MIRIAM VAN TUNEN

MIRIAM VAN TUNEN
“IK LAAT DE REIS ZIEN DIE JE
MOET MAKEN OP HET MOMENT
DAT JE BINNEN DE CHRISTELIJKE
GEMEENSCHAP UIT DE KAST KOMT.”
Miriam van Tunen komt uit de kast voor familie, vrienden en
de kerkelijke gemeenschap waarbij zij actief betrokken is. Verbaasd over de onwetendheid, de afkeuring, de oordelen en het
verdriet over haar lesbisch-zijn besloot zij haar verhaal op te
schrijven en met u te delen. In humorvolle fragmenten, informatieve stukjes en openhartige briefwisselingen vertelt zij zonder rancune het verhaal van haar coming-out. Het is haar grote
wens dat dit boek de acceptatie van homo’s zal bevorderen.
MIRIAM
VAN TUNEN
NUR 402
ISBN 978 90 435 2407 0
9 789043 524070
kokBOvanachterdekast0914.indd 1
15-09-14 12:36
MIRIAM
VAN TUNEN
kokBWvanachterdekast0914.indd 3
15-09-14 14:09
In dit waargebeurde verhaal zijn de meeste namen veranderd
omwille van de privacy.
© 2014 Uitgeverij Kok
Postbus 13288, 3507 LG Utrecht
www.kok.nl
Omslagontwerp Garage BNO
ISBN 978 90 435 2407 0
ISBN e-book 978 90 435 2408 7
NUR 402
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze,
hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen,
of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke
toestemming van de uitgever.
kokBWvanachterdekast0914.indd 4
15-09-14 14:09
DEEL 1
VERLIEFD, VRIENDJES
EN VRIJGEZEL
SONGTEKST BLØF
Omdat het anders wordt
… Er staat iets te gebeuren, dat voelen we wel aan,
al weten we nooit wat.
Je kijkt me lachend aan, het is net alsof je vraagt,
waarom je mij vertrouwen mag...
(…)
Omdat het anders wordt,
Het wordt beter dan gisteren,
Mooier en echter,
Je zult het zien…
kokBWvanachterdekast0914.indd 13
15-09-14 14:09
Geef het dan een naam
Karin, met wie ik in een gebedsgroep zat, werd steeds meer een
koffie-drink-vriendin. Ze nam mij mee naar de Hema. We zitten
aan een tafel, midden in het zaaltje op de eerste verdieping. Zij
drinkt koffie, ik niet. Terwijl ik doodgemoedereerd in mijn kop
thee zit te kijken stelt zij de vraag:
K: ‘Ja, maar Miriam… ben je dan lesbisch?’
Stilte
M: ‘Nee. Nee toch? Hoezo?’
K: ‘Ja, hoezo, hoezo? Ben je lesbisch? Of ben je bi?’
M: ‘Bi? Hè, nee, nee hoor, hoezo ben ik bi? Hoe kom je daar nou
bij?’
K: ‘Ja nou, jij zoent met meisjes EN had eerst een vriend.’
M: ‘Helemaal niet. Ik zoen niet met meisjes.’
K: ‘Oké, met een meisjé dan! Dus ben je lesbisch? Of ben je bi?’
M: ‘Ja, jeetje zeg, als je een keer zoent met een meisje ben je toch
niet lesbisch. Toen ik gewoon met mijn vriendje zoende vroeg toch
ook niet iedereen: Ben je nou hetero?’
K: ‘Nee, als je een keer zoent met een meisje dan ben je misschien
niet lesbisch, maar als je het de hele tijd doet gaan mensen er toch
iets van denken, Mir.’
Stilte
Karin had wel gelijk. Als je BLIJFT zoenen met een meisje dan gaan
mensen er iets van denken. Ik kon alleen helemaal niets met ‘hokjes’vragen. Ik had geen antwoorden. Ik was 24 jaar en zat muurvast
ergens ACHTER de kast. Want IN de kast daar zat ik niet. Daar zaten
de lesbo’s en de homo’s en misschien de bi’s. Maar niet de Miriams.
De Miriams hadden gestudeerd, hadden half lang haar en gingen
nooit de deur uit zonder lippenvet en kauwgom. De Miriam die ik
kende, wist wat het was om een relatie te hebben met jongens, was
14 VAN ACHTER DE KAST
kokBWvanachterdekast0914.indd 14
15-09-14 14:09
christen en zat in het jeugdwerk. En als je er zo uitziet en je zo gedraagt dan zit je niet in een kast en ga je al helemaal geen meisje
zoenen. Punt.
En toch deed ik het. Niet omdat ik Bijbels ongehoorzaam wilde
zijn. Niet omdat ik geen keus had. Ik zoende haar omdat ik vanaf
dag één mateloos verliefd was op haar. Ik was gefascineerd door
haar eerlijkheid, diepgang en humor. Zij was het. De HET waar
mensen in films het over hadden en mijn vriendinnen als ze zeiden: Ja maar hij is zo… en dan gingen draaien met hun ogen. Zij
was HET en ik was er mooi klaar mee. De boeken die ik had gelezen
over liefde zeiden dat het onvermijdelijk was. Hier stond ik dan en
ik was vastbesloten dat dingen NOOIT onvermijdelijk waren en
dat je altijd een keus had. Dat liefde een keus was. Wat nou onvermijdelijk? Ik zou het tegendeel bewijzen. Ik wilde geen homo zijn.
Ik wilde niet het toekomstplaatje dat ik in mijn hoofd had omverschoppen. Ik wilde gewoon zijn.
Als je mijn verhaal wilt weten, een rauwe versie van pijnlijke reacties en eerlijke, genânte momenten, dan ben je aan het goede adres.
Het gesprek met Karin was slechts het eerste gesprek dat ik voerde
met een van mijn christenvrienden. Het was de eerste confrontatie
met homo-zijn en hokjes en er volgden nog veel meer van dit soort
gesprekken. Dit is het begin van mijn ik-kom-uit-de-kast-acties.
‘Het wordt mooier en echter en beter, je zult het zien!’ BlØf
Geen beginnen aan
Ik leerde Esther online kennen. De eerste keer dat we elkaar spraken wisselden we msn-adressen uit. Ons eerste gesprek besloeg
tien A4’tjes. Esther werd iemand met wie ik online kon kletsen
DEEL 1 15
kokBWvanachterdekast0914.indd 15
15-09-14 14:09
over van alles. Ik had genoeg vrienden in het normale leven maar
op de een of andere manier was het heerlijk om juist met haar te
praten. Zij kende niemand uit mijn vriendengroep en dat maakte
haar tot een neutrale gesprekspartner. Na verschillende mailtjes
besloten we af te spreken. Zij woonde aan de andere kant van het
land en dus was het logisch om ergens in het midden af te spreken.
We zouden samen een hapje eten en bijkletsen.
Aangekomen op Utrecht Centraal loop ik de trap op. Ik kom de
hoek om en kijk richting het bord waarop de vertrektijden staan. Ik
zie Esther staan en herken haar direct. Mijn maag draait zich om,
ik voel me letterlijk misselijk worden. Ik weet zeker dat dit liefde
op het eerste gezicht is. Ik loop de trap af naar beneden, durf niet
naar haar toe te gaan. Zuchtend plof ik neer op een van de bankjes
op het perron. Wat moet ik nou? Ik durf niet naar boven, binnen
één seconde weet ik het: ik ben verliefd op het mooiste meisje ter
wereld. Ik loop snel een winkeltje in en probeer mezelf te focussen.
Wat ga ik zeggen?
Gelukkig hoef ik niks te zeggen, want nog voor ik mijn stoere
handdruk uit kan delen en mijn naam kan zeggen, loopt ze al op
me af en zegt: ‘Je bent er.’ Ik was er inderdaad, weliswaar totaal in
verwarring, maar lijfelijk was ik aanwezig.
We eten een pannenkoek en lopen uren later terug naar het station. Onderweg vraagt ze mij: ‘Heb je ooit wel eens hand in hand
gelopen met een meisje?’ ‘Natuurlijk niet’, zeg ik, ‘en dat gaat ook
niet gebeuren, ik hou daar niet van, van dat kleffe gedoe.’ De waarheid was natuurlijk dat ik het super beangstigend vond. Hand
in hand lopen met een meisje, midden in de stad, ik bedoel, dan
moest je wel echt lesbisch zijn. Dat hele lesbisch zijn paste niet in
mijn denkwereld. Ik was christen, ik zou een man krijgen en kinderen. Ik had helemaal niet de ruimte in mijn hoofd om ook maar
één minuut te overdenken dat het ook wel eens anders zou kunnen
16 VAN ACHTER DE KAST
kokBWvanachterdekast0914.indd 16
15-09-14 14:09
zijn. Dat het beter bij mijn gevoel zou kunnen passen als ik met
een vrouw door het leven zou gaan. Alleen al door de gedachte aan
hand in hand met Esther door de stad lopen raakte ik zo van de
kaart dat ik het hard afwees.
Op het station aangekomen was het de vraag: welke trein vertrekt
er eerder, die naar het oosten of die naar het westen? Mijn trein
vertrok het eerst. Esther liep mee de trap af richting de trein. Bij
elke tree dacht ik: hoe zeg je zo stoer mogelijk doei, zonder dat het
harteloos lijkt? Ik kon geen manier bedenken. Ik stapte in en stond
bij de deur. Ik had nog nooit iemand zo recht aangekeken. Ik had
het totaal ondefinieerbare gevoel dat hier iemand voor mij stond
die ik van top tot teen kende. Zij hurkte voor mijn raam en het enige wat ik dacht was: ik moet uitstappen en haar zo hard zoenen!
Ik deed het niet, want zelfs wanneer mijn verstand mij niet had
tegengehouden, had mijn gevoel het niet gedurfd. Ik bedacht dat
dit niet zo erg hoefde te zijn als ik dacht dat het was: liefde was
niet onvermijdelijk, liefde was een keus. Ik had de keus of ik hier
iets mee zou doen. Ik wachtte tot de trein wegreed. Ze zwaaide me
uit op het perron en ik stopte mijn telefoon zo ver in mijn broekzak dat ik niet lekker meer kon zitten. Binnen een minuut trilde
hij, een sms. Ik zat midden in het land maar het duurde tot ergens
bij Amsterdam totdat ik hem durfde te lezen: ‘Ik vond het leuk.’
Ze vond het leuk, wat moest ik nu? Wegrennen was het beste antwoord en het was nog gepast ook in mijn situatie. Ik was aan het
kwakkelen met mijn gezondheid, zat midden in een verhuizing,
raakte in crisis op mijn werk. Mijn hoofd zat overvol en ik moest al
zoveel beslissingen nemen. Een identiteitscrisis kon ik er niet bij
gebruiken. En al helemaal geen seksualiteitsvraagstuk gekoppeld
aan een meisje. Ik moest rust en ruimte creëren voor mezelf en ik
hield mezelf voor ogen: als ik dit nu aanga, dan doe ik meer kwaad
dan goed.
DEEL 1 17
kokBWvanachterdekast0914.indd 17
15-09-14 14:09
We stuurden nog een paar sms’jes. Daarna stuurde ik haar een mail
en vertelde ik kort van mijn worsteling en waarom ik haar niet
meer kon spreken. Terugkijkend waren dat slechte excuses.
Ja, mijn hoofd zat vol en ja, ik had een aantal beslissingen te nemen. Maar de hoofdreden was dat ik bang was om dit aan te gaan,
juist omdat ik al het gevoel had dat mijn bordje vol lag. Ik sprak
Esther niet meer en overtuigde mezelf ervan dat het een bevlieging
was. Ik had de keuze om deze bevlieging heel groot te maken of
om eroverheen te stappen en verder te gaan met het leven zoals ik
dat voor mij zag. Ik dacht dat ik de keuze had om hier nu op in te
gaan of dit te stoppen en stappen te zetten richting het plaatje dat
ik in mijn hoofd had. Ik herhaalde de woorden die ik op het station
tegen mijzelf zei: ‘Liefde is niet onvermijdelijk, het is een keuze!’
Ik had inmiddels door ervaring geleerd dat het alleen maar groter
zou worden als ik ermee bleef zitten. Ik besloot het te delen met
mijn beste vriendin en er voor de rest mijn mond over te houden.
Twee maanden later vertrok ik met mijn ouders naar Berlijn voor
een stedentrip. Ik zat in de internationale trein en reed langs een
heleboel stations, het deed me niks, totdat ik bij ‘haar’ station aankwam. Opeens was het hier en was het heel dichtbij. Was zij heel
dichtbij. Ik had geen idee of ze na deze ene ontmoeting überhaupt
nog aan mij dacht en hier zat ik, met kloppend hart in een trein die
zo zou vertrekken. Zou ik haar sms’en? Wat moest ik dan zeggen?
Wat zou zij denken als ik eerst het contact op een laag pitje zette en
dan haar opeens sms’te dat ik op ‘haar’ station stond…
Ik deed niks. Ik durfde niet. Gedurende mijn vakantie dacht ik verschillende malen dat ik weer op dat station zou komen te staan op
de terugweg, en als ik dus iets wilde dat ik dan wel actie moest ondernemen. Maar hoe dan? Moest ik haar vragen om naar het station te komen en dat ik dan vijf minuten iets kon zeggen, waarna de
18 VAN ACHTER DE KAST
kokBWvanachterdekast0914.indd 18
15-09-14 14:09
trein weer vertrok? Of moest ik uitstappen? Maar wat moest ik dan
tegen mijn ouders zeggen? Dat ik online een meisje had ontmoet,
dat we mailden en elkaar één keer gezien hadden… Dat ik na die
ene ontmoeting helemaal weg van haar was (stel het gezicht van
mijn ouders even voor) en dat ik nu het laatste stuk in de trein niet
mee zou reizen omdat ik haar MOEST zien…
Ik kon het niet. Ik durfde niet. De vakantie ging voorbij, ik stond
weer op ‘haar’ station en uiteindelijk reed de trein verder. Ik wenste
dat ik hiermee rust in mijn hoofd zou krijgen. Zij woonde aan de
andere kant van het land. Ik had haar één keer gezien. Ik stelde me
vreselijk aan en als ik thuis zou komen zou ik weer normaal doen.
Ik zou de verwarring achter me laten en weer gewoon gaan bidden voor een leuke vent. Als ik God concreet om een partner zou
vragen, dan zou Hij zorgen voor een uitkomst. Als die uitkomst
over de drempel van mijn huisje stapte, zou de verwarring omtrent mijn seksuele identiteit vanzelf afnemen… En daarmee was
de zaak afgedaan!
Miriam en haar boer
Als kind was ik niet een meisje-meisje maar ook geen bomenklimmer. Ik was van het buiten spelen, hutten bouwen, basketballen en
vooral veel op de manege en de boerderij rondhangen. Ik had een
koe met heel veel tijd en liefde tam gemaakt, ik zat op springles bij
de manege en in de tussentijd hing ik rond in de stal. Mijn middelbare school werd uitgekozen op basis van locatie: welke school lag
het dichtst bij de manege? Toen bleek dat ik mavoadvies kreeg in
groep 7 werd het een tandje harder werken. De school bij de manege had alleen havo/ vwo. Ik moest en zou naar die school, ik werkte
hard en mocht starten op de havo. Best een leuke tijd, maar het belangrijkste was het buitenschoolse curriculum: vanuit de lokalen
DEEL 1 19
kokBWvanachterdekast0914.indd 19
15-09-14 14:09
keek ik uit op de weilanden, in de pauze zat ik buiten. De manege
was de hele dag in zicht en als hij niet in zicht was dan kwam dat
omdat ik er aanwezig was.
Als tiener had ik het er met mijn beste vriendinnetje en tevens
buurmeisje vaak over hoe het zou zijn als we groter waren. Annemarie zat op een groene vmbo en de helft van de tijd was ik jaloers
op haar opleiding. Ik had Frans, zij had schapenstage. Zij mocht
meelopen bij de dierenarts en ik verdiepte mij in filosofie. Waar
was het misgegaan? Over de toekomst waren we vrij eensgezind:
een groene toekomst zou het worden. Ik werd dierenarts en Annemarie zou naar een groene mbo in Barneveld gaan. We zouden
trouwen met een leuke vent. Voor Annemarie bestond die vent uit
een stoere skater. Hij moest wijde broeken dragen, grote T-shirts
en misschien een petje. Die van mij moest paarden hebben. Het
maakte niet uit hoe hij eruit zag. Oké, bruine krulletjes en hij
moest groot zijn. Lang en dun. Maar bovenal moest hij boer zijn en
het liefste in Wormer wonen, anders was het te ver fietsen.
Als Annemarie op vakantie ging dan ging ze kamperen, ze maakte
honderd nieuwe vrienden en aan het einde van de vakantie wisselde ze met iedereen adressen uit. Annemarie zoende de knapste
jongen en kwam standaard verliefd thuis. Ik ging op vakantie naar
een bungalowpark of het buitenland en ging met mijn ouders in
het zwembad.
Annemarie en ik waren verschillend. Zij extravert, ik introvert, zij
kleurig gekleed, ik als hippie met groene en bruine tinten. Annemarie was groot, had blond golvend haar en ik was klein en smalletjes en had lang stijl haar. We vonden elkaar in humor, in goede
gesprekken en zijn samen alle fases van ons leven doorgegaan.
Onze moeders waren tegelijkertijd zwanger, we zaten samen in het
badje en waren samen zenuwachtig voor onze toetsen. We gingen
20 VAN ACHTER DE KAST
kokBWvanachterdekast0914.indd 20
15-09-14 14:09
samen voor het eerst op tienerkamp, op stijldansen en experimenteerde met make-up, haarverf en koken. We hadden dezelfde voorliefde voor natuur, sinterklaas en urenlang buitenspelen. In onze
tienertijd gingen we beiden in dezelfde regio op kamers en zodra
de studie afgerond was kwamen we weer terug in ‘ons dorp’.
Annemarie paste in de loop der tijd haar eisenpakket over de ideale
jongen aan. Inmiddels de 20 jaar gepasseerd was het niet meer zo
aantrekkelijk om een jongen te hebben die altijd in een wijde broek
liep of een petje droeg. Ik veranderde niets aan mijn eisenpakket.
Mijn vrienden plaagden mij dan ook regelmatig met mijn voorkeur voor boeren: ‘Miriam wil een plattelander, een paardenboer
met land.’ Iedereen wist het, dus zodra ze begonnen met de series
Boer zoekt vrouw zat iedereen mij op de kast te jagen. Ik vond mijn
boer niet via een televisieserie. Maar ik vond hem wel.
Flessenpost
Teruggekomen uit Duitsland opende ik mijn mailbox. Ik ben van
de generatie die elke dag minimaal twee keer zijn e-mail moet controleren. Het eerste wat ik dan ook deed was mijn tas neerzetten,
plassen en mijn laptop openen. Ik had mail.
Een aantal jaren geleden had ik mijzelf opgegeven bij een christelijke dating- en ontmoetingssite. Veel van mijn vrienden waren
ongelovig en het leek me heerlijk om mijn wereld te vergroten, om
te kunnen kletsen met mensen die niet in mijn kerk zaten. Ik was
benieuwd wat nu toch die discussie was over kinderdoop en volwassendoop, ik wilde weten of het heilig avondmaal overal met
druivensap gevierd werd maar bovenal wilde ik nieuwe, leuke jongeren ontmoeten.
Als je lid wordt van zo’n site dan moet je een profiel invullen: kort
DEEL 1 21
kokBWvanachterdekast0914.indd 21
15-09-14 14:09
vertellen wie je bent. Mijn profiel was al jaren hetzelfde en vlak
voordat ik op vakantie ging besloot ik hem aan te passen. Ik woonde niet meer in een huis met vriendinnen, ik zat niet meer op school
en mijn bijbaantje had plaatsgemaakt voor een serieuze baan. Ik
veranderde mijn foto – dreadlocks had ik al tijden niet meer – en
maakte wat concreter wat mijn hobby’s waren. Daarna scrolde ik
wat profielen langs. Ik ‘ontmoette’ een jongen en we kletsten met elkaar. Voordat ik op vakantie ging stuurden we via de site een aantal
‘flessen’: korte mailtjes. Hij was zelf ook in Duitsland geweest en hij
noemde me een aantal plekken waar ik zeker heen moest.
Eenmaal terug uit Berlijn was ik blij verrast om flessenpost in
mijn mailbox te ontvangen. Hij vroeg hoe het geweest was en wat
ik allemaal gezien had. Ik vroeg op mijn beurt of hij wel eens in
Amsterdam geweest was. Na een aantal mailtjes werd besloten dat
we elkaar in Amsterdam voor het eerst zouden ontmoeten. De ontmoeting zou plaatsvinden tijdens De Uitmarkt zodat we de mogelijkheid hadden om leuke concertjes te bezoeken en ondertussen
elkaar beter te leren kennen. De plannen waren gemaakt, maar
moesten nog even op zich laten wachten. Zijn ouders moesten
eerst terugkomen van vakantie, hij kon het bedrijf niet achterlaten. Wat bleek: deze jongen… was boer.
Hij was niet alleen boer, hij was ook nog de boer zoals het zijn
moest. Behalve dat hij uitermate lang was, blauwe ogen en bruin
krullend haar had… had hij ook nog een bedrijf met prachtige
koeien die buiten konden lopen. Alsof dat nog niet alles was, kreeg
ik, het kaasmonster, er een kaasmakerij bij.
Op papier was het prachtig en de vriendinnen die ik ervan vertelde
kwamen niet meer bij van het lachen. Het was zo frappant, dat ik
dacht dat het vast zou tegenvallen als ik hem zou ontmoeten. Er
moest toch iets mis zijn?
22 VAN ACHTER DE KAST
kokBWvanachterdekast0914.indd 22
15-09-14 14:09
Ik sprak met God: ‘Heer, is dit oké? Past dit in Uw plan? Of is dit
echt een grote verleiding?’
Mijn ervaring met God was niet dat als ik Hem om een brood vroeg,
Hij mij een steen gaf. Maar mijn ervaring was zeer zeker ook niet
dat ik bad voor een boer met krullen en hem op mijn bord gepresenteerd kreeg. Nu dit wel zo leek te zijn was ik even in verwarring.
Mijn beeld op ‘zegen’ en ‘verleiding’ werd door elkaar geschud en
ondertussen moest ik voornamelijk lachen.
Tot de dag kwam dat ik serieus naar Amsterdam toe ging om ‘mijn
boer’ te ontmoeten. Wat zeg je dan? Wat doe je dan? Moest ik hem
nu de grote stad laten zien?
Mijn ouders kwamen die ochtend langs en moesten vreselijk lachen toen ik het vertelde. Mijn moeder vroeg waarom ik zo serieus keek en of ik het niet leuk vond. Ik vond het wel leuk, ik vond
het prachtig, maar als casus. In het echt vond ik het eng. De lachende vriendinnen bleven thuis en nu moest ik alleen gaan en
stoer zijn. In het kader van een stoer imago mijn slippers aangetrokken en zonder tas op de trein gestapt. Het enige wat ik mee
had waren mijn pinpas, 5 euro in mijn linkerzak en mijn telefoon
in de rechter.
De cd-winkel op het centraal station had mij via de mail een
prachtige plek geleken om elkaar te ontmoeten. Dat viel niet te
missen, toch? Zenuwachtig stond ik 10 minuten voor tijd klaar.
Ik keek in de rekken en alle cd’s herinnerden me aan zaken waar
ik nu niet aan moest denken. Ik dacht aan Esther. Ik moest me
niet focussen op het verleden, ik moest me richten op de toekomst. Welk liedje draaiden ze in de winkel? Het liedje dat opstond zou ik onthouden als herinnering aan deze dag. Ik kon niet
opvangen wat voor vaag nummer er gedraaid werd, bovendien,
ik moest ontzettend nodig plassen. Ik had nog 5 minuten… zou
ik nog gaan? Ik moest echt. Ik rekende uit dat ik het ongeveer in 4
DEEL 1 23
kokBWvanachterdekast0914.indd 23
15-09-14 14:09
minuten zou moeten kunnen redden, als er geen lange rijen stonden. Ik liep richting het eerste spoor en kwam er toen achter dat
ik geen losse 50 cent had. Ik moest dus iets kopen van de 5 euro
die ik wel had. Ik snelde richting een winkeltje en keek snel rond
wat er nog van pas zou komen. Het beste wat ik zag was maandverband en tampons. Het zou erg gênant zijn om hiermee naar
je eerste date te gaan, maar ik had nog 3 minuten en moest ook
nog plassen. Ik pakte het uit de schappen, kreeg bij de kassa mijn
50 cent en had nog 1 minuut. Bij de rij voor de wc aangekomen,
bedacht ik me dat deodorant veruit de beste keuze was geweest
om te kopen, of misselijkheidremmers. Tijdens het handen wassen keek ik mezelf aan in de spiegel, lijkbleek. Het beste wat ik
kon doen was een slok water nemen en richting de cd-winkel lopen. Ik was 5 minuten te laat, ik zag eruit als een vaatdoek, ik was
bang dat ik – degene die nooit zweet – natte plekken ontwikkeld
zou hebben. Ik wilde alleen nog maar naar huis. Ik besloot dat ik
nu wist dat het allemaal verleiding was. Zegen zou er niet zo uit
hebben gezien. Dit was allemaal geestelijke strijd, ik ging precies
naar mijn bestemming.
Ik keerde terug naar de schappen vol cd-hoesjes en kreeg een smsje: ‘of ik er al was?’. ‘Hij kwam nu aan’. Daar stond ik dus, hij zou
echt komen en over een paar minuten was hij er. Straks was hij lelijk? Of erger nog, niet aardig…
Daar kwam hij aan. Ik herkende hem vanaf meters afstand. Hij was
mooi en lang en precies zoals de foto. Hij was op zoek naar mij.
Halverwege de gang stak hij zijn hand uit en ik ook, wat enigszins
maf was omdat er nog andere mensen tussendoor liepen.
M: ‘Hoi.’
A: ‘Hoi.’
M: ‘Nou uh, zullen we dan maar uh…’
24 VAN ACHTER DE KAST
kokBWvanachterdekast0914.indd 24
15-09-14 14:09
A: ‘Ja dat is goed, daar uh heen?’
M: ‘Ja.’
De eerste minuten waren het meest stroef van alle gesprekken die
we hebben gevoerd. We begonnen ons gesprek op het station en
zijn niet meer gestopt. We hebben concerten gezien, gelopen, op
een terrasje gezeten. We zijn op de foto gezet ‘want jullie zijn zo’n
leuk stel’ en zijn uit eten geweest. Nadat ik mijn vertrek drie keer
een uur had uitgesteld, heeft hij mij op de trein gezet. Er werd niet
gezoend die avond, wel volgden er vele dates, een korte relatie, familiebezoekjes, samen weg en veel lol.
Op de boerderij
Ik ontmoette mijn vriendje, de boer, op het moment dat het er allemaal niet heel florissant voor stond in mijn leven. Ik liep al een
tijd met pijnklachten, maar dat jaar was het zo erg geworden dat ik
niet meer de energie had om na mijn werk te koken. Een vriendin
deed het wassen, strijken en stofzuigen. Andere vrienden en mijn
ouders hielpen met boodschappen en grote klussen. Mijn werk was
wat ik het allerleukst vond. De dag dat ik tot de conclusie kwam dat
werken en goed voor mezelf zorgen niet meer beide konden, was
de dag dat er een waas over mijn gemoed viel. Ik was verdrietiger
dan ik omschrijven kon en niemand wist wat hij of zij moest doen
om me op te vrolijken of enigszins een doel te geven. Het was begin september en met biggelende tranen nam ik afscheid van mijn
werk.
Eenmaal thuis besloot ik dat ik ging genieten van alle leuke vriendschappen die ik had, van het mooie weer, mijn boer en van mijn
nieuwe huis.
Mijn boerenzoon woonde op een prachtige plek. Als hij me ophaalde van de trein dan was het laatste stukje in de auto al genieten.
DEEL 1 25
kokBWvanachterdekast0914.indd 25
15-09-14 14:09
Het was september 2009, het was prachtig weer en veel stond in
bloei, de koeien stonden op het land en er waren genoeg kleine
kalfjes om te knuffelen.
Van mijn boerenimago bleef niet veel over. Snel met melken was ik
niet te noemen en mijn voeten waren veel te klein voor de laarzen
die ik mocht lenen. Als op zondagochtend de wekker ging en vader
en zoon gingen melken, dan lag ik nog lang en breed te slapen. Ik
lag in mijn eentje op een tweepersoons matras in een slaapkamer
die even groot was als mijn hele appartement en ik keek uit op het
weiland en het weggetje dat langs het huis liep. Van het moment
dat ik aankwam tot het moment dat ik wegging genoot ik van het
groen, de gewoontes en het leven.
Met ‘mijn boer’ zat ik samen in het weiland, hij vertelde alles over
de natuur, over de geschiedenis van het bedrijf en de omgeving.
Samen fietsten we stukjes naar Gouda, gingen we naar de bioscoop
en uit eten. Bij hem zijn voelde alsof ik even weg kon zijn van huis
en alsof alles anders was.
Ik ontmoette zijn vrienden en hoorde bij de groep. Ze wisten niet
dat ik gestopt was met werken, thuis zat en extreem verdrietig
was. Ze wisten niet dat ik, ver van de boerderij, in een heel klein
huisje woonde waar ik eigenlijk niet wilde zijn. Ze wisten niet dat
ik me voelde falen en niet kon wennen aan het thuis zitten. Ze
wisten niet dat mijn dagen weken leken. Dat elke dag voelde als
een zondag waarop de winkels gesloten waren en ik me verveelde.
Ze wisten niet dat mijn dagbesteding pas om 10 uur begon. Dat
ik naar bejaardenprogramma’s op tv keek waarbij boodschappen
onthouden moesten worden.
Ze wisten dat ik havo had gedaan en had gestudeerd. Het waren
niet mijn vrienden en ik was maar al te blij dat ik niet hoefde te
vertellen wat ik mijn echte vrienden wel vertelde. Ik kon even, al
was het alleen maar daar, doen alsof ik gezond was. Het mooie
26 VAN ACHTER DE KAST
kokBWvanachterdekast0914.indd 26
15-09-14 14:09
was, ik had de rest van de week om bij te komen en niemand die
dat zag.
Sommigen noemden het vluchten, ik noemde het vliegen. Ik had
een vriend, een vakantiebestemming en iemand die lief voor mij
was. Terecht stel ik mezelf regelmatig de vraag of het de juiste motivatie was voor een relatie. Als ik kijk naar wat ik net heb geschreven, klinkt het alsof hij maar een middel was om mijn leven op te
leuken. De waarheid is dat ik hem echt leuk vond. Hij had humor,
was zorgzaam en zo sterk als een beer. We hebben veel geleerd van
de korte periode dat we zo intensief betrokken waren bij elkaars
leven. We waren het niet voor elkaar, na een paar maanden hebben
we dat uitgesproken tegen elkaar. Punt was, we hadden een weekend weg geboekt in het prachtige Boekelo. We waren echt toe aan
een weekendje weg en hadden het leuk met elkaar. We voelden alleen niet meer voor elkaar dan vriendschap. Achteraf gezien denk
ik dat we dat misschien de hele tijd al aangevoeld hebben, maar
soms moet je iets beleven om het zeker te weten.
Samen besloten we – boven een bord macaroni – dat we wel op vakantie zouden gaan, als stel. Drie dagen later pakten we de auto
en reden we richting Overijssel. Als heuse levensgenieters reden
we op de bonnefooi een dorpje in. De auto werd geparkeerd en we
zochten de grootste boekhandel. We waren allebei superlezers en
dus werd het eerste half uur vakantie gevierd in de boekhandel.
Hij bij de spanning, ik bij de poëzie. Er werden lekkere broodjes
gehaald, de auto werd weer gezocht en we gingen op zoek naar een
park. In de auto, op het gras werd er in stilte gegeten. Ik wist zijn
twijfel en ik kende de mijne. Het zou een leuk weekend worden,
daar waren we beiden van overtuigd, maar of we ooit nog een keer
samen in een park zouden eten was de vraag.
Het hotel was geweldig: luxe, aardige mensen, mooi vuurtje om bij
DEEL 1 27
kokBWvanachterdekast0914.indd 27
15-09-14 14:09
te eten, de bedden waren heerlijk. Ik zat alleen in bad en hij puzzelde wat. We liepen korte stukjes, bezochten een doolhof en bekeken
een plaatsje in Duitsland. ’s Avonds gingen we richting Enschede.
Om daar te komen moesten we langs het Twente stadion. Zomaar,
totaal uit het niets bedacht ik dat Esther vlak bij het Twente stadion woonde. Ik wist niet waar. Ik wist niet eens waar Hengelo ten
opzichte van dat stadion was. Ik kreeg het warm, keek uit het raam
en dacht: zijn we nu in Hengelo?
Ondertussen startte degene met wie ik op vakantie was een gesprek over onze relatie. Hij uitte zijn twijfels opnieuw en vroeg
zich af of het wel goed zat tussen ons. Hij gaf aan dat hij zich
niet verliefd voelde. Ik moest reageren. Ik wist niet wat ik zeggen
moest. Ik begreep hem. Ik begreep mezelf en ondertussen dacht
ik: is dit Hengelo? Ligt Hengelo bij Boekelo? Gaan we de film nog
halen? Wat voel ik? Waarom denk ik alweer aan haar? Waarom
moet ik juist nu aan haar denken? Juist nu alles zo normaal en
fijn is? Juist nu ik het leuk heb? Juist nu ik zo geniet van zijn gezelschap, van onze weekenden, van de keren dat hij komt eten?
Juist nu ik net dacht dat ik mijn hele identiteitscrisis wel achter
me had gelaten.
We stonden in de file. Er was een wedstrijd in het stadion. Ik zei
iets over liefde. Over dat het moest groeien. Dat je niet meteen van
iemand houdt. Dat ik jarenlang van iemand anders had gehouden
en dat dat natuurlijk anders was dan wat ik voor hem voelde. Maar
dat dat niet betekende dat ik het niet leuk met hem had. Dat ik het
nog even wilde aanzien. Dat ik ook niet beter wist dan dat we het
nu leuk hadden en dat we daar van moesten genieten.
Ik was bang om hem kwijt te raken. Ging datgene waar ik me elke
week op verheugde nu wegvallen? Maar ik was nog banger voor
Esther en Hengelo. Bovenal was ik bang dat als ik stopte met hem,
28 VAN ACHTER DE KAST
kokBWvanachterdekast0914.indd 28
15-09-14 14:09
MIRIAM VAN TUNEN
“IK LAAT DE REIS ZIEN DIE JE
MOET MAKEN OP HET MOMENT
DAT JE BINNEN DE CHRISTELIJKE
GEMEENSCHAP UIT DE KAST KOMT.”
Miriam van Tunen komt uit de kast voor familie, vrienden en
de kerkelijke gemeenschap waarbij zij actief betrokken is. Verbaasd over de onwetendheid, de afkeuring, de oordelen en het
verdriet over haar lesbisch-zijn besloot zij haar verhaal op te
schrijven en met u te delen. In humorvolle fragmenten, informatieve stukjes en openhartige briefwisselingen vertelt zij zonder rancune het verhaal van haar coming-out. Het is haar grote
wens dat dit boek de acceptatie van homo’s zal bevorderen.
MIRIAM
VAN TUNEN
NUR 402
ISBN 978 90 435 2407 0
9 789043 524070
kokBOvanachterdekast0914.indd 1
15-09-14 12:36