Central auditory processing in older adults: age and working memory

CENTRAAL AUDITIEVE EN
COGNITIEVE VERWERKING IN
OUDERE VOLWASSENEN:
LEEFTIJD EN WERKGEHEUGEN
K. Vermeire
L. Schenus
S. Auwers
M. De Sloovere
1
NVA Wintervergadering, 31 januari 2014, Utrecht, NL
INTRODUCTIE
• Oudere volwassenen => moeilijkheden
spraakverstaan in achtergrondsrumoer
• Oudere volwassenen, zonder
gehoorproblemen
=> weinig problemen spraakverstaan in stilte
=> aanzienlijke moeilijkheden om spraak te
verstaan in rumoer (zeker als het
concurrerende signaal ook spraak is)
• Te verklaren door achteruitgang in cognitieve
verwerking?
2
NVA Wintervergadering, 31 januari 2014, Utrecht, NL
COGNITIEVE PROCESSEN
• Cognitieve veroudering:
+:
-:
3
- taalkennis blijft bewaard
- context is nuttig
centrale verwerking gaat achteruit
- werkgeheugen
- aandacht
- inhibitie
B-Audio,
NVA
Wintervergadering,
November 15-16
312013,
januari
Brussels,
2014, Utrecht,
Belgium NL
COGNITIEVE PROCESSEN:
WERKGEHEUGEN
Werkgeheugen = verantwoordelijke voor de
verwerking en het tijdelijk opslaan van
informatie
− Tijdens het uitvoeren van een complexe cognitieve
taak
− Wordt verondersteld een beperkte capaciteit te
hebben waarbij verwerking en opslaan “uit
hetzelfde vaatje moeten tappen”
(Baddeley, 1976)
4
NVA Wintervergadering,
B-Audio,
November 15-16
312013,
januari
Brussels,
2014, Utrecht,
Belgium NL
NVA Wintervergadering, 31 januari 2014, Utrecht, NL
COGNITIEVE PROCESSEN:
WERKGEHEUGEN
Fred:
Pichora-Fuller 2013
Mary:
verwerken
Fred in stilte:
Fred in ruis:
Fred in nog meer ruis:
5
B-Audio,
NVA
Wintervergadering,
November 15-16
312013,
januari
Brussels,
2014, Utrecht,
Belgium NL
opslaan
COGNITIEVE PROCESSEN:
WERKGEHEUGEN
Baddeley’s model (2000)
6
B-Audio,
NVA
Wintervergadering,
November 15-16
312013,
januari
Brussels,
2014, Utrecht,
Belgium NL
COGNITIEVE PROCESSEN: VERBALE
WERKGEHEUGEN
Ease of Language Understanding (ELU) model
(Rönnberg, 2003)
7
B-Audio,
NVA
Wintervergadering,
November 15-16
312013,
januari
Brussels,
2014, Utrecht,
Belgium NL
COGNITIEVE PROCESSEN: VERBALE
WERKGEHEUGEN
Testen (bvb):
•
Digit Span Test
• Reading Span Test
1. RST van Daneman & Carpenter (Daneman & Carpenter, 1980)
2. RST van Van den Noort (Van den Noort et al., 2008)
3. RST van Baddeley (Baddeley et al., 1985)
•
Listening Span Test
•
Letter Monitoring Task
8
(Tompkins, et al., 1994)
(Gatehouse et al, 2003)
B-Audio,
NVA
Wintervergadering,
November 15-16
312013,
januari
Brussels,
2014, Utrecht,
Belgium NL
ONDERZOEKSVRAGEN?
• Hebben oudere volwassenen inderdaad een
verminderd spraakverstaan in ruis in verg.
met jongeren?
• Vertonen oudere volwassenen een mindere
capaciteit in werkgeheugen?
• Is er een correlatie tussen spraakverstaan in
ruis en werkgeheugen?
9
NVA
Wintervergadering,
312013,
januari
2014, Utrecht,
B-Audio,
November 15-16
Brussels,
Belgium NL
METHODOLOGIE
• 14 oudere volwassenen (mean age: 74 years;
range: 60.4 – 82.7 years)
• 7 jongere volwassenen(mean age: 22 years;
range: 19.1 – 23.8 years)
• Spraakverstaan in ruis: LIST
• Werkgeheugen: RST(Van den Noort)
10
NVA
Wintervergadering,
312013,
januari
2014, Utrecht,
B-Audio,
November 15-16
Brussels,
Belgium NL
RESULTATEN
• Spraakverstaan in ruis:
jongeren: -7.4 dB (SD:1.9)  ouderen: -4.2 dB (SD:1.9)
» p = 0,002
0
-2
SNR (dB)
-4
-6
-8
-10
-12
10
20
30
40
50
60
age (years)
11
NVA
Wintervergadering,
312013,
januari
2014, Utrecht,
B-Audio,
November 15-16
Brussels,
Belgium NL
70
80
90
RESULTATEN
• Werkgeheugen – Reading Span:
jongeren: 63 words (SD:8)  ouderen: 41 words (SD:13)
» p = 0,001
80
70
RST (# words)
60
50
40
30
20
10
20
30
40
50
age (years)
12
B-Audio,
NVA
Wintervergadering,
November 15-16
312013,
januari
Brussels,
2014, Utrecht,
Belgium NL
60
70
80
90
RESULTATEN
• Werkgeheugen- Reading Span:
Serie 1: jongeren: 12 woorden (SD:1)  ouderen: 8 woorden (SD:3)
>>p = 0,002
Serie 2: jongeren: 13 woorden (SD:3)  ouderen: 9 woorden (SD:3)
>>p = 0,004
Serie 3: jongeren: 12 woorden (SD:2)  ouderen: 8 woorden (SD:2)
>>p = 0,001
Serie 4: jongeren: 13 woorden (SD:2)  ouderen: 8 woorden (SD:3)
>>p = 0,001
Serie 5: jongeren: 13 woorden (SD:2)  ouderen: 9 woorden (SD:3)
>>p = 0,001
13
NVA Wintervergadering,
januari
2014, Belgium
Utrecht, NL
B-Audio,
November 15-1631
2013,
Brussels,
RESULTATEN
• Werkgeheugen– Max Reading Span:
jongeren: 3,6 woorden (SD:0,8)  ouderen: 2,5 woorden (SD:0,9)
» p = 0,02
6
max span (# words)
5
4
3
2
1
0
10
20
30
40
50
age (years)
14
B-Audio,
NVA
Wintervergadering,
November 15-16
312013,
januari
Brussels,
2014, Utrecht,
Belgium NL
60
70
80
90
RESULTATEN
• Correlatie spraakverstaan  Werkgeheugen:
» r = -0,53; p = 0,052
0
-1
-2
SNR (dB)
-3
-4
-5
-6
-7
-8
20
30
40
RST (#words)
15
B-Audio,
NVA
Wintervergadering,
November 15-16
312013,
januari
Brussels,
2014, Utrecht,
Belgium NL
50
60
CONCLUSIES
• Spraakverstaan:
− Ouderen significant slechter dan jongeren
• Werkgeheugen:
− Ouderen significant kortere reading span dan
jongeren(# woorden herhaald/max span)
− Geen duidelijk patroon in de verschillende series
• Correlatie spraakverstaan Werkgeheugen
16
B-Audio,
NVA
Wintervergadering,
November 15-16
312013,
januari
Brussels,
2014, Utrecht,
Belgium NL
Vragen?
[email protected]
17
NVA
Wintervergadering,
312013,
januari
2014, Utrecht,
B-Audio,
November 15-16
Brussels,
Belgium NL

Download Report