weggewerkt, konden hele vrije plattegronden wor eur. De gevlinderde betonvloeren op de begane grond en den gemaakt. De speelhal is een verdieping opgetild om eerste verdieping zijn lichtgroen respectievelijk lichtpaars. beneden meer ruimte te creëren. ‘Daardoor konden we De kinderen moeten met hun speelgoed en spulletjes de het binnengebied een duidelijke identiteit geven. Daarin gezelligheid in school halen. De samenwerking van Stu zat ook onze grootste vrijheid. Aan lokalen hangen heel dioninedots met houtskeletbouwer Verlaat Uden Bouw veel eisen van licht, klimaat en geluid, dat is echt ideaal systemen liep op rolletjes. Ze kenden elkaar al van een voor de systeembouwer, maar niet voor ons. Die vrijere schooltje op Java-eiland te Amsterdam; het is de bedoe invulling die we hebben gecreëerd, kan met kleuren of ling een tweede en derde school à la het IKC te realiseren. tactiele materialen, maar wij hebben het meer in schoon ‘Als architect moet je niet morrelen aan hun hsb-systeem licht gezocht.’ Alle lokalen en de kinderopvang zijn aan de en omgekeerd geldt hetzelfde. Hun systeem is heilig, gevels geplaatst om dat en masse binnen te halen en om in maar dat zijn onze ideeën ook. Het gaat om wederzijds het midden een groot gebied over te houden, waarom vertrouwen en om samen een topproduct te willen ma heen corridors lopen. Bij duisternis heeft energiezuinige ken.’ In 24 weken is het schoolgebouw gekant-en-klaard, led-verlichting hier en daar zichtdienst. als treffend voorbeeld van wat superslimme en supercrea tieve systeembouw in de 21ste eeuw vermag. • Geregisseerd ontwerpkarakter Het casco is een staalconstructie met betonnen kanaalplaatvloeren en bui hans de groot Locatie: Faas Wilkesstraat 451, Amsterdam-Zeeburgereiland Opdrachtgever: Stadsdeel Oost, gemeente Amster dam Gebruiker: IKC (Integraal Kind Centrum) Zeeburgereiland (ikczeeburgereiland.nl) Ontwerp: Studioninedots Amsterdam (studioninedots.nl); Albert Herder, Vincent van der Klei (projectarchitect), Arie van der Neut, Metin van Zijl Aannemer: Verlaat Uden Bouwsystemen (verlaat-uden.nl) Constructeur: Nelissen Ingenieursbureau Eindho ven (nelissenbv.nl) Leverancier bamboegefineerd MDF: De Luit Interieurbouw (deluit.nl) Oppervlakte: 2.400 m2 Bouwperiode: December 2012 - mei 2013 (Opening: 29 november 2013) Bouwkosten: N.b. HB01_zeeburgereiland 47 04-02-2014 10:12:47
© Copyright 2024 ExpyDoc
