Concurrentie voor de AEX-index Concurrentie voor de

Nummer 22 (31 mei 2014), pagina 44. © Elsevier
Concurrentie voor de AEX-index
AEX-inde
BELEGGEN / Er komt een nieuwe graadmeter voor de Amsterdamse beurs: de NL20-index,
met alleen Nederlandse bedrijven. De AEX bevat steeds meer buitenlandse ondernemingen.
Michiel Dijkstra
W
at zegt de AEX-index over
de economie van Egypte?
Meer dan u denkt. Sinds
maart maakt het Egyptische
bouw- en kunstmestconcern OCI
(Orascom Construction Industries) deel uit van de hoofdindex
van Euronext Amsterdam. Het
bedrijf, dat in 2010 de kunstmestdivisie van DSM in Geleen overnam, kreeg hier een jaar geleden
een beursnotering.
Zoals OCI zijn er de laatste tijd
steeds meer: buitenlandse bedrijven die nauwelijks zakendoen in
Nederland, maar wel onderdeel
zijn van de AEX. De index die de
graadmeter van de Nederlandse
beurs, zelfs de Nederlandse economie, heet te zijn.
Het Luxemburgse staalconcern
ArcelorMittal, dat hier geen enkele fabriek heeft, zit er al jaren
in. Hetzelfde geldt voor de Franse
vastgoedexploitant
UnibailRodamco, die minder dan 10 procent van zijn omzet in Nederland
haalt. Naast OCI kwam dit jaar
het Franse bedrijf Gemalto, actief
in digitale beveiliging, in de AEX.
De Zwitserse kabelaar Altice staat
er nog niet in, maar maakt gezien
zijn beurswaarde goede kans.
Die buitenlandse invasie vormt
de inzet van een concurrentieslag
tussen Euronext Amsterdam, dat
de AEX-index samenstelt, en uitdager TOM (The Order Machine).
Begin juni komt TOM met een
Een arbeider aan het werk in een Braziliaanse fabriek van staalbedrijf ArcelorMittal, een exoot in de AEX-index
nieuwe index voor de Amsterdamse beurs, de NL20. Die zal in
tegenstelling tot de AEX alleen
Nederlandse bedrijven bevatten.
‘We merkten dat er vraag was naar
een echt Nederlandse index,’ zegt
Willem Meijer (45), CEO van
TOM.
Beursplatform TOM is in 2009
opgericht door onlinebroker
er
BinckBank en optiehandelshuis
Optiver uit onvrede over de hoge
tarieven die Euronext rekende. Inmiddels verloopt 30 procent van
Exoten in de AEX-index
Hoe zwaar tellen buitenlandse bedrijven mee?
procent
de optiehandel in Nederland via
TOM en zijn de tarieven van Euronext verlaagd. Nu bindt TOM de
strijd om de gezaghebbende index
voor de Amsterdamse beurs aan.
Hoe de NL20-index er precies
uit zal zien, wordt pas begin juni
bekend. Er komen twintig bedrijven in: daaronder vallen zeker
Nederlandse multinationals als
Shell, Unilever en Heineken.
De nieuwe index heeft goede
kaarten. Zo neemt fondsmanager
Corné van Zeijl (49) van het SNS
‘De AEX is onderhand een
beetje een rare index
geworden’
6,0
4,5
Foto Rich Press/Bloomberg/Getty Images
3,0
1,5
0
Unibail-Rodamco ArcelorMittal
Frankrijk
Luxemburg
©ELSEVIER
Gemalto
Frankrijk
OCI
Egypte
BRON: BLOOMBERG
Nederlands Aandelenfonds zitting in de raad van toezicht. Hij
kritiseert de instroom van buitenlandse bedrijven in de AEX-index:
‘De Duitse beursindex, de DAX 30,
bestaat ook alleen uit Duitse bedrijven. In Nederland zit het Egyptische OCI in de AEX: best een
leuk bedrijf, maar niemand die
het hier kent.’
Hoe komen die buitenlandse
bedrijven in de AEX terecht? Alice
Jentink (39), woordvoerder van
Euronext, legt uit dat de index
wordt samengesteld uit de 25 in
Amsterdam genoteerde ondernemingen met de hoogste vrij verhandelbare beurswaarde. Ongeacht of die van Nederlandse origine zijn of oorspronkelijk ergens
anders vandaan komen.
Die regel is recent: vóór maart
werd de AEX samengesteld uit de
25 meest verhandelde aandelen.
Buitenlandse bedrijven in de
nieuwe regels uitsluiten, was niet
aan de orde: ‘De regels zijn gebaseerd op de wensen van de gehele
markt.’ Daarbij is de AEX ‘nooit
een graadmeter van puur lokale
activiteit’ geweest, eerder een
‘graadmeter van de internationale
relevantie van de Nederlandse kapitaalmarkt’.
Volgens Meijer van TOM zit er
meer achter. ‘Euronext lokt buitenlandse bedrijven naar de
Nederlandse beurs met de belofte
dat ze hier snel in de AEX-index
worden opgenomen. Voor bedrijven is dat interessant, want dan
worden ze door veel beleggers gekocht, bijvoorbeeld door fondsen
die de index volgen. Voor Euronext is het ook interessant, want
dat verdient geld aan beurshandel. Hoe meer bedrijven er genoteerd staan, hoe beter.’
Toen bijvoorbeeld Gemalto in
de AEX werd opgenomen, koch-
Nummer 22 (31 mei 2014), pagina 46. © Elsevier
ten talloze fondsen aandelen in
het bedrijf. ‘Als ze niet in de AEX
kunnen staan, komen buitenlandse bedrijven waarschijnlijk
niet naar de Amsterdamse beurs,’
zegt Patrick Beijersbergen (46),
hoofdeconoom bij de Vereniging
van Effectenbezitters (VEB).
Sinds Euronext in maart beurswaarde bepalend maakte voor een
plek in de AEX, in plaats van de
hoeveelheid beurshandel, is het
voor buitenlandse bedrijven extra
aantrekkelijk om naar Amsterdam
te komen. ‘Zo kunnen buitenlandse bedrijven in de AEX terechtkomen, ook al wordt hier
weinig in het aandeel gehandeld,’
zegt Beijersbergen.
De komst van de NL20 betekent
een bedreiging voor Euronext.
Beursbedrijven verdienen niet alleen aan handel, maar ook aan
beursindices. Die zijn ‘big business’, weet fondsmanager Van
Zeijl. Zo verdient Euronext geld
door informatie over de koersontwikkelingen van de AEX te verko-
Opgaande lijn
Koers AEX-index
punten
425
400
375
350
325
mei 2013
©ELSEVIER
mei 2014
BRON: BLOOMBERG
pen. Ook moeten beleggingsfondsen die het merk AEX gebruiken, betalen aan Euronext.
Omgekeerd kan TOM met NL20
een flinke klapper maken. Wordt
het een succes, dan levert dat het
alternatieve beursplatform handel en omzet op uit de verkoop
van informatie en merklicenties.
De bedoeling is dat partijen die
via TOM op de beurs handelen –
Binck, Alex, Today’s Brokers en
Lynx – op korte termijn opties en
andere financiële producten gaan
aanbieden op de NL20. Op een
beleggingsfonds moet volgens
Meijer langer worden gewacht.
Of NL20 net zo gezaghebbend
wordt als de AEX, is afwachten.
Beijersbergen van de VEB acht de
kans klein: ‘De AEX is al meer
dan dertig jaar een begrip. Dat
haal je niet zomaar in. Maar het is
een prima initiatief. De AEX is
onderhand een beetje een rare index geworden.’
E