Sessie 8 Wijkgericht werken, ontwikkelingen en

21-­‐01-­‐14 Inhoud
Zichtbare schakel. De
wijkverpleegkundige
voor een gezonde buurt.
IVT Thuiszorg/BrabantZorg
Vivent
Ø Inleiding Zichtbare schakel
Ø Aanleiding onderzoek ‘s-Hertogenbosch
Ø Verschillende modellen
Ø Sterke en zwakke punten
Ø Samenwerking
Ø Wensen gemeente en zorgkantoor
20-01-2014
Introductie
Zichtbare schakel programma
•  95 Zichtbare schakel projecten over 50 gemeenten
•  350 werkzame wijkverpleegkundigen (ZonMw, 2011)
Effecten Zichtbare schakel
•  Verbeteringen kwaliteit van leven op psychisch en sociaal terrein
•  Besparingen in AWBZ en ZVW (Van der Meer & Postma, 2012)
Aanleiding onderzoek
•  Verschillende projecten binnen een gemeente
•  Behoefte aan meer inzicht over inzet en
resultaten
•  Aflopende financiering
•  Toekomst Zichtbare schakel na 2012
Twee Zichtbare schakel projecten gemeente 's-Hertogenbosch
•  's-Hertogenbosch Noord: Vivent
•  's-Hertogenbosch West: IVT Thuiszorg/BrabantZorg
Verschillende organisatiemodellen
Vivent:
•  De wijkverpleegkundigen maken onderdeel uit
van een thuiszorgteam
IVT/BrabantZorg:
•  De wijkverpleegkundigen vormen een apart
team binnen een organisatie
Vivent
Positionering
•  Twee wijkverpleegkundigen, totaal 0.8 fte
•  Voorheen werkzaam in thuiszorgteam
•  Combinatie van ‘reguliere thuiszorgtaken’ en
Zichtbare schakel taken
•  Wijkverpleegkundige als onderdeel thuiszorgteam
•  Verdeling van 50% ‘regulier’ en 50% ‘Zichtbare
schakel’ taken
•  Aparte dagdelen ingepland als Zichtbare schakel
1 21-­‐01-­‐14 Vivent
Argumentatie gekozen positionering
•  Voorkeur wijkverpleegkundigen
•  Geen nieuwe schakel aan netwerk toevoegen
•  Duidelijk aanspreekpunt voor netwerkpartners
Positionering in de de wijk
•  Samenwerkingsverband huisartsenpraktijk
•  Aansluiting wijknetwerk
•  Spreekuren
•  ZS ingeschakeld vanwege ‘niet pluis’ gevoel
•  Belangrijke functie bij ‘zorgmijders’
•  Werkzaamheden in domein zorg
Vivent
Sterke punten
•  Samenwerking thuiszorgteam
•  Link netwerkpartners en thuiszorg
•  Geen extra schakel, zorg kan zelf geleverd worden
Zwakke punten
•  Afhankelijkheid organisatie
•  Samenwerking één thuiszorgorganisatie
•  Samenwerking sterk afhankelijk van ‘persoon’
IVT/BrabantZorg
Argumentatie gekozen positionering
•  Samenwerking IVT Thuiszorg & BrabantZorg
•  Voorkeur wijkverpleegkundigen
•  Niet ‘opgeslokt’ door rijden van routes
Positionering in de wijk
•  Samenwerking vanuit stuurgroep; huisartsenpraktijk,
maatschappelijk werk, Divers welzijn
•  Wijknetwerk op twee plaatsen
•  Spreekuren
•  Wijkoverstijgende projecten; ‘BrabantLeven project’, ‘Ketenzorg
dementie’
Vivent
Doelgroepen:
• 
• 
• 
• 
Ouderen; à belangrijkste doelgroep
Allochtonen;
Multi-problem;
Jeugd.
Werken vanuit domein zorg/gezondheid
•  Voorlichting en advies belangrijkste taken
•  Enkele bezoekjes afdoende
•  Doorverwezen wanneer langere zorg nodig is
IVT/BrabantZorg
Positionering
•  Drie Zichtbare schakels, totaal 2.4 fte
•  Een wijkverpleegkundige IVT, een
wijkverpleegkundige BrabantZorg, een externe
kandidaat
•  Géén onderdeel thuiszorgteam
•  Positionering in de wijk
IVT/BrabantZorg
Doelgroepen:
•  Ouderen/chronisch zieken; à belangrijkste doelgroep
•  Allochtonen;
•  Multi-problem; à belangrijkste doelgroep
•  Jeugd;
•  Nieuwe doelgroep à psychiatrische problematiek
Breed scala aan taken;
•  Verschillende domeinen
•  Tijd en ruimte van belang voor opbouwen vertrouwensband
•  Langdurige begeleiding
2 21-­‐01-­‐14 IVT/BrabantZorg
Sterke punten
• 
• 
• 
• 
Onafhankelijkheid organisatie
Directe inzetbaarheid
Tijd en ruimte om te investeren in vertrouwensband
Opbouwen breed netwerk
Zwakke punten
• 
• 
• 
• 
Financiële aspect
Minder binding thuiszorgteam
Begrenzen eigen domein
Samenwerking sterk afhankelijk van ‘persoon’
Ervaringen in de praktijk
Samenwerking
•  Afhankelijk van bestaande relaties en investeringen in
nieuwe contacten
•  Competenties en affiniteiten wijkverpleegkundigen
•  Organisatiemodel nauwelijks van invloed
•  Beide modellen sluiten aan bij wijknetwerken
•  Huisartsen blijken belangrijkste netwerkpartners
Bereik wijkverpleegkundige
•  Tijd en ruimte om te investeren in vertrouwensband
•  Outreachend werken
•  Laagdrempelig
Vivent
•  Doelgroep voornamelijk ouderen
•  Passend bij aanwezige samenwerkingsverbanden
•  Verschil tussen modellen:
•  Langere zorg bij aparte positionering
•  Sneller doorverwijzen bij gecombineerde positionering
IVT/BrabantZorg
•  Doelgroep ouderen, meervoudige problemen
•  Bewust zoekend naar passende
samenwerkingsverbanden
Toekomst wijkverpleegkundige
Nadelen huidige modellen volgens gemeente/zorgkantoor:
• 
• 
• 
• 
Niet onafhankelijk kunnen handelen
Productie genereren voor eigen organisatie
Inzet professionele hulpverlening voorkomen
Derde organisatiemodel
Derde organisatiemodel
Ideaaltypisch model:
•  Los van bestaande organisaties
•  Onafhankelijk
•  Samenwerking in de wijk
3 21-­‐01-­‐14 Conclusie en aanbevelingen
•  Wijkverpleegkundige als centrale rol bij integreren van zorg
•  Belangrijke rol in ondersteunen van eigen regie van mensen in de
wijk
•  Kwaliteitsverbetering van integrale zorg op wijkniveau
•  Belangen zijn divers
•  Noodzakelijke samenwerking niet vanzelfsprekend
•  Duidelijke en breed gedragen visie op een integrale wijkaanpak
•  Positionering nog sterk gebaseerd op ‘toevallige’ factoren
Bronnen
Van der Meer, E.A., Postma, J.P. (2012) De ‘Zichtbare Schakel’-wijkverpleegkundige:
een hele zorg minder. Geraadpleegd op: http://bmc.nl/files/uploads/BMC%20KBA
%20Zichtbare%20Schakel.pdf
ZonMw (2011) Tussenbalans ‘Zichtbare Schakel. Wijkverpleegkundige voor een
gezonde buurt.’ Geraadpleegd op: http://www.zonmw.nl/uploads/tx_vipublicaties/
Tussenbalans__Zichtbare_schakel__november_2011.pdf
IVT Thuiszorg (2012) ZonMw rapportage
Vivent (2012b) ZonMw rapportage Zichtbare Schakel 20-9-2012
Rademaker, M.J.C., Luijkx, K.G., Vrijhoef, H.J.M.(2013) De wijkverpleegkundige in ’sHertogenbosch. Vergelijkend onderzoek naar twee werkwijzen van de ‘Zichtbare
Schakel’-wijkverpleegkundige. http://www.zonmw.nl/uploads/tx_vipublicaties/
Publicatie_Onderzoek_Tranzo_2013.pdf
4