oktober 2014 In dit nummer o.a. • NOMbassadeur Else Maria van der Meulen spart graag met de NOM • Steeds verse auto’s bij Noordlease • Het Noorden is klaar voor Google I N H O U D Velen van u zullen recent uit de pers mee gekregen hebben dat Google een groot datacenter in de Eemshaven laat bouwen. De publiciteit rondom die aankondiging laat een aspect van het werk van de NOM zien. De inzet van Nommers om tot een resultaat te komen is meestal onzichtbaar. Bij succes kun je dat zo nu en dan voor het voetlicht brengen. Niet elke inspanning leidt echter tot een vestiging. Achter de schermen werken is een karak- 5 teristiek van het werk van de NOM. Niet alleen wanneer het om acquisitie 37 gaat, maar ook bij business development projecten. Of het nu gaat om Smart Industry of om een nieuwe techniek voor het desinfecteren van aardappelen. De rol van Achter de schermen Nommers is zichtbaar voor direct betrokkenen en bij financieringen is dat ook duidelijk. In gesprekken heb ik het vaak over onze ‘olie- 8 22 mannetjes’ (m/v). Pas wanneer ze er niet zijn mis je ze. Dat is wel eens frustrerend in gesprekken met vertegenwoordigers van de overheden. Vaak wordt niet beseft hoeveel tijd en energie in onze activiteiten wordt gestoken. Dat geldt bijvoor- Siem 2 De oliemannetjes van de NOM [email protected] beeld ook voor de begeleiding van starters naar @siem_nom financiering door Flinc. Het beeld dat je met een Siem Jansen of twee gesprekken klaar bent is helaas als een rots gebeiteld in de hoofden van niet ingewijden. Google NOMbassadeur 5 Nog even napraten over wereldnieuws 8 De ondernemende geest van Else Maria van der Meulen Verkiezing 16 Noordelijke technologiesector gaat fast forward Pluspunten19 De marketing & sales van Noord-Nederland Noordlease 22 Stap voor stap naar management buy-out directeur? Wat mij betreft niet. Want elke geslaagde financiering of acqui- Dromen 26 Clayground Industries is nog maar net begonnen sitie, elk succesvol business development project of gefinancierde starter Drijfveren 27 De Ontdekking van Groningen is zelf ook een experiment Spotlicht 30 Groentebuur strijdt tegen voedselverspilling alle gepresenteerde successen die tot stand komen ook een andere, soms Flinc 32 Businessplannen die tot flinke verhalen leiden onzichtbare kant hebben. De voorbeelden voelen dan als goals tijdens een NOM kijkt om 34 Ziuz zit middenin een groeiversnelling MKB Fonds Drenthe Perspectief Is dit nu een bekentenis van een gefrustreerde motiveert ons om door te gaan. En dat is teamwork. Van Team NOM. In deze NOMMER presenteren wij opnieuw wat wij zoal doen. In de wetenschap dat wedstrijd. Niet elke doelpoging slaagt, maar we blijven aanvallen omdat we willen winnen voor Noord-Nederland. 36 De bomvolle agenda van Dave de Groot 38 Consejo doet tegenwoordig ook eigen productie Ik ben een ‘Proud ambassador of the North’! U toch ook? En verder … Kwetters 11 INVESTEREN IN ONTWIKKELING • OK TOBER 2014 • Tips & tricks online marketing 12 • NOM on Tour 14 Blikvanger 18 • Kaart buitenlandse bedrijven 20 • Kwetters 25 • Dress for success 29 NOM Nieuws 39 • Uw bedrijf verkopen? 40 NOMMER nu ook digitaal! NOMMER is een magazine van N.V. NOM en speciaal bedoeld voor relaties en iedereen die geïnteresseerd is in de activiteiten van de investerings- en ontwikkelingsmaatschappij voor het Noorden. NOMMER is open, toekomst- en resultaatgericht en beschrijft de economische ontwikkelingen, de ondernemingsgeest, en het leven en werken in Groningen, Friesland en Drenthe. Verspreiding: gratis onder alle relaties van N.V. NOM. Redactie: Communicatie N.V. NOM, Manisch Creatief. Eindredactie: Annemarie Atema, [email protected]. Jawel, u kunt de NOMMER ook digitaal lezen. En wel via Issuu, www.issuu.com/nvnom. Alle NOMMERS en overige publicaties van de NOM zijn via dit kanaal te vinden. Idee, art direction en realisatie: Manisch Creatief. Aan u de keuze. Bladeren en lezen door een papieren versie Tekstbijdragen: Annemarie Atema, Amber Boomsma, is vaak verbonden aan het nemen van een rustmoment. Clayground Industries, Manisch Creatief, Folkert van Even een blad lezen op de bank of in de trein, ‘s avonds, der Glas, Loek Mulder, Nelleke Mulder en Melle Renema. in het weekend of tussen de bedrijven door. De leesbaar- naar Groningen heid is hoog en u kunt er eenvoudig door - bladeren. 4 Fotografie: Manisch Creatief, Jurjen Backer Dirks (cover), Het lezen van een digitaal magazine met een desktop of Ron Buist, Hans van Dijk, Rianne Okkema, Martin Rijpstra, laptop vraagt om een andere, actieve houding. Deze hou- Gea Schenk, NOM-stock. ding zorgt ervoor dat je goed kunt werken, maar minder 5 snel de tijd neemt om een online magazine rustig te lezen of te bekijken. Op een tablet is dit veel meer het geval. Drukwerk: WM Veenstra. Wanneer u kiest voor de digitale versie raden wij u dan ook aan om de app van Issuu te downloaden en de Oplage: 3.500 exemplaren. NOMMER via de app op uw tablet te lezen. Maar vanzelfsprekend is de keuze aan u. Rechten: Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of geproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de N.V. NOM of andere auteursrecht- Wilt u van de papieren versie overstappen op een digitale hebbenden. Alle gegevens zijn onder voorbehoud, en er versie? Laat het ons dan weten door een mail te sturen kunnen geen rechten aan worden ontleend. naar [email protected]. NOMMER is een uitgave van N.V. NOM, Investerings- NOM online en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland. Ook via LinkedIn, Twitter, Facebook, YouTube en Google+ Paterswoldseweg 810, Groningen. zijn wij te vinden. We ontmoeten u daar graag! Telefoon (050) 521 44 44, www.nom.nl. www.linkedin.com/company/nom Cover: Proud of the North wapperend in de wind. www.twitter.com/NVNOM Voor Google is de rode loper uitgerold Plotseling was de Eemshaven eind september wereldnieuws. Internetgigant Google besloot er 600 miljoen euro te investeren in de bouw van een van de grootste datacenters in Europa. Een project dat met duizend banen in de constructiefase en 150 permanente arbeidsplaatsen een geweldige boost Oktober 2014 www.facebook.com/HetisTijdvoordeNOM www.youtube.com/user/NOMNV plus.google.com/114099294610122836276/posts • OK TOBER 2014 geeft aan de regionale economie en van de Eemshaven meteen een van de grootste data hubs van Europa maakt. Tijd om even na te praten met een drietal business managers dat zeer nauw betrokken was bij dit project. } • INVESTEREN IN ONTWIKKELING } Nog nauwelijks bekomen van de euforie van een week worden van het nieuws ook hogescholen en andere kennis- een enorme versteviging van de positie van de Eemshaven eerder komt het NOM-Groningen Seaports-trojka bijeen instellingen behulpzaam. Voorzitter Henk Pijlman van als Dataport.’ op het NOM-kantoor in de stad om terug te blikken op het college van bestuur van de Hanzehogeschool bood de afgelopen drie jaar. Het drietal geniet nog zichtbaar aan Google vanuit het ict-onderwijs te willen onder- Vliegwiel van het succes, niet in de laatste plaats omdat de respons steunen en ook de Rijksuniversiteit bood dadelijk een Van Tuinen, A,B. en Everts hebben het Google-project als uit de regio ontzettend positief is. Veel tijd om lang stil helpende hand. Voor Google moet het voelen als een een zeer intens traject beleefd. ‘Negen van de tien projecten te staan bij dit grote acquisitiesucces is er echter niet. Het warm bad. als deze gaan niet door’, zegt Van Tuinen. ‘Pas in de week vizier is alweer gericht op de volgende leads, nieuwe klanten van de officiële aankondiging durfden we hardop te zeggen die net als Google de regionale economie een duw de Scherp zijn goede kant op kunnen geven. De een vliegt een week Een bad dat een jaar of drie geleden al op temperatuur later naar Korea en een ander bezoekt dan een ict-beurs werd gebracht toen de NOM en Groningen Seaports - af- in de VS waar ook veel datagerelateerde bedrijvigheid zal zonderlijk - werden benaderd door een advocatenkantoor. Gedurende het acquisitietraject is Groningen Seaports was.’ zijn. En met een investeerder als Google in portefeuille De klant van het kantoor vroeg om te helpen met het verzelfstandigd en ook de Raad van Commissarissen van ‘We realiseren ons dat Google niet zomaar een partij is’, is het tijdens zo’n acquisitiebezoek ineens een stuk vinden van vestigingslocaties met bepaalde kenmerken. het verzelfstandigde Seaports schaarde zich volledig achter vult A,B. aan. ‘De komst van Google kan als katalysator prettiger zaken doen. ‘De Eemshaven staat nu echt wel Nog dezelfde dag gingen tussen de NOM en Groningen het project. Daarnaast werd vlot de weg procedureel werken, het geeft de Eemshaven een enorm positieve op de wereldkaart’, zegt Wubbo Everts, projectmanager Seaports wat telefoontjes heen en weer. Aanvankelijk tast- vrijgemaakt voor de havenuitbreiding. ‘Google was als uitstraling richting andere, vergelijkbare investeerders.’ Dat bij de NOM. Samen met zijn collega Wim A,B. sprak hij ten zowel de NOM als Groningen Seaports in het duister launching customer in zekere zin de partner bij de uitbrei- komt dan precies op het juiste moment, want de komende de voorbije jaren namens de NOM met Google. Vanuit over wie achter de codenaam van de klant schuil ging. ding van de Eemshaven’, aldus Van Tuinen. tien jaar zullen internetbedrijven overal ter wereld en zeker Groningen Seaports is Robert van Tuinen aangeschoven. Uit de vraagstelling viel echter wel met enige zekerheid Dat Google besloot zich in Noord-Nederland te vestigen af te leiden dat het om een onderneming zou gaan die Hoe frusterend is dat, praten met een partij die alleen via nieuwe Google-vestiging bouwen. Een hausse die daarna is niet de verdienste van dit trio alléén. Al snel werden een datacenter wilde vestigen. Ook was het snel duidelijk matglas zichtbaar is? ‘Niet’, is het korte antwoord van Van door de voortschrijdende techniek weer voorbij kan zijn. tal van partijen en organisaties betrokken bij de acquisitie. dat het een serieuze partij was, maar het duurde ruim Tuinen. Bij zowel Groningen Seaports als de NOM zijn Maar ook al staat de Eemshaven als dataport nu interna- Zonder hen zou het project niet van de grond zijn een jaar voordat de sluier van geheimzinnigheid werd ze het wel gewend. Het is part of the business, aldus Van tionaal op de kaart. ‘We zijn er nog lang niet’, benadrukt gekomen. opgetrokken en het voor de NOM en Groningen Seaports Tuinen ‘Je kunt niet altijd goed inschatten hoe serieus Wubbo Everts. ‘We gaan nu een richting uit en er is een helder werd dat het om Google ging. belangstelling is, dus je moet altijd scherp zijn.’ zwaan-kleef-aan-principe. De investering van Google Wel deed de strikte geheimhouding gedurende het proces wordt door andere bedrijven gezien als een bevestiging van Toch kwam de aandacht van de internetreus voor de de wenkbrauwen bij de provincie, gemeenten en de de Eemshaven als geschikte locatie. Dat betekent nog niet Eemsdelta niet helemaal uit de lucht vallen, merkt Van waterschappen nogal eens fronsen. Herhaald konden de dat ze vanzelf komen. We moeten er heel hard voor blijven Tuinen op. Google kende de regio al omdat het bedrijf ambtenaren aan de slag wanneer ze opnieuw detailvragen werken om onze unique selling points voor het voetlicht reeds een aantal jaren een locatie van TCN in de Eems- voorgelegd kregen. Van Tuinen: ‘Het is de verdienste van te blijven brengen.’ haven huurt. ‘Maar men moet vooral niet vergeten dat de regio dat de uitgestoken hand is aangenomen. Alle eerder al een keuze is gemaakt om de Eemshaven te betrokkenen, ook de natuur- en milieuorganisaties en de ontwikkelen als Energy- en Dataport’, vult Van Tuinen netbeheerders hebben stuk voor stuk gezegd dat ze de aan. ‘Na het investeringsbesluit van de energiebedrijven kans met deze initiatiefnemer wilden grijpen, zonder dat zoals NUON en RWE is direct nagedacht over de klant ze precies wisten wat het project inhield.’ Dat resulteerde achter de klant. En nog veel eerder in 2001 is vanuit Tyco er onder meer in dat het bestemmingsplan voor Eemsha- en TCN SIG met vooruitziende blik een glasvezelkabel ven Zuidoost zonder ook maar één bezwaar kon worden tussen Engeland en Eemshaven aangelegd. Vanuit de afgerond. Volgens Van Tuinen iets waar de regio trots op Groningen Internet Exchange is deze kabel met de haven mag zijn. 6 Groningen Seaports Robert van Tuinen is trots op het Noorden bij de trots van het Noorden. dat het niet meer mis kon gaan. Dat past ook bij beide Klus geklaard, fan van het Noorden Wim A, B. vliegt er even tussenuit. organisaties, we gingen er tot op het laatste moment niet klakkeloos vanuit dat de komst van Google een done deal ook in Noord-Europa datacenters van de omvang van de verbonden.’ Zowel vanuit de NOM als vanuit Groningen Seaports is er Reacties op de komst van Google komen ondertussen nog Met Eemshaven Zuidoost wilde Groningen Seaports een ook veel waardering voor de rol van de gemeente Groningen steeds binnen en tussen al die telefoontjes en mailtjes terrein van ruim 180 hectare ontwikkelen waarvoor op en het rode loper-principe dat de gemeente hanteert bij zitten er nogal wat van bedrijven die vragen wat ze voor dat moment weliswaar belangstelling was maar waar- haar wervingsbeleid. ‘De havens en de stad zijn comple- Google kunnen betekenen of gelijk al kansen zien. ‘Er voor contracten ontbraken. Dergelijke plannen liggen mentair’, aldus Everts. ‘De samenwerking met de stad is komt veel mkb op af’, licht Van Tuinen toe. ‘Variërend logischerwijs moeilijk in politieke kringen, want wat als uitstekend geweest tijdens het project. Het feit dat om de van technisch installateurs tot de leverancier van vloer- ze mislukken? Van Tuinen: ‘We hadden het tij landelijk hoek een stad met een sterk ict-profiel zit, betekent ook bedekking of een bureau dat huisvesting van expats regelt. tegen. Op tal van gemeentelijke bedrijventerreinen werd We zijn nu druk met het managen van deze spinoff.’ fors afgeschreven. Toch is ons bestuur, dat toen nog Naast het bedrijfsleven reageerden direct na het bekend geheel politiek van aard was, achter dit plan gaan staan.’ • Wim A,B. Accountmanager Foreign Direct Investment NOM T (06) 270 871 72 • E [email protected] OK TOBER 2014 | Trotse ambassadeur Wubbo Everts ziet alweer nieuwe kansen voor het Noorden. Wubbo Everts Accountmanager Foreign Direct Investment NOM T (06) 215 184 97 • E [email protected] • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 7 NOMbassadeur E L S E M A R I A V A N D E R M E U L E N | Directeur van DataCenter Fryslân verhalen op’, vertelt Else Maria. ‘Want ik krijg regelmatig verbaasde blikken als mensen op meneer Van der Meulen hadden gerekend. De ICT is een mannenwereld en het woord directeur roept ook nog steeds een eenzijdige associatie met mannen op.’ Vrouwen aan het roer: we vinden het blijkbaar nog steeds niet vanzelfsprekend. Zien we ze te weinig? Toeval of niet, in de voorgaande acht afleveringen van deze rubriek waren álle geïnterviewde NOMbassadeurs heren (evenals de investment managers die hen voordroegen). Terwijl er wel degelijk ambitieuze en ondernemende vrouwen in NoordNederland actief zijn! Daarom is het fijn om in deze editie zo’n dame te kunnen presenteren als NOMbassadeur, met dank aan Chantal Leijendekker. Zij was de afgelopen zes jaar als aanjager betrokken bij DCF. Chantal nam het stokje na de opening in 2008 over van collega Ruud van Dijk, die destijds de NOM-financiering voor realisatie van het datacenter in zijn portefeuille had. Spin-off voor regio ‘Mijn aanvraag bij de NOM leidde tot discussie’, herinnert Else Maria zich nog goed. ‘Ruud was zelf meteen enthousiast over mijn plannen, maar toen hij na intern overleg terugkoppelde, bleek dat hij het er niet doorheen 8 kreeg. Want bij de NOM heerste twijfel over het nut van een eigen datacenter in Friesland.’ Chantal legt uit: ‘Bij de bank kijken ze eerst naar de cijfers en dan naar het plan. Wij kijken eerst naar het plan en de ondernemer, de cijfers vloeien hieruit voort. Ook kijken we naar de betekenis voor de regio: levert het banen op, trekt het bedrijvigheid van buitenaf aan? Het team vroeg zich af of een datacenter in Friesland dat effect wel zou hebben.’ Else Maria was absoluut overtuigd van de spin-off. Zij zag de mogelijkheden die haar vader ook had voorzien. ‘Hij was een visionair en signaleerde al vroeg de behoefte aan een aparte fysieke DataCenter Fryslân: mede mogelijk gemaakt door NOM plek voor dataopslag en ICT-apparatuur in Friesland.’ Else Maria ging in 2004 aan de slag bij DataDiensten Fryslân, het bedrijf dat haar vader had opgericht. Zijn plannen voor Investment Manager Chantal Leijendekker stelt in deze editie een nieuwe NOMbassadeur voor: Heeft u zich intussen al een beeld gevormd van deze een eigen datacenter werden in 2006 in de ijskast gezet toen succesvolle DCF-directeur? Grote kans dat u – net als hij ernstig ziek werd en in 2007 overleed. ‘Nadat ik het be- veel mensen – meteen aan een man denkt. Zo’n slimme drijf heb overgenomen, begonnen de ideeën al snel weer te groots in de kracht van het kleine. Bij de financieringsaanvraag voor de start van DCF, zes jaar gele- ICT-meneer met een ondernemende geest. Zij is inder- borrelen. De behoefte was er gewoon. We hadden daarom al den, trokken het heldere stappenplan en de overtuigende marktvisie NOM over de streep na lichte daad slim en Else Maria heeft zeker een ondernemende een klein datacentertje, maar dat was meer een bezemkast. geest. Van der Meulen is dus een dame. Een jonge vrouw We hebben toen met een aantal aandeelhouders besloten twijfel over het belang voor de regio. De opening van een tweede vestiging op 13 november a.s. zelfs, van begin dertig. Voor haarzelf is het m/v verhaal DataCenter Fryslân op te richten en nog voordat het pand geen issue, zij doet gewoon wat ze leuk vindt en waar ze er was, hadden we al klanten die stonden te springen. Toch toont aan dat het Friese datacenter de investering méér dan waard was. goed in is. ‘Al levert het feit dat ik vrouw ben wel grappige bleek de financiering lastig, want de voorzieningen in zo’n Van der Meulen, directeur van DataCenter Fryslân (DCF), visionaire kijk op ICT-ontwikkelingen en • OK TOBER 2014 • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 9 Omdat we qua opslag een relatief klein datacenter zijn, wilde eigen vermogen zien. Zelf hadden we onvoldoende maar ook omdat we korte lijnen hebben en verschil maken kapitaal en in mijn zoektocht naar instanties die konden met ogenschijnlijk kleine dingen. We zijn er echt voor bijspringen kwam ik bij de NOM terecht.’ onze klanten: we volgen hun ontwikkeling, denken met hen mee, kijken vooruit en helpen hen te besparen waar Unieke visie dat kan. Dat wordt in Friesland extra gewaardeerd. Al was Ondanks de eerste twijfel bij de NOM kreeg Else Maria de het internationale Carestream één van onze eerste klanten, financiering rond, nota bene aan de vooravond van de crisis, die zochten ook de mentaliteit en dynamiek die wij bieden. waarbij de IT-sector in 2007 al werd gezien als risicovol. Vanzelfsprekend moet de technische service op alle fronten Chantal: ‘Ze heeft ons overtuigd van de spin-off. Niet alleen kloppen, maar het menselijke contact is essentieel.’ vinden Friese bedrijven dichtbij een professioneel en veilig onderdak voor hun data- en telecommunicatieapparatuur, NOM als sparringpartner Het plezierige contact is ook wat Else Maria waardeert in haar samenwerking met de NOM. ‘Dankzij de lening van de NOM ging de bank overstag en konden wij DCF realiseren. Maar los van het geld is het fijn dat deskundige mensen kritisch meekijken. Sparren met iemand als Chantal houdt me scherp. NOM is in Noord-Nederland Kwetters! datacentrum vragen een enorme investering. Dus de bank Handige apps Camcard Erg handige app om al je visitekaartjes te digitaliseren. De meest gangbare manier om contactgegevens uit te wisselen is nog steeds het visitekaartje. Het kan moeilijk zijn om in de almaar groeiende berg van kaartjes de juiste te vinden. Met CamCard is dit verleden tijd. Scan je visitekaartjes en de gegevens staan overzichtelijk opgeslagen in je smartphone of online. Find my car Wat gebeurt er in 60 seconden op Facebook? Bron: Frankwatching Kun je je auto niet meer vinden na het parkeren? Dan is de Find my car app misschien iets voor jou. De app slaat de locatie van je auto voor je op en helpt je deze weer terug te vinden in een overvolle parkeergarage of onbekende woonwijk. Hoe hoort het in de lift? bovendien een verbindende partij met veel inzicht in de Hoe hoort het eigenlijk als je in de lift stapt? Je houden aan liftetiquette in het zakelijke liftverkeer werkt niet alleen mogelijkheden voor ondernemers én een enorm netwerk. prettig voor jezelf en je collega’s. Het toont ook de klantgerichte instelling van je organisatie aan. Hieronder de do’s Prettig is ook dat de teller niet meteen gaat lopen als je en don’ts in business. advies inwint. Allemaal redenen om de NOM ter sprake te DO’S brengen als ik in gesprek ben met andere ondernemers die • De liftdeuren openhouden voor iemand die zich haast om mee te gaan. verder willen ontwikkelen.’ • Klanten en bezoekers laten voorgaan bij het instappen. Begeleid je gasten? Stap direct na hen in en druk op de knop van de bestemming. 10 • Het gesprek gaande houden met je gasten. Zorg voor een conversatiestuk keling. De lening aan de NOM is afgelost en het bedrijf in de lift: de voorpagina van de krant, de laatste nieuwsbrief, een poster floreert. ‘We begonnen met tien racks en inmiddels zitten met liftetiquetteregels, etc. we aan ons maximum met honderd volle racks. De vraag • Neutrale en algemene gesprekken voeren. Praat over het weer of de reis neemt nog steeds toe, daarom openen we in november naar kantoor. Bewaar zware gesprekken voor de vergaderruimte. ook biedt DCF ondernemers de kans om in de regio nieuwe een tweede vestiging (het voormalige datacenter van de • De regie voeren als je met een gast instapt. Het is handig met name ICT-diensten aan te bieden die in het datacenter gehost Friesland Bank, red.) waar we opnieuw modulair gaan die collega’s voor te stellen, waarmee de klant (later) ook te maken heeft. worden, zoals cloudservice. Else Maria schetste heel duidelijk groeien naar maximaal honderd racks. Met twee vesti- hoe zij stapje voor stapje groei zou realiseren. Ze wekte gingen kunnen we bovendien dual-homing aanbieden, DON’TS vertrouwen en dat was voor de NOM essentieel, want de waarmee we onze klanten nog meer veiligheid garanderen. • Wachten op een collega die ‘nog even’ koffie haalt. Dit zorgt voor ondernemers moeten het zélf waarmaken. Else Maria’s De grootste uitdaging voor de toekomst is duurzaamheid: onnodig oponthoud. visie op de markt is uniek. Ze kijkt echt vooruit en heeft we willen meer energie besparen en we zoeken oplossingen • Klanten en bezoekers als eerste laten uitstappen. Zij weten niet duidelijke ideeën over het vertalen van kansen naar con- voor lokale warmteuitwisseling. Dat vraagt technologische waar ze moeten zijn. Wel doen: waarschuwen met de zin ‘Hier gaan crete mogelijkheden. Dat zit er van nature in. Ze vertelde vooruitgang, maar vooral creativiteit en dus een goed team. we eruit en ik zal u even voorgaan.’ al over haar vader de visionair, maar zij heeft dat vermogen Het mooiste van mijn werk vind ik: samen met enthousiaste • Naast je bezoek zwijgen in de lift. Stilte kan ongemak veroorzaken zelf ook.’ en talentvolle mensen iets van de grond krijgen. Gewoon bij jezelf en je gasten. gáán. Geweldig dat de NOM dat mede mogelijk heeft • Discussies van de werkvloer voortzetten in de lift. Je weet nooit of gemaakt.’ er gasten in de lift aanwezig zijn. Het onafhankelijke DataCenter Fryslân heeft heel bewust invulling gegeven aan het gat in de Friese markt. ‘Wij zijn • Je bemoeien met een gast van je collega. Praat niet mee met de er voor de regionale bedrijven, gezondheidszorg en (semi) gesprekken die een collega met zijn gasten voert, tenzij de collega overheidsinstellingen die behoefte hebben aan een data- Chantal Leijendekker Investment Manager NOM T (06) 502 021 61 • E [email protected] center dichtbij’, benadrukt Else Maria. ‘We zijn een Fries bedrijf in hart en nieren, onze kracht schuilt in het kleine. • OK TOBER 2014 je daartoe uitnodigt. www.liftveilig.nl/liftetiquette • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 11 Liftetiquette Intussen staat DCF zelf bepaald niet stil in haar ontwik- Door: Melle Renema (twitter.com/mellerenema) Partner & Google Analytics specialist @DBK | Masters in Online Business 3 tips die leiden tot betere online business resultaten Niemand weet 100% zeker of uw nieuwe website of pagina aansluit bij de wensen en verwachtingen van uw bezoekers. Ook wij niet. Daarom maken we gebruik van verschillende tools om uw bezoeker beter te leren kennen en om uw bezoekers om input te vragen. In dit artikel bespreek ik er drie. In de afbeelding ziet u een conversiepercentage dat 2x zo hoog ligt dan sitegemiddeld als de bezoeker een interactie heeft gehad met de live chat. 3. Feedback tool Waar je bij de live chat meteen interactie hebt met je Wanneer een bezoeker de website dreigt te verlaten bezoekers, maar ook capaciteit moet vrij maken voor kunt u hem/haar een vraag stellen via een pop-up die deze interactie, kun je er ook voor kiezen om te werken verschijnt (exit survey). Vraag ze letterlijk waarom ze de 1. Mousefflow gebruik van een tool genaamd Mouseflow. Met Mouse- met een feedback tool. Met behulp van een feedback website verlaten. U krijgt hierdoor waardevolle informatie Met behulp van Google Analytics kun je erachter komen flow kunt u het muis- en klikgedrag analyseren van uw tool (wij gebruiken de Qualaroo feedback tool) ontdekt over onder andere: indeling website, productaanbod dat dát bepaalde pagina’s niet naar behoren werken. Wát bezoekers. Deze software installeert u op uw website en u nieuwe klantinzichten, en dat leidt tot betere online wellicht niet duidelijk is, dienstverlening die onduidelijk er aan de hand is moet je zelf analyseren. Ik maak vaak vervolgens laat u ongeveer 1000 sessies analyseren. resultaten. is of uw communicatie op de website. 12 13 Heatmap muisbewegingen homepage Exit survey van Qualaroo op nom.nl 2. Live chat bezoekers gebruikmaakt van de chat. We zien ook dat het Ieder bedrijf heeft inmiddels wel een telefoonnummer percentage bezoekers dat succesvol is (offerte-aanvraag of en adresgegevens op de website vermeld. Meestal ook transactie) hoger is als deze een interactie hebben gehad Meer weten? Over Melle Renema duidelijk bovenaan of helemaal onderin. Goed om de via de live chat. Samen met Schelte Meinsma en Alex van Ginneken Melle is partner & Web Analytics specialist bij DBK | Masters bezoeker contact met uw bedrijf op te laten nemen. Echter, Er zijn diverse live chat oplossingen, waaronder Cobrowser, heb ik namens DBK een boek geschreven genaamd Fact In Online Business. Meer informatie over DBK vindt u op deze drempel is soms te hoog. Te hoog om vragen te Olark & Zopim. Denk goed na over de inrichting van uw Based Marketing waarin we o.a. uitleggen hoe u uw www.dbk.nl. stellen over uw product of dienstverlening. Een live chat live chat: Wie binnen uw organisatie gaat deze bemannen, online business (B2B & B2C) kunt versterken en vergroten. Voeg Melle toe op Linkedin (nl.linkedin.com/in/mellerenema) is dat niet. We zien niet alleen dat ongeveer 10% van uw op welke tijdstippen moet de live chat actief zijn, etc. Dit boek kunt u nu voor € 27,50 kopen op dbk.nl. of volg hem op Twitter (twitter.com/mellerenema). • OK TOBER 2014 • INVESTEREN IN ONTWIKKELING Oktober 2014 thema: de onderstroom van veranderingsprocessen spreker: Nicole van der Ouw van Creatief Verandermanagement Locatie: Noordlease in Groningen Paniekvogels, drammers, onrustzaaiers, angsthazen, slachtoffers, zwartkijkers, treuzelaars, dromers, meelopers, strebers… Het zijn soorten die op elke werkvloer voorkomen in tijden van transitie. Volgens Nicole van der Ouw geven deze collega’s belangrijke signalen af over de status van veranderprocessen: ‘Wie met een andere bril kijkt, kan uit menselijk gedrag veel nuttige informatie afleiden.’ 14 penplan belangrijk, maar als de onderstroom een andere en hun organisaties coacht. ‘Hoe sneller je een verandering richting heeft, is veranderen een zware dobber’, weet Nicole. wilt doordrukken, hoe trager medewerkers zijn. Hoe direc- ‘Bedrijven onderschatten de kracht van de onderstroom tiever je opstelling is, hoe minder initiatief medewerkers enorm, terwijl die heel remmend kan werken of zelfs een tonen. Gedrag op de werkvloer is een handige spiegel, juist tegenbeweging kan veroorzaken. Het slimste wat een veran- als er irritaties zijn. Verder is het goed om de onderstroom deraar in zo’n geval kan doen, is het psychologische proces te volgen, bijvoorbeeld door te onderzoeken wat de oorzaak onderkennen en daar actie op ondernemen. Want pas als je van weerstand is. Dat geeft namelijk nuttige informatie over aansluiting vindt bij de medewerkers, kun je een positieve wat de organisatie nog nodig heeft om überhaupt te kunnen beweging creëren.’ veranderen.’ Fases bij verandering In een interactieve setting konden de deelnemers aan NOM Handig om te weten is dat een transitie binnen organisaties on Tour alle facetten van de transitiefases ervaren en benoe- vijf kenmerkende fases oproept in het denken en doen van men: het gevoel dat elke fase oproept en de lastige kanten medewerkers - soms zelfs nog voorafgaand door een fase van ervan, maar ook het nut van elke fase en wat er nog nodig is complete ontkenning van de verandering: 1) urgentiebesef, om weer een stap verder te komen. Zelfs weerstand bleek een 2) weerstand, 3) loslaten, 4) experimenteren, 5) begrijpen bijdrage te leveren aan succesvol veranderen! Mensen die en internaliseren. Nicole vat ze als volgt samen: ‘De fase in de weerstand schieten, blijken immers vaak heel betrok- van urgentie draait om de ontdekking dat veranderen móet, ken collega’s die kritisch meedenken over wat van waarde is omdat het bedrijf niet anders kan of wil. Uit angst dat er voor de organisatie. ‘Als je dat voor ogen houdt, ga je anders iets waardevols verloren gaat, kan er vervolgens weerstand in gesprek met deze medewerkers en als zij zich gehoord en ontstaan. Vaak is dit een heel basale psychologische reactie erkend voelen, kunnen ze gemakkelijker het oude loslaten’, van bevriezen, vechten of vluchten. De volgende stap betreft stelt Nicole. ‘Het (h)erkennen van de verschillende fases is het loslaten van de oude en vertrouwde situatie. Vaak roept dus de eerste stap om goed te kunnen inspelen op de onder- dat verwarring en zelfs verdriet op: oude routines zijn weg en liggende behoeften van medewerkers. Hoe beter veranderaars er zijn nog geen nieuwe.’ dat samenspel beheersen, hoe soepeler verandertrajecten verlopen.’ Volgens Nicole is het proces van loslaten de fase waarin bij Veranderen en de kunst van het meebewegen medewerkers de grootste persoonlijke beweging en omslag Een keer sparren over de psychologie achter transitie- plaatsvindt. ‘Het is een cruciale fase, want pas als het oude processen? Neem dan contact op met Nicole van Ouw: is losgelaten, ontstaat er ruimte voor het nieuwe en gaan www.creatiefverandermanagement.nl mensen experimenteren. Deze fase van uitproberen omvat het daadwerkelijk vormgeven van de verandering. Gaandeweg begrijpen medewerkers de omslag en begint het nieuwe denken en werken gewoon te worden. Bij kleine veranderingen kunnen deze fases bij wijze van spreken al met één goed gesprek worden doorlopen, terwijl er bij ingrijpende On Tour bij Noordlease veranderingen heel wat roerige weken of maanden kunnen Gemoedstoestanden – letterlijk én figuurlijk – horen erbij Ouw – met 20 jaar ervaring in het vormgeven van verander- verstrijken voordat de organisatie een nieuw evenwicht heeft Gastheer bij deze editie van NOM on Tour was in het bedrijfsleven. Want medewerkers zijn mensen en die processen – kon bij NOM on Tour dan ook rekenen op een gevonden.’ Robert Nienhuis, algemeen directeur van Noord- hebben nu eenmaal emoties. Zeker als het spannend wordt, flinke groep toehoorders uit ondernemend Noord-Nederland. lease in Groningen. In vogelvlucht maakte hij Werkvloer is een spiegel duidelijk dat zijn bedrijf altijd een stapje vóór loopt kun je alles spiegelglad presenteren, maar in de wandelgan- Nicole maakte van de toehoorders overigens al snel actieve Hoe lang en op welke manier medewerkers de vijf verander- in mobiliteitsuitdagingen door het lef om dingen gen kolkt en bruist het zomaar alle kanten op. Bedrijven die deelnemers, want veranderen is een thema dat iedereen fases doorlopen, hangt af van hun functie, karakter en de steeds weer anders te doen. Want het gaat volgens voortvarend een transitie in gang hebben gezet, kunnen daar raakt. Met het gezelschap doorliep ze daarom letterlijk impact van de verandering op hun persoonlijke situatie. Nienhuis niet om het recht van de sterkste in deze ongetwijfeld over meepraten. Grip krijgen op de onderstroom alle veranderfases om de onderstroom te ervaren. Want de ‘Toch hebben ondernemers en managers meer invloed dan snel veranderende wereld, maar om de kunst van is een uitdaging waar veel ondernemers en managers wel bovenstroom – het rationele, geplande verandertraject - die ze denken, want hun eigen houding is essentieel bij veran- het meebewegen met de markt en de mogelijk- wat houvast bij kunnen gebruiken. Spreker Nicole van der kennen we wel. ‘Natuurlijk is een gedegen uitgewerkt stap- derprocessen’, benadrukt Nicole, die dagelijks veranderaars heden. bijvoorbeeld bij veranderingen in de organisatie. Aan de top • OK TOBER 2014 • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 15 In 2014 vindt voor de vijftiende keer de Deloitte Technologie Fast50 plaats. Tijdens de verkiezing staan de 50 snelst groeiende technologiebedrijven en de meest innovatieve start-ups van Nederland centraal. Opvallend: onder de genomineerden systeem en van het zelf versturen van bestellingen onderzoek regelmatig samengewerkt met de RUG en de tot het eigenhandig schrijven van de productteksten. Hanzehogeschool Groningen. In de loop der jaren wist Door het continu optimaliseren van bedrijfsprocessen, het bureau twee FD Gouden Gazellen in de wacht te vindbaarheid, conversies en het inkoopsysteem wist de slepen en legde het beslag op een tweede en derde plaats organisatie sinds de oprichting in 2004 jaarlijks 70% in bij de eerste Affiliate Awards. omzet te groeien. • Rising Star • Looking for Booking Chordify en Tvlight zijn de Noordelijke genomineerden Een zo compleet mogelijk overzicht laten zien van de in de categorie Rising Star, een prijs voor opkomende, Groningen. Wie zijn deze pareltjes van de Noordelijke te boeken hotels, zodat bezoekers op basis hiervan de innovatieve bedrijven die korter dan vijf jaar bestaan. juiste keus kunnen maken en veel tijd en geld kunnen In plaats van op groeicijfers worden ze beoordeeld op technologiesector? En wat maakt ze aantoonbaar besparen. Vanuit die gedachte richtte Gerlof Bos in 2005 omzetpotentie en schaalbaarheid. bevinden zich maar liefst acht bedrijven uit de stad onderscheidend? Deloitte Technologie Fast50 en Rising Star LookingforBooking op. Twee jaar later werd de onafhankelijke en objectieve hotelprijzen vergelijkingssite • Chordify opgenomen in de Bencom Group van internetonder- Het begon met een promotieonderzoek, waarin Bas de nemer Ben Woldring. Op LookingforBooking worden Haas werkte aan een algoritme om akkoorden te herken- alle hotels in Nederland vergeleken, evenals duizenden nen. De opgedane kennis wilde hij niet verloren laten hotels in onder meer België, Luxemburg, Duitsland, gaan. Vandaar dat hij begin 2013, tijdens Eurosonic Pareltjes van de Noordelijke technologiesector 16 Frankrijk en Engeland. De kracht schuilt vooral in de Noorderslag, samen met een groep muziekliefhebbers eenvoud: het aanbod van alle grote aanbieders kan door Chordify lanceerde. Chordify is een gratis online muziek- de gebruiker in één keer worden doorzocht. dienst, waarmee de gebruiker muziek kan omzetten De Deloitte Technologie Fast50 is bedoeld om de uitzon- • Belsimpel.nl derlijke prestaties van de vijftig snelst groeiende tech- Belsimpel.nl, gevestigd aan de Grote Markt in Groningen, • Storm Marketing Group muziektechnologie voor iedereen. Inmiddels registreerde nologiebedrijven te erkennen. De selectie vindt plaats werd in 2006 opgericht door Jeroen Elkhuizen en Jeroen StormMC is een digital marketingbureau, gevestigd aan Chordify al meer dan 130.000 gebruikers. Dat had op basis van de omzetgroei van de afgelopen vijf jaar. Doorenbos. In korte tijd groeide Belsimpel.nl uit tot één het Zuiderpark in Groningen. Het bureau begeleidt en voor een belangrijk deel te maken met een deal die de In deze NOMMER een overzicht van de genomineerden van de grootste leveranciers van mobiele telefoons en ondersteunt tal van vooraanstaande klanten bij alle fa- Groningse start-up afgelopen maart sloot met muziek- uit Noord-Nederland. Bedrijven dus die een leidende rol telecomabonnementen. De telecomwinkel onderscheidt cetten van digital marketing. De ambitie is groot. Dat is streamingdienst Deezer. innemen in hun vakgebied. En daar zijn we natuurlijk zich door een breed aanbod van telefoons, tablets, acces- sinds de oprichting in 2006 nooit anders geweest. Doel: meer dan trots op! soires en abonnementen van alle providers. Sinds januari door klanten worden erkend als beste strategische digital • Tvlight 2014 beschikt het ook over een fysieke winkel aan de marketingbureau. Daarom wordt continu geïnvesteerd Elk keer als Chintan Shah in het vliegtuig zat verbaasde • Voys Vismarkt in Groningen. Belsimpel.nl werd al meerdere in nieuwe kennis en kunde. Zo wordt op het gebied van hij zich over de straatverlichting in Nederland en de rest Kan telefonie voor het MKB niet beter, flexibeler en malen voor de Deloitte Technology Fast50 genomineerd van Europa. Altijd stond die aan. Zelfs als er niemand in goedkoper dan traditionele telefonieoplossingen? Vanuit en wist in 2012 zelfs de hoofdprijs in de wacht te slepen. de buurt was. Wat een verspilling van geld en energie, naar akkoorden. Op die manier wordt state-of-the-art vond hij. Hij bedacht In samenwerking met de TU die vraag richtte Mark Vletter in 2006 Voys Telecom op. Het bleek een schot in de roos. Want al snel ontwikkelde • Experty Delft een revolutionaire oplossing: Tvlight Intelligente het bedrijf zich tot een toonaangevende zakelijke telecom- In 2004 startte de toenmalige student Reinier de Jonge straatverlichting. De straatverlichting is gebaseerd op provider. Sterker nog: Voys is de snelst groeiende met het verkopen van producten via een webshop. gepatenteerde sensortechnologie en biedt licht op maat. zakelijke telecomprovider van Nederland. Vanuit de Inmiddels heeft Experty honderden webshops in eigen De juiste hoeveelheid licht, waar en wanneer het nodig Mediacentrale in Groningen worden zakelijke klanten beheer. Experty telt meer dan 50 medewerkers en is ac- is. Resultaat: een energiebesparing tot wel 80%, een aan- dagelijks voorzien van aansprekende diensten en het tief in vier Europese landen. Het hoofdkantoor staat aan zienlijke lagere CO2 uitstoot en een flinke besparing op best mogelijke telecomadvies. Voys won in 2013 onder de Ulgersmaweg in Groningen. Alles wordt in eigen huis onderhoudskosten. Niet zomaar is Tvlight uitgegroeid meer een Gouden FD Gazellen Award en werd ook nog gedaan. Van het ontwikkelen van een eigen platform tot marktleider in draadloze lichtregelsystemen. eens gekroond tot het ‘Slimste bedrijf van Nederland’. tot het bouwen van een eigen warehousemanagement • OK TOBER 2014 • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 17 BLIKVANGER E E N F OTO G R A FIS CHE KIJK O P HE T NO O RD EN Buitenlandse bedrijven zijn belangrijk voor NoordNederland. Omdat ze zorgen voor nieuwe werkSander Oosterhof Manager Foreign Direct Investment / Manager Business Development T (06) 215 185 00 • E [email protected] gelegenheid en veel waardevolle kennis met zich meebrengen. Maar ook omdat ze bijdragen aan het concurrentie- en innovatievermogen van de regio. Vandaar dat de NOM er alles aan doet om buitenlandse bedrijven voor het Noorden te interesseren Sterke kennisclusters Maar er is meer dat buitenlandse bedrijven doet besluiten om te kiezen voor Noord-Nederland. Ook de goede kwaliteit van de supply chain speelt een voorname rol. Die zorgt en de hier al gevestigde buitenlandse bedrijven voor tenslotte voor waardevolle verbindingen tussen toeleve- de regio te behouden. Met zichtbaar resultaat. het Noorden mede door de aanwezigheid van sterke kennis- ranciers, het bedrijf zelf en haar klanten. Daarnaast biedt Waarom buitenlandse bedrijven kiezen voor het Noorden 18 Steeds meer buitenlandse ondernemingen openen een clusters grote kansen voor samenwerking op gebieden vestiging in Noord-Nederland. Verspreid over de hele als energie, water, healthy ageing, agribusiness en high regio. Kijk maar eens op de kaart op de volgende pagina’s. tech systems & materials. Met alle logistieke-, kennis- en Maar wat maakt het Noorden voor hen nu zo aantrek- personele voordelen van dien. ‘Ik merk dat buitenlandse kelijk? Of beter: wat zijn de doorslaggevende vestigings- bedrijven graag met andere spelers, zoals onderwijsinstel- factoren? ‘Dat hangt heel erg af van de sector en het type lingen en collega’s in de markt, meedenken om de regionale bedrijvigheid’, zegt Sander Oosterhof, Manager Foreign ecostructuur te versterken’, vervolgt Sander. ‘Hoe wij die Direct Investment en Business Development van de bedrijven naar het Noorden proberen te halen? NOM NOM. ‘Natuurlijk, de grondprijs is in Noord-Nederland Foreign Direct Investment opereert als een soort marketing standaard lager dan in de rest van Nederland. Maar dat & sales organisatie van Noord-Nederland. Jaarlijks bezoeken is voor de meeste buitenlandse bedrijven zeker niet de we in het gebied tal van ondernemers en ondernemingen. voornaamste reden om zich hier te vestigen, integendeel. We spreken dan over hun succesfactoren, hun rol in de Belangrijker is de beschikbaarheid van personeel met de supply chain, hun toekomstvisie en de obstakels die ze Het gebied bij de Noordermolen, tussen Noorddijk en Garmerwolde, is een locatie waar je volgens Foto: juiste competenties. Wij hebben in Noord-Nederland een onderweg tegenkomen. Op basis daarvan hebben we mij het mooiste van de provincie Groningen kunt zien. Het is vroeg en de grondmist maakt de Ron Buist universiteit en uitstekende hogescholen, waarmee we ook voor een groot aantal belangrijke sectoren proposities omgeving nog sfeervoller. De natuur ontwaakt langzaam, maar ik ben al druk in de weer. Intensief M06 - 14 99 23 96 nog eens goede afspraken kunnen maken. Bedrijven die gemaakt, waarmee we buitenlandse bedrijven willen ver- fotograferen maar ook intens genieten. Totdat er ineens een hond naast me staat. Voordat ik E [email protected] hier komen kunnen we daardoor voorzien van precies het leiden om zich in Noord-Nederland te vestigen. Omdat ze ook maar iets kan doen, tilt het beest een achterpoot op boven mijn fototas. Het vervolg laat zich I www.ronbuist.nl juiste personeel.’ hier de gewenste voedingsbodem vinden om hun ambities raden. Toch verandert het mijn humeur niet: met mooie foto’s zoals deze op de geheugenkaart, waar te maken.’ kan mijn dag niet meer stuk. • OK TOBER 2014 • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 19 Buitenlandse bedrijven in Noord-Nederland 1 2 275 9 1 4 23 56 42 3 1 4 2.075 1 2 166 7 6 1 383 1 2 24 5 1 39 1 LEEUWARDE 276 4 397 9 1 22 RONINGEN 18 3 657 2.287 371 1 129 19 1 9 1.298 12 5.489 355 47 345 104 5 6 14 717 1.668 12 6 Aantal medewerkers 603 605 189 0 - 250 20 208 6 208 4 250 - 1.000 29 5 26 1.490 2.150 1 124 401 8 92 ASSEN 21 > 2.000 5 7 31 22 2.149 23 614 506 1.000 -2.000 134 119 1 4 151 1 5 Aantal bedrijven MMEN 63 27 14 890 162 7 4.849 1.556 13 712 Peildatum: september 2014 • OK TOBER 2014 2 • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 108 6 21 NOM participeert in Noordlease ‘De overname was e en eenmalige kans’ Directeuren Robert Nienhuis en Gert Veenstra hebben de aandelen van Noordlease overgenomen van BMW Holding. Tijdens het overnametraject werden ze ondersteund door de NOM en NIBC, die beide tevens in het bedrijf participeren. ‘We hebben de afgelopen periode veel geleerd. Zeker ook van de NOM.’ Lange tijd was Noordlease onderdeel van ING. Totdat ING 22 Group in 2011 ING Car Lease verkocht aan Alphabet, de 23 leasedivisie van BMW Group. En dus werd ook Noordlease door het Duitse concern overgenomen. ‘Maar eigenlijk pasten we helemaal niet in de visie en strategie van BMW’, zegt Robert Nienhuis, die samen met Gert Veenstra het management van Noordlease vormt. ‘Dat heeft alles te maken met onze bedrijfscultuur. Noordlease bestaat 32 jaar en altijd zijn wij een volledig zelfstandig opererend zijn twee totaal verschillende werelden. Dan is het natuurlijk Het bedrijf levert tenslotte een flinke bijdrage aan de speler was. Maar naarmate het proces vorderde raakte bedrijf geweest. Ook in de tijd dat wij onderdeel uitmaak- zonde om beide bedrijven te integreren.’ BMW kwam tot noordelijke economie. ‘Onze vloot omvat 10.000 auto’s, hij nog meer onder de indruk van de grote economische ten van ING. Wij hebben ons eigen personeelsbeleid, onze dezelfde conclusie en nam daarom het strategische besluit die allemaal in Noord-Nederland staan geregistreerd’, waarde van het bedrijf. ‘Bovendien waren Robert Nienhuis eigen automatisering en onze eigen procedures en processen. om Noordlease in de verkoop te zetten, ondanks de goede verduidelijkt Nienhuis. ‘Dat levert de provincie ieder jaar en Gert Veenstra voor mij zeer prettige gesprekspartners’, Noordlease is een andere organisatie dan Alphabet. Het bedrijfsresultaten van de Groningse onderneming. Het weer een aanzienlijk bedrag op aan zogenaamde opcenten. vertelt Ruud. ‘Op elke vraag kreeg ik een passend antwoord. concern gaf tevens aan dat ook een management buy-out Middelen die vervolgens gebruikt worden voor investering Ze hadden overal over nagedacht. Weten precies waar ze tot de mogelijkheden behoorde. Om die mogelijkheid te in het provinciale wegennet. Daarnaast zorgen we via staan en waar ze naartoe willen. Voor ons nog meer reden onderzoeken en vooral ook te benutten zocht Noordlease schade- en onderhoudsreparaties voor veel indirecte werk- om samen met NIBC, in combinatie met een financierings- contact met onder andere de NOM. gelegenheid. Maar ook bestellen we jaarlijks ongeveer 3500 arrangement van ABN Amro, het overnametraject tot een nieuwe auto’s, waarvan meer dan 80% hier uit de regio succes te maken. Wat volgde was een intensief, maar bo- Samen optrekken komt. Niet zomaar heeft zelfs de Commissaris van de venal complex proces. BMW is een beursgenoteerd bedrijf ‘We moeten echt samen optrekken om de werkgelegenheid Koning, Max van den Berg, een positieve bijdrage geleverd en kent bij een overname andere spelregels dan het geval in Noord-Nederland te garanderen’, benadrukten Nienhuis richting BMW om te benadrukken dat het van groot belang is bij een gemiddeld MKB-bedrijf. Om de verschillende en Veenstra tijdens een eerste gesprek met de NOM. Op is om Noordlease voor het Noorden te behouden.’ partijen bij elkaar te brengen was een belangrijke rol weggelegd voor Ehrhardt Leus & Associates, een adviesbureau basis van een goede samenwerking moest te allen tijde Op de foto van links naar rechts: Ruud van Dijk, Investment Manager NOM, Gert Veenstra, cfo Noordlease, Robert Nienhuis, ceo Noordlease, Robert Oei, Managing director NIBC • worden voorkomen dat Noordlease verkocht zou worden Complex proces met grote ervaring met het in goede banen leiden van aan een partij ergens in den lande en vervolgens geïnte- Ook Ruud van Dijk, Investment Manager van de NOM, management buy-outs in complexe corporate omgevingen. greerd zou worden in een landelijke leasemaatschappij. wist uiteraard dat Noordlease een belangrijke regionale Hoe gaan we met elkaar om? En wat verwachten we van OK TOBER 2014 • INVESTEREN IN ONTWIKKELING } Dopper The bottle is the message zowel de NOM, NIBC en ABN Amro ervan overtuigde om in Noordlease te investeren. En dat bovenal BMW deed besluiten om de management buy-out aan Noordlease te gunnen.’ Dopper is een initiatief ter promotie van Ondanks de crisis is Noordlease de afgelopen jaren flink kraanwater en het terugdringen van de berg gegroeid. Dat heeft alles te maken met de innovatieve plastic afval. Hiervoor ontwikkelde Dopper het ideale flesje voor kraanwater: marktbenadering. ‘In 2008 zijn we van een kantoor naar duurzaam, handig en mooi. Wegwerpflesjes heb je niet meer nodig, dus dat een winkel gegaan’, vertelt Nienhuis. ‘Naar de Autoborg scheelt plastic afval. Heb je grote waterbehoefte onderweg? Met de Dopper- in Groningen, om precies te zijn. Vroeger was een lease- app vind je alle gratis tappunten bij jou in de buurt, waar ook ter wereld. De Daniël Lohues - Hier kom ik weg contract een leasecontract, maar we leven nu in andere Dopper is een Nederlands ontwerp en wordt klimaatneutraal geproduceerd, t/m 09-11-2014 tijden. Mensen hebben op korte termijn en op een andere is vrij van BPA en draagt bij aan drinkwaterprojecten in Nepal. manier mobiliteit nodig. En doordat we nu een winkel hebben, kunnen we bijvoorbeeld uit voorraden plukken Daniël Lohues, de bekendste Drent van Nederland, brengt zijn favoriete kunstwerken en objecten bij www.dopper.com en voorraden neerzetten. We zijn dus veel flexibeler in elkaar. Lohues is onlosmakelijk verbonden met onze dienstverlening geworden. En dat is precies wat Drenthe. Het is zijn thuishaven. Hij is gefascineerd klanten tegenwoordig vragen. Daarnaast hebben we, door Jonge Harten Theaterfestival door historie ‘omdat je pas weet waar je heen gaat, de verkoop van onze jong gebruikte ex-lease auto’s, leren 21 t/m 29 november 2014. als je weet waar je vandaan komt’. werken met particuliere klanten. Vervolgens hebben we 24 Hier kom ik weg is een bijzondere tentoonstelling naast het aanbieden van bedrijfsmatige oplossingen Privé Jonge Harten is een negendaags theaterfestival dat plaatsvindt in ongeveer over Zuidoost-Drenthe met een rijke schakering van Lease geïntroduceerd, waarmee we momenteel marktleider alle theaters in Groningen: de Stadsschouwburg, De Oosterpoort, Het Grand objecten. Van de oudste vondst, een vuistbijl van de zijn in Nederland. Privé Lease heeft een voorname rol Theatre, maar ook op bijzondere pop-up locaties. Een festival voor jonge Neanderthalers, tot het Toyisme, een hedendaagse gespeeld in de groei van Noordlease.’ mensen die iets meer willen en durven. Met veel jonge makers, beeldend en Emmense kunststroming. Over het kasteel van fysiek theater, performance, dans, muziek en een bruisend festivalhart. Het Coevorden, Vincent van Gogh in Nieuw-Amsterdam, Volwaardig klankbord festival bereikt inmiddels met zijn voorstellingen, workshops en andere acti- de Saksen en de Slag bij Ane. Daniël maakt de keuze Naast de financiering van de overname, heeft de NOM viteiten maar liefst 10.000 bezoekers per jaar. Ook dit jaar heeft Jonge Harten en geeft daarmee een boeiend beeld van de rijke ook bijgedragen aan het aanleggen van groeikapitaal. weer een eigen sfeervol festivalcafé met performances en beeldende kunst. geschiedenis van deze streek. Daniël Lohues heeft de tentoonstelling samengesteld uit de collectie van In een snel veranderende leasewereld is het immers van groot belang om regelmatig innovatieve concepten te in- het Drents Museum, aangevuld met objecten uit www.jongeharten.nl Nederlandse musea. troduceren. ‘Dat vermogen is binnen Noordlease absoluut aanwezig’, onderstreept Ruud. ‘Dat hebben ze inmiddels Luie leesbril wel bewezen. De concepten moeten uiteraard ontstaan lease. Samen zullen we vervolgens een afweging moeten maken. Vinden we het de moeite waard om daarin te investeren? Durven we het risico aan? We vervullen dan Kapiteins kennen hun plaats: op de brug. ook een volwaardige klankbordfunctie voor het management.’ Robert Nienhuis kijkt met een goed gevoel terug elkaar? Op basis van die vragen werd door het adviesbu- op het overnametraject. ‘We hebben de afgelopen periode reau een duidelijke planning gemaakt. veel geleerd’, zegt hij. ‘Zeker ook van de NOM. We kregen te maken met zaken die voor ons totaal nieuw waren, Toekomstperspectief zoals het opstellen van een aandeelhoudersovereenkomst. ‘Gezamenlijk hebben we heel doordacht een stappenplan Daardoor waren wij grotendeels afhankelijk van de kennis doorlopen’, vervolgt Ruud. ‘Aan de hand van zo’n plan en kunde van derden. Dankzij hun netwerk, de open com- doe je heel grondig onderzoek naar alle relevante aspecten municatie en het snelle schakelen van de NOM is het hele van de onderneming. Hoe staat het bedrijf er concreet proces soepel verlopen. De overname was voor ons een voor? Wat zijn de sterkten, zwakten en strategie? En waar- eenmalige kans. En die kans hebben om staat Noordlease er over een aantal jaren nog steeds we samen optimaal benut.’ zo goed voor? We hebben dus niet alleen naar vandaag, Ruud van Dijk Investment Manager NOM T (06) 215 185 09 • E [email protected] maar vooral ook naar het toekomstperspectief gekeken. Uiteindelijk heeft dat geresulteerd in een goed verhaal dat • OK TOBER 2014 Kwetters! vanuit het management en de werknemers van Noord- Kunstmaand Ameland Languit in bed liggen is toch wel een van de fijnere dingen in het leven. Zeker na een dag hard werken. Het enige vervelende is dat je dan niet meer lekker kunt lezen. Gelukkig is De 18e editie van Kunstmaand Ameland vindt plaats van zaterdag 1 november en daar nu wat op gevonden. Met de duurt tot en met zondag 30 november 2014. De maand november staat ook dit Luie Leesbril kun je liggend toch ge- jaar weer in het teken van kunst in de breedste zin van het woord. Tekeningen zijn nieten van je boek of tablet zonder één van de belangrijkste pijlers met exposities van Nederlandse en Scandinavische dat je rechtop hoeft te zitten. De bril tekenaars. Kunstmaand Ameland betekent volop genieten van al dat moois tegen heeft een kijkhoek van 90°en draait de achtergrond van het prachtige Waddeneiland. Naast kunst vormt ook poëzie een je beeld. belangrijk en nieuw onderdeel dit jaar. www.multismart.nl www.kunstmaandameland.com • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 25 DRIJFVEREN Foto: Mark Sekuur Voor iedereen die zin heeft om op ondernemende wijze de wereld te veranderen, maar nog niet precies weet hoe: kijk eerst op YouTube naar het filmpje ‘Doen is de beste manier van denken’ van de Vrije Denkers. Dan ontstaat alvast een uitnodigende mindset voor dit artikel én alle ontdekkingen die we ongetwijfeld nog met elkaar gaan doen in het noorden… We are proud ambassadors of the North! 26 Dat het gras hier groener is wisten we al. Om dit aan te dikken gaan we nog een stap verder en wel door het dragen van dit super coole shirt. Waar je ook bent, wat je ook doet: trek aan dat shirt als trotse ambassadeur van het Noorden. U wilt ook zo’n shirt. Ga naar www.claygroundindustries.com. Als lezer van de NOMMER ontvangt u 15% korting. Noteer ‘proud of the north’ bij apply coupon. Noordelijke nuchterheid – The Art Of Straight Forwardness – Gekeken? En geïnspireerd? Dan spreekt deze aflevering wat wel en niet werkt. Het is letterlijk en figuurlijk een van Drijfveren ongetwijfeld ook tot de verbeelding, want hele onderneming om uit te vinden of we onze economie die vertelt het verhaal van acht ondernemende mensen anders kunnen organiseren. Daarom is De Ontdekking uit het noorden die samen een coöperatie vormen: van Groningen zelf ook een experiment.’ De Ontdekking van Groningen. Gedeelde drijfveren brachten hen samen, want ze hebben allemaal zin in Dichtbij beginnen een betere, leukere en mooiere wereld. Bovendien willen De coöperatie is in de zomer van 2013 ontstaan. Eén van deze entrepreneurs daar allemaal iets voor dóen. Ze had- de initiatiefnemers, Engbert Breuker, realiseerde zich dat den namelijk al een belangrijke ontdekking gedaan: een het verbeteren van de wereld begint bij jezelf en je eigen economie van geluk en gezondheid ontstaat niet vanzelf, omgeving. ‘Dichtbij heb je invloed. We hadden net zo maar vraagt om duurzame actie, vernieuwing en simple goed De Ontdekking van het Noorden kunnen heten, maar kindness. goed, we begonnen in Groningen. De naam is ook niet zo belangrijk, het gaat om onze missie, om de beweging ‘Wij zetten ons in vanuit compassie en respect, zonder te die wij in gang zetten. Wij hebben geen projectplannen oordelen of anderen te beschadigen’, is de vertaling die en begrotingen, we werken niet lineair volgens de plan- de hedendaagse eisen van bewust leven. Een kleding- Christine van der Vorm aan het begrip simple kindness do-check-act methodiek, we stoppen niets in hokjes. We fabriek die werk creëert. T-shirts en truien die zo duur- geeft. ‘Wij weten het heus niet beter, wij realiseren ons laten de traditionele vormen juist los en zoeken ook in zaam mogelijk zijn en zo lang mogelijk meegaan omdat alleen dat het beter kán. In de wereld van vandaag is veel onze aanpak de vernieuwing. Dat doen we in alle open- Als je met Noorderlingen praat is het duidelijk dat ze ont- ze gemaakt zijn met vakmanschap en van alleen de scheefgegroeid, maar klagen of kritiek hebben brengt heid, met vertrouwen en vol plezier. Want als het leuk is, zettend trots zijn op hun regio, maar altijd terughoudend beste recyclebare materialen. ons geen stap verder. We willen juist focussen op de krijgen we er met z’n allen weer zin in.’ in het uitdragen hiervan. Noordelingen doen niet aan Sommige mensen zeiden hen te stoppen met dromen. mogelijkheden in de wereld van morgen! Het begint bekend- of beroemd zijn. Toch is de rest van de wereld Te stoppen met proberen, om reëel te zijn. Ze zijn niet met anders kijken, maar vooral ook met uitproberen en Is het nuchtere Groningen wel klaar voor echt ver- jaloers op deze no-nonsense mentaliteit. Clayground gestopt te dromen, ze zijn pas net begonnen! De droom oefenen, want door te doen ontdekken we spelenderwijs nieuwende ontdekkingen? De coöperatie hanteert een Industries is ontstaan uit het conflict tussen trots en is al werkelijkheid aan het worden en groeit met elke terughoudendheid. Eindelijk is er een manier voor Noor- verkoop. delingen om zichtbaar trots te zijn op hun regio, terwijl ze toch bescheiden blijven en ondertussen de wereld een Tot die tijd koopt Clayground Industries de meest duur- beetje beter maken. zame katoenen en wollen kleding die ze kunnen vinden. Deze worden afgewerkt door lokale bedrijven, op Noor- De toekomst van Clayground Industries delijke kleigrond. De mensen achter Clayground Industries wisten altijd Clayground Industries betaalt een eerlijke prijs voor elke al dat de grond waarop zij leven, ook het fundament stap in het productieproces. Jij krijgt een product dat langer kan zijn van hun dromen. In deze dromen zien zij een meegaat, beter past en goed voelt. Met jouw aankoop plaatselijke kledingfabriek die hoogwaardige kleding ondersteunt Clayground Industries lokale industrieën, produceert van recyclebare grondstoffen die voldoen aan cultureel erfgoed en investeert het in jong talent. • OK TOBER 2014 • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 27 Drijfveren zijn een belangrijke motor achter groei en DRESS FOR SUCCESS ontwikkeling, maar in hoeverre zijn bedrijven in Noorddelijke uitstraling. Een lichtblauwe blouse onder een zwart veelzeggend citaat van Nelson Mandela: It always seems Nederland daar bewust mee bezig? En hoe pakken ze impossible until it’s done. Zeker, die insteek biedt per- dat aan? NOM is nieuwsgierig en interviewt voor deze Bestaat er ook zo iets als zakelijke kleding? Pas je je outfit jasje zorgt voor een toegankelijke uitstraling. Iemand die kleur spectief, maar waar mikken deze bevlogen ondernemers nieuwe rubriek organisaties die hun beweegredenen aan de klant aan? Is een stropdas nu wel of niet nodig? En draagt, blijkt uit onderzoek aardiger gevonden te worden dan nu eigenlijk op? Engbert: ‘Wij focussen op twee doelen: actief onderzoeken. hoe zit het ook alweer met die eerste indruk? Vragen waar iemand die alleen zwart draagt. Ook het materiaal is bepalend. 1) maatschappelijke impact, in de zin van energie genere- Nelleke Mulder van de Nelleke Mulder Imago Groep wel een Een breisel, dat wil zeggen een vest of een trui, komt aaibaar ren, mensen aan het denken zetten en tot actie bewe- antwoord op heeft … over. Niets mis mee in de hulpverlening, want die keus zorgt voor een toegankelijke indruk. Bij een commercieel bedrijf is gen; 2) nieuwe ondernemingen realiseren die bijdragen 28 aan een betere wereld. Met als kanttekening dat wij die Waarde creëren een grof breisel niet aan te raden. Het kan een teken zijn dat jij nieuwe ondernemingen niet per se zelf gaan opzetten. Geïnspireerd door visionaire denkers – zoals Gunter Pauli voor de koffie zorgt. Wij fungeren als katalysator, adviseur, verbinder, begelei- met zijn Blue Economy – leggen de acht ondernemers der… wat er maar nodig is of ontstaat. Het belangrijkste verbinding tussen wereldse ideeën en lokale mogelijkhe- Iedere dag moet ik solliciteren. Ja ook ik! Nu denkt u, dat kan Denk ook aan de verzorging van de schoenen. Als ze niet goed is dát er nieuwe initiatieven komen.’ den. ‘De tijd is er rijp voor, kijk maar naar initiatieven als toch niet waar zijn? Ze heeft zelf een bedrijf en moet dan ook gepoetst zijn, ben je volgens een directeur van een groot bedrijf urban farming, repaircafés, duurzame energiecollectieven nog steeds solliciteren? Dan gaat het zeker niet goed met haar niet geschikt als secretaresse. Want als je jezelf niet goed ver- Patronen doorbreken en online platformen als zorgvoorelkaar of thuisafgehaald. bedrijf. Zeker wel, het gaat goed, maar iedere dag zie ik nieuwe zorgt pas je natuurlijk ook niet goed op de winkel. Zo gevoelig Precies daarom haakte Roelof van Zanden ook aan bij De In Groningen kwamen er bij de eerste brainstorm in klanten en moet ik solliciteren naar mijn eigen gunfactor. Immers, kan dus een eerste indruk zijn. Ontdekking van Groningen. ‘Er is nog zoveel meer mo- breed gezelschap al meer dan dertig ideeën en kansen iedere keer wanneer ik een training of een presentatie geef vinden gelijk dan wij denken en dat besef is mijn persoonlijke voor de regio bovendrijven, van smart chemistry en mensen wat van mij. Als ze me niet aardig vinden, dan volgt Nu gaat het natuurlijk altijd om de inhoud van een persoon. drijfveer. Het mooie is dat mensen allemaal hun eigen algenproductie in de Eemshaven tot het verwaarden van een, in hun optiek, vervelend uur. Vinden ze me professioneel Maar die mooie inhoud zie je nu eenmaal niet meteen. Daarom drijfveren en ambities hebben, want dáár zit energie en aardappelschillen en koffiedik. Het is maar net welke dan krijgen ze vast een goed verhaal. Zo werkt het altijd weer. blijft de verpakking belangrijk om een positieve eerste indruk dat heb je nodig om beweging in gang te zetten. Toch is mensen zich geroepen voelen ‘eigenaar’ te worden van er meer nodig om hardnekkige patronen te doorbreken deze mogelijkheden en actief aan de slag gaan. Inmiddels en daarom zijn die nieuwe vormen van ondernemen zo is de eerste onderneming een feit, de Zwammerij, die belangrijk. We zien dat bestaande organisaties allemaal paddenstoelen kweekt op koffiedik. Het zijn de eerste Iedere dag opnieuw solliciteren … vóór duurzaamheid zijn, alleen is het heel lastig om stapjes die wij zien als essentiële zaadjes voor een werke- Het gaat bij elke ontmoeting, werk of privé, om de eerste indruk. achter te laten. Als degene die tegenover je zit zich nergens aan binnen de gevestigde orde echt te veranderen en te in- lijk duurzame wereld.’ En die eerste indruk maak je ongeveer in 7 tot 10 seconden. Dan ‘stoort’ verloopt een gesprek zonder ‘ruis’. En dat is precies waar wordt besloten wat je van iemand vindt. Dit lijkt oppervlakkig je op hoopt! noveren. Wij opereren daarom juist tússen die gevestigde orde, zodat verrassende verbindingen en een andere Voor De Ontdekking van Groningen is de ontdekkings- maar hersenen vinden het fijn om in structuur te werken. Iemand manier van kijken de vruchtbare grond vormen voor tocht zelf trouwens belangrijker dan het resultaat. ‘De die slordig gekleed is zal wel slordig zijn. Als de persoon er zakelijk nieuwe ontwikkelingen waar de hele samenleving beter kunst is om de energie te volgen. Voelt niemand zich uitziet wordt hij al snel als intelligent bestempeld. Alles geba- van wordt.’ geroepen een geweldig idee uit te voeren, komt het niet seerd op uiterlijk. En dan met name op kleding, lichaamshouding, van de grond of zitten er nog teveel haken en ogen aan? stem en gedrag. In dit verhaal ga ik vooral in op kleding. Christine legt uit waarom hun coöperatie zo goed als Laat het los en zoek weer nieuwe richtingen, simpelweg vliegwiel kan fungeren om die ontwikkelingen op gang door drijfveren te volgen. Zo werken wij zelf en dat Wat trek je aan? te krijgen. ‘Wij zijn alle acht zelfstandig ondernemer. dragen we ook uit naar anderen. In plaats van te blijven Kleding is een van de dingen waar je direct invloed op kunt hebben. We hebben kleine, slagvaardige bedrijven die actief zijn hangen in mitsen en maren of obstakels gaan wij er Wil je een goede eerste indruk maken dan is het belangrijkste dat je binnen de overheid, het bedrijfsleven en de wetenschap. gewoon omheen vanuit het motto: wat kan dan wél? We weet wie je gaat ontmoeten en waar. Aan de hand van die infor- In allerlei sectoren bovendien, van onderwijs, zorg en hebben zoveel in het noorden, van land en water tot een matie wordt het makkelijker een kledingkeus te maken. kunst tot industrie. Dus wij kunnen bruggen slaan en enorme diversiteit aan talenten en vaardigheden. Overal zorgen voor kruisbestuiving. Dat kan al heel simpel waar het stroomt, valt waarde te creëren: van schone Kleed je voor een sollicitatie altijd 1 of 2 stapjes beter dan de door bepaalde mensen met elkaar in contact te brengen, lucht tot aandacht voor elkaar, van gezonde voeding tot mensen van het bedrijf. Draagt de directeur een overhemd ideeën naast elkaar te leggen of eens met een heel andere duurzame energie, van leefbaarheid tot geld om weer met spijkerbroek, draag dan zelf een nette broek, overhemd en bril mee te kijken. We doen ook procesbegeleiding, geven nieuwe initiatieven mee te financieren.’ colbert, het hoeft geen kostuum te zijn. Draagt de directeur een workshops, laten proefballonnen op, organiseren brain- Onthoud altijd: Acquireren is Solliciteren pak zonder stropdas doe zelf dan wel een stropdas om. Mensen storms. Bovendien verzamelen we problemen en vragen Ook zin om de wereld te veranderen? Kijk op verwachten dat je voor een sollicitatie hebt nagedacht over je we net zolang door totdat we weten bij wie de echte pijn www.deontdekkingvangroningen.nl en ontmoet in kleding en dat je kleding er schoon en verzorgd uit ziet. zit. In die hoek heb je namelijk de grootste kans op een november nog veel meer ondernemende mensen op vernieuwende oplossing.’ het inspiratiefestival Let’s Gro. Denk ook na over de kleur die je draagt. Grote contrasten zoals een zwart jasje met een witte blouse zorgen voor een afstan- • OK TOBER 2014 • INVESTEREN IN ONTWIKKELING Nellleke Mulder, als altijd ‘dressed for success’ 29 SPOTLICHT ONDERNEMER UITGELICHT consumenten. We gaan lokaliseren waar het aanbod is Al langer bleek dat het Mathijs Niehaus aan innovatieve ideeën en en inventariseren waar de vraag is. De boeren die ons groente leveren geven we een eerlijke prijs. Daarbovenop ondernemersdrift niet ontbreekt. Vooral niet als het om sociale in- komt een percentage waarmee we onze eigen organisatie draaiend houden. Via groentebuur.nl kunnen mensen novaties gaat. Op dit moment steekt hij al zijn tijd in groentebuur.nl. de groente bestellen. In eerste instantie zullen wijzelf de Een innovatief en sociaal online platform dat vers, lokaal en gezond verbindende rol spelen en iedere week een stroom mooie eten bereikbaar wil maken voor iedereen. Zou het lukken? Er start brengen.’ verse groenten vanaf het platteland naar stad Groningers een pilot eind oktober. Er wordt dan wekelijks een stroom verse Ondernemerschap stimuleren Vernieuwend is dat het platform ook een podium wordt groenten in Groningen bezorgd. om ondernemerschap bij anderen te organiseren. Mathijs: ‘Een mooie tegeluitspraak is: echte leiders creëren geen Groentebuur: gezond, vers en dichtbij 30 volgelingen maar nieuwe leiders. Dat is wat wij ook willen: wij willen geen platform worden met allemaal volgers, maar we willen een platform creëren waar juist ook andere mensen leiders kunnen zijn. Door sociale media Als innovatie-adviseur was Mathijs Niehaus altijd al bezig case in te brengen bij zijn eigen NL Innovators. Een team het idee om van Groentebuur een online platform te slim in te zetten kunnen we dat bereiken. We hebben met het ontwikkelen en verbeteren van producten. Eerst in boog zich erover en bekeek de haalbaarheid aan alle maken. En dat is zo gebleven. Op die manier kunnen nu al onze eerste groep van ambassadeurs, die gaan we dienst bij Philips, later bij NL Innovators, een platform dat kanten. ‘Het idee van moestuinen was iets te dun, maar aanbieders en afnemers nagenoeg zonder tussenhandel straks ook actief benaderen om mensen in hun eigen hij met een gelijkgestemde innovator bedacht, en waar een uit onderzoek bleek dat op vrij grote schaal telers met met elkaar verbonden worden, worden prijzen laag omgeving te motiveren. Hoe meer mensen je enthousiast team van onderzoekers, experts en bedrijven in vier weken dezelfde problematiek kampten. Namelijk dat ze veel van gehouden en komt gezond, lokaal en biologisch eten weet te maken, hoe meer voordeel je zelf ook aan Groente- de haalbaarheid van een idee onderzoekt. Als je zoveel bij hun groenten niet af konden zetten. Dan gebeurt het dat beschikbaar voor iedereen.’ buur beleeft. Ook willen we ondernemende mensen ideeën van anderen betrokken bent is het geen wonder dat hier in de supermarkt mensen veel geld moeten betalen Klinkt goed. Alleen, als je dat echt goed wilt organiseren, uitnodigen om met diensten en producten aan te haken. je zelf ook af en toe een duit in het zakje doet. ‘Vanuit het voor een zak biologische aardappelen en dat eigenlijk net betekent dat meteen een forse investering toch? ‘De Denk aan mensen die een bezorgdienst willen beginnen, thema sociale innovatie werd ik vaak geconfronteerd met te duur vinden, terwijl er even buiten de stad 90.000 kilo experts met wie ik sprak adviseerden mij om zo klein biologische maaltijden voor bedrijven willen koken, innovaties die aanvankelijk geen waarde leken te hebben, aardappels op het veld liggen die een boer niet kwijt kan. mogelijk, met een pilot te beginnen. Daar geloof ik in’, noem maar op.’ maar als je er dan op een andere manier naar keek kon En dat gebeurt meer en meer. Zonde toch?’ vertelt Mathijs. ‘Op basis van eigen ervaringen komen het zijn dat ze toch waardevol werden. Daar werd ik door we er dan achter of onze gedachten kloppen en waar het Dromen getriggerd. Zo ontstonden mijn eerste gedachten over Het onderzoek maakte duidelijk dat Groentebuur inder- online systeem straks aan moet voldoen. Verder creëren Het wachten is op alles wat komen gaat. Er zijn verschil- Groentebuur. Eigenlijk vanuit het frustrerende beeld dat daad kansrijk was, maar dat er wel nog veel losse eindjes we zo een goede onderbouwing voor onze businesscase. lende promotionele activiteiten gepland. Het thema van ongezond eten altijd heel goedkoop is en gezond eten heel waren. Alsof het zo moest zijn kreeg Mathijs vervolgens Met harde data kunnen we wat we denken uit de hypo- Groentebuur spreekt aan, veel mensen zijn geïnteresseerd. erg duur. Aan de andere kant had ik ook nog een beeld van de kans mee te doen in i3event, een initiatief van Rabo- thetische sfeer halen. En dat is belangrijk. Bijvoorbeeld Lokale en nationale media hebben hun belangstelling vroeger in mijn hoofd. Van de buurman die vaak met zak- bank Stad en Midden Groningen, Flinc en Gemeente als er financiering nodig is.’ voor Groentebuur al getoond. Mathijs: ‘Alle uren die ik ken vol met peultjes bij ons binnenliep. Hij had eigenlijk Groningen. Tijdens i3event wordt de volgende stap, van overschot, en moeite van zijn groenten af te komen, terwijl onderbouwd concept naar daadwerkelijke realisatie van de Verbinding zoeken komt geen geld uit. Zo’n idee kan alleen slagen als je er even verderop iemand er misschien geen geld voor had.’ plannen, begeleid door specialisten. ‘Dat kwam heel mooi Eind oktober is het zover. Dan gaat de pilot starten. De echt in gelooft. Als ik even mag dromen dan wil ik dat Mathijs vroeg zich af of het haalbaar zou zijn om overschot achter mijn traject met NL Innovators aan. Door i3event focus ligt op stad Groningen. En als de pilot slaagt wordt Groentebuur een platform wordt dat zeker nationaal en uit groentetuintjes en op uiterlijk afgekeurde groenten en had ik een stok achter de deur waardoor ik echt goed na het concept gekopieerd naar andere gebieden in Neder- misschien zelfs internationaal uitgerold gaat worden. fruit in te zamelen en aan te bieden, en zo vers, lokaal en moest denken over het vervolg.’ land. Vanzelfsprekend wil Mathijs goed voorbereid voor Dat boeren echt een betere prijs voor hun producten de dag komen. Sinds september heeft hij twee professionals krijgen en dat die dan voor mensen steeds goedkoper gezond eten toegankelijk te maken voor iedereen. erin steek zijn een investering. Ik steek er tijd in, en er Harde data volgens een innovatieve Amerikaanse aandelenmethodiek worden. En dat wij vanuit Groentebuur continu een aan- Teamwerk Door intensieve begeleiding, presentaties aan deskundigen aan zich weten te binden. ‘Het is tijdens de pilot vooral jagende functie hebben en steeds vernieuwend blijven.’ Uit eigen ervaring wist Mathijs dat je plannen verbeteren en gesprekken met andere ondernemers kregen de ideeën de bedoeling dat we veel leren en nauwe contacten heb- als je ze met anderen deelt. Hij besloot Groentebuur als over Groentebuur steeds meer vorm. ‘Basisgedachte was ben met de afnemers, de eerste aanbieders en de eerste • OK TOBER 2014 Geïnteresseerd? Kijk op www.groentebuur.nl • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 31 Verhalen van startups Henk van Dijk, en investeerders Jos Dierkes, ILEXYS Hedi Dizc ILEXYS is een onafhankelijke inkooporganisatie die, sinds 2006, met haar dienstverle- Toen Jos Dierkes zijn dochter steeds ning volledige inkoopondersteuning biedt hoorde klagen over stof in haar aan grootindustriële bedrijven. Henk van paardenstal nam hij dat uiterst Dijk is directeur en eigenaar. ‘Met ILEXYS serieus. Stoffigheid in stallen wordt willen we perfecte service leveren op het ge- veroorzaakt door het beddingmate- bied van inkoop en magazijnbeheer. En dan riaal, veelal stro, en kan stoflongen met name voor de indirecte producten en veroorzaken bij paarden en mensen. facilitaire diensten. Producten en diensten Jos, uitvinder, niet technisch en ook die een organisatie nodig heeft om te kun- geen ondernemer, ging ermee aan de nen produceren. We verbeteren procedures slag. Eerst alleen in zijn hoofd. Maar en kopen efficiënt en snel in. Het resultaat? Hedi Dizc toen hij rond 2000 de eerste koffiepads onder ogen kreeg vermoedde hij de oplossing. Hij kreeg de kans, nadat het patent op productie van de Duurzame en diervriendelijke stalbedekking 32 Aanzienlijke kostenbesparingen. En dus: tevreden klanten. Want we leveren meer op dan we kosten.’ Groei van grootindustrie naar mkb pads was opgeheven, een machine te testen. Jos zocht Duurzame productie daarvoor contact met ingenieursbureau Tebodin. De Inmiddels is de status van Jos als startup serieus. Er is in Andere aanpak Snel voor elkaar eerste resultaten waren meteen veelbelovend. Pads eigen beheer een machine ontwikkeld die kan worden ILEXYS groeit snel. Er ontstaat dan ook behoefte aan verdere Maarten wist een investeerder uit het netwerk van Flinc te leken het ideale materiaal om grondstoffen stofvrij in te ingebouwd en vervoerd in een container. Zo ontstaat een professionalisering van de bestaande software. Een ontwikkeling interesseren, en ook met de NOM werd een afspraak gepland. pakken. Niet alleen koffie, maar ook stro, mest en turf makkelijk te vervoeren mobiele installatie. Het productie- die het gebruiksgemak bij klanten zal verhogen en nog meer in- Ondertussen kwam Henk’s accountant op het idee om een (het ideale alternatief voor stro). Jos zag een wereld aan principe is eenvoudiger gemaakt, er kunnen meerdere koopvoordeel en dus een hoger rendement zal bieden. En daarbij: crowdfundingactie te beginnen op geldvoorelkaar.nl. Waarom mogelijkheden. En besloot de haalbaarheid van zijn idee grondstoffen worden verwerkt en verschillende formaten met die nieuwe software lonkt meteen een nieuwe doelgroep, het niet, dacht Henk. ‘Omdat we met Flinc alles zo goed hadden verder te onderzoeken. Hij ging op zoek naar specialisten pads geproduceerd. De pads blijven heel en veroorzaken mkb. ‘We willen ervoor zorgen dat ook het mkb kostengunstig voorbereid was dat een fluitje van een cent. Binnen een week die hem verder konden helpen. geen stof, geheel volgens plan. Het streven is om de in kan kopen, maar dan zonder dat ze van de verdere service van stond onze pitch online, en binnen 5 uur hadden we de beno- stalbedekking die wordt geproduceerd na gebruik in te ILEXYS gebruik hoeven te maken’, aldus Henk. ‘Alleen vraagt be- digde financiering rond!’ De investeerder en de NOM werden Flinc netwerk zetten als biomassa. Daarbij zijn de kosten van het nadering van die markt wel om een andere aanpak: een efficiënt hierna door Henk vriendelijk bedankt. Via via kwam Jos in contact met Maarten Goddijn van productieproces laag, het traject veroorzaakt weinig werkende business-to-business webshop.’ Flinc: ‘Een fantastische vent! Maarten had niets met CO2-uitstoot en er zijn weinig transportbewegingen. paarden maar was verbaasd dat het probleem zo groot En nu? ‘Er wordt nog hard gewerkt aan de implementatie van Flinc in beeld de nieuwe software’, vertelt Henk. ‘De webshop zal ongeveer in was en besloot mij verder te helpen. En als Flinc zo’n Nederland en Duitsland Zo begon een traject om financiers voor de ambities van ILEXYS januari online zijn. Ondertussen hebben we gesprekken met ge- idee oppakt, dan gaan ze er ook voor. Via Maarten is een Jos is trots. Binnenkort start de pilot. Verwachting is te interesseren. ‘Het nieuwe businessplan hebben we zelf uitge- ïnteresseerde partijen. Ons verhaal is goed. We merken dat veel heel netwerk aan bedrijven, kennisinstellingen, poten- dat de resultaten eind 2014 bekend zijn. ‘Als de test- werkt’, vertelt Henk, ‘we wisten immers precies hoe we het aan bedrijven onderschatten welke besparingen ze kunnen bereiken tiële investeerders en afnemers open gegaan. Contacten rapporten goed zijn is er al een aantal investeerders dat wilden pakken. We klopten aan bij banken, wilden aandelen uit- door slim in te kopen. Met Maarten blijven we in contact. Hij waar ik echt wat aan heb. Ik kreeg de kans mijn idee te zich geïnteresseerd heeft getoond. En er zijn ook al toe- geven, maar niemand was bereid te investeren. Tot ik op een ad- heeft ook interessante ideeën over hoe hij ons in de toekomst pitchen in het I3event, een project van Rabobank Stad leveranciers van grondstoffen die hebben toegezegd vertentie stuitte van Flinc. Daarin stond dat zij voor mkb-bedrij- zou kunnen helpen.’ en Midden Groningen, Flinc en Gemeente Groningen mee te willen werken. Daarna wordt een marktintroductie ven financieringsacties wilden stimuleren. Het contact kwam snel dat startups en innovatieve ideeën verder brengt.’ Ook in Nederland en Duitsland voorbereid. We blijven contact tot stand. Maarten Goddijn van Flinc vond dat we ons plan nog contacten met het Van Hall Instituut zijn zeer waardevol houden met Flinc en de mensen in ons netwerk. Het beter moesten onderbouwen en gaf tijdens onze ontmoetingen gebleken. En door bemiddeling van TCNN is een EDR- nieuwe jaar ziet er veelbelovend uit.’ adviezen. Hij heeft af en toe het bloed onder onze nagels vandaan subsidie toegekend om een pilot te draaien. www.ilexys.nl gehaald. Maar het heeft uiteindelijk tot een goed plan geleid.’ Flinc wordt mogelijk gemaakt door de Kamer van Koophandel, NV NOM en de drie noordelijke provincies. www.f-linc.nl • OK TOBER 2014 • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 33 NOM KIJKT OM tijds vooral bracht: de rust om daadwerkelijk te ontwik- NOM kijkt om! kelen. ‘Na twee jaar bikkelen konden we opeens serieuze Hoe gaat het eigenlijk met de bedrijven waar NOM in het ver- stappen maken, omdat we geen directe zorgen meer leden in participeerde? In deze rubriek kijken we samen met hadden over het financiële plaatje. In het begin verhuur- ondernemers terug naar de ontwikkeling tussen toen en nu. den we onszelf namelijk een deel van de werkweek om toch brood op de plank te krijgen. Allemaal energie die ten koste ging van onze focus. Het meest waardevolle hebben doorgemaakt niet weggekomen met de boekhouder dat het geld van de NOM ons heeft gebracht, was dus om de hoek.’ Met de huidige omvang en groeiambities die speelruimte tussen de oren. En dáár moet het van- is advies voor ZiuZ belangrijker dan ooit. De driekoppige daan komen bij ondernemers.’ directie installeerde daarom een Raad van Advies, als opmaat naar een toekomstige Raad van Commissarissen. Business op een bierviltje ‘Het sparren met deze topmensen - waaronder Ellen Faber - Natuurlijk waren de adviezen en het netwerk van de is onvoorstelbaar belangrijk voor de toekomst van ons NOM ook welkom, al is ondernemen in de visie van Gerrit bedrijf. We nemen onze eigen beslissingen, maar goede vooral een kwestie van zelf doen en ervaren. ‘Een bedrijf ondernemers weten wanneer het de moeite waard is om opzetten gaat met vallen en opstaan en ook bij ons ging te luisteren naar anderen.’ er in het begin veel mis. Daar leer je veel meer van dan ZiuZ zet stip op de horizon 34 Verkozen tot Friese Onderneming van 2014, wereldwijd actief en middenin een groeiversnelling: het verhaal van ZiuZ is inspirerend. Vooral omdat het twaalf jaar geleden allemaal begon met twee ondernemende mannen die - in een garage - aan de slag gingen om hun droom waar te maken. NOM verstrekte tien jaar geleden een renteloze lening en kijkt samen met CEO Gerrit Baarda nog eens om naar de lijn van ontwikkelingen. de beste adviezen. Het is en blijft een ontdekkingstocht. Kwetsbaar opstellen Een voorbeeld: ik begreep maar nooit waarom bedrijven ‘Luisteren naar klanten hoort daarbij, dat is zelfs essentieel’, groeidoelstellingen hadden. Dat ging bij ons vanzelf. stelt Gerrit. ‘Natuurlijk hebben wij expertise, innovatieve Business cases op een bierviltje, keihard werken, dan ideeën en bovendien een bepaalde mate van eigenwijs- verkopen en bij succes kreeg je het nog drukker. Dus een heid. Maar we durven ons ook kwetsbaar op te stellen, bedrijf runnen ging toch prima zonder groeidoelstelling? want we hebben heus niet altijd de wijsheid in pacht. Ik snapte het pas toen we - door die natuurlijke groei - Bovendien hebben we ontdekt dat die kwetsbaarheid op het eerste grote omslagpunt kwamen en we niet meer nodig is om verder te komen bij het creëren van nieuwe zonder inzicht, overzicht en vooruitzicht konden. De en vooral zinvolle producten. Innovatieve technologie praktijk is de meest waardevolle les, dan komen de echte bedenk je niet, die ontstaat. Wij pingpongen net zolang ondernemers vanzelf bovendrijven.’ met prototypes heen en weer totdat het resultaat klopt. Een kwestie van out of the box ontwikkelen voor morgen Raad van Advies en tegelijk oog houden voor de realiteit van vandaag. Toch luisterden de mannen achter ZiuZ al in hun begin- De balans vinden in dat spel, daar schuilt onze kracht.’ fase wel degelijk naar goede tips. ‘We zagen alles als kostenpost, dus we wilden bijvoorbeeld geen dure accountant. Road to Impact ZiuZ is een innovatief bedrijf dat hoogwaardige techno- ontdekkingstocht. Het enige heldere doel was dat we NOM liet ons inzien dat een goede accountant óók een De verkiezing tot Friese Onderneming van 2014 was voor logie ontwikkelt op het gebied van visuele intelligentie. onze expertise wilden inzetten voor maatschappelijk investering is, zeker als je een internationaal bedrijf wilt ZiuZ de bekroning van een waardevol jaar. ‘We hebben Een team van inmiddels veertig professionals creëert relevante vraagstukken. Vier jaar later presenteerden wij neerzetten. Inderdaad waren we met de groei die wij in 2013 voor het eerst een grote stip op de horizon gezet. praktische en gebruiksvriendelijke oplossingen voor ons eerste product: een oplossing voor het verwerken Van missie en visie tot een serieuze groeidoelstelling: politie- en veiligheidsdiensten en voor de farmaceutische van grote hoeveelheden visueel materiaal bij forensische in ons strategisch bedrijfsplan Road to Impact zijn de industrie. Door de explosieve stijging van de hoeveel- onderzoeken van politie- en veiligheidsdiensten. On- komende vier jaar uitgestippeld. We zijn behoorlijk heid digitaal beeldmateriaal is er wereldwijd behoefte derzoeken die voorheen zes maanden in beslag namen, ambitieus en er zitten spannende kantelpunten in, maar aan software die in staat is om bijvoorbeeld automatische brachten wij met inzet van visuele intelligentie terug tot net zoals Ed en ik twaalf jaar geleden begonnen met een samenvattingen, analyses of rapportages te destilleren enkele weken. Dat is waardevolle tijdwinst als het gaat droom, is het ook nu nodig om hoog te blijven mikken. uit foto’s en video’s. Terwijl beeldmateriaal veel moeilijker om bijvoorbeeld kinderpornozaken.’ Ondernemen is voor mij authentiek zijn en je droom is te classificeren en te doorzoeken dan tekst. leven. Als inspirator kom ik steevast met 1001 ideeën Rust en ruimte en dat combineer ik met openheid en nieuwsgierigheid. Maatschappelijk relevant Zodra het eerste product een feit was, ging het hard met Zijn onze producten nog wel de beste? Hoe kunnen we ‘Precies daarin vonden wij onze uitdaging’, vertelt Gerrit, ZiuZ. Maar daar gingen wel vier intensieve jaren aan het nog beter doen? Die dynamiek houdt ZiuZ in bewe- die ZiuZ in 2002 oprichtte met Ed van den Brand. ‘We vooraf. Het was in die periode dat de ondernemers voor ging en vergroot de maatschappelijke impact van onze wisten zeker dat we aan de slag wilden met beeldher- werkkapitaal aanklopten bij de NOM. Gerrit herinnert kenning, maar hoe en wat precies? Dat was nog een zich nog goed wat de financiële impuls van de NOM des• OK TOBER 2014 producten.’ Een zichtbaar trotse CEO Gerrit Baarda • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 35 Drenthe. De provincie Drenthe stelt via dit fonds, dat afgelopen voorjaar werd gelanceerd en door de NOM wordt uitgevoerd, € 13 miljoen beschikbaar voor kansrijke investeringen en innovaties. Doel is het geven van een extra stimulans aan de Drentse werkgelegenheid, zodat er meer dynamiek ontstaat en er nog meer vernieuwingen worden doorgevoerd. Aan Dave de taak om het MKB Fonds Drenthe stevig in de markt te zetten. Het begin is, gezien het aantal reacties en aanvragen, in elk geval veelbelovend. Er wordt dan ook veel van het fonds verwacht. Laagdrempelige oplossing ‘In een tijd waarin de private kapitaalmarkt vaak terughoudend is, bieden wij het Drentse MKB een aantrekkelijke en laagdrempelige oplossing’, benadrukt Dave. ‘Wij verstrekken financiering in de vorm van leningen en aandelenkapitaal aan kansrijke bedrijven, projecten en initiatieven. Het fonds is bedoeld voor zowel starters Dave de Groot Investment Manager T (06) 557 079 67 • E [email protected] als bestaande ondernemingen. Wij willen het MKB Fonds Drenthe zo breed mogelijk inzetten, dus ook initiatieven op het gebied van toerisme en cultuur komen voor financiering in aanmerking. De criteria? Het bedrijf moet uiter- 36 ‘Het fonds fungeert ook als vliegwiel’ aard in Drenthe gevestigd zijn en over een goede business- en doordacht businessplan ontvangen. Een plan waaruit case beschikken. Daarnaast moet er een reëel uitzicht zijn blijkt dat de ondernemer twee of drie stappen vooruit kan op financieel rendement. Het geld moet tenslotte een en durft te denken. Want juist voor dergelijke onderne- keer worden terugbetaald. En ook moet er sprake zijn van mers is het MKB Fonds Drenthe in het leven geroepen.’ maatschappelijk rendement. Denk aan het behoud van werkgelegenheid of aan het creëren daarvan.’ Onlangs werd het MKB Fonds Drenthe geïntroduceerd. Een laag- Investeringsbedragen drempelig instrument dat het Drentse MKB in staat stelt om kansrijke initiatieven te financieren. Het MKB Fonds Drenthe is een initiatief van de provincie Drenthe en wordt uitgevoerd door de NOM. • Doordacht businessplan Het MKB Fonds Drenthe bestaat uit twee fondsen. Een fonds Met de achtergestelde lening wordt de onderneming gericht op innovatie en een fonds gericht op ontwikkeling in meerdere opzichten vooruit geholpen. Het vergroot en groei. Er gelden dan de volgende investeringsbedragen. namelijk tevens de kans om financiering op te halen www.mkbfondsdrenthe.nl bij een private investeerder. Het MKB Fonds Drenthe Innovatie fungeert dus ook als vliegwiel. ‘Om alles goed te regelen • Microkredieten € 10.000 - € 50.000 Gemakkelijk was het niet om een interviewafspraak te is het raadzaam om niet alleen ons, maar bijvoorbeeld • Innovatiekrediet € 50.000 - € 250.000 maken. Zijn agenda zit bomvol. ‘In een lastige kapitaal- ook een bank bij het proces te betrekken. Om voor het markt voorzien we duidelijk in een behoefte’, zegt Dave fonds in aanmerking te komen moet men in veel gevallen Ontwikkeling en groei de Groot. Sinds half augustus is hij namens de NOM beschikken over een co-financier. In de meeste gevallen • Ontwikkelkrediet vanaf € 100.000 actief als Investment Manager voor het MKB Fonds zal dat een bank zijn. Daarnaast wil ik vooral een volledig OK TOBER 2014 • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 37 Kijk voor vers nieuws dagelijks op Philips Drachten weer grootste producent van scheerapparaten Eerste bijdrage uit MKB Fonds Drenthe Het bedrijf had die status ook al in de jaren vijftig en zestig. www.nom.nl/homepage/philips-drachten-weer-grootsteproducent-van-scheerapparaten/ Klaar voor een volgende stap Consejo uit Dalen is het eerste bedrijf dat een bijdrage heeft ontvangen uit het MKB Fonds Drenthe. De leverancier van nieuwe en gebruikte verpakkingsmachines wordt daarmee in staat gesteld om in alle rust door te groeien. 38 Wateronderzoeker Wetsus haalt water uit lucht Het zou een oplossing kunnen vormen voor het drinkwatergebrek in veel droge gebieden met een hoge luchtvochtigheid. www.nom.nl/water/onderzoeker-wetsus-haalt-water-uitlucht/ Groningse ontwikkelaar maakt klapschaats nog beter Door magneetjes te gebruiken in plaats van veertjes in het mechaniek van de schaats wordt minder energie geabsorbeerd. ‘Ons bedrijf heeft de wind flink in de zeilen. We groeien de organisatie. Zo vond vorig jaar een verhuizing plaats zowel in omzet als in personeel. Om verder door te kun- naar een ruimer pand in Dalen. Maar ook waren er pro- nen groeien was een financiële injectie noodzakelijk. ductiemachines, een heftruck, gereedschap en met name Vandaar dat we bij de NOM hebben aangeklopt. Vrijwel heel veel software nodig om de gebruikte machines om gelijktijdig met het moment dat het MKB Fonds Drenthe te bouwen naar de wensen en eisen van opdrachtgevers. werd gelanceerd. Een prettig toeval.’ Adri Timmer is samen Daarnaast wordt veel energie gestoken in het zoeken en met zijn vrouw Martha eigenaar van Consejo. Het bedrijf opleiden van vakbekwaam personeel. Want het revise- uit het Drentse Dalen levert verpakkingsmachines aan ren van verpakkingsmachines is specialistenwerk. Mede opdrachtgevers in de gehele Benelux. Met name machines dankzij een achtergestelde lening uit het MKB Fonds die karton verwerken. In het recente verleden was Drenthe is Consejo nu in staat om een volgende stap te Veel minder faillissementen in het noorden Consejo een echte handelsonderneming die uitsluitend maken. Vooral in de bouw daalde het aantal faillissementen. gerenommeerde buitenlandse fabrikanten. Dat ging Mooi winstperspectief goed. Totdat de crisis toesloeg. De markt werd krapper, ‘Consejo voldoet aan alle criteria om voor het fonds in www.nom.nl/nieuws/veel-minder-faillissementen-hetnoorden/ de marges kleiner en de vraag naar gebruikte verpakkings- aanmerking te komen’, zegt Dave de Groot, Investment machines steeds groter. Manager van het MKB Fonds Drenthe. ‘Het bedrijf is in nieuwe verpakkingsmachines verkocht, afkomstig van nom.nl www.nom.nl/nieuws/groningse-ontwikkelaar-maaktklapschaats-nog-beter/ Rabobank voorspelt groei voor alle sectoren 2015 Volgens de bank blijft de export volgend jaar groeien en zullen de investeringen verder stijgen. www.nom.nl/homepage/rabobank-voorspelt-groei-vooralle-sectoren-2015/ ICT Telecomprovider Voys verhuist voor een week naar spanje Een heel bedrijf voor een week naar het buitenland verhuizen en ervoor zorgen dat niemand iets merkt. http://www.nom.nl/ict/telecomprovider-voys-verhuistvoor-een-week-naar-spanje/zonnepanelen de regio gevestigd en heeft een goede businesscase en Gebruikte machines een mooi winstperspectief. En omdat ze zorgen voor ‘De laatste jaren doen we dan ook veel in goede gebruik- extra werkgelegenheid is er ook sprake van maatschap- te machines’, vertelt Adri. ‘Nadat die machines door ons pelijk rendement. Tot voor kort telde Consejo drie zijn ingekocht worden ze door onze eigen mensen, die personeelsleden, op termijn zullen er naar verwachting we daarvoor zelf hebben opgeleid, gereviseerd, zodat ze tien mensen werkzaam zijn. Daarom dragen wij, in vaak beschikken over het rendement en de levensduur combinatie met een bancaire financiering, graag bij aan van een nieuwe verpakkingsmachine.’ En dus doet de verdere doorgroei van het bedrijf.’ Consejo tegenwoordig ook eigen productie. Die nieuwe manier van werken heeft uiteraard grote gevolgen voor Trillingsmetingen StabiAlert voor iedereen te volgen TVM beste werkgever van Drenthe NOM participatie StabiAlert heeft zijn systeem van trillingssensoren in 17 gebouwen in het aardbevingsgebied geïnstalleerd. Dat is een prijs van carrièreplatform Intermediair en onderzoeksbureau Effectory. www.nom.nl/nieuws/trillingsmetingen-stabi-alert-vooriedereen-te-volgen/ www.nom.nl/werkgelegenheid/tvm-beste-werkgevervan-drenthe/ Dave de Groot Investment Manager T (06) 557 079 67 • E [email protected] • OK TOBER 2014 • INVESTEREN IN ONTWIKKELING 39 U wilt uw bedrijf verkopen? Dan heeft de NOM voor u een aantal slimme weetjes, tips en adviezen. Zodat u zich goed kunt voorbereiden op zowel de emotionele als de zakelijke kanten van zo’n ingrijpend proces. Bereidt u voor ... Ken uw koper Bedenk welk type koper het best past bij uw bedrijf. Is dat: - een strategische partij - zittend management (management buy out) - iemand van buiten het bedrijf (management buy in) Neem de tijd Uw zaken goed geregeld? En dan bedoelen we gerust een aantal Check! Heeft u uw zaken werkelijk goed op orde? jaren. Alleen al door de huidige markt De juiste strategische koers bepaald? Uw huishoud- zal een overname steeds meer tijd van boekje goed bijgehouden? En heeft u een kwalitatief u vragen. en overdraagbaar businessplan? Kopers zijn kritisch Een nieuwe situatie Zeker nu zullen kopers minder Bij verkoop ontstaan er een nieuwe hiërarchie en andere geneigd zijn veel goodwill te betalen. besluitvorming. Het kan dan ook verstandig zijn op tijd Het zal meer moeite kosten uw bedrijf afhankelijkheid van de huidige eigenaar te reduceren. aantrekkelijk te maken en te verkopen tegen een acceptabele prijs. Vendor-lening Denk hier eens over na: zou u een deel van de Banken zijn voorzichtig(er) opbrengst terug willen lenen aan de nieuwe koper? Banken zullen en kunnen, onder Dit kan vertrouwen wekken bij medefinanciers en andere door aangescherpte regel- de haalbaarheid van uw plannen vergroten. geving, minder financieren. Andere waardering Meer keus voor kopers Bedenk dat door de geboortegolf van na de oorlog Door de crisis wordt er anders naar de binnenkort steeds meer bedrijven ‘op de markt’ zullen waarde van uw bedrijf gekeken. Er zal komen. Goed voor kopers: die hebben straks meer om meer nadruk liggen op eerder behaalde uit te kiezen. resultaten en op toekomstig potentieel. Draai het om Vraag advies Creëer een excellente groep van adviseurs om u Bedenk ook eens: wat zou u zelf doen heen. Mensen op afstand, met een andere discipline, of willen als koper van uw eigen bedrijf? een frisse blik. Of: neem contact op met de NOM. De NOM, altijd een goed idee Neem voor een persoonlijk advies contact op met Ruud van Dijk, [email protected], telefoon (06) 215 185 09 of Laurens Kruize, [email protected], telefoon (06) 505 177 05
© Copyright 2025 ExpyDoc