©©Merho
sabam
magazine//78
P207031
//juli>augustus>september/jaar 2014//
driemaandelijks 3/4 //20de jaargang
//afgiftekantoor brussel x
www.sabam.be
sabam magazine//78
r e d a c t i o n e e l
Christophe Depreter
CEO
Vanaf nu, als een vraag bij de Customer Service en/of een andere
Hij houdt zich aan de deontologische regels. Van hem wordt verwacht
dienst of Commissie van SABAM geen duidelijk, relevant of bevredi-
zich integer, ethisch en verantwoord te gedragen. De bemiddelaar mag
gend antwoord heeft opgeleverd, kunnen vennoten, rechthebbenden
geen afbreuk doen aan de materiële en morele belangen, noch van
en gebruikers van het repertoire die een rechtmatig belang hebben,
SABAM of van de klager.
een beroep doen op de bemiddelaar van SABAM over individuele door
In de uitoefening van zijn functie geeft de bemiddelaar blijk van objec-
haar gestelde handelingen inzake rechtenbeheer.
tiviteit en eerlijkheid boven alle verdenking.
De bemiddelaar zal de informatie die hij verkregen heeft nooit gebrui-
Al voor de wet ons dit oplegde, waren we deze stap aan het voorbe-
ken buiten het kader van zijn functie.
reiden.
Bovendien erkent hij door het beroepsgeheim te zijn gebonden, zoals
De term “bemiddelaar” wordt gebruikt wanneer men het heeft over
voorzien in de wet op het auteursrecht.
een tussenpersoon of tussenpersonen in permanente of tijdelijke
Het bovenvermelde huishoudelijk reglement, dat vrij geraadpleegd kan
opdracht. Zo zijn er institutionele bemiddelaars en bemiddelingsagen-
worden, beschrijft de modaliteiten voor het behandelen van een klacht.
ten tussen administraties en hun gebruikers, grote bedrijven en hun
Het bepaalt aan welke voorwaarden een klacht moet voldoen om te
klanten.
worden behandeld, hoe deze in te dienen, welke elementen in de klacht
moeten vermeld worden, en geeft toelichting over de manier waarop
De bemiddelaar is gebonden aan het beroepsgeheim, neutraal, onpar-
ze zal behandeld worden, kortom wat de rechten en plichten van de
tijdig en onafhankelijk. Hij beoogt de communicatie tussen partijen die
partijen zijn.
met elkaar in conflict zijn te vergemakkelijken, met hun toestemming.
Dit moet leiden tot het vinden van een akkoord dat hun wederzijdse
De oprichting van een bemiddelingsdienst is verder bewijs van de
noden en belangen bewaart.
wil van SABAM om voortdurend voor meer duidelijkheid, coherentie en
transparantie te zorgen.
De bemiddelaar dient een klacht te behandelen in overeenstemming
met de bepalingen van het huishoudelijk reglement, zoals opgesteld
en goedgekeurd door het Directiecomité van SABAM.
contact : [email protected]
Haast je naar onze app, telkens je dit tableticoontje
ziet bij onze artikels. je vindt er tal van exclusieve extra’s,
gratis aangeboden in de appstore of via googleplay ! Veel kijk, luister en leesplezier !
i n h o u d
a r t e s
3
Zondag 5 oktober: SABAM doet mee aan Open Bedrijvendag
4
ARTES, TAZ & FFO brengen hulde aan een levende legende
5
Afscheid van“de peetvader van de Vlaamse Film” Roland Verhavert
6
François Deneyer: een auteur bezeten van en gecharmeerd door Joseph Gillain,
ook wel Jijé, auteur van onze geliefde strip Robbedoes en Kwabbernoot !
7
Commissie voor bewerkingen en adaptaties op het publieke domein
8
ARTES beloont “Jong Werk”
10 Het literaire najaar van ARTES - Ontmoet gevierde auteurs op onze events !
12 Muziek in films, een creatief en budgettair proces
2//ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014
Zondag 5 oktober:
SABAM doet mee aan Open Bedrijvendag
Iedere eerste zondag van oktober openen traditiegetrouw honderden bedrijven, verspreid over
heel België, hun deuren voor het grote publiek tijdens de jaarlijkse Open Bedrijvendag.
Bezoekers krijgen die dag de kans om te ontdekken hoe producten, die ze misschien elke
dag gebruiken, gemaakt worden, hoe bedrijven te werk gaan en waar vrienden en familie
werken. Voor de deelnemende bedrijven is het
dan weer dé gelegenheid om te tonen waar ze
zich dag in dag uit mee bezig houden en wat er
achter de bedrijfsmuren gebeurt.
Ook SABAM neemt dit jaar voor het eerst deel
aan deze Open Bedrijvendag ! In het kader van
een open en transparante com­
municatie, nodigt de grootste
auteursvereniging van het land
iedereen van harte uit om een
blik achter de schermen te
komen werpen. We weten dat er
veel vragen zijn over ons werk en
dat er veel misvattingen bestaan
over ons bedrijf. Daarom nodigen
we jong en oud uit op zondag 5
oktober tussen 10u en 17u om een
antwoord te bieden op al deze vragen
en onduidelijkheden. De bezoekers
zullen zich kunnen verdiepen in de geschiedenis van SABAM en het auteursrecht,
een correct antwoord krijgen over de
onjuistheden die over ons bedrijf
bestaan, meer uitleg krijgen over waar
het geld vandaan komt, waar het naartoe
gaat en hoe wij elke dag opnieuw proberen
de auteursrechten correct te innen voor - en
te verdelen aan onze leden uit de verschillende
disciplines. Dit alles zal gebeuren aan de hand
van een boeiend parcours door ons gebouw,
waarbij stapels informatie wordt aangeboden en boeiende getuigenissen door ons
personeel. Ook zullen diverse auteurs
hun werk voorstellen. Op het programma:
optredens, signeersessies en meet & greetz.
Bovendien is er ook gedacht aan creatieve animatie voor onze jongste bezoekers.
Noteer 5 oktober alvast in je agenda. Dan
hopen we jullie talrijk te mogen verwelkomen
tijdens onze allereerste deelname aan Open
Bedrijvendag. Graag tot dan !
(Kevin Vandevelde)
v
Download nu onze app
en maak vanaf deze pagina kans
op een iPad Mini
Het verhaal: Een warme zomer zorgt voor verhitte
gemoederen: de operatoren Tinkeltel en BubbelBel
zijn in moordende concurrentiestrijd verwikkeld.
Van der Neffes nieuwe vriendin komt bij hem
inwonen. Maar het klikt helemaal niet tussen haar
zoon en zijn kinderen. Nonkel Vital schiet met
scherp op de aannemers die zijn huisje willen platgooien voor een ringweg. En tussen al die
heethoofden door krijgt de gemeente van De
Kiekeboes te maken met een ware inbrakenplaag.
Aan wie konden we beter vragen om
ons uithangbord te tekenen dan
aan de beste verkopende auteur en
striptekenaar van Vlaanderen, lid
van onze ARTES-familie bij SABAM.
Merci Merho !!! Zijn De Kiekeboesalbum Zonder Vuur prijkt helemaal
bovenaan de lijst van best
verkopende boeken in Vlaanderen.
Op 10 september verscheen er
alweer een nieuw leescijferkanon,
getiteld Bubbelspel.
ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//3
ARTES, TAZ & FFO brengen
hulde aan een levende legende
met de steun van
©©SABAM/TG
SABAM inviteerde jullie vorige maand voor een gevarieerd “zeeparcours” met optredens van
o.a. het Jef Neve Trio, Luc De Vos, Leki en Circo (lees ook p. 9) maar het was ARTES die de spits
afbeet met een opmerkelijke, welverdiende hommage.
Het begon op een zonovergoten dijk in het Oostende van Raoul Servais.
Ter hoogte van Drie Gapers en Vrijstaat O mocht de pionier van de animatiefilm onder massale belangstelling zijn eigen ster onthullen op de
Walk of Fame van het FFO. Het was de perfecte aanzet voor een feestelijke hulde in de Panoramazaal van De Grote Post, waar presentatrice
Anna Luyten een aangrijpend gesprek voerde met de enige Vlaming die
de Gouden Palm in Cannes won.
Willem Vermandere schonk Raoul zijn favoriete deuntjes met plezier
live op het podium. Johan Verminnen, kersvers voorzitter van SABAM,
Jacques Dubrulle, Erevoorzitter van het Filmfestival van Gent, Peter
Craeymeersch, organisator van het FFO en Marc Didden kwamen de
loftrompet afsteken.
In de schoot van het Gentse KASK, richtte Raoul
Servais, geboren in Oostende, de eerste
animatieschool op in Europa. Hij gaf ook les aan het
Hoger Instituut La Cambre te Brussel en aan het
Centre Tertiaire in Valenciennes. Hij maakte een
twintigtal films die nationaal en internationaal
bekroond werden. In 1979 kreeg hij voor Harpya
de Gouden Palm in Cannes voor de beste kortfilm.
Raoul Servais fungeert dit jaar ook als voorzitter
van de publieksjury van de Taste of Europe-sectie.
Dit nieuwe onderdeel van het filmfestival van
Oostende focust zich op Europese films die in eigen
land succesvol waren, maar de Belgische
zalen niet haalden.
Ontdek de bevlogen speech van Marc Didden
Ontdek het FFO-palmares en meer over onze
aan het adres van Raoul in onze app.
aanWeziGHeid op het filmfestival van Gent in onze app !
4//ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014
Afscheid van
“de peetvader van
de Vlaamse Film”
Roland Verhavert
brugge die stille
Roland Verhavert, HIER MET DE MUZE
VAN SABAM, ijverde gedurende zijn hele carrière voor de
belangen voor de audiovisuele auteurs. Van maart 1990
tot juni 2002 zetelde hij in de Raad van
bestuur van SABAM. In 2012 kreeg Roland Verhavert nog
de Prijs van Verdienste op het sociaal filmfestival in
Antwerpen. Hij werd 87.
ming van het beroep van filmauteurs. Op de uitreiking van de Lifetime
Achievement Award in 2009 nam Roland de prijs af in dank en met zin
voor relativering: “Zoiets kun je alleen krijgen als je te oud wordt”, liet hij
optekenen met vervolgens een knipoog naar Oscar Wilde: “Sterven is
erg maar vergeten worden is nog veel erger.”
de loteling
pallieter
ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//5
© Eyeworks Belgium NV
De Loteling, Pallieter maar ook Meeuwen sterven in de haven en Het
afscheid… Het zijn slechts enkele legendarische titels uit het rijke oeuvre van de betreurde regisseur.
Door zijn druk bezochte iconische heimatfilms als De Loteling en
Pallieter was zijn naam bij jongere generaties zowat synoniem geworden voor de al te erg verguisde “boerenfilm”. Maar daarmee wordt zijn
carrière en de betekenis ervan onrecht aangedaan. Roland Verhavert
is immers één van de stichters van de naoorlogse Vlaamse cinema die
begin jaren vijftig nauwelijks of niet bestond. Zijn eerste wapenfeit liet
hij optekenen in 1953 door aan de slag te gaan als de allereerste presentator van het BRT-filmmagazine Première. Hij zou het tot 1962
presenteren om dan opgevolgd te worden door Jo Röpcke.
In 1955 schreef Roland samen met Ivo Michiels en Rik Kuijpers filmgeschiedenis in Vlaanderen met Meeuwen sterven in de haven, een toen
vernieuwende, dramatische thriller met in de hoofdrollen toen jonge
theatersterren als Julien Schoenaerts en Dora Van Der Groen. Ruim
tien jaar later volgde Het afscheid, gebaseerd op de gelijknamige experimentele roman van Ivo Michiels. In de jaren zeventig en tachtig draaide
hij Vlaamse heimatfilms als Rolande met de bles, De loteling, Pallieter
en Brugge, die stille. In die tijd richtte hij het productiebedrijf Visie op
en stond ook mee aan de wieg van filmschool Rits, waar hij jarenlang
les gaf aan tal van latere Vlaamse regisseurs.
Zijn laatste film maakte de regisseur eind jaren tachtig met
Boerenpsalm. Er moest plaats komen voor de jongeren meende
Verhavert, die zich in de daarop volgende jaren inzette voor de bescher-
© Patrick Van Laer
“Herinnerd worden is het mooiste wat er is.” Het
zijn de woorden van Roland Verhavert nadat
hij in 2009 zijn welverdiende Prime Lifetime
Achievement in ontvangst nam. En herinnerd
worden zal hij, de peetvader van de Vlaamse
Film. Ook minister-president Geert Bourgeois
benadrukte na het overlijden van de regisseur
nog eens hoe Roland Verhavert mee het pad
heeft geëffend voor de succesvolle Vlaamse
filmgeneratie van vandaag. Als één van de weinige regisseurs schrijft hij bovendien zowel
selecties in Cannes als Berlijn op zijn palmares,
onderstreept collega Stijn Coninx.
François Deneyer:
een auteur bezeten
van en gecharmeerd
door Joseph Gillain,
ook wel Jijé, auteur
van onze geliefde
strip Robbedoes en
Kwabbernoot !
©©Dupuis
Als stichter van het ‘Maison de la Bande dessinée’ (Huis van het Stripverhaal) draagt hij
bij tot de diepgang en onvergetelijke bekendheid van de kunstenaars.
Zin in een uitstap naar een wereld waarvoor ons land zo bekend
staat? François Deneyer leidt ons rond. Hij belooft ons een onvergetelijke, historische reis doorheen een tentoonstelling gewijd aan een
veelzijdige en veelvormige kunstenaar die dit jaar honderd jaar zou
zijn geworden: Jijé.
De verzamelaar van het eerste uur verricht een ijverig en onvermoeibaar speurwerk om Jijé tot in de perfectie te doorgronden. Hij
reist, ontdekt, ontmoet en verkent zo de sporen in het leven van Jijé.
Hij bezoekt heel Europa en passeert langs Noord-Amerika. Hij verzamelt interviews, tekeningen, schetsen, plaatjes en veel meer en
publiceert zijn tweede boek Quand Gillain raconte Jijé bij Editions
Dupuis, een uitgeverij die tijdens de oorlog gered werd dankzij de
eerste publicaties van Jijé! De tentoonstelling over Jijé kwam er in
weerklank van dit boek, dat zelf een inkijk geeft op het leven van de
auteur.
François Deneyer vertelt ons dat er binnen twee jaar nog een nietgeïllustreerde biografie van Jijé zal verschijnen :
Nostalgisch toont hij ons de emotionele kant die bestaat bij talrijke
verzamelaars. We kennen allemaal deze bittere maar troostende
emotie bij de terugkeer naar de gelukzalige jeugd overspoeld met
beelden, geuren, materialen, enz. Met een licht gevoel van verdriet
duiken we terug in de strips naast vertederende personages zoals
Kuifje, Robbedoes, Lucky Luke, Bollie en Billie, De Smurfen en vele
anderen die ons doorheen hun fictieve wereld hebben laten reizen.
François Deneyer heeft zijn Huis van het Stripverhaal net in het leven geroepen opdat we onze fantastische, dromerige jeugd kunnen
herleven. Een plaats van ontdekking en verkenning.
Anouk Tribout
www.jije.org
François Deneyer
6//ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014
©©Photos Deneyer
SABAM ver welkomde ove­
rigens zopas Jean-Michel
Geurts, de huidige tekenaar
van Robbedoes. Welkom bij
ARTES.
COMMISSIE VOOR BEWERKINGEN
EN ADAPTATIES OP HET PUBLIEKE DOMEIN
Intern arbeidsreglement
In het verlengde van artikel 6 van het Corporate Governance Charter van SABAM, aanvaardt
de Commissie voor Bewerkingen en Adaptaties op het Publieke Domein het volgende interne
arbeidsreglement.
1.0 ALGEMENE BEPALING
De Commissie voor Bewerkingen en Adaptaties op het Publiek Domein heeft kennis
van en respecteert het Corporate Governance Charter van SABAM, in het bijzonder
m.b.t. haar samenstelling, haar bevoegdheden, de gedragsregels en de vergoeding.
De Commissie voor Bewerkingen en Adaptaties op het Publiek Domein heeft kennis van en respecteert de artikels van de
Statuten en het Algemeen Reglement van
SABAM, met name de artikels die betrekking hebben op de aangiftes van werken
door de intellectueel rechthebbenden.
2.0 MISSIE
De missie van deze Commissie bestaat uit
het nazicht van de aangiftes van bewerkingen en adaptaties op publiek domein en om
op grond van objectieve criteria te adviseren of de inschrijving ervan in het repertoire van SABAM mag gebeuren.
3.0 OBJECTIEVE CRITERIA VOOR
DE WEIGERING TOT INSCHRIJVING
Conform de bepalingen van het Algemeen
Reglement van SABAM dient de bewerker
en/of adaptator, naast het aangifteformulier, een partituur en/of een exemplaar van
zijn tekst en/of een geluidsdrager van zijn
werk in te dienen, alsook een exemplaar
van het oorspronkelijk werk (partituur of
tekst) waarop hij zich gebaseerd heeft om
zijn bewerking en/of adaptatie te realiseren.
De administratie zorgt voor een eerste nazicht dat eruit bestaat te controleren of
de aangifte vergezeld wordt van alle voornoemde stukken.
Op basis van deze stukken en objectieve
criteria controleert de Commissie vervolgens de eventuele aanwezigheid van beschermde elementen en of de bewerking
en/of adaptatie een originele bijdrage levert.
Het gunstig advies van de Commissie houdt
evenwel geen garantie qua origineel karakter van het werk in en kan geenszins, in geval van betwisting door een derde, de aansprakelijkheid van SABAM teweegbrengen.
Elk werk dat door de Commissie aanvaard
wordt, verleent haar het statuut
en de verdeelsleutels van een nieuw werk
De bewerker en/of adaptator draagt aldus
de algehele aansprakelijkheid voor zijn
aangifte.
De Commissie kan aan betrokkenen alle
noodzakelijke inlichtingen en documenten
vragen en/of betrokkenen horen.
Kunnen in het bijzonder door de Commissie beschouwd worden als objectieve criteria voor de weigering tot inschrijving van
een werk:
-Transposities;
-Transcripties;
-Indicaties van interpretatie;
-Realisaties van basso continuo;
-Pedagogische adaptaties;
-Eenvoudige montages, uittreksels en verkorte versies van een oorspronkelijk werk.
4.0 TUSSENKOMST VAN DE RAAD
VAN BESTUUR
Alle beslissingen van de Commissie tot
weigering worden gemotiveerd en worden
vermeld in de notulen van de vergadering.
In geval van betwisting van een beslissing van de Commissie door een lid, kan de
Commissie, indien zij het noodzakelijk acht,
overgaan tot een tweede onderzoek van het
dossier.
In geval van een tweede beslissing tot weigering kan de bewerker en/of adaptator,
indien hij dit wenst, verzoeken om door de
Commissie ontvangen te worden.
In geval van een ongunstig advies van de
Commissie of van betwisting door een derde, behoort de erkenning van het originele
karakter van de bewerking op het publiek
domein tot de uitsluitende bevoegdheid van
de Hoven en Rechtbanken.
In het uitzonderlijke geval dat de Voorzitter meent dat hij op grond van de bevindingen van de Commissie geen advies kan geven over een bewerking of een adaptatie op
het publiek domein, dient hij deze ter beslissing voor te leggen aan de Raad van Bestuur.
5.0 VERGADERING/NOTULEN
De Commissie vergadert op de maatschappelijke zetel van SABAM in functie van de
ingediende aanvragen.
Het departement Secretariaat van de Voorzitter en de Afgevaardigde Bestuurders
stelt de notulen van de vergadering op.
Deze worden ter informatie aan de Raad
van Bestuur verstrekt.
De notulen van de vergadering worden
na goedkeuring door de Voorzitter van de
Commissie aan de administratie verstrekt.
De Voorzitter moet de kennisneming van de
notulen door de Raad van Bestuur niet afwachten voor het uitvoeren van beslissingen van de Commissie.
6.0 INLICHTING VAN HET LID OVER DE
BESLISSING
In geval van weigering tot inschrijving van
een werk door de Commissie, ontvangt het
lid hierover een kennisgeving per brief van
de administratie.
7.0 BETALING VAN AUTEURSRECHTEN
Elk werk dat door de Commissie aanvaard
wordt, verleent haar het statuut en de verdeelsleutels van een nieuw werk.
SABAM/artes MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//7
­
artes beloont “jong werk”
Davy pieters
jonas vermeulen “Big in Belgium”
Davy pieters : “jiBBe is een hele goeie sChrijver.
het maken van the truth aBout kate viel zo goeD mee Dat we opnieuw gaan samenwerken.
het thema van onze nieuwe voorstelling (seizoen 2015-2016) zal alvast heel toekomstgeriCht zijn.”
in oostende spoelt elke Zomer een vloedgolf jong tHeater aan. op taZ 2014 vertaalde ZicH dat
in knappe, bejubelde producties als tHe GReat downHiLL JoURneY oF LittLe tommY, a Reason to taLK,
a tRaGedY (simPLiFied) en last but not least tHe tRUtH aBoUt Kate, Het levensverHaal van wereldster kate – of misscHien Het gefabuleerde levensverHaal van Het ecHte Hoofdpersonage, een
jonge vrouw die uit pure eenZaamHeid en verveling een documentaire over Haar leven als
celebrity uit Haar bevallige duim Zuigt.
maar het creatieve brein waaruit de tekst voor
het verhaal ontstond is eigendom van jibbe
willems, de winnaar van onze artes jong
theaterschrijfprijs. Hij werd door de jury
geprezen om zijn “waanzinnig wendbare en
veelzijdige tekst”. ook de uitstekende regie
van davy pieters werd in het juryverslag nog
eens extra in de verf gezet. Zij nam de prijs
namens haar kompaan in ontvangst en vertelde aan onze redactie hoe het stuk tot stand
en op taZ terecht kwam.
davy: taZ-programmatoren Jong werk theater
Liv (Laveyne nvdr) en sophie (de somere nvdr)
hadden onze voorstelling gezien in Leuven.
Het hoofdpersonage is een vrouw die de documentaire van haar eigen leven speelt. dat was
ook ons oorspronkelijk idee. ik kende het werk
van Jibbe goed en vroeg hem om samen met mij
de tekst te ontwikkelen. er is veel research en tv
kijken aan voorafgegaan. in overleg ontwikkelden
we de personages. als we de allereerste versie
van het stuk integraal zouden hebben gespeeld,
hadden we wel tien uur toneel denk ik. Voor en
tijdens het repetitieproces is er nog veel geschrapt. Jibbe zag het resultaat pas bij de
première, hij vond de voorstelling heel mooi en
passend bij zijn teksten.
we willen niet per sé moralistisch klinken en
geen schets maken van “kijk eens hoever we zijn
afgedwaald en het gaat zo slecht met de mensheid” maar meer een indruk of een reactie op een
soort oppervlaktecultuur weergeven. ik denk dat
mensen heel erg onder de indruk zijn van de
voorstelling als “kloppend geheel waaruit je niet
8//artes/sabam magaZine 78//juli>augustus>september 2014
meer kan ontsnappen”, een twee uur durende
trip die je constant meesleurt, een rollercoaster
waarin Kate je niet meer loslaat, alsof je uren
televisie kijkt maar dan in het echt of zo… (lacht)
ikzelf als maker bekeek het aanvankelijk gewoon
scène per scène. dat dit dan zo’n heftig ding is
geworden vind ik heel tof.
The Truth about Kate is nog te zien op Het
theaterfestival in nederland en circuit x, het
theaterfestival in antwerpen en elders in
vlaanderen dit najaar.
www.jibbewillems.nl
wij zagen nog veel meer jong en ervaren werk
op taZ: bejubeld en hilarisch zoals duikvlucht
van studio orca, verrassend en grensverleg-
© sabam
jiBBe willems
© lot vekemans
met de steun van
gend als Audience van gastcurator Ontroerend
Goed en The Primal Money Scream van Micha
Goldberg en Sophia Rodriguez, tragikomisch
en niemand onberoerd latend als Angelena van
Mieke Dobbels & Compagnie Cecilia of nog La
Linea, de tekstuele parel van Michael Bijnens,
onze laureaat van vorig jaar. Kersvers ARTESlid Sachli Gholamalizad viel in de prijzen met
een beklijvende en vernieuwende voorstelling.
Zij is klaar om in seizoen 2015-2016 te toeren
langs de Vlaamse en Nederlandse cultuurhuizen. In A Reason to talk (Circuit X-prijs) legt de
jonge Iraanse haar ziel bloot en gebruikt ze
een mix van verschillende media. Zo wordt op
originele wijze een moeder-dochterconflict
annex cultuurclash in beeld gebracht.
Jonas Vermeulen, die The Great Downhill
Journey of Little Tommy van tekst, spel en
muziek voorziet, mag zich opmaken voor het
Edinburgh Fringe Festival. Hij kaapte samen
met zijn partner in crime Boris Van Severen
de Big in Belgium-prijs weg.
Dikke proficiat verder aan How Town met
Sarah Klenes, Elina Silova, Laura Polence en
Lennart Heyndels in de gelederen. Zij wonnen
de prijs Jong Muziek.
Ook het literaire luik Uitgelezen Aan Zee was
weer goed gespekt met onze auteurs. Michaël
De Cock, Tom Lanoye, Inne Eysermans, Tijs
Delbeke, Bart Moeyaert, Marc Didden e.v.a.
gaven er het beste van zichzelf.
Theater Aan Zee wordt intussen voor het vijfde
jaar op rij gesponsord door SABAM for
Culture. Leden en publiek werden getrakteerd
op een reeks felgesmaakte events; een aangrijpende hommage aan animatiefilmpionier
Onze tocht door TAZ in beeld vind
je in onze app
Ook Freek Neirynck is trouwe TAZ-gast. Hij
schreef zijn impressies neer voor jullie.
“Aan de toekomst werken met een oog op het verleden” luidt
de treffende leuze van de Congolese kunstenaar Freddy Tsimba die in
het kader van Bato Congo (een samenwerking tussen TAZ, KVS, 11 11 11 en
het Vlaams Agentschap voor Internationale samenwerking) uit
recuperatiemateriaal het Huis van de Vrede creëerde, een in situ werk
als aanklacht tegen oorlog, helemaal opgebouwd uit machetes.
Een boodschap die de makers op TAZ 2014 goed hebben begrepen.
fragment uit Duikvlucht
FESTIVAL TAZ# OOSTENDE
BARST UIT ZIJN VOEGEN
Een impressie van Freek Neirynck
Het jaarlijks TAZ#theaterfestival (sinds 1995) in de Koningin van de
Belgische badsteden, Oostende, heeft overduidelijk meer luxelast
van zijn enorme populariteit dan van zijn steeds beter wordende
artistieke evolutie.
Reeds de dag voor de opening verspreidde de
nationale radio het bericht dat een deel van de
voorstellingen al ten dele waren uitverkocht.
Het verdubbelen van hun aantal en dus ook het
vinden van nóg méér oorspronkelijk anders
bedoelde locaties tot speelruimtes is absoluut
aan de orde. En dat kunnen ze in de Koninklijke
kuststad: turnzalen, spoorweggebouwen, visloodsen, gerechtszalen, het strand… worden
er professioneel geëquipeerd tot functionele
ruimtes.
De bewuste programmatie van een hele rist
premières verhoogt uiteraard de aantrekkingskracht van het enige Vlaamse theaterfeest van
die omvang. Heel wat programmatoren voor
Culturele Centra, receptieve theaters, andere
Raoul Servais en concerten van Luc De Vos,
Circo en Leki. (TG)
festival(letjes) komen er hun staalkaart samenstellen. Bovendien geeft TAZ# in samenwerking
met de Auteursvereniging SABAM niet onaardig
veel creatiekansen aan jonge theatermakers
(scholen en nieuwe – vaak project – gezelschappen die van hun maidentrip gebruik maken om
de confrontaties aan te gaan met de inmiddels
vaste waarden in het theaterlandschap. En wellicht worden de vele tientallen vrijwilligers op
wie het festival logistiek draait ook wel beloond
met kaartjes voor producties waar ze tijdens het
seizoen misschien niet meteen toegangsgeld
zouden betalen in de goed uitgeruste De Grote
Post, sinds 1 jaar hun stedelijk Cultureel
Centrum.
In 2014 kreeg het Gentse gezelschap Ontroerend
Goed, dat ooit zelf de theaterprijs van TAZ# in
de wacht sleepte en nadien een internationale
carrière uitbouwde, een soort peter-/curatorschap en speelde zelf enkele werkstukken.
TAZ# heeft een overduidelijke politiek ten
opzichte van generatieverschuiving bij zijn
publiek. Interessant, vernieuwend of be­v estigend, jeugdtheater moet de jongere
leef­tijd­s­­groepen aangeboden worden om ze
naar het theater als kunstvorm te leiden. Ook
in deze editie was er een representatief
aanbod. Spijtig wel, dat de optie wegviel om
gratis familievoorstellingen te plaatsen in het
Leopold­park. De brede tribune daarvoor was
de voorbije jaren nochtans eivol ingenomen en
de laagdrempeligheid van dat aanbod bijzonder
gewaardeerd en wellicht zeer efficiënt als
doorstroming.
Het Oostendse Theaterfestival blijft een must,
zo bewees editie 2014 alweer. En niet alleen
omdat het zoveel lokale mensen interactief bij
de cultuur betrekt. Zijn artistieke katalysatorfunctie in (het) volgende Nederlandstalige
theaterseizoen(en) is wellicht niet helemaal
meetbaar maar zeker en vast niet te onderschatten. Voor bepaalde prijswinnende of
genomineerde groepen kan het ook wel een
internationale lancering betekenen. Nu de
cultuursubsidies in Vlaanderen zwaar aangevreten worden kan dat voor (jongere) Vlaamse
theatermakers misschien nog enige vorm van
overleving betekenen.
(Freek Neirynck)
ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//9
Het literaire najaar van ARTES
Ontmoet gevierde auteurs op onze events !
2014 belooft een kleurrijke boekenherfst bij ARTES.
Onze evenementen situeren zich dit najaar op diverse gekende, makkelijk te bereiken locaties.
met klassiekers als de Jan Monter-SF-reeks, Ons
moeder, Meester meester, En toen was het oorlog,
Anti-love story en Het Veenmysterie, gebaseerd
op de gelijknamige televisiereeks van de toenmalige BRT. Maar dat is slechts een kleine greep
uit het oeuvre van deze wereldreiziger, die ook
talloze Lannoo-wandelgidsen schreef.
Met meer dan driehonderd publicaties w.o.
enkele van de legendarische Vlaamse Filmpjes
op zijn naam verdient hij het dubbel en dik om
door zijn auteursvereniging in de bloemen te
worden gezet. Kijk uit naar onze uitnodiging voor
deze hulde in jullie mailbox.
Julien Van Remoortere
Louis van dievel
Striptekenaars uit
de lage landen maken
kans om de willy
vandersteen PRIJS te
bemachtigen. Wij zijn
alvast benieuwd wie de
eerste laureaat onder
ARTES-vlag wordt.
Willy Vandersteen-prijs
Verder reikt ARTES vanaf 2014 ook de beroemde Willy Vandersteenprijs mee uit op diezelfde
Boekenbeurs. Striptekenaars uit de lage landen maken kans om hem te bemachtigen. Wij zijn alvast
benieuwd wie de eerste laureaat onder ARTES-vlag wordt. Hou onze social media in de gaten voor meer
details.
10//ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014
© Willy Vandersteen
© Jesse Willems
Begin november brengen we er samen met journalist-auteur en Hercule Poirotprijswinnaar
Louis Van Dievel hulde aan de meermaals
bekroonde jeugd- en streekromanschrijver
Julien Van Remoortere (foto rechts). Deze auteur,
sinds 1958 lid bij SABAM, verwierf bekendheid
© Johan Demeester
Hommage aan Julien
Van Remoortere Op
de Antwerpse Boekenbeurs
Lezing Patricia De Landtsheer
in de Dossinkazerne
Begin deze maand verscheen de nieuwe
roman van Patricia bij C.de Vries-Brouwers
in Antwerpen. Ook deze publicatie zal aan bod
komen tijdens de lezing.
Patricia: Zullen we samen schuilen is het
geromantiseerde vluchtverhaal van Roger
Godfrin, een achtjarig jongetje dat aan de moordpartij van de nazi’s in het dorpje Oradour-sur-Glane
kon ontsnappen en waarvan ik de nog in leven
zijnde dochters heb teruggevonden. Het is een
gedeeltelijk realistisch-fictief verhaal. In het
kader van deze roman werk ik momenteel ook
samen met Steven de Lelie van Theater aan de
Stroom. Zijn toneelstuk Oradour wordt in november opnieuw opgevoerd. Ik zal er mijn boek
voorstellen als toelichting voorafgaand aan de
voorstelling.
Melissa en Patricia schreven samen het jeugdboek De wereld van het wonder, eveneens
uitgegeven bij C. de Vries-Brouwers. Violist
Bertoni ontpopte zich deze maand tot concertmeester voor Stad in As in Dendermonde, een
totaalspektakel met de broers Kolacny en Scala.
www.patriciadelandtsheer.be
Ben je geïnteresseerd in één of meerdere van deze events,
stuur dan een mailtje met vermelding hiervan en je motivatie
naar [email protected].
(TG)
In Patricia’s boeken staan vriendschap en verdraagzaamheid centraal.
Een ander opmerkelijk geesteskind van de schrijfster is kunstentaverne
De Kleine Notelaar in Baasrode.
© SABAM/TG
Van een heel ander kaliber is het volgende
evenement op onze literaire kalender. Op 4
december is het uitkijken naar schrijfster en
dichteres Patricia De Landtsheer die een unieke
lezing geeft in de Dossinkazerne in Mechelen.
Een bijzondere locatie die niet toevallig werd
gekozen, daar Patricia meerdere romans heeft
uitgegeven met ontroerende verhalen die zich
afspelen ten tijde van de Holocaust. Haar boek
Genummerd voor het leven met 37 getuigenissen
van o.m. de onlangs overleden Régine Beer werd
destijds uitgegeven door Davidsfonds/Leuven en
kende zo’n overweldigend succes dat het boek
na drie herdrukken momenteel is uitgeput.
Na de Duo Dialoog van Patricia in de Dossinkazerne staat ook een bezoek aan het museum op ons programma. De schrijfster
wordt begeleid door de Franse violist Bernard
Ber toni, de Spaans-Br ussel se pianist
Fernando Ferandez en de Belgische woordkunstenares Melissa Leboeuf. Zij brengen
o.m. Poème van Ernest Chausson op tekst van
Patricia: Lamentaties uit de dichtbundel
Doorheen de duisternis het licht met projecties
van beelden uit het gelijknamige fotoverhaal.
ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//11
Muziek in films,
een creatief en budgettair proces
Hoe vinden producenten en regisseurs de juiste weg in hun zoektocht naar de gepaste muziek
in hun films ? Wim Coryn voelde dat er nood was aan ondersteuning op dat vlak in de sector
en richtte een consultancybedrijf op, waarmee hij zowel in België (Vlaanderen en Wallonië)
als in het buitenland actief is. Wild Cherry Consult bestaat intussen vijf jaar.
Wim: In België ben ik één van de weinigen die
deze activiteit op zelfstandige basis uitoefent. Ik
voelde dat er een absolute noodzaak is om mensen goed te informeren hoe ze op een correcte
manier gebruik kunnen maken van (bestaande)
muziek in films. Wild Cherry Consult maakt
producenten en regisseurs duidelijk wat hun
mogelijkheden, rechten en plichten zijn. Het
gebruik van muziek is voor hen in de eerste
plaats een creatieve zoektocht maar het is
tevens een budgettair proces. En net daar
bestaat nog veel onduidelijkheid over.
Hebben we het hier bvb over wat
een bepaald project aan
auteursrechten filmmuziek gaat
kosten of opbrengen? Jij kan
daarbij adviseren ? Welke rol
speel je precies?
Het is een tweeledige activiteit, ik noem het music
supervisor en consultant. Journalist Kurt Van de
Maele (Cinevox) schreef ooit dat ik een job voor
mezelf had uitgevonden (lacht). In het buitenland
is een soortgelijke rol inmiddels wel ingeburgerd.
In de States of in Frankrijk kàn je geen film maken
zonder music supervisor, lees iemand die het
volledige muziektraject coördineert, die de producent en de regisseur in­formeert maar zelf ook
actief op zoek gaat naar de gepaste muziek. Vaak
word ik van bij het begin van een filmproject
betrokken, met het scenario op tafel. Meestal is
er bestaande muziek nodig, van commerciëel tot
alternatief, klassiek, jazz enz. Naast een aantal
bestaande muziekstukken is er meestal ook een
gespecialiseerde componist vereist om in
opdracht een score te maken. Dan begint de
evenwichtsoefening tussen de vergoeding die
de componist daarvoor ontvangt en de verdeling
van de auteursrechten. Een deel daarvan, het
publishing gedeelte, staat hij (meestal) af aan
de producent, dat is gangbaar. Vroeger was dit
niet zo, een componist kreeg een vergoeding
voor zijn opdracht plus de integrale auteursrechten. Nu zijn de tijden enorm veranderd.
Voor mensen die allang in het vak zitten, is het
soms moeilijk daar aan toe te geven maar feit is
dat zulke opdrachten helaas soms commerciële
transacties zijn geworden. Weliswaar artistieke
maar desalniettemin commerciële transacties
met als hoofdvraag; wat is de vergoeding die we
krijgen en wat wordt er voor af gestaan ? Niet
enkel televisieomroepen maar ook filmproducenten starten muziekuitgeverijen. Ze hebben
meerdere filmprojecten, meer scoringmuziek
of ze laten liedjes maken, waarvan ze een deel
van de rechten willen verwerven. Ze investeren
geld in een componist/artiest om een score of
liedjes te maken en recupereren daarvan een
stuk in hun business model. Over de verdeling
van de auteursrechten wordt dan een afspraak
gemaakt maar meestal verwerft de producent
50% van de auteursrechten.
In België is deze verdeling gangbaar in tegenstelling tot Nederland en andere landen waar
de rechten doorgaans anders worden verdeeld.
Maar met het succes van de laatste jaren is de
Belgische en vooral Vlaamse film booming business geworden. In het licht van die recente
evolutie is het veeleer een noodzaak geworden
om de betrokkenen over alle aspecten te informeren. Om het met een cliché te illustreren:
Veel mensen willen graag met een Porsche
rijden maar stellen vast dat ze eigenlijk maar
het budget hebben voor een VW-Golf. Ik probeer
er dan alvast een gepimpte VW-Golf van te
maken.
Hetzelfde scenario doet zich vaak voor bij
bestaande muziek gebruiken in een film.
De rol van de music supervisor of consultant is
dan om samen met de producent en de regisseur te overleggen en eventueel bij te sturen:
wat staat er op zijn verlanglijst, wat zijn de
muziektitels die hij graag wil gebruiken
in functie van het beeld en de context? Heel
veel muziek, denk maar aan Adamo, Arno of
Triggerfinger, is oorspronkelijk gemaakt door
de artiest om live te brengen tijdens een optreden, op een geluidsdrager uit te brengen en niet
In vijf jaar verzamelde Wim een uitgebreid,
grotendeels Belgisch bestand met een brede waaier
aan componisten en sound designers in diverse
specialisaties. In de voorbije acht maand tijd werkte
hij maar liefst aan zeven films in Wallonië mee.
12//SABAM/artes MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014
Belgische muziek in buitenlandse films of producties met internationale
uitstraling op de kaart zetten, daar probeer ik een soort mission statement van
te maken. Bij de film Halfweg is dat mooi gelukt door muziek van Red Zebra
en 1000 OHM te gebruiken. We hebben toen ook een wedstrijd uitgeschreven,
wat vrij uniek was.Twee nummers daaruit zijn kort te horen in de film. Daarnaast
hebben we de finale kunnen omkaderen met Balthazar. Een project met
100 % Belgische classics en nieuwe muziek. Missie geslaagd.
vooraf met de gedachte en in functie van een
film. Dus gaat men naar titels zoeken die in een
film kunnen passen. Dan volgt de oefening;
het contacteren van de uitgever, een platenmaatschappij, om te komen tot het totale
kostenplaatje.
Red. Voor bepaalde auteurs is
het toch ook mooi meegenomen
dat hun nummer in zo’n film
terechtkomt.
Wim: Dat is nu net het mooie artistieke spel dat
wordt gespeeld. Voor bestaand, ouder repertoire, dat zijn weerga en nut al heeft bewezen,
wordt het eerder beschouwd als een mooie
extra inkomst. Voor nieuwe artiesten of groepen
kan het inderdaad een springplank zijn. Het
gebruik van hun nummer in een film brengt met
zich mee dat het als single kan worden uit­
gebracht op i-Tunes. Gaat het om een hele
verzameling , kan er een CD van worden uitgebracht, voor zover er belangstelling voor is.
Aan het gebruik van een nummer in een film
blijven sowieso veel voorwaarden verbonden,
bepaald door diverse factoren. Belangrijk om
te weten is bvb, waar gaat de film uitkomen ?
België ? De Benelux ? Europa ? De wereld ? Het
antwoord heeft uiteraard een invloed op de
rechten. Dat geldt ook voor de aard van de film.
Een commerciële film bereikt een groter
publiek dan een arthousefilm bvb. Met welk
budget wordt de film gemaakt, dat is allemaal
aftasten. Van low budget of mid tot full budget.
Daarnaast is er het tax shelter verhaal, invloed
van binnen- en buitenlands kapitaal… Het heeft
allemaal invloed op de prijs-setting.
Ook de recente evolutie in de muziekwereld
speelt mee, vroeger had je de traditionele platenfirma’s, de vijf grote en een paar gekende
independents. Nu blijft daar jammer genoeg
weinig van over, de rechten gaan van de ene
maatschappij naar de andere. De masterrechten worden nog eens doorverkocht. Uitgeverijen
veranderen van eigenaar. Kleine firma’s stoppen, rechten worden weer verkocht. In die
context is het soms heel moeilijk om catalogen
te traceren om bepaalde liedjes terug te vinden.
Als het over Belgisch repertoire gaat, valt dat
nog mee in tegenstelling tot internationaal.
Grote namen als The Beatles, U2, Coldplay e.a.
zijn wel makkelijk terug te vinden maar wat one
hit wonders en alternatieve muziek betreft kan
het zijn dat de rechten ervan in de loop der jaren
bij vier, vijf verschillende firma’s werden ondergebracht. Dat is puur opzoekingswerk. Ik kan
gelukkig gebruik maken van verschillende
contacten, netwerken en databases om in te
grasduinen waaronder die van SABAM voor het
auteursrechtelijk luik. In 85 % van de gevallen
vallen de rechten (master en auteursrechten) te
traceren. maar vaak is het uitgebreid zoeken
naar waar de rechten zitten. Een terugkerend
fenomeen is dat de filmmaker de muziek van
zijn keuze op Youtube vindt. Als dat een klassiek
werk is, bestaan daar honderden uitvoeringen
van. Bij zuiver publiek domein geen probleem
maar bepaalde oudere nummers kunnen bvb
door het London Philharmonic Orchestra
heropgenomen zijn in een nieuw eigen arrangement en dan moet je alsnog naburige rechten
regelen. Dat verliezen producenten en regisseurs soms uit het oog. Wat Beatles-nummers
betreft is het in de sector intussen common
knowledge dat de uitgaverechten grotendeels
bij Michael Jackson (erfg.)/ Sony ATV zitten en
dat het EMI/Warner is die de master doet.
Maar soms gaat de keuze van de regisseur
of producent heel ver. Dat gaat van Japanse
schaalklankgeluiden naar originele muziek uit
Puerto Rico of Suriname. Library muziek wordt
ook wel gebruikt. Dat is een one stop omdat je
master- en publishing in één keer regelt èn je
hebt een vaste prijsafspraak. Hier weet je op
voorhand wat er moet betaald worden voor één
minuut muziek.
Soms krijg je ook wel eens het deksel op de
neus. Een regisseur wilde bvb graag muziek van
Françoise Hardy in een film gebruiken maar tot
frustratie van de regisseur en de producent
weigerde de uitgever. De reden kan van budgettaire aard zijn omdat ze vinden dat een nummer
van haar veel geld waard is, of dat de context
waarin de muziek wordt gebruikt afbreuk doet
aan het nummer of er volgens hen totaal niet bij
past.
Red. Beroept de auteur of
componist zich daar op het moreel
recht ?
Op basis van moreel recht kan een nummer
inderdaad geweigerd worden in een productie
door de auteur, componist of zijn vertegenwoordiger de uitgever. Een “neen” krijgen al s
antwoord kan soms zeer frusterend zijn maar
dan start de zoektocht naar een vervangend
stukje bestaande muziek, wat soms tot een
beter of andere resultaat kan leiden.
In vijf jaar verzamelde Wim een uitgebreid,
grotendeels Belgisch bestand met een brede
waaier aan componisten en sound designers
in diverse specialisaties. In de voorbije acht
maand tijd werkte hij maar liefst aan zeven
films in Wallonië mee.
Net voor het verschijnen van dit artikel,
tekenden Wim en Wild Cherry Consult een
overeenkomst met Innis Talent Agency om
zijn activiteiten nationaal en internationaal
nog verder uit te breiden.
(Tania Ghyselinck)
Meer info vind je op
www.wildcherryconsult.be
Wim Coryn
op het internationale
palmares van Wild Cherry
Consult staan ook grote
producties als Gooische
Vrouwen.
Meer interessante weetjes oveR
dit onderwerp, zoals wat filmmuziek
doorgaans in het totaalbudget van
een film vertegenwoordigt; regisseurs
die Wim succesvol reeds in de arm
namen en toekomstige projecten kom
je te weten in ons audio itv
in de app van SABAM-Magazine.
SABAM/artes MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//13
sabam
magazine
hans helewaut: IK voel me
“polItIeK” geëngageeRd
naast de liefde voor muZiek loopt de nood om de belangen van Zijn collega-auteurs te beHartigen
als een rode draad door Het parcours van Hans Helewaut. Zo engageert Hij ZicH al jaren in onZe
raad van bestuur en die van galm. als Het om auteursrecHten gaat, Zijn efficiëntie en transparantie twee prioriteiten die Hem na aan Het Hart liggen. dat laatste demonstreert onZe nieuwe kapitein
graag Zelf door Zijn visie op Het sabam van de komende jaren te delen. (lees ons interview met Hem
op p. 22-21)
ook in onZe app : meer over 2 fabiola,
i n H o u d
15 sabam-prijs beste vertolking werk de vreese voor brian tang
16 de belgische muziekregio’s, deel 7 : de kempen
19 sabam jazz awards 2014
20 nazomeren met buscemi sol y suave
22 Hans Helewaut : ik voel me “politiek” geëngageerd
23 reprografie : je rechten wachten op je !
14//sabam magaZine 78//juli>augustus>september 2014
kapitein winokio en de activiteiten van sabam for culture…
Internationale Beiaardwedstrijd Koningin Fabiola
SABAM-prijs
beste vertolking
werk De Vreese
voor Brian Tang
met de steun van
De internationale Beiaardwedstrijd Koningin
Fabiola was dit jaar toe aan haar zevende editie in
Mechelen. De eerste wedstrijd werd in 1987 gewonnen door Geert D’hollander, die voor de editie van
dit jaar voor één van de opgelegde werken mocht
zorgen en Elegy on a ground, voor mobiele beiaard,
klarinet en strijkers afleverde.
Een voltreffer, zo zou bij de beluistering blijken. Het andere opgelegde werk
was van de hand van Frédéric Devreese. Dit werk, Playback, kwam aan bod
bij de eerste finale dag, en werd gespeeld op de torenbeiaard van de kathedraal. Een jury onder de leiding van de directeur van de internationaal
vermaarde Mechelse beiaardschool, Koen Cosaert, beoordeelde en koos uit
een uitgebreid repertoire, dat naast de plichtwerken ook nog een prelude van
Mathias Van der Gheyn moest bevatten.
Het is gekend dat deze wedstrijd de meest veeleisende is in zijn genre, en doet
dus alle eer aan de hoge normen die wij hier in ons land bereikt hebben op
het gebied van beiaardkunst. Ons land bezit ook zo maar eventjes een 90-tal
beiaarden, die regelmatig hun klanken over straten en pleinen strooien.
De tweede finale dag vond plaats in het Cultureel Centrum van Mechelen
waar de mobiele beiaard opgesteld stond naast het kamerorkest van
Mechelen dat Tom van Den Eynde dirigeerde. Men gebruikte de ‘Bronzen
Piano’ van het duo Reverté i Van Assche. Een nieuw instrument gegoten in
2013, met 50 klokken en een totaalgewicht van ongeveer 2000kg. Toch is dit
instrument, dank zij een ingenieus opbouwsysteem, makkelijk verplaatsbaar
en soepel in het (de)monteren. We konden 5 x luisteren naar de ‘Elegy on a
ground’ van G. D’hollander. Een boeiend en erg afwisselend werk, waarbij de
beide solisten, beiaard en klarinet elkaar muzikaal stimuleren tot een boeiende dialoog en dat gedragen door een strijkersensemble. Verder hoorden
we ook nog werk van Vivaldi, Devreese, Mozart, Loeillet en Bach. Deze finaledag was opgevat als een werkelijke concert, met ook nog een optreden van
het handbellen ensemble van de Jef Denijn beiaardschool als extra.
Laureaten-Laue, Donkersloot, Brink Haazen en Cosaert - Tang en Beullens
Brian Tang,
laureaat Sabam
prijs en Wilfried
Westerlinck
Geert
D’ Hollander ,
Freddy
Devreese
en Wilfried
Westerlinck
De prijzen werden als volgt verdeeld:
1ste Pr.: Joey Brink ( USA), 2de Pr.: Brian Tang ( USA), 3de Pr.: Thomas
Laue ( Australië), 4 de Pr.: Rien Donkersloot( Nederland), 5 de Pr.:
Philippe Beulens ( België)
Ondergetekende mocht de SABAM-Prijs voor de beste vertolking van
het werk van Freddy Devreese uitreiken aan Brian Tang.
Brian Tang (1988) studeerde aan de Universiteit van Berkeley. Hij vervolmaakte zich bij Geert D’hollander die beiaardier is in ‘The Bok Tower
Gardens’ in centraal Florida. Maar naast beiaard speelt Brian ook piano
en cello. Deze beiaardwedstrijd werd dit jaar gekaderd in het 18 de
Wereldcongres voor beiaardiers dat nog liep tot 6 juli en doorgang vond
in Mechelen, Antwerpen, Lier, Leuven, Ieper, Nieuwpoort en Brugge.
Een grote promotie voor ons klinkend erfgoed.
(Wilfried Westerlinck)
© Jules Willems
Negen decennia op de schoolbanken
De naam Jules Willems doet misschien niet meteen een belletje rinkelen maar deze pas negentig jaar geworden auteur-componist en nog steeds actieve (!) muziekleraar verdient het absoluut om eens vermeld te worden in ons magazine. Hij was de
eerste leraar accordeon in Vlaanderen en kreeg intussen van het Ministerie van Cultuur de titel “Ere leraar accordeon”. Vele
grote namen uit de muziekwereld van vandaag leerden de kneepjes van het vak bij Jules. Onder hen Ivan en Mike Smeulders,
Ludo Mariën, Dieter Janssens, Gwen Cresens, Philippe Thuriot (zijn eerste leerling accordeon aan de Kunsthumaniora van
Brussel), Milow, Luc Smets van de Pebbles e.v.a. Verschillende oudleerlingen van hem geven inmiddels zelf les. Naast zijn
bedrijvigheid als muziekleraar in prestigieuze conservatoria als het KVMC in Antwerpen en beoefenaar van andere instrumenten als piano, viool en gitaar verschenen zes studieboeken en een polyfoonstudieboek voor accordeon van zijn hand. Wij
wensen deze kranige muzikale duizendpoot alvast nog vele jaren op de schoolbanken ! (TG)
SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//15
DE BELGISCHE MUZIEKREGIO’S, DEEL 7:
DE KEMPEN
Doe maar gewoon is hier een veelgehoorde imperatief : Hoe moeilijk is het voor een muzikant
in de kijker te lopen, wanneer hij ver van de grote stedelijke centra opereert? We vroegen
het aan de nazaten van The Scabs, De Kreuners en andere bands uit de kempen, een streek
die zich uitstrekt van het noorden van Vlaams-Brabant tot grote stukken van de provincies
Antwerpen en Limburg.
Gepetto & the Whales
De Kempen is zo’n regio waar de media zelden hun schijnwerpers op
richten. Dat neemt niet weg dat ze een belangrijke rol hebben gespeeld
in de ontwikkeling van de Belgische popmuziek. The Chrome mocht in
1982 de RockRallytrofee op zak steken. Het Antler/Subway-label, tijdens de eighties in Aarschot opgericht door Maurice Engelen en Roland
Beelen, speelde een voorname rol bij de popularisering van de new
beat. Engelen zou later met Praga Khan en Lords of Acid zelfs mondiaal
succes oogsten.
The Bats, Octopus (met Paul Michiels) en The Scabs zetten Diest op de
muzikale wegenkaart, terwijl de Lierenaars met De Kreuners, The Wolf
Banes en, later, Ruben Block van Triggerfinger hun eigen helden naar
voren schoven. En Laïs uit Kalmthout bracht tijdens de jaren negentig
een heuse folkrevival teweeg.
Ook vandaag is er aan jonge Kempische bands nog steeds geen gebrek.
Denk maar aan het elektropunkgezelschap Psycho 44 (Grobbendonk),
het atmosferische Lightning Vishwa Experience (Oost-en Westmalle),
de bluesgetinte Dumb Brothers (Kalmthout) of de stonerrockers van
Moonward (Diest). De Limburgse Kempen worden dan weer onveilig
gemaakt door singer-songwriter Astronaute, het Pavement-achtig
Tonsils en het potige, met Raketkanon verwante Guru Guru.
ZIJN DE KEMPEN EEN VRUCHBARE VOEDINGSBODEM
VOOR POP- EN ROCKMUZIEK?
Maarten Michielsen (gitarist van You Raskal You): Toen wij begonnen,
werd de scene in Hoogstraten beheerst door punk- en hardcorebandjes. In
de jeugdhuizen van de omliggende gemeenten traden ieder weekend steeds
dezelfde groepen op. Dat was gezellig en het besef dat zoveel streekgenoten actief met muziek bezig waren, stimuleerde je om het zelf nog beter te
doen. Want ook al speelde je aanvankelijk slechts voor een handvol drankbonnen, je deed podiumervaring op en leerde hoe je met een publiek diende
om te gaan.
16//SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014
© Sophie Schellekens
© Gert-Jan De Baets
You Raskal You
Sander Sterkens (zanger-gitarist bij Geppetto & The Whales): In
Wuustwezel leefden vooral punk en harde muziek, maar dat was niet mijn
kopje thee. Vaak had ik het gevoel in de woestijn te opereren. Met muziek
bezig zijn was voor mij dus een zeer individuele ervaring. Ieder groepje dat
ik via YouTube had ontdekt, koesterde ik als een kostbaar goed. In mijn
naïviteit geloofde ik dat alles waar ik naar luisterde totaal onbekend of
schromelijk ondergewaardeerd was. Tot ik in Gent ging studeren en tot mijn
verbazing vaststelde dat iedereen er over Nick Drake of Bert Jansch sprak,
alsof het de normaalste zaak van de wereld was.
Lee Swinnen (Frontman van Tubelight): Diest is een kleine stad, waar
je als muzikant op jezelf bent aangewezen. Je oefent er noodgedwongen in
de garage van je ouders, je slaapkamer of het plaatselijke jeugdhonk. Maar
die underdogpositie ligt me wel. Niemand kijkt je op de vingers en je kunt
doen waar je zin in hebt, zonder al teveel invloeden van buitenaf. Wat in Gent
of Antwerpen gebeurt, ontgaat je hier totaal. Alleen was het niet eenvoudig
in Diest gelijkgestemden te vinden. De leden van Tubelight kwamen toevallig met elkaar in contact via gemeenschappelijke vrienden: ‘Ha, jij bespeelt
óók een instrument, misschien kunnen we samen eens iets proberen?’ En
ook al zijn er enkele cafépodia waar je welkom bent, het is niet vanzelfsprekend uit dit stadje te ontsnappen. Dank zij onze deelname aan de Rock Rally,
wisten we gelukkig ook buiten onze regio optredens te versieren.
Jorunn Bauweraerts (Zangeres bij folktrio Laïs en tegenwoordig
ook actief bij King Dalton): Van huis uit heb ik veel muziek meegekregen,
maar Kalmthout speelde daarbij geen noemenswaardige rol, al vind ik het
een zalige plek om te wonen. Je bent hier vrij, wordt omgeven door de
natuur, hebt een brede horizon – allemaal dingen die ik nodig heb om mij
liever in een klein dorp dat iets mythisch of romantisch heeft, dan in een
stad zonder uitstraling, zoals Sint-Truiden.
als artieste goed in mijn vel te voelen. Hoewel Laïs is ontstaan tijdens een
folkstage in Gooik, vond ons eerste optreden, toen nog als Triskal, plaats
in een Kalmthoutse school, waar we een wedstrijd wonnen. Toch werkten
we zeer geïsoleerd. We waren slechts met ons drietjes en moesten het
aanvankelijk enkel van onze stemmen hebben. Dus repeteerden we, zonder
versterking, bij elkaar thuis in tuin, schuur of keuken. Toen we bij Annelies
‘De wereld vergaat’ zaten in te oefenen, brak er op de Heide een gigantische
brand uit. De lucht zag zwart van de rook. Maar écht representatief voor
Kalmthout zijn we nooit geweest: via het folkcircuit konden we algauw in
heel Vlaanderen terecht. De podia van de lokale cafés heb ik pas veel later,
met King Dalton, ontdekt.
WELKE PLEKKEN IN DE STREEK ZIJN VOOR JULLIE MUZIKALE
ONTWIKKELING VAN CRUCIAAL BELANG GEWEEST?
Sander Sterkens: Toen de punkscene een beetje begon uit te doven,
bleven er enkele belangrijke muziekwedstrijden over: Kant Noord en het
provinciale rockconcours. Ook met de kroegentochten hebben we ons voordeel gedaan. Het belangrijkste festival in de buurt was Puntpop, waar de
grote Belgische bands kwamen spelen. Dat maakte wel indruk. Ik heb er
ooit nog mogen openen met mijn eerste groepje. Cahier de Brouillon in
Hoogstraten was één van die centra waar de harde muziek floreerde, maar
waar ook wij uiteindelijk vaak op het podium hebben gestaan. Het was één
van de leukste plekken om naar optredens te gaan kijken. Een andere fijne
club, al is die bij de jeugd minder bekend, is De Singer in Rijkevorsel: veel
gevestigde artiesten doen er try-outs en er zijn ook al heel wat jazzgroten
gepasseerd.
De meeste muzikanten uit mijn omgeving kwam ik tegen op boerenbals, in
cafés of in jeugdhuizen, maar doorgaans waren ze weinig ambiteus. Wat
een verschil met Gent, waar ik momenteel studeer. Daar heb je allerlei
eilandjes waar muzikanten elkaar treffen. De plek die voor Geppetto & The
Whales het belangrijkst is geweest, was dan weer het Klein Seminarie in
Hoogstraten, waar vier van de zes groepsleden school liepen. We hadden
een gemeenschappelijke voorliefde voor The Beatles en konden met elkaar
zeer gepassioneerd over muziek praten. En al klinkt het niet erg rock-‘nroll, ook de rol van onze ouders valt niet te onderschatten. De vaders van
Jan en Nikas speelden vroeger onder meer bij The Candymen en beschikten nog over een goed uitgerust repetitiehok. Een meevaller, want tot voor
kort waren oefenfaciliteiten in onze regio nagenoeg onbestaand.
tubelight
© Switn
Piet De Pessemier (Ex-Monza en –Krakow, vandaag de spilfiguur van
Mad About Mountains): Herk-de-stad is altijd mijn thuisbasis geweest. Het
is een groene omgeving en dat weidse hoor je ook in onze filmisch aandoende Americana. Mocht ik in een stad zijn opgegroeid, dan zou ik wellicht
eerder als Aphex Twin hebben geklonken. Het nadeel: je hebt de goede
muzikanten hier niet voor het oprapen. De andere bandleden komen allemaal uit Bree of Peer. Niet dat hier geen talent rondloopt, alleen moet je
heel hard knokken om van onder de kerktoren uit te komen. Half werk is in
dit deel van het land niet genoeg. Ik heb een poosje in Gent gewoond en als
ik dat wilde, zat ik daar in een mum van tijd in vijftien verschillende bandjes.
In Herk is het zo moeilijk de juiste mensen bij elkaar te krijgen, dat je wel
verplicht bent je op dat ene ding te focussen. Dat maakt het net zo waardevol. Op het platteland kun je makkelijker het verschil maken. Ik woon dus
Maarten Michielsen: Vier leden van You Raskal You zijn jeugdvrienden
die al acht jaar samenspelen en ook wij kennen elkaar van de middelbare
school. Behalve muziekhandel De Gouden Toets, waar enkele repetitielokalen aan vast zaten, was er in Hoogstraten immers zo goed als niets. We
moesten alles zelf ontdekken. Pas toen we elders gingen studeren, kwamen
we in contact met andere muzikanten en muziekstijlen. Zo evolueerden we
van hardcore punk naar rockabilly en later naar bluesrock en Americana.
Die ontwikkeling is trouwens nog altijd bezig. Tegenwoordig zijn we in de
ban van soul en funk, wat wellicht zijn neerslag zal vinden op onze volgende
cd.
Gepetto & the Whales
© Atos Burez
mad about mountains
SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//17
© Guy Kokken
HOES Gepetto & the Whales
LAÏS
Lee Swinnen: Naast het jeugdhuis hebben we hier in Diest enkel het
Warandepark, echt zo’n plek waar je op je zestiende naartoe trekt om stiekem wat te drinken en een jointje te roken. Het is daar dat de vriendschap
tussen de leden van Tubelight is ontstaan. De bandjes uit de streek zijn ook
allemaal erg solidair met elkaar. Toen, net voor we op het Spotfestival in
Denemarken moesten spelen, mijn versterker stuk ging, kon ik er meteen
één lenen van een vriend. Wanneer we plaatselijke collega’s tegenkomen,
laten we elkaar altijd onze nieuwe nummers horen en geven we elkaar
constructieve kritiek. Ook al durven onze muzikale voorkeuren al eens verschillen, we steunen elkaar zoveel we kunnen.
Jorunn Bauweraerts: Gebeurde er bij ons in de buurt iets interessants, dan was het doorgaans in de Rex in Essen. Daar hadden ze ’s zomers,
met Ambiorex, een eigen muziekfestival, waar ik dikwijls naar optredens
ging kijken. En in Kalmthout had je Jeugdhuis De Zolder, waar we met Laïs
veel gerepeteerd hebben. Veel steun van de gemeente hebben we nooit
gekregen. Ooit probeerden we in een pand waar nog geen bestemming voor
was iets cultureels op poten te zetten, maar het was vergeefse moeite.
Jammer, want ik ken hier nogal wat muzikanten en kunstenaars die nergens
terecht kunnen.
Piet De Pessemier: Een festival als Rock Herk heeft de streek bij liefhebbers van alternatieve muziek zeker bekend gemaakt. En tijdens de jaren
tachtig en negentig hadden we al Jeugdhuis Germinal, waar Mucky Pup en
Caspar Brötzmann het podium inpalmden. Dat liet sporen na: sommigen
gingen in hun kelder meteen ook van die donkere, experimentele muziek
maken. Een andere pleisterplaats voor creatievelingen was jongerencafé
De Pallieter. Eigenlijk omvat Herk-de-stad vijf fusiegemeenten die elk hun
kroegen hebben en waar lokale groepjes hun ding kunnen doen. Maar veel
onderling contact is er niet en meer dan tien interessante muzikanten kom
je hier niet tegen. Gelukkig is de dichtstbijzijnde grote stad, Hasselt, slechts
een kwartiertje rijden van ons verwijderd. En daar bruist het dan weer wél
van het talent.
IS HET, VOOR EEN GROEP UIT DE KEMPEN, MOEILIJK
OM MEDIA-AANDACHT LOS TE WEKEN?
Jorunn Bauweraerts: Tja, je bent minder zichtbaar dan in de grote
steden en wordt van de weeromstuit ook als minder hip beschouwd. Je moet
je dus letterlijk uit de klei naar boven werken.
18//SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014
Maarten Michielsen: Om het te maken, dien je sowieso te verhuizen.
Vanuit Hoogstraten is het niet vanzelfsprekend de radio of de nationale pers
te halen. De meesten van ons hebben hun geboortestreek dus verlaten en
zijn naar Antwerpen uitgezwermd.
Sander Sterkens: Voor ons ging dat vrij vlot. Toen we destijds, met
Kluis 13, door de preselecties van de Rock Rally raakten, werd er meteen
door een regionaal krantje over bericht. En zodra we eenmaal in Humo
hadden gestaan, nam de belangstelling alleen maar toe.
BESTAAT ER ONDER MUZIKANTEN ZOIETS ALS EEN KEMPISCHE
MENTALITEIT?
Piet De Pessemier: Limburgers dragen geen oogkleppen, ze zijn ruimdenkend. Dat hoor je ook aan hun muziek.
Maarten Michielsen: Waar je vandaan komt, is bepalend voor wat je
doet en hoe je denkt. Dat besef groeit nog naarmate ik ouder word. Sinds
ik naar de grote stad ben uitgeweken, merk ik pas echt hoezeer ik verknocht
ben aan mijn Kempische roots. Ze bepalen hoe ik tegen het leven aankijk
en hebben invloed op wat ik schrijf. Ik wil niet veralgemenen, maar het valt
me toch op dat Kempenaars doorgaans nogal bedeesd, ‘down to earth’ en
nederig zijn. Ze lopen van nature niet hoog op met zichzelf. Ook muzikaal
snobisme is hier zo goed als onbestaand. Maar onze underdogmentaliteit
heeft natuurlijk iets paradoxaals: zodra je op een podium gaat staan, kom
je vanzelf in conflict met die Kempische volksaard.
Lee Swinnen: Ook in Diest blijven de meeste muzikanten met beide benen
op de grond. ‘Doe maar gewoon’ is hier een veelgehoorde imperatief.
Jorunn Bauweraerts: We zijn niet het soort mensen dat snel begint
te zweven. Met Laïs braken we door toen we in 1996 op het festival van
Dranouter speelden, en meteen werden we overspoeld met aanbiedingen
van platenmaatschappijen. Voor drie zestienjarige meisjes met de ambitie
de wereld te veroveren was dat nogal overrompelend. En toch beslisten we:
‘Neen, we maken nog geen cd, we willen eerst nog wat rijpen. We zien wel
wanneer we er klaar voor zijn.’ Misschien is het juist dat nuchtere dat ons
Kempenaars typeert? We zullen niet zo gauw naast onze schoenen gaan
lopen.
(Dirk Steenhaut)
met de steun van
1/ VLNR jos knaepen,
Lien Van Steendam, Seppe Gebruers
PATRICK MORTIER,bart maris
EN HERMAN VAN LAAR
©©Christian Overdeput
SABAM Jazz
Awards 2014
Op de openingsavond van het Gent Jazz Festival werden traditiegetrouw de SABAM Jazz Awards uitgereikt. Bart Maris
ontving de SABAM Jazz Award in de categorie ‘Gevestigde
Waarde’ (10.000€). De prijs voor jong talent, de SABAM ‘Jeugd &
Muziek Jazz Award’, ging naar Seppe Gebruers (5000€). Ook ‘de
Muze van SABAM‘ werd uitgereikt.
Deze prijs wordt door SABAM toegekend aan
een Belgische jazzpersoonlijkheid die omwille
van zijn of haar verdiensten succesvolle acties
ondernomen heeft ter ondersteuning van de
jazz. Dit jaar gaat de muze naar fotograaf Jos L.
Knaepen.
In het juryrapport lazen we over Bart Maris : Een
grote openheid en zin voor avontuur, gekoppeld
aan muzikale intelligentie en een sterke persoonlijkheid. Daardoor betekent de aanwezigheid van
de laureaat in diverse formaties steeds een creatieve meerwaarde
Bart Maris : Ik ben ondertussen 25 jaar bezig
met muziek. Mijn eerste groep was Fukkaduk, het
combo rond de gebroeders Rosseeuw. Daarna
werkte ik samen met Johan De Smet die zowat
als toonzetter fungeerde voor de liedjes van
Kamagurka. Johan had een orkest samengesteld
met 20, soms 30 mensen. Zo leerde ik nog meer
collega’s kennen.
Later kwam ik in contact met Peter Vermeersch
en zijn legendarische groep X-Legged Sally. Een
avant-gardistische rock- en jazzband waarmee
ik door Europa trok. 15 jaar geleden hield hij er
mee op omdat hij bang was om in herhaling te
vallen. De laatste jaren ben ik vooral bezig met
de ‘Hot Club de Gand’ waar ik jamsessies speel
op woensdag. Daarbuiten ben ik vooral met heel
veel kleinere projecten, nationaal en internationaal, bezig : Les Poubelles, Glits (met Peter
Vandenberghe) en P’tits Cons. Daarnaast speel
ik veel in duo met onder meer Lode Vercampt,
Stijn Bettens en Sylvie Depauw. Je kan me ook
horen en zien bij groepen als Flat Earth Society,
Jaune Toujours, Moker, de Pandoering, Walabix,
Synaesthetic trip en Electric Barbarian. Die
contacten zijn belangrijk omdat het circuit klein
is en daardoor houd ik ook een vinger aan de pols.
Vroeger was ik een losse muzikant, nu ben ik
verbonden met veel eigen projecten, kleine en
grotere groepen. De liefde voor de muziek blijft zo
centraal in mijn leven.
Pianist Seppe Gebruers werd eveneens uitverkoren. Hij wordt geprezen omwille van zijn grote
muzikale durf en opvallende nieuwsgierigheid
die verder reiken dan de geijkte formules.
Bovendien laat hij een enorm speelplezier en
muzikale passie zien.
Seppe Gebruers : Ik was samen met enkele
vrienden genomineerd en iedereen verdiende te
winnen. Ik ben de jury erg dankbaar en ook wel
wat verrast, want sommigen zeggen dat ik de jazz
wat ontgroeid ben. Ik kies vaak voor hedendaagse
muziek en daarnaast ga ik graag improviseren bij
mijn eigen composities. De oude tradtionele jazz
zit daar niet meer in, er zijn andere stijlen voor in
de plaats gekomen. Daarom was ik des te meer
verrast door de award. Ik blijf echter nieuwsgierig
en geloof rotsvast in mijn eigen ding. Ik blijf er voor
werken, alleen zo bekom je appreciatie.
De komende maanden concentreer ik me op Ifa y
In het juryrapport lazen we over Bart Maris :
Een grote openheid en zin voor avontuur, gekoppeld
aan muzikale intelligentie en een sterke persoonlijkheid.
Daardoor betekent de aanwezigheid van de laureaat in
diverse formaties steeds een creatieve meerwaarde .
Jos Knaepen : Ik had
me totaal niet verwacht
aan de prijs. Ik ben nu
30 jaar bezig en eigenlijk
is er in die tijd niet zo veel
veranderd. De muzikanten
blijven bij voorbeeld
even toegankelijk als
vroeger.
Xango waarbij we meer kiezen voor elektronica
om zo te komen tot muziek die mogelijk dansbaar
is. Daartoe kiezen we ook voor groove en allerhande ritmes. Er is ook nog Bambi Pang Pang, een
ander leuk project waarmee we binnenkort gaan
opnemen. Ook dat wordt hedendaagse, metrotonale muziek waarbij we experimenteren met
kwarttonen en diverse stemmingen. Veel projecten dus waarbij alles in dezelfde lijn ligt, maar
telkens komen er nieuwe elementen bij.
Last but not least kreeg Jos L. Knaepen ‘de
Muze van SABAM’. Hij fotografeert al 30 jaar de
jazz-scene en zijn werk wordt gepubliceerd in
internationale jazzbladen. Hij ontving de prestigieuze prijs voor zijn inzet voor de jazz en de
kwaliteit van zijn werk.
Jos Knaepen : Ik had me totaal niet verwacht
aan de prijs. Ik ben nu 30 jaar bezig en eigenlijk is
er in die tijd niet zo veel veranderd. De muzikanten
blijven bij voorbeeld even toegankelijk als vroeger.
Daarvoor deed ik pop- en rockartiesten en die
waren lastiger. In de jazzwereld is iedereen erg
benaderbaar. Helaas zijn er te veel fotografen die
op de verkeerde momenten foto’s nemen waardoor de muzikanten strenger worden bij het laten
nemen van foto’s. Iedereen zou eigenlijk al moeten
weten dat je best niet flitst tijdens een rustige
pianosolo.
Ik bewaar hele mooie herinneringen. Vorig jaar
kwam ik Charles Lloyd in een Antwerps hotel
tegen na zijn concert op Jazz Middelheim. Hij zei
me vriendelijk: I see you all the time, but you’re
never in the way. Dat was voor mij een onvergetelijk moment net als het concert van Toots
Thielemans in Carnegie Hall. Op het einde van dat
optreden stond hij lachend te genieten van het
overweldigende applaus. Dat deed me heel veel,
ik kreeg er ook kippenvel van.
(Steven Verhamme)
SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//19
nazomeren
met buscemi
sol y suave
20//sabam magaZine 78//juli>augustus>september 2014
© buscemi
om de twee jaar trakteert buscemi op een nieuw album en deZe Zomer kreeg de wereld soL Y
sUaVe voorgescHoteld. ik was in een Zonnige bui. lacHt dirk swartenbroekx als we Hem vragen
naar Het ontstaan van de plaat. de tracks werden door Hem gescHreven en geproduceerd met
medewerking van HenriQue marQues en een reeks artiesten uit binnen- en buitenland. maar
ook al lijkt Het net alsof je een Hele batterij muZikanten Hoort, tocH is dat de verdienste van
één man.
Latin blijft één van de hoofdkenmerken van Buscemi
maar ik probeer toch steeds uitstapjes richting andere
genres te nemen. Per slot ben ik nog altijd een dj die
naar diverse muziekstijlen luistert. Ik vind het fijn om
die in mijn muziek te integreren.
een nokvol Tour & Taxis en dito Vorst Nationaal
tijdens de Wereldbeker Voetbal.
Dirk: Spelen op een event rond het voetbal voor
geheel, de nieuwe versie loopt goed en staat op
diverse voetbalcompilaties.
Ook via compilatiereeks Swing revolution maakt
de wereld kennis met Buscemi.
Dirk: Dat is een nieuwe stroming van old school
swingmuziek, van balkan tot charleston, uit de
jaren veertig en vijftig in een nieuw jasje. Ik sluit
zo’n beetje overal aan, fijn dat mijn muziek op die
manier wereldwijd wordt opgepikt.
Na Dirks samenwerking met Daan vorig jaar
komt diens sidekick Isolde Lasoen eerstdaags
aan de beurt.
Dirk: Isolde brengt een EP uit en ik ga daar een
track van remixen. Ook met folkjazz-groep Raft
ga ik binnenkort in zee voor een gezamenlijk project. Elk jaar zijn er wel één of meerdere artiesten
waarmee ik samen werk. Ik zie wel wat of wie
mijn pad kruist.
vijfduizend mensen in Tour en Taxis was onwezenlijk. Het WK is sowieso fijn om te volgen, al was
het alleen maar voor de mix van culturen en
gebruiken van bepaalde landen. Bovendien wordt
er overal naar gekeken.
Dat brengt ons naadloos bij de voetbalhymne
die Buscemi dit jaar remixte naar de klassieker
Olé Olé van Roland Verlooven (Armath), Deja en
Hans Kusters.
Dirk: Heel leuk en een eer om te doen. Dat nummer gaat de wereld rond hè. Ze wilden graag dat
ik er mijn eigen ding mee deed, op voorwaarde
dat het herkenbaar zou blijven. Zolang “Olé Olé”
erin bleef, was het voor hen OK. Ik heb dat simpel
opgelost met beats en akoestische, flamenco-achtige gitaren. Ik ben heel tevreden over het
Dit najaar volgt nog een tournee met een vijfenzeventig-koppig filharmonisch orkest langs
alle Kinepolis-vestigingen .
Dirk: We hebben een vijftiental filmthema’s
gekozen en die brengen we live in de bioscopen.
Het wordt een mix van electronica en orkest.
Filmscores van Buscemi zelf konden we al ontdekken in o.a. Guy Lee Thys’ film Mixed Kebab
en in De Rodenburgs.
Na voetbal, mode -Buscemi heeft ook een
eigen zonnebrillenlijn i.s.m. Philip Hoet- en
film volgt in 2015 een dansvoorstelling met
muziek van Buscemi. De voorstelling met een
ensemble van vijf dansers komt in maart in de
zalen. Wordt vervolgd.
(Tania Ghyselinck)
Aan het begin van de zomer speelde Dirk voor
O Sarracino van Rocco con Buscemi werd dit jaar uitgeroepen tot lijflied van Brussel Danst.
Dirk producete de plaat van zijn beroemde streekgenoot enkele jaren geleden.
Dirk: Ik heb altijd graag en goed met Rocco samengewerkt. En nu kwam de stad Brussel zelf met
deze vraag. Het nummer sluit perfect aan bij de culturenmix van onze hoofdstad.
Zomer nog even na en beleef Sol y Suave en O Sarracino opnieuw in onze app !
© UHO Nights, Leuven
Dirk: Ik ken van niks alles maar van veel een
beetje (lacht). Ik speel zelf gitaar, piano en bas in
en nadien volgt het knip- en samplewerk. Daar
komen geen gastmuzikanten bij te pas, dat lijkt
inderdaad alleen maar zo (lacht), omdat er zoveel
in zit. Live ga ik uiteraard wel met muzikanten het
podium op. Die bezetting wisselt continu, met
Roland Bindi bvb (voormalig Allez Allez), percussionist MC Wilfredo Hernandez, een Antwerpse
Cubaan, Hans Forceville (vroeger La Gazz), Yves
Fernandez op blazers (Lady Linn), Jo Hermans,
Sam Versweyveld en een paar saxofonisten.
Aline Lua, een Braziliaanse zangeres met wie ik
al vaak heb samengewerkt, is opnieuw van de
partij op Sol y Suave. Net als Luigi Catalano, een
Italiaan uit Genk met een hele mooie stem, die het
midden houdt tussen Frank Sinatra en Paolo
Conte. Verder Kyoko Baertsoen, Karen Verresen
(Bovarii) en een paar buitenlandse MC’s. Karen,
Kyoko en Aline zingen regelmatig live mee.
De drie zangeressen schreven ook aan enkele
nummers mee. Net als bvb. Eline De Munck
en Regi Penxten aan respectievelijk Gagarin
(ft.Eline) en This is Bossa Nova.
Dit is bossa nova allright, zij het met een twist,
zwoele beats en grave grooves, het handelsmerk
van Buscemi is tijdloos. De formatie draait intussen twee decennia mee aan de top en voerde
bezieler Dirk al meermaals naar Latijns Amerika.
Het continent liet zich vloeiend vertalen in zijn
muziek maar Buscemi’s klankenpalet wordt
steeds ruimer.
Dirk: De eerste platen waren duidelijk iets meer
richting Latijns-Amerika. Maar intussen draai
ik al meer dan tien jaar intensief en overal. Dat
sluipt ook in de muziek. Je leert nieuwe mensen
kennen. Van alle kanten komt er muziek op mij af.
Onlangs heb ik nog een Canadese track geremixt
van BET.E and STEF, een beetje Sadé-achtig…
Dirk: Na een plaat blijf ik altijd verder muziek
maken. Er komen constant nieuwe nummers bij.
Latin blijft één van de hoofdkenmerken van
Buscemi maar ik probeer toch steeds uitstapjes
richting andere genres te nemen. Per slot ben ik
nog altijd een dj die naar diverse muziekstijlen
luistert. Ik vind het fijn om die in mijn muziek te
integreren.
Dirk: Sol y Suave voerde ons intussen zuid-­
waarts naar optredens op het Route du Soleilfestival in Avignon, Nabilah openluchtclub in
Napels, Barcelona enz.
België en Nederland moeten niet onderdoen.
Deze zomer stoomde Buscemi langs het Afro
Latino Festival in Bree, Marktrock Den­
dermonde, Sfinks Mixed, Parkies enz.
Of er nog een festival op Dirks verlanglijstje
staat ? Enkel op les Ardentes heb ik nog niet
gespeeld in België. Er zijn zoveel leuke festivals,
iedere stad heeft hier praktisch een eigen festival, meer dan in de rest van de wereld. Op zo’n
kleine schaal zijn er zoveel mogelijkheden om te
performen. De aanvragen voor optredens van
Buscemi blijven continu binnenstromen.
MET ERWIN SCHELTJENS op UHO NIGHTS, LEUVEN
Download nu onze app
Hoe hij zijn optredens boeiend houdt en welke Belgische topartiest hem
stante pede mag bellen voor een remix verneem je in een audiofragment uit ons
interview met Dirk, optimist met mensenkennis, bon vivant en rasechte nachtraaf.
Zijn devies nemen we graag ter harte: “Life is music & go with the flow.”
SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//21
SABAM verwelkomt Hans Helewaut als nieuwe gedelegeerd bestuurder
Hans: Ik voel
me “politiek”
geëngageerd
Wissel van de wacht bij SABAM. Johan Verminnen
volgde dit voorjaar Stijn Coninx op als voor­
zitter terwijl Hans Helewaut door de Ra ad
van Bestuur van 3 juni ll. werd verkozen tot
onze nieuwe gedelegeerd bestuurder a an
Nederlands­talige kant. Hij volgt op zijn beurt
Johan op, die het mandaat gedurende zeven
jaar met glans opnam. Hans kennen jullie uiteraard als een ervaren muziekproducer, -uitgever en componist van heel wat filmmuziek.
Samen met zus Elsje en schoonbroer Chery Derycke maakte hij tevens furore met Elisa Waut.
Van de band die o.m. popevergreen Four Times More aan ons patrimonium
toevoegde, wordt eind dit jaar nieuw werk verwacht. Benieuwd hoe Elisa
Waut anno 2015 klinkt.
Naast de liefde voor muziek loopt de nood om de belangen van zijn collega-auteurs te behartigen als een rode draad door het parcours van Hans.
Zo engageert hij zich al jaren in onze Raad van Bestuur en die van GALM.
Als het om auteursrechten gaat, zijn efficiëntie en transparantie twee
prioriteiten die hem na aan het hart liggen. Dat laatste demonstreert onze
nieuwe kapitein graag zelf door zijn visie op het SABAM van de komende
jaren te delen.
Hans: Naarmate ik langer met GALM actief was, werd me voorgesteld om
lid te worden van de Raad van Bestuur van SABAM. Ik had op dat moment meer
tijd en voelde me “politiek” geëngageerd. Dat is misschien een vreemd woord
om te gebruiken maar zo voel ik het nog steeds aan. Vroeger was het bon ton
om enkel kritiek te hebben op de werking van SABAM maar intussen hebben
we als belangenvereniging allang ingezien: SABAM, dat zijn wij, een coöperatieve die volledig gestuurd wordt door de leden. Maar dat impliceert
engagement van die leden, deelname aan de algemene vergadering en
vertegenwoordigers in het bestuur.
Wat zijn de huidige prioriteiten?
Hans: Het huidige politieke klimaat dicteert zelf wat er moet gebeuren.
Transparantie is hoe dan ook prioriteit nummer één. Over onze werking, verdeling en de commissies die worden genomen. Tweede prioriteit is de verdere
uitholling van het auteursrecht en collectief beheer te voorkomen. Ik ben een
groot believer. Velen denken dat collectief beheer in deze tijden van internet
niet meer is aangepast maar ik denk dat het net nu nog belangrijker is omdat
je als individu niet zelf kan gaan onderhandelen met de Googles van deze
wereld, de digitale televisiezenders enz. Collectief beheer, dat de auteurscomponisten rechtstreeks vergoedt voor commerciële exploitatie van hun
werk door derden, lijkt mij nog altijd de beste optie. Door zelf naar Spotify te
gaan en te proberen onderhandelen, gaan we er niet geraken. Dit beheer
Intussen legde Hans zopas mee de laatste hand
aan Dimitri, een Franse animatieserie in co-productie
met het Belgische Beast Animation. Net als nieuw werk
van Elisa Waut komt er ook een langverwacht
wereldmuziekproject nog dit najaar aan.
overlaten aan commerciële bedrijven heeft als gevaar dat ze niet te controleren zijn, en hun eigen commercieel belang altijd zal primeren op het belang
van de auteurs-componisten.
Denk je dat die boodschap al voldoende
doordringt bij de auteurs ?
Hans: Er is zeker nog nood aan sensibilisering over het belang van het
auteursrecht. Zeker wat internet betreft, want dit wordt meer en meer het
belangrijkste distributiekanaal voor ons werk. Maar ook hier moet een deel
van de inkomsten terug naar de sector en de scheppende kunstenaars komen.
Google, Spotify, Deezer enz. zijn per slot toch allemaal bedrijven die winst
maken. Ik zie geen verschil met een radio- of televisiestation. Net dat collectief beheer maakt dat er een stukje is dat je rechtstreeks kan regelen.
Natuurlijk is er de druk van die nieuwe multinationals die onze content vrij
willen gebruiken, maar als er geen geld terugvloeit naar de sector en de
scheppende artiesten, dan zie ik het somber in voor het culturele aanbod dat
hieruit voortkomt. En er is de druk om alles op voorhand te regelen, in een
contract tussen auteur en producent, waarbij de rechten 100 % overgedragen
worden. Zeker in de audiovisuele sector komt dit vaak voor. Zelf ervaar ik dit
met muziek in audiovisuele producties, waar er meer druk is om alles in zo’n
“Amerikaans contract” te gieten: “work for hire” betekent één keer betaald
en voor de rest int de producent alles. Die kan ik echter niet gaan controleren.
In politieke kringen denkt men vooral aan de consument die gebaat is met die
absolute marktvrijheid, want die heeft quasi gratis toegang tot alles, maar
men denkt minder aan de gevolgen voor de cultuur en entertainmentsector
op langere termijn als er enkel nog een businessmodel bestaat voor het ‘verpakken en herverpakken ‘van onze werken, terwijl deze zelf niet of bitter
Voor muziek is er maar één beheersvennootschap in België met
wederkerigheidsakkoorden met de andere landen maar als je kijkt naar wat
er in Europa gebeurt, is de kans dat alles binnen vijf of tien jaar nog lokaal
zal gebeuren eerder klein. Er zit een hergroepering aan te komen
en een fragmentatie van het repertoire voor online is nu reeds een feit.
22//SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014
weinig bijdragen voor deze werken. Als je het historisch bekijkt, is de kleine
artiest altijd verliezende partij geweest. We moeten solidair zijn en opkomen
voor onze rechten. De meesten beginnen er jong aan en zijn enkel begaan met
een maximale verspreiding van hun werk om opgemerkt te worden en bekendheid te verwerven. Inkomsten zijn vaak pas bekommeringen voor later, en live
spelen wordt gezien als enige bron van inkomen.
Maar als artiesten er een paar jaar later hun job willen van maken, moeten
daar ook inkomsten tegenover staan. Rechtstreeks betaald worden om te
spelen of muziek in opdracht te maken is één ding maar de vruchten te kunnen
plukken van commerciële exploitaties van je werk is minstens even belangrijk.
Door zijn roots in de popwereld en latere activiteiten als componist van
muziek op bestelling voor o.a. films, deed Hans ervaring op in diverse
sectoren. Hij merkt verschillen maar ook parallellen op.
Hans: Muziek en audiovisueel volgen hetzelfde parcours. Er was de CD en
DVD markt en daarnaast exploitatie door radio en televisiestations, maar deze
markt staat nu volledig onder druk door het internet. Literatuur volgt min of
meer ook hetzelfde parcours, weliswaar aan een veel lagere versnelling omdat
het boek als object standhoudt. Maar ook theater, een podiumkunst die vooral
een één op één relatie heeft met het publiek, en beeldende kunst zien hun
werken geëxploiteerd door derden. Dat heb je niet meer in de hand en gaat
België, Europa en de wereld rond.
SABAM is als multidisciplinaire beheersvennootschap, samen met SGAE
(Spanje) een buitenbeentje in Europa omdat ze meerdere disciplines vertegenwoordigt. Dit heeft zeker troeven. Er is een uitgebreide know-how en
logistieke infrastructuur. Waarom deze dan niet gebruiken voor verschillende
types van rechten. Economie d’échelle zoals dat zo mooi wordt genoemd, een
schaalvoordeel waardoor de commissies laag kunnen gehouden worden voor
een uitstekende dienstverlening, met name een zo nauwkeurig mogelijke
verdeling van de rechten.
Ook voor het eenheidsloket, door de overheid opgelegd, zou dit een voordeel
kunnen zijn.
Ontdek in de app een audio interview met Hans, waarin hij zijn
kijk geeft op het gebruik van muziek door de jaren heen,
communicatie en op welke manier de inkomsten op
muziek e.a. vandaag en in de toekomst deels terug naar
de sector kunnen gaan.
Reprografie
Je rechten wachten op je !
Ben je een auteur, illustrator, fotograaf, schilder,… en werd je werk in 2013
gepubliceerd ? Lees dan snel verder !.
Wist je dit al ? Auteurs (nvdr: in de brede zin
van het woord) en uitgevers hebben recht op
een vergoeding wanneer hun op grafische
drager (lees: papier) vastgelegde werken
onder bepaalde voorwaarden gekopieerd
worden. De inning van deze reporgrafierechten wordt verzorgd door de collectieve
beheersvennootschap REPROBEL. SABAM
ontvangt van REPROBEL elk jaar bedragen
voor de fotokopieën die van de werken van
haar vennoten gemaakt worden.
De deadline van 30 september verstrijkt eerstdaags en zonder aangifte kunnen we je geen
reprografierechten uitkeren. Daarom vragen
we je om – indien nodig- nog een aangifteformulier in te vullen en het ons uiterlijk op 31
oktober 2014 terug te bezorgen; je vindt de
aangifteformulieren op onze website: http://
www.sabam.be/nl/sabam/repronet (opsturen
naar [email protected])
Naast je in 2013 op grafische drager gepubliceerde werken kan je nog (tot bovenstaande
datum) een aangifteformulier indienen voor
werken die in 2011 en/of 2012 gepubliceerd
werden en die je nog niet bij SABAM hebt aangegeven.
Aarzel niet om ons
te contacteren mocht je nog
vragen hebben.
(e-mail: [email protected] –
tel: 02 286 82 11)
SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//23
Nazomeren met Buscemi
lees meer op blz. 20 en ontdek
alle foto’s en clip op je tablet,
download nu de app
Hoofdredacteur Christophe Depreter / Kern-/eindredactie Tania Ghyselinck / Redactiecomité Hans Helewaut, Johan Verminnen, Claude Martin, Christophe Depreter,
Jérôme Van Win, Tania Ghyselinck, Sylvie Godefroid, Marleen Francois / Werkten eveneens mee aan dit nummer Jonas Vanhove, Felix Vermeirsch, Dirk Steenhaut
en Steven Verhamme / Vertalingen Jens Devogelaere, Frédéric De Vadder / Herlezing Jens Devogelaere / Lay out Olagil / Druk en verdeling Symeta / Foto’s Illustraties
© Merho, SABAM/TG, Patrick Van Laer, Deneyer, Jesse Willems, Johan Demeester, Willy Vandersteen, Jules Willems, Gert-Jan De Baets, Sophie Schellekens,
Switn, Atos Burez, Guy Kokken, Christian Overdeput, Buscemi, UHO Nights Leuven Verantwoordelijke Uitgever : Hans Helewaut, Gedelegeerd bestuurder
Coördinatie : Tania Ghyselinck, Aarlenstraat 75-77, 1040 Brussel – [email protected]
Burgerlijke Coöperatieve Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid SABAM.- Reg. Burg. Venn. Brussel Nr. 6 -SABAM lid van CISAC - Aarlenstraat 75-77 - 1040 Brussel - BTWBE-0402.989.270 RPR Brussel - Website : www.sabam.be. Niets uit dit nummer mag opnieuw gepubliceerd worden zonder voorafgaande toestemming van de verantwoordelijke uitgever. Coverfoto : © Merho

Reglement SABAM

SABAM_MAGAZINE_77_PAPIER_NL_07D_BL_ coroz.indd

EERSTE SABAM AWARDS UITGEREIKT!

Fuiven en feesten - FOS Open Scouting

Download brochure

Jaarverslag 2013

Mediasheet 2015

N.V. IP BELGIUM S.A. – Av. Jacques Georginlaan 2 – Bruxelles

TV-Theek Gids

H asp engo u w TAC Wallonie Sezo ens Ypres Om lo o p - BFO-BRC

docu, dwaas en deskundig

verslag 19 juni 2014 - Wijkplatform Barneveld Centrum

Cristopher Holloran – CV 2014

Biografie Gaite Jansen