Presentatie biobased inkopen: de koffiebeker

Biobased Inkopen
De koffiebeker
Rob Heijink
Categoriemanager Catering
IUC BV RWS
Achtergrond
•
•
•
Studie Milgro; 175 miljoen
bekers per jaar
Slechte scores met
afvalscheiden
Randvoorwaarden in kaart
brengen voor duurzame
koffiebeker
Rijkswaterstaat
2
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
•
Eindresultaat: ‘portal grip
op de beker’
Rijkswaterstaat
3
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Advies Milgro
•
•
•
•
•
•
Marktpartijen laten aanhaken als ketenregisseur
Materialen op basis van plantaardig materiaal ontwikkelen in hoog
tempo
De opvattingen over welk type materiaal geschikt is, lopen sterk
uiteen.
Het is aannemelijk dat er op termijn 100% oneindig recyclebare
materialen beschikbaar komen en biobased materialen die geen
bedreiging vormen voor de voedselvoorziening
Biobased bekers zullen gericht gestuurd moeten worden naar de
optimale verwerkingsoplossing.
De ‘stip op de horizon’ voor de rijksoverheid zal een wedloop worden
tussen fossiel en biologisch. Welke beker wordt het en hoe ziet die
eruit.
Rijkswaterstaat
4
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Eigen keuze:
•
•
•
Beleid EZ, Kabinet en Europa
Plasticsoep
Giftige beker
Rijkswaterstaat
5
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Beleid: EU, Kabinet, EZ
•
•
•
•
Toegroeien naar een biobased economy, ook Europees beleid.
Groene groei: voor een sterke, duurzame economie.
Energie akkoord: cascadering van biobased materialen
Green deals waaronder biobased inkopen
Rijkswaterstaat
6
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Rijkswaterstaat
7
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Giftige beker
http://gewoonlekkergroen.nl/groene-onderwerpen/groen-leven/wat-de-codes-op-plastic-verpakkingen-je-vertellen.html
Code 6: Polystyrene
•
Van plastic met code 6 worden wegwerpborden, -bekers, -bestek, piepschuim en cd hoesjes gemaakt. Dit is een plastic die
je echt zou moeten vermijden. Het bevat schadelijke chemicaliën die slecht zijn voor de gezondheid. Ook bij het produceren
komen er schadelijke stoffen vrij die het milieu belasten. Van alle plastic, wordt plastic met code 6 het meest gevonden op
vuilstortplaatsen. De reden hiervan is, dat het recyclen van polystyrene voor bedrijven erg moeilijk is en relatief duur.
http://www.greenjump.nl/Blog/post/2010/10/10/Plastic-nummer-1-7-PET-HDPE-PVC-LDPE-PP-PS-PC.aspx
•
Polystyrene code 6 vermijden
•
PS (Polystyreen) wordt gebruikt voor hardere plasticsoorten zoals wegwerpbekertjes en –bestek en voor styrofoam wat
gebruikt wordt voor de vleesbakjes in de supermarkt. Er is discussie over de veiligheid van styreen, de basisstof voor dit
plastic. Deze plasticsoorten kunnen styreen lekken, dat neurologisch schadelijk is en andere negatieve gezondheidseffecten
heeft. Daarbij is het erg slecht voor het milieu.
Rijkswaterstaat
8
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Stimulering EZ bijv. door onderzoek WUR:
– Technische vragen: specificaties, restricties, afval
– Economische vragen: productie, stimuleringseffect, kostprijs,
promotie.
– Duurzaamheid: herkomst grondstoffen, reststromen, biobased
gehalte, hergebruik
Resultaat: begin december 2014
Rijkswaterstaat
9
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
EZ: Catalogus Biobased Verpakkingen
•
Voor warme dranken moet een beker bestand te zijn tegen temperaturen hoger dan 90°C.
Momenteel worden met name papieren bekers aangeboden met een PE, Ecovio (Ecovio® PS),
zetmeelgebaseerde (BiomeEasyFlow) of PLA binnencoating voor de vochtbarrière. Producten voorzien
van een PLA coating zijn in principe 100% biobased en volledig biodegradeerbaar en
composteerbaar. Dergelijke PLA gecoate papieren bekers worden o.a. gebruikt door KLM (KLM, 2009).
•
Bekers voorzien van een Ecovio coating hebben een hoog biobased gehalte en zijn tevens
composteerbaar. In plaats van traditioneel karton kan ook suikerrietkarton worden toegepast
(Moonen Natural). In Mei 2014 zijn door Huhtamaki en Corbion op de Interpack in Düsseldorf
koffiebekers gepresenteerd op basis van hittestabiel PLA.
Rijkswaterstaat
10
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Eerste stap: nog geen rijkskoffiebeker, maar wel
pilot biobased inkopen:
•
•
Aanbesteding warme drankautomaten
De resident: FMH voor KD SZW en VWS
Rijkswaterstaat
11
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Vragen interne klant (FMH)
•
•
•
•
Wordt het duurder?
Automatische uitgifte J/N
Moet passen in bestaande afvalverzamelsystemen (Tulip)
Verwerking door eigen afvalverwerker
•
Kortom: moet passen in huidige bedrijfsvoering.
Rijkswaterstaat
12
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Minimumeis duurzaamheid
Voorstel experts:
•
Meeste punten: De biomassa bestaat uit reststromen uit de EU.
•
Minder punten: De biomassa bestaat uit reststromen van buiten de de EU.
•
Nog minder punten: De biomassa is afkomstig van primaire landbouwproducten uit Europa.
•
Minst aantal punten: De biomassa is duurzaam geproduceerd buiten Europa: Aan te tonen met de RED (EU
richtlijn 2009/28). Wanneer de landbouwproducten gecertificeerd zijn conform één van de gangbare
landbouwcertificatiesystemen (Bonsucro, RSPO, RTRS, etc) of duurzaamheidscertificeringsystemen voor biobased
producten (zoals ISCC) dan wordt aan de eisen voldaan. Deze eisen zijn (zie artikel 17 van de RED):
•
a. Een minimale reductie van broeikasgassen ten opzichte van vergelijkbare fossiele producten
•
b. De biobased producten mogen niet geproduceerd zijn uit biogrondstoffen verkregen van land met een grote
biodiversiteit
•
c. De biobased producten mogen niet geproduceerd zijn uit biogrondstoffen verkregen van land met hoge
koolstofvoorraden
•
d. De biobased producten mogen niet geproduceerd zijn uit biogrondstoffen verkregen van land dat veengebied
was, tenzij aangetoond wordt dat de teelt en het oogsten van deze biogrondstoffen geen ontwatering van een
voorheen niet-ontwaterde bodem met zich brengt.
•
e. Biogrondstoffen die in de EU worden geteeld en gebruikt voor de productie van biobased producten worden
verkregen overeenkomstig de milieu eisen en normen plus de vastgestelde minimumeisen voor goede landbouwen milieuconditie als beschreven in EU verordening 73/2009.
Rijkswaterstaat
13
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Marktverkenning IUC RWS
Lev 1
Lev 2
Lev 3
Lev 4
Naam
Eigen merk
bio papier
C2P
C2P
Bioware
Samenstelling
Papier
PEFC papier
PEFC papier
Karton
coating
PLA mais
PLA mais
PLA mais
Ecoflex
Prijs p/st
0,0531
0,0350
0,0343
0,0695
Verwerking/
recycling
Composteerbaar
Oud papier
Papier (Sita)
Compost
(EN13432)
Prijs PLASTIC
0,0333
0,012 cent
Rijkswaterstaat
14
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Opvallend:
•
Beker verschijnt ‘vanzelf’ op steeds meer plaatsen:
– RVO (AgNL)
– Ankerpunten I&M
– Grand Café, Vergaderservices bijv. bij EZ
– Koffieautomaten BD (uitstraling)
– Afvoer bijna allemaal via restafval (verbranding)
Rijkswaterstaat
15
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Uitvraag
• Gunningscriterium:
Geen minimumeis vanwege de verschillende mogelijkheden die de
markt biedt. Daarnaast willen we stimuleren dat koffieleverancier ook
nadenkt over drinksystemen. (uitstraling ‘verpakking’)
Algemene inleiding:
•
De Rijksoverheid stimuleert met haar beleid de biobased economy in Nederland. De markt van biobased
producten wordt steeds groter. Daarom wil het Rijk zelf ook biobased én duurzaam inkopen. Biobased betekent
dat onder anderen materialen en producten worden geproduceerd uit biomassa en niet uit fossiele grondstoffen.
•
Inschrijver dient een beschrijving te geven van de aangeboden beker, waarbij onderstaande aspecten aan de
orde komen.
Rijkswaterstaat
16
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
1) Materiaal
•
•
•
a. Van welk(e) materia(a)l(en) is de beker gemaakt en zijn daar
bijvoorbeeld reststromen bij gebruikt?
b. Wat is de “Biobased content” van de beker en hoe is dat bepaald?
c. Waar komen de grondstoffen waaronder de biomassa - waar de
beker van gemaakt is - vandaan en is er sprake van duurzame
productie van deze grondstoffen?
Rijkswaterstaat
17
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
2) Hergebruik
•
Geef aan wat gedaan kan worden om hergebruik van de beker (niet
na 1 keer gebruik weggooien) te stimuleren. Denk hierbij aan (1) de
kwaliteit./vormgeving van de beker, en (2) benodigde acties in
samenwerking met de opdrachtgever om hergebruik te stimuleren.
Rijkswaterstaat
18
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
3) Verwerking
•
•
De beker zal gescheiden afgevoerd worden. Daarvoor moet de beker passen in het
bestaande afvalscheidingssysteem. De bovenrand van de beker mag daarom maximaal
7 cm. zijn.
Geef aan op welke manier(en) de aangeboden biobased beker te verwerken is, waarbij
het volgende geldt:
– Verbranding van de beker bij het restafval heeft hierbij duidelijk niet de voorkeur
van Opdrachtgever.
– De voorkeur van de huidige afvalverwerker gaat uit van een biologisch afbreekbare
beker die bewezen composteerbaar is in (haar) professionele composteerinstallaties
en die meegenomen kan worden met de GFT afvalstroom vanuit de locatie .
– Indien andere verwerkingsmethoden meer voor de hand liggen en/of meer
aansluiten bij innovaties ten behoeve van (toekomstige) biobased afvalstromen, dan
dient u dat in de beschrijving mee te nemen. De daadwerkelijke afvoer en
verwerking wordt dan in overleg na gunning bepaald.
Rijkswaterstaat
19
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
4) Toekomst
•
Geef aan welke inspanning verricht zal worden om gedurende de
looptijd van het contract in te spelen op nieuwe innovatieve
beker(concepten) en of deze aangeboden zullen worden:
– Daarbij gaat Opdrachtgever uit van de veronderstelling dat
overstap op een andere beker voor de opdrachtgever
budgetneutraal moet zijn.
– De Opdrachtgever staat open voor innovaties op zowel het gebied
van materiaal gebruik in de beker als hergebruik en
afvalverwerking van de beker.
Rijkswaterstaat
20
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Beoordeling
•
•
In hoeverre bestaat de beker uit biobased grondstoffen en in hoeverre is aandacht
besteed aan de duurzame herkomst van de gebruikte grondstoffen?
In hoeverre stimuleert de beker (ontwerp, vorm, uitstraling) hergebruik. In hoeverre zijn
de voorgestelde maatregelen voor hergebruik reëel en uitvoerbaar en wordt de
opdrachtgever ontzorgd.
In hoeverre is de beker binnen de huidige afvalverwerkingssystemen op een
goede manier te verwerken In hoeverre heeft de verwerkingsmethode voldoende
perspectief bij toekomstige ontwikkelingen?
In hoeverre zijn alle vragen compleet beantwoord en in hoeverre zijn de
antwoorden goed onderbouwd?
•
Gaarne ontvangen wij een vijftal monsters van de aangeboden beker.
•
•
•
•
BEOORDELINGSCOMMISSIE WORDT ONDERSTEUND DOOR ONDERZOEKER WUR
Rijkswaterstaat
21
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen
Tenslotte:
•
•
Dubbel gevoel: biobased beker zie je overal, maar daadwerkelijke
uitvraag levert nog veel vragen op.
Resultaat waarschijnlijk bekende papieren beker….en dan?
Rijkswaterstaat
22
RWS BEDRIJFSINFORMATIE
Biobased Inkopen