1.10 en 2.10 Bewegen en probleemgedrag.pptx

15-04-14
Bewegen en
(probleem)gedrag
Bussum, 14 april 2014
Ivo Meijer:
Karin Volkers:
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Opbouw
• 
• 
• 
• 
• 
• 
Ervaringen
Theorie
De praktijk
Activiteiten
Programmamatig bewegen
Spanningsafbouw door beweging
Theorie
Introductie
•  Karin Volkers
–  Coördinator kenniscentrum Philadelphia
–  Postdoc Vrije Universiteit
•  Ivo Meijer
–  Teamleider woon- en dagcentrum De Dijk te Amsterdam,
onderdeel van Stichting Ons Tweede Thuis
Bewegen en (probleem)gedrag
•  Probleemgedrag komt vaak voort uit
overvraging / stress / inactiviteit
•  Eigen ervaringen?
Is er een causale relatie?
Nature,
1999
Gedrag en het Brein
Bewegen en het Brein
Bewegen, Pijn en Gedrag (Erik Scherder)
Art Kramer
1
15-04-14
PFC
Bewegen en het Brein
Cognitieve & Emotionele functies:
•  Inhibitie (sociaal gedrag,
impulscontrole)
•  Planning
•  Besluitvorming
•  Flexibiliteit
Neurogenese
Angiogenese
Synaptogenese
•  Aandacht
•  Initiatief
Kwetsbaar voor normale veroudering, betrokken bij vele subtypen
dementie en minder ontwikkeld bij verstandelijk beperkten
Eerste ervaring
•  Appartementencomplex in Hoofddorp
Nerve growth factors
Neurotransmitters
“When our brains have the nutrients they need to create neurotransmitters
in the necessary quantities, we’re most fully alive, engaged, and
productive”
De Praktijk op De Dijk
–  Normaal begaafde vrouw met borderlineproblematiek
–  Voetballen tijdens het buitenmoment
•  Resultaat die dagen veel minder tot geen
automutilatie
Video
•  Woon- en dagcentrum in Amsterdam, geopend februari 2011
•  28 woonplekken, volwassenen met lvb en
gedragsproblematiek verdeeld over 4 groepen
–  Autisme
–  Jong volwassenen, vooral opnames uit crisissituaties thuis.
–  Besloten groep met vooral psychiatrische problematiek (verslavingen,
persoonlijkheidsstoornissen)
–  Middenniveaugroep (IQ 35-49)
•  Dagbesteding voor de bewoners en mensen van buitenaf
– 
– 
– 
– 
– 
– 
Schoolse vaardigheden
Dienstverlening (boodschappen doen, koffie rondbrengen,etc)
Terreinonderhoud, houtbewerking en klussen
Kuntsproject
Dramagroepen
En veel sport en spel
2
15-04-14
Bewegingsactiviteiten op De Dijk
“Sporten word ik rustig van”
•  Hoe gaat het nu met Edwin?
Hoe ziet het eruit:
–  Januari verhuisd naar een woon- trainingscentrum voor
mensen met autisme van OTT
•  Eigen appartement
–  Werkt twee dagen in de supermarkt en twee dagen in het
bejaardentehuis
–  Een dag arbeidstraining in een ATC voor mensen met autisme
–  Sport bij een voetbalvereniging in het G-voetbalteam
Overige bewegingsactiviteiten op
De Dijk
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
Wandelen
Fietsen
Hardlopen
Mountainbiken
Koffierondje
Speeltuin
Onderhoud aan het terrein
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
Klusjes
Dienstverlening
kamer schoonmaak
Sportzaal in de herfst / winter
Roeivereniging
Zwemmen
Vissen
3
15-04-14
Personeel
Programmeren 24 uur door
• 
• 
• 
• 
Opnemen in dagprogramma’s
Voorbeelden van programma’s
Persoonsgericht (het moet haalbaar zijn)
Het gaat ‘altijd’ door!
–  Weer of geen weer, houdt wel rekening met
alternatieven. Zomer- winterprogramma!
•  Zoek dragend personeel!
Spanningsafbouw
•  Afspraken maken, niet naar time-out of kamer maar:
–  Wandelen
–  Fietsen
–  Voetballen
–  Schommelen
–  Rust opzoeken in de buitenlucht (bijvoorbeeld ‘De hut’)
•  Signaleringsplannen
–  Voorbeelden
–  Denk breed! Doe alsof de afzonderingsruimte
niet bestaat!
Resultaat
•  In de periode tussen februari 2011 en oktober 2013 is het gebruik
van de afzonderingsruimte met 70% gedaald
–  Kanttekening hierbij is dat bewoners gewend geraakt zijn,
maar ook nieuwe bewoners worden minder afgezonderd in
vergelijking met de startgroep.
•  Van de drie afzonderingsruimtes is er 1 inmiddels in gebruik als
ruimte voor dramatherapie
•  Voor de tweede ligt er een offerte om hem in 2014 om te vormen
tot comfortroom.
•  De derde blijft voorlopig nog in gebruik als afzonderingsruimte.
•  Bewoners zijn beter in staat hun eigen agressie te reguleren à
minder agressie-incidenten.
•  Niet alleen pedagogisch maar ook vaktechnisch à ALO,
CIOS (Maak afspraken met PZ)
•  Ook activiteitenbegeleiders in de avonduren:
–  Soosactiviteiten
–  Disco
–  Sport en spelactiviteiten
•  Huishoudelijk medewerkers die in de avond met de
bewoners kamers schoonmaken
–  Nuttig
–  Beweging
–  En kwaliteit!
Signaleringsplannen
•  Start al bij de intake à van welke activiteiten wordt uw zoon /
dochter / cliënt rustig als hij/zij gespannen is
•  Overleg met de bewoner / cliënt
•  Een vluchter gaat vechten als hij/zij belemmerd wordt in zijn/
haar vlucht.
Voorbeelden uit de praktijk
•  Joris
–  Schizoïde
–  LVB
–  Verslaafd aan softdrugs
–  Wandelen bleek zijn medicijn
4
15-04-14
Vragen?
•  Vincent
–  ZEVG
–  SEO-niveau 0,5 jaar
–  37 interventies per twee minuten
–  Gehele dag op kamer / terrein à
•  Nu zwemmen, wandelen, kinderboerderij
–  Meerdere escalaties per dag à Soms maanden
geen escalaties
Winterprogramma Sport en Spel
Maandag ochtend Fietsen (snel):
B.
I.
W.
L.
Dinsdag ochtend: Mountainbiken:
H.
B.
B.
H. tot 10.30 Drama.
Bij heel slecht weer of
sneeuw/ijs:
Wandelen (met paraplu) of
Fitness Maandag middag Zwemmen:
B.
B.
B.
S.
D.
B.
J. Bij heel slecht weer
of sneeuw/ijs:
Wandelen (met
paraplu) of Fitness Dinsdag middag Zaaltje Ouderkerk:
I.
B.
B.
B.
B.
Woensdag ochtend Fietsen (langzaam):
A.
J.
N.
S. (duo)
C. (tandem)
A.
-------------------------------T. (Fietsen met vrijwilliger)
Donderdag ochtend Zwemmen:
N.
D.
K.
E.
A.
C
----------------------------------------Henk (Fietsen met vrijwilliger)
Bij heel s lecht weer of
sneeuw/ijs:
Wandelen (met paraplu) of
Fitness Donderdag middag Zaaltje Ouderkerk:
I.
J.
D.
B.
B.
D.
13.45-14.30
D.
N.
C.
---------------------------------------M. (Zelfstandig Fitnessen) Vrijdag middag Fitness 13.00-13.45 en
Voetbal 13.45-14.30:
I. (13.30-13.45 hut)
S. (13.45 DV)
L.
B.
D.
I.
--------------------------------------B. (13.45u voetbal)
B. (13.45u voetbal)
H. (13.45u voetbal)
M. (13.45u voetbal)
S. (13.45u voetbal) Uitgewerkte activiteiten
Uitvoerbaar voor alle begeleiders!
TENNIS
•  Het voetbalveld kan worden gebruikt als plek om te tennissen.
• 
• 
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Zomerprogramma Sport en Spel
Vrijdag ochtend Hardlopen + Basketbal/Voetbal:
B.
S.
D.
B.
E. (mee op fiets)
L. (mee op fiets)
I. (vanaf 11.00u)
---------------------------------------T. ( Fitness, eerste uur zelfstandig,
daarna met vrijwilliger)
Bij heel slecht weer of sneeuw/ijs:
Spelletjes in de fitnessruimte Woensdag middag Fitness B-groep:
13.00-13.45
A.
E.
C.
B.
K.
Ivo Meijer:
Karin Volkers:
Verbreek het record
Het doel is om zo vaak mogelijk over te spelen
Maandag ochtend1 Fietsen (snel):
B.
I.
W.
Dinsdag ochtend: Mountainbike:
H.
S.
B.
B.
9:30-10:30
B. + H. Drama Maandag middag Zwemmen:
B.
B.
B.
S.
D.
B.
J. Dinsdag middag Mountainbike
H.
S.
B.
B.
-------------------------T. (fietsen met
vrijwilliger) Woensdag ochtend Fietsen (langzaam):
A.
J.
N.
S. (duo)
C. (tandem)
A.
-------------------------------T. (zelfstandig fitness)
H. (fietsen/wandelen met
vrijwilliger) Donderdag ochtend Zwemmen:
N.
D.
K.
E.
A.
C. Woensdag middag Fitness B-groep:
13.00-13.45
A.
E.
C.
B.
K.
Donderdag middag Basketbal/voetbal:
S. (SV 14.00-14.30u)
I.
J.
D.
B.
B. 13.45-14.30
D.
N.
C.
B.
Vrijdag ochtend Hardlopen + Basketbal/Voetbal:
B.
S.
D.
A.
B.
E.
L.
Vanaf 11.00 I.
---------------------------------------T.( Fitness met vrijwilliger)
Vrijdag middag Fitness 13.00-13.45 en
Voetbal 13.45-14.30:
I (13.30-13.45 hut)
S. (13.45 DV)
L.
B.
D.
.
B. (13.45u voetbal)
B. (13.45u voetbal)
H. (13.45u voetbal)
M. (13.45u voetbal)
S. (13.45u voetbal) 24 uur rond
Dag
Maandag
Tijd
19.00-20.00
Bewoner
B, S, J, B,
Activiteit
- Wandelen/fietsen/fitness
J, J, B, S, W,B
20.15-21.30
Dinsdag
Woensdag
- Creatief
18.30-19.00
N
- 1 op 1 sportmoment; wandelen/tafeltennis
etc.
19.00-20.00
M
- Wandelen/fietsen/fitness
19.30-20.30
S, E, B, (M.)
- Spelsporten
19.00-20.00
J, J, E, D
- Wandelen/fietsen/Fitness
M, E, D, S, D, E
• 
benodigdheden: 1 tennis veld 2 tennisrackets, 1 tennisbal
Donderda
g
Vrijdag
20.15-21.30
19.00-20.00
M, B, E
- Creatief
- Wandelen/fietsen/fitness
19.00-20.00
J, J, S, M, W
- Wandelen/fietsen/fitness
spelregels
• 
• 
• 
• 
Elke speler stelt zich aan een kant van het veld op.
Elke keer dat een speler de bal speelt is 1 punt.
De begeleider telt de punten en noemt deze hardop bij elk tiende punt.
De bal mag steeds 1 keer stuiteren
Iedereen die zin
heeft (optioneel)
20.15-21.30
Zaterdag
Zondag
- Spelletjes/tafelactiviteit
11.00-13.00
Aanwezige
bewoners
- Zie activiteiten lijst weekend
19.30-22.00
Aanwezige
bewoners
- TV avond (of dvd kijken) iedereen betrekken
bij groepsproces.
11.00-13.00
Aanwezige
bewoners
- Zie activiteitenlijst weekend
19.30-22.00
Aanwezige
bewoners
- Tafelactiviteit (optioneel)
5
15-04-14
Persoonlijk
Tijd Programma 15.00 - 16.00 • 
15.00 - 16.00 • 
16.00 - 17.00
• 
17.00 - 17.30
• 
• 
op dinsdag vissen met S en een begeleider. N. hoeft niet mee als hij dat niet wilt.
Anders heeft hij gewoon rustmoment. N. wordt door dagbesteding naar zijn kamer gebracht voor een rustmoment. N. gaat
hierin naar bed. Probeert ook te slapen. rookmoment met aansluitend drinkmoment (N. mag een blikje cola) op de groep MET
FRUIT. N. gaat niet van de groep af(dus ook niet naar zijn slaapkamer). Na het
drinkmoment mag N. t.v kijken of 1 op 1 een spelletje doen met een begeleider.
Op vrijdag koken rookmoment. Erna mag N. kiezen tussen tafelvoetballen, darten of 15 minuten onder
begeleiding met zijn bestuurbare auto voor op de parkeerplaats. 17.30 - 18.00 • 
eten op slaapkamer 18.00 - 18.30
• 
• 
• 
• 
Na het eten rookmoment beneden bij de ingang. Begeleiding gaat mee.
Op woensdag na het rookmoment kamer schoon maken met hmw.
om de week bellen naar zus om 18.30 uur en de andere week 19.30 uur naar broer op dinsdag sportmoment van 18.30 - 19.00 uur (na het sportmoment geen
gamemoment meer)
op donderdag belmoment naar ouders van 18.45 - 19.00 uur. N. hoeft niet te bellen als
hij dat niet wilt (ziet zijn ouders ook op woensdag)
ds/ playstation moment. De begeleiding haalt om 19.15 uur het playstation spelletje of
de ds op 18:30 - 19.15 • 
• 
Tijd Programma 15.00-16.00 • 
16.15 - 16.45 • 
16.45 - 17.15
• 
• 
• 
• 
17.30 - 18.30 • 
• 
Op donderdag en vrijdag gaat B. in haar rustmoment douchen. Dit i.v.m.
sportmoment op dagbesteding. Om de week op dinsdag ook. Op zaterdag en zondag heeft ze de keuze of wandelen met de groep of op de
Wiifit. B. komt de begeleiding halen om op het Wii-fit programma te laten zien of ze
dit heeft gedaan. Als ze het niet heeft gedaan moet ze het alsnog doen.
Drinkmoment in de huiskamer. De begeleiding beslist per dag of B. zelfstandig mag wandelen of met het
dieetclubje.
Op maandag koken en inruimen.
Op donderdag tafel dekken. Gezamenlijk eten. (Begeleiding schept 2x op, 150 gr. rijst, aardappel of pasta, 100
gr. vlees, min. 200 gr. groente en bij gemengde gerechten 400 gr.).
Op vrijdag en zaterdag een toetje na de maaltijd. Voorbeeld signaleringsplan
Fase
2. Lichte onrust
Communicatie
Welk gedrag,
communicatie zie je
bij de cliënt?
B. is niet
mededeelzaam.
B. meldt bepalend dat je
‘moet’ komen en dat je
‘moet’ luisteren.
B. reageert op
medecliënten en zoekt
deze op.
B. praat negatief over
haar afspraken en haar
programma. Ze peilt
hiermee jouw reactie of
je betrouwbaar bent of
niet.
Lichaamshouding/
mimiek
Hoe reageer je, wat is
je bejegening?
Eigen signaleringsplan
Begeleider
communiceert rustig,
duidelijk en neutraal.
Wees jezelf bewust van
je taalgebruik. B. snapt
geen beeldspraak.
Begeleider herhaalt de
boodschap een paar
keer i.v.m.
verwerkingstijd die B.
nodig heeft.
Communiceer in korte
en duidelijke zinnen.
B. heeft enige tijd nodig
om nieuwe informatie te
verwerken, geef haar
Begeleider
die tijd. Pas jouw tempo
communiceert met korte aan aan het tempo van
duidelijke zinnen.
B.
Begeleider reageert
neutraal op negatief
gedrag van B..
B. praat in negatieve
vorm en is hierin
vasthoudend.
Begeleider leidt B. af
door te communiceren
over haar interesses.
B. is drammerig en
draagt bevelen op.
Begeleider spreekt B.
aan op normen en
waarden bij onbeleefd
gedrag/taalgebruik.
B. draait haar hoofd van
de begeleider af, ze
negeert dingen die de
begeleider zegt.
Straal een
Begeleider zorgt dat de zelfvertrouwde houding
omgeving zo prikkelarm uit.
mogelijk is voor B..
Wees jezelf bewust van
Begeleider observeert
je eigen positie, sta/zit
de lichaamshouding en
altijd dichter bij de deur
de mimiek van B. goed. dan B..
B. zit op het puntje van
haar stoel.
De ogen van B. gaan
steeds heen en weer; B.
houdt alles om zich
heen in de gaten.
B. staat stevig met 2
benen op de grond.
Gevolgen voor
dagprogramma
B. zelfstandig in een
prikkelarme omgeving
een activiteit uit laten
voeren.
Vaste programma van
B. blijven hanteren.
Begeleider stimuleert B.
tot een activiteit.
Begeleiding biedt actief
wandelen aan.
6

Download Report