toespraak

Alleen gesproken tekst geldt
Ladies and gentlemen,
I hereby welcome you to the commemoration of Operation Market Garden, which took place
seventy years ago this year. Today, 20 september 2014 (twenty september two thousand and
fourteen), it is exactly seventy years ago that our city was liberated. A particular word of welcome
for our special guests, the veterans of 1944 (nineteen forty four), Burris and Megellas, their families
and the families and next-of-kin of the veterans who are no longer with us, the American
ambassador Broas, the Nijmegen company of the Grenadier Guards and representatives of the 82nd
Airborne Division.
It is a great honour for all of us in Nijmegen, that you want to be present here today. I will now
continue my speech in Dutch.
Dames en heren,
Van harte welkom bij deze herdenking van Operatie Market Garden, dit jaar precies 70 jaar geleden.
Vandaag, 20 september 2014, is het exact 70 jaar gelden dat onze stad bevrijd werd.
Een bijzonder woord van welkom voor onze speciale gasten, de veteranen uit 1944, Burris en
Megellas, hun families en de families en nabestaanden van de veteranen die niet meer onder ons
zijn, de Amerikaanse ambassadeur Broas, de Nijmegen compagnie van de Grenadier Guards,
vertegenwoordigers van de 82nd Airborne Division. Het is voor ons Nijmegenaren een grote eer dat
u hier vandaag aanwezig wilt zijn.
Dames en heren,
Fijn dat u in zo groten getale aanwezig bent om samen met ons stil te staan bij de herdenking van
die gedenkwaardige herfstdagen van 1944, toen de geallieerden in een hoog tempo oprukten van de
Belgische grens tot aan het punt waar we nu staan. Deze gehele week staat in Zuid-Nederland in het
teken van de herinnering aan die dagen, toen ons deel van het land bevrijd werd.
Nijmegen heeft zwaar geleden tijdens en na operatie Market Garden. Toen de geallieerde opmars bij
Arnhem tot staan werd gebracht is Nijmegen vanaf september 1944 tot maart 1945 frontstad
geweest. De schade die toen aangericht is en het verlies aan mensenlevens was enorm. Vandaag
staan wij, zoals ieder jaar, stil bij onze bevrijding en gedenken wij hen die daarvoor hun leven gaven.
Voor het eerst in drie jaar doen we dat weer op de “normale” plek. Het monument dat herinnert aan
hen die sneuvelden tijdens de Waalcrossing, is gerestaureerd, voor een deel vernieuwd en onlangs
weer hier teruggeplaatst. Het heeft enkele jaren elders gestaan in verband met de bouw van onze
nieuwe stadsbrug. Ook deze nieuwe brug herinnert aan de najaarsdagen van 1944. Zoals u allen
weet is hij De Oversteek genoemd, als eerbetoon aan de heldendaden die precies op deze plaats
hebben plaatsgevonden. En elke avond, als de duisternis valt, gaan 48 paar lampen op de brug één
voor één aan als een blijvend saluut aan de 48 soldaten die tijdens deze oversteek hun leven gaven.
Zo proberen wij te tonen dat Nijmegen zijn bevrijders eeuwig dankbaar is.
Dames en heren,
Het feit dat het nu 70 jaar geleden is dat onze stad bevrijd werd en dat wij dit nu kunnen vieren, is
van grote betekenis. Vrijheid is, hoewel er inmiddels al enkele generaties zijn opgegroeid die niets
anders gekend hebben, nooit gewoon of vanzelfsprekend. Vrijheid is het grootste goed dat we
hebben en daar moeten we heel zuinig op zijn. Jammer genoeg hebben we in de wereld nog diverse
brandhaarden, waar we dagelijks kunnen zien, waar onderdrukking en onvrijheid toe kunnen leiden.
Het toont steeds weer aan dat een wereld waarin iedereen in vrede en vrijheid kan leven nog ver
weg is. Juist daarom is het goed dat wij er regelmatig bij stilstaan dat wij hier in Nijmegen en
Nederland wel in vrijheid kunnen leven, dat wij onze vrijheid waarderen, ervoor willen vechten en de
vrijheid nooit zomaar voor lief nemen.
Vandaag gedenken wij met respect de mannen die voor de bevrijding van Nijmegen, Nederland en
Europa, hier op deze plaats hun leven gaven. 48 jonge mannen vonden de dood tijdens het
oversteken van de Waal. Hun namen staan hier als blijvende herinnering op het monument. Het is
goed dat dit monument geadopteerd is door jonge schoolkinderen, zodat ook toekomstige
generaties blijvende aandacht hebben voor herdenking van de vrijheid. Nu de laatste oorlog steeds
verder achter ons ligt en over niet al te lange tijd de laatste ooggetuigen er niet meer zullen zijn,
wordt dit steeds belangrijker. Het is daarom goed om te constateren dat er vandaag, deze week,
zoveel belangstelling is, ook van jonge mensen, voor de herdenkingen rond 70 jaar Market Garden.
Laten wij samen blijven stilstaan, niet alleen vandaag en deze week, maar ook de komende jaren, bij
de noodzaak tot herinneren om hieruit onze lessen te blijven trekken voor ons handelen in de
toekomst.
Ik dank u wel.