Summary

Samenvatting Résumé Abstract
Protestanten in de loopgraven.
De strijd om de ziel van de Belgische soldaat.
Aaldert Prins
Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd er niet alleen strijd gevoerd tegen de Duitse bezetter, er werd
ook hardnekkig gestreden om het zielenheil van de Belgische soldaat. In dit artikel wordt stilgestaan
bij de bijdrage van protestanten voor de religieuze bijstand voor de Belgische soldaten en
protestantse initiatieven ter ondersteuning van het moreel van de manschappen. Pas tijdens de
Eerste Wereldoorlog wordt een protestantse aalmoezeniersdienst opgericht in het Belgisch leger,
waarmee het rooms-katholiek monopolie op het soldatenapostolaat definitief werd doorbroken. Het
aantal protestanten lag aan het eind van de oorlog hoger dan wat op grond van hun aandeel van de
Belgische bevolking verwacht kon worden. De zes voornaamste speerpunten van protestantse
initiatieven om het moreel van de soldaten te ondersteunen waren de verspreiding van religieuze
lectuur, de oprichting van eigen soldatentehuizen, het aanvragen van soldatenverloven,
correspondentie en het regelen van oorlogsmeters en -peters, materiële en financiële ondersteuning
en de oprichting van eigen soldatenkringen. Een van de protestantse burgerinitiatieven, de British
and Allied Soldiers Evangelistic Campaign, kreeg geregeld steun van de socialistische voorman en
minister Emile Vandervelde. Mede dankzij de Union Sacré wist hij voor hen het nodige gedaan te
krijgen bij zijn rooms-katholieke collega’s. Er blijkt een opmerkelijke receptiviteit te zijn voor het
protestantse geluid, wat op zijn minst voorbereidend werk is geweest voor een sterke groei van het
protestantisme in het Interbellum.
Les protestants dans les tranchées
La lutte pour les âmes des soldats belges durant la Première Guerre mondiale
Aaldert Prins
Outre la lutte contre l’occupant allemand, la Première Guerre mondiale a également été l’occasion
d’une âpre lutte pour le salut de l’âme des soldats belges. Cet article a pour objet l’apport des
protestants à l’assistance religieuse des soldats ainsi que les initiatives prises par ces derniers dans le
but de soutenir le moral des troupes. Ce n’est que durant la Première Guerre qu’un service
d’aumônerie protestant a vu le jour au sein de l’armée belge, rompant ainsi avec le monopole
catholique romain sur l’apostolat des soldats. À la fin de la guerre, le nombre de protestants était
supérieur à ce qu’il était supposé.
La diffusion de lectures à caractère religieux, la création de clubs, les demandes de permissions, la
correspondance et la mise en place de parrains et de marraines de guerre, le soutien matériel et
financier et la création de cercles de soldats constituaient les six fers de lance des initiatives
protestantes. Le ministre socialiste Emile Vandervelde soutenait, quant à lui, la British and Allied
Soldiers Evangelistic Campaign, une des initiatives civiles protestantes. En partie grâce à l’Union
Sacrée, il a su trouver un soutien auprès de ses collègues catholiques. Il semblerait donc que la
réceptivité au protestantisme était assez importante, ce qui a également ouvert la voie à la diffusion
du protestantisme dans l’entre-deux-guerres.
Protestants in the Trenches.
The Battle for the Soul of the Belgian Soldier During the First World War
Aaldert Prins
During the First World War not only the German occupier was fought. A fierce battle was also waged
for the salvation of the soul of the Belgian soldier. This article takes a closer look at the contribution
of Protestants to religious assistance to Belgian soldiers and at Protestant initiatives to support the
morale of the troops. During the First World War, the first Protestant chaplaincy was founded in the
Belgian Army, thus putting an end to the Roman-Catholic monopoly on the army apostolate.
At the end of the war, the number of Protestants was higher than one could expect from their share
of the total Belgian population. The main protestant initiatives to support the soldiers’ morale were
the dissemination of religious literature, the foundation of their own soldiers’ homes, the
applications for soldiers’ leave, correspondence and the organising of so-called voluntary ‘war
godfathers and mothers’, material and financial support and the establishment of Protestant soldier
circles. One of the Protestant civilian initiatives, the British and Allied Soldiers Evangelistic Campaign,
was supported by the Socialist leader and Minister Emile Vandervelde. With the help of the Union
Sacré, he succeeded in obtaining support for the initiative from his Roman-Catholic colleagues.
It would seem that quite an audience existed for the Protestant message, which contributed to the
strong growth of Protestantism in the Interwar period.

Download Report