Oerolcollege van Appy Sluijs

6/23/14
Schalen van Klimaat
1 April van start:
Prof. Dr. Appy Sluijs
Department Aardwetenschappen
Universiteit Utrecht Institute of Earth Sciences Utrecht (IVAU)
Broeikaseffect
Reading the Past
to Project the Future
Institute of Earth Sciences Utrecht (IVAU)
Twee Belangrijkste Klimaatvragen
1. Hoe warm gaat het worden?"
2. Gaat de opwarming geleidelijk of met sprongen?"
Verwarmt aardoppervlak
 Geen diepvries "
(niet -18 °C maar +14ºC)
Broeikasgassen: H2O,
CO2, CH4, NOx, O3, etc."
Institute of Earth Sciences Utrecht (IVAU)
Institute of Earth Sciences Utrecht (IVAU)
1
6/23/14
1. Climate Sensitivity
1. Climate Sensitivity
Opwarming als gevolg van verdubbeling CO2?"
•  IPCC, 2013: 1.5 – 4.5 °C"
1.5 °C
–
Opwarming als gevolg van verdubbeling CO2?"
•  IPCC, 2013: 1.5 – 4.5 °C"
4.5 °C
1.5 °C
–
4.5 °C
Groenlandse IJskap herbergt 7 meter
aan mondiaal gemiddeld zeeniveau"
Institute of Earth Sciences Utrecht (IVAU)
Institute of Earth Sciences Utrecht (IVAU)
2. Tipping Points: Kritische Transities
2. Tipping Points: Kritische Transities
Opwarming geleidelijk of met sprongen?"
"
Temperature
Opwarming geleidelijk of met sprongen?"
"
Time
Institute of Earth Sciences Utrecht (IVAU)
Institute of Earth Sciences Utrecht (IVAU)
2
6/23/14
Projecting the future…
Deep Ocean Temp.
The Present and the Past are the Key to the Future!
Million years ago
Institute of Earth Sciences Utrecht (IVAU)
Universiteit Utrecht!
IJskappen (Groenland, Antarctica)"
International Ocean
Discovery Program
"
Photo, William Crawford / IODP
Universiteit Utrecht!
IJskappen (Groenland, Antarctica)"
3
6/23/14
Universiteit Utrecht!
Universiteit Utrecht!
CO2 concentratie door de ijstijden"
CO2 door de eeuwen heen"
IPCC, 2001"
Marine Sciences I!
Zonne-instraling afhankelijk van seizoen"
Marine Sciences I!
Zonne-instraling afhankelijk van seizoen"
15
16
4
6/23/14
Marine Sciences I!
Marine Sciences I!
Zonne-instraling afhankelijk van astronomie"
Zonne-instraling afhankelijk van astronomie"
Tolbeweging
aarde in cycli
van 23.000 jaar"
Tolbeweging aarde in cycli van 23.000 jaar"
17
18
Marine Sciences I!
Zonne-instraling afhankelijk van astronomie"
Marine Sciences I!
Zonne-instraling afhankelijk van astronomie"
Vorm aardbaan in cycli van 100.000 jaar"
19
Tilt van de aarde in cycli van 41.000 jaar"
20
5
6/23/14
Universiteit Utrecht!
Universiteit Utrecht!
CO2 concentratie door de ijstijden"
Hoe was het klimaat toen?"
IJskast
2000
1800
pCO2 (ppmV)
IPCC
1600
pCO2 (ppmV)
Broeikas
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
60
55
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Tijd (miljoenen jaren)
www.expeditiebroeikaswereld.nl
Photo, Pim Beukenkamp
6
6/23/14
www.expeditiebroeikaswereld.nl
Coal mines Spitsbergen
Steenkolenmijnen
op Spitsbergen"
Photo, Marc Cornelissen
Universiteit Utrecht!
Universiteit Utrecht!
Dankwoord
Paleoklimatologie:"
"
European Research
Council
"
"
Integrated Ocean Drilling Program
"   Het is niet vanzelfsprekend dat het is
zoals het is!"
"   Schaal is cruciaal"
"   Verleden biedt analoog voor toekomst"
"
Netherlandse Organisatie voor
Wetenschappelijk Onderzoek"
"
Ministerie OCW"
"
De Jonge Akademie"
"
DJA- Kennis op Straat (kennisopstraat.nl)"
7