Nuon Clubcompetitie

Nuon Clubcompetitie
10 november 2014
Documentnummer: CVB-14.038
Voetbalvereniging De Meern
p/a Piet Eversdijk
Postbus 106
3454 ZJ, De Meern
Samenvatting
Voetbalvereniging De Meern behoort tot de top vijf van amateurverenigingen in Nederland en
beschikt sinds 2005 over een prachtige omvangrijke accommodatie. Door het intensieve gebruik van
het sportpark en clubgebouw is het energieverbruik inmiddels opgelopen tot ca 150.000 kWh stroom
en ca. 16.000 m3 gas per jaar. Om te kunnen besparen op het energieverbruik zijn daarom in de loop
van de tijd vrijwel alle denkbare energiebesparende maatregelen onderzocht. Een reeks van meer
omvangrijke maatregelen bleek (financieel) niet haalbaar/aantrekkelijk, zie hiervoor hoofdstuk 3.
Een gedegen analyse van alle schakels in de keten van het energieverbruik toonde aan dat desondanks
veel grotere en kleinere besparende aanpassingen mogelijk zijn. Onze inzending betreft dan ook niet
één bepaalde maatregel maar een reeks van aanpassingen, onder het motto “vele kleintjes maken
(ook) een grote”. In hoofdstuk 4 wordt een nadere toelichting gegeven.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Aanpassingen luchtbehandeling, o.a. bediening regelcomputer vanaf huisadres en koppeling
aan toegangsalarm
Verlichting clubgebouw:
- toepassen spaarlampen en led lampen
- ombouwen armaturen voor meervoudig gebruik
- uitschakelen overbodige nachtverlichting
- verlichtingen waar nuttig en mogelijk voorzien van een schemerschakelaar en tijdklok
- bewegingssensoren: waar mogelijk bewegingssensoren toegepast zodat verlichting na
verlaten van ruimtes niet blijft branden.
Pomp
Het clubgebouw is voorzien van een ringleiding waar warm water doorheen wordt
rondgepompt zodat douches snel warm water geven. Het rondpompen van warm water
buiten bedrijfsuren is uitgeschakeld door middel van een tijdschakelaar.
Computers: besparing op gebruik LCD schermen, DVR recorder voor opname camerabeelden
vervangen door zuinig exemplaar.
Vervangen apparaten: diepvrieskisten en koelkasten van een ouder type vervangen door
energiezuinige exemplaren
Koelsysteem kelderbier
Door het aanbrengen van een ombouw van het koelsysteem van het kelderbier wordt de
warme lucht die door het systeem wordt geproduceerd nu direct naar buiten worden
afgevoerd i.p.v. in de aanliggende ruimte, dat tot gevolg had dat de koeling harder moest
werken.
Prikkels huurcontract
In het huurcontract met de pachter van de kantine is opgenomen dat hij via een vast
percentage bijdraagt aan de energiekosten van het clubgebouw. Dit prikkelt de pachter tot
energiezuinig gebruik van o.a. verlichting en gebruik koelapparatuur
Veldverlichting: schakeling veldverlichting zodanig uitgevoerd dat de veldverlichting per half
veld gebruikt kan worden.
Gasverbruik
- zuinigere afstellingen in regelsysteem
- tijdschakelaar warmwaterringleiding (scheelt stroom, maar ook wat gas)
- temperatuur kleedkamers ingesteld op 18 graden (i.p.v. bij nieuwbouw ingestelde
temperatuur van 20 à 21 graden)
Prijsvraag Nuon
CVB-14.038
Pagina 1 van 7
10 november 2014
1
Voetbalvereniging De Meern
Vereniging
Voetbalvereniging De Meern uit De Meern heeft ca 1.600 spelende leden en bijna 400 vrijwilligers.
Daarmee hoort de vereniging tot de top vijf van amateurvoetbalverenigingen in Nederland.
Het aantal teams is de afgelopen jaren sterk toegenomen tot ruim 120 bij de start van de huidige
competitie. Daarvan spelen 108 teams in KNVB competities en de overige teams (kabouters en de
jongste F-pupillen) in een onderlinge competitie op zondag.
De club heeft zowel een zaterdag- als een zondagafdeling met op beide dagen een vertegenwoordiger
in de 1e klasse. Omdat de velden op zaterdag overbelast zijn vindt momenteel een verschuiving
plaats van de laagste pupillenteams naar de zondag.
Accommodatie
In 2005 is de vereniging verhuisd naar een
nieuw sportpark en is een nieuw
clubgebouw in gebruik genomen. In 2013 is
het clubgebouw uitgebreid met onder
andere 5 kleedkamers en een
wedstrijdsecretariaat. Het totaal aantal
kleedlokalen kwam hiermee op 20 (!). De
vloeroppervlakte op de begane grond
bedraagt 1.030 m2 en op de verdieping
775 m2. De totale inhoud van het gebouw is
5.270 m3.
Het sportpark omvat 6 velden, waarvan 5
kunstgrasvelden met veldverlichting.
Beheer
Binnen de vereniging is de Commissie van Beheer belast met het in stand houden en verbeteren van
de accommodatie. Eén van de taken is het beheer van de installaties en het in de hand houden en zo
mogelijk terugbrengen van het energieverbruik. In dat kader zijn in de loop van de tijd vele
aanpassingen doorgevoerd.
2
Monitoring energieverbruik
Vanaf de ingebruikname van het nieuwe sportpark wordt maandelijks het energieverbruik gemeten,
uitgesplitst naar clubgebouw en veldverlichting per veld. De informatie wordt verwerkt in kwartaalen jaarrapportages en verstrekt aan het Verenigingsbestuur. Door het nauwkeurig bijhouden van het
verbruik worden afwijkingen snel onderkend en kunnen zo nodig maatregelen worden genomen. In
onderstaande grafiek is bijvoorbeeld het elektriciteitsverbruik te zien voor de laatste vijf seizoenen,
verdeeld over de maanden.
kWh
Elektriciteitsverbruik clubgebouw
2009-2010
2010-2011
2011-2012
2012-2013
2013-2014
10.000
8.000
6.000
4.000
2.000
0
jul aug sept okt nov dec jan febr mrt april mei juni
Prijsvraag Nuon
CVB-14.038
e
Pagina 2 van 7
10 november 2014
3
Analyse energieverbruikers
Aangezien de gebruikelijke energiebesparende mogelijkheden bij de bouw reeds (grotendeels) zijn
benut (vloer-, wand- en dakisolatie, dubbel glas etc.) zijn nagenoeg geen grootschalige
energiebesparende maatregelen denkbaar.
In dit kader zijn o.a. onderzocht en niet aantrekkelijk gebleken:
 Koude-warmteopslag in de bodem; bij de bouw in 2005 was toepassing hiervan nog niet
gebruikelijk. Later hebben we alsnog de mogelijkheden voor toepassing bekeken, doch o.a.
door de hoge kosten van benodigde aanpassingen bleek dit financieel niet aantrekkelijk.
 Zonnecollectoren; nog onlangs hebben we toepassing bekeken en zijn tot de conclusie
gekomen dat de benodigde investeringen niet opwegen tegen de te behalen besparingen.
Wellicht dat een gunstige uitslag van de onderhavige prijsvraag de toepassing alsnog mogelijk maakt.
 Sedum dak; problematisch onder andere vanwege dakbelasting en esthetische aspecten.
financieel niet haalbaar vanwege de geringe opbrengsten
 Windmolens; los van esthetische aspecten financieel niet haalbaar.
 Natuurlijke ventilatie; mechanische ventilatie (deels) vervangen door natuurlijke ventilatie
bleek te weinig besparing op te leveren.
 T5 verlichting; we hebben overwogen alle T8 verlichting te vervangen door T5 verlichting,
maar dat bleek financieel niet haalbaar. Door goedkoop zelf T5 adapters uit China te
importeren bleek het financiële probleem oplosbaar, maar met deze T5 adapters begaven tlbuizen het voortijdig waardoor het financiële voordeel teniet werd gedaan.
 Led lampen veldverlichting; bij de aanleg van de veldverlichting op de velden 2 en 3, in 2010,
is tevens offerte gevraagd voor de toepassing van Led verlichting. De kosten hiervan bleken
erg hoog waardoor de terugverdientijd erg lang zou worden. Tevens stond toepassing van
Led lampen op voetbalvelden destijds nog in de kinderschoenen waardoor een goede
kwaliteit niet kon worden gegarandeerd.
Bij al deze mogelijke maatregelen werkt het tegen ons dat wij grootverbruiker van elektriciteit zijn.
Besparingen zijn kWh-uren die onder het laagste belastingtarief vallen waardoor per kWh minder dan
10 cent bespaard wordt.
4
Energiebesparende maatregelen
Naast de in hoofdstuk 3 genoemde maatregelen die niet haalbaal bleken hebben we een reeks
‘kleinere’ aanpassingen doorgevoerd die wel een besparing opleverden, onder het motto “vele
kleintjes maken (ook) een grote”.
Een gedegen analyse van alle schakels in de keten van het energieverbruik toonde aan dat veel
besparende aanpassingen mogelijk zijn. Bij dit proces bleek de eerder genoemde intensieve
monitoring een handig hulpmiddel.
Hierna wordt een opsomming gegeven van de doorgevoerde energiebesparende maatregelen:
1.
Luchtbehandeling
Bij de bouw is op advies van de ‘adviseur installaties’ in het clubgebouw een
luchtbehandelinginstallatie ingebouwd. Door het aanbrengen van een viertal verschillende zones
kan de luchtbehandeling worden ingeschakeld voor de delen van het gebouw die op dat moment
in gebruik zijn. Via de regelcomputer kan een gebruiksschema worden ingevoerd voor de
verschillende ruimtes.
De luchtbehandeling is een grote energievreter gebleken en moet daarom kritisch worden
gebruikt. De volgende besparende maatregelen zijn getroffen:
a) De bediening van de regelcomputer is mogelijk gemaakt via een modem dat bij een lid van
de Commissie van Beheer thuis is geïnstalleerd. Dit maakt het mogelijk om snel te reageren
op wijzigingen in het gebruik van het clubgebouw.
b) Weliswaar kan de luchtbehandeling per zone worden bediend doch dat neemt niet weg dat
Prijsvraag Nuon
CVB-14.038
Pagina 3 van 7
10 november 2014
c)
2.
ook bij gebruik van slechts een deel van de betreffende zone (bijv. enkele kleedlokalen) een
volledige zone in werking moet worden gesteld. Bij de uitbreiding van het clubgebouw in
2003 is daarom gekozen voor een systeem waarbij elke ruimte beschikt over een eigen
luchtbehandelingunit die reageert op luchtvochtigheid en CO2 gehalte in de ruimte en
zodoende alleen werkt bij aanwezigheid in de ruimte.
De laatste verbetering bestaat er uit dat de werking van de luchtbehandeling is gekoppeld
aan het toegangsalarm. Dit heeft als voordeel dat de luchtbehandeling alleen in werking
wordt gesteld (c.q. het ingestelde programma volgt) bij aanwezigheid in het gebouw. Bij
bijvoorbeeld (algehele) afgelastingen en bij een beperkt middagprogramma op zondagen als
het eerste elftal geen thuiswedstrijd speelt wordt bij uitgeschakeld toegangsalarm ook de
luchtbehandeling automatisch uitgeschakeld.
Verlichting clubgebouw
In het ontwerp van het clubgebouw was door de architect voorzien in een achteraf bekeken soms
wat overbodige en te uitbundige verlichting. Op basis van een gedegen analyse van alle
verlichting konden op diverse plaatsen energiebesparende verbeteringen worden doorgevoerd.
O.a. zijn waar mogelijk lampen vervangen door spaarlampen en is het wattage van de lampen
teruggebracht.
a) Kantineruimtes
De in het ontwerp voorziene mogelijkheid tot dimmen van de lampen in de
plafondarmaturen van de kantineruimtes is bij de aanbesteding vanwege noodzakelijke
bezuinigingen ‘gesneuveld’. De vier lampen van 42W per armatuur (dus totaal 168W)
konden worden gebruikt per twee of alle vier. Zelfs twee lampen bleken een te fel licht te
geven voor normaal gebruik.
Het alsnog geschikt maken voor dimmen was erg kostbaar. Dit manco is opgelost door de
fittingen in de monturen te vervangen door fittingen die geschikt zijn voor spaarlampen en
de per montuur aanwezige vier lampen van 42W te vervangen door lampen van 2 x 18W, 1x
8W en 1x 5W. De lampen zijn in drie combinaties te gebruiken en kunnen worden afgestemd
op het gebruik van de ruimtes:
- alleen stand 1/3: twee lampen 8W + 5W, samen 13W aan (sfeerverlichting)
- alleen stand 2/3: twee lampen van 18W, samen 36W
- beide standen aan: maximum van 49W aan (gebruik door bridgeclub)
Met een aantal van 18 armaturen levert dit een substantiële besparing op.
b) Verlichting hal
De lampen in de hal/gang op de verdieping zijn ook aangepast. Van de oorspronkelijk
aanwezige vier lampen van 42W per armatuur, die twee aan twee in serie zijn geschakeld, is
één serie uitgeschakeld en zijn de lampen vervangen door spaarlampen van 18W, zodat per
armatuur nog 36W in gebruik is. Het gaat daarbij om totaal 8 armaturen.
c)
Led lampen
Begin 2011 zijn ruim 100 halogeen lampen van 50W vervangen door LED lampen van 5W
(GU10 fitting = 230V, dus zonder trafo; MR16 fitting = 12V, dus met trafo).
Het totale vermogen van de oude halogeen lampen bedroeg 5.000W; het totaal vermogen
van de nieuwe LED lampen is 500W, een factor 10 minder!
Het vervangen van de lampen vereist wel enige kennis en vergt de nodige tijd. Trafo’s en
bekabeling moesten worden aangepast en dimmers verwijderd. Door een en ander in eigen
Prijsvraag Nuon
CVB-14.038
Pagina 4 van 7
10 november 2014
beheer uit te voeren konden de nodige kosten worden bespaard.
d) Buitenverlichting
Een aantal armaturen op de buitengevel die 's nachts brandden waren overbodig door
straatlantaarns in de directe omgeving. De armaturen zijn daarom uitgeschakeld.
e) Nachtverlichting
Verlichtingen zijn waar nuttig en mogelijk voorzien van een schemerschakelaar en tijdklok.
f)
Bewegingssensoren
In vrijwel alle publiek toegankelijke ruimtes, zoals de (20) kleedkamers, is de verlichting
geschakeld via bewegingssensoren zodat verlichting niet blijft branden als de ruimte
verlaten is. Er van uitgaande dat in vele gevallen het uitschakelen van de verlichting wordt
‘vergeten’ levert dit een besparing op en hoeft ook niet steeds aan het eind van de dag een
rondgang te worden gemaakt door het gebouw.
3.
Pomp
Het clubgebouw is voorzien van een ringleiding waar warm water door wordt rondgepompt
zodat douches snel warm water geven. Het rondpompen van warm water buiten bedrijfsuren is
uitgeschakeld door middel van een tijdschakelaar.
4.
Computers
Een relatief onzuinige PC voor het opnemen van camera beelden die 24 uur per dag aan staat is
vervangen door een veel zuiniger DVR recorder. Het aansturen van 3 LCD-schermen in hal en
kantine wordt gedaan door één PC met 3 video kaarten (in plaats van 3 PC's).
5.
Vervangen apparaten
Enkele diepvrieskisten en koelkasten van een ouder type zijn, ondanks nog prima functioneren,
vervangen door energiezuinige exemplaren. De terugverdientijd, met name van diepvrieskisten,
is beperkt tot soms enkele jaren.
6.
Koelsysteem kelderbier
Door het aanbrengen van een ombouw van het koelsysteem van het kelderbier wordt de warme
lucht die door het systeem wordt geproduceerd nu direct naar buiten worden afgevoerd i.p.v. in
de aanliggende ruimte, dat tot gevolg had dat de koeling harder moest werken (en eigenlijk
zichzelf aan het werk hield: hoe meer koelen, hoe meer warme lucht, hoe meer koeling nodig).
7.
Prikkels huurcontract
In het huurcontract met de pachter van de kantine is opgenomen dat hij via een vast percentage
bijdraagt aan de energiekosten van het clubgebouw. Dit prikkelt de pachter tot energiezuinig
gebruik van o.a. verlichting en gebruik koelapparatuur (o.a. beperken van de voorraden in
zomerperiode en samenbrengen in één koelkast en één diepvrieskist).
8.
Veldverlichting
De vereniging beschikt over vijf kunstgrasvelden met verlichting. Daarvan worden vier velden
van maandag t/m vrijdag gebruikt voor trainingen en het hoofdveld voor wedstrijden. Vanwege
het volle programma’s op zaterdag wordt doorgespeeld tot ca 18.00 uur en wordt in de herfst- en
winterperiode gebruik gemaakt van de veldverlichting.
In de periode 2005 t/m 2009 is het verbruik van de veldverlichting geleidelijk gestegen tot 18.000
kWh. Daarna is het verbruik explosief toegenomen tot ca 50.000 kWh, door de ingebruikname
van veldverlichting op het hoofdveld (in 2009) en de velden 2 en 3 (in 2010). Vanaf dat moment
neemt het aantal gebruiksuren en daarmee het elektriciteitsverbruik van de veldverlichting nog
gestadig toe, met een ‘dip’ in het afgelopen seizoen als gevolg van het uitvallen van veel
trainingen door de aanwezigheid van sneeuw. Inmiddels is het verbruik opgelopen tot ca
58.000 Wh.
Prijsvraag Nuon
CVB-14.038
Pagina 5 van 7
10 november 2014
70.000
Stroomverbruik per voetbalseizoen (kWh)
60.000
50.000
40.000
30.000
20.000
10.000
0
05/06 06/07 07/08 08/09 09/10 10/11 11/12 12/13 13/14
Energiebesparende maatregel
Bij de aanleg van veldverlichting op drie velden is de schakeling zodanig uitgevoerd dat de
veldverlichting per half veld gebruikt kan worden. Dit heeft als voordeel dat bij deelgebruik van
een veld de verlichting deels kan worden ingeschakeld.
9.
5
Gasverbruik
- zuinigere afstellingen in regelsysteem
- tijdschakelaar warmwaterringleiding (scheelt stroom, maar ook wat gas)
- temperatuur kleedkamers ingesteld op 18 graden (i.p.v. bij nieuwbouw ingestelde
temperatuur van 20 à 21 graden)
Besparingen
Elektriciteitsverbruik clubgebouw
Door het zeer intensieve gebruik van de accommodatie is het energieverbruik vrij fors. Ter illustratie
is in onderstaande grafiek is het jaarverbruik weergegeven vanaf de ingebruikstelling van het
clubgebouw. Na een grillig verloop van het verbruik in de eerste jaren zien we dat het verbruik over
de laatste vijf jaar schommelt rond de 87.000 kWh, met opvallend laag verbruik in het seizoen 20122013 (wellicht mede als gevolg van het uitvallen van veel trainingen in het winterseizoen).
Dat het verbruik, ondanks een steeds intensiever gebruik van het clubgebouw en een uitbreiding in
2013 niet meer toeneemt is het resultaat van een reeks van besparende maatregelen die door de
Commissie van Beheer in de loop van de tijd zijn doorgevoerd.
Elektriciteit (kWh)
95.000
90.000
85.000
80.000
75.000
70.000
06-07 07-08 08-09 09-10 10-11 11-12 12-13 13-14
Prijsvraag Nuon
CVB-14.038
Pagina 6 van 7
10 november 2014
Gasverbruik clubgebouw
Het gasverbruik betreft de verwarming van het gebouw en in mindere mate de opwarming van
douchewater. In de loop der jaren wordt het clubgebouw steeds intensiever gebruikt voor trainingen,
wedstrijden en activiteiten overdag en in het afgelopen seizoen is tevens de aanbouw in gebruik
genomen.
In onderstaande grafiek is te zien dat het gasverbruik in de loop van de jaren desondanks niet echt is
toegenomen, alhoewel een vergelijking moeilijk is door de invloed van de wisselende
buitentemperaturen. Duidelijk is de invloed te zien van de strenge winter in het seizoen 2012-2013 en
de daarop volgende zachte winter in afgelopen seizoen.
Gas (m³)
25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0
06-07
Prijsvraag Nuon
CVB-14.038
07-08
08-09
09-10
10-11
11-12
12-13
13-14
Pagina 7 van 7
10 november 2014

Download Report