Wie ben ik? Levensverhaal. Een ontdekkingsreis

Wie ben ik?
MIJN LEVENSVERHAAL
Een ontdekkingsreis naar mezelf
Janny Beernink, GZ-Psycholoog VGGNet
In samenwerking met Universiteit Twente
Aanleiding
• Behoefte aan effectieve behandelprogramma’s
• Reguliere behandelprogramma’s in de GGZ
- sluiten niet altijd aan
- bieden te weinig ruimte voor unieke, eigen verhaal
- vooral gebaseerd op cognitieve gedragstherapie
• Medisch model en welzijnsbenadering
• Beperkt wetenschappelijk onderzoek
Wie ben ik?
Theoretisch kader
•Life-review
•Narratieve therapie
•Eigen elementen
Mijn Levensverhaal
De levensverhaleninterventie is een
ontdekkingsreis, waarin deelnemers op zoek
gaan naar zichzelf
• Verleden:
• Heden:
• Toekomst:
wie ben ik?
wat kan ik?
waar wil ik naar toe?
Mijn Levensverhaal
Het eigen verhaal helpt de toekomst vorm te
geven en vreugde en zin van de toekomst te
(her)ontdekken en te ervaren.
• Gebeurtenissen te verwerken
• Versterken en ontwikkelen identiteit
• Komen tot herstel
Voor wie?
• Deelnemers met psychiatrische problematiek
en een lichte verstandelijke beperking /
zwakbegaafdheid
• Mate van reflecterend vermogen
• Enige mate van motivatie
Werkvorm
• Individueel of groepsgericht
• In groepsverband
max. 10 deelnemers, 2 therapeuten
• Werkboek voor deelnemers
• Handleiding voor therapeuten
Werkboek
Een voorgestructureerd werkboek
Concrete structuur, begrijpelijke taal, tempo,
kleuren, foto’s
Invuloefeningen, opdrachten, kwaliteitenspel,
ontspanningsoefeningen
Sessies
• 17 sessies van twee uur
• Twee follow-up sessies van een uur
Drieluik
Verleden:
Heden:
Toekomst:
Wie ben ik?
Wat kan ik?
Waar wil ik naar toe?
De opvoeding, vormen van
opvoedingstijlen
De relatie tussen kindkenmerken
en opvoedingsstijlen
Geboorte
Stamgezin, familie,
omgeving
Verleden
wie ben ik?
Kindkenmerken
Life events
Afsluitingsritueel van het
verleden
De ontwikkeling, schoolperiode,
levensfasen
De relatie tussen gebeurtenissen
en kindkenmerken
Verhalen
•
•
•
•
Uniek verhaal over gezin
Verhaal over kattenkwaad
Verhaal positieve herinneringen
Verhaal negatieve herinneringen
• Thema/metafoor
• Titel
Voorbeeld
Ritueel
Huidige gezin, woonsituatie,
daginvulling, vrijetijdsbesteding en
sociaal netwerk
Zelfbeeld, eigenschappen,
waarden en normen, talenten,
kwaliteiten en valkuilen
Heden
wat kan ik?
Persoonlijke thema’s en strategieën,
relatie verleden en heden
Voorbeeld
Angst voor alleen zijn
Boos
Weglopen
Geen contact
Thema: eenzaamheid
Terug
trekken
Zichzelf
verwonden
In bed blijven
liggen
Niet eten
• 1x per week naar een zwemclub
• training Werken aan zelfvertrouwen
• 1x per week boodschappen doen
• Broer uitnodigen om te komen eten
Toekomst
Toekomstperspectief; wensen,
dromen, mogelijkheden en
belemmeringen
Persoonlijk plan
Toekomst
waar wil ik
naar toe?
Presentatie
Onderzoek
• Beschrijven van de levensverhaleninterventie
• Invloed van de interventie op:
klachten, welbevinden, tevredenheid, doel, controle
• Geschikt voor deelnemers met trauma of depressie
• Geschikt voor licht verstandelijk beperkt of zwakbegaafdheid
Onderzoeksgroep
• 45 respondenten: 17 mannen en 28 vrouwen
• Respondenten behorend tot de doelgroep van
VGGNet
Meetinstrumenten
•
Een kwantitatief en kwalitatief onderzoek
•
Kwantitatief onderzoek
SCL-90: klachten
OQ-45: kwaliteit van leven
Mastery and purpose in life scale: ervaren controle over het leven
ervaren van doel in het leven
Satisfaction with life scale: mate van tevredenheid
Dutch mental health continuum short form: mate van welbevinden
•
Twee meetmomenten: voor- en nameting
•
Kwalitatief onderzoek
Evaluatieformulier
Observaties
Resultaten
•
•
•
•
•
•
Er is een significante afname in ervaren klachten
Significante toename van welbevinden
Significante toename van de mate van tevredenheid
Geen significante toename in de mate van ervaren doel
Geen significante toename in de mate van controle
Geen significant verschil in intellectueel vermogen:
voor beide groepen even geschikt
• Geschikt voor deelnemers met traumatische ervaringen
• Geschikt voor deelnemers met depressieve klachten
Werkzame onderdelen
•
•
•
•
•
Het schrijven van verhalen
Het delen van verhalen
Afsluitingsritueel
Goede sfeer in de groep
Herkenning
Citaten
‘Ik kan mijn masker afzetten en hoef geen clown
meer te spelen’
‘Ik heb het doosje met mijn verleden erin
weggegooid. Als ik in een dip zit kijk in het
doosje met positieve dingen en hierdoor voel
ik mij beter.’
‘Ik kan met een nieuwe Ik beginnen en ik ga met
meer zelfvertrouwen naar huis’
Nadelen
• Kleine steekproef
• Geen controlegroep
• Invloed andere behandelingen
Hoe verder te gaan?
• Overdraagbaar maken
• Beschikbaar maken
• Product: werkboek en handleiding
• Cursus
• Ontwikkelen van E-health interventie
Bedankt voor
uw aandacht!