Zorg dat het paard een plek krijgt om te liggen: Paarden die hoefbevangen zijn, hebben pijnlijke voeten en willen deze graag ontlasten. Ideaal is een voerbak bij het natte zand met daarnaast een dik strobed, zodat het paard zoveel als mogelijk kan gaan liggen. • • • Ondersteunen van de voet: Zoals hierboven besproken, kan er veel mis gaan in de ondervoet, wat leidt tot pijn, ‘zakken’ en ‘kantelen’ van het hoefbeen. Soms wordt de achterzijde van de hoef verhoogd (bijvoorbeeld met piepschuim), zodat het dier als het ware ‘op hoge hakken staat’. Op die manier kan het paard wat makkelijker lopen en trekt de diepe buigpees minder hard aan het hoefbeen. Speciaal hoefbeslag wordt nogal eens gebruikt bij paarden waarbij de acute fase over is. • Gebruik van medicijnen: Omdat hoefbevangenheid een zeer pijnlijke aandoening is, zijn pijnstillers een heel belangrijk deel van de therapie. Deze medicijnen hebben naast een pijnstillende werking ook een belangrijke functie als ontstekingsremmer. Het is bekend dat bij hoefbevangenheid een doorbloedingsprobleem optreedt in de ondervoet. De dierenarts kan dit proberen te behandelen met bloedvat verwijdende medicijnen en middelen die een remmend effect hebben op de bloedstolling. • Neem de oorzaak weg: Vaak is de eerste actie het stoppen met het geven van krachtvoer en het dier uit de weide halen. Als het paard lijdt aan een ziekte die mogelijk de oorzaak is van de hoefbevangenheid, dan dient deze uiteraard behandeld te worden (bv. PPID of EMS). Indien de oorzaak overbelasting als gevolg van ernstige pijn aan het andere been is, dient de therapie daar ook op gericht te zijn. Ga niet met het paard lopen: Een acute hoefbevangenheid is zeer pijnlijk, vooral wanneer de hoeven worden belast. Daarnaast kan iedere stap er voor zorgen dat het gewicht van het paard het hoefbeen nog verder laat zakken en kantelen, met alle gevolgen van dien. Transport naar een kliniek kan al ernstige gevolgen hebben en daarom zal de dierenarts er vaak voor kiezen thuis te behandelen. • Zorg dat de voeten gekoeld worden: Koelen verandert de doorbloeding in de ondervoet in positieve zin. Soms worden de dieren in het natte zand neergezet, wat een goede optie is, mits er ook een droog stuk is waar het dier kan gaan liggen. Een goed alternatief BESTEED BIJ HOEFBEVANGEN PAARDEN VEEL AANDACHT AAN DE JUISTE VOEDING EN HOEFVERZORGING Voorkomen is beter dan genezen Vermoedt u dat uw paard hoefbevangen is? Paarden die regelmatig hoefbevangen zijn, hebben goede hoefverzorging nodig. Daarnaast is het heel belangrijk om er samen met de dierenarts achter te komen wat de oorzaak is en om vervolgens deze oorzaak te behandelen. Omdat hormoonaandoeningen een grote rol spelen bij het ontstaan van hoefbevangenheid, kan bloedonderzoek veel informatie geven. Het bepalen van de ACTH-spiegel bij hoefbevangen paarden om PPID op te sporen, is daar een goed voorbeeld van. Andere belangrijke voorzorgsmaatregelen zijn: voorkom dat het paard teveel krachtvoer krijgt, laat het paard beperkt in een ‘vette’ weide lopen, laat in geval van EMS het paard afvallen en stel bij PPID in overleg met de dierenarts een behandeling in. Zo kan (een nieuwe aanval van) hoefbevangenheid vaak worden voorkomen. BLOEDONDERZOEK KAN HELPEN BIJ HET VINDEN VAN DE OORZAAK HOEFBEVANGENHEID Neem direct contact op met uw dierenarts en betrek uw hoefsmid bij de verzorging. Deze folder is beschikbaar gesteld door Boehringer Ingelheim Lijdt een paard aan de pijnlijke ernstige acute hoefbevangenheid, dan moet er direct actie worden ondernomen. Omdat de gevolgen groot kunnen zijn, is het consulteren van de dierenarts altijd noodzakelijk! Overleg altijd met uw dierenarts en hoefsmid welke specifieke behandeling uw paard nodig heeft. is het verbinden van de hoeven met natte verkoelende verbanden. De verbanden moeten dan wel elk uur weer goed koud worden gemaakt, omdat anders het middel erger is dan de kwaal. Er bestaan ook speciale ‘koelschoenen’. Versie februari 2014 Behandelen www.boehringer-ingelheim-ah.nl www.ppidbijpaarden.nl informatie voor eigenaren over hoefbevangenheid bij het paard Hoefbevangenheid (laminitis) komt regelmatig voor. Hoeveel paarden in Nederland aan deze aandoening lijden, is niet exact bekend, maar iedere paardenliefhebber kent wel een paard of pony die er last van heeft of heeft gehad. Aangezien het een ernstige en pijnlijke aandoening betreft, is het niet alleen belangrijk om de hoefbevangenheid zelf te behandelen, maar ook de oorzaak: voorkomen is beter dan genezen. Herkennen Foto met dank aan D. Rendle Acute hoefbevangenheid wordt herkend aan ernstige pijn in de ondervoet. Meestal treedt het aan meerdere voeten tegelijk op, waarbij de voorbenen vaker aangedaan zijn dan de achterbenen. Hoefwand Foto met dank aan W. Jahn De hoef De ondervoet van het paard bestaat, net als onze vinger, uit allerlei verschillende onderdelen. Het laatste vingerkootje lijkt op het hoefbeen en de nagel op de hoefwand. De hoorn van de hoefwand wordt, net als bij onze nagel, aangemaakt door de onderliggende lederhuid. De lederhuid en het hoefbeen zitten met de zogenaamde lamellen aan elkaar vast. Deze lamellen zorgen er voor dat het paard ‘stevig in zijn hoefschoenen staat’. Het gebied van de lamellen bevat zeer veel bloedvaten en zenuwen die deze regio van voedingsstoffen, zuurstof en gevoel voorzien. Wanneer er in dit gebied iets misgaat, kunnen de gevolgen voor het paard groot zijn. Oorzaken EEN ACUUT HOEFBEVANGEN PAARD WIL ZIJN VOORBENEN ONTLASTEN Lamellen DE HOEFLAMELLEN VERBINDEN DE LEDERHUID AAN HET HOEFBEEN Er zijn paarden die zoveel pijn hebben dat ze gaan liggen en niet meer op willen staan. Bij de chronische vorm van hoefbevangenheid is de kreupelheid vaak minder duidelijk of helemaal niet aanwezig. Als we hoefbevangen hoeven betasten, dan zijn deze over het algemeen warmer dan normaal. In de acute fase is het ‘kloppen’ van bloedvaten in de kootholte vaak goed te voelen. Als met een hamertje op de hoeven wordt geklopt of er wordt met een visiteertang in de hoeven geknepen, dan zal het paard daar op meerdere plaatsen pijnlijk op reageren. In ernstige gevallen van hoefbevangenheid kan er een zoolbreuk optreden. Het hoefbeen is dan zover in de hoornschoen naar beneden gezakt dat het een scheur in de zool veroorzaakt en uiteindelijk door de zool naar buiten komt. Ook kan de kroonrand loslaten, wat ‘ontschoenen’ wordt genoemd. In meer chronische gevallen kan de hoefbevangenheid worden herkend aan de kenmerkende ringen op de hoefwand die niet evenwijdig aan de kroonrand lopen. Het paard staat vaak met de voorbenen naar voren of ‘trippelt’. In sommige gevallen willen de paarden niet meer van hun plaats komen. Indien ze toch gaan lopen lijkt het of het paard ‘op eieren loopt’. KENMERKENDE RINGEN OP DE HOEF BIJ CHRONISCHE HOEFBEVANGENHEID Om wat meer inzicht te krijgen over de stand van het hoefbeen binnen de hoornschoen kan een röntgenfoto worden genomen. Op deze manier kan het ‘zakken’ en ‘kantelen’ van het hoefbeen worden waargenomen. Helaas geeft een röntgenfoto niet altijd informatie over de ernst van de situatie. Foto met dank aan D. McFarlane PPID en EMS Een verstoring van de hormoonbalans is de meest voorkomende oorzaak van hoefbevangenheid. Dit kan optreden door de opname van bepaalde medicijnen of doordat het dier aan een bepaalde ziekte lijdt. Bekende ziekten bij het paard die voor een dergelijke verstoring van de hormoonhuishouding zorgen zijn pituitary pars intermedia dysfunction (PPID, voorheen de ziekte van Cushing genoemd) en het equine metabole syndroom (EMS). Sommige onderzoeken laten zien dat ongeveer 90% van de hoefbevangen paarden lijdt aan één van deze aandoeningen. Het exacte mechanisme dat leidt tot hoefbevangenheid is nog niet bekend. Waarschijnlijk zorgen de verhoogde spiegels van bepaalde hormonen in het hoefgebied voor verandering in de doorbloeding en suikerstofwisseling, met als gevolg een ontsteking van de lamellen. kootbeen Overige oorzaken Ziekten op een andere plaats in het lichaam kunnen ook leiden tot hoefbevangenheid. Het achterblijven van een deel of de gehele nageboorte, een ernstige longontsteking of ernstige diarree zijn hier een voorbeeld van. Ook het opnemen van een plotselinge grote hoeveelheid krachtvoer of een verblijf op een ‘sappige’ weide kunnen leiden tot hoefbevangenheid. Overbelasting is ook nog wel eens de oorzaak. Paarden met ernstige pijn aan één van de benen verplaatsen een deel van het gewicht naar het tegenoverliggende been. Het gevolg is dat zij de niet-pijnlijke hoef overbelasten. Een vergelijkbare vorm kan ook optreden aan beide voorbenen bij paarden die langdurig op de harde weg lopen. kroonbeen straalbeen hoefgewricht SYMPTOMEN VAN ACUTE HOEFBEVANGENHEID: hoefbeen hoefwand zakken kantelen HET ‘ZAKKEN’ EN ‘KANTELEN’ VAN HET HOEFBEEN • Met de voorbenen naar voren staan • 'Trippelen' • 'Op eieren lopen' • Niet meer willen lopen • Veel liggen • Niet meer willen staan • Hoeven zijn warmer dan normaal • 'Kloppen' van de bloedvaten in de kootholte PAARD MET PPID, EEN ZIEKTE DIE VAAK DE OORZAAK IS VAN HOEFBEVANGENHEID Hoefbevangenheid wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een verstoring van de hormoonbalans als gevolg van PPID of EMS.
© Copyright 2024 ExpyDoc