economisch klimaat en structurele maatregelen

Persbericht 2014-013
(For English and Papiamentu scroll down)
Economische groei in Curaçao en Sint Maarten vereist een gezond macroeconomisch klimaat en structurele maatregelen
Willemstad/ Philipsburg – Volgens dr. Emsley Tromp, President van de Centrale Bank
van Curaçao en Sint Maarten, laten de economische prestaties in de monetaire unie van
Curaçao en Sint Maarten een gemengd beeld zien in 2013. Terwijl de economie van
Curaçao in reële termen kromp, groeide de economie van Sint Maarten.
In 2013 kromp de economie van Curaçao reëel met 0,8%, terwijl de economie van Sint Maarten
in reële termen met 0,9% groeide. De inflatiedruk nam in beide landen af. De inflatie in Curaçao
daalde van 3,2% in 2012 tot 1,3% in 2013, voornamelijk als gevolg van lagere brandstofprijzen.
In Sint Maarten nam de inflatie af van 4,0% in 2012 tot 2,5% in 2013 door een minder sterke
groei van de voedselprijzen en een daling van de prijs van elektriciteit.
De negatieve groei van de economie in Curaçao kan volledig worden toegeschreven aan een
daling in de binnenlandse bestedingen. De daling in de binnenlandse bestedingen kwam vooral
voor rekening van de private sector, doordat zowel de private consumptie als de private
investeringen afnamen. De daling in de private consumptie was gerelateerd aan de maatregelen
die de overheid nam, waaronder de verhoging van de sociale premies die het besteedbaar
inkomen trof, de verslechtering van de situatie op de arbeidsmarkt en de daling in de
consumptieve kredieten. De daling in de overheidsbestedingen was volledig van consumptieve
aard, aangezien de overheidsinvesteringen toenamen als gevolg van de werkzaamheden om het
wegennet van Curaçao te verbeteren. De netto buitenlandse vraag nam daarentegen toe als
resultaat van een daling in de importen, die een afname in de exporten overtrof.
Een analyse van de verschillende sectoren laat zien dat de teleurstellende economische prestatie
van Curaçao in 2013 voornamelijk is toe te schrijven aan een afname van de activiteiten in de
sectoren groot- en kleinhandel, transport, opslag & communicatie, bouw en financiële
dienstverlening. De daling in de sector groot- en kleinhandel was het resultaat van de afname in
de binnenlandse vraag gecombineerd met minder activiteiten in de vrije zone. De daling in de
vrije zone was voornamelijk het gevolg van de devaluatie van de bolivar in het begin van 2013 en
de geldende valutabeperkingen in Venezuela. In de sector transport, opslag & communicatie was
de daling het resultaat van minder activiteiten in zowel de luchtvaart als de zeevaart. De afname
in de luchtvaartgerelateerde activiteiten was ondermeer het gevolg van het faillissement van de
lokale luchtvaartmaatschappij DAE. De zeehavenactiviteiten namen voornamelijk af door een
daling in het aantal bezoekende schepen en minder verwerkte vracht. In de bouwsector daalden
de activiteiten als gevolg van minder private investeringen, enigszins tenietgedaan door een
toename in de publieke investeringen. De bijdrage van de sector financiële dienstverlening aan de
1
groei was negatief door een afname in de toegevoegde waarde van zowel de lokale als de
internationale financiële dienstverlening. De sector restaurants & hotels groeide daarentegen in
2013, alhoewel de groei minder sterk was dan in 2012, wegens een minder sterke groei van het
verblijfstoerisme en het cruisetoerisme.
In Sint Maarten was de reële BBP groei in 2013 uitsluitend te danken aan de private sector. De
bijdrage van de publieke sector was daarentegen negatief. De groei in de private sector werd
vooral gedreven door meer activiteiten in de sector groot- en kleinhandel en de bouwsector. De
positieve ontwikkeling in de sector groot- en kleinhandel was het resultaat van een toename in de
binnenlandse vraag en een groei in de bestedingen van toeristen. In de bouwsector nam de reële
toegevoegde waarde toe door meer publieke en private investeringen. De groei in de restaurants
& hotels sector zwakte af in 2013, doordat de stijging in zowel het verblijfstoerisme als het
cruisetoerisme minder sterk was in vergelijking met 2012. De activiteiten in de sector industrie
namen toe in 2013 door meer onderhoudsactiviteiten aan jachten die Sint Maarten bezochten.
De teleurstellende prestaties van de sectoren transport, opslag & communicatie en financiële
dienstverlening heeft de reële BBP groei van Sint Maarten in 2013 enigszins afgezwakt. De reële
toegevoegde waarde in de sector transport, opslag & communicatie nam af door een daling in de
zeehavenactiviteiten, enigszins tenietgedaan door een stijging in de luchtvaart- en
luchthavengerelateerde activiteiten. De slechte prestatie van de zeehaven was het gevolg van een
daling in het aantal schepen dat de haven van Sint Maarten bezocht. De luchtvaartactiviteiten in
Sint Maarten stegen doordat Winair haar capaciteit heeft verhoogd en het aantal bestemmingen
heeft uitgebreid. De luchtvaartgerelateerde activiteiten namen toe door een stijging in het aantal
afgehandelde passagiers, alhoewel deze stijging minder sterk was dan in 2012.
Voor het realiseren van een dynamischer groeipad voor Curaçao en Sint Maarten zijn een hogere
mate van flexibiliteit om middelen van de ene sector naar de andere sector te verschuiven
noodzakelijk, met name de sectoren met een relatief hoge productiviteit, waaronder het
droogdok, de raffinaderij en de internationale financiële dienstverlening. Daarnaast zijn grotere
inspanningen om de verspilling van middelen te verminderen, uitbreiding van de capaciteit om te
innoveren en de toepassing van meer kennisintensieve productietechnieken in onze
dienstverlenende sectoren vereist.
Volgens dr. Tromp zal de groei in de komende jaren vooral afhangen van hoe goed wij erin
slagen om een macro-economische omgeving en structurele voorwaarden te creëren die deze
groei bevorderen. De zwakke groeiprestaties van beide eilanden gedurende afgelopen jaren is
niet genoeg om de hoge werkloosheid naar een sociaal aanvaardbaar niveau te brengen en om de
nodige budgettaire ruimte te creëren om de sociale noden aan te pakken. Om een hoger groeipad
te realiseren, dient een hervormingsagenda te worden aangenomen en geïmplementeerd,
bestaande uit hervormingen in onder meer het onderwijs, de arbeidsmarkt en het
investeringsklimaat. Dit betekent dat in plaats van zich af laten afleiden door zaken die indruisen
tegen deze doelstellingen, beleidsmakers hun aandacht dienen te richten op de bevordering van
groei door middel van een passend groeibeleid. In dit verband dienen we ons onder andere te
realiseren dat we geen groei kunnen realiseren door middel van directe buitenlandse
investeringen als de beschikbare terreinen zijn vastgelegd in speculatieve opties. We kunnen ook
geen groei realiseren als we de huidige monopolistische structuur in kernsectoren van onze
economie niet aanpakken. Om deze reden is dialoog en samenwerking tussen de publieke en
private sectoren noodzakelijk.
CENTRALE BANK VAN CURACAO EN SINT MAARTEN
Augustus 2014
2
Press release 2014-013
Future economic growth in Curaçao and Sint Maarten demands sound
macroeconomic and structural conditions
Willemstad/ Philipsburg - According to dr. Emsley Tromp, President of the Centrale
Bank van Curaçao en Sint Maarten, the economic performance in the monetary union of
Curaçao and Sint Maarten was mixed in 2013. While real GDP in Curaçao contracted,
Sint Maarten’s economy expanded.
In 2013, real GDP in Curaçao contracted by 0.8%, while Sint Maarten’s economy expanded in
real terms by 0.9%. Inflationary pressures eased in both countries. Consumer price inflation in
Curaçao dropped to 1.3% in 2013 from 3.2% in 2012, reflecting mainly lower fuel prices. In Sint
Maarten, inflation moderated from 4.0% in 2012 to 2.5% in 2013 because of a slowdown in food
price gains and lower electricity prices.
The negative growth of the economy in Curaçao was attributable entirely to domestic spending.
The private sector particularly accounted for the decline in domestic spending, because private
consumption and investment fell. The drop in private consumption was related to the measures
taken by the government, including the increase in social premiums that affected disposable
income, the worsening labor market conditions, and the decline in consumer credit. The
contraction in government spending was of a consumptive nature, because investments grew due
to an improvement program of Curaçao’s road infrastructure. In contrast, net foreign demand
increased as a result of imports dropping at a faster pace than exports.
An analysis by sector reveals that the disappointing economic performance in Curaçao was
ascribable primarily to declines in the wholesale & retail trade, transport, storage, &
communication, construction, and financial intermediation sectors. The contraction in the
wholesale & retail trade sector was the result of the decline in domestic demand and fewer freezone activities due largely to the devaluation of the bolivar in early 2013 and the ongoing
currency restrictions in Venezuela. The contraction in the transport, storage, & communication
sector was the result of declines in both air and sea transport. The decline in air transport was
related to, among other things, the bankruptcy of the local carrier DAE, while the decline in sea
transport was reflected mainly by fewer ships and freight handled in the harbor. Activities
dropped in the construction sector as a result of lower private investments, mitigated by
increased government investments. The financial intermediation sector contributed negatively to
growth because of declines in both domestic and international financial services. In contrast, the
restaurants & hotels sector expanded but at a slower pace in 2013 compared to 2012 due to a
slowdown in both stay-over and cruise tourism.
3
In Sint Maarten, 2013’s real GDP growth was driven solely by the private sector as the
contribution of the public sector was negative. Private sector growth was supported primarily by
the wholesale & retail trade and construction sectors. Activities in the wholesale & retail trade
sector rose as a result of increased domestic demand and more tourism spending. Real value
added rose in the construction sector due to more public and private sector investments. Growth
weakened in the restaurants & hotels sector in 2013 as the expansion in both stay-over and
cruise tourism was less pronounced than in 2012. Activities in the manufacturing sector rose in
2013 because of increased repair activities on yachts that visited Sint Maarten. In contrast, real
output dropped in the financial intermediation sector and the transport, storage, &
communication sector. Activities in the transport, storage & communications sector shrunk due
to a decline in harbor activities, mitigated by more air transportation and airport-related activities.
Harbor activities declined due to a drop in the number of ships that visited Sint Maarten.
Meanwhile, air transportation activities rose as Winair increased its capacity and number of
destinations. Activities at the airport rose because of an increase in passenger traffic, although
less pronounced than in 2012.
To bring about a dynamic growth trajectory for Curaçao and Sint Maarten will require greater
flexibility to shift resources across sectors, particularly high productivity sectors, i.e., the dry
dock, the refinery and the international financial sector. Furthermore, greater efforts to reduce
misallocation of resources, and capacity to innovate and apply more knowledge and skillsintensive production techniques in our services sectors are imperative.
According to dr. Tromp, growth in the years to come will hinge on how well we succeed in
establishing macroeconomic and structural conditions conducive to growth. The lackluster
growth performance of the islands during the last years is not sufficient to bring the high
unemployment to a socially acceptable level and to create the necessary fiscal room to address
the social needs. To bring us to a higher growth path, a reform agenda has to be adopted and
implemented, including educational, labor market and business climate reforms. This means that
rather than being distracted by issues that run counter to these objectives, policymakers should
direct their attention at promoting growth through appropriately designed growth policies. In
this context, we need to realize that, among other things, we cannot achieve growth through
foreign direct investment if the available sites are locked up in speculative options. We cannot
achieve growth either if we do not address the current monopolistic structure in key sectors of
the economy. Therefore, dialogue and cooperation between the public and private sectors are
necessary.
CENTRALE BANK VAN CURACAO EN SINT MAARTEN
August 2014
4
Komunikado di prensa 2014-013
Kresementu ekonómiko na Kòrsou i Sint Maarten ta eksigí un klima
makroekonómiko saludabel i medidanan struktural
Willemstad/ Philipsburg – Di akuerdo ku Presidente di Banko Sentral, dr. Emsley
Tromp, desaroyo ekonómiko di union monetario tabata miksto den aña 2013. Miéntras
ekonomia di Kòrsou a kontraé den término real, Sint Maarten a registrá un kresementu
ekonómiko.
Na 2013, ekonomia di Kòrsou a kai den término real ku 0,8% miéntras ekonomia di Sint
Maarten a krese ku 0,9%. E tasa di inflashon a baha den tur dos pais. Inflashon na Kòrsou a
baha di 3,2% na 2012 te 1,3% na 2013, loke ta prinsipalmente konsekuensia di e bahada di preis
di kombustibel. Na Sint Maarten, inflashon a baha di 4,0% na 2012 te 2,5% na 2013,
prinsipalmente dor di oumento ménos fuerte di preis di kuminda i bahada di preis di elektrisidat.
E kresementu ekonómiko negativo na Kòrsou tabata kompletamente kousá pa bahada di
demanda lokal. E demanda lokal a baha prinsipalmente dor di kaida di demanda di sektor privá.
Tantu konsumo komo invershon privá a baha. Konsumo privá a kai pa motibu di e medidanan
di gobièrnu, inkluyendo e oumento di prima sosial ku a afektá e entrada disponibel, deterioro di e
situashon riba merkado labor i kaida den ekstenshon di krédito konsuntivo. Por atribuí e
kontrakshon di demanda públiko na ménos konsumo di parti di gobièrnu. Di otro banda,
invershon di gobièrnu si a subi dor di prinsipalmente e programa di mehorashon di e ret di
karetera na Kòrsou. Kontrali na e demanda lokal, demanda neto for di eksterior a krese, komo e
kaida den importashon a surpasá e bahada den eksportashon.
Un análisis di e diferente sektornan di ekonomia di Kòrsou ta mustra ku e resultado ekonómiko
negativo na 2013 tabata pa gran parti resultado di kontrakshon den e sektornan di komersio por
mayor i por detal, transporte, almasenamentu i komunikashon, konstrukshon i servisio
finansiero. Aktividat a kai den e sektor di komèrsio por mayor i por detal debí na un bahada di
demanda lokal i ménos aktividat den Zona Franka. Kousa di e bahada di aktividat den Zona
Franka ta prinsipalmente e devaluashon di bolívar na kuminsamentu di 2013 i e medidanan
restriktivo di divisa na Venezuela. E bahada den e sektor di transporte, almasenamentu i
komunikashon tabata pa motibu di un kaida den transporte aéreo i transporte marítimo.
Aktividatnan relashoná ku aeropuerto a kai entre otro a konsekuensia di bankarota di e aerolínea
lokal DAE. Aktividat a baha den e sektor di transporte marítimo prinsipalmente pa motibu ku
haf di Kòrsou a despachá ménos barku i atendé ménos karga durante 2013.
E sektor di konstrukshon a registrá un kaida pa motibu di ménos invershon privá, moderá pa un
oumento di invershon públiko. Mientrastantu, sektor di servisio finansiero tampoko no aportá na
kresementu ekonómiko i a registrá un bahada den tantu servisio finansiero doméstiko komo
servisio finansiero internashonal. Kontrali na e sektornan anterior, e kontribushon ekonómiko di
5
e sektor di restorant i hotèl durante 2013 tabata positivo ounke ménos kompará ku 2012. Tantu
turismo di estadia komo turismo krusero a kontribuí na e ekspanshon den e sektor aki.
Na Sint Maarten, por atribuí e ekspanshon real di Produkto Interno Bruto durante 2013 na un
kresementu den sektor privá miéntras e kontribushon di sektor públiko tabata negativo.
Prinsipalmente e sektornan di komèrsio por mayor i por detal i di konstrukshon a kontribuí na e
kresementu den sektor privá. E desaroyo positivo den sektor di komèrsio por mayor i por detal
tabata resultado di un kresementu den tantu demanda doméstiko komo demanda turístiko. Balor
agregá real den sektor di konstrukshon a subi pa motibu di mas invershon privá i invershon
públiko.
Aktividat den e sektor di restorant i hotèl a debilitá durante 2013, pa motibu di un kresementu
ménos pronunsiá di turismo di estadia i di turismo krusero. Aktividat den sektor di industria a
ekspandé na 2013, pa motibu di un kresementu di aktividat di reparashon di yate ku a bishitá Sint
Maarten. Desaroyo desfavorabel den e sektornan di transporte, almasenahe & komunikashon i
servisio finansiero a debilitá e kresementu di Produkto Interno Bruto real di Sint Maarten un
poko durante 2013. Balor agregá real a baha den sektor di transporte, almasenamentu i
komunikashon dor di un kaida di aktividat den transporte marítimo, moderá pa un kresementu
den transporte aéreo i aktividatnan relashoná ku aeropuerto. E prestashon di haf di Sint Maarten
tabata desfavorabel, komo ku e kantidat di barku ku a bishitá haf a baha. Aktividatnan di
transporte aéreo a subi na Sint Maarten dor ku Winair a oumentá su kapasidat i e kantidat di
destinashon. Entre tantu, aktividat relashoná ku transporte aéreo a krese na 2013, danki na un
subida di e kantidat di turista di estadia, apesar ku e tasa di kresementu tabata ménos fuerte ku na
2012.
Realisashon di un trayekto di kresementu dinámiko na Kòrsou i na Sint Maarten ta rekerí mas
fleksibilidat pa move rekursonan entre sektornan, partikularmente pa e sektornan ku un
produktividat haltu manera dòk, refineria i sektor finansiero internashonal. Ademas mester di
mas esfuerso pa redusí e alokashon robes di rekurso, i kapasidat pa inová i apliká mas
konosementu i téknikanan di produkshon basá riba abilidat, den nos sektornan di servisio.
Di akuerdo ku dr. Tromp, kresementu den e añanan benidero lo dependé di nos abilidat pa krea
e kondishonnan makroekonómiko i struktural ku ta stimulá kresementu. E prestashon
ekonómiko debil di ámbos pais durante di último añanan no a kontribuí pa redusí e desempleo
haltu te un nivel sosialmente aseptabel ni tampoko pa krea espasio presupuestario pa kumpli ku e
nesesidatnan sosial. Pa realisá un ritmo di kresementu mas fuerte mester aprobá i implementá un
agènda di reforma ku ta inkluí reforma riba tereno di enseñansa, merkado di labor i klima di
invershon. Esaki ta nifiká ku esunnan enkargá ku determinashon di maneho mester dediká
atenshon direkto na stimulashon di kresementu pa medio di maneho apropiá i dirigí riba
kresementu i no desviá atenshon pa asuntunan ku ta bai kontra di e metanan aki. Den e
konteksto aki nos mester realisá nos mes ku, entre otro, nos no por logra kresementu pa medio
di invershonnan direkto di afó si e terenonan disponibel ta ankrá den opshonnan spekulativo.
Tampoko nos no ta realisá kresementu si nos no atendé ku e strukturanan monopolístiko den e
sektornan importante di nos ekonomia. Pa e motibu aki, diálogo i koperashon entre sektor
públiko i sektor privá ta nesesario.
CENTRALE BANK VAN CURACAO EN SINT MAARTEN
Ougùstùs 2014
6

Download Report