METEoRoLocICA 4 - 95 KNOPEN EN BEAUFORT Windkracht 18opSintMaarten Kees Floor (KNMI Meteorologische Opleidingen) I In een vorig nummer van Meteorologicabijt Paul de Bruijn (1995) zijn tandenstuk op de schaalvan Beaufort.Het blijkt niet mee te vallen een eenvoudig,algemeengeldendverbandte vinden tussende windsnelheid in knopenofandere gangbareeenhedenen de windkrachtB volgensde beaufortschaal; de gesuggereerde knopenregelgeldt slechtsvoor een gedeeltevan de schaal.De Bruijn werkt tot 35 knopenmet B = (u/5) + 1 (v is de windsnelheidin knopen),gaatvervolgensover op B = v/5 om tenslottetot de conclusiete komen dat dezerelatieboven 50 knopen al niet meer geldig is. 'De knopenen meneerBeaufortbleven een moeilijk te hanterencombinatie',zo schrijft hU. pleeuroRT oNScHULDTc Voor we een formule geven die weliswaar ingewikkelderis, maar wel werkt, is het belangrijkons te realiserendat Francis Beaufortnietste verwijten valt. Beauforts oorspronkelijke aantekeningen met een eersteversie van de door hem ontworpen windschaal,die bewaardworden in de bibliotheekvan de Britse Meteorologische Dienst in Bracknell,Engeland,dateren namelijk uit 1806(Forresrer1986).In 1838werd de beaufortschaalofficieel ingevoerd bij de Britse Marine en vrij snel daarnaraakte zlj tevens ingeburgerdbij de koopvaardij.De cupanemometerwerd uitgevondenin 1846door Beaufortslandgenoot Robinson.Pasvanaf dat moment,40 jaar nadat Beaufort zijn schaalintroduceerde,kondenwindsnelhedenecht gemetenwordenen vergelekenworden met waarneminsenelders. pogingenvan De Bruijn wel moesten stranden.De formules van Simpsonzijn ook te gebruiken om de grens tussen bijvoorbeeld windkracht 5 en windkracht 6 te bepalen;je vult dan voor -Bgewoon 5.5 in. De grenstussenwindkracht4 en 5 gedraagtzich overigens onregelmatig: bij de berekendegrensmoet in de knopentabel I knoop worden toegevoegd.De formule klopt wel exactvoor snelhedenin m/s en in km/h. SfrruornacHT12 or MEER Simpsonsvergelijkingenbiedenfanatieke stormenliefhebbcrsen orkaanspottersde gelegenheidde beaufortschaalverder naar boven toe uit te breiden. Zo lcrtjgje het midden van de bij windkracht 15 behorende windsnelhedendoor voor B in de formule l5 in te vullen. Windsnelhedenvan 120 knopen(Beven 1995),zoalsgerapporteerd bij de hurricane Luis die op 5 september 1995over Sint Maartentrok, blijken dan te classificerenals windkracht l8! vanoudsde formule v=1.8102B(3/2) (Blackadar1986).De windsnelheid, destijds gemetenin landmijl per uur, geldt LiteraÍuur voor het midden van een schaaldeel. 'Weekly J. Beven ( 1995): tropical cyclone Omgeschrevenin andereeenhedenvoor summary' No 214; internetadres: 'de windsnelheidluidt de formule: ftp://squall.met.fsu.edu/pub/jack/tlog02 I 4.txt v=|.6252 3(3/2)6rop"n, A. Blackadar(1986): 'The BeaufortWind Scale', p 278. v=0.1836p3t2) rr|1sof v =3.01 g(3t2)1so1X. Weatherwiseoktober. P. de Bruijn ( 1995t: 'De knoop doorhakken', De formules laten zien dat de windsnelMeteorologica 4 (2), juni 1995, p 32. heid niet recht evenredigis met de windF.H. Forrester(1986): 'How strongis the wind?', kracht in schaaldelenBeaufbrt.zodat de Weatherwisejuni 1986,p 147. VERRASSEND EFFECT INDIASE MOESSON KoelT.eewater in Somalië enOman Eric Terpstra (Meteo Consuh) MZETTINGSTABELLEN i I In de tweede helÍt van de vorige eeuw kreeg men geleidelijk meer belangstelling voor het verbandtussende windsnelheid en de schaalvan Beaufort. De van zijn klimaatindelingbekendeDuitse meteoroloog W. Kóppen ontwierp kort voor de eeuwwisselingeen omzettingstabel;de Britten kwamen in 1906 met een vergelijkbare tabel, ontworpendoor G.C. Simpson. In 1947 adopteerdede WMO Simpsonsschaalals de WMO-schaal. Deze schaalwordt thans ook in Nederland gebruikt voor windverwachtingen en stormwaarschuwingen. flonuules Bij de schaalvan Simpsonbehoort De IndiaseMoessonzorgt niet alleenvoor veel regenin India, maar heeft nog een verrassendneveneffect.Langs de kustenvan Oman worden namelijk elke zomer relatief lage zeewatertemperaturen gemeten;tussen 21 en24 "C. Dit terwijl er aan de noordkustenvan Oman en in de Golf van Aden in zeerwarm water van boven de 30 oC gezwommenwordt. De oorzaak van dit fenomeenmoeten we zoekenin de oceanografischehoek. In figuur I is te zien dat langsde kustenvan Oman veel kouder zeewateraanwezigis dan pakweg 100 kilometer uit de kust. Verder valt op dat het kustwater van Jemenen aan de noordkant van Oman veel warmeris; meerdan 30 'C. Het koele zeewateÍheeft zelfs invloed op het weer. l9 Zo meldde Sallalah op 8 augustus1995 om 6 UTC matige motregenuit een dicht stratusdekbij een zicht van slechtsI 800 meter (zie figuur 2). De lucht die vanuit de Golf van Aden werd aangevoerdover het koele kustwater werd kennelijk zo sterk afgekoeld dat er stratuskon ontstaan. 'Waarom is het zeewaterzo koud? Welnu, tijdens de Moessonperiodestaater in het