EXPERTS RCC Koude & luchtbehandeling EXPERTS OVER E Onderhoud van luchtbehandelingssystemen Doorgaans worden luchtbehandelingskasten en het bijbehorende kanalenwerk zorgvuldig uit het zicht gehouden. De meeste eigenaren, bezoekers en gebruikers van scholen en kantoren merken nauwelijks dat de installaties er zijn, totdat de luchtkwaliteit te wensen over laat. Dan blijkt de installatie niet op maat gemaakt, of er is onvoldoende rekenschap gegeven aan het belang van goed onderhoud. Over dat laatste aspect legden we een aantal vragan voor aan twee onderhoudsexperts: Sjoerd Wasserval, Managing Director bij Altena Group en A.H.G. van Wessel, van Milieu Diensten Combinatie in Arnhem. Er gaan veel verhalen rond over slecht functionerende luchtbehandelingssystemen. In hoeverre klopt dit? Sjoerd Wasserval: "Altena Group onderhoudt voor diverse gebruikers jaarlijks zo’n 5000 luchtbehandelingsinstallaties. We zien grote verschillen bij de eindgebruikers over de te onderhouden methoden en kwaliteitseisen van de installatie. Zo ligt de nadruk bij een gebouwbeheerder vooral bij efficiency, terwijl een ziekenhuis eerder kijkt naar de kans op uitval en een bacteriënvrije luchtbehandelingsinstallatie. Over het algemeen voldoen Sjoerd Wasserval 'WE ZIEN GROTE VERSCHILLEN TUSSEN EINDGEBRUIIKERS, ALS HET GAAT OM KWALITEITSEISEN' 52 OKTOBER 2014 107 e JAARGANG installaties aan de normen die de gebruiker stelt. Dat dat in de markt niet geheel overeenkomt met de 100 procent functionaliteit die wij stellen, heeft vooral te maken met een verschil in inzicht." A.H.G. van Wessel: “Milieu Diensten Centrum is er van overtuigd dat een groot aantal luchtbehandelingssystemen niet optimaal functioneert, zeker als we dit afzetten tegen de huidige wensen en de veranderende richtlijnen en eisen. De bouwmethoden, technische ontwikkelingen en inzichten zijn in de afgelopen jaren veranderd, waardoor luchtbehandelingssystemen een cruciale rol spelen. Een voorbeeld is dat koeling vroeger veelal als luxe werd gezien, terwijl het tegenwoordig als noodzakelijke voorziening wordt beschouwd. Het gerucht dat 70 procent van alle luchtbehandelingssystemen slecht functioneert lijkt wat fors, maar er zullen altijd systemen blijven die aanpassingen behoeven”. aparte inspecties volgen, waarbij gekeken wordt naar de status van de luchtbehandeling en de eventuele bacterievorming in een luchtbehandelingskast. De staat van deze installaties is dan ook goed te noemen. Bij gebouwbeheerders gelden andere belangen. Hier wordt vooral gekeken naar de functionaliteit en naar wat de minimale inspanning is om deze functionaliteit te behouden. Als er te weinig onderhoud wordt uitgevoerd zie je de installatie hard achteruit gaat, wat faal- en renovatiekosten met zich meebrengt." A.H.G. van Wessel: “De eindgebruikers en zeker ook de technische mensen die direct bij het onderhoud betrokken zijn, zijn zich tegenwoordig terdege bewust van het feit dat goed onderhoud aan luchtbehandelingssystemen een must is. Veel processen functioneren niet naar behoren zonder lucht die 'kwalitatief' in orde is, maar zoals bij vrijwel alle zaken in het leven moeten er wel altijd prioriteitskeuzes worden gemaakt.” In hoeverre zijn eindgebruikers doordrongen van het belang van goed onderhoud - los van filtervervanging? Wat zijn de belangrijkste problemen die aan het licht komen bij inspectie en onderhoud? Sjoerd Wasserval: Sjoerd Wasserval: "Je ziet ook hierbij een duidelijk verschil tussen gebruikers. Over het algemeen zijn gebruikers in de gezondheidszorg erg strikt in hun onderhoudsbeleid. Hier zie je dat naast de jaarlijkse filterwisseling ook "Bij veel klanten wordt het steeds moeilijker om onderhoud en inspecties te kunnen uitvoeren. Een installatie kan steeds minder vaak worden afgeschakeld en de tijdsduur om onderhoud uit te voeren is EXPERTS Koude & luchtbehandeling RCC steeds korter. Hierdoor ontstaat de kans dat er minder aandacht komt voor inspecties. De luchtkanaalsystemen zijn vaak een ondergeschoven kindje, terwijl stof en vervuiling drager zijn van bacteriën. Als er stof in de luchtkanaalsystemen zit, is het makkelijker voor bacteriën om in de ruimte terecht te komen. Bij luchtbehandelingskasten zie je vaak dat het aanzuig- en filterdeel niet goed bestand is tegen de vochtige lucht. Er ontstaat makkelijk corrosie en er hoopt zich vuil op. Dat is de reden waarom we als Altena Group veel luchtaanzuig- en luchtfilterdelen vervangen door kunststofdelen, waardoor corrosie voorbij is reiniging gemakkelijker wordt." A.H.G. van Wessel: “De meeste problemen doen zich voor in het aanzuigtraject van de luchttoevoerkasten, met name in het buitenluchtrooster, de druppelvangers, de kleppenregisters en de daarop volgende filtersectie. In de aangezogen buitenlucht zit vervuiling, zoals stof, roet, bladeren en insecten, en soms veel vocht. In de meeste luchtfilters wordt vervuiling en overtollig vocht afgevangen, waardoor onder de luchtfilters ‘zwavelig-zuur’ kan worden aangetroffen. Dit tast de bodem van de betreffende sectie, en de directe omgeving aan de binnenzijde aan. Bij luchtbehandelingskasten uit de jaren zeventig en tachtig is het inwendige glaswolachtige isolatiemateriaal vaak zichtbaar, en dat geldt ook met enige regelmaat voor het in de luchtkanalen inwendige isolatiemateriaal. Dat materiaal is bijna altijd in een dusdanig slechte staat dat het voor problemen kan zorgen. In de luchtafvoerkanalen, luchtafvoerroosters, flexibele verbindingen en de eventueel daarachter gemonteerde luchthoeveelheidsklep zijn na verloop van tijd vaak behoorlijke vervuilingen zichtbaar, die een obstructie vormen voor de luchtdoorgang.” Hoe groot is het effect van goed onderhoud op de exploitatiekosten van een systeem? Sjoerd Wasserval "Dit is afhankelijk van het type installatie, de locatie en de mate van gebruik. Wij verrichten veel renovaties aan installaties in de buurt van de zee, waar zout en water veel invloed hebben op de installaties, of langs de snelweg waar roetdeeltjes de installatie vervuilen, waardoor er een mindere warmteoverdracht is van de warmtewisselaars. Ook komt het tegenwoordig steeds meer voor dat een installatie een tweede leven krijgt. Hierbij wordt een bestaande installatie volledig opgeknapt naar de huidige maatstaven, met warmteterugwinningselementen, frequentieregelaars en kunststof luchtaanzuig- en luchtfilterdelen. Hiermee kun je de levensduur van de installatie met tien tot vijftien jaar verlengen." A.H.G. van Wessel: “Periodiek onderhoud voorkomt voortijdige uitval, en door de 24-uurseconomie is stilstand uiterst kostbaar. Door te rapporteren over de kwaliteit van het systeem kan bij een volgende onderhoudsbeurt eenvoudig worden ingegrepen en een optimaliseringsvoorstel worden uitgewerkt. Voorkomen is immers beter (en goedkoper) dan genezen. Een stijgend energiegebruik ten opzichte van het ontwerp wordt in belangrijke mate bepaald door de toename van drukverschillen en door vervuiling van componenten. Als de buitenlucht met behulp van een warmtewiel of kleppenregister minder of helemaal niet meer kan worden voorgeconditioneerd, zal dit tot extra stook- of koel-kosten leiden. De nieuwe generatie ventilatoren in luchtbehandelingskasten zijn veelal frequentiegeregeld. Als het drukverschil toeneemt, neemt ook het toerental ervan toe, en dus het stroomgebruik. Luchtfilters van de klassen G,M en F laten altijd een toename van het drukverschil zien. Het is echter onwenselijk om deze luchtfilters een stamtijd toe te kennen van meer dan één jaar. Bacteriën en schimmels hebben om te kunnen overleven en zich te vermenigvuldigen een voedings- A.H.G. van Wessel 'VOORONDERZOEK, VOOROVERLEG, RISICOINVENTARISATIE, EEN PLAN VAN AANPAK, PROJECTPERIODE, VERSCHOVEN WERKTIJDEN, NOODVENTILATIE ZIJN MEER REGEL DAN UITZONDERING' bron nodig, en die is vaak aanwezig in luchtbehandelingssystemen. Bij slecht onderhoud is de kans groot dat dit uiteindelijk tot een verslechtering van het binnenklimaat leidt.” Luchtbehandelingssystemen en de bijbehorende regeltechniek worden steeds uitgebreider en complexer. Bemoeilijkt dit het onderhoud aan installaties? Sjoerd Wasserval "Het regeltechnisch onderhoud aan installaties wordt niet door Altena Group zelf uitgevoerd. Altena Group concentreert zich op het mechanische deel van de luchtbehandelingsinstallatie. Door complexere installaties te leveren is het vaker noodzakelijk om met twee partijen tegelijk aan de installaties te werken. Dit vereist een nauwkeurige samenwerking tussen de partijen, om ervoor te zorgen dat het onderhoud binnen de gestelde tijd kan worden uitgevoerd." A.H.G. van Wessel: “In de praktijk betekent dit dat er veel meer overleg vooraf nodig is, voordat er überhaupt aan het onderhoud kan worden begonnen. Vooronderzoek, vooroverleg, risico-inventarisatie, een plan van aanpak, projectperiode, verschoven werktijden, noodventilatie en dergelijke zijn tegenwoordig meer regel dan uitzondering. Dit maakt ons vakgebied van het reinigen, renoveren en onderhouden van luchtbehandelings-installaties bijzonder afwisselend en uitdagend.” 107 e JAARGANG OKTOBER 2014 53
© Copyright 2024 ExpyDoc
