veertiendaagsch blad voor scheepsbouw en scheepvaart

5 e JA A R G A N G
9 M AART 1923
N o. 5
HET SCHIP.
VEERTIENDAAGSCH BLAD VOOR SCHEEPSBOUW EN SCHEEPVAART
T E V E N S O R G A A N DER
VEREENIGING V A N TECHNICI OP SCHEEPVAARTGEBIED EN V A N HET SCHEEPVAARTKUNDIG IN STITUUT EN M USEUM
Redactie Scheepsbouw: Ir. A. M. SCHIPPERS s. i. — Directeur J. MOORMAN.
Vaste Medewerkers: Ir. J. C. ARKENBOUT SCHOKKER s.i., Ir. A. A. BOON, c.i., C. H. K. BORGHARDT, Ir. A. VAN DRIEL,
W. A. ENGELBRECHT, HERO B. DE GROOT, Dr. M. D. HAGE, Ir. J. H. A. W. graaf VAN HEERDT TOT EVERSBERG s.i.,
Ir. A. ROORDA, s.i., Dr. J. DU SAAR, S. SNUYFF, K. TESCHMACHER, Ir. M. W. VOOGT, J.E.zn. s.i., Mr. A. J. M. VAN WESSEM, e. a.
B u r e a u x v a n R e d a c tie en A d m in is tr a tie j A M A U A V A N S O L M S S T R A A T 2-4# D E N H A A G # T e l, B e z u id e n h o u t 1620
A B O N N E M E N T i B in n e n la n d f 4 . — p e r k w a r ta a l« B u ite n la n d f 25*— p e r j n a r .
L o s s e N u m m e r a £ 1 .—* A D V E R T E N T I Ë N
40 c e n t p e r re g e l.
Bij c o n t r a c t v e r l a a g d tn rie f*
LAADVERM OGEN EN TONNENM AAT
DOOJR
V II.
IR . A . M . S C H I P P E R S
(V e rv o lg va n blads. 43.)
A rt. 37.
§ 50. D e aanteekening, in den laatste» volzin van dit a rtik e l v o o r
geschreven, w ordt gesteld in dorso van den zeebrie! met aan w ijzin g
van den bruto- en den n etto -in h o u d van het schip, afzonderlijk in
kubieke m eters en in tonnen van 2,83 kubieke m eters, aldus:
Bij m etin g op verzoek van den belanghebbende van het schip w a a r
voor deze zeebrief is afgegeven, volgens het besluit van den 21 A u g u s
tus 1875 (S taatshlad N o. 146), in de inhoud bevonden:
bruto . . . . . . . . krib. m eter o f
............. tonnen
van 2,83 kub. m eter, en
netto . ............ kub. m eter of
............. tonnen
van 2,83 kub. m eter.
§ 51. Bij overtreding der bepalingen van d it besluit w ordt b ek eu rin g
ingesteld to t toepassing v an a rt. 1 der w et van 6M a a rt 1818 (S ta a ts
blad N o. 12 V crz. 1826, N o. 150).
§ 52. D e v oorschriften dezer in structie strekken tot v erv a n g in g
van alle vroegere ad m in istra tiev e verordeningen om trent hetzelfde
onderw erp, welke vero rden in g en dus n iet meer van k rach t zijn, behalve
voor zooveel in deze in stru ctie u itdrukkelijk het tegendeel is gezegd.
A.ccordeert het origineel, v o o r zoo
veel het geëxtraheerde aangaat.
De Secretaris-Generaal,
B ARTSTRA
B ijla g e
II.
AANVRAGE
Hieronder zijn gegeven de .afschriften van twee Nederlands'che zeemeetbrieven respectievelijk van het stoomschip
liiUegoui en van het zeilschip met hulpmotor Tj erk I-Hddes,
die een duidelijk beeld van de becijfering van Bruto- en
Net.to Inhoud geven.
A F S C H R IF T .
K O N IN K R IJ K D E R N E D E R L A N D E N .
Dc oudergeteekenden verklaren d a t de aftrek
voor de bew eegkracht 36.04 percent bedraagt, van
de tonnenniaat, die overblijft, door den b ru to
inhoud te verm inderen, m et den inhoud der
ruim ten, bedoeld in artikel 17 der N ederlandsche
V oorschriften.
Schiedam , 17 N ovem ber 1916.
(get.) A. V A N S IL F H O U T , M iddelburg.
M eetb rie f voor Zeeschepen
No. 1366.
D e ondergeteekenden Scheepsm eters te Schiedam , verklaren, dat
zij h et schroefstoom schip genaam d IliU egom , varende onder N eder
landsche vlag, te hiiis behnorendc 1e R otterdam , bevaren door M. van
den Berg, hoofdzakelijk gebouw d van staal, m et een dek, tw ee masten,
een schoorsteen en dubbelen bodem en voor en achterpiek tanks voor
h alla st, hebben gem eten als v o lg t:
OM METING (O F ) H E R L E I D I N G VAN DEN INHOUD VAN H E T S C H Il'.
D e lengte van het schip op h et bovendek van den buiten
D e ondergeteekende
kant van den voorsteven o nder den boegspriet tot den
verzo ek t den scheepsm eter te ..............................................................................
achterkant van den achtersteven i s ...........................
(1) m etin g volgens a rt. (2) ...................................................................................
De grootste wijdte buitenw erks over den buitenhuid is . .
(of) herleiding van den in houd volgens art. 36 van het K o n in k lijk
De hoogte (holte) ter plaatse van de m iddelste dw ars
besluit v an den 21sten A u g u stu s 1875 (S taatsblad No. 146), v a n het
doorsnede van den onderkant van het bovendek to t op
......................................................
schip,
den w eger ter zijde van h e t zaadhout of to t op den
genaam d
....................................................................................................................
bovenkant van den binnensten bodem i s ...........................
varende onder ............................................................................................... vlag,
De bruto in houd van h et schip b e d ra a g t:
tehuis behoorend te ............................................................................................... .
K ub. M eter.
bevaren door ............................................................................................................ .
hoofdzakelijk gebouw d van ....................................................................................
A. Ruim te onder m eetdek
. 4846.55
m et ................ dek,
m ast,
schoorsteen.................................................
kam panje . . . 216.49
getuigd als ................................................................................................................
b a k ....................... ■ 27.79
(1) V o o r de bepaling der in houdsruim te van de kolenhokken w o rd t
A ndere vaste
verlan g d de toepassing van art. 23 van het K on. besluit d.d. 21 A u g u s
overdekte en be
tus 1875 (Staatshlad N o. 146).
sloten inrichtin
B. Ruim te boven m eetdek, als
gen op het bo
D it schip ligt (3) .................................................
vendek . . . . S71.83
te ................................................. den ................................ 187
H o o fd en \a n
luiken boven 'js
A a n w ijzin g o m trent de im ndling
Oio van den bruto
(1) D oorhalen w at niet n o odig is.
i nhoud. . . .
133.69
(2) Invullen: 29, 30 of 31.
Z o o d a t de geheele bruto inhoud i s ........................... 6096.35
(3) Zoo ju ist m ogelijk aanw ijzing van de werf, haven, enz.
81.96 M.
12.83 „
5.52 „
T o n n e n van
2,83 AR
1710.83
76.42
9.81
307.75
47.19
2152.00
Z o o dat de geheele bruto inhoiid is
H iervan ■worden afgetrokken:
MA
Ie . De ruim ten,uitsluitend
bestem d voor de be
m anning ..................... 353.00
2e. De ruim te, uitsluitend
bestem d voor het p er
soonlijk gebruik van den
geza gvoe r de r . . . .
27.78
3e. De ruimten voor de
behandeling van het
roer enz., voor berging
van kaarten enz. en van
boofm ansgoed . . . 132.75
4e, De ruim ten ingenom en
voor waterballast . . 170.50
684.03
x* I
Kub. M eter.
T o n n e n van
2,83 MA
. 6096.35
2125.00
... w ,
K ub. M e te r.
Zoodat de geheele bruto inhoud i s ......................... 1381.70
Hiervan w orden afgetrokken;
T o n n en van
2.83 MA
MA
le. De ruimten, uitsluitend
bestem d voor de be
manning ......................
2e. De ruim ten, uitsluitend
bestemd voor persoon
lijk gebruik van den
gezagvoerder . . . .
3e, De ruim ten voor de
behandeling van het
roer enz., voor berging
van kaarten enz. en van
bootm ansgoed . . .
124.61
9.81
46.86
60.18
2 4 1 .4 6
5412.32
1910,54
5e. De ruimten voor de beweegkracht van stoom
schepen :
De ruim te ingenom en door de machines,
stoom ketels en schroefaskoker bedraagt
322.66 M». of 290.40 ton, zijnde 13.49 0/0
van den bruto inhoud van het schip.
De aftrek bedraagt 32 0/q van den brutoinhoud van het s c h ip ....................................
1950.83
688.64
Z o o d at de netto inhoud b e d ra a g t..........................
3461.49
1221.90
zegge drie duizend vierhonderd een en zestig negenenveertig honderste
kubieke Meter, of Een duizend tweehonderd een en tw in tig Negen
honderste tonnen van 2,83 kubieke Meter.
De inhoud van het schip en het nommer van dezen m eetbrief zijn
in g ch ak t op g ro o t luikhoofd voorruim .
A fgegeven te Schiedam, den zeventienden November 1916.
( get.) A. VAN S IL F H O U T , M iddelburg.
437.74
T o n n e n van
2,83 M*
122.96
43.41
32.75
11.56
20.03
7.07
175.74
62.04
241.46
684.03
T o n n e n van
2,83 MA
4e. De ruim ten, ingenom en door de hulpmachine (donkey) m et ketel.
5e. De ruim te voor de berging van zeilen.
6e. De ruimten v o o r de bew eegkracht van stoom
schepen :
De ruim te, ingenom en door de machines,
stoomketels en schroefkoker bedraagt 93,84
M3P of 33.13 ton, zijnde 6.7 0/q van den
bruto inhoud van het schip.
De aftrek bedraagt (*) 1Tj, maal de ruim te
ingenomen d o o r m a c h i n e s '. ...........................
Zoodat de netto inhoud b e d ra a g t.....................
175.74
62.04
1205.96
425,70
164.22
57.97
1041.74
367.73
zegge Een duizend een en v eertig en vief en zeventig honderste kubieke
m eter of drie honderd zeven en zestig en drie en zeventig honderste
tonnen van 2,83 kubieke m eter. De inhoud van het schip en het
numm er van dezen m eetbrief zijn ingekapt op het hoofd van voorluik.
Afgegeven te Fo.xhoJ, den 27 A pril 1920.
(w . g.) G E R R IT S .
Schcepsm eeting no. 1.
1915.
*)
H ie r naar gelang van om standigheden in te vullen: 3 7 %
of
K O N IN K R IJK D E R N E D E R L A N D E N .
3 2 % van den b ru to inhoud van het schip; 1 Vi m aal de ru im te inge-
M E E T B R IE F VOOR Z E E S C H E P E N .
noinen door de m achines en stoom ketels; 1 'Y\ m aal de ruim te inge
nomen door de m achines, stoom ketels en schroefkoker.
O p den k an t van de M eetbrief staat geschreven:
De ondergetcekende verklaart, d at de aftrek voor de bew eegkracht
13,6 percent b ed raag t van de tonnenm aat die overblijft door den
b ru to inhoud te verm inderen m et den inhoud der ru im ten bedoeld in
artikel 17 der N ederlandsche voorschriften.
No. 2314,
De ourlurgcteekende, Scheepsm eter te Groningen, verklaart dat hij
het M otorschoencrschip, genaam d T je r k H iddes, varende onder
N ederlandsche vlag, te huis behoorende te Rotterdam , bevaren door
P . Jonker, hoofdzakelijk gebouwd van staal, m et een dek en vier
m asten, ........
heeft gemeten als volgt;
De lengte van het schip op het bovendek van den buiten
kant van den voorsteven onder den boegspriet, to t den
achterkant van den achtersteven i s ....................................
De grootste wijdte buitenwerks over den buitenhuid is . .
De hoogte (de holte) ter plaatse van de middelste dwars
doorsnede van den onderkant van het bovendek, tot op
den w eger ter zijde van het zaadhout i s .....................
De bruto inhoud van liet schip b ed raag t:
ma
A. Ruim te onder het m eetdek
tusschen het
meetdek en het
derde dek . .
tusschen het
derde en vierde
dek . . . .
kampagne ver
hoogd acht. dek
j bak . . . .
B. Ruimte boven het meetdek, als
andere vaste
overdekte en
besloten inrich
tingen op het
bovendek . .
hoofden van,
luiken boven
1/2 O/o van den
bruto inhoud .
Z oodat de geheele bruto inhoud is
46.16 M.
8.25 „
4.02 „
T o n n e n van
2.83 MA
1194.61
421.70
92.35
66.99
32.60
23.65
3.61
1.27
24.14
8 .5 2
1381.70
487.74
F oxhol, den 2 7sten A pril 1920.
D e Scheepsm eter,
(w .g.) G E R R IT S .
Uit het voorafgaande blijkt dus clat de officieele Rijks
meting der zeeschepen bedoelt:
le. het bepalen van den kubieken inhoud van alle scheepsruimten, die overdekt of gesloten zijn. Deze kubieke inhoud
wordt uitgedrukt in kubieke nieters en buitendien in register
tons, waarbij één register ton = 2,83 kub. nieter. Deze kubieke
ruimte wordt genoemd de b r u to in h o u d van het schip. Men
spreekt ook van de b r u to to n n e n m a a t.
2e. het bepalen van den zoogenaaamden n e tt o in h o u d van
het schip. Deze wordt eveneens in kub. meters en 111 register
tonnen van 2,83 kub. meters uitgedrukt. Men spreekt eveneens
van n e tto to n n e n m a a t. De netto inhoud van het schip wordt
verkregen door van den bruto inhoud zekere inhouden af te
trekken. Zie Art. 17.
Van den bruto-iuhoucl worden afgetrokken de ruimten uit
sluitend bestemd voor de bemanning en voor den gezagvoer
der; ruimten uitsluitend bestemd voor de behandeling van het
roer, zeevaartkundige instrumenten enz. dus de stuurhut en
de kaartenkamer. Voorts bij zeilschepen de ruim te voor het
bergen der zeilen, en bij stoomschepen de ruimte ingenomen
voor de beweegkracht.
Trok men nu werkelijk dus de ruimte, ingenomen doof
machinekamer en ketelruini, af, dan zou men kunnen zeggen,
dat de netto inhoud ongeveer aangaf den kubieken inhoud der
scheepsruimten bestemd voor lading en bunker kolen.
Overwegende, dat nu evenwel die aftrek der ruim te inge
nomen door machinekamer en ketelruim geheel anders ge
schiedt, geeft ook de netto tonnenmaat van een stoomschip
allerminst een beeld van den inhoud der ruimten bestemd voor
de lading.
a. Bij schroefstoombooten wordt, ihdien de machineruimte
meer dan 13 percent en minder dan 20 percent van den bruto
inhoud bedraagt, 32 percent van dien bruto inhoud afge
trokken.
b. Bedraagt de machineruimte voor schroefstoombooten
13 percent of minder van den bruto inhoud, dan wordt de
aftrek bepaald op 1% maal de gemeten inhoud dier ruimte.
e. Bedraagt de machineruimte voor schroefstoombooten
20 percent of meer van den bruto inhoud, dan wordt de aftrek
bepaald volgens a of b, ter keuze van den belanghebbende en
indien deze geen keuze doet, volgens a dus 32 percent.
Daar nu soms haven-, kade- en andere gelden betaald wor
den naar den netto inhoud van het schip, bestaat er een alge
meen streven om de netto inhoud van een schip zoo klein
mogelijk te krijgen. Omdat dus nu een gering verschil in de
grootte van de machinekamer de oorzaak kan zijn, dat men
boven of onder de 13 percent valt, is de grootte van de
machinekamer iets, waaraan de constructeur van een stoom
schip bizonder aandacht moet schenken.
Men zal bij gewone stoomschepen dus zorg dragen met de
machineruimte te vallen tusschen 13 en 20 percent, daar dan
de aftrek 32 percent van den bruto inhoud wordt; terwijl
wanneer de machineruimte slechts 12 percent was, men slechts
12 X 1% = 21 percent zou mogen aftrekken. D it.is de reden
dat men zelfs de machinekamers der moderne motorschepen
overtollig groot maakt om boven de 13 percent te blijven.
Bij zeesleebooten doet zich het eigenaardige voor dat de
Naam van het schip.
V a te r la n d .............................
Batavier I .............................
B urgerdijk.............................
Boomberg . . . . . .
Prins der Nederlanden .
R a n d w ijk .............................
Zaanstroom . . .
Z e e la n d ia ............................
Wendemuth Loewer (zees l e e p b o o t ) .......................
R. C. Rickmers (zeilschip)
Preussen (zeilschip) . . .
Lengte.
(I.I.)
Breedte.
(m.l.d.)
ruimte ingenomen door de machines en ketels zeer groot te n
opzichte van de geheele scheepsruimte is. Is deze m achine
ruim te bijv. 56 percent van den totalen bruto inhoud, d a n
mag men aftrekken 5 6 X 1% = 9 8 percent en daar ook de
stuurhut er mag afgetrokken worden, houdt men dus n ie ts
over. De netto inhoud van zeesleepbooten is dan m eestal n ih il
kub. meters en dus ook nihil rëg. ton.
W aar het dus voor den reeder van groot belang is de n e tto
inhoud zoo klein mogelijk gemeten te krijgen, dient de c o n
structeur van liet schip daarmede.rekening te houden. B etrek
kelijk kleine afwijkingen in de constructie der afsluitingen
van openingen in schotten, al of niet aanwezigheid van s p u i
gaten in een dek, kunnen van groote invloed op de m etin g
zijn. De wijze van afsluiting van een schot-opening kan t e n
gevolge hebben dat de geheele kubieke inhoud van, een ru im te
tusschen twfee dekken al of niet van den bruto inhoud w o rd t
afgetrokken, om de netto inhoud te bepalen. Zoo speelt de
tonnage-opening bij shelterdekschepen een belangrijke rol in
de meting van dit soort schepen.
De meting nu der zeeschepen zooals die in Nederland v a n
Rijkswege plaats vindt, geschiedt in de meeste landen geheel
op dezelfde wijze en wordt dan ook wederzijds erkend.
Niettemin hebben de autoriteiten van het Suez- en die v a n
het Panamakanaal gemeend, er elk op zichzelf nog weer e e n s
een andere opvatting op na te moeten houden. H et gevolg is
dan ook, dat schepen, die van die kanalen gebruik maken, er
nog een Suezkanaal-meetbrief en een Panam akanaal-m eetbrief op na houden. Voor belangstellenden in deze g erin g e
afwijkingen, verwijs ik naar het Scheepvaartkundig I n s titu u t
en Museum, Haringvliet 68 te Rotterdam, alwaar exem plaren
van den Suezkanaal-meetbrief en van den Panam a-m eetbrief
aanwezig zijn.
Hieronder volgt een lijstje van de hoofdafmetingen, h e t
laadvermogen, de bruto- en netto inhoud van enkele schepen.
H olte
m.l.d.)
276.14 'M.
234' — 8"
400' — 0"
270' — 0"
. 290' — 0"
287' — 0"
263' — 0"
440' — 0"
30.48 M.
33' — 2"
54' — 3"
39' — 1"
38' — 0"
45' — 3"
37' — 3"
55' - 8"
39' — 0"
1 9 '— 10"
21' — 2"
2 3 '— 1"
42.06 M.
121.92 M.
121.92 M.
8.49 M.
16.30 M.
16.40 M.
4.50 M.
9.75 M.
9.90 M.
U it bovenstaande uiteenzetting van de begrippen laad
vermogen (deadweight); bruto- en netto inhoud van zee
schepen, en uit de gegeven voorbeelden zal tevens blijken, dat
deze grootheden onderling in geen verband staan, en dat dus
de zoo door velen gewenschte formule, die wanneer men de
netto tonnenmaat van een schip weet, daarmede ook de bruto
tonnenmaat en liet laadvermogen zou kunnen berekenen, niet
bestaat en nooit zal worden uitgevonden.
Voorts is het spreken van Bruto- en Netto Ton onjuist,
temeer daar dit de idee schept, alsof er twee soorten Ruimte
Tonnen zijn, te weten Bruto en Netto Ton, en dit is niet zoo.
Er bestaat slechts een maat voor den ruimte-inhoud van
schepen, dit is de Register Ton van 2,83 kub. meter. Men
19.20 M.
----
—
37' — 0"
L aadverm ogen:
(deadweight)
o/h zomemitwateringsmerk,
in Tonnen van
1016 K.O.
Bruto inhoud.
van 2.83 M3.
in Reg. Tonnen
N etto inhoud.
in Reg. Tonnen
van 2.83 M3
13.900
1.400
10.400
2.815
2.150
4.200
2.163
7.850
54.282
1.013
6 853
1.699
2.287
2.401
1.646
7.995
23.548
554
4.230
1.034
1.429
1.517
879
4.9 6 0
127
7.878
8.000
395
5 548
5.080
4.9 6 0
4.765
nihil
kan wel de bruto- of netto inhoud van een schip berekenen,
maar deze worden beiden uitgedrukt in één en d e z e l f d e g r o o t
heid, te weten, de Register Ton.
In „De Ingenieur” no. 21, van 1921, pag. 588, lees ik wan
de hand van Ir. R. A. van Sandïck, naar aanleiding van ee n
Internationaal Scheepvaart Congres, het volgende:
Eenheid, van schee psm eling.
H e t bedrijf van den zeehandel heeft een bij u itstek in t e r n a t io n a a l
k a ra k te r; het w o rd t n ie t uitg eo efen d zooals de nijverheid te la n d e , o p
een bepaald gebied, on d erw o rp en aan de so u v erein iteit van éen n a t i e .
H e t w ordt uitgeoefend op de zee, die aan n iem and b eh o o rt, en b r e n g t
havens, die aan verschillende volken b ehooren, m e t e lk a a r in v e r
b inding.
In elk van die havens m oeten de schepen rechten betalen, die, onder
verschillende
nam en,
verhand honden m et den dienst, die aan de
sch eep v aart
w o rd t
bew ezen door het bestaan van aanlegplaatsen,
havens, sluizen, kaden, laad- en losinrichtingen. Som m ige van die
rechten w orden geheven door den S ta a t, zooals de kadereehten in
F ra n k rijk , of soortgelijke rechten geheven in andere landen (aanlega n k erre ch ten enz.); andere w orden gelieven ten bate van plaatselijke
m achten of van haven-consessionarissen.
M aar al die havenrechten
w orden gem eenlijk geheven volgens de netto tonnem aat der schepen.
Deze g ro n d sla g w o rd t aangenom en, o m d at het n u ttig laadverm ogen
en dus de b e la stb aa rh e id van bet schip w o rd t verondersteld daarm ee
overeen
te
kom en. H e t is nu duidelijk, hoe belangrijk de netto
sch eep sm etin g is, om d at het cijfer dat zij aangeeft de m aa tstaf is voor
de b e ta lin g van alle rechten, in de verschillende havens, die het schip
aandoet.
D e E ngelsche m ethode van M oorsom w o rd t algem een g e b ru ik t voor
de scheepsm eting. D oor die m ethode toe te passen op den inhoud van
al de inw en d ig e ru im ten , k rijg t m en den b ru to inhoud. H ie rv an tre k t
m en af de n ie t n u ttig te geb ru ik en ruim ten. H e t verschil geeft de
n e tto m a a t.
In beginsel zijn de verschillende zeem ogendheden het
roerend e e rs over de wijze van a ftre k om uit de b ru to -m a at de n e tto
m a a t a f te leiden. M aar in de p ra k tijk geven de bepalingen, in de
verschillende landen in g e b ru ik , voor hetzelfde schip een verschillende
u itk o m st. D e o o rz aa k d aarv an is dat die bepalingen w orden afgeleid
u it de e rv a rin g en niet do o r de toepassing van een logisch beginsel.
D it k lem t vooral, indien een nieuw scheepstype o f een w ijziging in
een reeds g eklasseerd scheepstype w o rd t gem aakt. De e rv arin g leert
bijvoorbeeld, d at zusterschepen, gebouw d op dezelfde w erf, varende
o n d e r verschillende vlag, en derhalve gem eten door verschillende a u to
rite ite n , een verschillende officieele to n n en m a at bezitten.
D e gew enschte h e rv o rm in g beoogt geenszins het brengen v an een
heid, h un unificeeren van de m ethode v an scheepsm eting. W a n t die is
reed s g e n o rm a lise e rd d o o r de algem eene toepassing van de m ethode
v a n M oorsom . M a a r m en w e n sc h t alleen een unificatie van de toepas
sing. O f, ju is te r g ezegd: h et is noodig, dat de afw ijkende beslissing
v a n de verschillende a m b te n are n , die de scheepsm eting verrich ten in
verschillende landen, v o ortvloeiende u it verschil van opvatting, on d er
w o rp en kan w o rd e n aan het oordeel v a n scheidslieden, die in hoogste
in stan tie beslissen, z o o d at een eenvorm ige in terp retatie w o rd e v e r
zekerd. H e t is dus voldoende om een in tern atio n aal bureau vo o r de
scheepsm eting te stichten, .welke beslissingen in de plaats zullen kom en
van de tijd ro o v e n d e form aliteiten, die thans niet altijd op voldoende
wijze eindelooze m oeilijkheden m oeten oplossen.
D e aangenom en reso lu tie overw eegt, dat de w enschelijkheid is ge
bleken om een in te rn atio n aa l b u re au vo o r scheepsm eting te stichten,
sam engesteld u it een g erin g a an tal bevoegde deskundigen, die de beslis
sin g neem t o m tre n t de m oeilijkheden, die elke afzonderlijke nationale
dienst van scheepsm eting th an s k rijg t op te lossen na n a tio n a le enquêtes
en diplom atieke o n d erh an d elin g en . D it in te rn a tio n a a l b u re a u zo u v e rd e r
toezicht houden to t w a a r b o rg v a n de goede to ep assin g van de a lg e
m een aangenom en regels n zou een einde m aken aan de v e rsch illen van
opvattin g , die schadelijk zijn v o o r den w e reld h a n d el.”
H e t behoeft werkelijk verder geen betoog dat een I n te r n a
tionale regeling der meting van zeeschepen aller noodzakelijkst
is. In de laatste jaren hebben dan ook alweer besprekingen in
dien geest plaats gevonden, m a a r het succes is nog niet groot.
En zoo lang men te veel is vastgeroest aan de tot dusverre
gangbare methoden, die, zich verliezen in allerlei futiliteiten,
zal men nooit tot een absolute eenheid komen. Men moet aller
eerst met het geheele begrip van B ru to en N etto inhoud breken.
Het geheele thans geldende begrip van netto inhoud is gew oon
weg dwaas te noemen. H e t geeft noch iets weer o m tre n t de
laadruimte van het schip, noch iets om tre n t de laadcapaciteit
in Kilogrammen, noch iets om trent de geheele ruim te die het
schip in havens of aa n kaden in beslag neemt. Voorts geeft het
begrip een w anverhouding in de w aardeering van stoom- tot
zeilschepen. De zeesleepbooten, die nihil netto inhoud hebben,
bewijzen wel het sterkst het onbenullige van dergelijke g ro o t
heden. H e t is dan ook geheel overbodig dat in een meetbrief
twee cijfers (bruto en netto) worden vernield. De tarieven van
haven-, sluis-, briig-, kade-, loodsgelden enz. dienen alleen
gebaseerd te zijn op de totale kubieke inhouden der schepen,
daarbij alles mede metende, ook dubbele bodems, tanken enz.
enz. W il men voorts e r rekening mede houden of het schip al
of niet is afgeladen dan kan men m et den diepgang rekening
houden. Deze diepgang is de eenige grootheid van het schip,
die bij meer of mindere lading verandert. O verigens blijft het
schip geheel zichzelf, en stelt aan havens, sluizen, kaden, lood
sen enz. dezelfde eischen. Tenslotte verwijs ik belangstellenden
in de geschiedenis der Scheepsmeting naar het boek van W . H.
W hite „Manual of Naval A rchitecture” , pag. 45, „The T onnage
of ships” en voor de speciale m eting van jachten naar dit zelfde
boek en naar Johows Hilfsbuch für ’den S chiffbau” , 4de druk,
pag. 701.
SCHEEPVAART
D e v rach ten m ark t.
D e p ositie der v ra ch ten m a rk t kan voor thuisvrachten n og steeds niet
op v e rb e te rin g w ijzen. A an nagenoeg alle hoofdm arkten is het aanbod
van schcepsruim te o v erw eldigend tegenover de eischen van den teg en
w o o rd ig zoo bedroevend g e rin g e n internationalen handel. Sedert de
bezettin g van het R u hrgebied is des te m eer gebleken hoe D uitschland
<de ru g g e g ra a t v o rm t van den w e lstan d van E uropa, en tevens w elk
een o n tze tte n d e v e ran tw o o rd elijk h eid de F ran sch e regeering op zich
genom en heeft ten opzichte van de econom ische belangen der geheele
w ereld. Z oolang het schad ev erg o ed in g sv raag stu k niet op een re c h tv a a r
dige basis is opgelost kan geen gezonde ontplooiing van den w ereld
handel intreden.
O p tim iste n m eenen dat de huidige toestand toch niet kan voortduren,
om dat E u ro p a nu eenm aal een b elangrijk tekort heeft aan v oedings
m iddelen, speciaal aan g ra an , en er, k o st w at kost, toch zal m oeten
w o rd e n g e ïm p o rtee rd . Zij vleien zich dus m et de hoop dat er in de
g ra a n v a a rt o ver een aantal w eken beslist herleving m oet kom en. V a n
d a ar d a t er in de laatste w eken n o g steeds rceders w aren, die het
w aagden schepen in ballast n a a r de P la ta -R iv ie r te zenden, in de v e r
o n d e rstellin g dat er tegen den tijd van aankom st aldaar wel b etere v e r
houdingen zouden zijn ingetreden. T o t dusver zijn zij d aarin echter
e rn stig teleurgesteld, terw ijl er bovendien nog geen enkel uitzicht bestaat
op a.s. herleving. O n d e r het toenem end aanbod van ruim te liepen koersen
van de L a P la ta dan ook nog v e rd er terug, en w el van San L orenzo
n a a r V e r. K on ./C o n t. van 20/6 tot 19/-. E n zelfs tot dit lagere cijfer
w as er nog nauw elijks ru im te te plaatsen, llij de voortdurende schom
m elingen der w isselkoersen, w a a rd o o r de handel to t een kansspel w o rd t
g e m a ak t, pevcn a fla d ers de voorkeur aan het verschepen van kleine en
van p a rtijla d in g e n .
V o o r sa lp eterv ra c h te n van Chili, w a aro p een p a ar m aanden geleden
nogal eenige hoop gevestigd w as, en w aarv o o r verscheidene opgelegde
g ro o te booten w ed er in de v a a rt w erden gebracht, is de toestand even
eens ste rk a c h te ru it gegaan. V oor nabije posities liep de koers voor
E u ro p a v e rd er te ru g van 32/6 to t 30/-, terw ijl voor Juni/A ug. af lading
27/6 en vo o r Juli/D ec. aflad. 2 7/- per ton w erd g en o teerd . V oor spoe
dige verscheping n a a r de V e r. S ta te n w erd en v e rsch e id en e sto o m
schepen u it de m a rk t genom en op de b a sis v an 2 2 /6 per ton.
V o o r g ra an v ra ch ten van de V e r. S ta te n w as de to e sta n d bijzo n d er
loom . D e laatste n o tee rin g e n v a n de N o rth e rn R ange w a re n : 10 c.
n a a r het C ontinent, 15 a 15H c. n a a r W e s t-Ita lië , 18 c. n a a r G rie k e n
land en 17.D a 18 c. n a a r D e n em a rk en . V an beteek en is is de h e rv a ttin g
van den A m erikaanschen k o le n e x p o rt n a a r E u ro p a, die m o g e lijk is g e
w orden door de scherpe stijg in g der E ngelsche kolenprijzen ; n a a r gem eld
w ordt, w el niet s trik t c o n cu rre ere n d , m a a r toch laag genoeg om , bij het
huidige g e b re k aan kolen, de E u ro p eesch e kooplust to t zich te trek k en .
Italië, F ra n k rijk , D u itsc h la n d en B elgië w a ren levendig v o o r A m e rikaansche kolen in de m a rk t. V an de N o rth e rn R ange n a a r R o tte rd a m
hadden afslu itin g en p laa ts ad 2.25, 2.40, 2.50 en 2.75 d o lla r p. ton, n a a r
Italië ad 3.25 dolk, terw ijl er zelfs o rd e rs aan de m a rk t w a re n v o o r O x e ld sund, w a a rv o o r 3.50 doll. w e rd genoteerd. De F ran sch e b e z e ttin g van het
R u h rg e b ie d heeft w el zeer o n v e rw ac h te gevolgen gehad v o o r de k o le n
v a art. A flad ers van C u b a -su ik er k w a m en iets lev en d ig er in de m a rk t
voor ru im te. N a a r het V er. K on. w e rd afgesloten ad c.a. 19/- per ton,
v o o r g ru o te re booten ad 18/3 a 18/6, m et optie van tw ee loshavens
6 doll. pier ton e x tra .
A an de O ostersche m a rk te n w a s de toestand, hoew el allesb eh alv e b e
vredigend, m inder so m b e r dan in het W esten. E r w as v ra a g n a a r ru im te
vo o r rijst van B irm a, in h o o fd z aa k v o o r D uitsch lan d . A fla d e rs v e rh o o g
den h u n n e n oteeringen van 27/6 to t 29/3 n a a r één en tot 29/6 n a a r tw ee
loshavens V er. K on./C ont. De aanw ezigheid van disponibele ru im te is
er b lijk b a ar m inder o v e rv lo e d ig dan aan de W estelijke m a rk te n . V o o rts
blijft er goede v ra a g n a ar to n n ag es v o o r su ik er van J a v a van 34/- a 35/n a a r de M idd. Z ee/V er. K o n ./C o n t. B om bay v e rb e te rd e w e d er van
22/6 to t 24/- a 24/6 op d.w, n a a r V e r. K on./C ont. A u s tra lië bleef v o o r
g ra an v ra ch ten vrijw el o n v e ra n d e rd ; van Sydney n a a r V e r. K o n ./C o n t.
w erd 40/- genoteerd. N a a r u it M elb o u rn e w e rd geseind heeft de C om m onw ealth L ine h are w o lv ra ch ten verh o o g d to t de ba sis d e r p a rtic u lie re
reederijen. V o o r kolen v a n A u s tra lië n a ar Ja v a of de P h ilip p ijn en w e rd
afgesloten op de basis v a n 15/6.
E rts v ra c h te n v an de Midd. Zee bleven vrijw el o n v eran d erd en geven
w einig aanleiding to t beschouwingen. V an B cnisfal n a a r M iddlcsbro
w erd 6/9, van H o rn illo naar idem 7/- g enoteerd. H uelva aflad ers w aren
in de m a r k t voor verscheidene booten ad 6/3 n a a r R o tterd am , 6/9 naar
M ahnö.
V o o r de e rtsv a a rt v a n Zweden in de nabije toekom st zijn de verw ach
tingen d a a r te lande niet optim istisch. D e export van e rts is in 1922
echter 991.000 to n g ro o te r geweest dan in het vorige ja a r ; nl. 5.324.000
ton in 1922 tegen 4.333.000 ton in 1921. In het laatste k w a rta a l van
1922 bedroegen de verschepingen 1.519.000 ton tegen 974.000 ton in
de overeenkom stige periode v,an 1921.
H e t indexcijfer v o o r vrachten v o o r de m aan d Ja n u a ri w ijst, jsooals
te v erw ach ten w as, teru g g an g aan teg en o v er d at van D ecem ber. Volgens
de sam en stellin g d e r Engelsohe Ivam er van S cheepvaart b ed ra a g t het
cijfer v o o r Jan u ari 29.42, zijnde eene v erla g in g v an 5.2 pet. tegenover
D ecem ber. H et is ech te r nog 9 pet. h ooger dan het cijfer v o o r Septem ber
j.1., d a t het laagste w as .in het afgeloopen jaar. V rijw el alle scheep
v a a rtro u te s deelen in den val.
I n de E uropeesche v ra ch tv a a rt o ndergingen de koersen v o o r thuisreizen
van A lex an d rië n a a r V er. Kon., B ilbao n aa r C ardiff, B ristó l-K an aa l
en M id d lesb ro , alsm ede van H o rn illo B ay n a a r V er. K on, alle verlaging.
G em id d eld liepen de vrachten in de Europeesche w ateren tegenover de
v o rig e m aan d 3.52 pet. terug. Tn de v a a rt van de Roode Zee, v an A rabië
en v a n K u rra rh e e n a a r Ver. Kon. had een val plaats van 5.8 pet. V rach
ten v a n de rijsthaven s en van B om bay n aar V er. K on. bleven vrijw el
o n v eran d erd , doch d ie van Java n a a r V er. K on. liepen 4.9 pet. terug.
In ‘de v ra c h tv a a rt v a n A rgentinië had een k o ersv erlag in g plaats van
10.7 pet., van B razilië van 11.5 pet., van de V er. S taten van 5.8 pet.
D a a re n te g e n viel in de v ra c h tv a a rt v an A ustralië n a a r V er. K on. eene
v e rb e te rin g te oonstateeren van 12.2 pet. In de u itg aan d e k o len v aa rt
liep de v rach ten k o ers van C ardiff n a a r St. V incent teru g , doch viel
v o o r d ie naar P o r t S aid een kleine v e rb eterin g te constateeren.
H e t cijfer v o o r tim e-ch arters w ijst tegenover dat v o o r D ecem ber een
k le in e v e rla g in g aan.
D e k o le n v a a rt.
V a n alle v rach tv aarten kan th an s alleen van de E ngelsche k o len v aa rt
n a a r h e t C ontinent w o rd en gezegd d at deze onder bevredigende om stan
d ig h ed en w o rd t uitgeoefend. N aa rm ate d e tijd v o rd erd e teekende de
g ed ach te inkrim ping v a n den k o lenexport van ihet R u h rg eb ied zich af
in de stijgende kolen verschepingen v a n E ngeland n a a r het C ontinent.
B ev rachtingszaken hadden plaats to t zelfs in A ug. la d e n ; hetgeen er op
w ijst d at amen geen spoedig einde van den tegem voordigen politieken
to e s ta n d venwaciht. A anteekening v e rd ie n t tevens dat er in de k o rte v a a rt
in den laatsten tijd booten in g e b ru ik w erden genom en van 6000 tu t
zelfs 10.000 ton d.w. D a a r de k o len ex p o rteu rs aan de O o stk u st over
ste lp t zijn m et orders, kw am h et C o n tin en t m ede ste rk e r in South
W a le s te r m arkt. A ls eerst het w interseizoen in de O ostzee vooTbij zal
zijn, d a n zullen N oorw egen, Zweden, F in lan d en R u slan d m ede in de
m a r k t kom en om hunne behoeften te dekken. H et la a t zich ‘d us aanzien
■dat de ko len v aart van E ngeland v o o r nfzienbaren tijd levendig zal
blijven.
In den te trag en g a n g der veria,dingen van South W ales, w a aro m tre n t
w ij in ons v o rig o verzich t een en ander hebben m edegedeeld, belooft
nu w a t m eer spoed te zullen kom en. D e h av en arb eid ers hebben er zich
m ee vereen ig d bij w ijze van. proef v o o r den duur van drie m aanden
h et ‘drieplöegen stelsel w eder in te voeren. Zij houden echter v o l dat de
v e r tr a g in g in de aflad in g en u itsluitend te w ijten is aan den onvoldoenden
s ta a t d e r dokken, en dat hierin v e rb e terin g m o et w o rd en gebracht.
B o v e n d ie n w illen de arbeiders n ie t tre d e n in een v erm ee rd e rin g van.
w e rk u re n . W erk g e v e rs vragen d rie ploegen van elk acht uren. D e zaak
zou v o o r een com m issie van on d erzo ek w orden g e b ra c h t onder v o o r
z itte rs c h a p v an den M inister van A rbeid.
D o o r de g ro o te v ra a g van alle rich tin g en hebben de E ngelsche kolenp rijz e n een belan g rijk e verhooging on d erg aan . D e v e rd e re stijg in g zal
w o rd e n getem perd door de prijzen, w a a rv o o r A m erik aan sch e kolen van
o v ereen k o m stig e k w aliteit in E u ro p a w o rd en geleverd. G as- en colcesk o le n w orden th an s aangeboden n a a r H a m b u rg ad 39/6 c .i.f.; ccn prijs,
d ie de D u rh am gaskolen ad 30/- m o t een v ra ch t 8 /- dicht nabij kom t.
V o o r lev erin g M idd. Zee bew egen dc A m erikaansche en E ngelsche
p rijz e n zich th an s op vrijw el gelijke hoogte. O ok vo o r den ex p o rt n aar
W e s t-In d ië , Z uid-A m erik a cn de A tlan tisch e kolen statio n s is 'de positie
v a n de A m erikaansch e kolen-exporteurs aanm erkelijk v erb e terd . Behalve
E n g e la n d p ro fitee rt thans ook A m erik a v a n den ste rk ingekrom pen
e x p o rt van het R uhrgebied. B ovendien kw am en Z uid-A frikaansche,
k o le n e x p o rte u rs m ededingen voor leveringen, voor beste soorten cokesk o le n conc.urreerend met Engeland.
W ij noem en de navolgende betaald e vrach tp rijzen v o o r kolen van
de jo n g s te dagen:
V a n South W ale s n aar: Saibang 13/9, T a n d jo n g P rio k 14/9, P o r t
S a in d 12/-, N o rth e rn Range 9/- a 9/6, B uenos A yres 16/6 a 17/-, M a rseille 12/6 a 13/-, W e st-Ita lië 11/6 a 11/9, R ouaan 7/6 a 8/-, R o tterd am
8/-, A n tw erp en 7/6, H am b u rg 8 /- a 9/3.
V a n de T yne n a a r: Rio Jan eiro en S antos 15/6, V enetië 14/6, Genua
11/6, R o u aan 7/-, IJm u id en 7/-, R o tterd am 6 /- a 6/6, H a m b u rg 6/9 a 7/6,
D a n z ig 8/-.
S to o k o lie p rijz e n .
M et de stijging, die de kolenprijzen tengevolge, van de bijzonder
levendige vr.aag hebben ondergaan, verhoogden de oliem aatschappijen
h a ren prijs vo o r gew one zw are olie in B ritsche havens n iet 5 sh. per
ton, w aard o o r deze op £ 3— 51- per ton w erd gebracht. V o o r Diesel-olie
bleef de prijs to t d u sv e r onveranderd, zijnde £ 4 per ton.
A anteekening v erd ien t dat aan h e t P an am a-kanaal stookolie verkrijg
b a a r is voor £ 2 p er ton, in de havens van C alifornië v o o r nog iets
m inder.
D e cijfers van het
Januari w aren voor
R otterdam
A ntw erpen
H am b u rg
A m sterdam
S c h e e p v aartb ew eg in g .
inkom end verkeer -in F ebruari tegenover die van
onderstaande havens als v o lg t:
68 schepen m inder en 134,806 n. r. t. m inder
38
„
„
„
112.211 „ „ „
93
„
m eer „
95.264 j> » i> meer
30
,,
m inder
89.141 M3. br. m inder
A angekom en zijn:
F ebr.
1923
1922
1913
Jan./Febr. 1923
1922
1913
te R o t t e r d a m
603 schepen m et
575
„
„
657
„
„
1273
„
„
1104
„
„
1480
„
„
:
846.133 n.r.t.
813.006 „
904.502 „
1.828.256 „
1.559.141 „
1.878.005 „
te A m s t e r d a m :
1923 210 schepen m et 1.213.655 M 3. bruto
1922
149
„
„
818.827 „
1913
176
„
„
903.970 „
Jan./Febr. 1923
450
„
„
2.516.451 „
1922
355
„
„
1.977.972 „
1913
364
„
„ 1.835.725 „
V o o r herleiding in netto reg. tons te deelen d o o r 3.62.
F ebr.
te A n t w e r p e n :
1923693 schepen m et 1.329.720
n.r.t. *
1922
603
„
„
998.251 „
1913
537
„
„
1.065.847 „
Jan./Febr. 1923 1425
„
„ 2.760.629 „
„
1922 1204
„
„ 2.077.902 „
„
„
1913 1127
„
„ 2.278.892 „
F eb r.
V o o r herleiding in N ederlandsche meting te verm inderen
m et 15 pC t.
F eb r.
1923
1922
IJ
1913
})
Jan./Febr. 1923
1922
)>
1913
JJ
te H a m b u r g :
900 schepen m et
461
JJ
„
970
J>
„
1893
»
„
1206
)J
„
2007
))
1.047.208 n.r.t.
716.099 JJ
1.000.256 I)
2.189.680 J)
1.591.363 »
2.075.311
JJ
D e U . S. S h ip p in g B o a rd vloot.
De vloot van den U .S. S hipping B oard telde op 31 Dec. 1922: 1379
schepen m et 9.846.611 ton d.w., w aarvan slechts 386 schepen met
3.297.451 ton d.w. in bedrijf w aren. H ierv an w aren in de v aart op:
N o o rd -E u ro p a :
182 schepen m et 1.576.913 ton.
Z u id -E u ro p a :
39,, ,,
308.565 ,,
H et
V erre
O osten
(incl.
B r i t s eh-I n di ë, A ustralië,
H aw afi en N ederl.-Indic) 76
,,
„
773.955 „
Z u id -A m erik a
.......................... 40
„
„
331.267 „
O ost- en W e st-A frik a
. . . . 11
,,
„
95.989 „
O der de opgelegde schepen w aren 874 stalen vrachtbooten, voor het
o v ergrootc deel nieuw , m et 5.585.166 ton; voorts 87 tankbooten met
784.785 ton.
D e S ubsidy B ill verw orpen.
D e v erw erping van dc Subsidy Bill door den A m erikaanschen Senaat
is w el een zeer groote teleurstelling gew eest voor hen, die reeds bij
v o o rb aat zulke g ro o te plannen hadden opgebouw d om in gemakkelijker
concurrentie niet de Europeesche naties de A m erikaansche handelsvlag
te kunnen laten w aaien op alle voornam e scheepvaartroutes der wereld.
W e g ook schitterende vooruitzichten van een „L ev iath an ” en voor de
gedroom de reuzenstoom ers van 10Q0 voet lengte! D e Shipping Board
zit thans in w erkelijkheid opgescheept m et een enorm e grootendeels
opgelegde en k o stb a re vloot.
N a a r gem eld w erd, zouden alle pogingen wonden aangew end om de
opgelegde schepen te verlcoopen en die, w aarvoor geen koopers mochten
kunnen w o rd en gevonden, aan den slooper over te geven, terw ijl lijn
diensten, w aaro p m et verlies w o rd t gevaren, zouden -worden opgeheven.
Tenzij de S taat toch nog goed genoeg mocht willen zijn om op de
exploitatie der regeeringsvloot een verlies van c.a. een millioen dollars
per w eek te w illen blijven dragen, zal er thans niet anders voor den
B oard overblijven dan de schepen aan particuliere ree der s van de hand
te doen tot prijzen, die dezen in staat zal stellen in de open m arkt mede
te dingen met andere naties. H et verder verloop van deze voor Amerika
zoo onverkw ikkelijke geschiedenis zal door scheepvaartkringen aan deze
zijde van den A tlantischen Oceaan m et groote belangstelling worden
gevolgd.
V erkochte schepen.
H et stoom schip Princenha&e I I I , groot bruto 473 en netto 211 rog.
ton, gebouw d in 1918 door A. Koor da te Sliedrecht, en toebehoorende
aan de S toom vaart Mij. Princenhage, ir. liq. te Rotterdam, is door
tusschenkom st van den m akelaar jacq. Pierot te Rotterdam naar
E ngeland verkocht.
D iv id en d en o v e r 1922.
Stoom v. Maatsch. „N eder!. Lloyd", 6 pet. (v. j. ö ); H am b u rg —
Sudam erika Linie, 30 per. (v. j. 2 8 ); O riënt S teaniship Comp., 20 pet.
(v. j. 20).
Rotterdam sche Scheepshypotheek Bank te R otterdam , 8 pet. (v. j.5 p c t.) .
A m sterdamsche Seheepsverband Bank te A m sterdam , 1 2 14 pet. (even
als v. j .).
Stoom boot Mij. „L andsm eer”, 16 pet.
Stoom boot Mij. „O ostzaan”, 32 pet.
In tre k k in g van de S c h e p en u itv o erw et.
fn de op 22 F ebruari gehouden vergadering van de T w eede K am er
is het w etsontwerp to t intrekking van de Schepen uitvoerw et zonder
discussie of hoofdelijke stem m ing aangenomen.
H et visscherijloggerschip, bouwno. 21, toebehoorende aan de in
liquidatie zijnde N.V. Scheveningsche Scheepsbouw Mij. te Scheveningeii, is nu gehouden inschrijving gegund aan den heer A. Z uur
m ond Wzii. te Scheven ingen.
N a tio n a le S to o m v aart-M ij. te R o tte rd a m .
U it de opbrengst van de verkochte stoomschepen zal op het kapitaal
van elke 7 pet, eerste hypothecaire obligatie een tweede uitkeering ge
schieden van ƒ 540 tegen afstem peling op de obligatiëti.
O p de op 27 F eb ru ari door den makelaar Jacq P ierot Jr. te R otter
dam gehouden publieke verknoping zijn de navolgende schepen, alle
toebehoorende aan de N.V. R otterdam — Friesland Beurt dienst J. van
Steen te R otterdam , verkocht;
P e rs o n a lia .
T e B aarn is op 25 F eb ru ari j.1. op 46-jarigen leeftijd overleden de
heer Johs. F. W ijsm uller, stich ter en directeur van de N.V. Bureau
W ijsm uller. Scheepvaart-, T ra n sp o rt- en Zeesleepvaart Mij., gevestigd
te 's-G ravenhage.
1. D e inotorvrachtlioot S ta d Sneek /, gebouwd in 1920 door Van
H oor & Spiekm an te Zw artsluis. 31.50X 5,40X2,10 M., met een laad
verm ogen — 179 ton, en voorzien van een 2 cylinder 70 P .K . Brons
nnvoliem otor van de N.V. Appingedamrner Bronsm otorenfabriek te
Appingedarn. voor ƒ 20.000;
2. H e t zusterschip S ta d Sneek I I voor ƒ 21.500;
3. D e m otorvrachtboot S ta d Sn eek IV , gebouwd in 1914 te Luche
(D uitschland), 24,70X 5,35X1,75 M ., met een laadvermogen ~ 95 ton,
en voorzien van een 32 P.K . 2 cylinder Brons Dcutz m otor, voor
ƒ 9500;
4. D e m otorvrachtboot S ta d Sneek V, gebouwd in 1911 door de
firm a Ü . Boot te Alphen a. d. Rijn, 22,44X5.06X1.86 M., m et een
laadverm ogen ~ 96 ton, en voorzien van een 32 P.K. Bolnes m otor,
voor ƒ 9000.
In com binatie brachten deze schepen ƒ 60.200 plus de kosten op.
H et stoom schip Theodora, groot bruto 861 en netto 431 reg. ton.
gebouw d in 1917 door de N .V. B urgerhout1* M achinefabriek &
Scheepsw erf te R otterdam en toebehoorende aan Jos. de P o o rter te
R otterdam , is door den m akelaar A rie Schippers te R otterdam , naar
N oorw egen verkocht.
O p de op 2 M aart j.1. te IJm uiden gehouden publieke verkooping
w erden de navolgende schepen verkocht:
1. D e stroom traw lers Richard, IJ AI 195, en Stuift, IJ AI I , toebehoorende aan de firm a N. P arlevliet te IJmuiden, respectievelijk voor
ƒ 35.000 aan E . K luyver te K oog a. cl. Zaan en voor ƒ 7200 aan
J. Barneveld te IJm uiden;
2. S toom traw ler B etsy, I J M 75, toebehoorende aan de Visscherij
Mij. „M cteor” (in liq.) te IJm u id en , voor ƒ 11.500 aan A. A llard te
H aarlem ;
3. S toom traw ler Johanna, IJ M 468, voor ƒ 5000 aan de firm a
R oodnat te IJm u id en ;
4. S toom traw ler Olonio, IJ Al 155, voor ƒ 12.400 aan W ed. S. I;
G roen te IJm uid en ;
5. S toom traw ler In vië n iu , IJ M 158, voor ƒ 7425 aan S. A. Bakker
te H aarlem .
T e verkoopen schepen.
O p 19 M aart a.s. zal te R otterdam gerechtelijk worden verkocht
de sc hr oef s le epb o o t IV ester schelde.
Op 19 M aart a.s. zal te D ordrecht gerechtelijk worden verkocht de
schroef sleepboot Prmi.
S trandingen. A anvaringen enz.
H et inotorvisscherijschip P.ersteling, RO l i l , toebehoorende aan
den heer D. van Klaveren te R otterdam , is op 18 Februari op de
N oordzee, door hel breken van de krukas, in beschadigden toestand
aangetroffeu, terwijl de bem anning gebrek aan proviand had. H et
schip werd door den Engel schen stoom drifter Spar te te H uil binnen
gebracht.
H et D uitsche stoomschip Aldebarnn, dat op 6 December 1922 nabij
T erschelling strandde en op de Boschplaat sloeg, is thans door de
slcepbüotcn S tor tenreik en T exel vlot gebracht en in de haven van
' PerseheHing gesleept.
Op 3 M aart j.1. voer de m otorboot De Zw aluw , schipper G. van
D uim , thuisbehoorctide te Lage Zwaluwe. zoodanig tegen de Koningsbrug te Rotterdam , dat deze ernstig werd beschadigd en men het ver
keer daarover van zw are w agens enz. tijdelijk moest stopzetten.
Ir. S. Visman. scheepsbouw kundig ingenieur, is m et ingang van
1 M aart benoemd to t ingenieur der Kon. Ned. M arine.
Ir. S. F. Monhcmius. ingenieur der Kon. Ned. M arine, m et verlof
en thans directeur der N.V. Ijse lw e rf te U trecht, zal binnenkort w eder
in dienst der M arine w orden gesteld.
F a illisse m e n te n .
B. H . van Rijn, handelende onder de firm a B. van R ijn & Co.,
m achinefabriek, scheepswerf en construcliew erkplaats te Schiedam .
C urator M r. A. W . van T ra a te R otterdam .
E e n g e fo rtu n e e rd en ro y a a l sc h e ep sb o u w m eester.
S ir Alfred Yarrovv, de eigenaar van de bekende scheepsw erf in
Engeland, heeft een schenking van £ 100.000.— aan de R oyal Society,
het voornaam ste w etenschappelijk instituut in het B ritsche Rijk.
gedaan. S ir A lfred heeft in den brief, w aarin hij kennis g af van zijn
gift, de meening uitgesproken, dat hij ervan overtuigd is, d at de
toekom st van zijn land voor een g root deel afhankelijk is van het
in het leven roepen van nieuw e takken van nijverheid en van u it
breiding der bestaande, d aar op die wijze w erk w ordt verschaft en
de w elvaart van de geheele gem eenschap w ordt bevorderd. H et in sti
tuut, dat deze buitengew one schenking ontvangt, is de R oyal Society
for the A dvancem ent o f Science, een instelling die is te vergelijken
m et onze Koninklijke A kadernie van W etenschappen.
Men zou onw illekeurig zeggen, dat er in H olland niet zulke g efo r
tuneerde en royale industrieel en zijn, en toch zou zoo’n opm erking niet
ju ist zijn. W anneer wij eens letten op de royale g ift van wijlen den
heer Burger te R otterdam , dan kunnen wij d aaru it u it besluiten, dat
opvattingen, zooals die van S ir A lfred Y arrow , wel degelijk ook iu
Holland gelden. Alleen is het geld van het B urg er-F o n d s nog steeds
niet aangewend, daar men e r de ju iste bestem m ing blijkbaar nog niet
voor weet. Ik voor mij zou er wel een goede bestem m ing voor w eten,
en wel om het aan te w enden to t het stichten en bouw en van een
proeftaiik, hetgeen ongetw ijfeld geheel aan de bedoeling van wijlen
den heer Burger zal beantw oorden en w aardoor dan tevens aan een
groote behoefte op w etenschappelijk scheepsbouw- en scheepvaart
gebied zou zijn voldaan.
M en zal mij m isschien bij een overw eging van d it voorstel voor de
voeten werpen, dat de kleigrond van R otterdam zich slecht leent tot
het bouwen van zoo’n proeftank, m aar ik wil d aar dan tegenover
stellen, dat zich te H oek van H olland, hetgeen toch ook to t R otterdam
behoort, uitstekende terreinen voor dit doel bevinden.
A. M. S .
N I EU W E N E D E R L A N D S C H E S T A N B A A R D V O R M E N
D oor de I loofdcom m issie voor de N orm alisatie in N ederland zijn
de volgende vijf losse standaardhladen uitgegeven:
N
N
N
N
N
85. Zeskante en v ierk an te m oeren m et m etrischen d raad (S .L ).
86. Zeskante en vierkante moeren m et W h itw o rth d ra ad (B .S.W .).
102. Schroefbouten m et zeskanten of vierkanten kop m et m etri
schen draad (S .L ).
103. Tapeindcn m et m etrischen draad (S.L ).
104. Schroefbouten met zeskanten en vierkanten kop m et W h ith w orthdraad (B.S .W .).
Deze bladen zijn verk rijg b aar bij het C entraal N orm alisatie Bureau
te Delft, Verversdijk 56, en bij den Boekhandel.
H E T Z E L F D O K K E N V A N E E N 14.000 T O N S D R O O G D O K
D R O O G D O K -M A A T S C H A P P I J S O E R A B A Y A .
H et drijvend dok, flat het onderwerp vormt van dit artikel,
heeft een draagverm ogen van 14,000 ton en is gebouw d door
de Nederlandsche Scheepsbouw m aatschappij te A m sterdam ,
volgens het ontwerp van de h e e r e n Clark en Standfield,
V’i ctnriastraat, Londen.
■
— de Indische Reg.eering — dat het dak n a een periode van
5 jaa r gedokt zou worden. T engevolge echter van'om standig
heden samenhangendc m et den Europeeschen oorlog, had
het eerste belangrijke onderzoek (en herstelling) plaats in
Mei 1921. W ij danken aan de Soerabaia D roogdok-M aat-
C esic h t op het dok.
H e t arriveerde in 1913 in O ost-Indië en werd, n ad at h et
ruim twee jaren in het M arinébassin te Soerabaja bad ge
legen, verhuurd, aan de 'Soerabaia D roogdok-M aatschappij,
in wier dienst het sindsdien de g rootste stoom schepen, die
schappij, en de heeren Clark en Standfield het hieronder
volgende 'belang,wekkende rap p o rt over 'den toestand van
liet dok en de hierbij w eergegeven illustraties, welke aan
geven op w elke wijze de dokking geschiedt.
H e t d o k va n b in n en gezien.
de havens op Java laandoen, heeft gedokt. M et h e t >o o g op de
sterk aangroeiende eigenschappen van de tropische w ateren,
lag het in 1de bedoeling van de oorspronkelijke eigenaresse
t y pe van
h e t d o k
.
H et Idok is sam engesteld uit drie deelen, die m et bouten
aan elkaar verbonden zijn; onder norm ale om standigheden
zijn zij zóó bevestigd, dat zij een onafgebroken geheel
vormen. W anneer deze deelen gedokt moeten worden, wordt
de verbinding losgemaakt; zij zijn zoodanig ontworpen, dat
twee willekeurige deelen het 'derde kunnen lichten, In tig. 1
is schetsmatig aangegeven hoe liet lichten van de eind- en
elkaar vastgeniaakt; door het leegpompen van de eindsecties
wordt de middensectie gelicht tot deze geheel vrij is van
het water, zooals uit een der foto's blijkt. Moet een der
eindsecties gelicht worden, dan brengt men het smalle
bodemstuk tusscheii de wanden van de rechthoekige
D e drie secties losgem aakt.
mkldelsecties geschiedt. Uit de illustraties is duidelijk te
zien, 'dat de bodems aan de twee eindsecties aan de buiten
zijde smaller toeluopen en buiten de zijwanden uitstéken,
terwijl de middensectie een rechthoekige» vorm heeft.
middensectie, terwijl onder het andere einde de punt van de
derde sectie wordt gehradht. D;e verbinding van de secties
onderling geschiedt in het puntongedeelte van bet dok door
middel van bouten en hoekijzeren randen langs den onitrek,
IIel dok van binnen gesU s mei ongekoppelde secties.
Om de uiiddcnsectie te lichten laat men de eindsecties waarbij de waterdichte afsluiting verkregen wordt door
zakken met de smalle uiteinden naar elkaar gekeerd. Deze r hiertusschen een indiarubber pakkiugraml aan te brengen,
laatste worden dan onder het middenstuk getrokken en op bangs de zijwanden en over het bovendek geschiedt de ver-
b in d i n g d o o r een g e w o n e d u b b e le s t r ip v e r b in d in g .
De
c o n s t r u c t ie d e r o n d e r lin g e v e r b in d i n g is z o o d a n ig dat,
w a n n e e r 'de s e c tie s a a n d e n b o v e n k a n t de r z ij w a n d e n v e r
b o n d e n zijn, d e do or h e t w a t e r op de beide se c tie s u i t g e
oefende d r u k v o ld o e n d e is o m d e v e r b in d in g m e t den in d ia -
v o o r s t u k g e l i d h t e n g e h e e l nageizien. Bij b e t o p p o m p e n
w e r d e n )de k l e p p e n n i e t d e h a nd b e d ie n d ; h i e r v o o r w a r e n
sp e c ia a l g e t r a i n d e 'in la n d e rs a a n g e n o m e n .
I e d e r e se c tie / w e r d o p zijn b e u r t g e l i c h t ; a f h a n k e lij k van
de o m s t a n d i g h e d e n d u u r d e d i t v a n 5 t o t 9 u u r . N a ihet
E e n sectie gelicht.
r u b b e r p a k k i n g r a n d d ic h t te Bi o u d e n ; n a h e t le e g p o m p e n der
c o m p a r t i m e n t e n w o r d e n d a n in liet o n d e r g e d e e lte de b o u t e n
a an g e b r a c h t.
Bij d e z e e e rste d o k k i n g v e rlie p h e t .lo s m a k e n v a n de
secties m e t s u c c e s en z o n d e r e e n ig a c c id e n t; to e n 1d e s e c tie s
los w a r e n b l e k e n zij n a g e n o e g dezelfde d i e p g a n g te h e b b e n .
Zij w erden toen n a a r een b esch utte baai gesleept e n a ld a a r stuk
lichten, w e rd e n de secties s c h o o n g e m aa k t en g e s c h r a a p t en
v e r v o l g e n s g e s c h i l d e r d n i e t liu id v e rf.
A LG E M E EN E TO ESTA N D VAN H E T DOK.
I n a a n m e r k in g ' n e m e n d e , d a t h e t d o k g e d u r e n d e 8 ja r e n
in t r o p is c h e w a t e r e n h a d g e le g e n , w a s de t o e s t a n d v a n de
de ellen v a n Biet d o k o n d e r de w a te r lijn z e e r g o e d te n o e m e n .
G ezicht op een g elich te sectie.
De a an g rn e iïn g was niet overm atig en bestond hootdzakclijk uit zeewier, dat gemakkelijk verwijderd kon
w orden. In geen der secties behoefde een lm idplaat ver
n ie u w d te w orden; de gebezigde huidverf — Brix Ten.'ix —
bad de platen zoo goed geconserveerd, d at zij na het ver-
4 «i 500 van deze p u tte n werden in ic,dere sectie g e c o n s ta
tee rd ;
hierin
werd voorzien door uplassclien langs
electrisehen weg of met de a eetyIeen-zm trsto f vlam . Het
aantal putten nam n a a r het m idden af en was het g ro o ts t op
de zijwanden.
Onderzijde vóór het schoonmaken.
w ijderen van de bescherm ende verflaag geheel gaaf en glad
bleken en er als n ieuw uitzagen . Op verschillende p laatsen
w erden echter diepe p u tte n aangetroffen. W aarschijnlijk zijn
deze vero o rz a ak t d o o r een schaaldier, dat zich op de p laat
De to e sta n d van liet in w e nd ig e der secties was geheel
bevredigend. P u t t e n w erden b ie r niet a a n g e tro ffe n terw ijl
de verflaag een afdoende b e s c h e rm in g bleek te g e n roesten.
N a het ve rw ijd e re n van de oude v e rfla a g w e rd en de
O nderzijde na hel schoonm aken.
vastzet en een z u u r afscheidt, dat geleidelijk een gal dw ars
d o o r b e t staal vreet. Deze pu fte n kwamen vooral d a a r voor,
w a a r de v erflaag door selmren beschadigd was. O ngeveer
platen g ro n d ig ge b o rste ld en •opnieuw g e sc h ild e rd ; deze laag
was na verioop van één d a g voldoende d ro o g om de tweede,
definitieve laag b itu m a stie k op te b re n g e n .
H e t s c h o o n m a k e n en sc h ild e re n w e r d v e r r i c h t ,door
in la n d s c h e sc h ild e rs o n d e r to e z ic h t van een v e r t e g e n w o o r
d ig e r v a n den f a b r i k a n t van b o v e n g e n o e m d e h u i d verf.
D e g e g a lv a n is e e r d ijzeren p ijp le id in g b e v o n d zich n i e t in
po n n p in o to re n en de e le c trisc h e in s ta lla tie van h e t kraefhts ta tio n , w e l k e v o o r t d u r e n d o n d e r to e z ic h t sta a n , w a re n in
g o e d e orde. D e e le c tris c h e 'leiding b in n e n 'de z ijw a n d e n
b e h o e fd e , t e n g e v o l g e van de w a r m e , v o c h tig e atm o sfee r,
G esicht op het d o k m e t gelichte m id d en seciie.
z u lk een g o e d e n t o e s t a n d ; deze b leek aa n d e n o n d e r k a n t
w a a r zij b l i j k b a a r in a a n r a k i n g w as g e w e e s t m e t h e t ie n sw a t e r d e r c o m p a r tim e n te n , a a n g e t a s t te z i j n ; d e h o o f d z u ig le id in g , d ie van g e g o t e n ijzer is, v e r to o n d e g e e n s p o r e n v an
v e r te r in g .
p'laatselijk v e r n i e u w i n g ; dit b e t r o f v o o r n a m e lijk de laagS p a n n in g s d r a d e n v o o r de c o n tr ô le van d e p n e u m a tis c h be
w o g e n k le p p e n e n h e t licht.net.
H et
^1____
Ends
E ng in eer ”
v e r b in d e n
van d e se c tie s g e s c h ie d d e z o nd er
D ry
1
" T he
w eder
Middle
.H-
liFting
Middle.
lifting
End.
D iagram , aantoonende hoe m id d en - en eindsecties va n het d o k g elicht voorden.
D e lc o d e n lu c h tle id in g , v o o r h e t lic h te n d e r k le p p e n ,
m o e s t h e r s te ld w o r d e n ; v e r n ie u w in g w a s n i e t n o o d ig . D e
e e nige i n z o n d e r h e i d , w a a r n a h e t d ok w e d e r in g e b r u ik werd
geno m en ; d e h e r s te llin g had ongeveer 4 maanden geduurd.
V E R E E N IG IN G V A N T E C H N IC I O P S C H E E P V A A R T G E B IE D
ROTTERDAM .
De se c re taris van bovengenoem de vereeniging m aakt bekend, d at
op D in sd a g 13 M a a rt a.s., des avtnids 8.15 uur, een lezing zal w orden
gehouden in het C lubgebouw , W estniem vland 12, R otterdam .
Als spreker zal optreden de heer G uilonard, hedrijfs-ingenieur der
K o ninklijke L ucht vaar t-M aatschappij..
O n d e rw e rp : „Een en a n d er over de o ntw ikkeling van het vliegtuig
en het com m ercieel lu ch tv e rk e e r”.
De Secretaris,
G. D E V R IE S .
W E R F B E R IC H T E N .
K IE L L E G G IN G E N :
O p de v rijgekom en helling van de N A '. Scheepsbom vw erf „De M erw ede” v.h. V an V liet & Co. te H a rd in x v e ld is de kiel gelegd van
een L ijnschip, b o u w n u m tn er 148. L engte (o.a.) = 62 M .; lengte (1.1.)
= 60 M .: breed te (rnld.) = 9,50 AL; ho lte (m ld.) = 2,50 AL L aa d
verm o g en
1000 ton. Dit schip is h et eerste van een drietal, d at
door de firm a S o ta & A zn ar te R o tte rd a m is besteld.
O p de S cheepsw erf „D e D onge" firm a D. P. v an Suylekom & Zoon
te E aa m sd o n k sv e er is de kiel gelegd van een m o torvrachtboot, in
aan b o u w vo o r eigen rekening, '24X 4,50X 1,55 AL L aadverm ogen =
80 te n . D it schip zal w orden voorzien van een 30 P .K . één cilinder
11erk el hooged ru k m oto r,
T E W A T E R L A T IN G E N :
N.V . S C H E E P S B O U W W E R F „ D E M E R W E D E ” v.h. V A N V L IE T
& Co. T E H A R D IN X V E L D :
de sleepkaan, bouvvno. 146, in a an b o u w voor de W ed. W an d e rs te
D o o rn e b u rg . L en g te (o.a.) — 67 AT.; lengte (1.1.) — 65,30 AI.; breedtfc
(m ld.) — 8,20 AT.; h o lte (m ld.) = 2,20 M . L aadverm ogen = 850' ton.
E . J. S A IIT & Z O O N T E H O O G E Z A N D :
de stoom sleepboot, tevens k u sttra w le r, R ensina, in aanbouw voor de
firm a A lb e rs & D ro s t te G roningen. L en g te (1.1.) = 20 AL; breedte
(m ld.) = 4,60 AI.; ho lte (m ld.) = 2,10 AT. H et schip zal w orden
voorzien v a n een stoom m achine van 150 I.P .K ., eveneens verv aard ig d
d o o r de firm a E . J. S m it & Zoon. V o o rin is het schip ingericht m et
een salon en tw ee afzonderlijke hu tten , en achterin m et volkslogies
en visch ru im . K lasse G erm . L loyd, kleine k u stv a art.
G ro o t 130 ton. L engte (o.a.)
27.50 AL; b re ed te (g ro o tste )
holte (m ld .'
1.75 Al. 40 P .K . D e u tz B rons m o to r.
5 AL;
Sleepboot 1'euntje, in a an b o u w vo o r G ebrs. B. & AT. v a n S trie n te
R aam sdonksveer. L engte (o.a.) — 13,50 AL; b re ed te (g ro o ts te ) —
3,60 AT.; holte (m ld.) - 1,80 AT. C om pound sto o m m ach in e m et c ilin
d e rs 190 en 390 m .m ., slag — 2 50 m .m . 60 I.P .K . en een sto o m k ete l
m et een \ \ < ). — 27 AP’. 10 A tm . te leveren do o r de N .V . M a c h in e
fab riek v.h. Schipper & V an D on g en te G eertru id en b e rg .
F L E N S B U R G E R S C H IF F S B A U G E S E L L S C H A F T T E F L E N S
BURG:
h et stoom schip O ldenburg, in a a n b o u w v o o r de H alcy o n L ijn te R o t
terd a m . L aadverm ogen — 12.000 to n . D it schip zal o ok w o rd e n
in g erich t vo o r een klein a a n ta l p a ssa g iers.
W O R T E L L O E R & Co.
h et sleepschip IV .T .A .G .
p o rt A k tien G esellschaft
(m ld.) = 8,14 AL: holte
TE W ESTERBROEK:
106, in aan b o u w v o o r de W e stfä lisc h e T r a n s
te D o rtm u n d . L en g te (1.1.) = 65 AI.; b re e d te
(m ld.) = 2.40 M. L aad v erm o g en — 1000 ton.
PRO EFTOCH TEN .
S toom loodshoot N o. 18, g eb o u w d do o r de N .V . B oele's S ch eep s
w e rv en & M ach in efab riek te Bolnes, vo o r het D e p arte m e n t v a n M arine.
S toom schip Grootendijk, g e b o u w d d o o r de S cheepsbouw M ij. N ie u w e
W a te rw e g te Schiedam , v o o r de H o lla n d -A m e rik a -L ijn te R o tte rd a m .
Stoom sleepboot Johanna Sn.mn.na, toeb eh o o ren d e a an G ebrs. B re u r
te D o rd re ch t, w a arv a n het casco is geb o u w d d o o r de firm a B lo k la n d
& Van A ken te H a rd in x v e ld en de m achine m et sto o m k ete l d o o r
P e n n & B auduin te D o rd re c h t.
E E N Z O N D E R L IN G E T E W A T E R L A T I N G .
O n d e rstaa n d e foto v e rto o n t de te w a te rla tin g v a n den d u b b elen bodem
v a n h et stoom schip E r n s t H e m s o th , die dezer dagen op de H e m so th
W e r f te D elfzijl p laatsv o n d . H e t is d o o r de tijd so m sta n d ig h e d e n , d a t
deze w onderlijke plechtigheid h e eft plaatsg ev o n d en . O rig in e e l w a s de
b edoeling d it stoom schip, m e t een la a d v erm o g e n v a n 1650 to n , len g te
= 64 AT. en een b reed te van 10 AL, geheel op d it w e rfje af te bouw en,
S L E E P H E L L I N G M IJ . „ S C H E V E N IN G E N ” te S C H E V E N IN G E N
het
v isscherijloggerschip, bouw no. 21,- in aanbouw voor den heer
A. Z u u rm o n d W zn. te Scheveningen. L en g te (1.1.) = 25 AL; breedte
(m ld.) = 6,25 AL; h o lte (m ld.) = 2,32 Ai. L aadverm ogen = 79 ton
S C H E E P S W E R F „ D E D O N G E ” F IR M A D . P. V A N SU Y L E K O M
& Z O O N T E R A AAI SD O N KS V E E R :
een m o to rv ra c h tb o o t, in a anbouw voor H ollandsehe rekening. L engte
(1.1.) = 24 AL; breed te (m ld.) = 4.50 AL; holte (m ld.) = 1,55 AL
L aa d v erm o g e n — 80 ton. H e t schip zal w orden voorzien van een’
30 P .K . één c ilin d e r B erkel h o o g ed ru k m o to r, m et cilin d erafm etin g
r,= 275 in.rn. en een slag = 350 m .m .
N.V. v.h. J. & A. V A N D E R S C H U Y T T E P A P E N D R E C H T :
het v u u rsc h ip M aas, in aanbouw voor R ijksrekening, afdeeling kust*
v e rlich tin g , en b estem d voor den d ien st aan den N ieuw en W aterw eg.
L en g te (o.a.) — 46,35 Al.; breedte (m ld.) — 7.40 AL; holte (m ld.) =
4 Al. Bij een diepgang van 3,20 AT. b e d ra a g t de w atcrv e rp la atsin g
426 ton. D it nieuw e lichtschip heeft, w a t bij andere vuurschepen niet
h et geval is, eigen v o o rtstu w in g sv e rm o g e n , hetgeen geleverd w o rd t
door tw ee P o la r D ieselm otoren, niet een verm ogen van 60 A .P.K .
elk. H e t w o rd t ele ctrisc h v e rlich t en voorzien van een stalen lichtm ast
inet een m iddellijn v an 1 AL, w a arv a n het b ra n d p u n t 16 AT. boven
de w a te rlijn ligt. V oor de v e rlich tin g w o rd t aangebracht een
B ra n d aris-lam p van 4 k ilo w att. H e t schip zal ook w orden voorzien
van een o n d e rw ate rk lo k sig n a a l.
N .V . S C H E E P S W E R F v.h. A. R Ü O R D A T E S L IE D R E C H T :
de sleepboot H o ek va n H olland, in aanbouw voor de firm a L. Volken
Azn. te S licdrecht. L en g te (1.1.) = 24 AL; breedte (m ld.) — 5,50 AI.;
h o lte (m ld.) = 2,60 AL l i e t schip zal w orden voorzien van een
sto o m m ach in e v an 325 I.P .K ., w elke zal w orden geleverd door de
N .V . S liedrechtsche M achinefabriek te sliedrecht.
N .V . S C H E E P S B O U W W E E V E N v.h. P . & A. R U Y T E N B E R G
TE EAAM SDO NKSVEER:
de m o to rb o o t O ndernem ing, in aanbouw voor J. N o rb o rt te M ade.
m a a r d a a r ze in het sta d iu m v an liq u id a tie is gekom en, h e eft m en
alleen den dubbelen bodem zoover af gebouw d en d ic h tg e m a a k t, d a t
deze te w a te r kon w o rd en g e la ten , om d a arn a n a ar D u itsc h la n d te
w o rd e n gesleept, a lw aa r b lijk b a a r in M a rk e n goedkooper k a n w o rd e n
afgebouw d. O p de foto is duidelijk w a a r te nem en, hoe de d w a rs
scheeps gep laatste b aliken opw ippen en hoe g e rin g de b e la n g ste llin g bij
deze p lechtigheid w as. H et is dan ook wel a lle rd ro e v ig st, d a t de
scheepsbom vindustrie op som m ige onzer w erven in het N o o rd e n van
ons land op een dergelijke w ijze m o et eindigen.
M O T O R L O G G E R „ Z E E M E E U W ”, Z 29.
D ezer dagen is van de w e rf d e r N.V. S cheepsbouw - en re p a ra tie w e rf „D e H ooi)’” voorheen G eb ro ed ers Boot te L eiden v e rtro k k e n de
m o to rlo g g e r 'Zeemeeuw, Z 29. D eze m o to rlo g g e r w as o o rsp ro n k e lijk
de zeillogger C am elia, ! J M 225, m a a r w erd do o r de N .V . V isscherij
M ij. „C o rn elia" v e rk o ch t a a n de N .V. Z eevisscherij „Z eem eeuw ” te
K nocke (B elgië). D o o r voornoem de w e rf is ze toen o m g e b o u w d to t
een m o to rlo g g e r en vo o rzien van een 70 P .K . K ro m h o u t m id d e ld ru k m o to r, type 2 -AL 3, van de N .V . K ro n ih o u tm o to re n fa b rie k v a n
D . G oedkoop J r. te A m ste rd am .
V E R K O O P IN G V A N E E N S C H E E P S W E R F .
O p 14 M a a rt a.s. zullen te H ooge/.and, in op d rach t van den c u r a to r
in het faillissem ent v a n G ebrs. M uller, scheepsbouw ers te. F o x h o l,
w o rd en verkocht de te rre in e n m et gebouw en, m achinerieën en 131) to n
nieuw plaathoek en sta afijze r.
O C T R O O ÏB E R IC H T E N .
verstrekt door W . Pataky, Octrooibezorger, Raam weg 22,
's-Gravenhage, Tel. H. 3265.
D e O ctro o iw et v an 15 J a n u a ri 1921 b e p aa lt:
1) D a t g e d u re n d e v ie r m aanden v o lg en d e op d en d a tu m d e r o p e n b aa rm ak in g ,
te g e n de v e rle e n in g d e r o ctro o ia a n v ra g e b e z w a a rs c h rifte n m o g en w o rd e n in g ed ien d .
2) D a t de u itv in d e r b in n e n d e n z e lfd e n te rm ijn k a n v e rz o ek e n , d a t z ijn naam
in h e t O ctrooi w o rd e v erm eld .
V e rle e n d e O ctro o ien k u n n e n d o o r in d ie n in g v a n een eisch v an n ie tig -v e rk la rin g
aangevallen w o rden.
H e t O c tro o ib u re a u W . P a ta k y b e la st zich m et h e t b ezo rg en v a n a fs c h rifte n van
openbaar g em aak te' o c tro o ia a n v ra g en en v a n o c tro o is c h rifte n , en v e rs tre k t aan
belanghebb en d en alle gew enschte in lic h tin g e n .
V erleende Octrooien :
No. 7924. N e u trld t & K u h n k e , te K iel, 21 A u g u stu s 1922.
D u ik erp an tsèr, d at nagenoeg passend o m h e t lich aam i s . a a n g e b ra ch t
m et het kenm erk, d a t de in rich tin g , die g edurende h e t g e b ru ik van
het pantser een b edienin g m et de h an d v an den d ra g e r v ereischen, aan
den b in n en k an t zijn a an g eb ra c h t, te rw ijl h et p a n tse r te r h o o g te van
den schouder zoodanig v erw ijd is, d a t de d ra g e r d o o r een kleine
d raaiin g van het bovenlichaam zijn a rm e n u it de o m hullende p a n tse rarm en b innen den rom p v an h et p a n tse r v o o r de b e d ie n in g der ge
noem de in ric h tin g k a n bren g en .
No. 7947. In ric h tin g lo t h et strijk en va n een aan een o f m e e r takels
opgehangen sloep. N .V In t. N a u tisc h e H a n d el M ij. ’s-G ra v e n
hage. 29 A ug. 1922.
D e loopers van den sloep w o rd en v a n u it den sloep g ev ierd . D aarb ij
zijn m iddelen aangebrach t, w aarb ij de loopers bij eiken sta n d v a n den
sloep door h et gew icht van den sloep a u to m atisch g ek lem d w orden,
w aarbij de k lem k rach t m et de h an d k a n w o rd en v e rm in d e rd of op
geheven.
Openbaargemaakte Octrooiaanvragen.
15 D ecem ber 1922. E in d e v a n den te rm ijn 15 A p r il 1923.
N o. 21945 N ed. S toom ketel. Z. J. H . Jonker, te H ilv e rsu m .
N o. 13062 N ed. S to o m in sta lla tie m et sto o m ac c u m u lato r en tegendrukstoom m achine. A k tie b o la g et V ap o rack u m u lato r, te S to ck h o lm .
N o. 13067 N ed. R eg elin ric h tin g v o o r installaties m e t sto o m accu
m u lato r en teg en d ru k - en lag e-d ru k m ach in es. A k tie b o la g e t V aporackum ulator, te Stockholm .
N o. 13343 N ed. W e rk w ijz e
en in ric h tin g v o o r h e t m ak e n v an
vorm en v o o r het gieten van scheepsschroeven. T h a c h e r P ro p e lle r and
F o u n d ry C orporation, te A lbany.
N o. 19581 N ed. In s p u itin ric h tin g v o o r v lo eib are b ra n d s to ffe n bij
verb ran d in g sm o to ren . J. H . S u te r, te L os A ngeles.
N o. 20421 N ed. R eg elin ric h tin g v o o r b ran d sto fp o m p en . C a rl A ppelberg, te S tockholm .
N o. 20680 N ed. W e rk w ijz e v o o r de b e v estig in g d er h u id g an g en
v o o r sloepen. N .V. A lg. H andel Mij. D e P o o rte r & Co., ’s-H a g e .
N o. 15777 N ed. V o o rts tu w in ric h tin g v o o r schepen. D . V. H o tc h
kiss, te L onden.
■
N o. 12232. N ed. O n d e rw a terg e lu id o n tv a n g e rs. S ig n al G es. m . b. H .
W erk R avensberg, te K iel.
N o. 12308 N ed. O n d erw aterg elu id to estellen . S ig n al G esellsch aft te
Kiel.
N o. 21422 N ed. O ntstek in gsw ijze v o o r v e rb ra n d in g sm o to re n .
M.
M aroger, te A igues-M o rtes, G ard.
N o. 15185 N ed. In ric h tin g v o o r h et lich ten v a n g ezo n k en schepen.
C. J. L in d q u ist te N ew -Y o rk .
15 F ebruari 1923. E in d e van den term ijn 15 J u n i 1923.
N o. 19670 Ned. W erk w ijz e v o o r h e t opw ekken v a n e n erg ie in
explosiem otoren. A ctiën G esellschaft fü r A n ilin -F a b rik a tio n , te B erlijn.
Np. 18377 N ed. V u u rh a a rd fro n t v o o r h et stoken v an v lo eib are of
vaste b ran d sto f, of v an v aste en v lo eib a re b ra n d s to f gelijk tijd ig .
H . A. T hom pson, te N o rth Shields, E n g elan d .
No. 17359 N ed. S to o m k ete lv u u rh a a rd v o o r h et sto k e n v a n olie
en (of) kolen. B abcock & W ilc o x L im ite d en A rth u r S p y er te L o n d e n ,
N o. 15808 N ed. In ric h tin g v o o r h et regelen v a n de d ik te der
b ra n d sto fla a g bij m echanisch v o o rtb ew o g en ro o sters. P . L . M . G erken
te N ijm egen.
N o. 17723 N ed. In sp u itv e rb ra n d in g sm o to r. A k tien g e se llsc h a ft fü r
T iefb o h rtech n ik und M asch in en b au v o rm a ls F ra u z l & Co. te W eenen.
N o. 19752 N ed. C a rb u ra to r v oor v e rb ra n d in g sm o to re n m e t hulpv erstu iflu ch t in de hoofd sp ro eib u is. R u d o lf H an n en , te D u sseld o rp O berkassel.
N o. 17322 N ed. B ra n d sto f-in je c te u r w erkende m et p e rslu c h t v o o r
v erb ran d in g sm o to ren . L . A. C harles te P arijs.
N o. 18963 N ed. P o m p v o o r het in spuiten van v lo eib are b ra n d sto f
in v erb ran d in g sm o to ren . E. H . T a rtr a is , te M aison L a ffitte .
N o. 18649 N ed. V erbrandingsm otor. Paul Belitz, te W ittm ar,
D uitschland.
N o. 19092 N ed. Z w em gordel. Gus Jordahn, te Palm Beach, Florida,
V er. St. v. A m erika.
N o. 20427 N ed. D rijvend dok. M ax M üller, te H am burg.
N o. 19207 N ed. In ric h tin g voor het bergen of recht zetten van
schepen en andere gezonken voorwerpen. John Neale, te O xshott.
N o. 12600 N ed. G esloten
onderw atergeluidgever.
Gignal-Gesellsch aft m .b.H . W e rk R avensberg, te Kiel.
N o. 16158 N ed. O ntvan g in rich tin g voor
onderw atergeluidseinen.
S ig n al G esellschaft m .b .H . W erk R avensberg, te Kiel.
N o. 16364 N ed. R ichtingsbepaler voor geluidsgolven. Signal Ge
sellschaft m .b .H . W e rk R avensberg, te Kiel.
N o. 16459 N ed.
In rich tin g , voor het aangeven van een vaargeul.
S ignal G esellschaft m .b .H . W erk R avensberg, te Kiel.
No. 8335. Jo h n W illia m B lackburn .Bulfour, te Londen. Brander voor
het sto ken van vuren m et poedervorm ige of vloeibare brandstof.
D e b ra n d e r b e sta a t u it twee concentrisch in elkaar geplaatste cylinders, die aan h e t eene uiteinde op een zelfde voor afsluiting dienende
p la a t bevestigd zijn, terw ijl de andere uiteinden van den cylinder voor
dien zijn van trechtervorm ige, in conische m ondstukken uitloopende
kappen, w elke aan h a a r voet verbonden zijn door een ringvorm ige
gep erfo reerd e flens.
Het opwekken van energie in explosiemotoren.
T engevolge van de schaarschte van benzine w ordt tegenw oordig
benzol in g ro o te hoeveelheden als b randstof voor explosiem otoren ge
b ru ik t. D it heeft evenw el tegenover benzine groote nadeelen, w aar
eenerzijds onvolledige v erb ran d in g optreedt, w at gemakkelijk tot roet-,
afzettin g op de bougies leidt en anderzijds het hooge stolpunt van
benzol, h in d erlijk is bij h et gebruik er van bij lage tem peraturen.
H e t is nu gebleken (zie Ned. O ctr. 7688 ten name van A. G. für
A n ilin -F a b rik a tio n te B erlijn), dat methyl en dim ethylcyclohex aan, die
gem akkelijk d oor hydreeren van toluol, resp. xylol bereid kunnen w or
den en die zelfs bij tem p eratu ren van — 40° C. nog vloeibaar blijven,
hetzij ieder v o o r zich of gemengd, voortreffelijke brandstoffen voor
explosiem o to ren opleveren. Zij geven tegelijk m et hooge verbrandingsw a rm te volledige ro etv rije verbranding.
Schroef met contraschroef.
Bij de m eeste bestaande constructies van scheepsschroeven in com
b in a tie m et vaste contraschroeven w as de m iddellijn van de contra
schroef steeds gelijk aan of slechts w einig kleiner dan de middellijn
v an de hoofdschroef. D it had ten doel, de tangentiale bew eging van
h et w a te r d o o r de v aststaan d e leischoepen ook nog aan den om trek
van de sch ro ef zooveel m ogelijk te benutten.
D eze uitv o erin g sv o rm , w aarbij derhalve de contraschroef in middel
lijn g ro o te r, gelijk aan of slechts w einig kleiner dan de hoofdschroef
is, hebben in de p ra k tijk belangrijke m oeilijkheden opgeleverd, aan
gezien de b u itenliggende deelen van de contraschroef gemakkelijk be
schadigen bij eene a a n v a rin g van het schip tegen een kaaim uur of bij
het rak en van den bodem van het v aarw ater. Tevens is het in de p rak
tijk gebleken, d a t door de sterke rythm ische veranderlijkheid in de
stro o m in g srich tin g der buitenste w aterlijnen al n aar gelang een blad
v an de hoofdschroef in de d raaiingsrichting nog m in of meer van de
b lad van de con trasch ro ef is verw ijderd, een sterke belasting der
b u iten ste deelen van de bladen van de contraschroef op buiging ont
staat.
V olgens h et Ned. O ctro o i 7918 ten name van D r. R. W agner te
H a m b u rg is m e t h et oog op deze om standigheden de middellijn van
de h oofdschroef en wel is bij de nieuw ste uitvoeringen gebleken, dat
0,95 van de m iddellijn v an de hoofdschroef een praktische bovenste
g ren s voor de g ro o tte v a n de middellijn der contraschroef is. Om deze
u itv o e rin g mogelijk te m aken zonder het m axim um nu ttig effect van
de schroef (hoofd- en contraschroef tezam en) te verlagen, is hierbij
nog de volgende v o o rw aard e vervuld, nl. dat de hoofdschroef een ver
anderlijken spoed heeft' en wel radicaal n aar binnen toenemend. Op
deze w ijze w o rd t d e tangentiale aangrijping van het w ater aan den
q m trek zw ak k er en in h et midden versterkt. D e buitenste oppervlaktetjeelen der contraschroef kunnen bijgevolg onder deze om standigheden
kom en te vervallen, aangezien de nog v erkrijgbare betrekkelijk geringe
w in st te n iet zou w o rd en gedaan door den ontstaanden verdringingsen w rijvingsw eerstand.
H ierb ij is hoofdzakelijk de veranderlijkheid van den z.g. w erkzam en
spoed in h e t oog gevat, aangezien b.v. een schroef m et constanten spoed
tengevolge v a n de in de richting der n aaf toenemende dikte der
bladen in zekeren zin reeds een radicaal van buiten naar binnen
toenem enden spoed bezit.
: D e v e rste rk te tan g en tiale bew eging van het w ater in het midden
verh o o g t n atu u rlijk de noodzakelijkeid van het aanbrengen van een
co n trasch ro ef en onder deze om standigheden w o rd t ook een zeer
g u n stig n u ttig effect van de contraschroef verkregen.
ELECTRISCH LASSCHEN
A A H S T O O M K E T E L S , G E B R O K E N O F G E S C H E U R D E N IA C H B N E D E E L .E N
N.V, E e r s t e N e d , E le c trls c tie K e t e ir e p a r a iie -In r ie h t ïn g „ E L E C T R Ä ,S
V o o rh a v e n
7 0 , R O T T E R D A M . T e le fo o n
9 4 0 1
GEBRl. VAN DE WETERING
S C H E E P S W E R F EN M A C H IN E F A B R IE K
ALLE REPARATIES EN CLASSIFICATIE WERKZAAMHEDEN AAN SCHIP, MACHINE EN KETEL
WERF
■■ ■__■»« p a n
■■■&
—
—
—
*1“ E U E O R A M M E N :
ROTTERDAM.
m m
TEUËFOON :
216
W A A L D IJK
GEBROEDERS
ISCHE 1NST
• Bi
W ETE RIN ®
R o t t e r d a m .
«j
ï
st
SULZER-VE RWARMING
T
e l e f o o n
ZUID
1816
ALLEEN A M S T E R D A M
9348
DERDE S C H I N K E L S T R A A T 35
T
e l
.-A
d r e
S ! tim sto o m
LEVERING EN AANLEG
v a n
ALLE
OP
SCHEPEN
VOORKOMENDE
L E ID IN G E N
EN
CENTRALE
V E R W A R M IN G
a.s. Prinses Juliana de* Mij. „Zeeland" Vllsaingen
FRANKFORTER INTERNATIONALE JAARBEURZEN
BLEUZÉ - FOTOGRAAF
VOO RJA AR SBEUR S 1923
1 5 -2 1
Inlichtingen bij
A P R IL 1 9 2 3
„M E S SA M T*;
ROTTERDAM , JONKER FRANSSTRAAT 64
Frankfurt a/M
TELEFOO N 6 5 7 9
HET
M A NO M ETER S
TH ERM O M ETERS
PYROMETERS
T E KOOP GEVRAAGD
A LLE SO O RTEN O N M ID D E L L IJK LEVERBAAR
EER STE KLAS K W A L IT E IT
ADRES VOOR INDUSTRIËELE OPNAMEN
N E D E R L A N D S C H . F A B R IK A A T
Dr. M . DE W IT, Hengelo (O .) S S , a EN
8e N ederlandsche J a a rbeurs, M onsterkam er 1034
twee Zeevrachtstoomschepen
een van omstreeks 700 en een van omstreeks 1000 tons.
Brieven onder No. 6, Bureau „H et Schip”, Den Haag.
ACETYLEENGAS-APPARATEN
AUTOGENE LASCHBRANDERS
DE
AUTO GENE S N I JB R A N D E R S
FATUM
ORIGINAL M ESSER"
93
Z IJ N
NEDERLANDEN van 1845
BRAND
LABOR
DE B IL L IJK S T E EN GOEDKOOPSTE IN G EBRU IK .
INBRAAK VRAAGT B IL L IJ K S T E
O FFERTE
VOOR
WUNDER & SWENS - DEN HAAG
D ÏT D T
T ij A JLtUiJL/lii
ONGEVALLEN
TRANSPORT - BEDRIJFSVERZEKERING
DEN HAAG BIJ DE GEN .-VER TEG ENW . VOOR NEDERLAND EN KOLO NIËN:
H O FW IJK S TR A A T 4 5 .
LEVEN -
LEVERING U IT VOO RR A AD
W E T T E L IJK E A A N SPR A K ELIJK H EID
TEL. HAAG 5 1 9 7 .
IM f ü T A T T A T T U
C
vÖ 1ÜJuLii. Jl Il J
A lle voorkomende leidingen in koper en staal - Stoom -verwarming
Spiralen enz. - Prima Referenties - Billijke Prijzen - Vraagt Offerte
In bewerking S S. „TAPANOELI” ~ RO TT. LLOYD - 11000 ton
W . A* AARTS - HAARLEM - TELEFOON 2767

Download Report