GAS evaluatienota

04 februari 2014
EVALUATIENOTA GEMEENTELIJKE ADMINISTRATIEVE SANCTIES
Juridische dienst en Kennisbeheer
1
04 februari 2014
INHOUDSTAFEL
Pagina
EVOLUTIE
A.
B.
C.
D.
E.
Algemeen
Evolutie dossiers 2011-2012
Verhouding type GAS 1 / GAS 2 / GAS 3
Top 10 overtredingen 2011-2012
Bemiddeling
* algemeen
* opsplitsing niet-gemengde / gemengde inbreuken minderjarigen
* opsplitsing naar resultaat : boete minderjarigen
* opsplitsing leeftijd minderjarigen
* resultaat bemiddeling
F. Specifieke evolutie
G. Dossiers 2012
* algemeen overzicht
* geseponeerde/afgesloten dossiers
H. Financieel
* opbrengsten
* kosten
- personeelskosten
- briefwisseling en administratie
- kosten deurwaarder
3
3
4
4
5
6
6
7
7
7
8
9
9
10
10
11
11
11
12
12
13
BIJLAGE
2
04 februari 2014
EVOLUTIE :
Hierna volgt een schematisch overzicht van het aantal GAS dossiers (in de zin van GAS-boetes) over
de jaren heen, te beginnen vanaf de introductie van GAS in de Stad Gent.
A. Algemeen
Totaal aantal GAS dossiers (vaststellingen bij proces-verbaal + bij bestuurlijk verslag)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
1296
1536
2063
2793
2834
3494
5583
In percentuele toename betekent dit:
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
18,52 %
34,31 %
35,39 %
1,47 %
22,76 %
59,79 %
Voor wat betreft de periode 2007 -2012 blijkt uit voormeld overzicht duidelijk de sterke stijging van
het aantal dossiers.
Daar waar in 2007 er 1536 vaststellingen werden geteld, waren er dit voor 2012 al 5583 dossiers, wat
een stijging uitmaakt van 330,78 %.
In 2013 was er echter een daling van het aantal vaststellingen naar 4865 dossiers.
De redenen voor de toename voorbije jaren zijn divers.
De stijging doorheen de jaren heeft in de eerste plaats te maken met de toename van het aantal
verbodsbepalingen in de reglementen van de stad Gent die gesanctioneerd worden met een GAS,
daar waar vroeger enkel strafrechtelijk kon worden opgetreden. Bovendien is er de sterk verhoogde
inzet van gemeenschapswachten, ambtenaren met vaststellingsbevoegdheid (inz. Dienst
Administratie, Dienst Gemeenschapswachten, Dienst Milieutoezicht, Groendienst) en van
verbalisanten.
Voor een aantal overlastfenomenen wordt een mogelijke oplossing gezocht in sanctionering middels
GAS, daar waar voorheen moeilijk of niet kon opgetreden worden (glazen recipiënten, bedelarij…).
Acties worden dikwijls meer gericht tot bepaalde wijken/straten (bijv. Buurt Bestuurt, actie die
gebeurt op aangeven van de buurtbewoners zelf) en projectmatig uitgevoerd bij de aanpak van
welbepaalde overlastvormen, zoals bijvoorbeeld afval-gerelateerde problemen waarbij er een
intensere samenwerking is met IVAGO en EcoWerkhuis.
Ook op vlak van administratie is er een nauwe samenwerking met IVAGO. De onkostennota voor
opruimingskosten wordt immers pas aan de overtreder overgemaakt na het opleggen van een boet
door de sanctionerende ambtenaar.
3
04 februari 2014
De stijging van het aantal GAS-dossiers zal zich de komende jaren ongetwijfeld doorzetten. Zo zal een
stijging te verwachten zijn van het aantal dossiers en aantal bemiddelingen gelet op de mogelijkheid
tot leeftijdsverlaging, de uitbreiding van GAS inbreuken (hoofdzakelijk inbreuken op stilstaan en
parkeren), samen met het stijgend aantal alternatieve maatregelen.
B. Evolutie dossiers 2011 -2012
Het aantal te behandelen dossiers is in 2012 met 59,79% gestegen vergeleken met 2011.
Het aantal te behandelen bestuurlijke verslagen (afkomstig van de dienst gemeenschapswachten)
steeg met meer dan 100%.
Het aantal proces verbalen van de politie steeg met meer dan 50%.
Totaal aantal dossiers
Bestuurlijke Verslagen (BV)
Proces Verbalen (PV)
2011
2012
3494
444
3050
5583
907
4676
evolutie 2011-2012
+
+
+
59,79%
104,28%
53,31%
Parallel met de stijging van het aantal dossiers is er tevens een enorm sterke stijging merkbaar in het
aantal schriftelijke en/of mondelinge verweren die burgers indienen in het kader van een eventuele
GAS sanctie.
Verweren
2011
2012
166
645
evolutie 2011-2012
+
288,55%
Onafgezien van het feit dat de toename van het aantal verweren onmiskenbaar gelijke tred houdt
met het aantal dossiers, is deze enorme toename ook voor een deel te wijten aan de (negatieve)
publiciteit die aan de toepassing van GAS wordt gegeven. Veel signalen die in de media en n.a.v.
protestacties worden gegeven, worden zonder meer overgenomen in verweerschriften, niet zelden
zonder enige relevantie voor het dossier in kwestie.
De toenemende stijging van schriftelijke/mondelinge verweren zal ook de volgende jaren een
constante vormen ingevolge de nieuwe Gas-wet, gelet op de mogelijkheid tot verhoging van de
geldboetes en de stijging van het aantal overtredingen die kunnen gesanctioneerd worden middels
GAS. Dit laatste niet in het minst door de toekomstige inbreuken op stilstaan en parkeren.
C. Verhouding tussen type GAS 1,GAS 2 en GAS 3
De inbreuken bestraft met een administratieve geldboete kunnen worden ingedeeld in 2
categorieën: gewone inbreuken en gemengde inbreuken.
Gewone inbreuken (GAS 1) betreffen louter inbreuken op gemeentelijke verordeningen. Er is geen
andere regelgeving die deze inbreuken strafbaar stelt.
4
04 februari 2014
Ze kunnen worden vastgesteld door zowel politie via proces-verbaal (PV) als gemeenschapswacht via
bestuurlijk verslag (BV).
Deze vaststellingen worden overgemaakt aan de sanctionerend ambtenaar voor gevolg en worden
dus uitsluitend administratief afgehandeld. Inbreuken GAS 1 zijn onder meer wildplassen,
wildplakken, sluikstorten,…
Gemengde inbreuken worden bestraft zowel in het Strafwetboek (of een andere strafwet) als in de
lokale regelgeving. Deze inbreuken kunnen enkel worden vastgesteld door de politionele diensten.
Deze vaststellingen worden overgemaakt aan de Procureur des Konings en in kopie aan de
sanctionerend ambtenaar. De sanctionerend ambtenaar kan pas een administratieve geldboete
opleggen indien de Procureur des Konings niet optreedt (en het materieel element van de inbreuk
niet in twijfel trekt).
Deze gemengde inbreuken kunnen op hun beurt worden onderverdeeld in lichte gemengde
inbreuken (GAS 2) (bijv. nachtlawaai) enerzijds en in meer ernstige gemengde inbreuken (GAS 3)
(bijv. diefstal – wordt door nieuwe wet overigens een GAS 2).
Voor de dossiers in 2011 en 2012 geeft voorgaand onderscheid volgende cijfers:
GAS 1
GAS 2
GAS 3
2011
2012
2571
792
131
4681
666
236
D. Top 10 overtredingen in 2011 – 2012
Onderstaand overzicht omvat de 10 meest begane inbreuken :
Wildplassen
Boomcar
Sluikstort
Nachtlawaai
Honden zonder leiband
Gewone diefstal
Parkeren of doorrijden openbare parken
Opzettelijke vernielingen roerende eigendommen
Afval aangeboden op verkeerd tijdstip
Wildplakken
2011
2012
797
281
294
395
149
129
65
199
143
64
1474
797
370
299
235
230
227
203
187
166
Uit het overzicht blijkt een duidelijke stijging van aantal overtredingen ‘wildplassen’, ‘wildplakken’,
‘parkeren in openbare parken’, ‘diefstal’ en ‘boomcar’ (te luide muziek in de wagen).
De overige overtredingen kennen een middelmatige of lichte stijging. Enkel voor wat betreft
‘nachtlawaai’ is er een merkbare daling.
5
04 februari 2014
E. Bemiddeling
Inzake GAS dossiers is een bemiddelingsaanbod verplicht wanneer de overtreding begaan werd door
een minderjarige (thans nog gesteld op 16 jaar) en facultatief voor meerderjarigen.
Bemiddeling bij meerderjarigen is onder meer aangewezen wanneer er sprake is van een
schadegeval waarbij de bemiddelaar kan tussenkomen in de regeling van de schade, of bij
burenconflicten waarbij het opleggen van een boete enkel de problemen zou doen escaleren.
-
Algemeen :
Uit onderstaand overzicht blijkt dat doorheen de jaren ook het aantal dossiers in bemiddeling een
stijging vertoont.
Totaal aantal nieuw opgestarte dossiers (zowel minderjarigen als meerderjarigen) in Gent :
2008
2009
2010
2011
2012
29
152
171
252
166
De daling van het aantal nieuwe dossiers voor een bemiddelingsaanbod in 2012 ten opzichte van
2011 is te wijten aan het feit dat er in 2012 werd beslist om enkel de dossiers waarin een verplichte
bemiddelingsprocedure moet worden opgestart (minderjarigen) aan de bemiddelaar over te maken,
gelet op de tijdelijke afwezigheid van de bemiddelaar.
Binnen het GAS team werkt één bemiddelaar die voor het gerechtelijk arrondissement Gent
bemiddelingsopdrachten afhandelt, waaronder ook deze voor de Stad Gent.
In 2011 behandelde de bemiddelaar een 300 tal bemiddelingsdossiers voor het gerechtelijk
arrondissement Gent. De dossiers voor de Stad Gent nemen hier het grootste aandeel in, namelijk
286 dossiers (252 nieuwe dossiers in 2011 en 34 dossiers overgedragen uit 2010).
In 2012 behandelde de bemiddelaar een 400 tal bemiddelingsdossiers voor het gerechtelijk
arrondissement Gent, waarvan 325 dossiers voor de Stad Gent zijnde :
- 166 nieuwe dossiers in 2012 die werden afgesloten
- 145 dossiers meegenomen vanuit 2011 die tevens werden afgesloten en
- 14 dossiers die in 2012 nog in behandeling waren.
6
04 februari 2014
-
Opsplitsing niet-gemengde inbreuken / gemengde inbreuken minderjarigen :
Zoals hiervoor vermeld waren er 166 nieuwe dossiers, waarvan 72 dossiers t.a.v. meerderjarigen en
94 dossiers t.a.v. minderjarigen.
Indien GAS 1, 2 en 3 –dossiers verdeeld worden voor minderjarigen geeft dit voor 2012 volgend
overzicht:
-
GAS 1
GAS 2
GAS 3
84
8
2
Opsplitsing naar resultaat : boete minderjarigen
Van voormelde 94 dossiers werden in 61 dossiers een boete opgelegd, dit om navolgende reden :
Bemiddeling niet van toepassing (sepot,
waarschuwing, onkent)
Bemiddeling niet opgestart (geen reactie)
Bemiddeling opgestart maar negatief resultaat
- Boete : jongere/ouders geeft aan dit te
betalen met zakgeld
- Boete : jongere zit in buitenland voor
studies
- Boete : ouders geven aan dit te betalen
- Boete : reden niet opgegeven
6
36
19
12
2
3
2
Totaal
-
61
Opsplitsing leeftijd minderjarigen :
Indien men deze inbreuken opsplitst naar leeftijd toe geeft dit volgend beeld :
Leeftijd
15-jarigen
16-jarigen
17-jarigen
18-jarigen
GAS 1
GAS 2
GAS 3
4
10
29
41
1
3
4
1
1
Concreet betekent dit :
-
15 jaar : 4 dossiers GAS 1 (geseponeerd omwille van feit dat GAS pas kan worden opgelegd
vanaf 16 jaar) ;
-
16 jaar : 10 dossiers GAS 1, 1 dossier GAS 2 (dossier opzettelijke beschadiging afsluiting), 1
dossier GAS 3 (diefstal) ;
7
04 februari 2014
-
17 jaar : 29 dossiers GAS 1, 3 dossiers GAS 2 (2 dossiers opzettelijke vernieling roerende
eigendommen, 1 dossier nachtlawaai), 1 dossiers GAS 3 (diefstal) ;
-
18 jaar : 41 dossiers GAS 1, 4 dossiers GAS 2 (3 dossiers opzettelijke vernieling roerende
eigendommen, 1 dossier nachtlawaai).
De dossiers vermeld onder 18-jarigen zijn deze waarvan de overtreder op moment van de inbreuk 17
jaar was, maar bij de opstart van de procedure intussen 18 jaar was geworden (bijv. geboren 12
december 1994, inbreuk 23 november 2012).
Voor de toepassing van de GAS-reglementering in kader van minderjarigen geldt de leeftijd op
moment van de inbreuk, waardoor ook deze dossiers onder de verplichte bemiddelingsprocedure
vallen.
-
Resultaat bemiddelingsdossiers :
Bij het negatief/positief resultaat van de bemiddelingsdossiers dient rekening te worden gehouden
met het feit dat in de ‘bemiddelingssector’ steeds berekeningen gebeuren op basis van het aantal
opgestarte dossiers, wat jaaroverschrijdend is. Dossiers die in 2012 werden opgestart en in dit jaar
nog niet werden afgesloten, zullen nog verder door de bemiddelaar in 2013 behandeld worden en
leiden tot een positief/negatief resultaat in 2013.
Wat betreft de dossiers behandeld in 2012, dit resulteert in onderstaand overzicht :
Bemiddelingsdossiers (100 %)

36 % niet opgestart (1)


10 % niet van toepassing (2)
54 % opgestart (3)

56 % positief

44 % negatief
(1) In 36 % van de bemiddelingsdossiers werd de bemiddeling niet opgestart om reden dat
betrokkene niet reageerde op het bemiddelingsaanbod, of niet wenste in te gaan op het
aanbod maar de boete wenste te betalen. Aangezien er voor deze dossiers ook stappen
moeten worden ondernomen in de bemiddelingsprocedure (dossier aanmaken,
betrokkene/(eventueel) ouders aanschrijven, ingeval minderjarige raadsman aanschrijven,…)
houdt dit tevens een zekere werklast in voor de bemiddelaar.
(2) In 10 % van de bemiddelingsdossiers was bemiddeling niet van toepassing, dit omwille van
diverse redenen zijnde het ontbreken van adresgegevens, administratieve fouten in het
P.V./B.V., seponering/waarschuwing na verweer,…
8
04 februari 2014
(3) In 54 % van de bemiddelingsdossiers werd de bemiddeling wel opgestart, waarvan iets meer
dan de helft (56 %) leidde tot een positief resultaat en 44 % negatief diende te worden
afgesloten onder meer om reden dat :
- de overtreder niet akkoord kon gaan met het bemiddelingsvoorstel,
- de klager niet reageerde of wenste in te gaan op het aanbod,
- de overtreder de voorgestelde prestatie niet naar behoren heeft uitgevoerd,...
De verhouding tussen enerzijds het aantal bemiddelingsdossiers en anderzijds de positieve resultaten
ervan blijft proportioneel.
Hieruit blijkt dat de bemiddelingsprocedure zijn vruchten afwerpt, waarbij de klemtoon ligt op het
(her)opvoedend effect.
De nieuwe reglementering legt overigens de focus op alternatieve maatregelen.
Zo blijft het bemiddelingsaanbod ten aanzien van minderjarigen verplicht, maar daarnaast worden
ook enkele nieuwe maatregelen zoals de ouderlijke betrokkenheid en de gemeenschapsdienst
voorzien.
F. Specifieke evolutie :
In bijlage treft u de evolutie aan van enkele specifieke inbreuken:
-
Sluikstorten
Wildplassen
Bedrijfsafval
Hierbij wordt kort de evolutie besproken van de overtredingen begaan door minderjarigen, en
inbreuken begaan tijdens de Gentse Feesten.
G. Dossiers 2012 :
De sanctionerend ambtenaar beschikt over een termijn van 6 maanden om een beslissing te nemen
in een bepaald dossier.
Het opleggen van een administratieve geldboete is echter niet het eindpunt in de verwerking van het
dossier. Zo kan binnen de maand na kennisgeving van de boete beroep worden aangetekend door de
overtreder.
In het geval er geen beroep wordt aangetekend en de boete ook niet betaald wordt, zal aan de
overtreder nog een laatste aanmaning worden verstuurd vooraleer het dossier wordt overgemaakt
aan de deurwaarder met oog op verdere uitvoering. Op die manier kan een dossier zelfs na meer dan
1 jaar nog in behandeling zijn.
9
04 februari 2014
Om voornoemde reden kan dan ook pas een getrouw beeld worden gegeven van de stand van zaken
ten vroegste de helft van het daaropvolgend jaar.
Pas op voormeld moment zullen de dossiers tijdens een bepaald jaar alle voornoemde stappen
doorlopen hebben.
-
Algemeen overzicht :
Voor wat betreft de vaststellingen verricht in 2012 werd dan ook geopteerd om de stand van zaken
weer te geven op datum 31/05/2013, wat resulteerde in volgend overzicht :
Totaal aantal dossiers
5583
Boete betaald
Geseponeerde dossiers (cfr. infra)
Administratieve procedure opgestart (nog geen
beslissing genomen)
Waarschuwing
Hoger beroep (politierechtbank)
Boete niet betaald (dossiers waarin aanmaning
nog volgt)
Dossiers na aanmaningsfase
Dossiers bij gerechtsdeurwaarder
Afbetalingsplan opgesteld
Dossiers afgesloten na positieve bemiddeling
Collectieve schuldenregeling – faillissement –
voorlopige bewindvoering
3158 1
1316
10
-
251
3
74
203
484
31
31
22
Geseponeerde/Afgesloten dossiers :
Specifiek naar de seponeringen toe, dienden 1316 dossiers te worden geseponeerd omwille van
volgende redenen :
- 405 dossiers dienden te worden afgesloten omwille van het feit dat betrokken overtreder
ambtshalve werd geschrapt, was afgeschreven naar het buitenland of over geen correct
inschrijvingsadres beschikte ;
- 78 dossiers dienden te worden afgesloten omwille van het feit dat de overtreder niet gekend was ;
- 223 dossiers dienden te worden afgesloten omwille van procedurele redenen (P.V. buiten termijn
ontvangen, fout in de vaststellingen, negatieve vaststellingen, geen GAS-sanctie mogelijk,
vormgebrek, geen rechtsgrond, nog geen 16 jaar,...) ;
- 149 dossiers dienden te worden afgesloten door het standpunt van het parket (54 dossiers
geseponeerd door parket, 59 dossiers werden strafrechtelijk vervolgd, 26 dossiers bevatten voor GAS
3 inbreuken geen bericht vanuit het parket waardoor dossier moest afgesloten worden);
- 155 dossiers dienden te worden afgesloten na gegrond verweer;
1
Hiervan werd in 2119 dossiers vrijwillig betaald na opleg van de boete, in 670 dossier betaald na aanmaning
en in 369 dossiers na tussenkomst van deurwaarder
10
04 februari 2014
- 57 dossiers dienden te worden afgesloten omwille van het feit dat betrokkene onschuldig bleek;
- 141 dossiers dienden te worden beboet via samenvoeging met een ander dossier (gelet op de
nauwe verbondenheid tussen dossiers, bij dubbele vaststellingen of indien eenzelfde vaststelling
bestaat uit verschillende dossiers waarbij het opportuun was slechts 1 boete op te leggen waardoor
de overige dossiers werden geseponeerd)
De overige 108 dossiers werden geseponeerd omwille van diverse redenen (geestestoestand
overtreder, insolvabiliteit, overleden, tussenkomst horecacoach, …)
H. Financieel :
-
Opbrengsten :
De totaal geboekt boetebedragen waren voor de 3 laatste jaren:
2010
2011
2012
68.620 euro
188.260 euro
326.030 euro
Totaal geïnd boetebedrag (toestand op 10/10/2013)
2010
2011
2012
51.630 euro
153.930 euro
256.100 euro
Niet alle boetes konden reeds integraal worden ingevorderd. Momenteel zijn er nog dossiers in
behandeling bij de gerechtsdeurwaarder voor verdere uitvoering.
Tevens zijn er nog dossiers lopende ingevolge een collectieve schuldenregeling waarbij de boete aan
de schuldbemiddelaar werd aangegeven.
Tot slot dienden enkele dossiers na opleggen van de boete te worden afgesloten gelet op het feit dat
het boetebedrag niet kon gerecupereerd worden (oninbaar wegens ambtshalve schrapping,
insolvabiliteit,…).
-
Kosten :
Hieronder wordt een overzicht gegeven van de kostprijs van respectievelijke de personeelsinzet, de
administratieve verwerking en de uitvoering (deurwaarder) voor de GAS – dossiers 2012
11
04 februari 2014
* PERSONEELSKOSTEN JURIDISCHE DIENST 2012
Werkuren van een personeelslid op jaarbasis :
1976 uren – afwezigheden = 1520 uren per personeelslid (VT)
Totaal aantal dossiers GAS voor 2012 : 5583
Noodzakelijk tijdsbesteding (dossiers met schriftelijk verweer) : 5583 x 1,15 uren = 6420,45 uren
Reële Inzet personeel
Consulent
1520 uren
53.748,24 euro
Adm. Personeelslid
1520 uren
44.495,05 euro
1,2 adj. Directie
1824 uren
88.438,65 euro
Totaal
4864 uren
186.681,94 euro
Dit is de minimale kostprijs voor de inzet van voornoemde personeelsleden, geen rekening houdend
met de vaststelling dat er in realiteit meer uren (1556 uren) aan deze dossiers zijn besteed als
voorzien in de hoger vermelde werklastmeting.
Opmerking: de kostprijs voor een bijkomend administratief medewerker (niveau C) bedraagt voor
2014 37.681 euro (2° weddeschaal, zes jaar anciënniteit zoals gebruikt bij BO2014).
* BRIEFWISSELING EN ADMINISTRATIE JURIDISCHE DIENST 2012
Procedure
Dossiers
Eenheidsprijs
Omvat
Kostprijs
Registratie dossiers
5.583 dossiers
0,50 euro
Kosten voorblad +
map
2.792,00 euro
Opgestarte dossiers
die na eerste
aangetekende brief
worden afgesloten
(ingevolge verweer,
na onderzoek,…)
638 dossiers
8,00 euro
Kosten aangetekende
brief + kopie PV +
enveloppe + brief
afsluiten dossier
5.104,00 euro
12
04 februari 2014
Dossiers die
volledige procedure
doorlopen
4.093 dossiers
20,00 euro
Kosten 2
aangetekende
brieven, aanmaning,
gerechtsdeurwaarder
81.860,00 euro
Dossiers in
bemiddeling
94 dossiers
15,00 euro
Kosten aangetekende
brieven naar ouders
(bij scheiding 1 naar
vader, 1 naar
moeder), naar
minderjarige +
gewone brief Bureau
voor Juridische
Bijstand (aanstelling
advocaat)
1.410,00 euro
Dossiers in hoger
beroep
3 dossiers
250,00 euro
Kosten doorsturen
dossier advocaat en
griffie
Politierechtbank,
briefwisseling
advocaat,
ereloonstaat ,
gerechtskosten in
geval van veroordeling
750,00 euro
TOTAAL :
91.916,00 euro
* DEURWAARDERSKOSTEN 2012
PERIODE T.E.M. :
BETAALD BEDRAG
31 december 2012
295,41 euro
31 maart 2013
208,54 euro
30 juni 2013
778,29 euro
31 september 2013
2.043,62 euro
TOTAAL :
3.325,86 euro
Het grootste deel van de kosten dienen echter nog verwacht te worden. De rapportering wijst ook in
die zin. De nog te verwachten recuperatie is zeer klein en het aantal dossiers dat niet via de
gerechtsdeurwaarders geregeld zal geraken komt op +/- 50%.
13
04 februari 2014
04 februari 2014
Juridische Dienst en Kennisbeheer
Bijlage : evolutie sluikstort, wildplassen, bedrijfsafval, minderjarigen + Gentse Feesten 2013
14