T P
1 0
Jaargang 15, nr. 3 – 6 mei 2014
F
D
2014
Food Top 100: de nieuwe lijst!
Flexibiliteit troef
op Empack
Chipsmerk Chio scoort
met Stoelensamba
www.nutri-akt.nl
01_Cover.indd 1
24-04-14 15:35
w w w. r e n a u l t . n l
KOOP TIJDELIJK EEN RENAULT TRAFIC
MET SLIMME ONDERNEMERSKORTING
25% CADEAU
PROFITEER NU VAN 25%
ONDERNEMERSKORTING
RENAULT TRAFIC TIJDELIJK
VAN € 17.790,- VOOR € 13.350,- OP=OP
LEASE AL VANAF € 65,- PER WEEK,
BEREKEN UW LEASEBEDRAG
OP RENAULT.NL
DRIVE THE CHANGE
Aanbiedingen geldig tot 31-08-2014. Trafic vanaf € 17.790,-. Trafic vanafprijs van € 65,- per week is gebaseerd op Trafic dCi 90 gesloten bestel L1H1 T27 Générique. Vanafprijzen zijn exclusief BTW, BPM en kosten rijklaar maken. Het
weekbedrag van € 65,- wordt berekend d.m.v. een vast percentage van de netto catalogusprijs en het voordeel van financial lease (60 maanden bij 4,9%). Financial Lease 1,9%, 4,9% of 6,9% en het voordeel is niet van toepassing op
leaserent, (inter)nationale rentals, fleetjaarafspraken en dealerorders en indien een leasemaatschappij zichzelf uitsluit van deze actie. Op elke nieuwe Renault Trafic geldt een fabriek garantie van 2 jr. zonder kilometerbeperking en 12
jr. plaatwerkgarantie. Getoonde modellen kunnen afwijken van standaarduitvoering. Drukfouten, prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden. Voor meer informatie en/of de voorwaarden bel gratis 0800-0303, kijk op renault.nl of
vraag uw Renault Bedrij fswagen dealer. Bedragen zijn afgerond op hele euro’s. Rentewijzigingen en drukfouten voorbehouden.
Min./max. verbruik: 6,8 - 8,0 l/100 km. Resp. 14,7 - 12,5 km /l. CO2 178 - 210 g/km.
100008133_VU PRO+_1_1pag 230x300.indd 1
15-04-14 16:17
F
D
2014
T P
1 0
F
T P
1 0
Jaargang 15, nr. 3 – 6 mei 2014
D
2014
Inhoud
nr. 3 – 6 mei 2014
Food Top 100: de nieuwe lijst!
Flexibiliteit troef
op Empack
Chipsmerk Chio scoort
met Stoelensamba
www.nutri-akt.nl
01_Cover.indd 1
24-04-14 15:35
Bij de voorpagina:
Het is zo ver: de derde editie van de Food Top 100 is
klaar. De poster met volledige ranglijst is bijgevoegd
bij deze EVMI. In dit nummer veel aandacht voor de
lijst, met opvallende wetenswaardigheden en dit keer
ook de social media-activiteiten van de voedingsmid­
delenindustrie. Vanaf pagina 8.
Onveilig vlees
25
Risico’s in vleesketen
Vocking Vleeswaren
39
Leverworst weer
in de spotlights
Food Professional Day
42
Mixed
4
Kort nieuws uit de sector
Kracht Nederlands
product benutten
Food Top 100
8
12
13
14
18
21
22
Miljardenomzet voor 13
Nederlandse foodbedrijven
Verantwoording lijst
Duvel Moortgat
26
Mini-fles voor genieten
Barry Callebaut
44
Bedrijven uit de
Food Top 100 uitgelicht
NVVL
Social Media: ‘thumbs up’
R&D: Nederland als
innovatieland
Bedrijven uit de
Food Top 100 uitgelicht
HAS Hogeschool:
Food is hot
Terug naar de basis
46
Vakbeurs Empack
28
Differentiatie en
flexibiliteit
Chipsmerk Chio
32
Inhaken op WK
met stoelensamba
Winnaars
afstudeerprijs
Hands Off My Chocolate
48
Rond in de mond
Service
50
Cartoon, agenda en colofon
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
03_Inhoud.indd 3
­3
24-04-14 16:53
Kort nieuws
Mixed
‘Snack kan minder vet’
Bart Jan Constandse voorzitter Superunie
Bart Jan Constandse is door de Algemene Ledenvergadering van Superunie gekozen tot voorzitter.
Constandse volgt in die functie Leo Kivits op die na
5 jaar als voorzitter is teruggetreden.
Suiker geen vergif’
Overconsumptie van suiker is niet dé oorzaak van
overgewicht, maar slechts één van de oorzaken.
Dat zegt Fred Brouns, hoogleraar Health Food Innovation aan de Universiteit Maastricht. Samen
met collega’s onderzocht hij de rol van suikers bij
obesitas. Ze vonden dat fructose in kleine hoeveelheden niet schadelijk is en zelfs gunstige effecten
kan hebben.
Feunekes directeur Voedingscentrum
Dr. ir. Gerda Feunekes (1965) is benoemd tot directeur van het Voedingscentrum. Ze treedt aan met
ingang van 1 juli 2014.
Fusie Ardo en Dujardin Foods
Ardo en Dujardin Foods gaan fuseren. De twee Belgische diepvriesgroentespecialisten, 40 jaar geleden
los van elkaar opgericht door twee broers, hebben
daartoe een overeenkomst getekend. Het nieuwe
bedrijf gaat Ardo heten.
‘Samenwerking met retail belangrijker’
De levensmiddelenindustrie vindt de samenwerking
met de retail steeds belangrijker. Dat blijkt uit verkennend onderzoek van ABN Amro en Efmi Business School onder foodfabrikanten en -leveranciers.
KitKat uit de oven
Nestlé Japan heeft een nieuwe mini-KitKat ontwikkeld, die gegeten kan worden als een normale chocoladereep of gebakken in de oven. Als de KitKat
twee minuten in de oven wordt gebakken, wordt
deze een krokant koekje.
Hero Kokoswater komt met naturel variant
Hero introduceert Kokoswater Naturel. Eerder lanceerde Hero al kokoswater in de smaken ananas en
witte druif/limoen.
Innovatievouchers voor Gelders mkb
De provincie Gelderland stelt ook voor 2014 innovatievouchers beschikbaar voor het Gelderse mkb.
Food Valley NL reikt deze vouchers uit aan agri-,
food- en feedbedrijven. De totale waarde van de
vouchers bedraagt 500.000 euro.
4
DEN HAAG – Het vetgehalte van hartige snacks kan nog vaak omlaag.
Er zitten binnen productsoorten namelijk grote verschillen. Zo bevat
de hamburger met het meeste vet 3,7 keer zo veel vet als de minst
vette hamburger. Bij loempia’s gaat het zelfs om de factor 4,5. Dat
blijkt uit onderzoek dat de NVWA in augustus 2012 heeft gehouden
onder 128 snacks.
De bitterballen, frikandellen, hamburgers en andere snacks zijn gekocht bij supermarkten (A-, B- en huismerken), bakkers, fastfoodketens, tankstations en kiosken. Gekeken werd in hoeverre de vetzuursamenstelling en het gehalte aan verzadigd vet van vergelijkbare
snacks van elkaar verschillen.
Met name in de productsoorten loempia en hamburger zitten er aanzienlijke verschillen in het gehalte aan vet. Zo bevatte de vetste hamburger 24,6 procent vet en de minst vette 6,6 procent vet. Bij loempia’s
bevatte het vetste monster 13,7 en de minst vette 3,1 procent vet. Dat maakt volgens de NVWA duidelijk dat
het dus mogelijk is om binnen diverse productsoorten een product te maken met een lager vetgehalte.
Ook het gehalte aan verzadigde vetzuren varieert sterk. De verschillen zijn het grootst bij loempia’s (van
20,1 procent tot 46,3 procent), kipnuggets (van 12,7 procent tot 39 procent) en kroketten (van 27,9 procent tot 53,2 procent).
Rolf Bos themadirecteur TIFN
WAGENINGEN – Dr. Rolf Bos wordt de nieuwe themadirecteur Nutrition and Health bij TI Food and Nutrition. Hij volgt in die functie prof. dr. Wim Saris op, die na 5 jaar als themadirecteur, afscheid neemt van de
organisatie. Bos (50) promoveerde in 1996 cum laude aan de Universiteit van Groningen, Department of
Biomedical Engineering. Hij gaat zijn rol als themadirecteur combineren met zijn huidige functie van director global nutrition development en benefit platform leader bij FrieslandCampina in Wageningen.
TI Food and Nutrition is een internationaal onderzoekinstituut op het gebied van voeding en voedingsmiddelen. De publiek-private partners zijn: Cargill, CBL, Chr. Hansen, CSK Food Enrichment, CRV, CSM, Danone,
DSM, FNLI, FrieslandCampina, Fromageries Bel, GlaxoSmithKline, Kellogg, Kennisinstituut Duurzaam Verpakken, Nestlé, PepsiCo, Philips Research, Productschap Zuivel, Unilever, Vion, Wrigley, Acta Dental Research,
Groningen University/UMCG, Maastricht University/MUMC+, Nizo food research, TNO en Wageningen UR.
Senseo lanceert Senseo Up
EINDHOVEN – Senseo heeft half april Senseo Up geïntroduceerd, het kleinste Senseo-apparaat ooit. De Senseo Up heeft
een hoogte van slechts 22,6 centimeter; iets groter dan een
pak Senseo Original koffiepads.
Het apparaat is ontworpen voor mensen met een voorkeur
voor een moderne stijl, minimalistische vormgeving en heldere
kleuren. Koffieliefhebbers kunnen kiezen uit zes kleuren: Deep
Black, Deep Black/Red, Titanium, Monza Red, Marine Blue en
Foxy White. Bij de modellen in het hogere prijssegment is het
mogelijk elke gewenste kopgrootte in te stellen.
W
d
v
r
e
d
W
I
h
f
u
t
z
‘
o
p
P
r
L
w
l
I
d
f
l
H
H
m
l
H
i
d
s
z
s
t
a
3
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
04-05-06-07_mixed.indd 4
P
b
24-04-14 08:57
Column
Planten zijn gastheer voor
bacteriën uit dierhouderij
WAGENINGEN – Ziekteverwekkende bacteriën uit de dierhouderij, zoals Ehec, worden opvallend vaak via de consumptie
van verse groente op mensen overgedragen. Uitbraken in het
recente verleden door Ehec en besmettingen met andere E. coli
en Salmonella-stammen, hielden regelmatig direct verband met
de consumptie van verse groente. Dat schrijven onderzoekers van
Wageningen UR in een literatuurstudie.
In het voorjaar van 2011 deed zich in Noord-Duitsland de zogeheten Ehec-uitbraak voor. De bron van besmetting met een zeldzame variant van Escherichia coli bleek
fenegriek te zijn, een spruitgroente die als decoratie op gerechten in diverse restaurants was gebruikt. Deze
uitbraak resulteerde in een aantal sterfgevallen en heeft geleid tot tal van onderzoeken naar het verband
tussen deze bacterie en de consumptie van spruit- en kiemgroenten. Uit die onderzoeken bleek dat de
ziekteverwekkers opvallend goed konden overleven op producten van plantaardige herkomst en dat dus de
‘klassieke’ route van vlees, eieren of zuivelproducten naar de mens moet worden uitgebreid met planten
of producten gemaakt van planten. Extra zorgelijk is dat deze ziekmakende bacteriën zich aanpassen aan
planten en hun directe omgeving, zonder dat zij het ziekmakende vermogen bij de mens verliezen.
Pepsi maakt virtuele
reclame op bushokje
LONDEN – Pepsi UK heeft in Londen een opvallende, bewegende reclame op een bushokje. Mensen die
wachten op de bus krijgen de schrik van hun leven, als bijvoorbeeld ineens een tijger recht op hen af komt
lopen. De beelden worden geprojecteerd op een scherm dat gewoon doorzichtig glas lijkt te zijn.
In werkelijkheid wordt het beeld aan de zijkant van de abri opgenomen en tegelijkertijd afgespeeld met
diverse, wisselende 3D-projecties. Op YouTube wordt uitleg gegeven en kunnen ook de reacties van de
forenzen worden bekeken. De reclame is bedoeld om de slogan ‘Pepsi Max brings you the unbelievable’ tot
leven te brengen.
Hero stapt in fairtrade
Hero stapt voor haar vernieuwde natuurlijke fruitsappen over op fruit
met het Max Havelaar-keurmerk. Het bedrijf zegt de eerste Nederlandse A-merkfabrikant te zijn die gebruikmaakt van fairtrade-sappen.
Het sap is gemaakt van fruit dat afkomstig is van kleinschalige boeren
in ontwikkelingslanden. Omdat het fruit het Max Havelaar-keurmerk
draagt, krijgen de telers een rechtvaardige prijs voor hun fruitoogst. De
sinaasappels komen van een coöperatie uit de regio São Paulo in Brazilië, terwijl de mango’s voor het multifruitsap afkomstig zijn van 100
samenwerkende telers in India. Het lang houdbare fruitsap van fairtrade-gecertificeerde ingrediënten is verkrijgbaar in de smaken Sinaasappel, Appel, Multifruit en Bosfruit. Al deze sappen zijn verkrijgbaar in
330 ml PET-flesjes en, behalve Bosfruit, in een literverpakking.
De voedselschandalen volgen elkaar
in rap tempo op.
De kranten staan
er vol van. Soms
gaat het daarbij om
voedselveiligheidskwesties, maar de laatste tijd
draait het meer om duurzaamheid en transparantie. Niet-biologische eieren die als biologisch zijn
bestempeld, vlees dat er ten onrechte een ster
bij heeft gekregen en vlees dat een hele andere
Van waarde
herkomst heeft dan op het etiket vermeld staat.
Het is terecht dat er veel publiciteit is over die
uitwassen, maar door de vele aandacht voor de
negatieve kanten van de sector, dreigen we wel
eens te vergeten hoe belangrijk de voedingsmiddelenindustrie eigenlijk is.
Voeding behoort tot de eerste levensbehoeften.
De voedingsmiddelenindustrie en de andere delen
van de keten werken hoogst efficiënt. Goed, er
gaat onderweg, tussen ‘farm’ en fork’, veel verloren, en er kan ook nog wel wat verbeterd worden
in de verdeling van de opbrengsten, maar toch
slaagt de sector erin tegen zeer lage kosten de
groeiende bevolking van koolhydraten, eiwitten,
vetten, vitamines en mineralen te voorzien.
De voedingsmiddelenindustrie levert met een
omzet van bijna 68 miljard euro een belangrijke
bijdrage aan de economie en dus aan de maatschappij. Nederland is de tweede exporteur ter
wereld van agrifoodproducten. De export van de
voedingsmiddelenindustrie bedraagt een kleine
38 miljard euro. De sector is goed voor 121.000
banen. Deze EVMI staat in het teken van de Food
Top 100, waarin we het belang van de sector belichten. De Food Top 100 is een ranglijst van de
honderd grootste bedrijven op basis van omzet.
Het grootste bedrijf wordt beloond met de Food
Top 100 Award. Ook zijn er awards voor het
bedrijf dat het meeste besteedt aan R&D en dus
sterk gericht is op innovatie, en het bedrijf dat de
meeste werkgelegenheid biedt. Bovendien wordt
voor de eerste keer een award uitgereikt voor
de onderneming die er uitspringt door de manier
waarop gebruikgemaakt wordt van social media.
Waarom we die awards uitreiken? Omdat de voedingsmiddelenindustrie een sector is waar Nederland trots op mag zijn.
Norbert van der Werff, redactiecoördinator
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
04-05-06-07_mixed.indd 5
5
24-04-14 08:57
Reacties op
evmi.nl
“Dit is wel heel kort door de bocht. Er is ook stevia
op de markt die niet gevuld is met maltodextrine.
In feite vergelijkt men hier dus appels met peren.
Sommige mensen gebruiken liever natuurlijke
zoetstoffen (stevia) in plaats van chemische (aspartaam).”
Kim in reactie op het bericht ‘Stevia is volksverlakkerij, aspartaam verstandige keuze’ naar aanleiding
van een uitzending van Radar. Daarin stelt hoogleraar endocrinologie Aart Jan van der Lelij dat bij
producten met stevia nogal eens ten onrechte de
claims worden gebruikt dat het geen effect heeft
op de bloedsuikerspiegel en geen calorieën bevat.
Van der Lelij noemt dit ‘volksverlakkerij’, omdat het
aanwezige vulmiddel maltodextrine een koolhydraat
is en dus wel energie bevat. Radar sprak in de uitzending tegen dat aspartaam levensgevaarlijk en
kankerverwekkend zou zijn, zoals vooral op internet
dikwijls wordt beweerd.
“Ondanks alle onderzoeken die uitwezen en uitwijzen dat aspartaam niet gevaarlijk is, blijven mensen
ageren tegen dit product. Zit hier een anti-aspartaam lobby met grote commerciële belangen achter? Wat is er trouwens mis met een chemisch product? Dat wordt gemaakt onder geconditioneerde
condities, binnen vastgestelde specificaties, in goed
beheerste productieprocessen. Voor natuurlijke producten gelden per definitie natuurlijke schommelingen in het uitgangsmateriaal.”
Ad reageert op hetzelfde bericht. Hij meent dat er
ook met chemische producten niks mis is.
“Zolang heel veel Nederlanders een boekhoudkundig assistente meer vertrouwen dan alle artsen en
microbiologen bij elkaar (inenting tegen baarmoederhalskanker) zullen die onzinverhalen over MSG,
aspartaam, E-nummers enz. nog wel enige tijd blijven bestaan. Gewoon het samenzweringssyndroom:
er is altijd een vijand, die de schuld kan krijgen. Zie
ook de kolder van alle vormen van suiker: als er
maar een marketingverhaal aan opgehangen kan
worden, dan maakt de prijs niets meer uit. Het volk
wenst nu eenmaal belazerd te worden. Al vele decennia hiermee, en al millennia met andere onzin.
En stevia heeft niet voor niets een drager nodig,
100 procent zuivere stevia zou ik niet graag op mijn
tong willen hebben, laat staan in mijn maag. Zou
ook op brood kunnen, doch die stukjes brood drijvend in de thee en koffie…”
Harry draagt ook een steentje bij aan de aspartaamdiscussie. Hij wijst op het gebrek aan vertrouwen in
echte deskundigen.
6
Mixed
‘
f
Boek belicht 70 jaar
voedingsvoorlichting
DEN HAAG - Het nieuwe boek ‘Van Schaarste naar Overvloed’ van
het Voedingscentrum laat zien hoe voedselvoorlichting de laatste
decennia is veranderd. Het boek is uitgegeven ter gelegenheid
van de pensionering van Boudewijn Breedveld, die sinds 1986 als
manager Kennis en adjunct-directeur van het Voedingscentrum
heeft bijgedragen aan de voedingsvoorlichting in Nederland.
De toonzetting in de jaren 50 was erg vermanend. In een vouwblad voor de alleenwonende, werkende vrouw stond dat zij ‘naast
het moeten zorgen voor haar kleding en uiterlijk, bloemen en
planten en vaak ook voor het onderhoud van haar kamer’, de
voeding niet in het gedrang mag laten komen: ‘heel begrijpelijk,
maar toch verkeerd’. Tegenwoordig richten de voorlichters zich op
het duiden van wetenschap, zodat de kritische consument goed
geïnformeerd zijn eigen keuzes kan maken.
Die voorlichtingsboodschap wordt steeds ingewikkelder, stelt het
Voedingscentrum. Was het in de Tweede Wereldoorlog nog alleen
zaak om te zorgen dat iedereen genoeg eten had, tegenwoordig
leven we in overvloed en moeten mensen juist leren omgaan met verleidingen. Daarnaast houdt het Voedingscentrum in zijn voorlichting rekening met factoren als duurzaamheid, eerlijke handel, dierenwelzijn,
gezondheid, budget, het voorkomen van voedselverspilling en niet te vergeten smaak.
Alpro verkoopt
SoFine Foods aan SoGood
LANDGRAAF – Alpro heeft dochteronderneming SoFine Foods, dat
vleesvervangers op basis van soja produceert, verkocht aan de
SoGood Holding. Dat is een onderneming van een viermanschap
onder leiding van Bart Merkus.
Merkus startte zijn loopbaan begin jaren 90 bij Heineken. Daarna
was hij onder meer commercieel directeur bij Mars, algemeen directeur bij Koninklijke Verkade, interim-directeur strategie en commercie bij Westland Kaas Groep en commercieel directeur bij The
Greenery. Bij SoFine is hij verantwoordelijk voor het algemeen management en verkoop. De andere nieuwe eigenaren zijn: Jeroen
Knikkink, Jacco Geerlof en Diederik van den Biggelaar.
“We hebben het bedrijf overgenomen, omdat we er een rotsvast
vertrouwen in hebben dat consumenten meer plantaardige eiwitten gaan eten en we met de producten van SoFine kunnen inspelen op de behoefte aan lekkere, gezonde en duurzame voeding”, legt Merkus uit. De ondernemers willen
met het bedrijf uitbreiden. “Kernwoord van SoFine is groei.”
De verkoop van SoFine hangt samen met de focus van Alpro op de snel groeiende markt van plantaardige
variaties op zuivel. “We geloven dat SoFine onder een nieuwe eigenaar meer aandacht en de focus zal
krijgen die het verdient om zijn potentieel volledig te realiseren”, zegt CEO Bernard Deryckere van Alpro.
De overname heeft geen gevolgen voor de werknemers van SoFine. SoFine blijft nog tot begin 2015 de
bestaande producten produceren onder de merknamen Alpro en Provamel.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
04-05-06-07_mixed.indd 6
24-04-14 08:57
L
d
o
n
g
e
m
t
v
d
v
a
f
M
n
U
o
o
r
i
t
w
z
d
O
h
t
w
v
Q
e
A
w
D
y
g
s
D
o
r
r
k
e
‘2 ons groenten, 2 stuks
fruit is veel te weinig’
LONDEN – De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid gezonde voeding (2 ons groenten en 2 stuks fruit) is wellicht veel te weinig
om effect te hebben. Uit nieuw Engels onderzoek blijkt dat de
norm eigenlijk omhoog moet naar 375 gram groenten en 300
gram fruit. Mensen die dagelijks vijf porties groenten (375 gram)
en 300 gram vers fruit eten, hebben zeker 42 procent minder kans hebben om vroegtijdig te overlijden dan
mensen die minder gezond eten, meldt onderzoek van het University College Londen dat is gepubliceerd in
the Journal of Epidemiology & Community Health. De onderzoekers, onder leiding van Dr. Oyinlola Oyebode
van het department van epidemiology and public health, analyseerden acht jaar lang de eetgewoonten en de
doodsoorzaken van 65.000 Engelsen uit de Health Survey for England. Het eten van minimaal zeven stuks
vers fruit en groenten per dag kon gerelateerd worden aan een 42 procent lagere kans om te overlijden aan
allerlei oorzaken. Groenten boden daarbij meer bescherming tegen ziektes dan fruit. Bevroren of ingeblikt
fruit leek zelfs te leiden tot een hoger risico op het krijgen van een hartaanval, beroerte of kanker.
Milieu Centraal lanceert
nieuwe keurmerkenwijzer
UTRECHT - Milieu Centraal lanceert een nieuwe
online keurmerkenwijzer. Hierin staat informatie
over ruim 170 duurzaamheidskeurmerken en
-logo’s. In de afgelopen anderhalf jaar zijn er
ruim 90 duurzaamheidskeurmerken en -logo’s
in Nederland bijgekomen, blijkt uit een inventarisatie van de voorlichtingsorganisatie. “Geen
wonder dat er veel verwarring bestaat over wat
zo’n bloemetje, blaadje of aardbol op een product nu betekent”, zegt directeur Vera Dalm.
Op de keurmerkenwijzer staan alle duurzaamheidskeurmerken op een rij en zijn ze onderling
te vergelijken op milieuvriendelijkheid, dierenwelzijn, eerlijke handel en de betrouwbaarheid
van de controle.
Questionmark lanceert nieuwe app
en website duurzaamheid
AMSTERDAM - Questionmark heeft een nieuwe gratis app en website gelanceerd, die inzicht geven in de
wijze waarop producten worden gemaakt en wat de invloed is op mens, dier en milieu.
De eerste 22.000 producten die Questionmark heeft onderzocht, zijn vlees, vleesvervangers, eieren, melk,
yoghurt, kaas, boter, kwark en toetjes. Ook pindakaas en meer dan 1000 chocoladeproducten zijn toegevoegd, zoals repen, candybars, hagelslag en chocolademelk. Questionmark heeft deze producten in 19
supermarktketens onderzocht.
Door de producten te scannen met de app of ze op te zoeken op de website, zien consumenten in één
oogopslag hoe de producten scoren op het gebied van volksgezondheid, milieu, mensenrechten en dierenwelzijn. “Zo kunnen consumenten bijvoorbeeld bij het kopen van een stukje biefstuk achterhalen of er
regenwoud voor is gekapt. Of kunnen zij direct zien of de hazelnoten die in een chocoladereep zitten, door
kinderhanden zijn geplukt. Een score per product en een lijst met alternatieven maakt het hen gemakkelijk
een bewustere keuze te maken”, aldus Questionmark.
Kort nieuws
Beckers weg bij Vion
Vion-topman Peter Beckers heeft het vleesconcern
verlaten. Hij was 15 jaar in de raad van bestuur verantwoordelijk voor diverse activiteiten van Food en
Ingredients.
FreshFood & Innovation
HAS Hogeschool start in september 2014 op de locatie Venlo met de nieuwe opleiding FreshFood &
Innovation.
Unilever rondt verkoop Bifi af
Unilever heeft de verkoop van de vleessnackactiviteiten met de merken Bifi en Peperami aan Jack
Link’s afgerond.
Nominatie Beeter Uitvinding van de eeuw
Vleesalternatief Beeter is genomineerd voor de online verkiezing Beste uitvinding van de eeuw van
magazine Quest. Naast Beeter zijn ook onder meer
de iPhone en Facebook genomineerd.
Dijkhuizen voorzitter Alliantie
Voormalig WUR-bestuursvoorzitter Aalt Dijkhuizen is
aangetreden als onafhankelijk voorzitter van de Alliantie Verduurzaming Voedsel, een samenwerkingsverband tussen ketenpartners LTO Nederland, FNLI,
CBL, KHN en Veneca.
Nederlands paviljoen op IFT
Food Valley NL organiseert met steun van de Topsector Agri&Food ‘Holland Food Valley’, een paviljoen met Nederlandse bedrijven op de IFT Food
Expo in New Orleans in de Verenigde Staten. De IFT
Food Expo vindt plaats van 21 tot en met 24 juni
2014.
Lakenveldersnacks
Royaan, fabrikant van premium snackmerken als
Van Dobben en Kwekkeboom, ontwikkelt snacks
van Lakenveldervlees.
Fingerfoodballs winnen prijs
Fingerfoodballs van Scelta Mushrooms zijn tijdens
vakbeurs Alimentaria 2014 in Barcelona uitgeroepen
tot beste internationale product van innovatie-expositie Innoval. De snacks zijn een gezonder alternatief
binnen het snackassortiment. Ze zijn geproduceerd
met herkenbare groenten, bevatten geen kunstmatige kleur- en smaakstoffen en zijn 100 procent
vleesvrij.
Foodini 3D-foodprinter
Het Spaanse Natural Machines verwacht vanaf januari 2015 een 3D-foodprinter voor massaproductie te
kunnen leveren. Het bedrijf ontwikkelt via crowdfunding een Foodini 3D-printer voor in de keuken
bij foodbedrijven, horeca en consumenten thuis.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
04-05-06-07_mixed.indd 7
7
24-04-14 08:57
13 Nederlandse fabrikanten
hebben miljardenomzet
Tekst: Norbert van der Werff | Foto’s: Westland, Norbert van der Werff
Unilever staat opnieuw bovenaan de Food Top 100. Heineken zorgt voor de meeste
werkgelegenheid en DSM investeert naar verhouding het meest in R&D. Wat valt er op
in de Food Top 100 van 2014?
De foodomzet van Unilever groeide van
22,769 miljard in 2010 naar 22,795 miljard in
2013, een groei van 26 miljoen euro dus. Heineken maakte een grote sprong van 16,133
miljard euro in 2010 naar 21,255 miljard euro
in 2013, maar blijft op de tweede plaats staan.
De omzetstijging hangt onder meer samen
met de overname van Asia Pacific Breweries in
2012 (zie pagina 21). FrieslandCampina staat
net als in 2012 op de derde plaats met een
omzet van 11,418 miljard euro. Het bedrijf zet
met het nieuwe R&D-centrum in op innovatie.
Frieslandcampina wil vooral groeien in China
(zie pagina 17).
Miljardenomzet
Er zijn 13 Nederlandse voedingsmiddelenbedrijven met meer dan een miljard euro
omzet, net zo veel als in de lijst van 2012.
Mars Nederland stond toen op de veertiende
plek met 999 miljoen euro omzet. Dat bedrijf staat nu helemaal niet meer in de lijst,
omdat de opzet van de Food Top 100 gewijzigd is. De ranglijst van 2014 is gericht op
Nederlandse foodbedrijven. Nederlandse bv’s
van buitenlandse ondernemingen zijn niet
meer opgenomen. Overigens zijn ook bedrijven die vrijwel uitsluitend handelen in commodities en bijna geen waarde toevoegen,
uit de lijst gefilterd. Van de miljardenbedrijven behoorden tien ondernemingen de vorige keer ook al tot de grootomzetters: Unilever, Heineken, FrieslandCampina, Vion,
Productie van vleeswaren bij Zwanenberg.
8
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
08-09-10-11_foodtop100.indd 8
24-04-14 12:15
H
f
j
w
Food Top 100
Positie Handelsnaam
Omzet 2013
1
Unilever
22795
Aantal fte Sector
2
Heineken
21255
3
FrieslandCampina
11418
21186 Zuivel
4
Vion Food Group
7033
6669 Vlees
5
Hoogwegt Groep
2908
382 Zuivel
6
DSM
2261
7
Cosun
2216
8
Van Drie Groep
1924
[2]
9
Refresco Gerber
1538
[2]
3074 Non-alcoholische dranken Eind 2013 fusie Refresco en Gerber Emig.
10
The Greenery
1297
[1]
[1]
Food is 46% totale omzet.
Magnum,
Unox.
80933 Alcoholische dranken
Omzet is inclusief horeca-activiteiten.
(voor herkenbaarheid).
Ben & Jerry’s,
Knorr (8 miljoen fans),
voor merk Heineken
Po
corporate communicatie,
Optimel (monitoring berichten),
Campina (interactie op social media).
Marketing, verkoop en distributie van zuivelproducten en ingrediënten.
Food-omzet is 54% van Nutritional Products en Food Specialties.
corporate communicatie.
3477 Ingredients
Dochter Aviko nam in 2014 meerderheidsbelang in Amberger.
1647 Vlees
Wereldmarktleider in kalfsvlees.
1645 AGF
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Verkocht begin 2014 Vion Ingredients. Koper gevonden voor Oerlemans Foods.
5685 Ingredients
[1] Omzet is exclusief nonfood
[2] Omzet van 2012
De volledige Food Top 100 staat op de bijgesloten poster.
Verse Oogst (hoge reactiesnelheid)
’thumbs up’ voor gebruik social media.
Plukon groeide onder meer door de overname van het Duitse Stolle die begin 2012
werd goedgekeurd door de mededingingsautoriteiten. Stolle is net als Plukon gespeciali-
seerd in verse, voorverpakte producten voor
de retail en vers en bevroren pluimveevlees
voor de foodservice en de voedingsmiddelenindustrie. Begin 2013 nam Plukon Inter-
>>>
T P
1 0
Hoogwegt, DSM, Cosun, Van Drie Group, Refresco Gerber en The Greenery. Nieuwe miljardenbedrijven zijn Plukon Food Group, Aware Food Group en Interfood.
Bijzonderheden
80000 Diversen
F
D
2014
De frisdrankfabriek
van FrieslandCampina
in Ede.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
08-09-10-11_foodtop100.indd 9
­9
24-04-14 12:15
Westland Kaasspecialiteiten won in april de Familiebedrijven Award voor het beste familiebedrijf.
chicken over van Mijwo Beheer. Die overname is echter nog niet in de omzetcijfers
terug te vinden.
A-ware Food Group, in 2010 ontstaan door
een fusie van Anker Food Group en Bouter
Cheese, blijft groeien. Eind 2014 wordt in
Heerenveen een kaasfabriek geopend (zie
pagina 21). Leverancier van zuivelproducten
en -ingrediënten Interfood groeide eveneens
flink. De omzet van de onderneming, die
kantoren heeft in 12 landen, nam van 2010
tot 2012 toe van 0,8 miljard naar 1,0 miljard
euro. CSM is uit de lijst geduikeld. In 2010
was dat bedrijf nog goed voor bijna 3 miljard
omzet (2995 miljoen euro), in 2013 was dat
nog maar 566 miljoen euro. Daar is overigens de niet-food omzet (biochemicals) uitgehaald. De onderneming rondde in juli 2013
de verkoop van de Bakery Supplies-bedrijven
af en liet 250 miljoen euro van de opbrengst
terugvloeien naar de aandeelhouders. Bij de
verkoop van de bakkerijdivisie was ook de
naam CSM inbegrepen. In de Food Top 100
komt de onderneming dan ook voor onder
de nieuwe naam Corbion.
Andere verdwenen miljardenbedrijven zijn
Nidera en Loders Croklaan. Het Chinese
staatsbedrijf Cofco heeft een meerderheidsbelang genomen in Nidera en Loders
Croklaan is in Maleise handen.
Faillissementen
Een grote omzet blijkt nog geen garantie voor
het blijven voortbestaan van de onderneming.
Enkele bedrijven die nog in de vorige editie
van de Food Top 100 stonden, zijn inmiddels
niet meer actief. Het faillissement van vleesbedrijf Van Luin Food Group uit Barneveld werd
juli vorig jaar uitgesproken. Een maand later
R&D-budget als % van de omzet
Positie R&D-budget als % omzet
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
5,0%
4,3%
3,5%
2,3%
2,1%
1,7%
1,2%
1,1%
0,7%
0,7%
DSM
HZPC
Corbion
Agrico
Unilever
Avebe
Koninklijke Euroma
Nolet Holding
ZON Fruit & vegetables
FrieslandCampina
[1]
[2]
[3]
Omzet in miljoen €
R&D in miljoen €
2261
281
566
259
22795
591
72
58
363
11418
112,6
12,0
19,6
6,0
476,0
10,0
0,8
0,6
2,7
77,0
Bijzonderheden
Ingredients
AGF
Ingredients
AGF
Diversen
Ingredients
Ingredients
Alcoholische dranken
AGF
Zuivel
[1] R&D-budget geschat naar verhouding food/non-food. Food-omzet is 54% van Nutritional Products en Food Specialties.
[2] R&D-budget geschat naar verhouding food/non-food. Food is 76% totale omzet.
[3] R&D-budget geschat naar verhouding food/non-food. Food is 46% totale omzet.
­10
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
08-09-10-11_foodtop100.indd 10
24-04-14 12:15
Nieuws
Categorieën
AGF
Vlees
Ingrediënten
Zuivel
Diversen, samengestelde producten
Vis
Alcoholische dranken
Zoetwaren/banket
Non-alcoholische dranken
Brood
Food Top 100
19
18
16
15
10
7
6
3
4
2
ging AGF-bedrijf Van Rijn Group failliet. Van
Rijn Trading werd direct overgenomen door
Staay Food Group, die dit jaar op 31 staat.
Garnalenproducent Heiploeg, die in de vorige
lijst nog genoteerd stond met een omzet van
298 miljoen euro, verkeerde al jaren in zwaar
weer. Eind november 2013 kreeg het bedrijf
ook nog eens een boete van ruim 27 miljoen
euro vanwege kartelvorming. Twee maanden
later werd het faillissement uitgesproken en
direct de overname door Parlevliet & Van der
Plas bekendgemaakt. Dat bedrijf is actief in
de vangst, handel en verwerking van vis en
staat op plaats 38 met een jaaromzet van
285 miljoen euro, gerapporteerd over de periode dat Heiploeg er nog geen deel van uitmaakte .
Telersvereniging FresQ stond in de lijst van
2012 nog op de 27e plek met een omzet van
494 miljoen euro. Het bedrijf is niet failliet,
maar de handelsactiviteiten zijn beëindigd.
FresQ is gewikkeld in een juridisch geschil
over onterecht verleende Europese subsidies
in het kader van de Gemeenschappelijke
Marktordening en teruggevorderde Eheccompensatie.
Werkgelegenheid
In tijden van recessie richt de aandacht zich
extra op de werkgelegenheid. De werkgelegenheid staat dan immers onder druk door
afnemende omzetten. De overheid moet door
banenverlies in het bedrijfsleven veel geld aan
uitkeringen betalen en bovendien daalt bij
verlies van een baan de koopkracht, waardoor de omzet van het bedrijfsleven nog
meer onder druk komt te staan. Het aantal
mensen dat werkzaam is bij een voedingsmiddelenbedrijf kan dus gezien worden als
een graadmeter voor het belang van de onderneming voor de economie. Hoewel de
Food Top 100 zich dit jaar richt op Nederlandse bedrijven, hebben we bij het aantal
personeelsleden niet specifiek gekeken naar
het aantal banen bij Nederlandse vestigingen.
Die informatie is niet voorhanden. Bovendien
komt stimulering van de koopkracht elders
indirect ook weer de Nederlandse export ten
goede.
Heineken biedt het grootste aantal mensen
werk, in totaal bijna 81.000 fte. De brouwer
is daarmee een fractie groter dan Unilever
met zo’n 80.000 werknemers. Daarbij moet
worden aangetekend dat dit een schatting is
op basis van de verhouding food/non-food.
Food is 46 procent van de totale omzet
van Unilever en daarom hebben we ook 46
procent van het personeel aan food toegeschreven. Het gat met nummer 3 FrieslandCampina is groot. Dat bedrijf biedt werk aan
ruim 21.000 werknemers.
Werkgelegenheid
Positie
fte’s
1
80933
Heineken
2
80000
Unilever
Alcoholische dranken
[1]
Diversen
3
21186
FrieslandCampina
Zuivel
4
6669
Vion Food Group
Vlees
5
5685
DSM
[2]
Ingredients
6
3477
Cosun
Ingredients
7
3074
Refresco Gerber
Non-alcoholische dranken
8
2961
Plukon Food Group
Vlees
9
2403
Bakkersland Groep
Brood
10
1894
Zeelandia Groep
Ingredients
[1] R&D-budget geschat naar verhouding food/non-food. Food is 46% totale omzet.
[2] R&D-budget geschat naar verhouding food/non-food. Food-omzet is 54% van
Nutritional Products en Food Specialties.
Wessanen (20) kondigde april 2014 de verkoop
van Izico aan Egeria aan.
Corbion (18) stond eerder vermeld als CSM. Het
verkocht Bakery Supplies én de bedrijfsnaam.
FrieslandCampina (3) is de grootste coöperatie,
Hoogwegt Groep (5) de grootste onderneming in
particulier eigendom.
Lunenburg Oudewater (25) fuseerde in 2013 met
Egbert Kruiswijk Vleesproducten.
Pali Group (35) kocht in december 2013 vrieshuis
Diepop ’s-Hertogenbosch.
Vreugdenhil Dairy Foods (14) bouwt een nieuwe
melkpoederfabriek in Gorinchem.
DSM (6) is de grootste ingredients-producent.
CONO Kaasmakers (60) bouwt nieuwe fabriek in
de Beemster.
Cosun (7)-dochter Aviko nam in 2014
meerderheidsbelang in Amberger.
Refresco Gerber (9) ontstond eind 2013 door fusie
Refresco en Gerber Emig.
Unilever (1) krijgt voor 4 merken ‘thumbs up’ voor
gebruik social media.
Vion Food Group (4) verkocht in 2014 Vion
Ingredients.
DOC Kaas (15) gaat voor Keesmakers ‘kaas’ met
plantaardige vetten produceren.
A-ware Food Group (12) bouwt samen met
Fonterra een fabriek in Heerenveen.
Vroegop Ruhe (39) kocht in 2014 Natudis van
Wessanen.
Heineken (2) kocht in 2012 Asia Pacific Breweries.
The Greenery (10) kondigde eind 2013 een
reorganisatie aan.
Plukon Food Group (11) kondigde in 2013
de voorgenomen sluiting van InterChicken
Bodegraven aan.
Kennemervis Groep (Bracamonte, 58) verkocht
eind 2012 Schmidt Zeevis.
Koninklijke Smilde (52) sluit in 2014 Smilde
Bakery fabriek in Mijdrecht.
Bavaria (21) is een familiebedrijf onder leiding van
de 7e generatie van de familie Swinkels.
Hessing Supervers (54) kocht in 2013 de activiteiten voor gesneden fruit van Chiquita Benelux.
Bakkersland Groep (22) verkocht eind 2012
Multivlaai.
Staay Food Group (31) nam in 2013 het failliete
Van Rijn Trading in Poeldijk over.
Meatpoint (Zwanenberg, 32) investeert in een
nieuwe Duitse fabriek.
Continental Bakeries Holding (34) kreeg eind
2012 geen toestemming van NMa voor overname
Bolletje.
Struik Foods Europe (72) nam in 2012 het Duitse
Sonnen Bassermann over.
PP Groep (Parlevliet & Van der Plas, 38) kocht in
2014 het failliete Heiploeg.
Neerlands Glorie Holding (92) is bekend van
groente- en fruitverwerker HAK.
Van Nature (46) ontstond in 2012 door de fusie
van de telersverenigingen Best Growers Benelux
en Versdirect.nl.
Hilckmann Groep (55) wil nieuwe fabriek bouwen
in Haps.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
08-09-10-11_foodtop100.indd 11
11
24-04-14 12:15
T P
1 0
F
D
2014
Verantwoording
Food Top 100
Tekst: Norbert van der Werff | Foto: Goran Bogicevic
De Food Top 100 van de grootste Nederlandse bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie verschijnt voor de derde keer. Hoe is deze ranglijst tot stand gekomen?
Wat zijn de topbedrijven van de Nederlandse
voedingsmiddelenindustrie? Die vraag is niet
gemakkelijk te beantwoorden, want de diversiteit is groot. Bij veel ondernemingen is food
nauw verweven met feed, persoonlijke verzorgingsproducten, huishoudelijke producten
of andere takken van sport. Geen twee ondernemingen zijn gelijk en dus blijft iedere
ranglijst van bedrijven appels met peren vergelijken. Appels en peren zijn echter beide
fruit en de hoeveelheid energie en de vitamines en mineralen zijn te meten, dus is er wel
degelijks wat zinnigs over te zeggen. Dat geldt
voor levensmiddelenbedrijven net zo. Door
bedrijven te vergelijken wordt de actuele
stand van de Nederlandse voedingsmiddelenindustrie weergegeven en wordt duidelijk
welke toppers, gemeten naar omzet, er in
Nederland zijn.
De Food Top 100 verscheen voor het eerst in
CO-OP Champions
CO-OP Champions is een
bureau voor coöperatieontwikkeling, opgericht in
2010 door dr. Ir. Onno van
Bekkum. Hij beheert databases over coöperaties in Nederland en food & agribusiness cooperaties wereldwijd en produceert jaarlijks diverse ranglijsten.
Hij doet studies, verzorgt bestuurdersworkshops en adviseert
coöperaties in binnen- en buitenland. Voor meer informatie, zie
www.coopchampions.com.
12
december 2008 op initiatief van EVMI en Nyenrode Business Universiteit. Dr. ir. Onno van
Bekkum, destijds werkzaam bij Nyenrode en
inmiddels eigenaar van coöperatie-adviesbureau CO-OP Champions, stelde de lijst
samen. Omzet was daarbij het leidende criterium. Bij de tweede editie, in februari 2012,
was er naast een ranglijst op grond van de
omzet, een ranking op basis van de investeringen in Research & Development. Ook werd
een award uitgereikt voor het aandeel vrouwen in het bestuur en voor duurzaamheid.
Voor de Food Top 100 in 2014 heeft Van
Bekkum opnieuw een ranglijst samengesteld
op basis van omzet. De opzet is wel anders
dan voorheen. De Food Top 100 richt zich
ditmaal op Nederlandse bedrijven. Daarbij is
gekeken naar de plaats van het hoofdkantoor
en de nationaliteit van de aandeelhouders/
eigenaren, dan wel het land waar een onderneming aan de beurs staat genoteerd. Nederlandse dochters van buitenlandse ondernemingen zijn niet meer opgenomen. Ook pure
handelsondernemingen zijn geschrapt. Al met
al verdwenen daarmee ruim veertig bedrijven
uit de lijst.
De award voor het hoogste R&D-budget afgezet tegen de omzet, blijft gehandhaafd.
Nieuw is de award voor het hoogste aantal
werknemers. De investeringen in Research &
Development zeggen iets over de mate
waarin een onderneming innovatief is, terwijl
het aantal personeelsleden een maat is voor
de bijdrage aan de werkgelegenheid. Zeker in
een periode van recessie, draait het erom zoveel mogelijk mensen aan het werk te krijgen
en te houden. Ook nieuw is de award voor
het gebruik van social media. Dit onderzoek
werd uitgevoerd door Claartje Visser, in samenwerking met de EVMI-redactie. Meer
over de resultaten van dit onderzoek is te
lezen op pagina 14 en verder.
Totstandkoming
Van Bekkum heeft voor het onderzoek gebruikgemaakt van diverse databases en het
Handelsregister van de Kamer van Koophandel.
Ook zijn op internet gepubliceerde jaarverslagen geraadpleegd en is bedrijven per e-mail
verzocht om aanvulling van ontbrekende data.
In veel gevallen staan bedrijven met hun gegevens van afgelopen jaar in de lijst, maar ook
gaat het geregeld om de cijfers van 2012. In
dat geval hebben bedrijven hun jaarverslag
nog niet gedeponeerd bij het Handelsregister.
De investeringen in R&D staan vaak niet in
jaarverslagen. Uiteindelijk kon van slechts 18
bedrijven het R&D-budget worden achterhaald.
Bij bedrijven die een aanzienlijk deel van hun
omzet halen uit producten die niet gerelateerd zijn aan food, zoals de productie van
feed of verzorgingsproducten, is getracht de
non-foodomzet eruit te halen. Dat was het
geval bij Unilever, DSM en Corbion. Het aantal werknemers en de R&D-investeringen als
percentage van de omzet zijn in die gevallen
geschat op basis van dezelfde verhouding,
voor zover dat in de rapportage niet werd uitgesplitst. Bij Unilever bijvoorbeeld komt 46
procent van de omzet uit food en daarom is
ook 46 procent van de werknemers aan food
toegeschreven.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
12_verantwoordingft100.indd 12
24-04-14 16:24
voor social media
Unilever:
duurzaam
onder­nemen levert geld op
ROTTERDAM - Unilever staat opnieuw bovenaan de Food Top 100, met een foodomzet van
22,8 miljard euro. Het bedrijf staat tweede in
het klassement van de werkgelegenheid en
krijgt een ‘thumbs up’ voor gebruik van social
media voor vier merken: Knorr, Unox, Ben &
Jerry’s en Magnum. Bij Unilever staat duurzame
groei centraal. Onder leiding van bestuursvoorzitter Paul Polman richt de onderneming zich
meer en meer op verduurzaming. Daarbij tracht
hij de rest van het bedrijfsleven mee te krijgen.
Zo deed Polman begin april in het Imperial College Grantham Institute for Climate Change in
Londen een oproep om klimaatveranderingen
aan te pakken en zo toekomst van mensen én
bedrijven veilig te stellen. Hij meent dat de huidige collectieve inspanningen tegen klimaatverandering ontoereikend zijn. “Klimaatverandering
brengt alles wat we hebben bereikt op het gebied van armoede, voedselzekerheid en sociale
zekerheid in gevaar.” Polman stelt dat natuurrampen Unilever zo’n 300 miljoen euro per jaar
kosten. Als er niets aan wordt gedaan, kan klimaatverandering de groeistrategie van Unilever
en vrijwel alle andere bedrijven belemmeren, is
zijn stellige overtuiging. Unilever kijkt dus niet
uitsluitend vanuit ideologisch perspectief naar
klimaatverandering en duurzaamheid in het algemeen, maar ook vanuit economisch perspectief. De visie van Unilever op duurzaamheid
staat verwoord in het Sustainable Living Plan,
dat in 2010 voor het eerst werd gepubliceerd.
Daarin staan doelen als halvering van de ecologische voetafdruk van de producten, meer dan
een miljard mensen helpen om hun gezondheid
en welzijn te verbeteren en de duurzame inkoop van alle agrarische grondstoffen.”
Ruim driekwart van de fabrieken van Unilever
wereldwijd en in Europa alle fabrieken, sturen
geen afval meer naar de vuilstort. Dat kan door
T P
1 0
Plaats 1 omzet, plaats 2 werkgelegenheid, plaats 5 R&D,
F
D
2014
het 3R-principe: ‘reduce’, ‘reuse’ en ‘recycle’.
Als stoffen niet kunnen worden gebruikt, kan er
energie uit worden gewonnen. Zo wordt bijvoorbeeld in het Franse Saint-Dizier door ijs van
verpakkingen te schrapen en er biogas van te
maken 50.000 euro per jaar bespaard. Duurzaam ondernemen levert dus geld op.
Plaats 3 omzet, plaats 3 werkgelegenheid, plaats 10 R&D,
voor social media
FrieslandCampina
richt
zich op het Verre Oosten
AMERSFOORT – FrieslandCampina zag de
omzet in 2013 met 10,8 procent stijgen tot
11,4 miljard euro. Het concern boekte vooral
omzetgroei in Azië, waar het zijn blik op
heeft gericht. De zuivelaar wil uiterlijk in 2016
in China een omzet van een miljard euro
halen. “China blijft de motor van onze ontwikkeling”, zei bestuursvoorzitter Cees ’t Hart
tijdens de presentatie van de jaarcijfers.
FrieslandCampina en Wageningen UR sloten
in het najaar van 2013 een overeenkomst
met China Agricultural University voor de
oprichting van een nieuw onderzoeks- en
kenniscentrum in China. Het Sino-Dutch Dairy
Development Centre (SDDDC) moet de productiviteit, de veiligheid en het kwaliteits­
niveau van de zuivel in China verbeteren.
FrieslandCampina heeft nu twee verkoopkantoren in China en realiseert er een jaaromzet
van zo’n 600 miljoen euro. Het bedrijf over-
weegt in China een productielocatie neer te
zetten. In verband met de focus op Azië,
heeft FrieslandCampina een aparte business
group Consumer Products Asia opgericht.
Daarmee wil het bedrijf de activiteiten in de
verschillende landen in de regio met elkaar in
lijn te brengen. Rusland kondigde medio december 2013 een tijdelijk importverbod af op
producten van 13 zuivelbedrijven waaronder
FrieslandCampina, omdat het land de controle
door het Centraal Orgaan Kwaliteitsaangelegenheden Zuivel (COKZ) niet erkent. De export naar Rusland is echter inmiddels weer op
gang gekomen. In Nederland opende FrieslandCampina in Wageningen een nieuw innovatiecentrum (foto) dat werk biedt aan 450
mensen. FrieslandCampina nam in 2013
kaasspecialist Zijerveld en verpakkingsbedrijf
Den Hollander Food over. Aan de andere kant
gaat FrieslandCampina in 2015 de vestigingen
in Eindhoven en Woerden sluiten. Daarbij
komen 174 arbeidsplaatsen te vervallen. Ook
in Duitsland verdwenen bij een reorganisatie
bij drie productielocaties 230 banen.
FrieslandCampina krijgt een ‘thumbs up’voor
het gebruik van social media voor corporate
communicatie en voor het merk Campina.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
13_portretjes1.indd 13
­13
24-04-14 12:15
Beeld van DSM op de LinkedIn showcase page voor DSM & Nutrition.
Social media-award voor corporate communicatie
‘Thumbs up’
voor DSM
Tekst: Clara Bloemhof | Foto’s: DSM, The Greenery, EVMI
EVMI heeft van de honderd ondernemingen in de
Food Top 100 en vele merken van die bedrijven
de activiteiten op social media in kaart gebracht.
Samen met social media-expert Claartje Visser is
een top-5 samengesteld. De winnaar: DSM.
Opvallend: het is geen consumentenmerk
dat wint, maar een bedrijf dat zich onderscheidt met zijn corporate communicatiebeleid. DSM voert op elk medium consistent
het corporate beeld door en verdient daarmee deze eerste social media-award.
Hoe ver moet je als bedrijf of merk gaan
met social media? Kies je voor een Twitteraccount, een Facebook-page of ga je ‘all the
way’ en voeg je daar Instagram, Pinterest,
14
YouTube, Google+ en LinkedIn aan toe? En
wat zijn nu dingen die je beter níet kunt
doen? Een Hyves-logo op je homepage bijvoorbeeld, dat kan écht niet meer. Goedbedoeld stelden we Zonnatura (Wessanen)
daarvan op de hoogte middels een tweetje
door onze undercover Food Top 100-twitterster @foodiemiep. Al binnen 34 minuten
was daar de reactie: ‘We gaan het aanpassen’. Fijn! Anderhalve week later prijkte de
Hyves-button helaas nog steeds op de
homepage van de Zonnatura-website.
Reactiesnelheid
De reactiesnelheid op de diverse media is
over het algemeen vrij laag, valt social media-kenner Claartje Visser na haar onderzoek op. “Er gaat vaak een aantal uur overheen voordat de consument reactie ontvangt en soms duurt het zelfs een dag of
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
14-15-16-17_socialmedia.indd 14
24-04-14 16:53
twee.” Niet handig, vooral wanneer er negatieve berichten op jouw Facebook-pagina
worden gezet of wanneer er een nare
Tweet over jouw merk de ronde doet. “Voor
Unilever-merken als Unox en Knorr geldt dit
niet”, merkt Visser op. “Zij zijn erg snel in
hun reacties en blijven ook echt deelnemen
aan discussies. Ook Magnum doet het wat
dat betreft redelijk.”
Sommige bedrijven waarvan je het zou verwachten, zijn niet te vinden op Facebook of
Twitter. Zo is Becel (eveneens van Unilever),
ondanks het negatieve nieuws van de laatste
tijd over Becel pro-activ, niet te vinden op
social media. Verder stipt Visser de aanwezigheid van niet-gebruikte accounts aan.
“Accounts die niet in gebruik zijn, worden
meestal niet op de websites genoemd. Maar
ze worden ook niet stopgezet. Zo zie je bij
sommige tijdlijnen dat het laatste bericht uit
januari 2012 dateert – niet erg professioneel.” Tot slot merkt ze op dat er in haar
ogen nog vrij weinig ‘cross channel’ wordt
gedaan. “Ik zie veel dezelfde berichten op
de verschillende social media. Ook wordt er
te weinig gedaan met YouTube, Instagram,
Pinterest of Google+, terwijl ik daar nog wel
mogelijkheden zie liggen. Zeker omdat met
voedsel en bereiding daarvan mooie, visuele
dingen te doen zijn.”
De eerste én enige tweet van VergeerKaas. Niet zo handig.
The Greenery publiceert met @verseoogst allerlei
weetjes over groente en fruit.
Kips reageert op een positieve, inhoudelijke manier op álle berichten.
Met dank aan Claartje Visser,
www.claartjevisser.nl.
DSM
DSM richt zich via social media niet zozeer op consumentenmarketing, maar op corporate communicatie. DSM is
internationaal gericht, maar heeft ook een Twitter-account voor alleen Nederlandse volgers. Het bedrijf heeft alle
kanalen waarop het actief is strak op orde en reageert goed op vragen die binnenkomen. Het social media-team
zendt wel veel berichten, maar creëert ook interactie, zoals op de LinkedIn company-pagina. DSM behaalt een
voorsprong op de andere genomineerden door zijn actieve aanwezigheid op Google+, waar de teller op meer dan
200.000 views staat. DSM bevindt zich op Facebook (DSMCompany, 36.000+ fans), Twitter (internationaal @dsm,
20.000+ volgers; nationaal @dsmNederland, 1700+ volgers), LinkedIn (43.000+ volgers), YouTube en Google+. Op
de website van DSM worden bezoekers door middel van een button naar elk social medium gelinkt. Het bedrijf voert
op ieder medium consistent het corporate beeld door, waarmee herkenbaarheid wordt gecreëerd. DSM staat in de
Food Top 100 op nummer 6.
Knorr (Unilever)
Van de consumentenmerken presteert Knorr het best op social media. Knorr heeft een zeer professionele Facebookpagina en maakt gebruik van apps die aanzetten tot het liken van de pagina. Reageren gebeurt snel en redelijk
persoonlijk. Knorr maakt op de Facebook-pagina veel gebruik van beeldmateriaal en post zeer regelmatig een bericht. De interactie is redelijk: hoe simpeler het geplaatste bericht, hoe beter de interactie. De pagina is wel een
beetje ‘gelikt’, wat het niet heel erg creatief of persoonlijk maakt. Maar de Facebook-pagina is daardoor wel consistent en passend bij het merk. Knorr gaat professioneel te werk: de social media zijn geïntegreerd in de website,
zowel het Nederlandse als internationale YouTube-kanaal is goed gevuld en de Facebook-apps zien er goed uit en
werken goed. Knorr heeft maar liefst 8 miljoen fans op Facebook. Het internationale Twitter-account @knorr heeft
betrekkelijk weinig volgers, maar er wordt actief gereageerd op berichten van consumenten. Mensen worden bij naam
aangesproken door Knorr. De beide YouTube-kanalen (KnorrNederland en KnorrRecipes) zijn gevuld met profes­
sioneel gemaakte filmpjes. Vanaf de homepage van Knorr worden consumenten gestuurd naar de meest actieve
kanalen: YouTube en Facebook. Unilever staat bovenaan de Food Top 100.
>>>
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
14-15-16-17_socialmedia.indd 15
­15
24-04-14 16:54
Verse Oogst (The Greenery)
Onder de naam Verse Oogst verspreidt The Greenery informatie die door de consument wordt gewaardeerd. Door
feitjes over groente en fruit, recepten en wekelijks een teler centraal te stellen wint Verse Oogst op zowel Facebook
(14.000 likes) als Twitter de lezer voor zich. Op beide social media is de reactiesnelheid hoog. Een tweet naar
@verseoogst, met een vraag over de energiewaarde van komkommers, leverde een uitgebreid antwoord op van de
redactie. Op Facebook speelt Verse Oogst met grappige reacties in op de ‘superfoods-consternatie’. The Greenery
doet zijn best om actueel te zijn. Op de website www.verseoogst.nl staan alle social media-kanalen vermeld. Op
Instagram is echter nog niet zoveel activiteit. Op Pinterest biedt Verse Oogst negen prachtige borden aan inspiratie
voor onder meer recepten voor verse snacks en smoothies. The Greenery staat in de Food Top 100 op nummer 10.
Vivera (Enkco Foodgroup)
Vivera scoort hoog op eerlijkheid en openheid. Het merk voor vleesvervangers geeft uitgebreide, eerlijke antwoorden
op klantenvragen en scoort daarmee punten. Vivera geeft eigen tekortkomingen toe en het lijkt alsof men wil leren
van de kritiek die er wordt gegeven. Ondanks het vrij hoge reclamegehalte, is er veel interactie op de Facebookpagina (4500+ fans) van Vivera. Ook op Twitter (4300+ volgers) is de reactiesnelheid hoog. Daarbij worden de
antwoorden op vragen op een informele toon geformuleerd. Het is duidelijk zichtbaar dat Vivera het eigen merk
monitort op de social media en reageert op tweets die voorbij komen. Verbeterpunt is het YouTube-kanaal. Er staan
redelijk actuele filmpjes op, maar erg actief is het niet. Enkco Foodgroup staat in de Food Top 100 op de 94ste plaats.
B
g
Voorafgaand aan de top-5 werd een shortlist gemaakt met de 15 bedrijven
die het volgens de redactie in overleg met Claartje Visser het beste doen
op social media. Net buiten de top-5 vielen Unox (Unilever), Optimel
(FrieslandCampina) Kwekkeboom (Buitenfood/Royaan) en de corporate
communicatie van FrieslandCampina.
Unox
“Unox krijgt van mij een plus, want die is snel met zijn reacties op Facebook”, geeft Visser weer. “Zij converseren echt mee met de consument,
wat ik erg goed vind.” Toch wint Unox het niet van Unilever-collega Knorr,
omdat ondanks hun meer persoonlijker tone of voice, het ‘groet van Unox’
volgens de social media-kenner snel gaat vervelen. Op humoristisch vlak
scoort Unox wél meer punten dan het formelere Knorr.
Optimel
Optimel reageert wel op Facebook-berichten van consumenten, maar soms
duurt het wel twee dagen. “Wat Optimel erg goed doet, is dat ze hun merk
strak monitoren op Twitter en op tweets over Optimel reageren”, stelt
­16
Visser. “Wel zijn ze ook hier vrij traag mee.” Optimel heeft meer dan
103.000 fans op Facebook, tegenover een kleine 5000 op Twitter.
Kwekkeboom
Kwekkeboom reageert vasthoudend en relatief snel op negatieve berichten op Facebook (7.600+ fans), vertelt Visser. “Ook vallen de leuke tot
interactie oproepende vragen op, voorzien van beeld.” Ze duidt daarmee
op vragen als ‘Ben jij een prakker of snijder?’. “Op Twitter gebeurt helaas
sinds eind maart niets meer. Facebook is daarentegen helemaal geïntegreerd op de website.”
FrieslandCampina (corporate)
FrieslandCampina is net als DSM erg goed bezig op het gebied van corporate communicatie, zo stelt Visser. Met bijna 4500 volgers op Twitter,
4800 Facebook-fans, een mooie LinkedIn-pagina met 26.000 volgers en
veel berichten op YouTube zeker een eervolle vermelding waard. DSM
wint het van FrieslandCampina door de voorsprong op Google+ en de
consistente doorvoering van het corporate beeld.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
14-15-16-17_socialmedia.indd 16
24-04-14 16:54
Beemster Kaas (Cono Kaasmakers)
Een klant die een foto van een beschimmeld kaasproduct op de Facebook-pagina van Beemster Kaas zette, werd
relatief snel geholpen. Beemster Kaas heeft veel interactie op de Facebook-pagina (19.000+ fans), mede door de
vele grappige acties (‘Verzin het fotobijschrift’) die de creativiteit in de fans los maken. Een groot pluspunt is dat het
kaasmerk aan zijn volgers vraagt wat zíj het liefst op de Facebook-pagina willen zien. Met Twitter is Beemster eens
begonnen, maar in juli 2013 gestopt. Gelukkig wordt het Twitter-account niet genoemd op de website. Cono Kaasmakers bevindt zich in de Food Top 100 op de 60ste positie.
Verse Oogst zoekt
echt naar een inBen & Jerry’s is snel met reageren en doet dit met open vragen om het
houdelijk antwoord
gesprek gaande te houden.
op binnenkomende
vragen.
De overige opvallende merken en bedrijven die het tot de shortlist
halen, zijn:
• FrieslandCampina met Campina: genomineerd vanwege de interactie op social media.
• Unilever met Ben & Jerry’s: thumbs up voor dagelijkse activiteit
en persoonlijke benadering. Blijft dicht bij eigen identiteit. Reageren kan sneller. Op Instagram staan vrijwel dezelfde foto’s als
op Facebook, maar het levert wel veel volgers, likes en soms
interactie op.
•B
uitenfood/Royaan met Van Dobben: speelt goed in op actualiteit.
• Meatpoint (Zwanenberg) met Kips: geeft goede, inhoudelijke
reacties op berichten van consumenten.
• Heineken: herkenbare uitstraling en veel interactie op de
diverse kanalen.
• Unilever met Magnum: spreekt de doelgroep aan, gezien de
interactie. Maar het persoonlijke ‘Bye, Magnum’ begint op den
duur te vervelen. Ook veel herhaling in het soort posts.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
14-15-16-17_socialmedia.indd 17
1­ 7
24-04-14 16:54
Nederland vergeleken met Frankrijk
Innovatie hoog
in het vaandel
Tekst: Bert van Rees, Bureau Berdt | Foto’s: ACTIA, iStock, TKI
Is het gras ook op het gebied van innovatie groener bij de buren? Christophe Cotillon
en Kees de Gooijer, innovatie-deskundigen uit Frankrijk en Nederland, schuiven aan om
de situatie in hun landen met elkaar te vergelijken. Wat kunnen we van elkaar leren? En
wat zouden we van elkaar kunnen overnemen?
Voor een goed beeld van Nederland als innovatieland kan een frisse blik van buiten verhelderend werken. De Franse innovatiedeskundige Christophe Cotillon is deputy manager bij de Franse organisatie ACTIA
(Association de Coordination Technique pour
l’Industrie Agroalimentaire). ACTIA is een nationaal instituut in Frankrijk dat zich richt op
innovatie in de voedingsmiddelenindustrie. De organisatie
vormt in veel gevallen de schakel
tussen onderzoek
en het bedrijfsle-
18
ven. Zij houdt nauw contact met het bedrijfsleven en andere belanghebbenden om te
achterhalen waar de behoefte aan kennis,
onderzoek en innovatie ligt. Tegelijkertijd
heeft het instituut contact met de daaraan
gelieerde onderzoeksorganisaties om de insteek van onderzoeksprojecten te bepalen.
Ook kennisoverdracht naar het bedrijfsleven
is een speerpunt van de organisatie. Bij
ACTIA werken zo’n 1200 mensen, verdeeld
over 80 locaties in Frankrijk. De omzet ligt
rond de 100 miljoen euro.
Voor de Nederlandse situatie schuift Kees de
Gooijer aan. Hij is directeur van TKI Agri &
Food. Het TKI, onderdeel van de Topsector
Agri & Food, stimuleert onderzoek en innovatie in de agrifoodsector. In samenspraak bepalen het bedrijfsleven, de overheid en de
onderzoeksinstellingen op welke onderwerpen
de Nederlandse onderzoeksinfrastructuur zich
het beste verder kan ontwikkelen. Bedrijven
kunnen via verschillende regelingen ondersteuning krijgen bij innovatie, kennisontwikkeling en fundamenteel onderzoek op deze
terreinen. Ook coördineert het
TKI de Nederlandse inbreng in
Europese onderzoeksprojecten.
In onderzoeksprojecten wordt
kennisoverdracht gestimuleerd.
Daarnaast start binnenkort een
workshopreeks waarin bedrijven worden bijgepraat over interessante innovatiekansen.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
18-19-20_rd.indd 18
24-04-14 16:24
K
h
H
t
C
h
f
t
e
h
N
J
t
k
D
v
t
s
w
h
r
T P
1 0
F
D
2014
Kees de Gooijer: “In Nederland zijn er meer toepassingen van bijvoorbeeld
Christophe Cotillon: “In het Franse systeem is voor een goed idee altijd wel
hogedruktechnologie.”
financiering te vinden.”
Hoe kijken jullie naar de agrifoodsectoren in elkaars landen?
Cotillon vindt dat Nederland een sterke sector
heeft. “Ik denk dat voor Nederland de agrifoodsector een belangrijke economische sector is. Het bedrijfsleven is goed georganiseerd
en heeft innovatie in het algemeen hoog in
het vaandel. Ik kom in EU-projecten vaak
Nederlandse bedrijven en instellingen tegen.
Je ziet het ook terug in de kennisinfrastructuur. Ik vind Wageningen een heel sterke
kennisinstelling.”
De Gooijer ziet dat in Frankrijk de consument
veel meer de richting aanwijst voor de indus­
trie. “In Frankrijk heerst ‘la culture du consommateurs’. Consumenten zijn er veel bewuster dan hier bezig met voeding en de
herkomst. In Frankrijk is het respect voor ‘terroir’ heel groot. Het gemiddelde Nederlandse
streekproduct zou er met een glimlach worden ontvangen. Dat heeft ook consequenties
voor de richting van innovatie. Die is dan ook
meer gericht op behoud van authenticiteit
dan in Nederland.”
Als het om het innovatieklimaat gaat,
wat vinden jullie dan de sterke kanten van jullie sector?
“Het ondernemerschap”, zegt De Gooijer heel
resoluut. “We hebben in Nederland prima ondernemers die risico’s durven te nemen om
hun onderneming verder te helpen. En dat is
cruciaal voor de sector. Je kunt de voorzieningen nog zo goed op orde hebben, als er
niemand is die het lef heeft om het product
in de markt te zetten, dan doe je het voor
niets.” Cotillon is het daarmee eens, maar tegelijkertijd benadrukt hij dat hulp bij financie-
ring van de innovatie ook onontbeerlijk is. “In
het Franse systeem is voor een goed idee altijd wel financiering te vinden. De regio’s verdelen de meeste middelen, maar vaak stimuleren steden en brancheorganisaties ook innovatie met financiële steun.” De Gooijer ziet
daar nog wel ruimte voor verbetering in de
Nederlandse situatie. “Onze budgetten zijn
echt beperkt. Voor fundamenteel onderzoek
wordt voldoende geld uitgetrokken, maar het
schort aan budget voor de valorisatie van
kennis. Het komt regelmatig voor dat we
prima aanvragen moeten afwijzen omdat er
geen budget is.”
Op welke gebieden loopt Frankrijk
voor en waar is Nederland koploper?
“Ik denk dat in Nederland de laatste tijd grote
stappen zijn gemaakt op het gebied van die-
>>>
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
18-19-20_rd.indd 19
­19
24-04-14 16:25
renwelzijn in de vlees- en de zuivelsector”,
aldus De Gooijer. “We zijn daar echt koploper
in geworden. Omdat we de EU-wetgeving
wat pragmatischer handhaven, zie je in
Nederland meer toepassingen van bijvoorbeeld hogedruktechnologie op de markt dan
in Frankrijk. Daarnaast blijft duurzaamheid
belangrijk. Ik zeg met nadruk ‘blijft’ want
efficiënt werken is altijd al belangrijk geweest.”
Cotillon denkt dat Frankrijk verder is op het
gebied van ingrediënten. “We besteden heel
veel aandacht aan de nutritionele aspecten
van producten. Dat wordt misschien ook wel
veroorzaakt door de houding van onze consumenten. Voeding is inderdaad een belangrijk
onderdeel van onze cultuur. Daarnaast is de
integratie van ICT-technologie in de
­20
voedingstechno­logie op dit moment een hot
topic. We werken veel aan keteninnovaties
waarbij informatie over het product door de
gehele keten wordt gedeeld.”
Kan beter worden samengewerkt met
elkaar?
“Ik ben verantwoordelijk voor de Europese
projecten bij ACTIA”, zegt Cotillon. “Ik zie dat
we al heel veel samenwerken. Nederland coördineert veel van de EU-projecten en doet
dit goed. Ik denk dat de projecten laten zien
dat we veel van elkaar kunnen leren en dat
we gezamenlijke issues hebben om aan te
werken. Wat jammer is, is dat in het nieuwe
EU-programma relatief weinig ruimte is voor
food-projecten.”
De Gooijer vult aan: “Er kan inderdaad meer
dan er nu gebeurt. Ik zou het geweldig vinden als de Nederlandse consument qua interesse wat meer richting de Franse consument
zou gaan. Dat maakt het voor de industrie
ook beter mogelijk om met betere producten
te komen. Daarnaast kunnen we op het gebied van productontwikkeling ook nog wel
wat van elkaar leren. Wij zijn goed in het verwerken van nieuwe ingrediënten, zoals vleesvervangers. De Fransen gaan met bestaande
ingrediënten creatiever om. In 2012 was Nederland de winnaar van de Ecotrophelia, terwijl Frankrijk in 2013 de hoofdprijs won, op
de voet werd gevolgd door het Nederlandse
team. Samen kunnen we prachtige dingen
maken. We zijn wereldwijd de nummer 1 en
2 het gebied van kaas. Dat moet op andere
gebieden ook kunnen.”
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
18-19-20_rd.indd 20
24-04-14 16:25
Plaats 1 werkgelegenheid, plaats 2 omzet,
voor social media
Heineken
AMSTERDAM - Net als andere bedrijven had
Heineken in 2013 te kampen met moeilijke
economische omstandigheden op een aantal
belangrijke afzetmarkten.
Bestuursvoorzitter en CEO Jean-François
Boxmeer (foto) zei in de toelichting op de
jaarcijfers dat de groei in opkomende markten niet zo sterk was als verwacht, maar dat
de omzet in de ontwikkelende economieën
inmiddels goed is voor de helft van de omzet.
Voor de lange termijn wordt voor opkomende
markten verdere groei verwacht.
In Azië groeide de bierbrouwer in 2012 sterk
door de overname van Asia Pacific Breweries
(APB), met 25 brouwerijen in 14 landen. Met
de aankoop van aandelen van APB was in totaal een bedrag van 3,9 miljard euro gemoeid. Het was de tweede miljardenaankoop
in enkele jaren, want in 2010 kocht de onderneming ook al het Mexicaanse Femsa,
waarmee de positie in de ‘Americas’ werd
versterkt.
T P
1 0
groeit in
opkomende economieën
F
D
2014
Naast alle investeringen waren er ook desinvesteringen. Heineken verkocht in de zomer
van 2013 de Finse dranken- en frisdranken­
fabrikant Oy Hartwall Ab voor een bedrag van
470 miljoen euro aan het Deense Royal Unibrew. Heineken wil met de opbrengst van de
verkoop de schuldenlast verlagen.
Heineken richt zich verder sterk op kostenbesparingen. Met het besparingsprogramma over
2009 tot en met 2011 bracht Heineken de
kosten al met 614 miljoen euro terug. Het
nieuwe programma (Total Cost Management
2) moet in de periode tot en met 2014 nog
eens 625 miljoen euro besparen. TCM2 richt
zich op efficiency in de operationele kosten en
het gebruikmaken van de wereldwijde schaal.
Heineken haalde in 2013 een omzet van 21,3
miljard euro (plaats 2) en staat bovenaan het
klassement van de werkgelegenheid met
bijna 81.000 werknemers. Ook krijgt het bedrijf een ‘thumbs up’ voor de social mediaactiviteiten.
Plaats 12 omzet
A-ware Food Group
bouwt kaasfabriek
ALMERE - A-ware Food Group is in 2010 ontstaan door de fusie van Anker Cheese en
Bouter Cheese. A-ware is fors aan het
groeien. Stond de onderneming in de vorige
Food Top 100 - toen nog als Anker Food
Groep - met een omzet van 368 miljoen euro
vermeld, nu is dat 1,1 miljard euro.
A-ware Food Group heeft de ambitie uit te
groeien tot de meest gewaardeerde ketenpartner in Europa in de food- & agribusiness.
De onderneming is ook buiten Europa steeds
meer actief. Eind 2014 moet de nieuwe
kaasfabriek in Heerenveen operationeel zijn.
Naast de kaasfabriek van A-ware Food
Group verrijst een ingrediëntenfabriek van
Fonterra Europe. De kaasfabriek wordt
20.000 vierkante meter groot en krijgt een
capaciteit van 80.000 ton kaas per jaar. In
de naastgelegen ingrediëntenfabriek van
10.000 vierkante meter zal dagelijks 2 miljoen liter wei worden verwerkt tot hoogwaardige wei-ingrediënten. “De kaasfabriek
is een logische uitbreiding van ons dienstenpakket, gericht op het rijpen, versnijden en
verpakken van kaas”, zei Jan Anker, CEO
van A-ware bij de start van de bouw, eind
mei 2013.
Een andere verbreding van de activiteiten is
de productie van verse zuivel. A-ware nam
vorig jaar het failliete Katshaar Melk over van
NoorderlandMelk en als uitvloeisel daarvan
werd in maart van dit jaar A-ware Fresh Dairy
gepresenteerd. Dit nieuwe merk bestaat uit
premium dagverse zuivelproducten zoals yog-
hurt, drinkyoghurt en roomproducten die
worden geleverd aan supermarktketens,
foodservice en industriële verwerkers in Europa.
A-ware Food Group heeft in 2013 de activiteiten van de vestigingen in Zeewolde, Tilburg
en Rijen naar Almere verplaatst. Het pand
biedt onderdak aan een kaaspakhuis, verpakkingslijnen en opslag voor verpakte kaas.
A-ware Bouter Cheese opende in november
vorig jaar de nieuwe productielocatie aan de
Kuipersweg in Woerden. Deze vestiging is
speciaal ingericht voor de productie van tapas
en borrelhapjes voor Albert Heijn. In april
vorig jaar nam A-ware Bouter Cheese in Culemborg zes nieuwe lijnen op de nieuwe verpakkingsafdeling in gebruik.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
21_portretjes2.indd 21
­21
24-04-14 08:57
Opleiding is basis voor werken in foodsector
HAS Hogeschool:
Food is hot
Tekst: Tom van der Meer | Foto’s: Margriet Hoffmans, Annemarie Kerkhof (HAS Hogeschool)
Foodbedrijven hebben behoefte aan goed geschoolde medewerkers. De basis daarvoor
wordt gelegd bij de opleidingen. Aantrekkelijke, uitdagende en afwisselende studies
zijn nodig om (aankomend) studenten te laten zien dat techniek niet saai is. Wel moeten
ze een reëel beeld geven dat goed aansluit bij toekomstig werk in de food. HAS Hogeschool Den Bosch geeft aan hoe zij dit doet.
Numerus fixus?
Bij Voedingsmiddelentechnologie neemt het aantal eerstejaars
studenten gestaag toe, van 65 (schooljaar 2011/2012) via 80
(2012/2013) en 105 (2013/2014) naar zo’n 120 in het komende
schooljaar. Ook Food Design & Innovation kent een stevige groei.
Beide opleidingen hebben momenteel in totaal ongeveer 300
studenten. Sectordirecteur Hans Hilbrands verwacht dat het aantal studenten in deze opleidingen de komende twee, drie jaar van
600 verder toeneemt naar 800 à 850. “Want de interesse blijft
groot. Dan moeten we wel kijken of het nog behapbaar is, ook
voor wat betreft het vinden van een baan. Als we bij FD&I verder
groeien naar 150 eerstejaars, zit daar wel enige zorg. Wellicht
moeten we toe naar een numerus fixus. Dit zal nog niet voor
komend schooljaar maar mogelijk voor het jaar erna gaan gelden.
Voor VT is een doorgroei naar jaarlijks 150 nieuwe studenten
geen probleem, gelet op de uitstekende baanperspectieven.”
22
Food is hot, vertelt Hans Hilbrands, sectordirecteur van de foodopleidingen van HAS Hogeschool. “Maatschappelijk gezien is er interesse voor gezonde en duurzame voeding.
Mensen willen weten waar voedingsmiddelen
vandaan komen en hoe ze geproduceerd
worden. Recente voedselschandalen hebben
de interesse in kwalitatief goede voeding alleen nog maar vergroot. Ook jongeren zijn
hier steeds meer in geïnteresseerd.”
Toch is interesse in food niet direct een garantie voor het kiezen van een foodopleiding.
De meeste aankomend studenten moet gewezen worden op opleidingen als voedingsmiddelentechnologie (VT) of Food Design &
Innovation (FD&I) (zie kader HAS-foodopleidingen). “Bij het kiezen van een technische
vervolgopleiding denken scholieren niet met-
een aan Voedingsmiddelentechnologie”, zegt
HAS-communicatieadviseur Marieke Ellenbroek. “De foodsector is voor de meesten
nog echt een onbekende wereld. De context
ontbreekt nog. Bij jongerenmarketing moet je
uitgaan van het hier en het nu, als het ware
in hun belevingswereld kruipen. Bij voorlichtingen en Open Dagen merken we dat verhalen over de buitenlandstage in het derde jaar
minder aanslaan dan informatie over de vakken in het eerste jaar. De buitenlandstage ligt
voor scholieren nog te ver weg.”
Praktisch maar reëel beeld
Voor aankomend studenten is het zaak een
aantrekkelijk en zeker niet te abstract beeld te
geven. HAS Hogeschool houdt ieder schooljaar
drie open dagen en twee oriëntatiedagen. Bij
die oriëntatiedagen wordt wat dieper op de
opleidingen ingegaan. “Op beurzen, waar je
minder tijd hebt, maken we scholieren enthousiast door de praktische toepassingen te
laten zien”, vertelt Ellenbroek. “Bijvoorbeeld
via een testje waarbij scholieren mogen aangeven welk product per 100 gram het meeste
suiker bevat. De meesten denken dat cola het
meeste suiker bevat, terwijl in 100 gram stop-
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
22-23_opleidenenpersoneel.indd 22
24-04-14 16:55
h
v
W
d
t
s
j
a
h
F
m
h
h
v
v
v
m
O
t
a
s
e
e
d
l
1
l
b
w
j
l
f
d
s
o
a
d
a
g
t
s
r
O
V
d
T P
1 0
F
D
2014
International en Fresh Food
Behalve de opleidingen FD&I en VT verzorgt HAS Hogeschool sinds twee jaar ook de opleiding International Food & Agribusiness (IFA). Dit is een internationale, agrifood-gerelateerde,
bedrijfskundige opleiding, die ook geschikt is voor buitenlandse studenten. Nieuw in Venlo
(vanaf komend schooljaar) is de opleiding Fresh Food & Innovation (FF&I). Deze is gebaseerd
op FD&I, maar dan specifiek gericht op de fresh food, waarbij bijvoorbeeld de marketing
van groente en fruit en het denken vanuit de keten centraal staan. Er wordt hierbij veel
samengewerkt met bedrijven in de regio, zoals Scelta Mushrooms.
hoest veel meer suiker zit. Zo brengen wij
voedingsmiddelentechnologie dichterbij.”
Wel moet ook een reëel beeld gegeven worden van de opleidingen, zodat studenten niet
tussentijds uitstromen. Uitstroom hangt vaak
samen met het feit dat studenten niet de
juiste keuze gemaakt hebben, omdat ze een
ander verwachtingspatroon van de opleiding
hadden, aldus Hilbrands. “Zo merken we bij
FD&I dat studenten met bijvoorbeeld alleen
maar culinaire belangstelling eerder zullen afhaken, want de opleiding is veel breder. Bij VT
hebben studenten die tussentijds uitstromen
vooral moeite met het niveau. De stap van bijvoorbeeld MBO, HAVO naar HBO wordt dan
vooral bij technologische basisvakken toch als
moeilijk ervaren.”
Om de overgang van leren naar werken soepel
te laten verlopen, wordt veel belang gehecht
aan stages. De dagopleidingen hebben drie
stages. In het eerste jaar gaat het om een orientatiestage, waarbij studenten tien weken bij
een bedrijf meelopen. In het derde jaar volgen
de binnenlandse stage en de verplichte buitenlandstage, die samen 30 weken beslaan (elk
12 tot 18 weken). En tenslotte volgt in het
laatste jaar de afstudeeropdracht, waarbij een
betaald project in opdracht van een bedrijf
wordt uitgevoerd. Hier gaat het om een projectteam met studenten van veelal verschillende opleidingen. Voedingstechnologen en
fooddesigners zitten vaak nog in eigen werelden. “Een team met meerdere disciplines trekt
studenten uit de begrenzing van hun eigen
opleiding”, aldus Ellenbroek. “Dit breekt muren
af, zodat ze van elkaar leren. Ook leren studenten dan om projectmatig te werken.” De
afstudeeropdracht duurt 20 weken, onder begeleiding van een docent en met een resultaatverplichting. “Het mooie van stages en afstudeerprojecten is dat studenten zich zo gericht voorbereiden op de beroepspraktijk.”
Ook voor professionals
Voor de professionals die al werkzaam zijn in
de food biedt HAS Kennistransfer en Be-
drijfsopleidingen de Certificaatstudie Voedingsmiddelentechnologie. Dit zijn verschillende cursussen op het gebied van levensmiddelentechnologie op HBO-niveau, voor
bijscholing en verbreding van professionals in
de sector. Dit traject loopt volgens Francis
Grandia, projectmanager HAS Kennistransfer
en Bedrijfsopleidingen, voorspoedig. “Gemiddeld volgen zo’n 375 cursisten per jaar een
cursus in de voedingsmiddelentechnologie.
Te denken valt aan cursussen op het gebied
van product- of procestechnologie.” Het is
tevens mogelijk om bij het volgen van een
groot aantal cursussen in te stromen in het
afstudeerjaar van VT en zo het HBO-diploma
te halen. “De modulaire opbouw zorgt ervoor dat de cursist flexibel is en een traject
op maat kan samenstellen.” De cursussen
variëren van drie maanden tot twee jaar. De
lessen worden op dinsdag en donderdag in
de avonduren gegeven. In Den Bosch zijn
alle faciliteiten aanwezig, zoals een microbiologisch lab, een chemisch lab, een technologiehal (eigenlijk een kleine fabriek) en een
Food Design centrum. Ook verzorgt HAS
Kennistransfer en Bedrijfsopleidingen voor
veel grote en kleine foodbedrijven incompany-trainingen.
Internationalisering
“In het strategisch plan van HAS Hogeschool,
en daarmee ook de foodopleidingen, is veel
aandacht voor de aspecten waardengericht,
duurzaam, ondernemend, internationaal en
talent-based. De afkorting W-DO-IT is daarmee een begrip geworden op de HAS”, vertelt Hilbrands. Zo liggen er volgens hem voor
de foodopleidingen de komende jaren nog
‘mooie uitdagingen’ op het vlak van internationalisering. “Wij zouden bijvoorbeeld graag
willen samenwerken met gerenommeerde
foodopleidingen in Duitsland (packaging),
Engeland (retail) en Frankrijk (sensoriek).
Daarbij denken we onder meer aan het internationaal uitwisselen van zowel studenten
als docenten.”
Hans Hilbrands, Marieke Ellenbroek en Francis Grandia (van links naar rechts).
HAS-foodopleidingen
HAS Hogeschool in Den Bosch biedt twee vierjarige foodopleidingen: Voedingsmiddelentechnologie (VT) en Food Design & Innovation (FD&I). VT in Den Bosch bestaat al 65 jaar en is vooral
voor studenten met een bèta-vooropleiding. Binnen VT kan gekozen worden voor productgericht (technische productontwikkeling), de fabrieksrichting (procestechnoloog, productiemanager en
kwaliteitszorgmanager) of de commerciële richting (vanuit de
technologische basis). FD&I, dat zo’n tien jaar bestaat, is vooral
voor studenten met een alfa- of gamma-vooropleiding. Deze
creatieve en consumentgerichte opleiding heeft als afstudeerspecialisaties Food Marketing, Food Packaging en Food Design.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
22-23_opleidenenpersoneel.indd 23
23
24-04-14 16:55
Operations Management Talent
Die de organisatie leert kennen door projecten te managen met accent op milieu
Geldermalsen
COROOS Productie B.V. heeft productielocaties in Kapelle en Geldermalsen, met in totaal 370 medewerkers. Hiermee vormt COROOS
één van ’s lands grootste conservenfabrieken. Vers van het land worden groente en fruit direct verwerkt en in glas, blik of kunststof
verpakt. De omzet van ruim 150 miljoen euro wordt gerealiseerd door een moderne organisatie, korte lijnen, duidelijke communicatie
en een energieke aanpak. Door de groei wordt het komende jaar verder geïnvesteerd in nieuwe installaties en processen en worden de
productiefaciliteiten verder uitgebouwd. Door deze groei zijn wij op zoek naar een Operations Management Talent die verantwoordelijk
is voor het initiëren en implementeren van projecten binnen de organisatie op het gebied van milieu, veiligheid, energie en investeringen.
Een mooie opstap voor een gedreven kandidaat met ambities binnen een productieomgeving.
Consultant: Annoek Kogelman, telefoon 0317-468686 of 06-12504148
Bakery Research Scientist
Essential and independent position for driving innovation
Made (NL)
AB Mauri is a global yeasts and bakery ingredients company with an impressive footprint. With more than 6,000 employees worldwide,
they are one of the largest producers and distributors of yeasts and bakery ingredients. Bakery Ingredients is a substantial piece of
the business. At the Baking Technology Centre in Made, the search for future differentiated product advantages begins. The teams are
focused on research, design and development of technology platforms that can be commercialised and taken to the market by delivering
genuine added value and fulfilling their customer’s requirements. To be based at the Baking Technology Centre in The Netherlands, we
are searching for a highly motivated Bakery Research Scientist who will be responsible for screening, testing, developing and evaluating
enzymes, yeasts, additives and bakery ingredients for application in a wide variety of new and existing bakery products.
Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-53137885
Senior Product Technologist
Technisch projectleider, in een internationale omgeving van toegepaste research
Zierikzee
De Koninklijke Zeelandia Groep ontwikkelt, produceert en levert hoogwaardige bakkerij-ingrediënten voor brood en banket. Naast
betrouwbaar en dienstverlenend wordt Zeelandia gezien als inspirerend en innovatief. De Zeelandia Groep heeft vestigingen in de
meeste Europese landen en ook bedrijven in Azië en Zuid-Amerika. In totaal zijn er ca. 1.850 medewerkers in dienst, waarvan 430
medewerkers werkzaam zijn op het hoofdkantoor en de productielocatie in Zierikzee. Het R&D team Ingredients and Product Technology
onderzoekt (nieuwe) ingrediënten en producttechnologieën. De onderzoeksthema’s komen voort uit het ‘corporate 5 year innovation
program’. Voor dit succesvolle team in Zierikzee zoeken wij een gemotiveerde Senior Product Technologist, die verantwoordelijk is voor
het leiden en uitvoeren van R&D projecten, waarin technologie-opbouw en productinnovatie centraal staan.
Consultant: Janneke van der Logt, telefoon 0317-468686 of 06-23637490
Manager Vendor Assurance Food
Leading and exciting role at prominent successful European company
Doetinchem
The Intersnack Group is the major European producer and marketer of savoury snacks (potato crips, nuts and seeds etc.) with strong
brands like Chio, Funny-Frisch, Ültje and Jack Klijn. Intersnack is serving more than 12 million consumers every day and is present in over
15 European countries. Intersnack has more than 25 production locations throughout Europe. Vendor assurance is a technical service
to buyers as well as to operations to ensure food safety, processability and application of economical sourcing strategies. To strengthen
the Vendor Assurance team in Doetinchem, we are searching for a highly motivated Manager Vendor Assurance Food, who will lead and
develop a team of 3 Vendor Assurance Managers. This team is continuously managing and developing vendor relationships for centrally
bought items to safeguard Intersnack’s products and processes.
Consultant: Jakob Jan Verbraak, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-51820349
Field Sales Manager Bakkerij & OOH
Teamgerichte People Manager die veranderingen effectief doorvoert
Nederland
CSM Baking is wereldwijd marktleider op het gebied van bakkerijproducten. Het productassortiment van CSM Bakery Supplies is breed
en varieert van ingrediënten tot halffabricaten, diepvries-, afbak- en kant-en-klaar producten. Tot de klanten behoren ambachtelijke
bakkers, bakkerijketens, in-store bakkerijen, industriële bakkerijen, het foodservice- en het out-of-home segment. CSM Bakery Supplies
heeft vestigingen in 28 landen in Europa, Afrika, de Verenigde Staten, Latijns Amerika en Azië. In totaal zijn er 8.800 medewerkers
werkzaam. CSM Bakery Supplies heeft zich ten doel gesteld klanten te helpen om nog succesvoller te worden in hun eigen markt. Ter
versterking van de organisatie zoeken we een gedreven Field Sales Manager Bakkerij & OOH, die verantwoordelijk is voor het managen
en coachen van de buitendienst bestaande uit 5 Sales Reps Bakkerij en 5 Sales Reps OOH.
Consultant: Janneke van der Logt, telefoon 0317-468686 of 06-23637490
Voor meer informatie zie onze website: www.dupp.nl of mail uw reactie naar: [email protected]
dupp - food recruitment
Gen. Foulkesweg 66, 6703 BW Wageningen i www.dupp.nl e [email protected] t 0317-468686
‘Vlees Nederland
is niet veilig’
Tekst: Norbert van der Werff, Tom van der Meer | Foto: Suprijono Suharjoto
Het vlees dat in Nederland verkocht wordt, is niet veilig. Bedrijfsleven
en overheid slagen er niet in die veiligheid te waarborgen. Dat is de
opleiding en bewustwording over voedselveiligheid met elkaar te ontwikkelen en te delen
en hierin te investeren.
harde conclusie in het rapport Risico’s in de vleesketen, dat de Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft gepubliceerd.
Het slachtproces in Nederlandse slachterijen
biedt te weinig zekerheden die voorkomen
dat onveilig vlees bij de consument terechtkomt. Ook worden de veiligheidsrisico’s van
geïmporteerd vlees onvoldoende beheerst en
zijn er weinig instrumenten voorhanden om
fraude op te sporen. Door de hele keten
heen is veel mis, stelt de Raad. Zo worden
onder meer hygiëneregels vaak niet opgevolgd, uit routine, door tijdsdruk of door onvoldoende opleiding van personeel. Daarnaast
komt fraude met vlees veel voor. Zo kunnen
partijen vlees op papier ineens van samenstelling veranderen. Dat maakt dat vlees dat
niet (meer) geschikt is voor menselijke consumptie, na omkatten plots wel geschikt lijkt.
Ook geïmporteerd vlees is niet altijd veilig,
stelt het rapport. De voedselveiligheid is niet
in elke EU-lidstaat gegarandeerd en steekproefsgewijze controles aan de buitengrenzen van de EU zijn te mager om de veiligheid van vlees uit niet-EU-landen te garanderen. Bovendien bieden importcontroles
importeurs en afnemers de mogelijkheid zich
te verschuilen achter de NVWA, die de controles uitvoert. Volgens het rapport laat de
NVWA onverantwoord veel steken vallen.
Door voortdurende reorganisaties en bezuinigingen laat het toezicht te wensen over.
De middelen zijn te beperkt om effectief op
te treden.
Aanbevelingen
De Raad beveelt het kabinet aan om samen
met de NVWA bindende afspraken te maken
met de vleessector, om het niveau van voedselveiligheid structureel te verbeteren. Zo
moet bijvoorbeeld de herleidbaarheid van
producten beter worden. Naast het certificeren van bedrijven is het belangrijk dat afnemers onaangekondigde bezoeken brengen
aan hun leveranciers om te verifiëren of zij
werken volgens de afgesproken normen. Ook
de bestrijding van fraude verdient de aandacht. De NVWA moet hiervoor samenwerken met andere opsporingsdiensten.
Verder is het belangrijk dat bedrijven in de
vleesketen het initiatief nemen om kennis,
Reacties
Foodwatch concludeert naar aanleiding van
het rapport dat de vleessector ziek is en het
huidige controlesysteem inadequaat. “De
consument wordt onvoldoende beschermd
tegen ernstige risico’s op het gebied van
voedselveiligheid en fraude”, zegt Meike Rijksen, campagneleider van Foodwatch Nederland. Ze meent dat zelfregulering de problematiek niet gaat oplossen. “Foodwatch vindt
het hoog tijd dat staatssecretaris Dijksma en
minister Schippers hun verantwoordelijkheid
nemen, strengere wetgeving realiseren, transparantie aanjagen en krachtig handhaven.”
De FNLI onderschrijft de conclusies uit het
rapport en stelt, zoals al eerder, dat bedrijven
die het vertrouwen van hun afnemers en uiteindelijk de consument beschamen en wetgeving met voeten treden, geen deel mogen
uitmaken van de voedselketen. ”Daarmee bevestigt het rapport dat de acties die de Taskforce Voedselvertrouwen uitvoert hard nodig
zijn.” De FNLI benadrukt dat de NVWA notoire overtreders met naam en toenaam
openbaar moet maken, maar legt – anders
dan Foodwatch – de primaire verantwoordelijkheid voor de voedselveiligheid bij het bedrijfsleven. De overheid is verantwoordelijk
voor het toezicht.
Het CBL noemt het beeld dat uit het rapport
naar voren komt zeer zorgwekkend, omdat
het rapport een situatie schetst waarin gecertificeerde en in controlesystemen opgenomen bedrijven toch in strijd met de wet
kunnen handelen. “Keer op keer worden
consumenten, maar ook wij als supermarktbranche opgeschrikt door incidenten die het
vertrouwen van de consument beschadigen”,
zegt Marc Jansen, directeur van het CBL.
“Wij hebben genoeg van alle excuses. De
vleessector moet nu laten zien wat ze waard
is. Supermarkten gaan ‘waardeloze’ bedrijven afstraffen door geen zaken meer met ze
te doen.”
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
25_onveiligvlees.indd 25
25
24-04-14 12:13
‘Kwaliteit in plaats van kwantiteit’
Duvel speelt met
mini-fles in op genieten
Tekst: Tom van der Meer | Foto’s: Duvel Moortgat, Tom van der Meer, Norbert van der Werff
R
C
Duvel Moortgat is gestart met mini-flesjes Duvel speciaalbier. Er is namelijk steeds meer behoefte aan genietmomenten in kleinere hoeveelheden. Tijdens de presentatie van Duvel mini in Rotterdam demonstreerde de Belgische brouwer ook foodpairing met bier.
Vooral vanuit Nederland kwam nogal eens
het verzoek om kleinere flesjes. Biergenieters drinken namelijk minder, maar beter,
zegt Michel Moortgat, vierde generatie van
brouwerij Duvel Moortgat. “Het gaat steeds
meer om kwaliteit in plaats van kwantiteit.”
“Met name vrouwen willen best van het
speciaalbier genieten, maar vinden de standaardmaat (33 cl) te groot”, vult Martijn
Strijtveen, general manager Duvel Moortgat
Nederland, aan. Het familiebedrijf uit Puurs
speelt nu in op dit verzoek met Duvel in een
kleiner (18 cl) flesje, bijvoorbeeld als alternatief voor witte wijn en champagne op recepties en zakenborrels.
Klein in groot
De kleine flesjes zijn onthuld in het grootste
gebouw van Nederland (De Rotterdam), bij
hotel Nhow Rotterdam. De mini-fles ziet er
precies hetzelfde uit als de gewone fles. De
smaak van het bier en het alcoholpercentage
(8,5 procent) is gelijk. Tegelijk met de minifles is ook een miniatuuruitgave van het
Duvel-glas geïntroduceerd. De nieuwe introductie heeft twee jaar ‘gerijpt’.
Voor het afvullen van de nieuwe flesjes is een
derde partij in de arm genomen. Als het
mini-flesje een succes wordt, sluit Michel
Moortgat niet uit dat het afvullen in eigen
hand wordt genomen. Voor de bestaande
(grotere) flesjes gebeurt het afvullen al in
eigen huis, in Puurs. Hier worden onder meer
Duvel, Duvel Tripel Hop, la Chouffe, De Koninck en Liefmans geproduceerd. Duvel
Moortgat investeert jaarlijks zo’n 20 tot 25
miljoen euro in nieuwe technologie binnen
het bedrijf. Het Belgische familiebedrijf stelt
ook de eerste brouwer te zijn die (met Liefmans) bier op ijs introduceerde.
Foodpairing met bier
Tijdens de presentatie van de mini-flesjes
laat de brouwer ook proeven van gerechten
die gemaakt zijn met diverse Moortgat-bie-
26
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
26-27_duvel.indd 26
24-04-14 12:13
r
B
M
s
N
s
d
B
g
g
b
z
h
k
g
o
w
m
v
g
e
v
m
s
g
B
G
g
Rabarbercompote met chocolademousse, crème Anglaise en Liefmans fruitesse, gecreëerd door chefkok
Martijn Strijtveen (links) en Michel Moortgat met de nieuwe kleine fles.
Cock Zeij (achtergrond).
ren die er dus ook goed mee combineren.
Biersommelier Nicolas Soenen van Duvel
Moortgat heeft het menu samengesteld
samen met chefkok Cock Zeij van hotel
Nhow Rotterdam. Soenen is voor de samenstelling van het menu twee keer in Rotterdam geweest om met Zeij te overleggen.
Bij het maken van de gerechten is gebruikgemaakt van foodpairing. Soenen vindt bier
geschikter voor foodpairing dan wijn. “Want
bier combineert drie basissmaken (zoet,
zuur en bitter), waar wijn er maar twee
heeft. Het gaat om smaakcombinaties die
kloppen, om dezelfde smaakintensiteit van
gerecht en drank. Je kunt dan zoeken naar
overeenstemming, bijvoorbeeld bitter, met
witlof en bier, of naar contrast, zoals zoet
met bitter of zuur met bitter.” Contrast is
volgens hem ook te vinden in samenstellingen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het
eerst gepresenteerde gerecht: een tartaar
van zalm met avocadomousse, dat samen
met Duvel werd geserveerd. “De vette
structuur van de zalm en de olijfolie geeft,
gekoppeld aan het speciaalbier, verlichting.
Bier en ook het koolzuur verlichten het vet,
terwijl de smaak er met de bitterheid een
palet bij krijgt.”
‘Zuurpittige toets’
Het tweede gerecht, Asperge velouté (soep)
met peterselieolie en een krokantje van gedroogde ham, is eveneens gelinkt aan Duvel.
Hier wordt gespeeld met overeenstemming:
het gerecht is net als het speciaalbier bitter.
Bij de gepocheerde skrei (winterkabeljauw)
met visrisotto, zeekraal en bieslook beurre
blanc, ook gecombineerd met Duvel, bleek de
smaakcombinatie in het eerste ontwerp niet
goed te werken. “De skrei was niet uitgesproken genoeg en viel wat weg bij het bier, dus
was een licht zuurpittige toets nodig. Toen
we wat citroenschaafsel toevoegden, klopte
het ineens wel en was het meer in balans”,
aldus Soenen.
De gebakken procureur van het Livar-varken
is gecombineerd met pastinaak-aardappelmousseline, courgette, gestoofde paprika en
een jus van Gentse mosterd. Het zware, vettige vlees met aardappelpuree met pittige
noot wordt geserveerd met het frisfruitige,
goudblonde bier La Chouffe.
Als eerste nagerecht volgt een kaasselectie
met diverse schimmelkazen gecombineerd
met de frisfruitige, wat citrus-achtige smaak
van Duvel Tripel Hop 2014. Afsluiter is de rabarbercompote met chocolademousse, crème
Anglaise, samen met Liefmans fruitesse
(fruitbier on the rocks) waar zoet en zuur
mooi gecombineerd zijn.
Soenen is zelf het meest te spreken over de
skrei en de procureur. “Daar gebeurt het
meeste.” Wat hij zelf het meest geslaagd
vindt, is de combinatie bier en kaas. “Daar
kan echt geen wijn tegenop. De tannines van
de wijnen vind ik nogal eens wringen met het
vettige van de kaas. De vettige structuur van
kaas is het best af te ronden met bier.” Chocolade en bier vindt hij een wat lastiger combinatie. Chocolade werkt filmend en bier
komt daar dan toch wat moeilijker uit.
Nicolas Soenen:
“Zoeken naar overeenstemming, bijvoorbeeld bitter, of naar
contrast, zoals zoet
met bitter of zuur met
bitter.”
Gebakken procureur van het Livar-varken, gecombineerd met pastinaak-aardappelmousseline, courgette,
Small is beautiful
Nederland heeft de primeur met Duvel mini. Binnenkort volgen
ook Frankrijk, thuismarkt België en de Verenigde Staten. De
mini-Duvelflesjes zijn in de supermarkten verkrijgbaar, per vier
in een ‘mandje’, of los. Verder zullen enkele horecagelegenheden als ambassadeurs voor de mini-flesjes gaan optreden, zoals
Hotel New York in Rotterdam. De introductie wordt tot aan
september ondersteund met een outdoor- en internetcampagne,
onder het motto ‘small is beautiful’.
gestoofde paprika, een jus van Gentse mosterd én La Chouffe-bier.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
26-27_duvel.indd 27
2
­7
24-04-14 12:14
Vakbeurs Empack Den Bosch
Differentiatie
en flexibiliteit
h
d
v
e
l
b
c
s
Tekst en foto’s: Tom van der Meer
Foodfabrikanten en dus ook verpakkers moeten inspelen op de consumentenvraag naar
productdifferentiatie. Op bestaande markten gaat het onder meer om functional foods,
bij zich ontwikkelende markten gaat het om een breder, diverser aanbod. Dat stelde
Jean Schurs op de Empack.
Schurs, van het bedrijf CapeDecision, schetste
tijdens een van de Learnshops op verpakkingsbeurs Empack trends en sleutelfactoren
die de komende jaren de wereldwijde voedingsmiddelen- en drankenindustrie beïnvloeden. De consumentenmarkten groeien door
internet en e-business steeds meer naar elkaar toe. Klanten willen meer dan ooit waar
voor hun geld, net als voedselveilige, gezonde
en duurzame producten. Daarnaast kiezen ze
voor gemak en zien ze shoppen steeds meer
als ontspanning en experience. Kopen via internet en winkelen als belevenis maakt dat
on-the-go- en gemaksverpakkingen belangrijker worden, net als het ontwerp ervan.
Daarnaast zoeken consumenten hun ‘kicks’
ook steeds meer in merken die hun waarden
en persoonlijkheid reflecteren. Dat maakt dat
de eigen naam op een wikkel of het personaliseren van producten een verdere vlucht zal
nemen.
Foodbedrijven moeten hierop inspelen door
zelf efficiënter te werken en nieuwe wegen
bewandelen om marges te verhogen, bijvoorbeeld via lokale samenwerkingsverbanden
dicht bij de klanten. Daarnaast kunnen ze
hun producten differentiëren en meer aandacht hebben voor healthy ageing. Als reactie
op de grotere invloed die retailers willen, zal
de foodfabrikant in moeten zetten op premium productlijnen met hogere kwaliteit, bijvoorbeeld via merkimage en co-packing.
Albert Heijn produceert. AH is een jaar geleden met Borrelgemak begonnen. Van diverse
leveranciers werd overgestapt naar één leverancier en een eensoortige verpakking, vertelt
directeur Damen. De machine is niet nieuw.
Volgens Damen bestaat deze al 45 jaar, maar
er zijn in de loop der jaren wel verbeteringen
aangebracht. “Op het gebied van de besturing, de hygiëne, begassingen en mechanische verbeteringen.” Ook zijn er optische en
mechanische verbeteringen aangebracht. “Zo
is de machine nu 45 centimeter lager, waardoor geen bordes meer nodig is om bij te vullen. Wat de energie betreft, is minder perslucht nodig en wordt er ook goed gelet op
het verbruik van de componenten.”
Skin-verpakken
Zwager Techniek presenteerde Darfresh-ontray, een ‘doorbraak in skin-verpakken’ (zie
foto onder). Samen met Cryovac, G. Mondini
en SealedAir is er nu een Mondini-machine
ontwikkeld die 30 tot 40 procent meer van
de folie kan gebruiken. Er is dan geen topfolie- of onderfolieafval meer”, zegt Peter
Paul Zwager van het bedrijf. “Vacuüm-skinverpakkingen zorgen voor een mooie presentatie van producten als vlees en vis. Als deze
namelijk rechtop in het winkelschap worden
gezet, treedt geen vochtlekkage meer uit het
product op.” In Nederland zijn de eerste machines nu geleverd voor het vlees bij Albert
Heijn, stelt hij. Met nieuwe verpakkingen om
H
A
F
o
t
d
z
m
d
p
k
m
b
Schutten
Schutten Machines toonde op zijn stand een
machine die onder meer Borrelgemak voor
28
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
28-29-30_empack.indd 28
O
D
m
b
p
k
s
d
b
n
d
r
s
p
24-04-14 08:53
Efficiënter ruimtegebruik op een rol
bespaart, stelt Eticoll
Zelfklevende etiketten. Er zitten meer
stickers op een rol,
waardoor die minder vaak verwisseld
hoeft worden. Het
bedrijf speelt met
het vleesbakje heen, kan het vlees verder
doorrijpen. De machine is flexibel en geschikt
voor alle soorten traysealen, waaronder MAP
en skin. En omdat de machine toe kan met
lagere schalen, wordt ook hier op materiaal
bespaard. “Bovendien werkt het tot 40 procent sneller dan het standaard skinnen”, besluit Zwager.
Ontstapelen
Dörr Kampen bouwt al twintig jaar ontstapelmachines. Deze kunnen schaaltjes, bakjes,
bijsluiters, plano’s en cupjes succesvol ontstapelen en ook deksels opleggen en aandrukken. De nieuwste denester heeft een uitwisselsysteem waardoor snel en flexibel naar andere bakjes kan worden omgeschakeld, door
beweegbare, verstelbare hoogtes. “Het personeel kan dat nu zelf, zonder tussenkomst van
de technische dienst”, stelt commercieel directeur Joost Lemette. De machines kunnen
stand-alone draaien of in een bestaande verpakkingslijn worden geïntegreerd.
Horizontaal én verticaal
Abar Automation trok de aandacht met de
Fanuc robot M-1iA die kleuren detecteert en
op kleur kan picken. Het is de kleinste deltarobot van Fanuc. “Bij robots is de trend dat
de snelheid omhoog gaat en de prijs omlaag”,
zegt sales director Brian Hill van Abar Automation. Het bedrijf heeft bij Marfrig-fabrieken
de Abar LR-80TCR laadrobotcel (zie foto) geplaatst, speciaal voor gesneden rundvlees en
kant-en-klaarmaaltijden. “Dit robotsysteem is
met name geschikt voor voedingsmiddelenfabrikanten en -verpakkers met veel verschil-
etiketstickers ook al in
op het komende WK
Voetbal.
lende afnemers, zodat snel omgeschakeld kan
worden. Voor sommige afnemers kan dan
verticaal verpakt worden in kartonnen dozen,
terwijl voor andere juist horizontaal wordt geladen in plastic herbruikbare kratten. Conventionele machines kunnen bijvoorbeeld alleen
dozen laden. Marfrig wilde juist flexibel zijn
en in de toekomst ook in kunnen spelen op
vragen van afnemers naar andersoortige verpakkingen.”
De Abar DL-70 is geïnstalleerd bij een Duitse
agf-leverancier voor het gerobotiseerd en
flexibel kunnen beladen van bijvoorbeeld verschillende hoeveelheden aardappelen of uien
in rolcontainers, kratten en dozen voor de retail. “Dit systeem is behalve flexibel ook compact en kan per minuut meer dan honderd
zakken van een kilo aan.”
vriendelijkheid”, zegt Wim Kromhout van het
bedrijf. Het is een ultracompact print- en aanbrengsysteem, voor bijvoorbeeld THT-data,
barcodes, ingrediëntendeclaraties of batchnummers. Er zijn verschillende units mogelijk.
De tentoongestelde versie had een blaasunit.
De gebruikersvriendelijkheid blijkt ook bij het
vervangen van de rol. “Als de printkop omhooggaat, gaat de aanbrengunit mee, waardoor je er extra makkelijk bij kunt”, vertelt
Kromhout. “Ook zijn geen extra rollen nodig
omdat het vanaf de rol direct naar de printkop en weer terug gaat. Dat resulteert in
snelle omsteltijden: ideaal voor bedrijven met
veel wisselende afnemers.” De opbouwmogelijkheden zijn legio. De D43 is in hoogte verstelbaar en kan ook op wieltjes geleverd worden. Voor de bediening kan gekozen worden
voor touchscreen of knoppen. Via Autolabel
Communication Protocol (ACP) kunnen externe softwareprogramma’s de printer aansturen. Afhankelijk van de applicatie kunnen volgens Kromhout tot 300 etiketten per minuut
worden geprint. Met afblazen zijn 100 etiketten per minuut sowieso mogelijk. Geprint kan
worden in 300 dpi met een hoogte van 108
millimeter.
>>>
Blow Tamp Wipe Pluck
De Koningh Coding & Labeling (sinds kort officieel distributeur in Nederland van de systemen van Autolabel) heeft de D43 Autolabel
De Koningh ‘Blow Tamp Wipe Pluck’. “Deze
machine blinkt uit in eenvoud en gebruikerseisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
28-29-30_empack.indd 29
­29
24-04-14 08:54
Zalpak & Straatman toonde onder meer opvallende kartonnen verpakkingen om het product
wat extra’s mee te geven, zoals een verpakking
voor één tomaat (droomtomaat) (links) of voor
trostomaten (rechts). Een andere aparte verpakking is een Amerikaanse auto voor snacks.
Arodo zakken
Arodo levert zakken zonder perforatie voor
diverse foodproducten. “Voor melkpoeder of
andere poedervormige producten hebben we
papieren zakken met een inliner (binnenzak)
die hermetisch sluit”, vertelt sales engineer
Jan-Mathijs van Noort. “Nu kan perforatie in
de inliner aangebracht worden, of er kan gekozen worden om de lucht eruit te halen en
te vacumeren. Als te diep vacuüm is getrokken, wordt de zak met inhoud te hard en is
het niet meer te vervormen en te palletiseren. Maar niet diep genoeg vacumeren is ook
niet goed, want dan ontstaat residu-lucht
boven het product.” Arodo heeft een tweestaps-vacuümproces, waarbij eerst wordt ontlucht en daarna wordt gevacumeerd.
Tallwrapper
Tallpack demonstreerde de Tallwrapper 2201AE. Deze halfautomatische versie van de
draaiarmwikkelaar is modulair, dus flexibel. “Zo
is van de wrapper via plug-and-play simpel
een volautomatische variant te maken”, aldus
commercieel directeur Marco Mulder. “De wikkelaar kan vrij op de vloer draaien en heeft
meer efficiency dan andere foliewikkelaars.
Pallets zijn op deze manier netjes en steeds op
dezelfde manier in te wikkelen.” Er zijn volgens
hem tien verschillende manieren van wikkelen
mogelijk. Zo kan bijvoorbeeld voor intern gebruik minder zwaar ingewikkeld worden. “Een
pallet is in 35 seconden in te wikkelen en dan
is de machine zo’n tien keer rond geweest. De
Tallwrapper kan een standaard pallet van 2,40
meter hoogte (vrachtautohoogte) aan. Ook de
1200 bij 1200 euro- en blokpallets passen erin
en dat maakt toch 80 tot 90 procent van de
handel uit.” De palletwikkelaar heeft een prestretch-unit, zodat 1 meter folie tot vier meter
kan worden voorgerekt. “Daarmee kan tot 40
procent aan verpakkingskosten worden bespaard.”
­30
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
28-29-30_empack.indd 30
24-04-14 08:54
Het volgende nummer verschijnt op: dinsdag 17 juni
De sluitdatum voor het reserveren van uw advertentie is: maandag 26 mei
De sluitdatum voor het aanleveren van uw advertenties is: vrijdag 30 mei
AROVAC ADV FOOD Portrait_NL_HiRes.pdf
1
24/04/14
11:03
Neem voor informatie over adverteren contact op met Felix Berentsen, tel. +31 (0)6-42 75 95 18 [email protected]
of met Wilma Zijlstra, tel +31 (0)88-2944847 [email protected]
Bag Filling Units
Bag Vacuumisers
Palletisers
Stretchhooders
Seminar, 17-6-2014
Product Recall in the Foodsector
VACUÜM
M FOOD ZAKKENVUL MACHINES
Arodo ontwerpt en ontwikkelt zakkenvul machines voor het vacuüm
verpakken van diverse voedsel producten. Dit brengt vele voordelen met
zich mee ten opzichte van conventioneel verpakken:
C
M
Y
CM
hten
c
i
w
e
g
l
u
Voor afv 50 kg!
tot
Geen micro perforaties
Langere levensduur
100% bescherming tegen vocht
Geen geuren en/of lekkages
Zeer geschikt voor fijn poederproducten zoals melkpoeder, voedsel ingrediënten, etc.
Capaciteit op aanvraag.
Minimaliseer financiële en imagoschade aan de hand van:
✔ De nieuwe Meldwijzer van de NVWA
✔ Wettelijke plichten, verantwoordelijkheden, traceerbaarheid
en dwingen ketenpartners
✔ Effectieve communicatie
✔ Praktijkcase: Voorkom dat de gehele branche de dupe
is bij één product recall
✔ Praktijkcase: Salmonella uitbraak in 2012!
InteractIIef semI
Interact
sem Inar & masterclass
MY
Product
Recall
in de
CY
Foodsector
CMY
Het énige seminar
dat theorie op een
interactieve wijze met
de praktijk combineert!
Concreet en direct
toepasbaar!
Uw omzet, reputatie en
marktaandeel staan dagelijks
op het spel!
K
17 juni 2014
18 juni 2014
Minimaliseer financiële en
imagoschade aan de hand van:
Uw kwaliteitsmanagementsysteem
optimaliseren
> De nieuwe Meldwijzer van de NVWA
Deze masterclass biedt u alle ingrediënten om
de kans op een product recall te minimaliseren!
> Wettelijke plichten, verantwoordelijkheden,
Als abonnee
op
EVMI ontvang
t u een
exclusieve ko
rting
van 20% op de
toegangsprijs
.
traceerbaarheid en dwingen van ketenpartners
> Effectieve communicatie
> Praktijkcase: Voorkom dat niet de gehele branche
Mediapartner
de dupe is bij één product recall
> Praktijkcase: Salmonella uitbraak in 2012!
www.euroforum.nl/productrecallfood
Ga naar www.euroforum.nl/productrecallfood en voer de
gevraagde informatie in.
Belangrijk! Vermeld bij aanmelding code: 68619/EVMI
Eerlijke
EerlijkeVacuumzakken
Vacuumzakken
voor echt
voor
echteten!
eten!
www.hevel.nl
[email protected]
www.arodo.com
www.hevel.nl
ARODO BVBA
Tel. +32 14 67 23 32
WK-actie Met Chio naar Rio
Chipsmerk trekt aandacht
met Stoelensamba
Tekst: Clara Bloemhof | Foto’s: Chio
Echt sprake van vernieuwing in
Een zak
het zoutjes- en chipsschap van
Dugadoo’s
de supermarkt was er de laatste
met de strip
jaren niet. Tot een opvallend
met actiecode.
figuur in een tv-commercial de
consument in de wereld van Chio
introduceerde. Drie jaar geleden
had nog niemand van het flamboyante chipsmerk gehoord. Nu
is één op de vijf ‘Chio-fan’ en
doen dagelijks duizenden bezoekers online de Stoelensamba om
een trip naar Rio te winnen.
Het zoutjesmerk Chio, onderdeel van Intersnack, was al bekend in landen als Oostenrijk,
Duitsland en Zwitserland. In Nederland had
het merk nog geen voet aan wal gezet. Maar
omdat ons land als derde op de Europese
ranglijst van zoute snacksconsumptie staat,
is het een goede proeftuin voor marketeers.
Intersnack besloot een geheel nieuwe organisatie in te richten die Chio als merk in de
markt zou gaan zetten. De productielocatie
Lelystad was er al. Inmiddels is de merkorganisatie gegroeid naar zeven mensen, in marketing, trademarketing en sales.
“In augustus 2011 deden we een nulmeting:
hoe bekend was de consument met Chio?”,
weet marketing & salesmanager Theo Toering
nog goed. “Uit die basismeting kwam ook
echt núl – niemand kende het merk”, lacht
hij. Chio had bekend kunnen zijn bij consumenten vanwege het logo op de verpakking
32
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
32-33-34_chio.indd 32
24-04-14 08:52
v
g
a
c
v
t
s
z
d
N
s
t
e
w
C
E
O
s
z
m
n
o
d
e
d
o
d
o
Met de online Stoelensamba kan een
reis naar Rio worden
gewonnen.
van PomBär, maar dit bleek dus niet het
geval. Vervolgens brak een tijd van onderzoek
aan: wat doen andere landen, hoe zien die
campagnes eruit? “Verschillende producten en
verpakkingen uit het buitenland werden getest. Maar Nederlanders zijn echt marketingsmart. Met de smaak van de verschillende
zoutjes zat het wel goed, maar de verpakking
die in andere landen wordt gebruikt, sprak de
Nederlanders niet aan. Het had meer de uitstraling van een A-merk nodig”, blikt Toering
terug. Chio Nederland kreeg de ruimte om
een eigen positionering op te bouwen. Zo
werd ‘The world tastes great… Have some
Chio’ geboren.
Emotie
Opvallen in de ruime wereld van zoutjes en
snacks lukt niet zomaar. Maar het Chio-team
zag een gat in de mark(e)t(ing) in de consumentbenadering. “In Nederland zijn campagnes erg op het product gericht en niet zozeer
op de emotie”, merkte Toering. “We beseften
dat we maar op één manier konden slagen
en dat was door toegevoegde waarde te bieden op emotioneel vlak.” Met de gedachte
om de consument kennis te laten maken met
de wereld van Chio, ging het team van Chio
op een denkbeeldige wereldreis. “We laten
ons met onze producten inspireren door de
bevolking en de gerechten in bepaalde landen”, omschrijft de marketing & salesmanager. “Zodra een zoutje is ontwikkeld, doen we
een consumentenstudie. Welke associaties
krijgt het panel bij het proeven van het product? Smaakt het Cubaans, of neigt het toch
meer naar een Argentijns zoutje? Om de resultaten van dat smaakpanel bouwen we het
concept heen.”
Groei hele segment
Met twaalf verschillende producten stapte het
Chio-team naar de retailers. Die het bedrijf
vervolgens met open armen ontvingen, laat
Toering weten. “De retailers zagen zelf ook
wel in dat de innovatiesnelheid in dit segment
laag is. De meeste producten bestaan al jaren
en op een kleine verandering of actie na, is
er niet veel vernieuwing. Als nieuwkomers
durven te investeren, heeft dat effect voor de
hele categorie: klanten lopen weer vaker
langs het schap waardoor de gehele omzet in
die categorie stijgt.” Na Pombär volgden
onder meer diverse varianten Stixi, Bistrello’s
en Chio Kettle Cooked.
En zo ontstond de eerste commercial van
Chio, waarbij een man in een keurig pak te
midden van chaotische en grappige taferelen
door Italië liep. Nadat de paus het volk bedankte voor de bloemen, nam de verteller de
microfoon over om zijne heiligheid te bedanken voor de Bistrello, het Italiaanse zoutje
met bolognesesmaak. “Erg grappig”, vindt
Toering zelf ook. “Maar het was wel een
beetje over the top; er gebeurde té veel in
die commercial. Dat hebben we met de commercial erna terug weten te dringen. In de
reclame voor de tortilla rolls zat maar één
Mexicaans grapje.” Toch was de keuze voor
de ludieke insteek van de commercial een
bewuste, vervolgt Toering. “Wij hanteren het
motto ‘Inspire the few to delight the many’:
probeer een kleine groep mensen ambassadeur te laten worden van jouw merk in plaats
van de massa aan te willen spreken.”
Van nul naar 74 procent
Die tactiek heeft gewerkt. Het eerste jaar is
80 procent van het volume door een relatief
kleine doelgroep gekocht. De wereld van Chio
is, hoe gek hij ook mag zijn, iets waar de
consument zich mee associeert, zo blijkt. Eén
op de vier huishoudens heeft weleens een
van de inmiddels 34 Chio-producten gekocht
en één op de negen huishoudens heeft Chio
al vijf keer of vaker in huis gehaald. “Je bent
Chio-fan als je onze producten vijf keer hebt
>>>
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
32-33-34_chio.indd 33
­33
24-04-14 08:52
Arcadeboog van de actie Met Chio naar Rio.
gekocht”, stelt Toering. Een flinke club ambassadeurs, dus. Maar liefst 74 procent van
de consumenten heeft inmiddels van Chio
gehoord.
Waar het in de eerste commercials ging om
de consument in de wereld van Chio rond te
leiden, werden met de komst van de XXL
Flippies de rollen omgedraaid. Voor deze
nogal grote kaaschipjes werden personages
gecreëerd die in een wereld leven omringd
met spullen die net wat te groot voor hen
zijn: een megagrote Cadillac, een biljarttafel
in een net te kleine kamer, een buitenbarbecue die net niet past, enzovoort. Allemaal
‘Amerikaans groot’ dus.
Activatie: WK-actie
“Afgelopen jaren ging het om de introductie
en het neerzetten van het merk. Dit jaar
draait het om de activatie”, meldt de marketing & salesmanager. “We willen meer mensen in contact brengen met Chio. Daarom
gaan we de weken in aanloop naar het WKvoetbal een stoelensamba organiseren: we
gaan met Chio naar Rio. En dan gaan we ook
helemaal los”, lacht Toering. “Niet alleen op
televisie, maar ook op de radio, op abri’s, op
Facebook… Op tv hebben we tijdens alle
vriendschappelijke wedstrijden zendtijd. Daar
­34
promoten we de Chio Stoelensamba. Hoe dat
werkt? Door naar www.metchionaarrio.nl te
gaan. Daar kun je de stoelensamba doen:
zodra het muziekje stopt, moet je zorgen dat
jij als eerste op de strandstoel zit. Wanneer
dit muziekje stopt, wordt niet gezegd. Ieder-
een kan deelnemen. Maar als je een code
van een Chio-verpakking hebt, dan kun je
een hint krijgen. Bijvoorbeeld: de muziek
stopt over 8 minuten. Met die voorsprong
maak je meer kans op een prijs.”
De Stoelensamba vindt 24/7 plaats en er
worden honderden prijzen weggegeven. Van
concertkaarten voor Guus Meeuwis tot tablets, Pathé-kaarten en Philips-tv’s. En: dertien keer twee trips naar het WK-voetbal in
Brazilië. Er zitten nu al duizenden bezoekers
per dag achter de pc. Terwijl de WK-campagne volop in gang is, wordt er achter de
schermen druk doorontwikkeld. “We willen
de komende tijd verder werken aan ons portfolio van Chio”, laat Toering weten. “We breiden alleen uit met producten waar we compleet achter staan”, benadrukt hij. “Zo bevat
onze Kettle Cooked chips slechts 1 procent
suiker en zijn al onze producten vrij van MSG.
Dat is overigens niet iets wat we openlijk
communiceren; we vinden gewoon dat het
zo hoort.”
Doe de Stoelensamba op
www.metchionaarrio.nl.
Een still uit de commercial voor Bistrello.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
32-33-34_chio.indd 34
24-04-14 08:52
Bedrijvengids
De EVMI-bedrijvengids is een praktische lijst van bedrijven die actief zijn in de voedingsmiddelenindustrie.
Deze lijst is ook te vinden op www.evmi.nl, waar u kunt zoeken op alfabet, categorie en regio. Staat uw
bedrijf nog niet in de EVMI-bedrijvengids? Kijk dan op www.evmi.nl/bedrijvengids voor de mogelijkheden
om ook uw bedrijf in dit overzicht op te nemen.
Advies/Consultancy
Lubron Waterbehandeling BV
Postbus 540
4900 AM OOSTERHOUT
0162-426931
www.lubron.eu
ACO BV
Postbus 217
7000 AE DOETINCHEM
0314-368280
www.aco.nl
DNV GL Business Assurance
Certificering & Training
Zwolseweg 1
2994 LB Barendrecht
010-2922700
www.dnvba.nl
Huijbregts Groep
Postbus 165
5700 AD HELMOND
0492-596300
www.huijbregts.nl
MasterLab BV
Postbus 1
5830 MA BOXMEER
0485-589470
www.masterlab.nl
MPS Red Meat
Slaughtering B.V.
Albert Schweitzerstraat 33
7131 PG LICHTENVOORDE
0544-390500
www.mps-group.nl
Improving Quality
ALControl Food & Water
Everdenberg 41
5346 VA Oosterhout
0162-488 488
http://nl.alcontrol.com/nl
Azelis Netherlands
Meerpaal 5
4904 SK OOSTERHOUT (NB)
0162-423240
www.azelis.com
Liniestraat 1 -A
4051 BN OCHTEN
06-22940774
www.improvingquality.nl
ISACert Nederland
Obrechtstraat 28 E
8031 AZ ZWOLLE
0031 (0) 88-4722378
www.isacert.nl
Nederlandsch Octrooibureau
Jan Willem Frisolaan 13
2517 JS ‘S-GRAVENHAGE
070-3312598
www.nlo.nl
Uw bedrijfsgegevens
ook op deze pagina’s?
Ga naar www.evmi.nl/
bedrijvengids of bel voor
meer informatie naar
088-2944847
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
EVMI_bedrijvengids_3-2014.indd 35
35
24-04-14 17:16
Nutrilab BV
Chr. Hansen
Postbus 7
4284 ZG RIJSWIJK
0183-446305
www.nutrilab.nl
Gelderlandhaven 5A
3433 PG NIEUWEGEIN
030-6019920
www.chr-hansen.com
O. P. & P. Product Research BV
Burg. Reigerstraat 89
3581 KP UTRECHT
030-2516772
www.opp.nl
PACCOR Netherlands B.V.
Watergoorweg 69
3861 MA NIJKERK
088-5790900
www.paccor.com
Tebodin Netherlands B.V.
Postbus 16029
2500 BA Den Haag
070-3480911
www.tebodin.com
Ingrediënten en grondstoffen
Simac QuadCore BV
De Run 1101
5503 LB VELDHOVEN
040-2582100
www.simacquadcore.nl
Rijnhaven Z.z. 15
3072AJ ROTTERDAM
010-2906666
www.codrico.com
Fa. L.I. Frank
Postbus 46
7390 AA TWELLO
0571-272141
www.lifrank.nl
IN2FOOD
Heeft u al een gratis
Postbus 93
6920 AB DUIVEN
026-3186704
www.in2food.nl
abonnement op de digitale
nieuwsbrief van EVMI?
Ga naar de website en
registreer u!
Codrico Rotterdam B.V.
Puratos Nederland
Bakels Senior NV
Postbus 44
1380 AA WEESP
0294-414559
www.bakels-senior.nl
Industrieweg 1
4762 AE ZEVENBERGEN
0168-326260
www.puratos.nl
Ranks Meel BV
Postbus 16
4233 ZG AMEIDE
0183-606200
www.ranksmeel.nl
Précon Food Management BV
Postbus 26
3980 CA BUNNIK
030-6566010
www.precon-food.nl
Beneo
Aandorenstraat 1
B-3300 TIENEN
0032-16801301
www.beneo.com
Silliker Netherlands B.V.
Postbus 153
6710 BD EDE
0318- 649444
www.silliker.nl
36
36
Brenntag Nederland BV
Postbus 79
3300 AB DORDRECHT
035-5889200
www.brenntag.nl
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
eisma voedingsmiddelenindustrie | augustus 2013
EVMI_bedrijvengids_3-2014.indd 36
24-04-14 17:16
Schobbers BV, H. CH.
Vasco da Gamaweg 8
5928 LD VENLO
077-3969120
www.schobbers.nl
Raps Benelux
Postbus 369
5680 AJ BEST
0499-373525
www.raps.com
Unifine Industry
Postbus 5631
3297 ZG PUTTERSHOEK
078-6762344
www.unifine.com
Refresco Benelux B.V.
Oranje Nassaulaan 44
6026 BX MAARHEEZE
0172-630630
www.refresco.nl
C O N T R O L
S Y S T E M S
CIMPRO
Cimpro
Postbus 3196
4800 DD BREDA
076-5317788
www.cimpro.com
Dinnissen BV
Van Delft Biscuits BV
Postbus 365
3840 AJ HARDERWIJK
0341-411624
www.vandelftbiscuits.nl
Remia C.V.
Dolderseweg 107
3734 BE DEN DOLDER
030-2297911
www.remia.nl
O P E N
Horsterweg 66
5975 NB SEVENUM
077-4673555
www.dinnissen.nl
Endress+Hauser B.V.
Verstegen Spices & Sauces B.V.
Postbus 11041
3004 EA ROTTERDAM
010-2455100
www.verstegen.nl
Nikkelstraat 6-12
1411 AK NAARDEN
035-6958611
www.endress.nl
Roem van Yerseke B.V.
Groeninx van Zoelenstraat 35
4401 KZ YERSEKE
0113-577700
www.roemvanyerseke.nl
Vipam BV
Poppenbouwing 26 a
4191 NZ GELDERMALSEN
0345-565670
www.vipam.nl
Vollebregt Fresh Company
Voor het meest actuele
nieuws uit de
voedingsmiddelenindustrie
gaat u naar www.evmi.nl
Platinastraat 10
2718 RZ ZOETERMEER
079-3610067
Machines, apparatuur en
toebehoren/ diensten
Eriks Bv
Toermalijnstraat 5
1812 RL ALKMAAR
072 515 15 14
www.eriks.nl
Hosokawa Micron B.V.
Gildenstraat 26
7005 BL DOETINCHEM
0314-373333
www.hosokawamicron.nl
BITO Systems NV
Royaan B.V.
Hoge Maat 8
3961 NC WIJK BIJ DUURSTEDE
0343-596659
www.royaan.nl
Niasstraat 1
3531 WR Utrecht
Tel 030 711 30 90
www.bitosystems.com
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
EVMI_bedrijvengids_3-2014.indd 37
37
24-04-14 17:16
Ishida Europe BV
De Dieze 5
5684 PR BEST
0499 39 3675
www.ishidaeurope.nl
Oxoid BV
Scharff Techniek BV
Scheepsbouwersweg 1 B
1121 PC LANDSMEER
020-4106500
www.oxoid.com
Atoomweg 51
3542 AA UTRECHT
030-2410972
www.scharfftechniek.nl
Pedak Meettechniek BV
Schouw Informatisering B.V.
Postbus 3030
6093 ZG HEYTHUYSEN
0475-497424
www.pedak.nl
Postbus 435
4870 AK ETTEN - LEUR
076-5042520
www.schouw.org
Spraybest Europe BV
Krohne Nederland b.v.
Zwanenburgerdijk 335
1161 NN ZWANENBURG
020-4976780
www.spraybest.nl
Postbus 110
3300 AC DORDRECHT
078-6306200
www.krohne.com
LSBL Services VOF
Galvanistraat 1
6716 AE EDE
0 318 69 69 99
www.lsbl.nl
Precia Molen
Franse Akker 1
4824 AL BREDA
076 524 2526
www.preciamolen.com
Techmation B.V.
Postbus 195
4250DD Werkendam
0183-500 331
www.techmation.nl
TQC BV
Molenbaan 19
2908 LL CAPELLE A/D YSSEL
0180-631344
www.tqc.eu
Mettler-Toledo BV
Postbus 6006
4000 HA TIEL
0344 638363
www.mt.com
Rittal BV
Postbus 246
6900 AE ZEVENAAR
0316-591911
www.rittal.nl
Roma Nederland BV
Postbus 59
4940 AB RAAMSDONKSVEER
0162-512012
www.romaned.nl
Munters BV
Postbus 229
2400 AR ALPHEN AAN DEN RIJN
0172-433231
www.munters.nl
38
SCA Hygiëne Products BV
Postbus 670
3700 AR ZEIST
030-6984600
www.sca.com
De volgende editie van EVMI
verschijnt op:
Dinsdag 17 juni
Sluitdatum reserveren
advertenties:
Maandag 26 mei
Voor vragen over
advertenties:
Wilma Zijlstra:
088-2944847
Felix Berentsen:
06-42759518
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
EVMI_bedrijvengids_3-2014.indd 38
24-04-14 17:16
Vocking wereldberoemd binnen provincie
De terugkeer
van leverworst
Tekst: Linda van ’t Land | Foto’s: Vocking Vleeswaren BV
Leverworst een saai product? Volgens Paul Vocking, eigenaar van Vocking Vleeswaren in Nieuwegein, zijn
de mogelijkheden met zijn typisch Utrechtse producten eindeloos. “Wij maken een ambachtelijk product in
een roestvrijstalen jasje.”
>>>
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
39-40-41_vocking.indd 39
39
24-04-14 08:52
Wie aan leverworst denkt, denkt wellicht aan
een traditionele verjaardagsvisite waar de
worst keurig in plakjes naast blokjes kaas
wordt aangeboden. Maar leverworst is aan
een wederopstanding begonnen, weet Paul
Vocking. “De consument is op zoek naar eerlijke en pure smaken en waardeert vergeten
eten, zoals balkenbrij, zure zult of leverworst.
Door het gebruik van social media kun je
daar prachtig op inspelen. Wij hebben de
enige twitterende leverworst van Nederland
en een eigen Facebook-pagina. Daar communiceren we onder meer over de verschillende gebruiksmomenten van leverworst.
Onze worsten kun je op brood eten, maar
ook serveren bij de borrel met een beetje
mosterd erbij. Bovendien kun je onze worsten
in plakjes bakken. Wij hebben als familiebedrijf met een eeuwenoud recept een eerlijk
verhaal te vertellen. Dat maakt Vocking-­
leverworst hipper dan ooit.”
Heilige huisjes
Paul Vocking neemt als middelste van drie
kinderen in 1997 het bedrijf over van zijn
vader en zijn oom. Enkele jaren daarvoor
hebben ze in goed overleg besloten nieuw te
bouwen op een industrieterrein aan de rand
van Nieuwegein, waar het gemakkelijk laden
en lossen is. “Het bedrijf is in 1891 van start
gegaan als slagerij in de binnenstad van
Utrecht. In de loop van de tijd zijn we ons
steeds meer als worstmakerij gaan profileren
en tegenwoordig bestaat 95 procent van het
assortiment uit leverworst en boerenleverworst. Daarnaast maken we vleeswaren voor
de horeca.” Een goedlopend bedrijf overnemen als vierde generatie lijkt wellicht een gespreid bedje. Zo heeft Vocking dat echter niet
ervaren. “De Vocking-leverworst is een begrip
in de provincie Utrecht. Dus natuurlijk, er was
al een product en er was een goede naam.
Maar juist in een familiebedrijf is het soms
moeizaam opstarten als je net komt kijken. Ik
wilde bepaalde tradities doorbreken en dat
betekende soms ook heilige huisjes omver
schoppen.”
Vocking beslist al snel dat hij een breder
assortiment wil voeren dan de beroemde
Vocking-leverworst alleen. Hij introduceert de
boerenleverworst: eerst als vrij anoniem product naast het bestaande assortiment, inmiddels in een uitgesproken Vocking-verpakking.
“Eigenlijk is de boerenleverworst ontstaan uit
frustratie. Het leek wel alsof de Utrechter andere smaakpapillen heeft dan de rest van
Nederland. Buiten de provinciegrenzen leek
steeds alles anders te werken. Ik had het gevoel dat we met onze originele leverworst op
een glazen plafond stuitten.” De boerenleverworst is gestoeld op de Vocking-leverworst,
maar meer richting de algemene smaak ontwikkeld. Het blijkt een gouden greep. De
boerenleverworst is inmiddels minstens zo
beroemd als zijn oudere broer en wordt zowel
­40
onder private label als in een echte Vockingverpakking bij diverse retailers verkocht.
Grauw en niet roze
“We stoppen uitsluitend varkenslever, runderlever, tarwebloem, bouillon, zout en peper in
onze worsten”, vertelt Vocking. “En dan nog
iets”, voegt hij met een grijns toe. Het goed
bewaarde familiegeheim, dat de Vocking-­
leverworsten uniek maakt. “Juist doordat we
geen kleurstoffen, stoffen die een E-nummer
hebben, of smaakstoffen toevoegen, zijn
onze worsten opnieuw zo populair. Het is een
heel natuurlijk en eerlijk product. We hebben
bovendien altijd al een zeer laag zoutpercentage in onze worsten verwerkt, tot zo’n 30
procent minder dan in een reguliere, roze leverworst. De smaak komt dus van de worst
zelf, niet van de kruiden.”
De worst wordt vervaardigd in een koud productieproces: het vlees wordt gebonden met
meel, niet door verhitting. Over het uiterlijk
van de worst zijn de meningen verdeeld. De
grauwe kleur spreekt niet iedere consument
aan, maar wie van puur houdt en het verhaal
achter de worst kent, neemt de kleur van
Vocking-leverworst al snel op de koop toe.
Vocking heeft door de jaren heen geweigerd
leverworst aan te passen aan de smaak en
voorkeuren van de consument. “Echte leverworst is grauw en niet roze”, aldus Vocking.
“Doordat we sinds 1891 nooit iets aan de receptuur hebben veranderd, zijn we een niche­
speler gebleven. Juist dat is ons bestaansrecht gebleken. Wij zijn blijven uitgaan van
de kracht van het product: eerlijk, puur en
smaakvol.” Vocking-worsten worden verkocht
bij vrijwel alle grote retailers, groothandels als
Sligro en Makro en de Hema. “Retailers zijn
grote klanten. Zij kunnen voor een speler
zoals wij het verschil maken.”
Vocking investeert veel tijd en aandacht aan
de marketing van het product. “Het is best
moeilijk om nieuwswaardig te blijven met een
oud product, dat onveranderd blijft. Daarom
zoeken we naar verrassende samenwerkingen,
zoals met pannenkoekenhuis Kort-Jak uit Harmelen of Grand Hotel Karel V in Utrecht. Koks
zijn dol op experimenteren met de smaak van
leverworst, omdat deze door de puurheid
ervan met veel te combineren valt. Ook geloof
ik heilig in laagdrempelig blijven als bedrijf. Er
werken hier zes mensen in totaal. Als je ons
belt, krijg je mij aan de telefoon. Ik vind het
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
39-40-41_vocking.indd 40
24-04-14 08:52
heel belangrijk dat wij ons gezicht tonen en
een persoonlijk verhaal hebben.”
Innovaties
Is Vocking een industrieel bedrijf? “Laat ik het
zo zeggen”, glimlacht Vocking, “wij maken
een ambachtelijk product in een roestvrijstalen jasje.” Vocking heeft ooit vetarme snackschijfjes geïntroduceerd, maar was daarmee
naar eigen zeggen te vroeg. Export naar bijvoorbeeld Letland, Duitsland en België lonkt.
Ook is geprobeerd een breder pallet aan
smaken in de markt te zetten. “Onze lever-
worst staat qua structuur dichtbij paté”, vertelt Vocking. “Dat maakt het tot een heel
veelzijdig product, waarmee je goed kunt experimenteren. We hebben bijvoorbeeld worsten gemaakt met cranberries, appeltjes of
champignons. Als nichespeler zijn we echter
te klein om een groot promotiebudget te
kunnen inzetten. Daarom kiezen we uiteindelijk niet voor een breed assortiment, maar
maken dat waar we goed in zijn.”
Vocking is trots op zijn bedrijf, maar garandeert niet dat hij er tot zijn pensioen zal blijven werken. “Wie zegt dat iemand van bin-
nen de familie het allerbeste is voor een bedrijf? Ondanks de rijke familiegeschiedenis
sinds al die jaren voel ik me niet emotioneel
verantwoordelijk voor het bedrijf Vocking. De
tijden zijn totaal anders, dat vraagt om een
andere manier van ondernemen. Als iemand
anders dat beter blijkt te kunnen dan ik, zet
ik een stap opzij. Ik voel me verantwoordelijk
voor de mensen die hier werken en voor mijn
gezin. Daarom zal ik altijd kiezen wat het
meest gunstig is voor het bedrijf. Maar natuurlijk ben ik verschrikkelijk trots als Vocking
kan voortbestaan door de jaren heen.”
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
39-40-41_vocking.indd 41
­41
24-04-14 08:52
Food Professional Day
‘Kracht benutten van
het Nederlands product’
Tekst en foto’s: Norbert van der Werff
Nederlandse voedselproducenten en koks moeten hun bescheidenheid laten varen. Dat
betoogde Peter Klosse, eigenaar van restaurant De Echoput op de Food Professional Day.
Prof. Saskia van Ruth ging in op voedselfraude, prof. Harry Wichers lichtte de wetgeving
over de allergenendeclaratie voor niet-verpakte levensmiddelen toe. Visser André Blokland vertelde over een overlast veroorzakende lekkernij: de exotische rivierkreeft.
Klosse, die naast restauranteigenaar ook docent is en oprichter van de Academie voor
Gastronomie, wees erop dat Nederland de
tweede exporteur van agrifood-producten ter
wereld is, zowel in volume, als in geld. “Daarin
zijn we fantastisch groot en dat is raar, want
als land zijn we fantastisch klein. Dat komt
omdat we onvoorstelbaar slim zijn…” Hij
roemde het hoge kennisniveau, onder meer
door Wageningen University. “We zijn erin geslaagd koeien uit te laten groeien tot ‘geraamtes’ die 13.000 liter melk per jaar geven.”
Klosse meent dat de gastronomie het minderwaardigheidscomplex moet afschudden. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Frankrijk, zijn mensen in Nederland niet echt trots op het land.
De kracht van het Nederlandse product kan
volgens hem worden benut door een einde
te maken aan wat hij noemt ‘domme regels’
en door meer directe distributie van de boer
aan de horeca. “Nu gaat een bloemkool uit
Leeuwarden naar Barendrecht om individueel
te worden verpakt, dat mag namelijk niet
anders. Vervolgens gaat de bloemkool weer
terug naar Leeuwarden. “Daar moeten wij
als sector wat aan doen. Chefs en boeren
moeten elkaar weer leren kennen.” Hij ging
IJscentrum Jacques
Vos draait tijdens
de workshop professionaliseren van
ijsrecepten smurfenijs
met Spirulina-algen,
een natuurlijke kleurstof die ook nog
eens biologisch is. De
spirulina-alg is een
blauwgroene alg
die afkomstig is uit
Midden-Amerika en
Centraal Afrika.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
42-43_foodprofessionalday.indd 42
F
K
m
p
m
m
z
b
t
t
g
g
V
P
g
h
d
t
d
v
a
g
D
m
d
g
v
v
h
n
v
I
s
p
v
s
d
Manager van het
42
o
g
P
e
e
d
n
24-04-14 08:51
André Blokland roept andere vissers op om ook in het Groene Hart te vissen
op de overlastveroorzaker rivierkreeft, want er is voor veel meer vissers werk.
De horeca moet het product op de kaart zetten en gaan promoten.
ook in op ‘culinaire probleemgevallen’ als de
gans, rivierkreeftjes en Jersey-stierkalfjes. “De
Provincie Friesland calculeert voor een gans
een euro aan kosten. Daar staat 10 miljoen
euro voor op de begroting. Het is raar dat we
die ganzen als kosten zien; we kunnen ze
namelijk eten…”
Fairtrade
Klosse meent dat het anders moet. Er moet
meer gebruik worden gemaakt van lokale
producten. “Die zijn niet altijd beter, maar ze
moeten wel een kans krijgen.” Bovendien
moet er meer gekeken worden naar het seizoen. De natuur moet bepalen wat er op het
bord komt. Ook is hij voorstander van fairtrade voor Nederlandse agrarische producenten. “Fairtrade geldt alleen buiten de landsgrenzen, maar Nederlandse boeren verdienen
geen droog brood…”
Voedselfraude
Prof. Saskia van Ruth van Wageningen UR
ging in op een ander onwenselijk aspect van
het voedselsysteem: voedselfraude. Ze onderzoekt methoden om fraude met voedsel
te detecteren. Het gaat dan niet alleen om
de samenstelling, zoals bij met paardenvlees
vermengd rundvlees, maar ook om kwaliteits­
aspecten als duurzaamheid en biologische en
geografische herkomst.
De Wageningse hoogleraar onderzoekt samen
met collega’s van de Vrije Universiteit methoden om het detectierisico te vergroten. Vroeger werden daarvoor eiwit- en vetgehaltes
vergeleken met andere producten, maar dat
voldoet niet om bijvoorbeeld de geografische
herkomst na te gaan. Dan is patroonherkenning nodig. Dat kan door een ‘vingerafdruk’
van het product te maken.
In Wageningen wordt gewerkt met een massaspectrometer om de herkomst van een
product vast te stellen. Zo kan bijvoorbeeld
van chocola in 30 seconden worden vastgesteld waar het vandaan komt. Dat wordt gedaan door de chocola plat te slaan en in een
fles te doen. Met een massaspectrometer
worden vervolgens de vluchtige stoffen gemeten. Aan het profiel is te zien waar de
chocola vandaan komt.
De Wageningse
Rivierkreeften
Net als Klosse ging beroepsvisser André Blokland in op een overlast veroorzakende lekkernij: de exotische rivierkreeft. Hij deed dat
samen met Ivo Roessink en Fabrice Ottburg
van het Wageningse instituut Alterra. Chef
Arjan Smit van restaurant De Pronckheer
toonde hoe de lastpost smakelijk kan worden
bereid.
De Nederlandse binnenwateren worden bevolkt door een tiental exotische rivierkreeften, die veelal uitgezet zijn door mensen die
uitgekeken waren op hun aquariumbewoners.
Probleem is dat sommige soorten een schimmel met zich meedragen waardoor inheemse
soorten het loodje legden. Bovendien brengen de exotische rivierkreeften schade toe
aan het milieu, onder meer door het graven
van tunnels in slootkanten waardoor koeien
door het weiland zakken. De kreeften eten
vissen en kikkers en knabbelen aan waterplanten. Ivo Roessink van Alterra vergeleek
de rivierkreeften met kleine bulldozers, die
het ecosysteem verstoren.
Blokland vist al vijf jaar in het Groene Hart op
rivierkreeft. Hij vangt in een seizoen in de
polder meer dan 2000 kilo rivierkreeft. Hij
tracht andere beroepsvissers over te halen
ook mee te werken aan het beheer in het
Groene Hart. “De visserij op rivierkreeft biedt
economische kansen. Het gebied is 1500 keer
zo groot als het stuk waar ik vis.” Blokland
riep de horeca op om in navolging van Arjan
Smit rivierkreeft op de kaart te zetten. “We
hebben de horeca nodig om het product te
promoten. Kom bij me langs. Dan laat ik zien
waar en hoe ze leven. We kunnen de rivierkreeft samen bereiden. We hebben de afgelopen jaren heel veel kennis opgedaan en willen
die kennis delen. Dan kan zich een fantastische nieuwe eetcultuur ontwikkelen.”
hoogleraar Saskia
van Ruth onderzoekt
samen met collega’s
van de VU methoden
om het detectierisico
van voedselfraude te
vergroten.
Allergenen
Prof. Harry Wichers van Wageningen Universiteit lichtte de wetgeving over de allergenendeclaratie voor niet-verpakte levensmiddelen toe. Die treedt 13 december in werking. In de horeca
moet het personeel desgevraagd informatie geven over de eventuele aanwezigheid in de gerechten van 14 allergenen. “Het
keukenpersoneel zal op de hoogte gebracht moeten worden. Ze
moeten weten dat ze een lepel die in contact is geweest met
satésaus niet ergens anders voor mogen gebruiken.” Ook in de
keuken moet kennis over de 14 allergenen gesneden koek worden. Hij wees erop dat er ook in de opleidingen al veel aandacht
aan besteed moet worden.
Wichers stelde niet blij te zijn met de veelvuldige declaratie op
producten dat het ‘sporen kan bevatten van…’ of ‘bereid is in
een fabriek waar ook… verwerkt worden’. Levensmiddelenbedrijven verschuiven daarmee het probleem. Als fabrikanten op
alle producten zo’n waarschuwing zetten, om gevrijwaard te
blijven van schadeclaims, kunnen veel mensen bijna niets meer
eten. Hij gaf aan dat er aan regelgeving wordt gewerkt om bovenmatig waarschuwen tegen te gaan.
Eén van de deelnemers vroeg hoe restaurants kunnen garanderen dat er echt geen enkel spoortje van bijvoorbeeld pinda in het
eten zit. “Dat kan ik u niet vertellen, maar u bent verantwoordelijk voor wat er in uw keuken gebeurt. Maak uw gasten ervan
bewust dat u geen garantie kunt geven. Mijn ultieme tip is: leg
een EpiPen neer bij de kassa.” Met een EpiPen wordt adrenaline
toegediend wanneer iemand een anafylactische shock heeft,
bijvoorbeeld door allergische reactie door pinda’s. Daarbij verwijden de bloedvaten, waardoor de bloeddruk verlaagt. Dat kan
levensbedreigend zijn. Adrenaline zorgt juist voor bloedvernauwing waardoor de bloeddrukverlaging wordt tegengegaan.
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
42-43_foodprofessionalday.indd 43
­43
24-04-14 08:51
Producten worden steeds persoonlijker
Forward to
basics in food
Tekst en foto’s: Clara Bloemhof
De consument wil precies weten waar zijn eten vandaan komt. Daarvoor zoekt hij zelfs
de bron op. Langs de kant van de weg plukt hij soms kruiden en planten, foerageren
heet dat. Tijdens een inspiratiemiddag bij chocoladeproducent Barry Callebaut in Zundert werden de nieuwste trends op foodgebied weergegeven.
Margaux Maeterlinck, marketeer bij Barry Callebaut, giet de belangrijkste trends op foodgebied in een overzichtelijke presentatie. Centraal
staan de thema’s lokaal en authentiek. Dat
vertaalt zich in boerenstreekmarkten (Farm to
fork) en zelfs in het persoonlijke bezoek van
de consument bij de boer. Ook zijn de zogehe-
ten ‘vergeten groenten’ of ‘erfgoedplanten’
zoals pastinaak en knolselderij al bijna een
commodity in de gemiddelde keuken.
Zoals bij iedere trend worden ook binnen dit
thema allerlei nieuwe termen in het leven geroepen. Zo is er de ‘locavoor’: de consument
die kritisch kijkt naar welke producten in zijn
omgeving worden geteeld of verwerkt. Een
andere term is ‘übervintage’. “Dit houdt in:
eten zoals men dat in de middeleeuwen
deed”, licht Maeterlinck toe. “Er zijn nu sterrenrestaurants die op die manier het eten
serveren. Een groot brood dient als bord en
daarop wordt de warme maaltijd geserveerd.”
Een fenomeen dat volgens de marketeer helemaal in opkomst is, is foerageren: zelf je
kruiden en groenten plukken langs de kant
van de weg. “Men wil weten waar zijn voedsel vandaan komt en hoe kom je dichter bij
de bron dan door het zelf te plukken?”, licht
ze toe. Ook restaurants lijken steeds meer te
focussen op regionale en lokale producten.
Een voorbeeld is Restaurant Vermeer in
Amsterdam.
Niet alleen de herkomst van het voedsel en
in het geval van vleesproducten de verwerking van het gehele dier (‘van neus tot
staart’) is belangrijk voor de consument, ook
de verpakking wordt kritischer onder de loep
genomen. Maeterlinck: “Steeds meer consumenten doen aan ‘precycling’, waarbij ze de
verpakking meewegen bij hun keuze. Bestaat
de verpakking uit teveel materiaal, wat weggegooid moet worden? Dan blijft het product
in het schap liggen.”
Super-de-luxe simpel
‘Back-to-the-roots’ hebben we
vaker gehoord, maar ‘forward-to-basics’ is volgens Maeterlinck de
nieuwe kreet.
“Dit draait
hele-
N
K
o
‘
l
“Pralines worden steeds kleiner,
want: hoe kleiner, hoe luxer.”
44
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
44-45_barrycallebaut.indd 44
m
g
w
b
s
Z
a
B
s
D
M
n
s
V
s
o
g
j
k
m
d
k
d
‘
m
g
u
h
h
e
m
n
g
m
f
p
g
F
24-04-14 08:49
maal om het échte vakmanschap terugbrengen naar deze generatie.” Een komische ontwikkeling is hierin de gastronomisering: een
beweging waarbij simpele gerechten op een
super-de-luxe wijze gepresenteerd worden.
Zo is in Gent een compleet restaurant gewijd
aan de gehaktbal (Balls & Glory) en heeft de
Britse pub Hand & Flowers twee Michelinsterren gekregen voor zijn ‘proper pub food’.
De consument is constant onderweg, stelt
Maeterlinck. “Naar het werk, naar de stad,
naar vrienden. Een ontwikkeling die daarmee
samenhangt, is de komst van foodtrucks.
Verkoopwagens aan een plein of langs de
straat met on-the-go maaltijden en snacks,
ook wel streetfood genoemd. Een hele uitdaging voor de verpakkingsbranche: hoe maak
je een goede on-the-go verpakking? Men
kiest voor kleinere porties, die gemakkelijk
mee te nemen zijn, ook voor bijvoorbeeld in
de koffiebekerhouder van de auto.” De marketeer hangt een aantal sleutelwoorden aan
deze ontwikkeling, waaronder het begrip
‘voedingsnomaden’. “Dit zijn mensen die niet
meer dan eens naar hetzelfde restaurant
gaan, maar meerdere eetgelegenheden willen
uittesten.” Snel leven houdt ook in: snel geholpen worden. “Sommige eetgelegenheden
hebben dat al door”, ziet Maeterlinck. “Aan
een loket kan men een bestelling doorgeven
met de notitie dat hij of zij het over tien minuten komt afhalen. Intussen wordt er nog
geshopt, terwijl een broodje gereed wordt gemaakt.” Mensen komen steeds sneller aan informatie. Allerlei apps zijn in het leven geroepen om de consument te informeren over
goede foodlocaties. Voorbeelden zijn
Foursquare en Just Eat.
Nanoluxe
Kleinere porties zijn niet alleen handig, maar
ogen ook kostbaarder. Maeterlinck noemt dit
‘nanoluxe’: “Een minimacaron ziet er véél
luxer uit dan een gewone macaron”, vertaalt
zij de gedachte van de consument. Ton Jongejan, productontwikkelaar bij Barry Callebaut, stelt dat ook in de chocolaterie de nanoluxe in opkomst is. “Pralines worden steeds
kleiner. Want: hoe kleiner, hoe luxer. Ook zie
ik steeds vaker de combinatie met kruiden en
specerijen.”
Couturisatie
Producten worden steeds persoonlijker. “Dát
is waar de consument naar op zoek is”, stelt
Maeterlinck. “Een product moet het gevoel
geven dat het speciaal voor jóu is gemaakt.
Niet voor niets lanceert Nespresso de één na
de andere koffiesmaak om voor iedereen een
eigen favoriete smaak te genereren. Een
mooi woord voor deze ‘producten op maat’ is
couturisatie.” Bedrijven die het helemaal hebben begrepen, zijn bijvoorbeeld ChocStar,
waar je online zelf je chocolade kunt creëren,
en Il Cardinale, een burgerbar in Mechelen,
waar je zelf je broodje hamburger samenstelt.
Wat Maeterlinck verder opvalt, is dat er een
soort ‘do-it-yourself gezondheid’ ontstaan is.
“Mensen denken zelf uit te kunnen vinden
wat goed voor hen is en combineren verschil-
lende diëten in één of laten een wat romiger
product staan en kiezen voor een light-variant. Zo neemt de bewuste consument liever
een frozen yogurt dan een roomijsje. Een
ontwikkeling waar de keten Pink Berry vruchten van plukt.” De trendy consument is dol
op antioxidanten, gezonde desserts (met stevia bijvoorbeeld) en producten die het lichaam zouden zuiveren. “Een soort wellness
goes selfness”, omschrijft Maeterlinck.
Emotionele luxe
Door minder geld uit te geven, er meer voor terug te krijgen. Dat
is wat de consument uitdaagt anno nu, stelt Maeterlinck. “De
trend naar ‘betaalbare luxe’ is er een die afhangt van het humeur van de – veelal vrouwelijke – consument. Een soort emotionele luxe, dus. Ze zoekt naar maximalisering; wil zoveel mogelijk uit één product halen.” Er zijn extreme voorbeelden te
verzinnen, lacht Maeterlinck. “Zo was er in Rotterdam een openluchtbioscoop met een bubbelbad: terwijl je onder de sterren in
een jacuzzi zit, genieten van een film.”
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
44-45_barrycallebaut.indd 45
45
24-04-14 08:50
NETWORK
FOR
FOOD EXPERTS
Irma de Kleijne en
Bas Bremer winnen
NVVL-afstudeerprijs
De jury van de NVVL-afstudeerprijs maakt bekend dat
Irma de Kleijne en Bas Bremer de NVVL-afstudeerprijs
2013 hebben gewonnen met hun afstudeerproject aan
de HAS KennisTransfer.
Network for Food Experts
De NVVL is opgezet voor kennisvermeerdering en
informatieuitwisseling binnen de voedings(middelen)industrie. De vereniging telt 600 leden, van vakinhoudelijke professionals zoals levenmiddelentechnologen,
voedingskundigen en diëtisten tot andere experts in
food. De vereniging organiseert symposia, workshops
en bedrijfsuitjes voor foodexperts. Met de jaarprijzen
probeert de vereniging studenten die voedingsgerelateerde onderwerpen bestuderen te stimuleren.
Lid of donateur worden kan via www.NVVL.nl of
[email protected]
De titel van hun document luidt: Minimalisatie van de vetoxidatie in geëxtrudeerd petfood. Samen met hun projectleider Guus van Hellemond hebben zij vorig jaar 20 weken
gewerkt aan een opdracht voor Vobra Special Petfoods B.V.
In dit project hebben zij alle factoren die te maken hebben
met vetoxidatie in kaart gebracht en de kritische factoren
geanalyseerd. Hieruit is uiteindelijk een adviesrapport opgesteld.
Op het NVVL-symposium dit jaar zullen de winnaars een
toelichting geven op hun afstudeerproject .
NVVL LinkedIn
Groep
De NVVL LinkedIn Groep bestaat al sinds oktober
2007. Inmiddels zijn al 453 NVVL-leden lid. Het doel
van deze groep is - naast netwerken - ook kennisoverdracht. Hoe meer mensen zich aansluiten
bij deze groep, hoe meer kennis er aanwezig is en
gedeeld kan worden. Dat kun je doen door bijvoorbeeld te discussiëren, te helpen of gewoon te schrijven. De LinkedIn Groep kan ook gebruikt worden
voor vacatures, projecten of opdrachten. Dit is vooral
handig wanneer je zelf meer werk kunt gebruiken of
als organisatie een vacante functie wil melden.
Werkgevers en talent ontmoeten elkaar
op BCF Career Event
Waarom gebruiken?
Door (actief) deel te nemen aan deze groep leer je
andere professionals kennen. Daarnaast deelt iedereen specifieke kennis. Dat opent ook de weg voor het
uitbesteden van werk aan elkaar, mocht de benodigde kennis ontbreken. Zo zie je dat LinkedIn ook op
dit vlak bijdraagt aan het vergroten van je netwerk.
Op 14 mei 2014 vindt de tiende editie van BCF Career Event plaats in Amsterdam RAI. BCF Career Event is
de grootste carrièrebeurs in Europa op het gebied van Bio, Chemie, Voeding & Farma. Dit evenement is voor
bedrijven dé mogelijkheid om in contact te komen met hoogopgeleid talent en te laten zien waarom uw organisatie de juiste keuze is voor starters en professionals met een voeding achtergrond.
Bent u op zoek naar een (nieuwe) baan of benieuwd naar uw carrièremogelijkheden? Als lid van NVVL ontvangt u gratis entree als bezoeker. Om hier gebruik van te maken, vul op het registratieformulier de actiecode
NVVL14 in. Meld u aan via www.bcfcareerevent.nl.
46
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
46_nvvl.indd 46
24-04-14 12:14
introduceert:
Special: Hygiëne in de voedselketen
De Hygiënespecial belicht het belang van de diverse facetten van hygiëne in de productieketen,
zoals hygiënisch ontwerpen van machines, plaagdierbestrijding, inspectie, analyse en controle.
Uw hygiëneoplossing, -product, -dienst en/of -innovatie mag natuurlijk niet ontbreken in deze
Hygiënespecial. Informeer naar de mogelijkheden om uw specialiteit onder de aandacht te brengen van zo’n 18.000 ondernemers in de voedselproductieketen.
Bel: Felix Berentsen 06-42759518 of Wilma Zijlstra 088-2944847
Verschijnin
g
De Hygiënespecial verschijnt bij de Eisma-uitgaven:
Juni 2014
e
i
k
m
V
H
p
b
f
M
B
f
a
“
a
m
f
l
t
i
b
m
w
Innovatief merk Hands Off My Chocolate
‘Chocola die lekker
in de mond ligt’
Tekst: Lisette de Jong | Foto’s: Hands Off My Chocolate
De vrolijke repen van Hands Off My Chocolate liggen pas een half jaar in het schap,
maar hebben al heel wat fans verzameld. “Je moet volledig vanuit de consument
denken”, zo verklaren Kitty Smeeten en Thomas de Groen, de ondernemers achter
het concept en echte chocolate lovers, het succes.
Quality Partner Program
Het Quality Partner Program van Barry Callebaut leert boeren in
West Afrika hoe zij cacao op een duurzame en verantwoordelijke
manier kunnen verbouwen, en hoe zij opbrengsten kunnen verhogen. Daarnaast draagt het programma bij aan een betere
kwaliteit van leven voor de boeren en hun familie, bijvoorbeeld
door medische zorg, onderwijs en schoon drinkwater toegankelijk voor hen te maken.
www.hands-off.com, www.qualitypartnerprogramme.com
48
Een merk bouwen met een écht andere positionering dan concurrerende producten in het
schap. Dat was jarenlang de droom van
Smeeten en De Groen, partners bij een innovatiebureau en beiden met een verleden in
food & retail. “We liepen over van de ideeën
en wilden die vertalen naar een product waar
we passie voor voelden. Dat was chocola,”,
vertelt Smeeten. “Chocola is een groeimarkt
waar je nog verschil kunt maken”, vult De
Groen haar aan. “Behalve voor kinderen is in
deze categorie de laatste jaren maar weinig
echt nieuws geïntroduceerd.”
De twee besloten een chocoladeproduct te
ontwikkelen, volledig vanuit de wensen en
behoeften van de consument. “Dat klinkt
simpel, maar is in de praktijk best lastig”,
weet Smeeten. “Vaak zie je dat bedrijven bij
de productontwikkeling heel erg naar de concurrentie kijken of uitgaan van productie- en
verpakkingsmachines die ze al in huis hebben.” Smeeten en De Groen deden het precies andersom: ze bedachten eerst het concept en pas daarna hoe ze de productie en
distributie wilden aanpakken.
Het resultaat is het nieuwe merk Hands Off
My Chocolate: ‘Belgische kwaliteitschocolade
die zo lekker is dat je hem met niemand wilt
delen’. De chocoladerepen zitten verpakt in
kleurige flowpacks met getekende characters
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
48-49_handsof.indd 48
24-04-14 08:48
B
D
d
d
z
H
v
h
b
w
k
D
B
“
k
r
v
t
d
v
T
E
j
er op en zijn verkrijgbaar in vijf varianten die
in smaak variëren van heel romig tot heel
krachtig: White meets Milk, Melting Milk, Milk
meets Dark, Friendly Dark en Double Dark.
Via de leverancier van de chocolade steunt
Hands Off het Quality Cocoa for a Better Life
programma dat lokale boeren in Afrika helpt
bij het verkrijgen van een duurzaamheids- of
fairtrade-certificaat (zie kader links).
Mond is rond
Behalve de smaak vallen ook de vorm en het
formaat van de repen op: 14 ronde blokjes
aan elkaar, goed voor 120 gram genieten.
“Eigenlijk is het heel raar dat chocoladerepen
alleen in vierkante brokken te breken zijn. Je
mond is immers rond”, vertelt Smeeten. Het
formaat van de rondjes is zo gekozen dat ze
lekker in de mond liggen. Het idee van ‘een
traktatie die je liever voor jezelf houdt’ is tot
in de kleinste details doorgevoerd: op 13
blokjes staat - in verschillende lettertypes mine, en op één blokje yours - doorgestreept
welteverstaan.
Barry Callebaut
De stap van idee naar praktijk was groot: na
de eerste consumententests duurde het anderhalf jaar voordat Smeeten en De Groen
zich fulltime stortten op de ontwikkeling van
Hands Off, en daarna nog ruim een half jaar
voordat het product in de schappen lag. “We
hadden er de eerste tijd nog een gewone
baan naast”, vertelt Smeeten. “Bovendien
was ons product zo vernieuwend dat aanvankelijk niemand het kon of durfde te maken.”
De twee gingen uiteindelijk in zee met de
Belgische chocoladefabrikant Barry Callebaut.
“Die maakt precies de chocolade die we zoeken: een mooie fijne structuur, zacht en
romig en met een mooi smeltgedrag”. Ook
vonden ze een Belgische chocolatier voor het
tempereren van de chocolade, het vullen van
de vormen en het regelen van de distributie
van de repen.
smaken’ White meets Milk en Milk meets
Dark. “We wilden een nieuwe smaaksensatie introduceren, maar wel zodanig dat het
nog toegankelijk was voor een grote groep
chocoladeliefhebbers”, licht Smeeten toe. “Is
een smaak te apart, dan vinden de meeste
mensen hem al gauw minder lekker.” Barry
Callebaut ondersteunde de twee ondernemers bij het ontwikkelen van de perfecte
chocoladeblends.
Extra productietanks
Een andere hoofdbreker was aanvankelijk de
productie. “De productie van chocolade
vindt standaard plaats in drie stromen: wit,
melk of puur. Wij hebben echter vijf totaal
andere blends”, vertelt De Groen. “De leverancier heeft speciaal voor ons extra tanks
aangeschaft.” Ook moesten er voor de chocoladerepen speciale mallen ontwikkeld
worden, met rondjes in plaats van blokjes.
Hands Off My Chocolate is tot oktober 2014
alleen exclusief verkrijgbaar: als losse repen
bij Albert Heijn en in een blikken cadeauverpakking met drie repen op Schiphol. Eind dit
jaar volgen waarschijnlijk meer winkelketens.
De twee ondernemers zijn net terug van de
Huishoudbeurs. “Verrassend veel consumenten blijken ons merk al te kennen”, zegt
Smeeten enthousiast. “Mensen vinden de
chocolade superlekker en delen hem uit aan
anderen. Het was ook leuk om te zien dat
veel mensen er al een favoriete smaak op
na houden.”
Merk bouwen
De twee vinden het fantastisch om
een eigen merk te bouwen. “Je krijgt
met allerlei facetten van het ondernemerschap te maken, van het ontwikkelen van een strategie tot het beheren van je voorraad” zegt De Groen.
“En wat is er nu leuker dan de wensen
van consumenten als een concreet
product in je eigen supermarkt te zien
staan?”
nes zijn aan Hands Off vooralsnog niet besteed. “Dat is in deze fase nog te duur;
voorlopig moeten we het hebben van
mond-tot-mond reclame”, aldus De Groen.
Dat Smeeten en de Groen met Hands Off
groeiambities hebben, is duidelijk: “We
hebben al ideeën voor een aantal seizoensvarianten en denken na over uitbreiding
naar het buitenland”, vertelt De Groen.
“Voor de zekerheid hebben we de ingredientendeclaratie op de verpakking alvast in
vier talen laten afdrukken.” De twee fantaseren stiekem ook over de introductie van
andere producten dan alleen chocolade.
“We kunnen met het concept Hands Off
allerlei kanten op”, zegt Smeeten.
Sampling
De twee ondernemers zetten komend
jaar nadrukkelijk in op social media en
sampling. “Mensen die de chocolade
eenmaal geproefd hebben, zijn
laaiend enthousiast, aldus De
Groen. “Maar we moeten ze wel
eerst overhalen hun ‘eigen’ chocolade een keer te laten staan en
ons product uit te proberen.”
Grootschalige marketingcampag-
Tussensmaken
Een van de grootste uitdagingen in het traject was het ontwikkelen van de ‘tussen-
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
48-49_handsof.indd 49
49
24-04-14 08:49
In de rubriek Agenda staan evenementen en
activiteiten vermeld voor de komende weken.
Op www.evmi.nl is de volledige lijst beschikbaar voor zover de activiteiten bekend zijn
bij de redactie. Daar vindt u ook uitgebreide
informatie over de evenementen.
Agenda
8 mei
Themamiddag Grensverleggend onderzoek, Reeuwijk
8-14 mei
Interpack, Düsseldorf, Duitsland
13-14 mei
Congres Health and Nutrition Claims,
Frankfurt, Duitsland
15 mei
Er komen steeds meer apps om in de supermarkt producten te scannen op onder meer duurzaamheid. Maar komt er daarmee een
Cusrsus VITAL2 drempelwaarden, Schiphol
einde aan de verwarring, of wordt die juist groter? Boodschappen doen gaat in elk geval niet sneller…
14-17 mei
Congres Insects to feed the world, Ede
20-21 mei
Beurs World of Private Label International
Trade Show, Amsterdam
21-22 mei
MFC-Event, vakbeurs voor de vlees-,
vis- en kaasindustrie, Rosmalen
21-23 mei
Cursus Epigenesis and epigenetics,
Wageningen
23 mei
Workshop In gesprek met het management van Hoogvliet, Alphen aan den Rijn
27 mei
Cursus Voedselallergie voor Foodservice,
Renswoude
5 juni
Colofon
Eisma Voedingsmiddelenindustrie is het vakblad voor de professional
in de levensmiddelenindustrie. Het richt zich op kwaliteitsmanagers,
productontwikkelaars, marketingmanagers en algemeen managers bij
bedrijven in de voedings- en genotsmiddelenindustrie, de toeleveranciers en
de afnemers van deze bedrijven.
UITGAVE
Eisma Businessmedia bv, Postbus 361, 7000 AJ Doetinchem
REDACTIE
Norbert van der Werff (redactiecoördinator), tel. (088) 2944829
Tom van der Meer (eind)redactie, tel. (088) 2944830
Clara Bloemhof, Baukje van der Meer, Lieneke Schuitemaker (redactie)
[email protected]
DIRECTIE
Egbert van Hes, algemeen directeur
Bouke Hoving, financieel directeur
Gerbert Tiecken, uitgeefdirecteur
UITGEVER
Jacqueline Wijbenga
BANKRELATIE
Rabobank Leeuwarden-Noordwest Friesland,
IBAN: NL64RABO0335434991
VORMGEVING
ZeeDesign, Witmarsum
DRUK
Scholma druk bv, Bedum
© 2014, Eisma Businessmedia bv Leeuwarden.
MARKETING
Ria Hoekstra, tel. (088) 2944862, [email protected]
Workshop In gesprek met het management van Jan Linders, Heeze
ADVERTENTIES
Verkoop binnendienst: Wilma Zijlstra, tel. (088) 2944847, [email protected]
Senior accountmanager Felix Berentsen, tel. (06) 42759518,
[email protected]
11 juni
TRAFFIC
ZeeDesign, tel.: (0517) 531672, fax: (0517) 531810,
[email protected]
Triple Low Dag, Ede
ABONNEMENTEN
E-mail: [email protected]
Tel. (088) 226 66 48
De abonnementsprijs bedraagt € 188,50 (excl. 6% BTW) per jaar
(bij automatische incasso bespaart u € 2,- administratiekosten)
en is bij vooruitbetaling verschuldigd.
Voor andere landen op aanvraag.
Abonnementen kunnen op elk moment van het jaar ingaan en worden
genoteerd tot wederopzegging. Opzegging dient schriftelijk te geschieden, een maand voor het einde van de abonnementsperiode;
u ontvangt van ons een schriftelijke bevestiging.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen in enige vorm
of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of enige andere
manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is
samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor
de juistheid en/of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan
ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is
van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.
Gebruikers van dit blad wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd
te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.
Leveringsvoorwaarden: zie www.eismamediagroep.nl.
12-13 juni
Top Class Protein Nutrition, Amsterdam
50
www.evmi.nl
eisma voedingsmiddelenindustrie | mei 2014
50_servicepagina.indd 50
24-04-14 08:48
& &
MEAT
ME
AT
FISH
CHEES
CHEESE
E
MFC-EVENT
VAKBEURS
Het MFC-Event ‘the place to be’
21 + 22 mei > 11.00 – 20.00 uur
Autotron Rosmalen- hal EvenTron
MFC-AD 230x300.indd 1
17-04-14 16:12
Trader
Teamgeoriënteerde rol met veel vrijheid en verantwoordelijkheid
Ermelo
Brinky is een familiebedrijf dat al decennia actief is. De activiteiten van Brinky kennen hun oorsprong in de handel en productie van
pluimveevlees. De afgelopen jaren zijn de productgroepen uitgebreid met vis, groenten en andere soorten vlees. Deze producten kunnen
worden geleverd vanuit voorraad en vanuit eigen koel- en vrieshuizen. Vanuit Ermelo drijft Brinky handel over de gehele wereld en wil
voor al haar zakenrelaties een betrouwbare en een stabiele partner zijn. Mede door deze principes wordt al geruime tijd een stabiele
groei doorgemaakt. Door deze groei en de ambitie voor de toekomst wil Brinky haar team van Traders uitbreiden en zijn we op zoek
naar een ondernemende Trader die verantwoordelijk is voor het wereldwijd handelen in een groep producten waaronder vlees, vis en
groenten.
Consultant: Annoek Kogelman, telefoon 0317-468686 of 06-12504148
Bakery Research Analyst
Participating in growth, innovation and added value
Made (NL)
AB Mauri is a global yeasts and bakery ingredients company with an impressive footprint. With more than 6,000 employees worldwide,
they are one of the largest producers and distributors of yeasts and bakery ingredients. Bakery Ingredients is a substantial piece of
the business. At the Baking Technology Centre in Made, the search for future differentiated product advantages begins. The teams are
focused on research, design and development of technology platforms that can be commercialised and taken to market by delivering
genuine added value and fulfilling their customer’s requirements. To be based at the Baking Technology Centre in The Netherlands, we
are searching for an enthusiastic Bakery Research Analyst who will be responsible for testing and evaluating of ingredient systems in a
wide variety of applications, such as bread, hamburger buns, sweet goods and tortillas.
Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-53137885
Proces / Product Technoloog
Zelfstandige technoloog die door enthousiasme veranderingen kan doorvoeren
Steenbergen
Dawn Foods Inc. is een groeiende wereldspeler in de bakkerij-industrie. Een familiebedrijf met ongeveer 4.000 medewerkers en het
hoofdkantoor in de US. De sleutel achter het succes van Dawn is het geloof in drie belangrijke elementen: producten, medewerkers en
klanten. De productenrange omvat o.a. bakkerijmixen, fruitvullingen, flavourings en bevroren eindproducten zoals muffins, brownies
en cakes. De R&D van Dawn wordt aangestuurd vanuit verschillende Centres of Excellences (CoE’s) in Europa. Voor de snelgroeiende
categorie ‘Frozen’ is het CoE gevestigd in Engeland. Om de organisatie te versterken zijn we voor dit team op zoek naar een onafhankelijke
Proces / Product Technoloog die verantwoordelijk is voor het optimaliseren van bestaande en ontwikkelen van nieuwe producten en
productie- en verpakkingsprocessen.
Consultant: Annoek Kogelman, telefoon 0317-468686 of 06-12504148
Beverages Development Manager
Essential new position within fast growing innovative company
Arnhem
Bevyz Global Ltd. is the only single serve multi-drink system in the world. With just a touch of a button in a beautiful, compact and cool
designed machine every drink moment of the day is covered. Bevyz is a young, innovative and dynamic company, continuously aiming
on making the consumers’ drinks experience better, by creating innovative beverages for their single serve capsules. The beverage
portfolio is varying from cold, hot and sparkling beverages including mixers. Bevyz works closely together with world-renowned brands
and is located in Malta, USA and the Netherlands (Arnhem) where the R&D Centre is situated. To drive innovation and support the
growth of the company, we are currently searching for a Beverages Development Manager, who is responsible for the development and
improvement of new and existing beverages for the multi-drink system.
Consultant: Janneke van der Logt, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-23637490
Area Sales Manager
Ondernemer die toegevoegde waarde creëert, zowel technisch als commercieel
Zuid / Zuidwest NL
Bakels Senior N.V., onderdeel van de internationale Bakels Groep, heeft zich vanaf oprichting in 1904 ontwikkeld tot een wereldwijd
opererend concern. Met vestigingen in 40 landen verdeeld over alle continenten, is zij een vooraanstaande speler binnen de
bakkerijgrondstoffenindustrie. Bakels richt zich op de ontwikkeling, productie en verkoop van een breed assortiment hoogwaardige
bakkerijgrondstoffen voor de productie van brood en banket in zowel de ambachtelijke als de industriële markt als ook foodservice en
catering. In Weesp vindt het merendeel van de productie van eigen ontwikkelde concepten plaats en bevindt zich ook de testbakkerij.
Belangrijke steekwoorden die Bakels typeren zijn: uitstekende productkwaliteit, vertrouwen, kennis en kunde, integriteit, flexibiliteit,
continuïteit, service- en klantgericht en innovatie. Om Bakels te versterken, zoeken wij een Area Sales Manager (rayon Z/ZW NL).
Consultant: Jakob Jan Verbraak, telefoon 0317-468686 of 06-51820349
Voor meer informatie zie onze website: www.dupp.nl of mail uw reactie naar: [email protected]
dupp - food recruitment
Gen. Foulkesweg 66, 6703 BW Wageningen i www.dupp.nl e [email protected] t 0317-468686

Page 1 Deze maatschappeliike betekenis van cultuur wordt nog niet

Leveranciers kwaliteitsbewijs behaald - week 51

Klik hier voor de folder

Doe mee aan de JRT

Kwaliteitsmanager FOOD M/V

- Staatsolie Obligatielening

Leveranciers assortiment ingevoerd status week

Business Development Manager | Lid MT

Serie 1 Maandag 30 maart 2015 19:00 uur Klasse Baan Serie 4

download presentatie