Preventief trainen voor ziekenhuisopname Dr. Jaap Dronkers Wat is het probleem ? Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Functieverlies tijdens ziekenhuisopname 5,5 keer meer kans op disability Na 1 maand beperkte activiteit 61 keer meer kans op disability Na ziekenhuisopname Gill TM, Allore HG, Holford TR, Guo Z. Hospitalization, restricted activity, and the development of disability among older persons JAMA. 2004 Nov 3;292(17):2115-24. Functieverlies na ziekenhuisopname Een verblijf op de intensive care duurt slechts dagen, maar de effecten zijn tien jaar later nog merkbaar. Dat stelt chirurg in opleiding Tim Timmers van het UMC Utrecht in zijn proefschrift. (Persbericht UMCU / promotie mei 2011) Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Hospitalization-associated disability Covinsky 2011 Een derde van de patiënten > 70 jaar heeft na een ziekenhuisopname problemen in het zelfstandig functioneren (ook na succesvol medisch ingrijpen) Covinsky KE, Pierluissi E, Johnston CB. Hospitalization-associated disability :"She was probably able to ambulate, but I'm not sure". JAMA. 2011 Oct 26;306(16):1782-93. Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Fysieke conditie Kritische zone operatie time BIJSLUITER ZIEKENHUISOPNAME ? INACTIVITEIT 83% van de opnametijd ligt een patiënt in bed. Brown CJ, Redden DT, Flood KL, Allman RM. The underrecognized epidemic of low mobility during hospitalization of older adults. J Am Geriatr Soc. 2009 Sep;57(9):1660-5. Effecten van bedrust op spieren jong oud Functionele mobiliteit Kortebein P, et al. Functional impact of 10 days of bed rest in healthy older adults. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2008 Oct;63(10):1076-81. OPERATIE STRESS jong oud operatie Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ OPERATIE STRESS jong oud kwetsbaar operatie Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Functieverlies tijdens ziekenhuisopname na operatieve ingreep Lawrence VA, Hazuda HP, Cornell JE, Pederson T, Bradshaw PT, Mulrow CD, Page CP. Functional independence after major abdominal surgery in the elderly. J Am Coll Surg. 2004 Nov;199(5):762-72 English KL, Paddon-Jones D. Protecting muscle mass and function in older adults during bed rest. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2010 Jan;13(1):34-9. Review. Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Wat is het probleem Kun je het voorspellen ? Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Dagelijks functioneren 100% 80% 60% 30% Percentage of maximale spierfunctie 0% Dagelijks functioneren 100% 45% Percentage of maximale functie 25% 0% Dagelijks functioneren Frailty 100% 30% Percentage of maximale spierfunctie 0% Preoperatieve screening Fysieke fitheid en activiteit Gebruikelijke factoren Mortaliteit Ontslagbestemming Ligduur Dronkers JJ, Chorus AM, van Meeteren NL, Hopman-Rock M. The association of pre-operative physical fitness and physical activity with outcome after scheduled major abdominal surgery. Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Anaesthesia 2013;68:67-73 Preoperatieve screening Fysieke fitheid en activiteit Gebruikelijke factoren Mortaliteit Ontslagbestemming Ligduur Dronkers JJ, Chorus AM, van Meeteren NL, Hopman-Rock M. The association of pre-operative physical fitness and physical activity with outcome after scheduled major abdominal surgery. Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Anaesthesia 2013;68:67-73 Wat is het probleem Kun je het voorspellen Kun je het voorkomen ? Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Fysieke conditie Kritische zone operatie tijd Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Fysieke conditie Kritische zone operatie tijd Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Dronkers JJ, Lamberts H, Reutelingsperger IM, Naber RH, Dronkers-Landman CM, Veldman A, van Meeteren NL. Preoperative therapeutic programme for elderly patients scheduled for elective abdominal oncological surgery: a randomized controlled pilot study. Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Clin Rehabil. 2010 Jul;24(7):614-22.. Intensiteit training Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ EXERCISE IS MEDICINE Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ DANK VOOR UW AANDACHT Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ _ + + _ _ + Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Inactiviteit Operatie Ouderdom Ziekte Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Beademing en diafragma CONCLUSIONS: The combination of 18 to 69 hours of complete diaphragmatic inactivity and mechanical ventilation results in marked atrophy (>50%) of human diaphragm myofibers. These findings are consistent with increased diaphragmatic proteolysis during inactivity. Levine S, Nguyen T, Taylor N, Friscia ME, Budak MT, Rothenberg P, Zhu J, Sachdeva R, Sonnad S, Kaiser LR, Rubinstein NA, Powers SK, Shrager JB. Rapid disuse atrophy of diaphragm fibers in mechanically ventilated humans. N Engl J Med. 2008 Mar 27;358(13):1327-35. Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Threshold voor Sportprestatie Warburton D E et al. CMAJ 2006;174:801-809 Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Warburton D E et al. CMAJ 2006;174:801-809 Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Warburton D E et al. CMAJ 2006;174:801-809 Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Operatie Preoperatieve functionele status als voorspeller postoperatief verloop Dependence for the performance of ADLs and impaired cognitive conditions are important predictors of postoperative complications Fukuse T, Satoda N, Hijiya K, Fujinaga T. Importance of a comprehensive geriatric assessment in prediction of complications following thoracic surgery in elderly patients. Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Chest. 2005 Mar;127(3):886-91. ProFyt Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ ProFyt operatie Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Methods Risk factors Outcome measures • Conventional risk factors ₋ Age ₋ Metastatic cancer ₋ COPD ₋ Heart disease ₋ Smoking ₋ Coughing • Physical activity • Physical fitness ₋ Timed up and go ₋ Chair rise time ₋ MIP ₋ RCEHandgrip strength • Mortality • Discharge destination • Length of stay (LOS) Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ 7.7 % n=169 MORTALITY Age (> 80) Metastatic cancer Diabetes Heart diseases COPD Smoking Cough Activity level (LAPAQ) ADL (TUG) Lower leg function (CRT) Respiratory function (MIP) Respiratory function (RCE) Muscle mass (HGS) 0 1 2 3 4 Odds ratio (p<0.1) 5 6 7 7.7 % n=169 MORTALITY Age (> 80) Metastatic cancer Diabetes Heart diseases COPD Smoking Cough Activity level (LAPAQ) ADL (TUG) Lower leg function (CRT) Respiratory function (MIP) Respiratory function (RCE) Muscle mass (HGS) 0 1 2 3 4 Odds ratio (p<0.05) 5 6 7 DISCHARGE DESTINATION 10 % nursing home n=169 Age (> 80) Metastatic cancer Diabetes Heart diseases COPD Smoking Cough Activity level (LAPAQ) ADL (TUG) Lower leg function (CRT) Respiratory function (MIP) Respiratory function (RCE) Muscle mass (HGS) 0 1 2 3 4 5 Odds ratio (p<0.1) 6 7 8 9 DISCHARGE DESTINATION 10 % n=169 Age (> 80) Metastatic cancer Diabetes Heart diseases COPD Smoking Cough Activity level (LAPAQ) ADL (TUG) Lower leg function (CRT) Respiratory function (MIP) Respiratory function (RCE) Muscle mass (HGS) 0 1 2 3 4 B-value (p<0.05) Odds ratio (p<0.1) 5 6 7 LENGTH OF STAY (log transformed) 12 days n=169 Age (> 80) Metastatic cancer Diabetes Heart diseases COPD Smoking Cough Activity level (LAPAQ) ADL (TUG) Lower leg function (CRT) Respiratory function (MIP) Respiratory function (RCE) Muscle mass (HGS) 0 0,1 0,2 0,3 B-value (p<0.1) 0,4 0,5 0,6 LENGTH OF STAY (log transformed) 12 days n=169 Age (> 80) Metastatic cancer Diabetes Heart diseases COPD Smoking Cough Activity level (LAPAQ) ADL (TUG) Lower leg function (CRT) Respiratory function (MIP) Respiratory function (RCE) Muscle mass (HGS) 0 0,05 0,1 0,15 0,2 0,25 0,3 B-value (p<0.05) 0,35 0,4 0,45 0,5 Mortality Discharge destination Length of stay Age Metastatic cancer Diabetes Heart diseases X COPD Smoking Coughing Activity level (LAPAQ) X OR 5,5 X OR 5,2 ADL /TUG Lower leg function (CRT) Respiratory function (MIP) Respiratory function (RCE) HGS X OR 6,7 X performance World Health Organization International Classification of Functioning, Disability and Health, 2001, Geneva: WHO. capacity LASA Physical Activity Questionnaire (LAPAQ) self reported performance ADL (KATZ) FITHEID Coördinatie Lenigheid Spierkracht UHV ADL TUG HKK CRT MIP RMA Fietstest Traplooptest capacity Wat is het probleem Kun je het verklaren Kun je het voorspellen Kun je het voorkomen ? Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Bewegingsgedrag voor operatie • Hartoperaties (CABG) • AAA • Oncologische chirurgie – Saegrov S, Halding AG. Related Articles, What is it like living with the diagnosis of cancer? Eur J Cancer Care (Engl). 2004 May;13(2):145-53. • Eigen meting via LAPAQ • THP (Oosting et al, 2012) Ademspiertraining Intervention Intervention group Control group • • • • • Inspiratory muscle training (IMT) Aerobic training Resistance training lower limb extensors Training functional activities Home based exercise program Mortaliteit ontslagen overleden LAPAQ>416 en niet getraind 74 2 (2,6%) LAPAQ<416 en niet getraind 32 9 (22%) LAPAQ>416 en getraind 27 1 (3,6%) LAPAQ<416 en getraind 18 1 (5,3%) Intensiteit training Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Mobiliteit en ziekenhuisopname 9,0 KATZ 8,0 7,0 nulmeting OudFit 6,0 5,0 4,0 T0 T1 T3 Kokenberg F, Strookapppe EW, Mosterd S, Govers F, Dronkers JJ, Veldman A Kwetsbare ouderen tijdens ziekenhuisopname: het belang van vroege activering (in voorbereiding) Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Hospitalization-associated disability Covinsky 2011 HAD Hoe vaak en wanneer? This hospitalization-associated disability occurs in approximately one-third of patients older than 70 years of age and may be triggered even when the illness that necessitated the hospitalization is successfully treated. Screenen Monitoren We also describe a pragmatic approach toward functional status assessment in the hospital focused on evaluation of ADLs, mobility, and cognition. Interventies Based on studies of acute geriatric units, we describe interventions hospitals and clinicians can consider to prevent hospitalization-associated disability in patients. Covinsky KE, Pierluissi E, Johnston CB. Hospitalization-associated disability :"She was probably able to ambulate, but I'm not sure". Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ JAMA. 2011 Oct 26;306(16):1782-93. Diafragma postoperatief Beademing en diafragma CONCLUSIONS: The combination of 18 to 69 hours of complete diaphragmatic inactivity and mechanical ventilation results in marked atrophy (>50%) of human diaphragm myofibers. These findings are consistent with increased diaphragmatic proteolysis during inactivity. Levine S, Nguyen T, Taylor N, Friscia ME, Budak MT, Rothenberg P, Zhu J, Sachdeva R, Sonnad S, Kaiser LR, Rubinstein NA, Powers SK, Shrager JB. Rapid disuse atrophy of diaphragm fibers in mechanically ventilated humans. N Engl J Med. 2008 Mar 27;358(13):1327-35. Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ FRC en Closing Volume FRC Preoperatief Risicofactoren Leeftijd COPD Closing volume rust inspiratie FRC en houding Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Daling VC na bovenbuikchirurgie VC/TV Postoperatief FRC Houding VC Verdiepen ademhaling TV Sputumtransport Trilharen FRC en diameter van de bronchi Sputumtransport inspiratie 1 Trilharen 2 Ventilatie expiratie FET Sputumtransport inspiratie 1 Trilharen 2 Ventilatie expiratie FET Incentive spirometrie • • • • Effectief ? Soorten incentive spirometers Voor elke patiënt? Preoperatieve instructie FRC Houding VC Verdiepen ademhaling TV sputumophoping FET / hoesten conditie kritische zône operatie tijd Bron: Topp R, Ditmyer M, King K, Doherty K, Hornyak J, III. The effect of bed rest and potential of prehabilitation on patients in the intensive care unit. AACN Clin Issues 2002 May;13(2):263-76. conditie kritische zône operatie tijd Bron: Topp R, Ditmyer M, King K, Doherty K, Hornyak J, III. The effect of bed rest and potential of prehabilitation on patients in the intensive care unit. AACN Clin Issues 2002 May;13(2):263-76. conditie kritische zône operatie tijd Bron: Topp R, Ditmyer M, King K, Doherty K, Hornyak J, III. The effect of bed rest and potential of prehabilitation on patients in the intensive care unit. AACN Clin Issues 2002 May;13(2):263-76. Kwetsbaarheid oudere patiënt 100 % functie Kwetsbaarheid 30 % 20 % ADL-problemen 0% Bortz WM 2nd. A conceptual framework of frailty: a review. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2002 May;57(5):M283-8. Review mobiliteit 100% 30% function Frailty Kenmerken • Er is een beperkte reservecapaciteit en beperkt adaptatievermogen bij blootstelling aan stressoren • Gerelateerd aan leeftijd, maar niet veroorzaakt door ouder worden • Fysieke activiteit en spierkracht als oorzaak en gevolg. • Deze toestand is in veel gevallen (deels) reversibel Sarcopenie Fysieke activiteiten Spier Kracht Power Cardio respiratoir VO2max Bron: Cycle of frailty (Walston/Fried) Ondervoeding Energie verbruik Sarcopenie Fysieke activiteiten Metabolisme Spier Kracht Power Cardio respiratoir VO2max Bron: Cycle of frailty (Walston/Fried) Leeftijd Ziekte Ontstekings processen Ondervoeding Energie verbruik Sarcopenie Fysieke activiteiten Metabolisme Spier Kracht Power Levensstijl Cardio respiratoir VO2max Bron: Cycle of frailty (Walston/Fried) Leeftijd Ziekte Ontstekings processen Ondervoeding Energie verbruik Sarcopenie Fysieke activiteiten Metabolisme Spier Kracht Power Levensstijl Cardio respiratoir VO2max Bron: Cycle of frailty (Walston/Fried) Bewegingsgedrag voor operatie • Literatuur • Hartoperaties (CABG) • AAA • Oncologische chirurgie – Saegrov S, Halding AG. Related Articles, What is it like living with the diagnosis of cancer? Eur J Cancer Care (Engl). 2004 May;13(2):145-53. • Eigen meting via LAPAQ Waren de afgelopen twee weken normaal vergeleken bij de rest van het afgelopen jaar? ja 39 36% nee 69 64% Hilkhuysen GL, Oudhoff JP, Rietberg M, van der Wal G, Timmermans DR. Waiting for elective surgery: a qualitative analysis and conceptual framework of the consequences of delay. Public Health. 2005 Apr;119(4):290-3. conditie kritische zône ZHS Bron: model volgens Topp & Ditmyer (2002) tijd Ligduurmonitor Nederlandse ziekenhuizen 2010 – Coppa Consultancy Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ profylactisch curatief preklinisch opname klinisch Compicatie postklinisch ontslag profylactisch curatief preklinisch opname klinisch Compicatie postklinisch ontslag Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Kwaliteit & Specialisatie Specialisatie in de fysiotherapie rondom patiëntencategorieën is gerealiseerd (een van de 10 speerpunten voor 2012 uit ‘Gedrag en Gezondheid’/KNGF) Trends • Taakverschuiving • Patiënt centraal – Ketenzorg – Transmurale zorg – Zorgpaden • • • • Kortere opname duur Herschikking van zorg 2e lijn naar 1e lijn (1,5e lijn) Specialisatie / profilering Toenemende zorgkosten Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ Ziekenhuislandschap 20/20: Niemandsland of Droomland? drs. W.J. Bos, drs. H.P.J. Koevoets, dr. A. Oosterwaal, RVZ, 2011) Themabijeenkomst ‘Bewegen bij ouderen’ self reported performance LASA Physical Activity Questionnaire (LAPAQ) FITHEID Coördinatie Lenigheid Spierkracht UHV ADL TUG HKK CRT MIP RMA capacity Leeftijd Metastase Comorbiditeiten (diabetes/COPD/CAD) Roken Productief hoesten Outcome Mortaliteit Ontslag bestemming Ligduur Mobiliteit self reported performance LASA Physical Activity Questionnaire (LAPAQ) FITHEID Coördinatie Lenigheid Spierkracht UHV ADL TUG HKK CRT MIP RMA capacity LASA Physical Activity Questionnaire (LAPAQ) self reported performance ADL (KATZ) FITHEID Coördinatie Lenigheid Spierkracht UHV ADL TUG HKK CRT MIP RMA Fietstest Traplooptest capacity Operatie = marathon
© Copyright 2024 ExpyDoc
