Financieringsmogelijkheden Starters en KMO’s Bizidee Slotevent 27.05.2014 Overzicht financieringsvormen : 1. Omzet en Bootstrapping 2. Eigen vermogen - bronnen - karakteristieken - waarom risicokapitaal - inzoomen op de verschillende vormen / spelers - ‘quasi’ eigen vermogen 3. Vreemd vermogen - bronnen - karakteristieken 4. Overheid : subsidies + co-financiering - doel - federaal / regionaal 1. Omzet en Bootstrapping Doel : optimalisatie van de kasmiddelen. Hoe ? - verkoop (evt. consulting) - klanten / factoring - loonbeperking zaakvoerder - leveranciers - voorraad (evtl. liquidatie in functie van te trage rotatie) - huren/leasen i.p.v. kopen - desinvesteren (verkoop van niet noodzakelijke activa) - marge optimalisatie (optimalisatie bedrijfsprocessen) 2. Eigen vermogen • Bronnen - persoonlijke middelen (spaargeld) - loonbeperking zaakvoerder - FFF - crowd funding - business angels (BAN Vlaanderen) - venture capital / private equity - beurs weg van de minste weerstand 2. Eigen vermogen • Karakteristieken - risicodragend - aandelenparticipatie - betrokkenheid / zeggenschap - winstdeelname - exit 2. Eigen vermogen • Waarom risicokapitaal ? - Banken : BASEL III: verstrekken geen risicodragend kapitaal & wensen waarborgen - VC & PE-fondsen : vnl. geïnteresseerd in grotere projecten met forse groeiverwachtingen - Buffer : risico’s opvangen anticiperen op marktomstandigheden Vaststelling : nood aan eigen middelen (business angels), voor financiering in diverse levensfasen KMO’s 2. Eigen vermogen : 3F’s (family, friends & fools) • Pro - makkelijk vindbaar - vertrouwen in ondernemer, veelal emotionele band (love money) - kleinere bedragen - goede fiscale regeling (win-win lening PMV) • Contra - beperkte toegevoegde waarde - bij mislukking: verstoorde vriendschap of familierelatie - vrienden/familie kunnen zich gaan bemoeien (emotioneel / minder rationeel) 2. Eigen vermogen : crowd funding • Pro • Contra - verschillende vormen - breed publiek - marktvalidatie - beperkte inmenging investeerders Marktspelers : CroFun, MyMicroInvest - wettelijk kader - beperkte toegevoegde waarde - in België nog niet zo populair (kleine ‘crowd’) - groei – hypotheek ? - disclosure 2. Eigen vermogen : business angels • Pro - helpen graag starters/groeiers (buikgevoel) - denken mee (klankbord) en leveren kennis (smart money) - laten de ondernemer ondernemen - wensen een minderheidsbelang • Contra - moeilijker te vinden, daarom een georganiseerd netwerk als BAN Vlaanderen - het moet op het persoonlijke vlak klikken - bedragen tot max. 500k euro - duurder geld (rendement) In Vlaanderen 1 goed georganiseerd netwerk : BAN Vlaanderen - www.ban.be 2. Eigen vermogen : venture capital / private equity • Pro - grote bedragen / mogelijkheden - ervaren onderhandelaars • Contra - mijden starters - moeilijk te benaderen / zeer rendementsgericht - exit mogelijkheid - stellen hoge eisen aan het management Overzichtslijst marktspelers : http://www.agentschapondernemen.be/content/overzicht-vande-risicokapitaalverschaffers-vlaanderen-2013 2. Eigen vermogen : beursgang (IPO) • Kenmerken - groeifinanciering - zware procedure en hoge kosten (FSMA) - verhoogde prestatiedrang –en dwang - informatieplicht / wettelijk kader - hoge transparantie 2. Eigen vermogen : ‘quasi’ kapitaal • Financiële middelen die boekhoudkundig geen eigen vermogen zijn maar wel er bepaalde kenmerken van vertonen dankzij - hun stabiliteit - hun mogelijke omzetting naar kapitaal - de vergoeding die eraan gekoppeld is Voorbeelden : achtergestelde lening, converteerbare obligatie 3. Vreemd vermogen • Bronnen - vnl. banken, diverse vormen op LT en KT (fin. van investeringen en bedrijfskapitaal) • Karakteristieken - geleende geld (rente – terugbetaling) - waarborgen ! Doel : komen tot een gecontroleerde bankfinanciering, doorgaans mix met eigen vermogen Keuze van financieringsbron CF 5 F’s Bank Venture Capitalist Business Angel (syndicate) Sweat equity Seed money Start-up Expansion Concept know how Prototype Product time Marketing proof of research introduction engineering concept working 1st personnel business plan prototype capital start marketing production marketing management team prototype plan market studies marketing plan Sales Expansion Product support helpdesk maintenance product enhancements regional market segment 4. Overheid • Subsidies : subsidieleidraad AO • Co-financiering - doel: kredietverbintenis banken verminderen/sharen met een federale of regionale overheid. • Spelers - federaal : Participatiefonds (www.fonds.org) – diverse producten waaronder BA+ lening met BAN: overdracht 01.07.2014! - regionaal : PMV (www.pmv.eu) - win-win lening, waarborgregeling IWT (www.iwt.be) en AO - subsidies • Finmix : financieringspanel, georganiseerd door Agentschap Ondernemen Synergie: Overheidsmaatregelen Waarborgregeling -----------------------------> Risk BA+ Lening Participatiefonds Max. 125.000 € Win-Win Lening ≤200.000 € Preseed Seed Business Angels Participatiefonds Starteo/ Starterslening/ Start-up Vinnof 100k-250k € Arkimedes ≥ 500.000 € Participatiefonds Optimeo Early-growth Expansion Impulskrediet = een microkrediet voor (kandidaat-)ondernemers die geen toegang hebben tot een gewoon bancair krediet (wegens pas opgestart, faillissement, uitkeringsgerechtigd, geen waarborgen of eigen inbreng, …) • Impulskrediet GO – – – – – – – Wie?: bestaande ondernemers of starters in hoofdberoep Min 2.500 EUR – Max 20.000 EUR 6% intrest Op 4 jaar terugbetalen Geen borg of eigen inbreng 2 jaar gratis, verplichte begeleiding Hoe? www.impulskrediet.be • Impulskrediet START – Wie?: werklozen – Samen met Startlening Participatiefonds (max 30.000 EUR) – Min 2.500 EUR - Max 5.000 EUR – 6% intrest – Op 3 jaar terugbetalen – Hoe? www.impulskrediet.be Wat is FINMIX? • FINMIX is een project voor elke (kandidaat-)ondernemer gevestigd in het Vlaamse Gewest die op zoek is naar de optimale financieringsmix voor zijn risicovol project. • Optimale financieringsmix: verschillende bronnen noodzakelijk. • Risicovol: ► Uitgestelde omzet omwille van het technologisch en/of innovatief karakter ► Grote behoefte aan werkkapitaal om versnelde groei te financieren ► Eigen vermogen en waarborgen ontoereikend/te laag t.o.v. kapitaalsbehoefte • FINMIX biedt ondernemers de mogelijkheid om hun project voor te stellen aan een panel van financieringsexperten. FINMIX Privaat Bank Unizo/Voka risicokapitaalfonds BAN Vlaanderen Ondernemer PMV Participatiefonds AO Innovatiecentrum - ondernemer: alle sectoren in Vlaanderen - kosteloos - één panelsessie per maand Waarom deelnemen aan Finmix? • Op punt stellen businessplan • Experten: – Kritische blik door experten – Financieel advies • Aftoetsen van de potentiële overheidsmaatregelen • => Inkorten van je zoektocht naar financiering Interesse in FINMIX? Neem contact op: • Bie Boudolf T 09/267 40 11 • Tina Dehasque T 011/29 20 71 • Birgit De Ridder T 09/267 40 16 • Iris Detavernier [email protected] T 050/32 50 21 www.finmix.be Tot slot…. Vijf aanbevelingen 1) Start met een businessplan 2) Bepaal de behoefte aan extern kapitaal 3) Denk op termijn 4) Spreek de juiste partner aan 5) Maak gebruik van aanbod aan begeleiding En dan… Nuttige links www.ban.be www.finmix.be www.agentschapondernemen.be www.fonds.org www.pmv-kmo.be www.bva.be www.impulskrediet.be www.iwt.be Business Angels Netwerk BAN Vlaanderen vzw 8. Meer dan geld ! Meer dan geld Het unieke aan Business Angels De twee “vleugels”: 1. Kapitaal 2. Relevante knowhow Succesfactoren voor bedrijfsgroei Profiel van de Business Angel • Vermogende (ex-)ondernemers, kaderleden, family offices, relevante VC’s • Investeringen normaliter tussen € 25.000 en € 250.000 • Uitvoerige netwerken en specifieke kennis/ervaring • Bieden strategische visie en spelen rol als mentor: > “klankbord” • Passie rond ondernemerschap en investeren • Investeren bij voorkeur lokaal Kerntaken BAN Vlaanderen • het bewust maken van ondernemers en kandidaat business angels voor business angels financiering • het informeren, trainen, opleiden en voorbereiden van de ondernemers en business angels • het in contact brengen van ondernemers met business angels (de eigenlijke ‘matching’) • het samenbrengen van business angels met het oog op syndicaatvorming Toegevoegde waarde voor ondernemer • • • • • • Contacten met ervaren (ex-) ondernemers Opleidingssessies Meer kans om “slim geld” te vinden Lagere zoekkost en –tijd / discretie Feedback van het netwerkteam én van de BA’s Alternatieve, katalyserende financieringsbron Regionale aanwezigheid GEEL Sinds 2013: Brussel Werkwijze Eerste analyse investeringsvoorstel en businessplan Akkoord over verdere werkwijze Ondernemers-opleiding rond BA-financiering Opmaak anonieme fiche met kerngegevens van het project Informeren van business angels over het project via newsletter Matching events Beoordeling haalbaarheid en winstgevendheid (door investeerder) Onderhandeling en afsluiting akkoord gebeurt autonoom tussen ondernemer en investeerder (op vraag dealmaking-begeleiding mogelijk) BAN Vlaanderen in cijfers • • • • • • Investeringspool van +/- 225 business angels Inflow van ongeveer 600 dossiers op jaarbasis Lancering van +/- 110 projecten jaarlijks Organisatie van +/- 20 ontmoetingsfora Realisatie van ca. 25 investeringsdeals per jaar door 40 à 50 business angels 1 Webplatform www.angel4me.be Welke sectoren ? Gecontracteerde projecten per sector 100% 90% Other 80% Production food 70% Biotech & Pharma 60% E-commerce 50% Energy & Environment 40% Marketing & Communication 30% Distribution Healthcare / Medical 20% Services 10% Production non-food 0% 2011 (87) 2012 (114) 2013 (93) totaal 2011-2013 (294) ICT Alle economische sectoren uitgezonderd kleinhandel, horeca, zuivere immo-projecten Welke bedragen ? Mediaan gezocht bedrag in 2013: € 250.000 Mediaan geïnvesteerd bedrag 2013 : € 136.000 Gezochte bedragen 100% 90% 80% 13% 9% 10% 19% 9% 10% 14% 15% 70% 60% 39% 29% 30% 1000K32% up to 1000K 50% up to 500K 40% up to 250K 30% 24% 30% 33% 29% 20% 10% 0% up to 125K up to 75K 12% 4% 9% 3% 2011 2012 9% 6% 2013 10% 4% totaal 2011-2013 Deal realisatie # Deals 35 30 25 20 15 10 5 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Mediaan geïnvesteerd bedrag 160000 140000 120000 100000 80000 60000 40000 20000 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Verschaft risicokapitaal naar bron 7000 310 236 6000 1149 5000 572 284 551 509 522 444 1329 Ark Angels Activator Fund 4000 1310 287 525 3000 770 495 555 625 4.667 2000 Vervolginvesteringen AAF 476 Ark-Angels Fund 725 BA + lening via PF 4.709 4.411 3.101 1000 375 2.097 2.405 2.455 2006 2007 2.510 2442 2011 2012 864 0 2004 2005 2008 2009 2010 2013 BA financiering Levensfase Levensfase projecten 100% 10% 90% 80% 21% 12% 24% 11% 11% 22% 22% 70% 60% mature onderneming (+5 jaar) Jonge onderneming (2-5j) 50% Start-up (-2j) 40% 59% 56% 65% 60% 30% 20% 10% 10% 8% 2011 2012 0% 3% 2013 7% totaal 2011-2013 Pre-start Starters Groeibedrijven Mature bedrijven Eerste hefboom : BA+ lening Participatiefonds • Achtergestelde lening • Max. 125.000 € en afhankelijk van BA-inbreng • Looptijd 5, 7, 10 jaar met vrijstelling van kapitaal terugbetaling van min. 1 jaar • Interessante en vaste rentevoeten • Aanvraag via BAN Vlaanderen • Compatibel met andere PF-leningen Tweede hefboom: ARK Angels Activator Fund • • • • • Vlaams risicokapitaalfonds Op initiatief van BAN Vlaanderen Opgericht binnen Arkimedes-regeling (ARKIV-statuut) Met kapitaal VAN ca. 60 Vlaamse Business Angels Als co-investering VOOR alle Vlaamse Business Angels Ark Angels Activator Fund • Kapitaal: 14,8 mio € • Investeringsfocus: seed capital, early stage, growth, maar ook specifiek naar MBI, MBO en overname. • Geen sectorfocus (geen themafonds) • Focus op “ondersegment” van de fundingmarkt in een vork van EUR 250K tot 1,5 M • Strategie: co-investeringen (preferentieel naast business angels) > Tot max. 4 x BA-bedrag • Structuur: gesloten fonds op 10 jaar Conclusie: schitterende “leverage” door gecombineerde financiering voor BA & Ondernemer • Stel : vb. financieringsvraag – – – – – Inbreng business angel(s) : Inbreng ‘Ark Angels Activator Fund’ : BA + lening Starteo/Optimeo bank: (evt. met waarborg) 1.500 k € 250 k € 500 k € 125 k € 125 k € 500 k € Business angels kunnen vandaag met een ‘beperkt’ bedrag een aanzienlijke hefboom doen ontstaan binnen de financiering van een onderneming. Rol binnen Vlaams beleid BAN Vlaanderen vzw is erkend partner inzake financiering binnen de Vlaamse platformen “Overname & Opvolging” “ Groei & Professionalisering” - - Andere vaste stakeholders: Unizo, VoKa, VKW. Looptijd programma’s: najaar 2013 - najaar 2015. Conclusie BAN Vlaanderen vzw is: • Vlaamse speler met lokale toegangen • Kanaal voor risicodragend kapitaal + knowhow “Deblokkeert moeilijke financierings-situaties” • • • • Vlotte en discrete werkwijze Hefboom naar andere financieringsbronnen en partners Breed toepassingsgebied Ten dienste van ondernemend Vlaanderen Contact Reginald Vossen Algemeen directeur Tel.: 011/870.910 Mail: [email protected] Website: www.ban.be
© Copyright 2024 ExpyDoc