Stadsdeelreferendum Elandsgracht 6 februari 2014

Referendumkrant Elandsgracht
Woensdag 19 maart 2014
Foto: Richard Mouw
06| 02|14
De Elandsgracht zoals hij nu is.
Wat is uw voorkeur voor de
herinrichting van de Elandsgracht?
Kiest u voor Variant 2+ of voor Variant NUL?
elementen die daar in staan zoals fietsenrekken, banken, palen maar ook de autoparkeervakken en het transformatorhuisje.
Op 26 februari 2013 heeft de deelraad de
voorstellen voor de Elandsgracht besproken. Het stadsdeelplan Variant 2+ gaat uit
van bredere stoepen en meer ruimte op
de middenberm. In deze vergadering
werd ook het burgerinitiatief van de
Initiatiefgroep Elandsgracht besproken.
Dit voorstel, Variant NUL, gaat uit van de
bestaande inrichting: behoud van de parkeerplaatsen op het middenterrein en het
transformatorhuisje en voetgangersdoorsteken. Variant 2+, werd door de stadsdeelraad aangenomen. Hierop besloot de
initiatiefgroep een referendumverzoek in
te dienen. Met in totaal 4.695 geldige
handtekeningen werd de benodigde grens
van 4.000 voor een referendumverzoek
gehaald. In het najaar van 2013 kende de
deelraad het verzoek toe.
Het referendum is aangevraagd door
Mainse Rijpkema en Stephan Willenborg
van de Initiatiefgroep Elandsgracht. De
initiatiefgroep is het niet eens is met het
raadsbesluit voor inrichting van de openbare ruimte op de Elandsgracht en de
wijze waarop het besluit tot stand is
gekomen. Het stadsdeel wil de Elandsgracht inrichten met de zogenoemde
Variant 2+, de initiatiefgroep Elandsgracht
ziet liever Variant NUL.
Foto: Wim Salis
Foto: Wim Salis
Plannen voor de Elandsgracht,
een terugblik
Al jaren lang zijn er plannen in de maak
voor de openbare ruimte van de Elandsgracht en het Johnny Jordaanplein. Deze
woon- en winkelstraat in de zuidelijke
Jordaan is toe aan een opknapbeurt. De
herinrichting gaat om de vernieuwing van
de openbare ruimte: de rijweg, trottoirs,
middenterreinen, het groen en alle vaste
De referendumvraag
Het stadsdeelreferendum moet uitwijzen welke voorkeur kiezers hebben voor de
herinrichting van de Elandsgracht. U kunt op 19 maart kiezen tussen Variant 2+, het
voorstel van het dagelijks bestuur van stadsdeel Centrum en Variant NUL van de
Initiatiefgroep Elandsgracht. Op pagina twee en drie van deze krant leest u meer in
detail over beide voorstellen en beargumenteren stadsdeel en initiatiefgroep hun
standpunten. De vraag van het stadsdeelreferendum is:
Welke voorkeur heeft u met betrekking tot de
toekomst van de Elandsgracht?
Variant NUL
■
■
■
Variant 2+
De bestaande inrichting en karakter
blijven zoveel mogelijk behouden.
Het transformatorhuisje op het
Johnny Jordaanplein blijft en krijgt
een publieksfunctie.
De parkeerplaatsen op de Elandsgracht blijven zoveel mogelijk
gehandhaafd, waarbij op de middenberm ruimte wordt gemaakt voor
twee doorsteken voor voetgangers.
Foto: Edwin van Eis
Op woensdag 19 maart 2014 wordt het stadsdeelreferendum
herinrichting Elandsgracht gehouden. Kiesgerechtigde inwoners
van stadsdeel Centrum mogen dan aangeven welke voorkeur zij
hebben voor de inrichting van de openbare ruimte op de
Elandsgracht. Het is het eerste stadsdeelreferendum in de
geschiedenis van stadsdeel Centrum.
■
■
■
Herinrichting met verbreding van de
stoepen en ruimte op de middenberm.
Het transformatorhuisje verdwijnt;
de beeldengroep en het Johnny
Jordaanplein blijven behouden.
Alle parkeerplaatsen op straat worden
verplaatst naar de Q-parkgarage op de
Marnixstraat met uitzondering van 32
parkeerplaatsen langs de middenberm, die overdag beschikbaar zijn
voor winkelend publiek. De parkeerplaatsen worden gehuurd op kosten
van het stadsdeel.
2
Referendum Elandsgracht
■
6 februari 2014
Variant 2+
www.centrum.amsterdam.nl/elandsgracht
Welkom terug op de Elandsgracht
Minder drukte, betere parkeervoorzieningen en minder viezigheid, lawaai
en verkeersoverlast. Als je aan bewoners van het centrum vraagt wat zij
willen veranderen aan hun directe leefomgeving, dan weten ze het wel*.
En wat zij willen, is precies wat het stadsdeel voor ogen heeft met de
Elandsgracht. De gracht heeft alles in zich om weer een mooie, sfeervolle
en leuke winkelstraat te worden. Welkom terug op de Elandsgracht!
Op dit moment is sfeer nog ver te
zoeken op de Elandsgracht. 184
Auto’s staan neus aan neus op het
middenterrein en langs de stoep.
Voetgangers kunnen nauwelijks
oversteken en fietsers zitten in de
knel. Deze gracht verdient beter.
Amsterdam verdient beter. Daarom
komt het stadsdeel met een plan om
de Elandsgracht op te knappen: het
2+plan. Met dit plan doen we het in
één keer goed, zodat de Elandsgracht
straks kan worden toegevoegd aan de
lijst van leuke en mooie plekken in
de stad. Plekken waar bewoners en
bezoekers graag komen om te winkelen en elkaar te ontmoeten.
*O&S, Amsterdam in Cijfers, 2013
Foto: Wim Salis
“Nu hebben we de kans om de straat
in één keer goed op te knappen.”
Naar een autoluw centrum
Meer ruimte voor leuke
activiteiten
De Elandsgracht kan een nog
betere winkelstraat worden, voor
de buurt en voor de bezoekers.
Aan het winkelaanbod op de
gracht zal het niet liggen. Wel aan
de sfeer en uitstraling. Die kunnen zoveel beter.
Het stadsdeel wil de ruimte op het
middenterrein autovrij maken en de
stoepen verbreden. De Elandsgracht
wordt dan een echte winkelstraat.
Volle straten, lege garages. Dat kan beter.
Als je de Elandsgracht op komt, zie je vooral geparkeerde auto’s. Om het
moois van de gracht te zien, moet je echt heel goed kijken. En dat terwijl
op een paar honderd meter lopen van de Elandsgracht – op de Appeltjesmarkt – een parkeergarage is die voldoende parkeerplekken heeft.
waar in een gemiddelde week nooit
meer dan twee van de vijf plaatsen
bezet zijn. Dit geldt vooral voor de
eigen openbare garages van de
gemeente, maar komt ook voor bij
een aantal commerciële garages.
Volle straten, lege garages. Dat kan
natuurlijk niet de bedoeling zijn. Het
stadsdeel stelt daarom voor om parkeerplaatsen op de Elandsgracht te
De gemeente Amsterdam richt zich
al jaren op het autoluwer maken van
straten binnen de ring A10, met
behoud van de bereikbaarheid. In het
Parkeerplan van de gemeente staat:
‘Op dit moment staan veel parkeerplekken in bezoekersgarages in het
centrum vaak leeg, terwijl de straten
in de buurt van die garages overvol
zijn. Er zijn garages in de binnenstad
Overzichtelijker, veiliger, met meer
ruimte om te wandelen en meer
plekken om fietsen neer te zetten.
De bereikbaarheid gaat er enorm op
vooruit voor álle gebruikers. En daar
hebben ook de winkeliers baat bij.
Dat bewijzen de Amsterdamse straten die in de top 10 staan van leukste
winkelstraten van Nederland. Met
op 2 en 3 de Haarlemmerdijk en de
Utrechtsestraat.
vervangen door parkeerplaatsen in
de Q-parkgarage op de Appeltjesmarkt. Nu zijn er op de gracht 184
parkeerplaatsen. Straks zijn dit er 32
langs de middenberm op de Elandsgracht en 151 in de garage. Iedereen
met een parkeervergunning voor dit
deel van het centrum kan hier dan
zonder extra kosten parkeren.
Meer plaats voor de fiets
Minder auto’s op straat dus. Dat verbetert niet alleen de kwaliteit van de
openbare ruimte, maar ook de bereikbaarheid voor voetgangers en fietsers.
Variant 2+ = meer ruimte + meer kwaliteit
■
■
De parkeerplaatsen op de
Elandsgracht worden vervangen
door parkeerplaatsen in de Qparkgarage op de
Appeltjesmarkt. 32 plekken blijven overdag voor het winkelend
publiek en ’s avonds voor de
auto’s van de bewoners.
De ruimte op het middenterrein
wordt autovrij gemaakt en de
stoepen verbreed
Het Johnny Jordaanplein met
de beelden van o.a. tante Leen,
Johnny Jordaan, Johnny Meier,
Bolle Jan en Tante Mien wordt –
in overleg met de buurt – opgeknapt.
Kijk voor meer informatie over
het 2+plan op www.centrum.amsterdam.nl/elandsgracht.
Het plan voor de middenberm van de Elandsgracht lijkt op die van de Palmgracht.
Zicht op die mooie Jordaan
De Elandsgracht is een Jordanese gracht met een eigen sfeer en
levendigheid. Het is nog een beetje als de Jordaan van vroeger met
die bijzondere combinatie van rommel-, kunst- en antiekwinkels, vaklieden, restaurants en cafés. Door de middenberm leeg te maken en
de stoepen breder, komt het zicht op de mooie panden terug.
Foto: Richard Mouw
■
Jeanine van Pinxteren, voorzitter van het dagelijks bestuur van het stadsdeel: ‘Een
nieuwe straat aanleggen onder geparkeerde auto’s is zonde van het geld. Als we de
Elandsgracht opknappen, dan doen we het gelijk goed.’
Aan de Elandsgracht staan maar liefst
acht rijksmonumenten, waarvan een
aantal met prachtig houtsnijwerk aan
de gevel. Kijk maar eens naar nummer 78 en 82. Het pand op nummer
51 stamt uit 1672. Hier zat vroeger een
winkel in scheepsbenodigdheden.
Dat kan je zien aan de emmers, kwasten en de Spaanse zeevaarder in het
houtwerk. Het stadsdeel wil graag
dat al die monumentale panden weer
goed zichtbaar worden.
Johnny Jordaanplein blijft
Ook wil het stadsdeel het zicht op de
Prinsengracht terugbrengen door het
transformatorhuisje dat hier staat
weg te halen. Het Johnny Jordaanplein met de beelden van tante Leen,
Johnny Jordaan, Johnny Meier,
Bolle Jan en Tante Mien wordt in
overleg met de buurt opgeknapt. Zo
wordt de Elandsgracht weer echt
Jordanees.
Referendum Elandsgracht
■
3
6 februari 2014
Variant NUL
www.elandsgracht.nu
De stad van de burgers
De Elandsgracht is een florerende
woon- en winkelstraat in de Jordaan.
De gedempte gracht is in de eerste
plaats een winkelstraat voor de buurt,
met een slager, een bakker, een supermarkt. Na zes jaar overleg met de buurt
werd een overeengekomen voorstel
om de gracht op te knappen door het
stadsdeelbestuur van tafel geveegd. Dit
nieuwe bestuur koos voor een plan dat
de hele Elandgracht overhoop gooit;
Variant 2+. De 184 parkeerplaatsen
voor bewoners en bedrijven verdwijnen en worden gedeeltelijk gecompenseerd door 151 parkeerplaatsen te huren
in een particuliere parkeergarage voor
op dit moment geschatte kosten van
€ 272.000,- per jaar.
Het gaat heel goed met de
Elandsgracht!
Herinrichtingsplannen voor de
Elandsgracht, zoals het opengraven in
2002, zijn in het verleden altijd
gesneuveld omdat ze niet getoetst
werden aan de wensen van bewoners
en ondernemers. Daarom werd een
klankbordgroep opgericht (bestaande
uit ambtenaren, winkeliers en bewoners) om gezamenlijk te kijken hoe de
Elandsgracht voor de toekomst beter
zou kunnen worden ingericht. De
conclusie van de klankbordgroep was
dat de Elandsgracht in grote lijnen
goed functioneert en geen ingrijpende herinrichting nodig heeft.
Ook op de informatieavond in 2011
en de inspraakavond in 2012 kwam
duidelijk naar voren: het gaat goed
2+ = belang toeristen voorop stel- met de Elandsgracht en het is niet
len: onnodig, ongewenst en duur
nodig de gracht ingrijpend te veranMet plan 2+ wil het stadsdeel een van deren. Met mate ingrijpen in de platde weinige straten in de Jordaan die
tegrond van de gracht, dat is geen
nog echt voor bewoners en “gewone” probleem, maar hou het daarbij.
winkels en bedrijven is, veranderen
Naar inspraak bewoners niet
in een toeristische wandelpromenade, De “brede stoepen” worden in de geluisterd
Het stadsdeel heeft met de ‘inspraak’
praktijk smaller dan ze nu zijn (zie
voor de buurt helemaal niets gedaan.
kaartje). Een verandering die onnoEr werd een zeer radicaal plan opgedig veel overhoop haalt, heel veel
geld kost (en jaarlijks blijft kosten) en steld, waarbij de Elandsgracht op de
het allerbelangrijkste; waar niemand schop gaat en een heel groot deel van
de parkeerplaatsen verdwijnt.
in de buurt om gevraagd heeft!
Daarnaast wordt het huisje op het
Johnny Jordaanplein gesloopt. Een
wandelboulevard tussen de auto’s
door op het middenstuk van de
gracht levert in een drukke winkelstraat grote ruimteproblemen op, die
eenvoudigweg niet op te lossen zijn.
Daarnaast zijn hiermee jaarlijks zeer
hoge kosten gemoeid voor de huur
van de parkeerplaatsen.
Burgerinitiatief
Om de bewoners en winkeliers een
stem te geven hebben wij een alternatief voorstel gedaan dat door steun van
buurtbewoners, winkeliers en duizenden Centrumbewoners heeft geresulteerd in een referendum. Dat voorstel
komt neer op onderhoud plegen, twee
doorsteken voor voetgangers en opwaardering van het Johnny Jordaanplein, tegen aanzienlijk lagere kosten.
Variant NUL = veiligheid voor
voetgangers verhogen + opknappen + behoud parkeerplaatsen
bewoners + tegen lage kosten
■
■
Wij zijn voor het behoud van onze
karakteristieke Elandgracht en daarom stelt variant NUL voor om:
■ de Elandsgracht volgens het huidige profiel op te knappen
■ de ruimte op het middenterrein te
voorzien van doorsteekplaatsen
voor voetgangers
het huisje op het Johnny
Jordaanplein een publieksfunctie
te geven
de parkeerplaatsen op de
Elandsgracht te behouden
U wilt toch ook liever in een levende
binnenstad blijven wonen met een
gevarieerd winkelaanbod en niet in
een aangeharkte toeristische attractie? Maak dan op 19 maart het vakje
bij variant NUL ROOD.
Laat je horen, ga stemmen
4.695 Stemgerechtigden van
Amsterdam Centrum steunden ons
initiatief al met hun handtekening.
Terras
Impressie: Casa Architecten
Krul
Toppunt van Variant 2+: de mogelijke plek van
een plaskrul op het middenterrein vlakbij het
enige terras.
Het beschilderde transformatorhuisje moet blijven
Als de plannen van het stadsdeel doorgaan wordt het karakteristieke
huisje op het Johnny Jordaanplein gesloopt. Hiermee wordt een prachtig
burgerinitiatief van eind jaren tachtig van de vorige eeuw om zeep geholpen en verdwijnt een spontaan eerbetoon aan de zanger Johnny
Jordaan,die in januari van dit jaar 25 jaar geleden overleed. De legendarische volkszanger, geboren in de Laurierstraat, gaf de Jordaan een stem.
plannen blijft het huisje behouden
en krijgt het een publieksfunctie. Wij
hebben plannen om het huisje te
hergebruiken als digitale kijkdoos
met beelden van de Jordaan en de
oude Jordanese volkscultuur.
Foto: Beeldbank Wijkcentrum Jordaan & Gouden Reaal, Eibert Draisma
werd in 1991 als eerste geplaatst. In
de jaren daarna volgden de beelden
van Tante Leen (1994), Johnny
Meijer (1996) en Manke Nelis
(2005). Ook de ouders van Rene
Froger kregen in 2010 onverwacht
een plaats. (Willy Alberti heeft nog
Een veel bezochte plek op de
geen plek, maar hopelijk komt daar
Elandsgracht is het Johnny Jordaan- snel verandering in).
plein. Het plein trekt dagelijks vele
Aldus is het plein met standbeelden
tientallen bezoekers. Het is dankzij
en huisje in de loop der jaren geworde beschutting van het beschilderde den tot wat het nu is: een unieke
transformatorhuisje een rustige,
ode aan de Jordanese volkscultuur.
besloten plek.
De inrichting van het plein zoals we Het transformatorhuisje biedt vooral
het nu kennen begon na het vertrek door de fraaie beschilderingen een
van de halte van de Witkar in 1986.
prachtig decor aan de geplaatste
Op initiatief van de Jordanees
beelden. Verdwijnt het huisje, dan
Hannie Pastor kwamen er bloemvervalt dit decor, de beslotenheid
bakken en werd het transformatorvan de plek en de mogelijkheid om
huisje kleurrijk beschilderd. Later
aan het huisje een bij het plein paskwamen daar de standbeelden bij.
sende publieksfunctie te geven. Dit
Het zijn er nu vijf.
zou voor Amsterdam zeker een verHet standbeeld van Johnny Jordaan arming en een gemis zijn. In onze
Job Cohen wordt toegezongen bij onthulling beeld Manke Nelis.
4
Referendum Elandsgracht
Stadsdeelreferendum,
hoe zit dat?
■
6 februari 2014
Waar stemmen?
Voor het stadsdeelreferendum kunt u alleen terecht in een stembureau van
stadsdeel Centrum. Bent u niet in de gelegenheid om in stadsdeel Centrum te
stemmen, maar wilt u wel meedoen aan het stadsdeelreferendum, machtig dan
iemand uit stadsdeel Centrum. U kunt iemand machtigen door de machtiging
achterop de stempas in te vullen en aan uw gemachtigde een kopie van uw geldige identiteitsbewijs mee te geven.
Wie mogen er stemmen?
pas toegestuurd, tegelijk met de stempas
voor de gemeenteraadsverkiezingen en
de bestuurscommissies.
In een stadsdeelreferendum stelt de deelraad een vraag aan de bewoners van
het stadsdeel. De mogelijkheid om een referendum te houden is geregeld in
de verordening op het burgerinitiatief en het referendum van stadsdeel
Centrum. De vraag wordt voorgelegd aan alle kiesgerechtigden van het stadsdeel. Het referendum herinrichting Elandsgracht is een correctief referendum,
een volksstemming om een beslissing van de deelraad tegen te houden.
Voor stadsdeel Centrum is het de eerste
keer, maar Amsterdammers hebben al
meerdere keren in een referendum een
stem kunnen uitbrengen over verschillende onderwerpen, onder andere over
de Noord/Zuidlijn en de verzelfstandiging van het GVB. Het laatste stadsdeel-
referendum vond plaats in stadsdeel
West en ging over de Singelgrachtgarage.
Het stadsdeelreferendum herinrichting
Elandsgracht is aangevraagd door de initiatiefgroep Elandsgracht. In het najaar
van 2013 kende de deelraad het verzoek
toe.
Foto: Edwin van Eis
Foto: Richard Mouw
Alle stemgerechtigde inwoners van
stadsdeel Centrum mogen een stem uitbrengen. Zij krijgen hiervoor een stem-
Tellen van stemmen
De referendumstemmen worden tegelijkertijd met de stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen en de bestuurscommissies geteld. De voorlopige uitslag is
laat op de avond of de volgende ochtend
Informatie
bekend op centrum.amsterdam.nl/referendum en via Twitter en Facebook. De
officiele uitslag wordt op vrijdag 21 maart
bekend gemaakt.
■
■
Initiatiefgroep Elandsgracht
Mainse Rijpkema, tel. 020 624 4899
Stephan Willenborg,
tel. 020 623 34 68
e-mail [email protected]
facebook.com/elandsgrachtNUL
Twitter: @elandsgrachtNUL
www.elandsgracht.nu
Project Elandsgracht
stadsdeel Centrum
[email protected]
www.centrum.amsterdam.nl/
elandsgracht
facebook.com/stadsdeelcentrum
Twitter: @020centrum
■
■
Griffie stadsdeelraad Centrum
Rietje Dujardin, raadsgriffier,
tel. 020 256 4371
[email protected]
Burgerzaken
Heeft u vragen over uw stempas,
het stemmen of waar u kunt stemmen, ga dan langs bij de afdeling
Burgerzaken van stadsdeel
Centrum, Amstel 1 van 08.30 tot
15.30 uur.
Foto: Richard Mouw
Voor meer informatie over het referendum kunt u terecht op
www.centrum.amsterdam.nl/referendum of tel. 14 020. Kaarten van beide
varianten vindt u op www.centrum.amsterdam.nl/elandsgrachtkaarten.
Nieuws volgen via twitter? Gebruik dan #referendumelandsgracht.
Wat wordt er gedaan met
de uitslag?
Na woensdag 19 maart houdt de deelraad
op te bestaan en komt er een bestuurscommissie. De deelraad kan daarom niet
aangeven hoe er met de uitslag van het
referendum moet worden omgegaan, dat
is straks aan het nieuwe bestuur. De uit-
slag van het stadsdeelreferendum is nietbindend maar geldt als een zwaarwegend
advies van de bevolking aan het bestuur.
De opkomstdrempel voor de uitslag is
twintig procent.
Colofon
Foto: Edwin van Eis
De referendumkrant Elandsgracht is een
informatieve uitgave voor bewoners van
stadsdeel Centrum ter gelegenheid van
het stadsdeelreferendum herinrichting
Elandsgracht. Op donderdag 6 maart
2014 verschijnt de tweede referendumkrant. De referendumkrant verschijnt in
een oplage van 80.000 exemplaren en
wordt huis-aan-huis verspreid.
De eindredactie van de krant is in handen
van de referendumcommissie, een commissie samengesteld uit raadsleden van
stadsdeel Centrum.
De teksten op pagina 2 zijn afkomstig van
stadsdeel Centrum. Hierin zet het stadsdeel uiteen waarom zij voor Variant 2+ is.
De teksten op pagina 3 zijn van de
Initiatiefgroep Elandsgracht. Zij beargumenteren hierin waarom zij kiezen voor
Variant NUL
Verschijningsdatum: 6 februari 2014
Productie: Movement
Vormgeving: Floppy Design
Druk: Vorsselmans
Verspreiding: PostNL