Financiën - Gemeenteraad Heerenveen

aan de Gemeenteraad van Heerenveen
uw brief van:
ons kenmerk:
14.3002863
bijlage(n):
datum:
22 april 2014
Onderwerp:
Financiën 3D’s: opgaven en sturing
Geachte Raad,
Hierbij informeren wij u vooruitlopend op de V&P-nota over de financiën van de 3
decentralisaties in het sociaal domein bij ongewijzigd beleid en de opgave die hieruit
voortvloeit om te sturen, zodat we budgettair neutraal uitkomen. Over het algemeen
beperkt het overgangsrecht onze mogelijkheid om te sturen op de financiële risico’s.
Maar we zien wel kansen om op korte termijn scherp te sturen.
Hierbij een overzicht per decentralisatie.
Jeugdzorg
Financiële opgave
Voor de jeugdzorg ontvangen wij in 2015 van het rijk € 9 miljoen. Dat is inclusief een
korting van 5%. De korting loopt in 3 jaar op tot 15%. De provincie Fryslân stak tot nu
toe jaarlijks € 4 miljoen eigen middelen in de jeugdzorg. Dit bedrag vervalt na 1 januari
2015. Daarnaast is de afgelopen jaren sprake van een stijging van 10% van de instroom
per jaar. Voor Heerenveen betekent dit een opgave om bij te sturen van € 1,4 tot € 2,4
miljoen (€ 1,4 miljoen korting en € 1 miljoen agv 10% stijging).
Sturingsmogelijkheden
Het overgangsrecht belemmert ons de eerste jaren in onze mogelijkheden om bij te
sturen. Zo is er een omzetgarantie voor huidige aanbieders jeugdzorg en zijn er vaste
tarieven voor de jeugdbescherming, jeugdreclassering en de jeugd-GGZ.
Waar kunnen we op korte termijn op sturen in de jeugdzorg?
- op resultaten: bevorderen van de uitstroom door tijdig afschalen specialistische hulp
- op scherpe indicatie bij de toegang tot zorg om de instroom te beperken
- op tarieven (beperkt)
- op eigen bijdrage (beperkt)
Om bovenstaande te kunnen doen moet extra geïnvesteerd worden in de voorliggende
voorzieningen en preventie.
Op de lange termijn kunnen we ook sturen op:
- scherpe prijzen/tarieven bij zorginkoop
- innovatie die leidt tot nieuwe zorgarrangementen die beter en goedkoper zijn.
2
Wmo/AWBZ
Financiële opgave
Voor de nieuwe taken ontvangen we van het rijk in 2015 € 9.3 miljoen. Dit is inclusief
een korting van 25%. Ook in 2013 is op het rijksbudget al 5% gekort. Effectief is de
korting dus 30%. De rijksbijdrage op de huidige Wmo-taken wordt verlaagd van € 5.2
miljoen tot € 3.8 miljoen. Dat komt door een korting van 40% op de huishoudelijke hulp.
Daarnaast is de verwachting dat de instroom o.a. als gevolg van vergrijzing bij
ongewijzigd beleid de aankomende jaren stijgt met 17 tot 24%.
Voor Heerenveen betekent dit een opgave aan om bij te sturen van ongeveer € 3 miljoen
(€ 2 miljoen AWBZ en € 1 miljoen korting huidige Wmo).
Sturingsmogelijkheden
Op grond van het overgangsrecht houden cliënten in 2015 hun indicatie. Cliënten met
een PGB houden hun rechten. In de Wmo worden kwaliteitseisen gesteld die niet naar
beneden kunnen worden bijgesteld. Op grond van de Wmo mogen we geen
inkomenspolitiek voeren. Dit beperkt ons in het innen van eigen bijdragen. Dit geldt voor
zowel de huidige Wmo-taken als de nieuwe.
Waar kunnen we in 2015 wel op sturen in de AWBZ?
- Scherpe tarieven inkoop
- Optimale inzet eigen bijdrage
- Scherpe indicatie bij de toegang om instroom te beperken (beperkt)
- Ombuigen individuele voorzieningen naar algemene voorzieningen
Op de langere termijn kunnen we meer dan in 2015 sturen op:
- een scherpe indicatie bij de toegang
- resultaten: bevorderen van de uitstroom door tijdig afschalen specialistische hulp
Participatiewet
Financiële opgave
Wsw
De subsidie wordt met € 500 per Wsw-er verder verlaagd gedurende vijf jaren, tot een
korting van € 2.500 per Wsw-er. Dit heeft als gevolg dat het bestaande subsidietekort
verder zal oplopen. Echter de hoogte van dit tekort en dekking daarvan door de
gemeente wordt jaarlijks afgebouwd. In de begroting is uitgegaan van de aanname dat
er jaarlijks 75 Wsw-ers zullen uitstromen. Als dat doel niet wordt gehaald bestaat een
risico van maximaal € 1,7 miljoen tekort op de Wsw per 2018 waarvoor geen dekking is
binnen de begroting. Door de versnelde herstructurering van de Wsw is het risico dat er
frictiekosten bij Caparis NV ontstaan.
Inwoners met beperkte mogelijkheden op de arbeidsmarkt stromen vanaf 2015 niet
meer in in de Wajong en/of Wsw, maar in de bijstand. De tekorten op de bijstand zullen
hierdoor verder toenemen.
Dat betekent een opgave om bij te sturen op de Participatiewet van € 0,9 miljoen in
2015 oplopend naar 1,7 miljoen per 2018.
Sturingsmogelijkheden
Waar kunnen we op sturen in de Participatiewet?
- Versnelde afbouw Wsw
- Het vergroten van de verdiencapaciteit van de Wsw-ers
- Scherpe keuzes over beleid ten aanzien van handhaving en re-integratie van
bijstandsgerechtigden en daaraan gekoppeld de inzet van het Participatiebudget
Vervolg
Ondanks de belemmeringen zullen wij natuurlijk alle mogelijkheden aangrijpen om wèl
bij te sturen. Daarbij zullen wij voorstellen de maximale sturingsmogelijkheden te
benutten. Dit alles om te komen tot een adequate zorg en ondersteuning voor cliënten
binnen de beschikbare budgetten.
3
De bovengenoemde bedragen zijn globaal. In de meicirculaire van het rijk verwachten we
meer exacte informatie over de budgetten.
Op dit moment is er op landelijk niveau overeenstemming over een zorgakkoord. We
verwachten een financiële tegemoetkoming van het rijk in m.n. 2015 voor de
AWBZ/Wmo en voor een kleiner deel voor de jeugdzorg. Dit zal onze financiële opgave
wat verkleinen, maar niet oplossen.
Om te voorkomen dat de opgaven risico’s worden zijn scherpe keuzes nodig. Gezien onze
financiële positie is onze inzet om binnen de bestaande budgetten te blijven. In de raad
van 30 juni a.s. zullen we u een voorstel voorleggen, waarbij de beleidskeuzes zijn
afgestemd op dat uitgangspunt. De resultaten hiervan zullen we daarna verwerken in de
begroting 2015 en in de drie beleidsnota’s op het sociaal domein (Werk & Inkomen, Wmo
en Zorg voor jeugd) die u in het najaar ontvangt.
Indien u nadere inlichtingen over deze brief wenst, kunt u bellen met Margo Roelofs,
telefoon 0513-617737.
Hoogachtend,
burgemeester en wethouders van Heerenveen.
De gemeentesecretaris,
De burgemeester,
F.H. Perdok
T.J. van der Zwan