In dit nummer o.a. • NOMbassadeur Else Maria van der Meulen

oktober 2014
In dit nummer o.a.
• NOMbassadeur Else Maria van der Meulen
spart graag met de NOM
• Steeds verse auto’s bij Noordlease
• Het Noorden is klaar voor Google
I N H O U D
Velen van u zullen recent uit de pers mee gekregen hebben dat Google
een groot datacenter in de Eemshaven laat bouwen. De publiciteit rondom
die aankondiging laat een aspect van het werk van de NOM zien. De inzet
van Nommers om tot een resultaat te komen is meestal onzichtbaar. Bij
succes kun je dat zo nu en dan voor het voetlicht brengen. Niet elke inspanning leidt echter tot een vestiging. Achter de schermen werken is een karak-
5
teristiek van het werk van de NOM. Niet alleen wanneer het om acquisitie
37
gaat, maar ook bij business development projecten. Of het nu gaat om
Smart Industry of om een nieuwe techniek voor
het desinfecteren van aardappelen. De rol van
Achter de
schermen
Nommers is zichtbaar voor direct betrokkenen en
bij financieringen is dat ook duidelijk.
In gesprekken heb ik het vaak over onze ‘olie-
8
22
mannetjes’ (m/v). Pas wanneer ze er niet zijn mis
je ze. Dat is wel eens frustrerend in gesprekken
met vertegenwoordigers van de overheden. Vaak
wordt niet beseft hoeveel tijd en energie in onze
activiteiten wordt gestoken. Dat geldt bijvoor-
Siem 2 De oliemannetjes van de NOM
[email protected]
beeld ook voor de begeleiding van starters naar
@siem_nom
financiering door Flinc. Het beeld dat je met een
Siem Jansen
of twee gesprekken klaar bent is helaas als een
rots gebeiteld in de hoofden van niet ingewijden.
Google
NOMbassadeur
5 Nog even napraten over wereldnieuws
8 De ondernemende geest van Else Maria van der Meulen
Verkiezing
16 Noordelijke technologiesector gaat fast forward
Pluspunten19 De marketing & sales van Noord-Nederland
Noordlease
22 Stap voor stap naar management buy-out
directeur? Wat mij betreft niet. Want elke geslaagde financiering of acqui-
Dromen
26 Clayground Industries is nog maar net begonnen
sitie, elk succesvol business development project of gefinancierde starter
Drijfveren 27 De Ontdekking van Groningen is zelf ook een experiment
Spotlicht
30 Groentebuur strijdt tegen voedselverspilling
alle gepresenteerde successen die tot stand komen ook een andere, soms
Flinc
32 Businessplannen die tot flinke verhalen leiden
onzichtbare kant hebben. De voorbeelden voelen dan als goals tijdens een
NOM kijkt om
34 Ziuz zit middenin een groeiversnelling
MKB Fonds Drenthe
Perspectief
Is dit nu een bekentenis van een gefrustreerde
motiveert ons om door te gaan. En dat is teamwork. Van Team NOM. In deze
NOMMER presenteren wij opnieuw wat wij zoal doen. In de wetenschap dat
wedstrijd. Niet elke doelpoging slaagt, maar we blijven aanvallen omdat we
willen winnen voor Noord-Nederland.
36 De bomvolle agenda van Dave de Groot
38 Consejo doet tegenwoordig ook eigen productie
Ik ben een ‘Proud ambassador of the North’! U toch ook?
En verder … Kwetters 11
INVESTEREN IN ONTWIKKELING
•
OK TOBER 2014
• Tips & tricks online marketing 12 • NOM on Tour 14
Blikvanger 18 • Kaart buitenlandse bedrijven 20 • Kwetters 25 • Dress for success 29
NOM Nieuws 39 • Uw bedrijf verkopen? 40
NOMMER nu
ook digitaal!
NOMMER is een magazine van N.V. NOM en speciaal
bedoeld voor relaties en iedereen die geïnteresseerd is
in de activiteiten van de investerings- en ontwikkelingsmaatschappij voor het Noorden. NOMMER is open,
toekomst- en resultaatgericht en beschrijft de economische
ontwikkelingen, de ondernemingsgeest, en het leven
en werken in Groningen, Friesland en Drenthe.
Verspreiding: gratis onder alle relaties van N.V. NOM.
Redactie: Communicatie N.V. NOM, Manisch Creatief.
Eindredactie: Annemarie Atema, [email protected].
Jawel, u kunt de NOMMER ook digitaal lezen. En wel via
Issuu, www.issuu.com/nvnom. Alle NOMMERS en overige
publicaties van de NOM zijn via dit kanaal te vinden.
Idee, art direction en realisatie: Manisch Creatief.
Aan u de keuze. Bladeren en lezen door een papieren versie
Tekstbijdragen: Annemarie Atema, Amber Boomsma,
is vaak verbonden aan het nemen van een rustmoment.
Clayground Industries, Manisch Creatief, Folkert van
Even een blad lezen op de bank of in de trein, ‘s avonds,
der Glas, Loek Mulder, Nelleke Mulder en Melle Renema.
in het weekend of tussen de bedrijven door. De leesbaar-
naar Groningen
heid is hoog en u kunt er eenvoudig door - bladeren.
4
Fotografie: Manisch Creatief, Jurjen Backer Dirks (cover),
Het lezen van een digitaal magazine met een desktop of
Ron Buist, Hans van Dijk, Rianne Okkema, Martin Rijpstra,
laptop vraagt om een andere, actieve houding. Deze hou-
Gea Schenk, NOM-stock.
ding zorgt ervoor dat je goed kunt werken, maar minder
5
snel de tijd neemt om een online magazine rustig te lezen
of te bekijken. Op een tablet is dit veel meer het geval.
Drukwerk: WM Veenstra.
Wanneer u kiest voor de digitale versie raden wij u dan
ook aan om de app van Issuu te downloaden en de
Oplage: 3.500 exemplaren.
NOMMER via de app op uw tablet te lezen. Maar vanzelfsprekend is de keuze aan u.
Rechten: Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen,
vermenigvuldigd of geproduceerd zonder schriftelijke
toestemming van de N.V. NOM of andere auteursrecht-
Wilt u van de papieren versie overstappen op een digitale
hebbenden. Alle gegevens zijn onder voorbehoud, en er
versie? Laat het ons dan weten door een mail te sturen
kunnen geen rechten aan worden ontleend.
naar [email protected].
NOMMER is een uitgave van N.V. NOM, Investerings-
NOM online
en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland.
Ook via LinkedIn, Twitter, Facebook, YouTube en Google+
Paterswoldseweg 810, Groningen.
zijn wij te vinden. We ontmoeten u daar graag!
Telefoon (050) 521 44 44, www.nom.nl.
www.linkedin.com/company/nom
Cover: Proud of the North wapperend in de wind.
www.twitter.com/NVNOM
Voor Google is de rode loper uitgerold
Plotseling was de Eemshaven eind september wereldnieuws. Internetgigant Google besloot er 600
miljoen euro te investeren in de bouw van een van de grootste datacenters in Europa. Een project dat
met duizend banen in de constructiefase en 150 permanente arbeidsplaatsen een geweldige boost
Oktober 2014
www.facebook.com/HetisTijdvoordeNOM
www.youtube.com/user/NOMNV
plus.google.com/114099294610122836276/posts
•
OK TOBER 2014
geeft aan de regionale economie en van de Eemshaven meteen een van de grootste data hubs van
Europa maakt. Tijd om even na te praten met een drietal business managers dat zeer nauw betrokken
was bij dit project.
}
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
}
Nog nauwelijks bekomen van de euforie van een week
worden van het nieuws ook hogescholen en andere kennis-
een enorme versteviging van de positie van de Eemshaven
eerder komt het NOM-Groningen Seaports-trojka bijeen
instellingen behulpzaam. Voorzitter Henk Pijlman van
als Dataport.’
op het NOM-kantoor in de stad om terug te blikken op
het college van bestuur van de Hanzehogeschool bood
de afgelopen drie jaar. Het drietal geniet nog zichtbaar
aan Google vanuit het ict-onderwijs te willen onder-
Vliegwiel
van het succes, niet in de laatste plaats omdat de respons
steunen en ook de Rijksuniversiteit bood dadelijk een
Van Tuinen, A,B. en Everts hebben het Google-project als
uit de regio ontzettend positief is. Veel tijd om lang stil
helpende hand. Voor Google moet het voelen als een
een zeer intens traject beleefd. ‘Negen van de tien projecten
te staan bij dit grote acquisitiesucces is er echter niet. Het
warm bad.
als deze gaan niet door’, zegt Van Tuinen. ‘Pas in de week
vizier is alweer gericht op de volgende leads, nieuwe klanten
van de officiële aankondiging durfden we hardop te zeggen
die net als Google de regionale economie een duw de
Scherp zijn
goede kant op kunnen geven. De een vliegt een week
Een bad dat een jaar of drie geleden al op temperatuur
later naar Korea en een ander bezoekt dan een ict-beurs
werd gebracht toen de NOM en Groningen Seaports - af-
in de VS waar ook veel datagerelateerde bedrijvigheid zal
zonderlijk - werden benaderd door een advocatenkantoor.
Gedurende het acquisitietraject is Groningen Seaports
was.’
zijn. En met een investeerder als Google in portefeuille
De klant van het kantoor vroeg om te helpen met het
verzelfstandigd en ook de Raad van Commissarissen van
‘We realiseren ons dat Google niet zomaar een partij is’,
is het tijdens zo’n acquisitiebezoek ineens een stuk
vinden van vestigingslocaties met bepaalde kenmerken.
het verzelfstandigde Seaports schaarde zich volledig achter
vult A,B. aan. ‘De komst van Google kan als katalysator
prettiger zaken doen. ‘De Eemshaven staat nu echt wel
Nog dezelfde dag gingen tussen de NOM en Groningen
het project. Daarnaast werd vlot de weg procedureel
werken, het geeft de Eemshaven een enorm positieve
op de wereldkaart’, zegt Wubbo Everts, projectmanager
Seaports wat telefoontjes heen en weer. Aanvankelijk tast-
vrijgemaakt voor de havenuitbreiding. ‘Google was als
uitstraling richting andere, vergelijkbare investeerders.’ Dat
bij de NOM. Samen met zijn collega Wim A,B. sprak hij
ten zowel de NOM als Groningen Seaports in het duister
launching customer in zekere zin de partner bij de uitbrei-
komt dan precies op het juiste moment, want de komende
de voorbije jaren namens de NOM met Google. Vanuit
over wie achter de codenaam van de klant schuil ging.
ding van de Eemshaven’, aldus Van Tuinen.
tien jaar zullen internetbedrijven overal ter wereld en zeker
Groningen Seaports is Robert van Tuinen aangeschoven.
Uit de vraagstelling viel echter wel met enige zekerheid
Dat Google besloot zich in Noord-Nederland te vestigen
af te leiden dat het om een onderneming zou gaan die
Hoe frusterend is dat, praten met een partij die alleen via
nieuwe Google-vestiging bouwen. Een hausse die daarna
is niet de verdienste van dit trio alléén. Al snel werden
een datacenter wilde vestigen. Ook was het snel duidelijk
matglas zichtbaar is? ‘Niet’, is het korte antwoord van Van
door de voortschrijdende techniek weer voorbij kan zijn.
tal van partijen en organisaties betrokken bij de acquisitie.
dat het een serieuze partij was, maar het duurde ruim
Tuinen. Bij zowel Groningen Seaports als de NOM zijn
Maar ook al staat de Eemshaven als dataport nu interna-
Zonder hen zou het project niet van de grond zijn
een jaar voordat de sluier van geheimzinnigheid werd
ze het wel gewend. Het is part of the business, aldus Van
tionaal op de kaart. ‘We zijn er nog lang niet’, benadrukt
gekomen.
opgetrokken en het voor de NOM en Groningen Seaports
Tuinen ‘Je kunt niet altijd goed inschatten hoe serieus
Wubbo Everts. ‘We gaan nu een richting uit en er is een
helder werd dat het om Google ging.
belangstelling is, dus je moet altijd scherp zijn.’
zwaan-kleef-aan-principe. De investering van Google
Wel deed de strikte geheimhouding gedurende het proces
wordt door andere bedrijven gezien als een bevestiging van
Toch kwam de aandacht van de internetreus voor de
de wenkbrauwen bij de provincie, gemeenten en de
de Eemshaven als geschikte locatie. Dat betekent nog niet
Eemsdelta niet helemaal uit de lucht vallen, merkt Van
waterschappen nogal eens fronsen. Herhaald konden de
dat ze vanzelf komen. We moeten er heel hard voor blijven
Tuinen op. Google kende de regio al omdat het bedrijf
ambtenaren aan de slag wanneer ze opnieuw detailvragen
werken om onze unique selling points voor het voetlicht
reeds een aantal jaren een locatie van TCN in de Eems-
voorgelegd kregen. Van Tuinen: ‘Het is de verdienste van
te blijven brengen.’
haven huurt. ‘Maar men moet vooral niet vergeten dat
de regio dat de uitgestoken hand is aangenomen. Alle
eerder al een keuze is gemaakt om de Eemshaven te
betrokkenen, ook de natuur- en milieuorganisaties en de
ontwikkelen als Energy- en Dataport’, vult Van Tuinen
netbeheerders hebben stuk voor stuk gezegd dat ze de
aan. ‘Na het investeringsbesluit van de energiebedrijven
kans met deze initiatiefnemer wilden grijpen, zonder dat
zoals NUON en RWE is direct nagedacht over de klant
ze precies wisten wat het project inhield.’ Dat resulteerde
achter de klant. En nog veel eerder in 2001 is vanuit Tyco
er onder meer in dat het bestemmingsplan voor Eemsha-
en TCN SIG met vooruitziende blik een glasvezelkabel
ven Zuidoost zonder ook maar één bezwaar kon worden
tussen Engeland en Eemshaven aangelegd. Vanuit de
afgerond. Volgens Van Tuinen iets waar de regio trots op
Groningen Internet Exchange is deze kabel met de haven
mag zijn.
6
Groningen Seaports Robert van Tuinen is trots
op het Noorden bij de trots van het Noorden.
dat het niet meer mis kon gaan. Dat past ook bij beide
Klus geklaard, fan van het Noorden
Wim A, B. vliegt er even tussenuit.
organisaties, we gingen er tot op het laatste moment niet
klakkeloos vanuit dat de komst van Google een done deal
ook in Noord-Europa datacenters van de omvang van de
verbonden.’
Zowel vanuit de NOM als vanuit Groningen Seaports is er
Reacties op de komst van Google komen ondertussen nog
Met Eemshaven Zuidoost wilde Groningen Seaports een
ook veel waardering voor de rol van de gemeente Groningen
steeds binnen en tussen al die telefoontjes en mailtjes
terrein van ruim 180 hectare ontwikkelen waarvoor op
en het rode loper-principe dat de gemeente hanteert bij
zitten er nogal wat van bedrijven die vragen wat ze voor
dat moment weliswaar belangstelling was maar waar-
haar wervingsbeleid. ‘De havens en de stad zijn comple-
Google kunnen betekenen of gelijk al kansen zien. ‘Er
voor contracten ontbraken. Dergelijke plannen liggen
mentair’, aldus Everts. ‘De samenwerking met de stad is
komt veel mkb op af’, licht Van Tuinen toe. ‘Variërend
logischerwijs moeilijk in politieke kringen, want wat als
uitstekend geweest tijdens het project. Het feit dat om de
van technisch installateurs tot de leverancier van vloer-
ze mislukken? Van Tuinen: ‘We hadden het tij landelijk
hoek een stad met een sterk ict-profiel zit, betekent ook
bedekking of een bureau dat huisvesting van expats regelt.
tegen. Op tal van gemeentelijke bedrijventerreinen werd
We zijn nu druk met het managen van deze spinoff.’
fors afgeschreven. Toch is ons bestuur, dat toen nog
Naast het bedrijfsleven reageerden direct na het bekend
geheel politiek van aard was, achter dit plan gaan staan.’
•
Wim A,B.
Accountmanager Foreign Direct Investment NOM
T (06) 270 871 72 • E [email protected]
OK TOBER 2014
|
Trotse ambassadeur Wubbo Everts ziet
alweer nieuwe kansen voor het Noorden.
Wubbo Everts
Accountmanager Foreign Direct Investment NOM
T (06) 215 184 97 • E [email protected]
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
7
NOMbassadeur
E L S E M A R I A V A N D E R M E U L E N | Directeur van DataCenter Fryslân
verhalen op’, vertelt Else Maria. ‘Want ik krijg regelmatig
verbaasde blikken als mensen op meneer Van der Meulen
hadden gerekend. De ICT is een mannenwereld en het
woord directeur roept ook nog steeds een eenzijdige
associatie met mannen op.’
Vrouwen aan het roer: we vinden het blijkbaar nog steeds
niet vanzelfsprekend. Zien we ze te weinig? Toeval of niet,
in de voorgaande acht afleveringen van deze rubriek waren
álle geïnterviewde NOMbassadeurs heren (evenals de
investment managers die hen voordroegen). Terwijl er wel
degelijk ambitieuze en ondernemende vrouwen in NoordNederland actief zijn! Daarom is het fijn om in deze editie
zo’n dame te kunnen presenteren als NOMbassadeur, met
dank aan Chantal Leijendekker. Zij was de afgelopen zes
jaar als aanjager betrokken bij DCF. Chantal nam het stokje
na de opening in 2008 over van collega Ruud van Dijk, die
destijds de NOM-financiering voor realisatie van het datacenter in zijn portefeuille had.
Spin-off voor regio
‘Mijn aanvraag bij de NOM leidde tot discussie’, herinnert Else Maria zich nog goed. ‘Ruud was zelf meteen
enthousiast over mijn plannen, maar toen hij na intern
overleg terugkoppelde, bleek dat hij het er niet doorheen
8
kreeg. Want bij de NOM heerste twijfel over het nut van
een eigen datacenter in Friesland.’ Chantal legt uit: ‘Bij de
bank kijken ze eerst naar de cijfers en dan naar het plan.
Wij kijken eerst naar het plan en de ondernemer, de cijfers
vloeien hieruit voort. Ook kijken we naar de betekenis voor
de regio: levert het banen op, trekt het bedrijvigheid van
buitenaf aan? Het team vroeg zich af of een datacenter in
Friesland dat effect wel zou hebben.’ Else Maria was absoluut overtuigd van de spin-off. Zij zag de mogelijkheden
die haar vader ook had voorzien. ‘Hij was een visionair en
signaleerde al vroeg de behoefte aan een aparte fysieke
DataCenter Fryslân: mede mogelijk gemaakt door NOM
plek voor dataopslag en ICT-apparatuur in Friesland.’
Else Maria ging in 2004 aan de slag bij DataDiensten Fryslân,
het bedrijf dat haar vader had opgericht. Zijn plannen voor
Investment Manager Chantal Leijendekker stelt in deze editie een nieuwe NOMbassadeur voor:
Heeft u zich intussen al een beeld gevormd van deze
een eigen datacenter werden in 2006 in de ijskast gezet toen
succesvolle DCF-directeur? Grote kans dat u – net als
hij ernstig ziek werd en in 2007 overleed. ‘Nadat ik het be-
veel mensen – meteen aan een man denkt. Zo’n slimme
drijf heb overgenomen, begonnen de ideeën al snel weer te
groots in de kracht van het kleine. Bij de financieringsaanvraag voor de start van DCF, zes jaar gele-
ICT-meneer met een ondernemende geest. Zij is inder-
borrelen. De behoefte was er gewoon. We hadden daarom al
den, trokken het heldere stappenplan en de overtuigende marktvisie NOM over de streep na lichte
daad slim en Else Maria heeft zeker een ondernemende
een klein datacentertje, maar dat was meer een bezemkast.
geest. Van der Meulen is dus een dame. Een jonge vrouw
We hebben toen met een aantal aandeelhouders besloten
twijfel over het belang voor de regio. De opening van een tweede vestiging op 13 november a.s.
zelfs, van begin dertig. Voor haarzelf is het m/v verhaal
DataCenter Fryslân op te richten en nog voordat het pand
geen issue, zij doet gewoon wat ze leuk vindt en waar ze
er was, hadden we al klanten die stonden te springen. Toch
toont aan dat het Friese datacenter de investering méér dan waard was.
goed in is. ‘Al levert het feit dat ik vrouw ben wel grappige
bleek de financiering lastig, want de voorzieningen in zo’n
Van der Meulen, directeur van DataCenter Fryslân (DCF), visionaire kijk op ICT-ontwikkelingen en
•
OK TOBER 2014
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
9
Omdat we qua opslag een relatief klein datacenter zijn,
wilde eigen vermogen zien. Zelf hadden we onvoldoende
maar ook omdat we korte lijnen hebben en verschil maken
kapitaal en in mijn zoektocht naar instanties die konden
met ogenschijnlijk kleine dingen. We zijn er echt voor
bijspringen kwam ik bij de NOM terecht.’
onze klanten: we volgen hun ontwikkeling, denken met
hen mee, kijken vooruit en helpen hen te besparen waar
Unieke visie
dat kan. Dat wordt in Friesland extra gewaardeerd. Al was
Ondanks de eerste twijfel bij de NOM kreeg Else Maria de
het internationale Carestream één van onze eerste klanten,
financiering rond, nota bene aan de vooravond van de crisis,
die zochten ook de mentaliteit en dynamiek die wij bieden.
waarbij de IT-sector in 2007 al werd gezien als risicovol.
Vanzelfsprekend moet de technische service op alle fronten
Chantal: ‘Ze heeft ons overtuigd van de spin-off. Niet alleen
kloppen, maar het menselijke contact is essentieel.’
vinden Friese bedrijven dichtbij een professioneel en veilig
onderdak voor hun data- en telecommunicatieapparatuur,
NOM als sparringpartner
Het plezierige contact is ook wat Else Maria waardeert
in haar samenwerking met de NOM. ‘Dankzij de lening
van de NOM ging de bank overstag en konden wij DCF
realiseren. Maar los van het geld is het fijn dat deskundige
mensen kritisch meekijken. Sparren met iemand als
Chantal houdt me scherp. NOM is in Noord-Nederland
Kwetters!
datacentrum vragen een enorme investering. Dus de bank
Handige apps
Camcard
Erg handige app om al je visitekaartjes te digitaliseren.
De meest gangbare manier om contactgegevens uit te
wisselen is nog steeds het visitekaartje. Het kan moeilijk
zijn om in de almaar groeiende berg van kaartjes de juiste
te vinden. Met CamCard is dit verleden tijd. Scan je visitekaartjes en de gegevens staan overzichtelijk opgeslagen
in je smartphone of online.
Find my car
Wat gebeurt er in 60 seconden
op Facebook? Bron: Frankwatching
Kun je je auto niet meer vinden na het parkeren? Dan is
de Find my car app misschien iets voor jou. De app slaat de
locatie van je auto voor je op en helpt je deze weer terug
te vinden in een overvolle parkeergarage of onbekende
woonwijk.
Hoe hoort het in de lift?
bovendien een verbindende partij met veel inzicht in de
Hoe hoort het eigenlijk als je in de lift stapt? Je houden aan liftetiquette in het zakelijke liftverkeer werkt niet alleen
mogelijkheden voor ondernemers én een enorm netwerk.
prettig voor jezelf en je collega’s. Het toont ook de klantgerichte instelling van je organisatie aan. Hieronder de do’s
Prettig is ook dat de teller niet meteen gaat lopen als je
en don’ts in business.
advies inwint. Allemaal redenen om de NOM ter sprake te
DO’S
brengen als ik in gesprek ben met andere ondernemers die
• De liftdeuren openhouden voor iemand die zich haast om mee te gaan.
verder willen ontwikkelen.’
• Klanten en bezoekers laten voorgaan bij het instappen. Begeleid je
gasten? Stap direct na hen in en druk op de knop van de bestemming.
10
• Het gesprek gaande houden met je gasten. Zorg voor een conversatiestuk
keling. De lening aan de NOM is afgelost en het bedrijf
in de lift: de voorpagina van de krant, de laatste nieuwsbrief, een poster
floreert. ‘We begonnen met tien racks en inmiddels zitten
met liftetiquetteregels, etc.
we aan ons maximum met honderd volle racks. De vraag
• Neutrale en algemene gesprekken voeren. Praat over het weer of de reis
neemt nog steeds toe, daarom openen we in november
naar kantoor. Bewaar zware gesprekken voor de vergaderruimte.
ook biedt DCF ondernemers de kans om in de regio nieuwe
een tweede vestiging (het voormalige datacenter van de
• De regie voeren als je met een gast instapt. Het is handig met name
ICT-diensten aan te bieden die in het datacenter gehost
Friesland Bank, red.) waar we opnieuw modulair gaan
die collega’s voor te stellen, waarmee de klant (later) ook te maken heeft.
worden, zoals cloudservice. Else Maria schetste heel duidelijk
groeien naar maximaal honderd racks. Met twee vesti-
hoe zij stapje voor stapje groei zou realiseren. Ze wekte
gingen kunnen we bovendien dual-homing aanbieden,
DON’TS
vertrouwen en dat was voor de NOM essentieel, want de
waarmee we onze klanten nog meer veiligheid garanderen.
• Wachten op een collega die ‘nog even’ koffie haalt. Dit zorgt voor
ondernemers moeten het zélf waarmaken. Else Maria’s
De grootste uitdaging voor de toekomst is duurzaamheid:
onnodig oponthoud.
visie op de markt is uniek. Ze kijkt echt vooruit en heeft
we willen meer energie besparen en we zoeken oplossingen
• Klanten en bezoekers als eerste laten uitstappen. Zij weten niet
duidelijke ideeën over het vertalen van kansen naar con-
voor lokale warmteuitwisseling. Dat vraagt technologische
waar ze moeten zijn. Wel doen: waarschuwen met de zin ‘Hier gaan
crete mogelijkheden. Dat zit er van nature in. Ze vertelde
vooruitgang, maar vooral creativiteit en dus een goed team.
we eruit en ik zal u even voorgaan.’
al over haar vader de visionair, maar zij heeft dat vermogen
Het mooiste van mijn werk vind ik: samen met enthousiaste
• Naast je bezoek zwijgen in de lift. Stilte kan ongemak veroorzaken
zelf ook.’
en talentvolle mensen iets van de grond krijgen. Gewoon
bij jezelf en je gasten.
gáán. Geweldig dat de NOM dat mede mogelijk heeft
• Discussies van de werkvloer voortzetten in de lift. Je weet nooit of
gemaakt.’
er gasten in de lift aanwezig zijn.
Het onafhankelijke DataCenter Fryslân heeft heel bewust
invulling gegeven aan het gat in de Friese markt. ‘Wij zijn
• Je bemoeien met een gast van je collega. Praat niet mee met de
er voor de regionale bedrijven, gezondheidszorg en (semi)
gesprekken die een collega met zijn gasten voert, tenzij de collega
overheidsinstellingen die behoefte hebben aan een data-
Chantal Leijendekker
Investment Manager NOM
T (06) 502 021 61 • E [email protected]
center dichtbij’, benadrukt Else Maria. ‘We zijn een Fries
bedrijf in hart en nieren, onze kracht schuilt in het kleine.
•
OK TOBER 2014
je daartoe uitnodigt.
www.liftveilig.nl/liftetiquette
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
11
Liftetiquette
Intussen staat DCF zelf bepaald niet stil in haar ontwik-
Door: Melle Renema (twitter.com/mellerenema)
Partner & Google Analytics specialist @DBK | Masters in
Online Business
3 tips
die leiden tot betere online
business resultaten
Niemand weet 100% zeker of uw nieuwe website of pagina aansluit bij de wensen en
verwachtingen van uw bezoekers. Ook wij niet. Daarom maken we gebruik van verschillende
tools om uw bezoeker beter te leren kennen en om uw bezoekers om input te vragen.
In dit artikel bespreek ik er drie.
In de afbeelding ziet u een conversiepercentage dat 2x zo hoog ligt dan sitegemiddeld als de bezoeker een interactie heeft gehad met de live chat.
3. Feedback tool
Waar je bij de live chat meteen interactie hebt met je
Wanneer een bezoeker de website dreigt te verlaten
bezoekers, maar ook capaciteit moet vrij maken voor
kunt u hem/haar een vraag stellen via een pop-up die
deze interactie, kun je er ook voor kiezen om te werken
verschijnt (exit survey). Vraag ze letterlijk waarom ze de
1. Mousefflow
gebruik van een tool genaamd Mouseflow. Met Mouse-
met een feedback tool. Met behulp van een feedback
website verlaten. U krijgt hierdoor waardevolle informatie
Met behulp van Google Analytics kun je erachter komen
flow kunt u het muis- en klikgedrag analyseren van uw
tool (wij gebruiken de Qualaroo feedback tool) ontdekt
over onder andere: indeling website, productaanbod dat
dát bepaalde pagina’s niet naar behoren werken. Wát
bezoekers. Deze software installeert u op uw website en
u nieuwe klantinzichten, en dat leidt tot betere online
wellicht niet duidelijk is, dienstverlening die onduidelijk
er aan de hand is moet je zelf analyseren. Ik maak vaak
vervolgens laat u ongeveer 1000 sessies analyseren.
resultaten.
is of uw communicatie op de website.
12
13
Heatmap muisbewegingen homepage
Exit survey
van Qualaroo
op nom.nl
2. Live chat
bezoekers gebruikmaakt van de chat. We zien ook dat het
Ieder bedrijf heeft inmiddels wel een telefoonnummer
percentage bezoekers dat succesvol is (offerte-aanvraag of
en adresgegevens op de website vermeld. Meestal ook
transactie) hoger is als deze een interactie hebben gehad
Meer weten?
Over Melle Renema
duidelijk bovenaan of helemaal onderin. Goed om de
via de live chat.
Samen met Schelte Meinsma en Alex van Ginneken
Melle is partner & Web Analytics specialist bij DBK | Masters
bezoeker contact met uw bedrijf op te laten nemen. Echter,
Er zijn diverse live chat oplossingen, waaronder Cobrowser,
heb ik namens DBK een boek geschreven genaamd Fact
In Online Business. Meer informatie over DBK vindt u op
deze drempel is soms te hoog. Te hoog om vragen te
Olark & Zopim. Denk goed na over de inrichting van uw
Based Marketing waarin we o.a. uitleggen hoe u uw
www.dbk.nl.
stellen over uw product of dienstverlening. Een live chat
live chat: Wie binnen uw organisatie gaat deze bemannen,
online business (B2B & B2C) kunt versterken en vergroten.
Voeg Melle toe op Linkedin (nl.linkedin.com/in/mellerenema)
is dat niet. We zien niet alleen dat ongeveer 10% van uw
op welke tijdstippen moet de live chat actief zijn, etc.
Dit boek kunt u nu voor € 27,50 kopen op dbk.nl.
of volg hem op Twitter (twitter.com/mellerenema).
•
OK TOBER 2014
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
Oktober 2014
thema: de onderstroom van veranderingsprocessen
spreker: Nicole van der Ouw van Creatief Verandermanagement
Locatie: Noordlease in Groningen
Paniekvogels, drammers, onrustzaaiers, angsthazen, slachtoffers, zwartkijkers, treuzelaars, dromers, meelopers, strebers… Het zijn soorten die op elke werkvloer voorkomen in tijden van transitie. Volgens Nicole
van der Ouw geven deze collega’s belangrijke signalen af over de status van veranderprocessen: ‘Wie met
een andere bril kijkt, kan uit menselijk gedrag veel nuttige informatie afleiden.’
14
penplan belangrijk, maar als de onderstroom een andere
en hun organisaties coacht. ‘Hoe sneller je een verandering
richting heeft, is veranderen een zware dobber’, weet Nicole.
wilt doordrukken, hoe trager medewerkers zijn. Hoe direc-
‘Bedrijven onderschatten de kracht van de onderstroom
tiever je opstelling is, hoe minder initiatief medewerkers
enorm, terwijl die heel remmend kan werken of zelfs een
tonen. Gedrag op de werkvloer is een handige spiegel, juist
tegenbeweging kan veroorzaken. Het slimste wat een veran-
als er irritaties zijn. Verder is het goed om de onderstroom
deraar in zo’n geval kan doen, is het psychologische proces
te volgen, bijvoorbeeld door te onderzoeken wat de oorzaak
onderkennen en daar actie op ondernemen. Want pas als je
van weerstand is. Dat geeft namelijk nuttige informatie over
aansluiting vindt bij de medewerkers, kun je een positieve
wat de organisatie nog nodig heeft om überhaupt te kunnen
beweging creëren.’
veranderen.’
Fases bij verandering
In een interactieve setting konden de deelnemers aan NOM
Handig om te weten is dat een transitie binnen organisaties
on Tour alle facetten van de transitiefases ervaren en benoe-
vijf kenmerkende fases oproept in het denken en doen van
men: het gevoel dat elke fase oproept en de lastige kanten
medewerkers - soms zelfs nog voorafgaand door een fase van
ervan, maar ook het nut van elke fase en wat er nog nodig is
complete ontkenning van de verandering: 1) urgentiebesef,
om weer een stap verder te komen. Zelfs weerstand bleek een
2) weerstand, 3) loslaten, 4) experimenteren, 5) begrijpen
bijdrage te leveren aan succesvol veranderen! Mensen die
en internaliseren. Nicole vat ze als volgt samen: ‘De fase
in de weerstand schieten, blijken immers vaak heel betrok-
van urgentie draait om de ontdekking dat veranderen móet,
ken collega’s die kritisch meedenken over wat van waarde is
omdat het bedrijf niet anders kan of wil. Uit angst dat er
voor de organisatie. ‘Als je dat voor ogen houdt, ga je anders
iets waardevols verloren gaat, kan er vervolgens weerstand
in gesprek met deze medewerkers en als zij zich gehoord en
ontstaan. Vaak is dit een heel basale psychologische reactie
erkend voelen, kunnen ze gemakkelijker het oude loslaten’,
van bevriezen, vechten of vluchten. De volgende stap betreft
stelt Nicole. ‘Het (h)erkennen van de verschillende fases is
het loslaten van de oude en vertrouwde situatie. Vaak roept
dus de eerste stap om goed te kunnen inspelen op de onder-
dat verwarring en zelfs verdriet op: oude routines zijn weg en
liggende behoeften van medewerkers. Hoe beter veranderaars
er zijn nog geen nieuwe.’
dat samenspel beheersen, hoe soepeler verandertrajecten
verlopen.’
Volgens Nicole is het proces van loslaten de fase waarin bij
Veranderen en de kunst
van het meebewegen
medewerkers de grootste persoonlijke beweging en omslag
Een keer sparren over de psychologie achter transitie-
plaatsvindt. ‘Het is een cruciale fase, want pas als het oude
processen? Neem dan contact op met Nicole van Ouw:
is losgelaten, ontstaat er ruimte voor het nieuwe en gaan
www.creatiefverandermanagement.nl
mensen experimenteren. Deze fase van uitproberen omvat
het daadwerkelijk vormgeven van de verandering. Gaandeweg begrijpen medewerkers de omslag en begint het nieuwe
denken en werken gewoon te worden. Bij kleine veranderingen kunnen deze fases bij wijze van spreken al met één
goed gesprek worden doorlopen, terwijl er bij ingrijpende
On Tour bij Noordlease
veranderingen heel wat roerige weken of maanden kunnen
Gemoedstoestanden – letterlijk én figuurlijk – horen erbij
Ouw – met 20 jaar ervaring in het vormgeven van verander-
verstrijken voordat de organisatie een nieuw evenwicht heeft
Gastheer bij deze editie van NOM on Tour was
in het bedrijfsleven. Want medewerkers zijn mensen en die
processen – kon bij NOM on Tour dan ook rekenen op een
gevonden.’
Robert Nienhuis, algemeen directeur van Noord-
hebben nu eenmaal emoties. Zeker als het spannend wordt,
flinke groep toehoorders uit ondernemend Noord-Nederland.
lease in Groningen. In vogelvlucht maakte hij
Werkvloer is een spiegel
duidelijk dat zijn bedrijf altijd een stapje vóór loopt
kun je alles spiegelglad presenteren, maar in de wandelgan-
Nicole maakte van de toehoorders overigens al snel actieve
Hoe lang en op welke manier medewerkers de vijf verander-
in mobiliteitsuitdagingen door het lef om dingen
gen kolkt en bruist het zomaar alle kanten op. Bedrijven die
deelnemers, want veranderen is een thema dat iedereen
fases doorlopen, hangt af van hun functie, karakter en de
steeds weer anders te doen. Want het gaat volgens
voortvarend een transitie in gang hebben gezet, kunnen daar
raakt. Met het gezelschap doorliep ze daarom letterlijk
impact van de verandering op hun persoonlijke situatie.
Nienhuis niet om het recht van de sterkste in deze
ongetwijfeld over meepraten. Grip krijgen op de onderstroom
alle veranderfases om de onderstroom te ervaren. Want de
‘Toch hebben ondernemers en managers meer invloed dan
snel veranderende wereld, maar om de kunst van
is een uitdaging waar veel ondernemers en managers wel
bovenstroom – het rationele, geplande verandertraject - die
ze denken, want hun eigen houding is essentieel bij veran-
het meebewegen met de markt en de mogelijk-
wat houvast bij kunnen gebruiken. Spreker Nicole van der
kennen we wel. ‘Natuurlijk is een gedegen uitgewerkt stap-
derprocessen’, benadrukt Nicole, die dagelijks veranderaars
heden.
bijvoorbeeld bij veranderingen in de organisatie. Aan de top
•
OK TOBER 2014
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
15
In 2014 vindt voor de vijftiende keer de Deloitte
Technologie Fast50 plaats. Tijdens de verkiezing
staan de 50 snelst groeiende technologiebedrijven
en de meest innovatieve start-ups van Nederland
centraal. Opvallend: onder de genomineerden
systeem en van het zelf versturen van bestellingen
onderzoek regelmatig samengewerkt met de RUG en de
tot het eigenhandig schrijven van de productteksten.
Hanzehogeschool Groningen. In de loop der jaren wist
Door het continu optimaliseren van bedrijfsprocessen,
het bureau twee FD Gouden Gazellen in de wacht te
vindbaarheid, conversies en het inkoopsysteem wist de
slepen en legde het beslag op een tweede en derde plaats
organisatie sinds de oprichting in 2004 jaarlijks 70% in
bij de eerste Affiliate Awards.
omzet te groeien.
• Rising Star
• Looking for Booking
Chordify en Tvlight zijn de Noordelijke genomineerden
Een zo compleet mogelijk overzicht laten zien van de
in de categorie Rising Star, een prijs voor opkomende,
Groningen. Wie zijn deze pareltjes van de Noordelijke
te boeken hotels, zodat bezoekers op basis hiervan de
innovatieve bedrijven die korter dan vijf jaar bestaan.
juiste keus kunnen maken en veel tijd en geld kunnen
In plaats van op groeicijfers worden ze beoordeeld op
technologiesector? En wat maakt ze aantoonbaar
besparen. Vanuit die gedachte richtte Gerlof Bos in 2005
omzetpotentie en schaalbaarheid.
bevinden zich maar liefst acht bedrijven uit de stad
onderscheidend?
Deloitte Technologie Fast50 en Rising Star
LookingforBooking op. Twee jaar later werd de onafhankelijke en objectieve hotelprijzen vergelijkingssite
• Chordify
opgenomen in de Bencom Group van internetonder-
Het begon met een promotieonderzoek, waarin Bas de
nemer Ben Woldring. Op LookingforBooking worden
Haas werkte aan een algoritme om akkoorden te herken-
alle hotels in Nederland vergeleken, evenals duizenden
nen. De opgedane kennis wilde hij niet verloren laten
hotels in onder meer België, Luxemburg, Duitsland,
gaan. Vandaar dat hij begin 2013, tijdens Eurosonic
Pareltjes van de Noordelijke technologiesector
16
Frankrijk en Engeland. De kracht schuilt vooral in de
Noorderslag, samen met een groep muziekliefhebbers
eenvoud: het aanbod van alle grote aanbieders kan door
Chordify lanceerde. Chordify is een gratis online muziek-
de gebruiker in één keer worden doorzocht.
dienst, waarmee de gebruiker muziek kan omzetten
De Deloitte Technologie Fast50 is bedoeld om de uitzon-
• Belsimpel.nl
derlijke prestaties van de vijftig snelst groeiende tech-
Belsimpel.nl, gevestigd aan de Grote Markt in Groningen,
• Storm Marketing Group
muziektechnologie voor iedereen. Inmiddels registreerde
nologiebedrijven te erkennen. De selectie vindt plaats
werd in 2006 opgericht door Jeroen Elkhuizen en Jeroen
StormMC is een digital marketingbureau, gevestigd aan
Chordify al meer dan 130.000 gebruikers. Dat had
op basis van de omzetgroei van de afgelopen vijf jaar.
Doorenbos. In korte tijd groeide Belsimpel.nl uit tot één
het Zuiderpark in Groningen. Het bureau begeleidt en
voor een belangrijk deel te maken met een deal die de
In deze NOMMER een overzicht van de genomineerden
van de grootste leveranciers van mobiele telefoons en
ondersteunt tal van vooraanstaande klanten bij alle fa-
Groningse start-up afgelopen maart sloot met muziek-
uit Noord-Nederland. Bedrijven dus die een leidende rol
telecomabonnementen. De telecomwinkel onderscheidt
cetten van digital marketing. De ambitie is groot. Dat is
streamingdienst Deezer.
innemen in hun vakgebied. En daar zijn we natuurlijk
zich door een breed aanbod van telefoons, tablets, acces-
sinds de oprichting in 2006 nooit anders geweest. Doel:
meer dan trots op!
soires en abonnementen van alle providers. Sinds januari
door klanten worden erkend als beste strategische digital
• Tvlight
2014 beschikt het ook over een fysieke winkel aan de
marketingbureau. Daarom wordt continu geïnvesteerd
Elk keer als Chintan Shah in het vliegtuig zat verbaasde
• Voys
Vismarkt in Groningen. Belsimpel.nl werd al meerdere
in nieuwe kennis en kunde. Zo wordt op het gebied van
hij zich over de straatverlichting in Nederland en de rest
Kan telefonie voor het MKB niet beter, flexibeler en
malen voor de Deloitte Technology Fast50 genomineerd
van Europa. Altijd stond die aan. Zelfs als er niemand in
goedkoper dan traditionele telefonieoplossingen? Vanuit
en wist in 2012 zelfs de hoofdprijs in de wacht te slepen.
de buurt was. Wat een verspilling van geld en energie,
naar akkoorden. Op die manier wordt state-of-the-art
vond hij. Hij bedacht In samenwerking met de TU
die vraag richtte Mark Vletter in 2006 Voys Telecom op.
Het bleek een schot in de roos. Want al snel ontwikkelde
• Experty
Delft een revolutionaire oplossing: Tvlight Intelligente
het bedrijf zich tot een toonaangevende zakelijke telecom-
In 2004 startte de toenmalige student Reinier de Jonge
straatverlichting. De straatverlichting is gebaseerd op
provider. Sterker nog: Voys is de snelst groeiende
met het verkopen van producten via een webshop.
gepatenteerde sensortechnologie en biedt licht op maat.
zakelijke telecomprovider van Nederland. Vanuit de
Inmiddels heeft Experty honderden webshops in eigen
De juiste hoeveelheid licht, waar en wanneer het nodig
Mediacentrale in Groningen worden zakelijke klanten
beheer. Experty telt meer dan 50 medewerkers en is ac-
is. Resultaat: een energiebesparing tot wel 80%, een aan-
dagelijks voorzien van aansprekende diensten en het
tief in vier Europese landen. Het hoofdkantoor staat aan
zienlijke lagere CO2 uitstoot en een flinke besparing op
best mogelijke telecomadvies. Voys won in 2013 onder
de Ulgersmaweg in Groningen. Alles wordt in eigen huis
onderhoudskosten. Niet zomaar is Tvlight uitgegroeid
meer een Gouden FD Gazellen Award en werd ook nog
gedaan. Van het ontwikkelen van een eigen platform
tot marktleider in draadloze lichtregelsystemen.
eens gekroond tot het ‘Slimste bedrijf van Nederland’.
tot het bouwen van een eigen warehousemanagement
•
OK TOBER 2014
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
17
BLIKVANGER
E E N F OTO G R A FIS CHE KIJK O P HE T NO O RD EN
Buitenlandse bedrijven zijn belangrijk voor NoordNederland. Omdat ze zorgen voor nieuwe werkSander Oosterhof
Manager Foreign Direct Investment /
Manager Business Development
T (06) 215 185 00 • E [email protected]
gelegenheid en veel waardevolle kennis met zich
meebrengen. Maar ook omdat ze bijdragen aan het
concurrentie- en innovatievermogen van de regio.
Vandaar dat de NOM er alles aan doet om buitenlandse bedrijven voor het Noorden te interesseren
Sterke kennisclusters
Maar er is meer dat buitenlandse bedrijven doet besluiten
om te kiezen voor Noord-Nederland. Ook de goede kwaliteit
van de supply chain speelt een voorname rol. Die zorgt
en de hier al gevestigde buitenlandse bedrijven voor
tenslotte voor waardevolle verbindingen tussen toeleve-
de regio te behouden. Met zichtbaar resultaat.
het Noorden mede door de aanwezigheid van sterke kennis-
ranciers, het bedrijf zelf en haar klanten. Daarnaast biedt
Waarom buitenlandse bedrijven
kiezen voor het Noorden
18
Steeds meer buitenlandse ondernemingen openen een
clusters grote kansen voor samenwerking op gebieden
vestiging in Noord-Nederland. Verspreid over de hele
als energie, water, healthy ageing, agribusiness en high
regio. Kijk maar eens op de kaart op de volgende pagina’s.
tech systems & materials. Met alle logistieke-, kennis- en
Maar wat maakt het Noorden voor hen nu zo aantrek-
personele voordelen van dien. ‘Ik merk dat buitenlandse
kelijk? Of beter: wat zijn de doorslaggevende vestigings-
bedrijven graag met andere spelers, zoals onderwijsinstel-
factoren? ‘Dat hangt heel erg af van de sector en het type
lingen en collega’s in de markt, meedenken om de regionale
bedrijvigheid’, zegt Sander Oosterhof, Manager Foreign
ecostructuur te versterken’, vervolgt Sander. ‘Hoe wij die
Direct Investment en Business Development van de
bedrijven naar het Noorden proberen te halen? NOM
NOM. ‘Natuurlijk, de grondprijs is in Noord-Nederland
Foreign Direct Investment opereert als een soort marketing
standaard lager dan in de rest van Nederland. Maar dat
& sales organisatie van Noord-Nederland. Jaarlijks bezoeken
is voor de meeste buitenlandse bedrijven zeker niet de
we in het gebied tal van ondernemers en ondernemingen.
voornaamste reden om zich hier te vestigen, integendeel.
We spreken dan over hun succesfactoren, hun rol in de
Belangrijker is de beschikbaarheid van personeel met de
supply chain, hun toekomstvisie en de obstakels die ze
Het gebied bij de Noordermolen, tussen Noorddijk en Garmerwolde, is een locatie waar je volgens
Foto:
juiste competenties. Wij hebben in Noord-Nederland een
onderweg tegenkomen. Op basis daarvan hebben we
mij het mooiste van de provincie Groningen kunt zien. Het is vroeg en de grondmist maakt de
Ron Buist
universiteit en uitstekende hogescholen, waarmee we ook
voor een groot aantal belangrijke sectoren proposities
omgeving nog sfeervoller. De natuur ontwaakt langzaam, maar ik ben al druk in de weer. Intensief
M06 - 14 99 23 96
nog eens goede afspraken kunnen maken. Bedrijven die
gemaakt, waarmee we buitenlandse bedrijven willen ver-
fotograferen maar ook intens genieten. Totdat er ineens een hond naast me staat. Voordat ik
E [email protected]
hier komen kunnen we daardoor voorzien van precies het
leiden om zich in Noord-Nederland te vestigen. Omdat ze
ook maar iets kan doen, tilt het beest een achterpoot op boven mijn fototas. Het vervolg laat zich
I www.ronbuist.nl
juiste personeel.’
hier de gewenste voedingsbodem vinden om hun ambities
raden. Toch verandert het mijn humeur niet: met mooie foto’s zoals deze op de geheugenkaart,
waar te maken.’
kan mijn dag niet meer stuk.
•
OK TOBER 2014
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
19
Buitenlandse bedrijven in Noord-Nederland
1
2
275
9
1
4
23
56
42
3
1
4
2.075
1
2
166
7
6
1
383
1
2
24
5
1
39
1
LEEUWARDE
276
4
397
9
1
22
RONINGEN
18
3
657
2.287
371
1
129
19
1
9
1.298
12
5.489
355
47
345
104
5
6
14
717
1.668
12
6
Aantal medewerkers
603
605
189
0 - 250
20
208
6
208
4
250 - 1.000
29
5
26
1.490
2.150
1
124
401
8
92
ASSEN
21
> 2.000
5
7
31
22
2.149
23
614
506
1.000 -2.000
134
119
1
4
151
1
5
Aantal bedrijven
MMEN
63
27
14
890
162
7
4.849
1.556
13
712
Peildatum: september 2014
•
OK TOBER 2014
2
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
108
6
21
NOM participeert in Noordlease
‘De overname was e en eenmalige kans’
Directeuren Robert Nienhuis en Gert Veenstra hebben
de aandelen van Noordlease overgenomen van BMW
Holding. Tijdens het overnametraject werden ze ondersteund door de NOM en NIBC, die beide tevens in het
bedrijf participeren. ‘We hebben de afgelopen periode
veel geleerd. Zeker ook van de NOM.’
Lange tijd was Noordlease onderdeel van ING. Totdat ING
22
Group in 2011 ING Car Lease verkocht aan Alphabet, de
23
leasedivisie van BMW Group. En dus werd ook Noordlease
door het Duitse concern overgenomen. ‘Maar eigenlijk
pasten we helemaal niet in de visie en strategie van BMW’,
zegt Robert Nienhuis, die samen met Gert Veenstra het
management van Noordlease vormt. ‘Dat heeft alles te
maken met onze bedrijfscultuur. Noordlease bestaat 32
jaar en altijd zijn wij een volledig zelfstandig opererend
zijn twee totaal verschillende werelden. Dan is het natuurlijk
Het bedrijf levert tenslotte een flinke bijdrage aan de
speler was. Maar naarmate het proces vorderde raakte
bedrijf geweest. Ook in de tijd dat wij onderdeel uitmaak-
zonde om beide bedrijven te integreren.’ BMW kwam tot
noordelijke economie. ‘Onze vloot omvat 10.000 auto’s,
hij nog meer onder de indruk van de grote economische
ten van ING. Wij hebben ons eigen personeelsbeleid, onze
dezelfde conclusie en nam daarom het strategische besluit
die allemaal in Noord-Nederland staan geregistreerd’,
waarde van het bedrijf. ‘Bovendien waren Robert Nienhuis
eigen automatisering en onze eigen procedures en processen.
om Noordlease in de verkoop te zetten, ondanks de goede
verduidelijkt Nienhuis. ‘Dat levert de provincie ieder jaar
en Gert Veenstra voor mij zeer prettige gesprekspartners’,
Noordlease is een andere organisatie dan Alphabet. Het
bedrijfsresultaten van de Groningse onderneming. Het
weer een aanzienlijk bedrag op aan zogenaamde opcenten.
vertelt Ruud. ‘Op elke vraag kreeg ik een passend antwoord.
concern gaf tevens aan dat ook een management buy-out
Middelen die vervolgens gebruikt worden voor investering
Ze hadden overal over nagedacht. Weten precies waar ze
tot de mogelijkheden behoorde. Om die mogelijkheid te
in het provinciale wegennet. Daarnaast zorgen we via
staan en waar ze naartoe willen. Voor ons nog meer reden
onderzoeken en vooral ook te benutten zocht Noordlease
schade- en onderhoudsreparaties voor veel indirecte werk-
om samen met NIBC, in combinatie met een financierings-
contact met onder andere de NOM.
gelegenheid. Maar ook bestellen we jaarlijks ongeveer 3500
arrangement van ABN Amro, het overnametraject tot een
nieuwe auto’s, waarvan meer dan 80% hier uit de regio
succes te maken. Wat volgde was een intensief, maar bo-
Samen optrekken
komt. Niet zomaar heeft zelfs de Commissaris van de
venal complex proces. BMW is een beursgenoteerd bedrijf
‘We moeten echt samen optrekken om de werkgelegenheid
Koning, Max van den Berg, een positieve bijdrage geleverd
en kent bij een overname andere spelregels dan het geval
in Noord-Nederland te garanderen’, benadrukten Nienhuis
richting BMW om te benadrukken dat het van groot belang
is bij een gemiddeld MKB-bedrijf. Om de verschillende
en Veenstra tijdens een eerste gesprek met de NOM. Op
is om Noordlease voor het Noorden te behouden.’
partijen bij elkaar te brengen was een belangrijke rol weggelegd voor Ehrhardt Leus & Associates, een adviesbureau
basis van een goede samenwerking moest te allen tijde
Op de foto van links naar rechts: Ruud van Dijk, Investment Manager NOM,
Gert Veenstra, cfo Noordlease, Robert Nienhuis, ceo Noordlease, Robert Oei,
Managing director NIBC
•
worden voorkomen dat Noordlease verkocht zou worden
Complex proces
met grote ervaring met het in goede banen leiden van
aan een partij ergens in den lande en vervolgens geïnte-
Ook Ruud van Dijk, Investment Manager van de NOM,
management buy-outs in complexe corporate omgevingen.
greerd zou worden in een landelijke leasemaatschappij.
wist uiteraard dat Noordlease een belangrijke regionale
Hoe gaan we met elkaar om? En wat verwachten we van
OK TOBER 2014
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
}
Dopper
The bottle is the message
zowel de NOM, NIBC en ABN Amro ervan overtuigde om
in Noordlease te investeren. En dat bovenal BMW deed
besluiten om de management buy-out aan Noordlease te
gunnen.’
Dopper is een initiatief ter promotie van
Ondanks de crisis is Noordlease de afgelopen jaren flink
kraanwater en het terugdringen van de berg
gegroeid. Dat heeft alles te maken met de innovatieve
plastic afval. Hiervoor ontwikkelde Dopper het ideale flesje voor kraanwater:
marktbenadering. ‘In 2008 zijn we van een kantoor naar
duurzaam, handig en mooi. Wegwerpflesjes heb je niet meer nodig, dus dat
een winkel gegaan’, vertelt Nienhuis. ‘Naar de Autoborg
scheelt plastic afval. Heb je grote waterbehoefte onderweg? Met de Dopper-
in Groningen, om precies te zijn. Vroeger was een lease-
app vind je alle gratis tappunten bij jou in de buurt, waar ook ter wereld. De
Daniël Lohues - Hier kom ik weg
contract een leasecontract, maar we leven nu in andere
Dopper is een Nederlands ontwerp en wordt klimaatneutraal geproduceerd,
t/m 09-11-2014
tijden. Mensen hebben op korte termijn en op een andere
is vrij van BPA en draagt bij aan drinkwaterprojecten in Nepal.
manier mobiliteit nodig. En doordat we nu een winkel
hebben, kunnen we bijvoorbeeld uit voorraden plukken
Daniël Lohues, de bekendste Drent van Nederland,
brengt zijn favoriete kunstwerken en objecten bij
www.dopper.com
en voorraden neerzetten. We zijn dus veel flexibeler in
elkaar. Lohues is onlosmakelijk verbonden met
onze dienstverlening geworden. En dat is precies wat
Drenthe. Het is zijn thuishaven. Hij is gefascineerd
klanten tegenwoordig vragen. Daarnaast hebben we, door
Jonge Harten Theaterfestival
door historie ‘omdat je pas weet waar je heen gaat,
de verkoop van onze jong gebruikte ex-lease auto’s, leren
21 t/m 29 november 2014.
als je weet waar je vandaan komt’.
werken met particuliere klanten. Vervolgens hebben we
24
Hier kom ik weg is een bijzondere tentoonstelling
naast het aanbieden van bedrijfsmatige oplossingen Privé
Jonge Harten is een negendaags theaterfestival dat plaatsvindt in ongeveer
over Zuidoost-Drenthe met een rijke schakering van
Lease geïntroduceerd, waarmee we momenteel marktleider
alle theaters in Groningen: de Stadsschouwburg, De Oosterpoort, Het Grand
objecten. Van de oudste vondst, een vuistbijl van de
zijn in Nederland. Privé Lease heeft een voorname rol
Theatre, maar ook op bijzondere pop-up locaties. Een festival voor jonge
Neanderthalers, tot het Toyisme, een hedendaagse
gespeeld in de groei van Noordlease.’
mensen die iets meer willen en durven. Met veel jonge makers, beeldend en
Emmense kunststroming. Over het kasteel van
fysiek theater, performance, dans, muziek en een bruisend festivalhart. Het
Coevorden, Vincent van Gogh in Nieuw-Amsterdam,
Volwaardig klankbord
festival bereikt inmiddels met zijn voorstellingen, workshops en andere acti-
de Saksen en de Slag bij Ane. Daniël maakt de keuze
Naast de financiering van de overname, heeft de NOM
viteiten maar liefst 10.000 bezoekers per jaar. Ook dit jaar heeft Jonge Harten
en geeft daarmee een boeiend beeld van de rijke
ook bijgedragen aan het aanleggen van groeikapitaal.
weer een eigen sfeervol festivalcafé met performances en beeldende kunst.
geschiedenis van deze streek. Daniël Lohues heeft
de tentoonstelling samengesteld uit de collectie van
In een snel veranderende leasewereld is het immers van
groot belang om regelmatig innovatieve concepten te in-
het Drents Museum, aangevuld met objecten uit
www.jongeharten.nl
Nederlandse musea.
troduceren. ‘Dat vermogen is binnen Noordlease absoluut
aanwezig’, onderstreept Ruud. ‘Dat hebben ze inmiddels
Luie leesbril
wel bewezen. De concepten moeten uiteraard ontstaan
lease. Samen zullen we vervolgens een afweging moeten
maken. Vinden we het de moeite waard om daarin te
investeren? Durven we het risico aan? We vervullen dan
Kapiteins kennen hun plaats: op de brug.
ook een volwaardige klankbordfunctie voor het management.’ Robert Nienhuis kijkt met een goed gevoel terug
elkaar? Op basis van die vragen werd door het adviesbu-
op het overnametraject. ‘We hebben de afgelopen periode
reau een duidelijke planning gemaakt.
veel geleerd’, zegt hij. ‘Zeker ook van de NOM. We kregen
te maken met zaken die voor ons totaal nieuw waren,
Toekomstperspectief
zoals het opstellen van een aandeelhoudersovereenkomst.
‘Gezamenlijk hebben we heel doordacht een stappenplan
Daardoor waren wij grotendeels afhankelijk van de kennis
doorlopen’, vervolgt Ruud. ‘Aan de hand van zo’n plan
en kunde van derden. Dankzij hun netwerk, de open com-
doe je heel grondig onderzoek naar alle relevante aspecten
municatie en het snelle schakelen van de NOM is het hele
van de onderneming. Hoe staat het bedrijf er concreet
proces soepel verlopen. De overname was voor ons een
voor? Wat zijn de sterkten, zwakten en strategie? En waar-
eenmalige kans. En die kans hebben
om staat Noordlease er over een aantal jaren nog steeds
we samen optimaal benut.’
zo goed voor? We hebben dus niet alleen naar vandaag,
Ruud van Dijk
Investment Manager NOM
T (06) 215 185 09 • E [email protected]
maar vooral ook naar het toekomstperspectief gekeken.
Uiteindelijk heeft dat geresulteerd in een goed verhaal dat
•
OK TOBER 2014
Kwetters!
vanuit het management en de werknemers van Noord-
Kunstmaand Ameland
Languit in bed liggen is toch wel een
van de fijnere dingen in het leven.
Zeker na een dag hard werken. Het
enige vervelende is dat je dan niet
meer lekker kunt lezen. Gelukkig is
De 18e editie van Kunstmaand Ameland vindt plaats van zaterdag 1 november en
daar nu wat op gevonden. Met de
duurt tot en met zondag 30 november 2014. De maand november staat ook dit
Luie Leesbril kun je liggend toch ge-
jaar weer in het teken van kunst in de breedste zin van het woord. Tekeningen zijn
nieten van je boek of tablet zonder
één van de belangrijkste pijlers met exposities van Nederlandse en Scandinavische
dat je rechtop hoeft te zitten. De bril
tekenaars. Kunstmaand Ameland betekent volop genieten van al dat moois tegen
heeft een kijkhoek van 90°en draait
de achtergrond van het prachtige Waddeneiland. Naast kunst vormt ook poëzie een
je beeld.
belangrijk en nieuw onderdeel dit jaar.
www.multismart.nl
www.kunstmaandameland.com
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
25
DRIJFVEREN
Foto: Mark Sekuur
Voor iedereen die zin heeft om op ondernemende wijze de wereld te veranderen, maar nog niet
precies weet hoe: kijk eerst op YouTube naar het filmpje ‘Doen is de beste manier van denken’ van
de Vrije Denkers. Dan ontstaat alvast een uitnodigende mindset voor dit artikel én alle ontdekkingen
die we ongetwijfeld nog met elkaar gaan doen in het noorden…
We are proud ambassadors
of the North!
26
Dat het gras hier groener is wisten we al. Om dit aan te dikken gaan we nog een stap verder en wel
door het dragen van dit super coole shirt. Waar je ook bent, wat je ook doet: trek aan dat shirt als
trotse ambassadeur van het Noorden.
U wilt ook zo’n shirt. Ga naar www.claygroundindustries.com. Als lezer van de NOMMER ontvangt u
15% korting. Noteer ‘proud of the north’ bij apply coupon.
Noordelijke nuchterheid
– The Art Of Straight Forwardness –
Gekeken? En geïnspireerd? Dan spreekt deze aflevering
wat wel en niet werkt. Het is letterlijk en figuurlijk een
van Drijfveren ongetwijfeld ook tot de verbeelding, want
hele onderneming om uit te vinden of we onze economie
die vertelt het verhaal van acht ondernemende mensen
anders kunnen organiseren. Daarom is De Ontdekking
uit het noorden die samen een coöperatie vormen:
van Groningen zelf ook een experiment.’
De Ontdekking van Groningen. Gedeelde drijfveren
brachten hen samen, want ze hebben allemaal zin in
Dichtbij beginnen
een betere, leukere en mooiere wereld. Bovendien willen
De coöperatie is in de zomer van 2013 ontstaan. Eén van
deze entrepreneurs daar allemaal iets voor dóen. Ze had-
de initiatiefnemers, Engbert Breuker, realiseerde zich dat
den namelijk al een belangrijke ontdekking gedaan: een
het verbeteren van de wereld begint bij jezelf en je eigen
economie van geluk en gezondheid ontstaat niet vanzelf,
omgeving. ‘Dichtbij heb je invloed. We hadden net zo
maar vraagt om duurzame actie, vernieuwing en simple
goed De Ontdekking van het Noorden kunnen heten, maar
kindness.
goed, we begonnen in Groningen. De naam is ook niet
zo belangrijk, het gaat om onze missie, om de beweging
‘Wij zetten ons in vanuit compassie en respect, zonder te
die wij in gang zetten. Wij hebben geen projectplannen
oordelen of anderen te beschadigen’, is de vertaling die
en begrotingen, we werken niet lineair volgens de plan-
de hedendaagse eisen van bewust leven. Een kleding-
Christine van der Vorm aan het begrip simple kindness
do-check-act methodiek, we stoppen niets in hokjes. We
fabriek die werk creëert. T-shirts en truien die zo duur-
geeft. ‘Wij weten het heus niet beter, wij realiseren ons
laten de traditionele vormen juist los en zoeken ook in
zaam mogelijk zijn en zo lang mogelijk meegaan omdat
alleen dat het beter kán. In de wereld van vandaag is veel
onze aanpak de vernieuwing. Dat doen we in alle open-
Als je met Noorderlingen praat is het duidelijk dat ze ont-
ze gemaakt zijn met vakmanschap en van alleen de
scheefgegroeid, maar klagen of kritiek hebben brengt
heid, met vertrouwen en vol plezier. Want als het leuk is,
zettend trots zijn op hun regio, maar altijd terughoudend
beste recyclebare materialen.
ons geen stap verder. We willen juist focussen op de
krijgen we er met z’n allen weer zin in.’
in het uitdragen hiervan. Noordelingen doen niet aan
Sommige mensen zeiden hen te stoppen met dromen.
mogelijkheden in de wereld van morgen! Het begint
bekend- of beroemd zijn. Toch is de rest van de wereld
Te stoppen met proberen, om reëel te zijn. Ze zijn niet
met anders kijken, maar vooral ook met uitproberen en
Is het nuchtere Groningen wel klaar voor echt ver-
jaloers op deze no-nonsense mentaliteit. Clayground
gestopt te dromen, ze zijn pas net begonnen! De droom
oefenen, want door te doen ontdekken we spelenderwijs
nieuwende ontdekkingen? De coöperatie hanteert een
Industries is ontstaan uit het conflict tussen trots en
is al werkelijkheid aan het worden en groeit met elke
terughoudendheid. Eindelijk is er een manier voor Noor-
verkoop.
delingen om zichtbaar trots te zijn op hun regio, terwijl
ze toch bescheiden blijven en ondertussen de wereld een
Tot die tijd koopt Clayground Industries de meest duur-
beetje beter maken.
zame katoenen en wollen kleding die ze kunnen vinden.
Deze worden afgewerkt door lokale bedrijven, op Noor-
De toekomst van Clayground Industries
delijke kleigrond.
De mensen achter Clayground Industries wisten altijd
Clayground Industries betaalt een eerlijke prijs voor elke
al dat de grond waarop zij leven, ook het fundament
stap in het productieproces. Jij krijgt een product dat langer
kan zijn van hun dromen. In deze dromen zien zij een
meegaat, beter past en goed voelt. Met jouw aankoop
plaatselijke kledingfabriek die hoogwaardige kleding
ondersteunt Clayground Industries lokale industrieën,
produceert van recyclebare grondstoffen die voldoen aan
cultureel erfgoed en investeert het in jong talent.
•
OK TOBER 2014
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
27
Drijfveren zijn een belangrijke motor achter groei en
DRESS FOR SUCCESS
ontwikkeling, maar in hoeverre zijn bedrijven in Noorddelijke uitstraling. Een lichtblauwe blouse onder een zwart
veelzeggend citaat van Nelson Mandela: It always seems
Nederland daar bewust mee bezig? En hoe pakken ze
impossible until it’s done. Zeker, die insteek biedt per-
dat aan? NOM is nieuwsgierig en interviewt voor deze
Bestaat er ook zo iets als zakelijke kleding? Pas je je outfit
jasje zorgt voor een toegankelijke uitstraling. Iemand die kleur
spectief, maar waar mikken deze bevlogen ondernemers
nieuwe rubriek organisaties die hun beweegredenen
aan de klant aan? Is een stropdas nu wel of niet nodig? En
draagt, blijkt uit onderzoek aardiger gevonden te worden dan
nu eigenlijk op? Engbert: ‘Wij focussen op twee doelen:
actief onderzoeken.
hoe zit het ook alweer met die eerste indruk? Vragen waar
iemand die alleen zwart draagt. Ook het materiaal is bepalend.
1) maatschappelijke impact, in de zin van energie genere-
Nelleke Mulder van de Nelleke Mulder Imago Groep wel een
Een breisel, dat wil zeggen een vest of een trui, komt aaibaar
ren, mensen aan het denken zetten en tot actie bewe-
antwoord op heeft …
over. Niets mis mee in de hulpverlening, want die keus zorgt
voor een toegankelijke indruk. Bij een commercieel bedrijf is
gen; 2) nieuwe ondernemingen realiseren die bijdragen
28
aan een betere wereld. Met als kanttekening dat wij die
Waarde creëren
een grof breisel niet aan te raden. Het kan een teken zijn dat jij
nieuwe ondernemingen niet per se zelf gaan opzetten.
Geïnspireerd door visionaire denkers – zoals Gunter Pauli
voor de koffie zorgt.
Wij fungeren als katalysator, adviseur, verbinder, begelei-
met zijn Blue Economy – leggen de acht ondernemers
der… wat er maar nodig is of ontstaat. Het belangrijkste
verbinding tussen wereldse ideeën en lokale mogelijkhe-
Iedere dag moet ik solliciteren. Ja ook ik! Nu denkt u, dat kan
Denk ook aan de verzorging van de schoenen. Als ze niet goed
is dát er nieuwe initiatieven komen.’
den. ‘De tijd is er rijp voor, kijk maar naar initiatieven als
toch niet waar zijn? Ze heeft zelf een bedrijf en moet dan ook
gepoetst zijn, ben je volgens een directeur van een groot bedrijf
urban farming, repaircafés, duurzame energiecollectieven
nog steeds solliciteren? Dan gaat het zeker niet goed met haar
niet geschikt als secretaresse. Want als je jezelf niet goed ver-
Patronen doorbreken
en online platformen als zorgvoorelkaar of thuisafgehaald.
bedrijf. Zeker wel, het gaat goed, maar iedere dag zie ik nieuwe
zorgt pas je natuurlijk ook niet goed op de winkel. Zo gevoelig
Precies daarom haakte Roelof van Zanden ook aan bij De
In Groningen kwamen er bij de eerste brainstorm in
klanten en moet ik solliciteren naar mijn eigen gunfactor. Immers,
kan dus een eerste indruk zijn.
Ontdekking van Groningen. ‘Er is nog zoveel meer mo-
breed gezelschap al meer dan dertig ideeën en kansen
iedere keer wanneer ik een training of een presentatie geef vinden
gelijk dan wij denken en dat besef is mijn persoonlijke
voor de regio bovendrijven, van smart chemistry en
mensen wat van mij. Als ze me niet aardig vinden, dan volgt
Nu gaat het natuurlijk altijd om de inhoud van een persoon.
drijfveer. Het mooie is dat mensen allemaal hun eigen
algenproductie in de Eemshaven tot het verwaarden van
een, in hun optiek, vervelend uur. Vinden ze me professioneel
Maar die mooie inhoud zie je nu eenmaal niet meteen. Daarom
drijfveren en ambities hebben, want dáár zit energie en
aardappelschillen en koffiedik. Het is maar net welke
dan krijgen ze vast een goed verhaal. Zo werkt het altijd weer.
blijft de verpakking belangrijk om een positieve eerste indruk
dat heb je nodig om beweging in gang te zetten. Toch is
mensen zich geroepen voelen ‘eigenaar’ te worden van
er meer nodig om hardnekkige patronen te doorbreken
deze mogelijkheden en actief aan de slag gaan. Inmiddels
en daarom zijn die nieuwe vormen van ondernemen zo
is de eerste onderneming een feit, de Zwammerij, die
belangrijk. We zien dat bestaande organisaties allemaal
paddenstoelen kweekt op koffiedik. Het zijn de eerste
Iedere dag opnieuw solliciteren …
vóór duurzaamheid zijn, alleen is het heel lastig om
stapjes die wij zien als essentiële zaadjes voor een werke-
Het gaat bij elke ontmoeting, werk of privé, om de eerste indruk.
achter te laten. Als degene die tegenover je zit zich nergens aan
binnen de gevestigde orde echt te veranderen en te in-
lijk duurzame wereld.’
En die eerste indruk maak je ongeveer in 7 tot 10 seconden. Dan
‘stoort’ verloopt een gesprek zonder ‘ruis’. En dat is precies waar
wordt besloten wat je van iemand vindt. Dit lijkt oppervlakkig
je op hoopt!
noveren. Wij opereren daarom juist tússen die gevestigde
orde, zodat verrassende verbindingen en een andere
Voor De Ontdekking van Groningen is de ontdekkings-
maar hersenen vinden het fijn om in structuur te werken. Iemand
manier van kijken de vruchtbare grond vormen voor
tocht zelf trouwens belangrijker dan het resultaat. ‘De
die slordig gekleed is zal wel slordig zijn. Als de persoon er zakelijk
nieuwe ontwikkelingen waar de hele samenleving beter
kunst is om de energie te volgen. Voelt niemand zich
uitziet wordt hij al snel als intelligent bestempeld. Alles geba-
van wordt.’
geroepen een geweldig idee uit te voeren, komt het niet
seerd op uiterlijk. En dan met name op kleding, lichaamshouding,
van de grond of zitten er nog teveel haken en ogen aan?
stem en gedrag. In dit verhaal ga ik vooral in op kleding.
Christine legt uit waarom hun coöperatie zo goed als
Laat het los en zoek weer nieuwe richtingen, simpelweg
vliegwiel kan fungeren om die ontwikkelingen op gang
door drijfveren te volgen. Zo werken wij zelf en dat
Wat trek je aan?
te krijgen. ‘Wij zijn alle acht zelfstandig ondernemer.
dragen we ook uit naar anderen. In plaats van te blijven
Kleding is een van de dingen waar je direct invloed op kunt hebben.
We hebben kleine, slagvaardige bedrijven die actief zijn
hangen in mitsen en maren of obstakels gaan wij er
Wil je een goede eerste indruk maken dan is het belangrijkste dat je
binnen de overheid, het bedrijfsleven en de wetenschap.
gewoon omheen vanuit het motto: wat kan dan wél? We
weet wie je gaat ontmoeten en waar. Aan de hand van die infor-
In allerlei sectoren bovendien, van onderwijs, zorg en
hebben zoveel in het noorden, van land en water tot een
matie wordt het makkelijker een kledingkeus te maken.
kunst tot industrie. Dus wij kunnen bruggen slaan en
enorme diversiteit aan talenten en vaardigheden. Overal
zorgen voor kruisbestuiving. Dat kan al heel simpel
waar het stroomt, valt waarde te creëren: van schone
Kleed je voor een sollicitatie altijd 1 of 2 stapjes beter dan de
door bepaalde mensen met elkaar in contact te brengen,
lucht tot aandacht voor elkaar, van gezonde voeding tot
mensen van het bedrijf. Draagt de directeur een overhemd
ideeën naast elkaar te leggen of eens met een heel andere
duurzame energie, van leefbaarheid tot geld om weer
met spijkerbroek, draag dan zelf een nette broek, overhemd en
bril mee te kijken. We doen ook procesbegeleiding, geven
nieuwe initiatieven mee te financieren.’
colbert, het hoeft geen kostuum te zijn. Draagt de directeur een
workshops, laten proefballonnen op, organiseren brain-
Onthoud altijd: Acquireren is Solliciteren
pak zonder stropdas doe zelf dan wel een stropdas om. Mensen
storms. Bovendien verzamelen we problemen en vragen
Ook zin om de wereld te veranderen? Kijk op
verwachten dat je voor een sollicitatie hebt nagedacht over je
we net zolang door totdat we weten bij wie de echte pijn
www.deontdekkingvangroningen.nl en ontmoet in
kleding en dat je kleding er schoon en verzorgd uit ziet.
zit. In die hoek heb je namelijk de grootste kans op een
november nog veel meer ondernemende mensen op
vernieuwende oplossing.’
het inspiratiefestival Let’s Gro.
Denk ook na over de kleur die je draagt. Grote contrasten zoals
een zwart jasje met een witte blouse zorgen voor een afstan-
•
OK TOBER 2014
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
Nellleke Mulder, als altijd ‘dressed for success’
29
SPOTLICHT
ONDERNEMER UITGELICHT
consumenten. We gaan lokaliseren waar het aanbod is
Al langer bleek dat het Mathijs Niehaus aan innovatieve ideeën en
en inventariseren waar de vraag is. De boeren die ons
groente leveren geven we een eerlijke prijs. Daarbovenop
ondernemersdrift niet ontbreekt. Vooral niet als het om sociale in-
komt een percentage waarmee we onze eigen organisatie
draaiend houden. Via groentebuur.nl kunnen mensen
novaties gaat. Op dit moment steekt hij al zijn tijd in groentebuur.nl.
de groente bestellen. In eerste instantie zullen wijzelf de
Een innovatief en sociaal online platform dat vers, lokaal en gezond
verbindende rol spelen en iedere week een stroom mooie
eten bereikbaar wil maken voor iedereen. Zou het lukken? Er start
brengen.’
verse groenten vanaf het platteland naar stad Groningers
een pilot eind oktober. Er wordt dan wekelijks een stroom verse
Ondernemerschap stimuleren
Vernieuwend is dat het platform ook een podium wordt
groenten in Groningen bezorgd.
om ondernemerschap bij anderen te organiseren. Mathijs:
‘Een mooie tegeluitspraak is: echte leiders creëren geen
Groentebuur: gezond, vers en dichtbij
30
volgelingen maar nieuwe leiders. Dat is wat wij ook willen:
wij willen geen platform worden met allemaal volgers,
maar we willen een platform creëren waar juist ook
andere mensen leiders kunnen zijn. Door sociale media
Als innovatie-adviseur was Mathijs Niehaus altijd al bezig
case in te brengen bij zijn eigen NL Innovators. Een team
het idee om van Groentebuur een online platform te
slim in te zetten kunnen we dat bereiken. We hebben
met het ontwikkelen en verbeteren van producten. Eerst in
boog zich erover en bekeek de haalbaarheid aan alle
maken. En dat is zo gebleven. Op die manier kunnen
nu al onze eerste groep van ambassadeurs, die gaan we
dienst bij Philips, later bij NL Innovators, een platform dat
kanten. ‘Het idee van moestuinen was iets te dun, maar
aanbieders en afnemers nagenoeg zonder tussenhandel
straks ook actief benaderen om mensen in hun eigen
hij met een gelijkgestemde innovator bedacht, en waar een
uit onderzoek bleek dat op vrij grote schaal telers met
met elkaar verbonden worden, worden prijzen laag
omgeving te motiveren. Hoe meer mensen je enthousiast
team van onderzoekers, experts en bedrijven in vier weken
dezelfde problematiek kampten. Namelijk dat ze veel van
gehouden en komt gezond, lokaal en biologisch eten
weet te maken, hoe meer voordeel je zelf ook aan Groente-
de haalbaarheid van een idee onderzoekt. Als je zoveel bij
hun groenten niet af konden zetten. Dan gebeurt het dat
beschikbaar voor iedereen.’
buur beleeft. Ook willen we ondernemende mensen
ideeën van anderen betrokken bent is het geen wonder dat
hier in de supermarkt mensen veel geld moeten betalen
Klinkt goed. Alleen, als je dat echt goed wilt organiseren,
uitnodigen om met diensten en producten aan te haken.
je zelf ook af en toe een duit in het zakje doet. ‘Vanuit het
voor een zak biologische aardappelen en dat eigenlijk net
betekent dat meteen een forse investering toch? ‘De
Denk aan mensen die een bezorgdienst willen beginnen,
thema sociale innovatie werd ik vaak geconfronteerd met
te duur vinden, terwijl er even buiten de stad 90.000 kilo
experts met wie ik sprak adviseerden mij om zo klein
biologische maaltijden voor bedrijven willen koken,
innovaties die aanvankelijk geen waarde leken te hebben,
aardappels op het veld liggen die een boer niet kwijt kan.
mogelijk, met een pilot te beginnen. Daar geloof ik in’,
noem maar op.’
maar als je er dan op een andere manier naar keek kon
En dat gebeurt meer en meer. Zonde toch?’
vertelt Mathijs. ‘Op basis van eigen ervaringen komen
het zijn dat ze toch waardevol werden. Daar werd ik door
we er dan achter of onze gedachten kloppen en waar het
Dromen
getriggerd. Zo ontstonden mijn eerste gedachten over
Het onderzoek maakte duidelijk dat Groentebuur inder-
online systeem straks aan moet voldoen. Verder creëren
Het wachten is op alles wat komen gaat. Er zijn verschil-
Groentebuur. Eigenlijk vanuit het frustrerende beeld dat
daad kansrijk was, maar dat er wel nog veel losse eindjes
we zo een goede onderbouwing voor onze businesscase.
lende promotionele activiteiten gepland. Het thema van
ongezond eten altijd heel goedkoop is en gezond eten heel
waren. Alsof het zo moest zijn kreeg Mathijs vervolgens
Met harde data kunnen we wat we denken uit de hypo-
Groentebuur spreekt aan, veel mensen zijn geïnteresseerd.
erg duur. Aan de andere kant had ik ook nog een beeld van
de kans mee te doen in i3event, een initiatief van Rabo-
thetische sfeer halen. En dat is belangrijk. Bijvoorbeeld
Lokale en nationale media hebben hun belangstelling
vroeger in mijn hoofd. Van de buurman die vaak met zak-
bank Stad en Midden Groningen, Flinc en Gemeente
als er financiering nodig is.’
voor Groentebuur al getoond. Mathijs: ‘Alle uren die ik
ken vol met peultjes bij ons binnenliep. Hij had eigenlijk
Groningen. Tijdens i3event wordt de volgende stap, van
overschot, en moeite van zijn groenten af te komen, terwijl
onderbouwd concept naar daadwerkelijke realisatie van de
Verbinding zoeken
komt geen geld uit. Zo’n idee kan alleen slagen als je er
even verderop iemand er misschien geen geld voor had.’
plannen, begeleid door specialisten. ‘Dat kwam heel mooi
Eind oktober is het zover. Dan gaat de pilot starten. De
echt in gelooft. Als ik even mag dromen dan wil ik dat
Mathijs vroeg zich af of het haalbaar zou zijn om overschot
achter mijn traject met NL Innovators aan. Door i3event
focus ligt op stad Groningen. En als de pilot slaagt wordt
Groentebuur een platform wordt dat zeker nationaal en
uit groentetuintjes en op uiterlijk afgekeurde groenten en
had ik een stok achter de deur waardoor ik echt goed na
het concept gekopieerd naar andere gebieden in Neder-
misschien zelfs internationaal uitgerold gaat worden.
fruit in te zamelen en aan te bieden, en zo vers, lokaal en
moest denken over het vervolg.’
land. Vanzelfsprekend wil Mathijs goed voorbereid voor
Dat boeren echt een betere prijs voor hun producten
de dag komen. Sinds september heeft hij twee professionals
krijgen en dat die dan voor mensen steeds goedkoper
gezond eten toegankelijk te maken voor iedereen.
erin steek zijn een investering. Ik steek er tijd in, en er
Harde data
volgens een innovatieve Amerikaanse aandelenmethodiek
worden. En dat wij vanuit Groentebuur continu een aan-
Teamwerk
Door intensieve begeleiding, presentaties aan deskundigen
aan zich weten te binden. ‘Het is tijdens de pilot vooral
jagende functie hebben en steeds vernieuwend blijven.’
Uit eigen ervaring wist Mathijs dat je plannen verbeteren
en gesprekken met andere ondernemers kregen de ideeën
de bedoeling dat we veel leren en nauwe contacten heb-
als je ze met anderen deelt. Hij besloot Groentebuur als
over Groentebuur steeds meer vorm. ‘Basisgedachte was
ben met de afnemers, de eerste aanbieders en de eerste
•
OK TOBER 2014
Geïnteresseerd? Kijk op www.groentebuur.nl
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
31
Verhalen van startups
Henk van Dijk,
en investeerders
Jos Dierkes,
ILEXYS
Hedi Dizc
ILEXYS is een onafhankelijke inkooporganisatie die, sinds 2006, met haar dienstverle-
Toen Jos Dierkes zijn dochter steeds
ning volledige inkoopondersteuning biedt
hoorde klagen over stof in haar
aan grootindustriële bedrijven. Henk van
paardenstal nam hij dat uiterst
Dijk is directeur en eigenaar. ‘Met ILEXYS
serieus. Stoffigheid in stallen wordt
willen we perfecte service leveren op het ge-
veroorzaakt door het beddingmate-
bied van inkoop en magazijnbeheer. En dan
riaal, veelal stro, en kan stoflongen
met name voor de indirecte producten en
veroorzaken bij paarden en mensen.
facilitaire diensten. Producten en diensten
Jos, uitvinder, niet technisch en ook
die een organisatie nodig heeft om te kun-
geen ondernemer, ging ermee aan de
nen produceren. We verbeteren procedures
slag. Eerst alleen in zijn hoofd. Maar
en kopen efficiënt en snel in. Het resultaat?
Hedi Dizc
toen hij rond 2000 de eerste koffiepads onder ogen kreeg vermoedde hij de oplossing.
Hij kreeg de kans, nadat het patent op productie van de
Duurzame en diervriendelijke stalbedekking
32
Aanzienlijke kostenbesparingen. En dus:
tevreden klanten. Want we leveren meer op
dan we kosten.’
Groei van grootindustrie naar mkb
pads was opgeheven, een machine te testen. Jos zocht
Duurzame productie
daarvoor contact met ingenieursbureau Tebodin. De
Inmiddels is de status van Jos als startup serieus. Er is in
Andere aanpak
Snel voor elkaar
eerste resultaten waren meteen veelbelovend. Pads
eigen beheer een machine ontwikkeld die kan worden
ILEXYS groeit snel. Er ontstaat dan ook behoefte aan verdere
Maarten wist een investeerder uit het netwerk van Flinc te
leken het ideale materiaal om grondstoffen stofvrij in te
ingebouwd en vervoerd in een container. Zo ontstaat een
professionalisering van de bestaande software. Een ontwikkeling
interesseren, en ook met de NOM werd een afspraak gepland.
pakken. Niet alleen koffie, maar ook stro, mest en turf
makkelijk te vervoeren mobiele installatie. Het productie-
die het gebruiksgemak bij klanten zal verhogen en nog meer in-
Ondertussen kwam Henk’s accountant op het idee om een
(het ideale alternatief voor stro). Jos zag een wereld aan
principe is eenvoudiger gemaakt, er kunnen meerdere
koopvoordeel en dus een hoger rendement zal bieden. En daarbij:
crowdfundingactie te beginnen op geldvoorelkaar.nl. Waarom
mogelijkheden. En besloot de haalbaarheid van zijn idee
grondstoffen worden verwerkt en verschillende formaten
met die nieuwe software lonkt meteen een nieuwe doelgroep, het
niet, dacht Henk. ‘Omdat we met Flinc alles zo goed hadden
verder te onderzoeken. Hij ging op zoek naar specialisten
pads geproduceerd. De pads blijven heel en veroorzaken
mkb. ‘We willen ervoor zorgen dat ook het mkb kostengunstig
voorbereid was dat een fluitje van een cent. Binnen een week
die hem verder konden helpen.
geen stof, geheel volgens plan. Het streven is om de
in kan kopen, maar dan zonder dat ze van de verdere service van
stond onze pitch online, en binnen 5 uur hadden we de beno-
stalbedekking die wordt geproduceerd na gebruik in te
ILEXYS gebruik hoeven te maken’, aldus Henk. ‘Alleen vraagt be-
digde financiering rond!’ De investeerder en de NOM werden
Flinc netwerk
zetten als biomassa. Daarbij zijn de kosten van het
nadering van die markt wel om een andere aanpak: een efficiënt
hierna door Henk vriendelijk bedankt.
Via via kwam Jos in contact met Maarten Goddijn van
productieproces laag, het traject veroorzaakt weinig
werkende business-to-business webshop.’
Flinc: ‘Een fantastische vent! Maarten had niets met
CO2-uitstoot en er zijn weinig transportbewegingen.
paarden maar was verbaasd dat het probleem zo groot
En nu? ‘Er wordt nog hard gewerkt aan de implementatie van
Flinc in beeld
de nieuwe software’, vertelt Henk. ‘De webshop zal ongeveer in
was en besloot mij verder te helpen. En als Flinc zo’n
Nederland en Duitsland
Zo begon een traject om financiers voor de ambities van ILEXYS
januari online zijn. Ondertussen hebben we gesprekken met ge-
idee oppakt, dan gaan ze er ook voor. Via Maarten is een
Jos is trots. Binnenkort start de pilot. Verwachting is
te interesseren. ‘Het nieuwe businessplan hebben we zelf uitge-
ïnteresseerde partijen. Ons verhaal is goed. We merken dat veel
heel netwerk aan bedrijven, kennisinstellingen, poten-
dat de resultaten eind 2014 bekend zijn. ‘Als de test-
werkt’, vertelt Henk, ‘we wisten immers precies hoe we het aan
bedrijven onderschatten welke besparingen ze kunnen bereiken
tiële investeerders en afnemers open gegaan. Contacten
rapporten goed zijn is er al een aantal investeerders dat
wilden pakken. We klopten aan bij banken, wilden aandelen uit-
door slim in te kopen. Met Maarten blijven we in contact. Hij
waar ik echt wat aan heb. Ik kreeg de kans mijn idee te
zich geïnteresseerd heeft getoond. En er zijn ook al toe-
geven, maar niemand was bereid te investeren. Tot ik op een ad-
heeft ook interessante ideeën over hoe hij ons in de toekomst
pitchen in het I3event, een project van Rabobank Stad
leveranciers van grondstoffen die hebben toegezegd
vertentie stuitte van Flinc. Daarin stond dat zij voor mkb-bedrij-
zou kunnen helpen.’
en Midden Groningen, Flinc en Gemeente Groningen
mee te willen werken. Daarna wordt een marktintroductie
ven financieringsacties wilden stimuleren. Het contact kwam snel
dat startups en innovatieve ideeën verder brengt.’ Ook
in Nederland en Duitsland voorbereid. We blijven contact
tot stand. Maarten Goddijn van Flinc vond dat we ons plan nog
contacten met het Van Hall Instituut zijn zeer waardevol
houden met Flinc en de mensen in ons netwerk. Het
beter moesten onderbouwen en gaf tijdens onze ontmoetingen
gebleken. En door bemiddeling van TCNN is een EDR-
nieuwe jaar ziet er veelbelovend uit.’
adviezen. Hij heeft af en toe het bloed onder onze nagels vandaan
subsidie toegekend om een pilot te draaien.
www.ilexys.nl
gehaald. Maar het heeft uiteindelijk tot een goed plan geleid.’
Flinc wordt mogelijk gemaakt door de Kamer van Koophandel,
NV NOM en de drie noordelijke provincies. www.f-linc.nl
•
OK TOBER 2014
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
33
NOM KIJKT OM
tijds vooral bracht: de rust om daadwerkelijk te ontwik-
NOM kijkt om!
kelen. ‘Na twee jaar bikkelen konden we opeens serieuze
Hoe gaat het eigenlijk met de bedrijven waar NOM in het ver-
stappen maken, omdat we geen directe zorgen meer
leden in participeerde? In deze rubriek kijken we samen met
hadden over het financiële plaatje. In het begin verhuur-
ondernemers terug naar de ontwikkeling tussen toen en nu.
den we onszelf namelijk een deel van de werkweek om
toch brood op de plank te krijgen. Allemaal energie die
ten koste ging van onze focus. Het meest waardevolle
hebben doorgemaakt niet weggekomen met de boekhouder
dat het geld van de NOM ons heeft gebracht, was dus
om de hoek.’ Met de huidige omvang en groeiambities
die speelruimte tussen de oren. En dáár moet het van-
is advies voor ZiuZ belangrijker dan ooit. De driekoppige
daan komen bij ondernemers.’
directie installeerde daarom een Raad van Advies, als
opmaat naar een toekomstige Raad van Commissarissen.
Business op een bierviltje
‘Het sparren met deze topmensen - waaronder Ellen Faber -
Natuurlijk waren de adviezen en het netwerk van de
is onvoorstelbaar belangrijk voor de toekomst van ons
NOM ook welkom, al is ondernemen in de visie van Gerrit
bedrijf. We nemen onze eigen beslissingen, maar goede
vooral een kwestie van zelf doen en ervaren. ‘Een bedrijf
ondernemers weten wanneer het de moeite waard is om
opzetten gaat met vallen en opstaan en ook bij ons ging
te luisteren naar anderen.’
er in het begin veel mis. Daar leer je veel meer van dan
ZiuZ zet stip op de horizon
34
Verkozen tot Friese Onderneming van 2014, wereldwijd actief en middenin een groeiversnelling:
het verhaal van ZiuZ is inspirerend. Vooral omdat het twaalf jaar geleden allemaal begon met twee
ondernemende mannen die - in een garage - aan de slag gingen om hun droom waar te maken.
NOM verstrekte tien jaar geleden een renteloze lening en kijkt samen met CEO Gerrit Baarda nog
eens om naar de lijn van ontwikkelingen.
de beste adviezen. Het is en blijft een ontdekkingstocht.
Kwetsbaar opstellen
Een voorbeeld: ik begreep maar nooit waarom bedrijven
‘Luisteren naar klanten hoort daarbij, dat is zelfs essentieel’,
groeidoelstellingen hadden. Dat ging bij ons vanzelf.
stelt Gerrit. ‘Natuurlijk hebben wij expertise, innovatieve
Business cases op een bierviltje, keihard werken, dan
ideeën en bovendien een bepaalde mate van eigenwijs-
verkopen en bij succes kreeg je het nog drukker. Dus een
heid. Maar we durven ons ook kwetsbaar op te stellen,
bedrijf runnen ging toch prima zonder groeidoelstelling?
want we hebben heus niet altijd de wijsheid in pacht.
Ik snapte het pas toen we - door die natuurlijke groei -
Bovendien hebben we ontdekt dat die kwetsbaarheid
op het eerste grote omslagpunt kwamen en we niet meer
nodig is om verder te komen bij het creëren van nieuwe
zonder inzicht, overzicht en vooruitzicht konden. De
en vooral zinvolle producten. Innovatieve technologie
praktijk is de meest waardevolle les, dan komen de echte
bedenk je niet, die ontstaat. Wij pingpongen net zolang
ondernemers vanzelf bovendrijven.’
met prototypes heen en weer totdat het resultaat klopt.
Een kwestie van out of the box ontwikkelen voor morgen
Raad van Advies
en tegelijk oog houden voor de realiteit van vandaag.
Toch luisterden de mannen achter ZiuZ al in hun begin-
De balans vinden in dat spel, daar schuilt onze kracht.’
fase wel degelijk naar goede tips. ‘We zagen alles als kostenpost, dus we wilden bijvoorbeeld geen dure accountant.
Road to Impact
ZiuZ is een innovatief bedrijf dat hoogwaardige techno-
ontdekkingstocht. Het enige heldere doel was dat we
NOM liet ons inzien dat een goede accountant óók een
De verkiezing tot Friese Onderneming van 2014 was voor
logie ontwikkelt op het gebied van visuele intelligentie.
onze expertise wilden inzetten voor maatschappelijk
investering is, zeker als je een internationaal bedrijf wilt
ZiuZ de bekroning van een waardevol jaar. ‘We hebben
Een team van inmiddels veertig professionals creëert
relevante vraagstukken. Vier jaar later presenteerden wij
neerzetten. Inderdaad waren we met de groei die wij
in 2013 voor het eerst een grote stip op de horizon gezet.
praktische en gebruiksvriendelijke oplossingen voor
ons eerste product: een oplossing voor het verwerken
Van missie en visie tot een serieuze groeidoelstelling:
politie- en veiligheidsdiensten en voor de farmaceutische
van grote hoeveelheden visueel materiaal bij forensische
in ons strategisch bedrijfsplan Road to Impact zijn de
industrie. Door de explosieve stijging van de hoeveel-
onderzoeken van politie- en veiligheidsdiensten. On-
komende vier jaar uitgestippeld. We zijn behoorlijk
heid digitaal beeldmateriaal is er wereldwijd behoefte
derzoeken die voorheen zes maanden in beslag namen,
ambitieus en er zitten spannende kantelpunten in, maar
aan software die in staat is om bijvoorbeeld automatische
brachten wij met inzet van visuele intelligentie terug tot
net zoals Ed en ik twaalf jaar geleden begonnen met een
samenvattingen, analyses of rapportages te destilleren
enkele weken. Dat is waardevolle tijdwinst als het gaat
droom, is het ook nu nodig om hoog te blijven mikken.
uit foto’s en video’s. Terwijl beeldmateriaal veel moeilijker
om bijvoorbeeld kinderpornozaken.’
Ondernemen is voor mij authentiek zijn en je droom
is te classificeren en te doorzoeken dan tekst.
leven. Als inspirator kom ik steevast met 1001 ideeën
Rust en ruimte
en dat combineer ik met openheid en nieuwsgierigheid.
Maatschappelijk relevant
Zodra het eerste product een feit was, ging het hard met
Zijn onze producten nog wel de beste? Hoe kunnen we
‘Precies daarin vonden wij onze uitdaging’, vertelt Gerrit,
ZiuZ. Maar daar gingen wel vier intensieve jaren aan
het nog beter doen? Die dynamiek houdt ZiuZ in bewe-
die ZiuZ in 2002 oprichtte met Ed van den Brand. ‘We
vooraf. Het was in die periode dat de ondernemers voor
ging en vergroot de maatschappelijke impact van onze
wisten zeker dat we aan de slag wilden met beeldher-
werkkapitaal aanklopten bij de NOM. Gerrit herinnert
kenning, maar hoe en wat precies? Dat was nog een
zich nog goed wat de financiële impuls van de NOM des•
OK TOBER 2014
producten.’
Een zichtbaar trotse CEO Gerrit Baarda
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
35
Drenthe. De provincie Drenthe stelt via dit fonds, dat
afgelopen voorjaar werd gelanceerd en door de NOM
wordt uitgevoerd, € 13 miljoen beschikbaar voor kansrijke
investeringen en innovaties. Doel is het geven van een
extra stimulans aan de Drentse werkgelegenheid, zodat er
meer dynamiek ontstaat en er nog meer vernieuwingen
worden doorgevoerd. Aan Dave de taak om het MKB Fonds
Drenthe stevig in de markt te zetten. Het begin is, gezien
het aantal reacties en aanvragen, in elk geval veelbelovend.
Er wordt dan ook veel van het fonds verwacht.
Laagdrempelige oplossing
‘In een tijd waarin de private kapitaalmarkt vaak terughoudend is, bieden wij het Drentse MKB een aantrekkelijke en laagdrempelige oplossing’, benadrukt Dave.
‘Wij verstrekken financiering in de vorm van leningen
en aandelenkapitaal aan kansrijke bedrijven, projecten
en initiatieven. Het fonds is bedoeld voor zowel starters
Dave de Groot
Investment Manager
T (06) 557 079 67 • E [email protected]
als bestaande ondernemingen. Wij willen het MKB Fonds
Drenthe zo breed mogelijk inzetten, dus ook initiatieven
op het gebied van toerisme en cultuur komen voor financiering in aanmerking. De criteria? Het bedrijf moet uiter-
36
‘Het fonds fungeert ook als vliegwiel’
aard in Drenthe gevestigd zijn en over een goede business-
en doordacht businessplan ontvangen. Een plan waaruit
case beschikken. Daarnaast moet er een reëel uitzicht zijn
blijkt dat de ondernemer twee of drie stappen vooruit kan
op financieel rendement. Het geld moet tenslotte een
en durft te denken. Want juist voor dergelijke onderne-
keer worden terugbetaald. En ook moet er sprake zijn van
mers is het MKB Fonds Drenthe in het leven geroepen.’
maatschappelijk rendement. Denk aan het behoud van
werkgelegenheid of aan het creëren daarvan.’
Onlangs werd het MKB Fonds Drenthe geïntroduceerd. Een laag-
Investeringsbedragen
drempelig instrument dat het Drentse MKB in staat stelt om kansrijke
initiatieven te financieren. Het MKB Fonds Drenthe is een initiatief
van de provincie Drenthe en wordt uitgevoerd door de NOM.
•
Doordacht businessplan
Het MKB Fonds Drenthe bestaat uit twee fondsen. Een fonds
Met de achtergestelde lening wordt de onderneming
gericht op innovatie en een fonds gericht op ontwikkeling
in meerdere opzichten vooruit geholpen. Het vergroot
en groei. Er gelden dan de volgende investeringsbedragen.
namelijk tevens de kans om financiering op te halen
www.mkbfondsdrenthe.nl
bij een private investeerder. Het MKB Fonds Drenthe
Innovatie
fungeert dus ook als vliegwiel. ‘Om alles goed te regelen
• Microkredieten € 10.000 - € 50.000
Gemakkelijk was het niet om een interviewafspraak te
is het raadzaam om niet alleen ons, maar bijvoorbeeld
• Innovatiekrediet € 50.000 - € 250.000
maken. Zijn agenda zit bomvol. ‘In een lastige kapitaal-
ook een bank bij het proces te betrekken. Om voor het
markt voorzien we duidelijk in een behoefte’, zegt Dave
fonds in aanmerking te komen moet men in veel gevallen
Ontwikkeling en groei
de Groot. Sinds half augustus is hij namens de NOM
beschikken over een co-financier. In de meeste gevallen
• Ontwikkelkrediet vanaf € 100.000
actief als Investment Manager voor het MKB Fonds
zal dat een bank zijn. Daarnaast wil ik vooral een volledig
OK TOBER 2014
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
37
Kijk voor
vers nieuws
dagelijks op
Philips Drachten weer grootste
producent van scheerapparaten
Eerste bijdrage uit MKB Fonds Drenthe
Het bedrijf had die status ook al in de jaren vijftig en zestig.
www.nom.nl/homepage/philips-drachten-weer-grootsteproducent-van-scheerapparaten/
Klaar voor een volgende stap
Consejo uit Dalen is het eerste bedrijf dat een bijdrage heeft ontvangen uit het
MKB Fonds Drenthe. De leverancier van nieuwe en gebruikte verpakkingsmachines
wordt daarmee in staat gesteld om in alle rust door te groeien.
38
Wateronderzoeker Wetsus
haalt water uit lucht
Het zou een oplossing kunnen vormen voor het drinkwatergebrek in veel droge gebieden met een hoge
luchtvochtigheid.
www.nom.nl/water/onderzoeker-wetsus-haalt-water-uitlucht/
Groningse ontwikkelaar maakt
klapschaats nog beter
Door magneetjes te gebruiken in plaats van veertjes in
het mechaniek van de schaats wordt minder energie
geabsorbeerd.
‘Ons bedrijf heeft de wind flink in de zeilen. We groeien
de organisatie. Zo vond vorig jaar een verhuizing plaats
zowel in omzet als in personeel. Om verder door te kun-
naar een ruimer pand in Dalen. Maar ook waren er pro-
nen groeien was een financiële injectie noodzakelijk.
ductiemachines, een heftruck, gereedschap en met name
Vandaar dat we bij de NOM hebben aangeklopt. Vrijwel
heel veel software nodig om de gebruikte machines om
gelijktijdig met het moment dat het MKB Fonds Drenthe
te bouwen naar de wensen en eisen van opdrachtgevers.
werd gelanceerd. Een prettig toeval.’ Adri Timmer is samen
Daarnaast wordt veel energie gestoken in het zoeken en
met zijn vrouw Martha eigenaar van Consejo. Het bedrijf
opleiden van vakbekwaam personeel. Want het revise-
uit het Drentse Dalen levert verpakkingsmachines aan
ren van verpakkingsmachines is specialistenwerk. Mede
opdrachtgevers in de gehele Benelux. Met name machines
dankzij een achtergestelde lening uit het MKB Fonds
die karton verwerken. In het recente verleden was
Drenthe is Consejo nu in staat om een volgende stap te
Veel minder faillissementen
in het noorden
Consejo een echte handelsonderneming die uitsluitend
maken.
Vooral in de bouw daalde het aantal faillissementen.
gerenommeerde buitenlandse fabrikanten. Dat ging
Mooi winstperspectief
goed. Totdat de crisis toesloeg. De markt werd krapper,
‘Consejo voldoet aan alle criteria om voor het fonds in
www.nom.nl/nieuws/veel-minder-faillissementen-hetnoorden/
de marges kleiner en de vraag naar gebruikte verpakkings-
aanmerking te komen’, zegt Dave de Groot, Investment
machines steeds groter.
Manager van het MKB Fonds Drenthe. ‘Het bedrijf is in
nieuwe verpakkingsmachines verkocht, afkomstig van
nom.nl
www.nom.nl/nieuws/groningse-ontwikkelaar-maaktklapschaats-nog-beter/
Rabobank voorspelt groei
voor alle sectoren 2015
Volgens de bank blijft de export volgend jaar groeien en
zullen de investeringen verder stijgen.
www.nom.nl/homepage/rabobank-voorspelt-groei-vooralle-sectoren-2015/
ICT Telecomprovider Voys
verhuist voor een week naar
spanje
Een heel bedrijf voor een week naar het buitenland
verhuizen en ervoor zorgen dat niemand iets merkt.
http://www.nom.nl/ict/telecomprovider-voys-verhuistvoor-een-week-naar-spanje/zonnepanelen
de regio gevestigd en heeft een goede businesscase en
Gebruikte machines
een mooi winstperspectief. En omdat ze zorgen voor
‘De laatste jaren doen we dan ook veel in goede gebruik-
extra werkgelegenheid is er ook sprake van maatschap-
te machines’, vertelt Adri. ‘Nadat die machines door ons
pelijk rendement. Tot voor kort telde Consejo drie
zijn ingekocht worden ze door onze eigen mensen, die
personeelsleden, op termijn zullen er naar verwachting
we daarvoor zelf hebben opgeleid, gereviseerd, zodat ze
tien mensen werkzaam zijn. Daarom dragen wij, in
vaak beschikken over het rendement en de levensduur
combinatie met een bancaire financiering, graag bij aan
van een nieuwe verpakkingsmachine.’ En dus doet
de verdere doorgroei van het bedrijf.’
Consejo tegenwoordig ook eigen productie. Die nieuwe
manier van werken heeft uiteraard grote gevolgen voor
Trillingsmetingen StabiAlert
voor iedereen te volgen
TVM beste werkgever van Drenthe
NOM participatie StabiAlert heeft zijn systeem van
trillingssensoren in 17 gebouwen in het aardbevingsgebied geïnstalleerd.
Dat is een prijs van carrièreplatform Intermediair en
onderzoeksbureau Effectory.
www.nom.nl/nieuws/trillingsmetingen-stabi-alert-vooriedereen-te-volgen/
www.nom.nl/werkgelegenheid/tvm-beste-werkgevervan-drenthe/
Dave de Groot
Investment Manager
T (06) 557 079 67 • E [email protected]
•
OK TOBER 2014
• INVESTEREN IN ONTWIKKELING
39
U wilt uw bedrijf verkopen?
Dan heeft de NOM voor u een aantal slimme weetjes,
tips en adviezen. Zodat u zich goed kunt voorbereiden
op zowel de emotionele als de zakelijke kanten van
zo’n ingrijpend proces.
Bereidt u voor ...
Ken uw koper
Bedenk welk type koper het best past bij uw bedrijf. Is dat: - een strategische partij
- zittend management (management buy out)
- iemand van buiten het bedrijf (management buy in)
Neem de tijd
Uw zaken goed geregeld?
En dan bedoelen we gerust een aantal
Check! Heeft u uw zaken werkelijk goed op orde?
jaren. Alleen al door de huidige markt
De juiste strategische koers bepaald? Uw huishoud-
zal een overname steeds meer tijd van
boekje goed bijgehouden? En heeft u een kwalitatief
u vragen.
en overdraagbaar businessplan?
Kopers zijn kritisch
Een nieuwe situatie
Zeker nu zullen kopers minder
Bij verkoop ontstaan er een nieuwe hiërarchie en andere
geneigd zijn veel goodwill te betalen.
besluitvorming. Het kan dan ook verstandig zijn op tijd
Het zal meer moeite kosten uw bedrijf
afhankelijkheid van de huidige eigenaar te reduceren.
aantrekkelijk te maken en te verkopen
tegen een acceptabele prijs.
Vendor-lening
Denk hier eens over na: zou u een deel van de
Banken zijn voorzichtig(er)
opbrengst terug willen lenen aan de nieuwe koper?
Banken zullen en kunnen, onder
Dit kan vertrouwen wekken bij medefinanciers en
andere door aangescherpte regel-
de haalbaarheid van uw plannen vergroten.
geving, minder financieren.
Andere waardering
Meer keus voor kopers
Bedenk dat door de geboortegolf van na de oorlog
Door de crisis wordt er anders naar de
binnenkort steeds meer bedrijven ‘op de markt’ zullen
waarde van uw bedrijf gekeken. Er zal
komen. Goed voor kopers: die hebben straks meer om
meer nadruk liggen op eerder behaalde
uit te kiezen.
resultaten en op toekomstig potentieel.
Draai het om
Vraag advies
Creëer een excellente groep van adviseurs om u
Bedenk ook eens: wat zou u zelf doen
heen. Mensen op afstand, met een andere discipline,
of willen als koper van uw eigen bedrijf?
een frisse blik. Of: neem contact op met de NOM.
De NOM, altijd een goed idee
Neem voor een persoonlijk advies contact op met Ruud van Dijk, [email protected],
telefoon (06) 215 185 09 of Laurens Kruize, [email protected], telefoon (06) 505 177 05