Download hier het hele artikel

25 januari 2014 , pag. 12
Wie
Jan (62) en Juul (62)
van der Scheer
Waar
Rietveldlaan, Groningen
Wonen hier sinds
1998
Favoriete plek in huis
Juul: "De keuken, fijne plek om
aan de grote tafel de krant te
lezen met uitzicht op de tuin en
de vogels." Jan: "Mijn atelier. En
’s avonds de woonkamer, daar is
de muziek."
Woontip
Juul: "Neem een architect als je
wilt verbouwen. Die komt met
ideeën waar je zelf niet opkomt."
Jan: "Je denkt dan gauw ’ik wil
zoveel mogelijk van het budget
steken in materiaal en niet in
mensen’, maar dat is dus niet
altijd het beste."
Favoriete woonwinkel
Juul: "De Japanse Antiekwinkel
Van hier tot Tokio in Amsterdam."
Jan: "En bouwmarkten. Daar kun
je heerlijk rondstruinen en ideeën
opdoen tussen de vele piefjes en
boutjes waar je ’iets mee kunt
klemmen’."
Woonwensen
Jan: "We zijn grote voorstanders
van het gebruik van harde materialen. Maar daardoor is het akoestisch gezien nog een drama in
huis, we willen dus nog geluidsdemping aanbrengen in de
woonkamer." Juul: "Een tuintafel
zodat we met mooi weer ook
buiten kunnen eten."
’Het lampionnetje
van de Rietveldlaan’
Wat mooi is koesteren ze, wat beter kan perfectioneren ze. Het
was al liefde op het eerste gezicht toen Jan en Juul van der
Scheer hun huis aan de Rietveldlaan in Groninger wijk De
Hunze vonden. En met zoon Marnix, die architect is, maakten
ze het helemaal naar smaak. Hun huis in oosterse sferen is nu
dan ook een plek ’om te blijven zo lang het kan’.
Tekst
DIANE ROMASHUK
Foto’s
SIESE VEENSTRA
>
Een gong, aan de binnenkant van
de voordeur. Het is maar een
voorbeeld van de dingen die in
huize Van der Scheer bijdragen
aan een oosterse sfeer. De familie
voelt zich er thuis. "Het lijkt wel
alsof dit huis voor ons is gemaakt."
25 januari 2014 , pag. 14
THUIS
Zo lang als Juul en Jan elkaar kennen, delen ze hun liefde voor een Japanse inrichting. Al hoeven ze er niet naartoe.
>
’L
ieve help, het lijkt wel voor ons gemaakt’. Jan en Juul van der Scheer
waren nog niet binnen of Juul sprak
die woorden al uit toen ze zo’n vijftien
jaar geleden hun huidige huis bezichtigden. De
grote glaswand aan de voorkant, opgedeeld in
kleinere en liggende, rechthoekige ramen, deed
denken aan Japanse kamerschermen. Die ze zelf
ook hadden. En pasten bij de Japanse stijl waar
ze van houden.
Nog zoiets, het huis bleek in 1988 ontworpen
door de inmiddels overleden architect Jan Varekamp. Jan: "Een kennis van vroeger. Later zou hij
bij AAS architecten jarenlang de werkgever zijn
van Marnix (38), de middelste van onze drie kinderen."
Jan en Juul betrokken de woning in 1998. Het
huis had toen nog de vorm van, zoals Jan beschrijft, ’een wit doosje met een schijf erdoor’.
Het was oorspronkelijk ontworpen als atelierwoning. Klinkt ideaal voor Jan, die aquarellist is.
Daarnaast is hij docent tekenen op de middelba-
re school waar Juul hoofd van de mediatheek is.
In de praktijk bleek de indeling minder handig. Juul: "Alle ruimtes stonden in open verbinding met elkaar. Mooi, maar bijvoorbeeld onhandig met logés over de vloer." En Jan: "Het atelier
was gepland aan de zuidzijde, voor de lichtinval
bij het schilderen is noorderlicht gewenst."
Met goedkeuring van Varekamp ging het stel
’direct in de aanval’ om de woning naar hun
hand te zetten en vertimmerde zelf het een en
ander. In 2011 volgden ingrijpender verbouwingsplannen samen met Marnix, die inmiddels
onder de naam MX13 zijn eigen architectenbureau is gestart. De nieuwe aanbouw zou een
logeerkamer en veel bergruimte moeten bevatten.
Binnen zou het qua indeling allemaal iets afgebakender worden. Jan: "Maar wel nog volgens
het idee dat je er als een denkbeeldige vlieg vrij
rond moet kunnen cirkelen. Vrijwel iedereen in
de straat heeft uitgebouwd, de oorspronkelijke
woningen waren duidelijk kleiner dan reguliere
vrijstaande huizen. "
Hun plannen lagen al klaar toen de gemeente
de bouwregels aanscherpte. "Eerst mocht je tot
2,5 meter van de kavelrand bouwen, nu nog
maar tot 3. Tegen het dichtslibben van de straat;
de huizen moesten witte pareltjes in het groen
blijven", zegt Jan. "Begrijpelijk, maar ook een
domper. De verbouwing moest ineens in een
Sonja Bakker-variant."
Dankzij het optimisme van Marnix zetten ze
toch door, een van de voordelen van de familiesamenwerking. En juist het gedwongen werk
binnen de marges leverde achteraf mooie elementen op, zoals de badkamer. Om de douche,
wastafels en wasmachine niet in één kleine
ruimte te hoeven proppen, bedacht Marnix een
U-vormige badkamer om een washok. Rechts
erin om je tanden te poetsen, dan de bocht om
naar de achterzijde waar je onder de douche
doorstapt, links kom je er fris weer uit. Omgetoverd tot schuifdeuren kregen de Japanse kamerschermen er ook plek. Juul: "Ze pasten precies!"
Met slimmigheden op de proppen komen lijkt
een familietalent. Voor de glaswand hangen
rolgordijnen in zwarte geleiders, waardoor de
vlakverdeling van de kozijnen aan de binnenkant zichtbaar blijft als de gordijnen gesloten
zijn. "’s Avonds is het huis echt het lampionnetje
van de straat." Als oplossing voor de beperkte
bergruimte planden ze een ’kastenbouwvakantie’. "Monnikenwerk", zegt Marnix. "Of gekkenwerk", zegt Jan. Maar nu kunnen ze wel hun
spullen kwijt in verschillende kastenwanden op
maat.
Bij aquarelleren wordt het kunstwerk vlak
neergelegd en niet rechtop op een schildersezel
geplaatst. Toch staat er boven eentje in het atelier van Jan. Om zijn - door de jaren heen steeds
abstracter geworden - werk te perfectioneren,
wil hij ze vaak van een afstand bekijken. Daarvoor was de ruimte vroeger te klein, maar vanuit
de verste hoek van de naastgelegen nieuwe
werkruimte is dat nu wel mogelijk.
Hun inventiviteit komt eigenlijk voort uit
perfectionisme, geven ze toe. Veel meubels zijn
zelfgemaakt of aangepast. "Niet omdat we nou
zulke hobbyisten zijn. We gaan eerst naar de
winkel, maar vinden vaak niet precies wat we
zoeken", zegt Juul. Een nieuwe designkast is
volgens Marnix een aardig voorbeeld: "Die hebben ze wel vier keer geverfd tot hij exact de juiste kleur rood had."
De Japanse stijl in de inrichting is niet van de
laatste jaren. Jan: "Juul en ik kennen elkaar al
heel lang en bijna net zo lang is dat al onze
smaak. Van Juuls opa kreeg ik ooit een boek over
Japanse kunst. Het werd een thema in mijn eigen kunst en ook al in ons vorige huis."
Om uit te leggen wat ze er zo mooi aan vinden,
wijst hij uitgerekend naar twee stoelen van fijne
houten latjes … van Hollands design. "Officieel
niet Japans maar dat lijken ze wel. Ze hebben dat
’minimalistische tot de grens’: hoe dun kun je de
latjes maken en de mogelijkheid houden om
erop te zitten." We zagen ze bij een collega, maar
ze waren helaas niet meer in productie. Toen
hebben we de ontwerper Ruud-Jan Kokke zelf
maar benaderd en gevraagd of hij er toch nog
twee wilde maken. Geweldig dat hij dat deed!"
De tuin met leibomen is vooral het domein
van Juul. En de enige plek waar het Japanse thema niet terugkomt. "Van tuinen in die stijl houd
ik dan weer helemaal niet.", zegt ze. En Jan:
"Mensen vragen ons ook altijd wanneer we naar
Japan gaan. Maar het is niet zozeer dat we gek
zijn van het land of de spullen, meer van de
sfeer. We hoeven er dus niet heen. Sterker, ik
denk dat de droom mooier is."