Workshop 1 KNBSB: van BeeBall naar Softbal: Vanuit

Workshop 1
KNBSB: van BeeBall naar Softbal: Vanuit spelidee naar sportspel!
De visie van de KNBSB voor de introductie van kinderen met honkbal en softbal is
gebaseerd op een aantal belangrijke uitgangspunten. De belangrijkste is om vanuit het
spelidee "inblijven en uitmaken" in logische stappen aansluiting te vinden bij de sporten
honkbal en softbal. Dit doen we door het spelenderwijs aanbieden van dynamische
oefenvormen en spel BeeBall. In plaats van de meest gangbare weg, het eenvoudiger
maken of zelfs weglaten van de officiële regels is BeeBall een uitdagende, dynamische
spelvorm, gespeeld op kleine veldjes en in kleine teams.
Er wordt zoveel mogelijk ingezet op het voor spelers meest uitdagende onderdeel van het
spel, het slaan. Door vaardigheden te oefenen in uitdagende, dynamische spelvormen,
ontwikkelen de spelers de vaardigheden die ze nodig hebben om honkbal en softbal te
spelen. Deze workshop neemt u op actieve wijze mee door dit leerproces!
Michel Aussems heeft de ALO gevolgd in Amsterdam. Hij is werkzaam als vakleerkracht
bewegingsonderwijs en docent sport en bewegen in het SVO. Daarnaast werkt hij als
projectmedewerker bij de Koninklijke Nederlands Baseball en Softball Bond. Daar heeft hij
Onderwijs, Schoolsport en Talentontwikkeling in zijn portefeuille. Michel is een van de mede
bedenkers en ontwikkelaars van BeeBall. Hij is ervaren in het begeleiden van jeugdteams in
honk- en softbal op diverse niveaus binnen breedtesport en topsport. Bij de KNBSB houdt hij
zich ook bezig met en het opleiden van trainers/coaches en het ontwikkelen van
talentenprogramma’s.
Corinne van de Griendt heeft de KALO gevolgd in Tilburg. Zij is na 23 jaar gewerkt te
hebben als verpleegkundige haar weg terug gevonden naar het bewegingsonderwijs. Als
Combinatie Functionaris Honkbal-Softbal bij de gemeente Eindhoven heeft ze BeeBall
uitgezet in Brabant waarna ze in 2011 in dienst trad bij de Koninklijke Nederlands Baseball
en Softball Bond als Project medewerkster Sportstimulatie met als speerpunt BeeBall. Zij
heeft BeeBall verder uitgerolt in heel Nederland. Ze heeft veel ervaring met het geven van
trainingen en clinic’s BeeBall en Jeugd Softbal. Verder behoren tot haar taken bij de KNBSB
sportstimulering, verenigingsondersteuning en ledenwerving en ledenbehoud.
Workshop 2
CALO Zwolle i.s.m. PEC Zwolle: Betekenisvol én exploratief leren voetballen in de Een D-jeugd
Jeroen Koekoek, Wytse Walinga, Stefan Luchtenberg & Dennis Rosink
“Daar is géén tijd voor, we moeten ons aan de opdracht houden.” Het antwoord van een Djeugdspeler op de vraag of hij in de training trucjes mag uitproberen in spelvormen.
Oefenvormen en positiespel worden in een training dikwijls gebruikt om spelers te leren wat
de teamafspraken met bijbehorende functies en posities zijn. De vraag is of dit voor de
ontwikkeling en het leerproces van jonge voetballers gunstig is. Juist leren spelen in een
exploratieve, aangepaste setting is wellicht een optie om de speelmogelijkheden van jonge
kinderen te vergroten. Spelers die in de training zelf acties mogen uitproberen krijgen de
gelegenheid voor exploratief spelgedrag. Dat lijkt soms op lastig, nonchalance gedrag en is
ver van een taakgerichte houding. Experimenteel leren spelen sluit echter wel eerder aan bij
de belevingswereld van spelers. Taakgericht trainen leidt vaak weer tot beperkingen in hun
mogelijkheden en kwaliteiten. Om in dit spanningsveld meer balans te krijgen en om
daarnaast er enigszins zeker van te zijn dat spelers zich ook aan teamafspraken houden, is
vanuit een betekenisvol en aangepast voetbalspel een methodische leerlijn ontwikkeld.
Interessant voor deze methodische lijn is de vraag: Wanneer mogen kinderen
experimenteren en wanneer is doelgericht deelnamegedrag gewenst? Dit is vaak een
spanningsveld die veel voetbaltrainers tegenkomen in hun voorbereiding op trainingen. Een
belangrijke doelstelling van trainen is om spelers al op jonge leeftijd taakgericht bezig te
laten zijn. Of op z’n minst bezig te zijn met oplossingen die de trainer aandraagt. Trainers
zien deze oplossingen graag terug tijdens trainingen en wedstrijden. Een trainergecentreerde benadering zorgt er voor dat de vrijheidsgraden beperkt zijn in het vinden van
oplossingen die door de speler zelf worden uitgevoerd. Een speler is dan niet creatief, maar
leert vooral te voetballen vanuit een afhankelijke positie. Een spel- en speler gecentreerde
opvatting over trainen doet meer appèl op inventiviteit, oplossingsgerichtheid en creatief
spelgedrag. In de opleiding van een jonge voetballer zijn deze eigenschappen net zo
belangrijk als het zich houden aan teamgerichte afspraken.
In deze workshop staat het methodisch ontwerpen van aangepaste spel- en oefenvormen
centraal. Enerzijds wordt rekening gehouden met creativiteit en experimenteergedrag.
Anderzijds wordt balans gezocht in een methodisch didactische opbouw van teamfuncties
en teamtaken. De spelactiviteiten worden gespeeld vanuit een theoretische inbedding van
actuele theorieën over motorisch leren en het proces van decision-making. De workshop
wordt gestart met een theoretisch kader waarna in de praktijk enkele aangepaste
voetbalactiviteiten worden gespeeld.
Jeroen Koekoek en Wytse Walinga zijn speldocent en onderzoekers aan de Calo
(Hogeschool Windesheim) Stefan Luchtenberg en Dennis Rosink zijn allebei jeugdtrainer
binnen de jeugdopleiding van PEC Zwolle.
Workshop 3
KNBSB i.s.m. Fontys Sporthogeschool: De kracht van actuele inzichten in motorisch
leren vertaald naar de praktijk.
Het Nederlands honkbalteam heeft de laatste jaren de aansluiting met de wereldtop
gevonden. De KNBSB heeft als doelstelling elk jaar 3 spelers een contract te laten tekenen
bij een MLB club in de USA. Ondanks de beperkte talent pool is dit de laatste jaren gelukt en
hebben er zelfs 5 spelers afgelopen jaar een MLB club in de USA gevonden. De manier
waarop er naar training en ontwikkeling gekeken wordt is de laatste jaren enorm veranderd.
Spelers trainen in een krachtige leeromgeving waarin complexe sensoriek wordt
aangeboden en waar er geleerd wordt via de nieuwste inzichten in motorisch leren. Tijdens
deze theoretische sessie zal er een duidelijke link van de theorie naar de praktijk zijn en kunt
u zien (met veel en divers videomateriaal) welke keuzes er gemaakt worden om de krachtige
leeromgeving vorm te geven.
Martijn Nijhoff:
2001 – 2013
Docent LO op verschillende niveaus (havo- vwo, VMBO T, Praktijkonderwijs)
2008 – 2011
Coördinator en trainer Baseball Academy Bixie (Eindhoven) en Unicorns (Rotterdam)
2011 – heden
Talentcoach KNBSB (coach Jong Oranje en technische verantwoordelijke
Talentontwikkeling)
2011 - heden
Scout Pittsburgh Pirates
3 WK's, 3 EK'S, 2 WCBF in Japan, 4 trainingstages MLB Teams USA
2013 – heden
Docent “motorisch leren” Fontys Sporthogeschool
Workshop 4
Nevobo:Smashbal
Door Ruben Nijhuis
Smashbal is een nieuw, uitdagend volleybalspel dat zich richt op de meest aantrekkelijke
volleybaltechniek; namelijk de Smash. De volleybalbeleving is binnen dit spel het
uitgangspunt, waardoor het smashbal een stoer, aantrekkelijk en uitdagend karakter heeft.
Smashbal is opgebouwd uit 4 levels, waarbij elke rally eindigt met een smash.
Smashbal is een bij uitstek geschikte manier om jongens van 6 t/m 14 jaar geïnteresseerd te
krijgen voor het volleybal. Dit gebeurd door wedstrijdvormen en trainingsmethoden toe te
passen die de sport stoerder en aantrekkelijker maken. We hebben onze kennis hierin
gekoppeld aan de kennis van de Nevobo en daar is een hele mooie variant uitgekomen. In
september 2012 heeft de Nevobo dan ook aangekondigd dat Smashbal landelijk wordt
ingevoerd.
Ruben Nijhuis is projectleider (namens de Nevobo) en verantwoordelijk voor
de landelijke implementatie van het Smashbal. Wilt u als volleybal fan /
vereniging verder op de hoogte worden gehouden van de Smashbal
ontwikkelingen door de Nevobo of wilt u graag verdere informatie over het
Smashbal van de Nevobo ontvangen kunt u met Ruben contact opnemen via
[email protected] of via telefoonnummer 06-23909014.
Workshop 5
Fontys Sporthogeschool: ‘Teaching Games; doelspelen van sport naar spel?!’
Onze overtuiging dat leerlingen spelbekwamer of meer spelcompetent worden door ze met
name spelend te leren spelen, trachten we in deze praktijkgerichte workshop te
benadrukken. We richten ons op het ontwikkelen van spelvaardigheden die we op maat
kunnen maken zodat iedere leerling op zijn/haar niveau kan deelnemen aan een krachtige
leeromgeving. Deze workshop maakt een duidelijke (en noodzakelijke) vertaling in de wereld
van doelspelen op het sportveld naar doelspelen op een (school)veld. Geïnteresseerd in
welke consequenties dit voor jou als docent/trainer heeft? Give it a try!
NB: voor deze workshop wordt actieve participatie verwacht en zal buiten plaatsvinden.
Houd hier met schoeisel en kleding rekening mee.
Daan Geelen
Daan Geelen is sinds september 2005 verbonden als opleidingsdocent
aan de Fontys Sporthogeschool in Eindhoven. Hij heeft deze functie
altijd gecombineerd met het verzorgen van lessen Lichamelijke
Opvoeding in het secundair onderwijs. Als opleidingsdocent op de
Fontys Sporthogeschool heeft hij zich de afgelopen jaren bezig
gehouden met de ontwikkeling van het spelonderwijs. Hierin verzorgt
hij lessen die exemplarisch zijn voor de dagelijkse werkpraktijk van de
studenten (en docenten LO) en die gekenmerkt worden door een spel/spelergerichte benaderingswijze in tegenstelling tot een technische
benaderingswijze. Tevens heeft hij middels deze benaderingswijze de
afgelopen jaren verschillende workshops spelonderwijs verzorgd op
studiedagen en congressen.
Enrico Zondag
Enrico Zondag (1968) is in 1991 afgestudeerd aan de Academie
voor Lichamelijke Opvoeding te Tilburg. Als docent Lichamelijke
Opvoeding heeft hij ruim 20 jaar full time gewerkt in verschillende
typen onderwijs. Hij is ongeveer 15 jaar werkzaam geweest in
voortgezet onderwijs (VMBO tot en met HAVO/VWO) en
middelbaar beroepsonderwijs. Enrico is sinds 2005 werkzaam als
docent spelonderwijs en opleidingsdocent aan Fontys
Sporthogeschool. Hij heeft zich de afgelopen jaren nadrukkelijk
bezig gehouden met de ontwikkeling van krachtig spelonderwijs.
Met en van elkaar leren is een belangrijk uitgangspunt in Enrico's
werkwijze, hij wil graag creatieve didactische keuzes met u delen en hoopt ook bruikbare
feedback (op onze keuzes en verantwoording tijdens de workshop) van u te ontvangen
Workshop 6
Fontys Sporthogeschool: ‘Hoe zorg ik er voor dat de speler het beste uit
zichzelf kan halen?
Of je nu een trainer/ coach, een docent Lichamelijke Opvoeding of combinatiefunctionaris
bent, als professional in de wereld van sport, bewegen en onderwijs ben je (bijna) dagelijks
bezig met het beïnvloeden van het leerproces en daarmee het (beweeg)gedrag van je
spelers, leerlingen en/of deelnemers. Je wilt immers het beste uit je spelers halen. Om dit
leerproces zo efficiënt en effectief mogelijk te beïnvloeden is het voor een professional van
belang inzicht te krijgen in (de achtergronden) van het (beweeg)gedrag. Het construct
motivatie speelt hierbij een belangrijke rol. Meerdere psychologische theorieën en
concepten verschaffen een goed beeld over het verband tussen leren en motivatie. De Self
Determination Theory van Richard Ryan en Edward Deci is in de afgelopen twee decennia
op basis van wetenschappelijk onderzoek ontwikkeld en toegepast in diverse domeinen,
zoals het onderwijs, opvoeding en de sport. Het vormt daarmee een betrouwbaar kader om
het handelen van de professional in de praktijk inhoud en richting te geven.
In deze workshop wordt er op grond van de bovenstaande motivatietheorie samen met de
deelnemers op zoek gegaan naar concrete aanknopingspunten en tools om het leerproces
en het gedrag van de spelers in de dagelijkse spelsport-/ lespraktijk positief te beïnvloeden
en/of te stimuleren. Hierbij nemen de psychologische basisbehoeften ‘Autonomie’,
‘Verbondenheid’ en ‘Competentie’ een centrale rol in.
Gwen Weeldenburg
Gwen Weeldenburg (1974) is in 1996 afgestudeerd aan de Academie
voor Lichamelijke Opvoeding te Tilburg en heeft inmiddels ook een studie
Speciaal Bewegingsonderwijs (OSO) en de Master of Sports afgerond.
Zij heeft als docent Lichamelijke Opvoeding ruime ervaring opgedaan
binnen het onderwijs en is als speelster actief geweest op het hoogste
niveau binnen de basketbalsport. Gwen is sinds 1998 onder andere als
opleidingsdocent spel(sport)onderwijs verbonden aan Fontys Sporthogeschool, en heeft dit
tot en met 2002 gecombineerd met werkzaamheden als docent LO in met name het
Voortgezet onderwijs. Momenteel is zij fulltime werkzaam bij Fontys Sporthogeschool
Eindhoven en onder andere nauw betrokken bij de onderwijsontwikkelingen binnen de
Bachelor of Education en in het bijzonder bij de ontwikkeling van, en onderzoek naar
spel(sport)onderwijs. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een op concreet niveau uitgewerkt, en
vanuit onderzoek onderbouwde spel(er)gecentreerde benaderingswijze van
spel(sport)onderwijs. Haar passie, kennis en expertise op het gebied van
spel(sport)onderwijs deelt ze middels workshops en bijscholingen graag met al haar collega
professionals in de wereld van sport, bewegen en onderwijs.