DE VERKIEZINGEN VAN MEI 2014 LES ELECTIONS DE MAI 2014 WAT IS PARTIREP?  EEN INTERUNIVERSITAIRE ATTRACTIEPOOL  PROJETS DE 5 ANS    FINANCEMENT PAR LA POLITIQUE SCIENTIFIQUE FEDERALE UNIVERSITEITEN UIT BEIDE GEMEENSCHAPPEN SE TERMINE EN 2017 …  5 + 2 UNIVERSITEITEN   VUB, ULB, KU Leuven, UCL, UA, LEIDEN, MANNHEIM MOBILISE PLUS DE 50 POLITOLOGUES  PARTIREP IS …   PARTICIPATION ET REPRESENTATION VERKIEZINGSONDERZOEK, STEMTESTEN, EXIT-POLLS, ENQUÊTES BIJ KANDIDATEN, PARLEMENTSLEDEN, DELIBERATIEVE EXPERIMENTEN, ... AUJOURD’ HUI  RESULTATEN GEBASEERD OP ELECTORALE SURVEY     ECHANTILLON ALEATOIRE DANS REGISTRE NATIONAL PRE-ELECTORALE ENQUÊTE ‘FACE TO FACE’ BIJ 1001 VLAAMSE EN 1018 WAALSE KIEZERS (NIET BRUSSEL) ENQUÊTE POST-ELECTORALE PAR TELEPHONE AUPRES DES MÊMES ELECTEURS (826 ET 706) VELDWERK DOOR TNS  DE STEMTEST / TEST ELECTORAL   STEMTESTEN VOOR EUROPESE, FEDERALE EN REGIONALE VERKIEZINGEN (MET VRT, RTBf, LLB, DS, DH) 262 STELLINGEN VOORGELEGD AAN PARTIJEN EN AAN KIEZERS PUBLICATIES  LE COURRIER HEBDOMADAIRE DU CRISP: ATTITUDES ET COMPORTEMENTS DES ELECTEURS LORS DU SCRUTIN DU 25 MAI 2014 (CH 2225)  SAMENLEVING EN POLITIEK: PARTIREP VERKIEZINGSONDERZOEK 2014, JG 21, SEPTEMBER 2014: 4 – 37  MAI 2015: LIVRE (NL + FR) AVEC ANALYSES APPROFONDIES (45 AUTEURS) DE (GROTE) STEMVERSCHUIVINGEN LES (IMPORTANTS) TRANSFERTS DE VOIX Ruth Dassonneville (KU Leuven) Pierre Baudewyns (UCL) Volatiliteit  Weinig grote verschuivingen  Uitschieters  Vlaams Belang en N-VA  MR/FDF en PS  Machtsverhoudingen 2010 werden bevestigd Onder de oppervlakte…  41% wisselde van partij  Reële cijfer ligt waarschijnlijk nog hoger  Veel hoger dan vergelijkbaar onderzoek uit jaren ‘80 en ’90  Zelfde tendens voor Vlaanderen en Wallonië  Partijtrouw lijkt niet meer van deze tijd Onder de oppervlakte … 2014 Ecolo FDF MR PS 68.3% 10.3% 14.4% 6.6% ----- 3.7% 52.6% --------- --3.8% 2.3% ------- 13.4% 5.1% 65.2% 5.1% 22.2% 21.2% 8.5% 15.4% 5.3% 69.2% ----- --6.4% 3.8% 9.6% 77.8% 9.1% --5.1% 7.6% 5.1% --60.6% ------------- BlancoOngeldig 13.2% 5.3% --- 21.1% 31.6% --- 10.5% 13.2% Totaal 17.7% 9.3% 2.1% 22.5% 30.9% 7.0% 8.8% 1.8% 2010 cdH Ecolo MR PS PTB-Go Andere PTB-Go! Andere Blanco Ongeldig cdH Onder de oppervlakte…  De N-VA deed het goed op alle fronten  ¾ kiezers bleef trouw  Grote winst vanuit het VB  Kiezers van zo goed als alle partijen Onder de oppervlakte… 2014 Ecolo FDF MR PS 68.3% 10.3% 14.4% 6.6% ----- 3.7% 52.6% --------- --3.8% 2.3% ------- 13.4% 5.1% 65.2% 5.1% 22.2% 21.2% 8.5% 15.4% 5.3% 69.2% ----- --6.4% 3.8% 9.6% 77.8% 9.1% --5.1% 7.6% 5.1% --60.6% ------------- BlancNul 13.2% 5.3% --- 21.1% 31.6% --- 10.5% 13.2% Total 17.7% 9.3% 2.1% 22.5% 30.9% 7.0% 8.8% 1.8% 2010 cdH Ecolo MR PS PTB-Go Autres PTB-Go! Autres BlancNul cdH Onder de oppervlakte…  Versnippering van links in Wallonië  Ecolo heeft het minst loyale electoraat  Bijna 1 op 10 PS-kiezers stemde voor PTB-Go! Volatiliteit: conclusies  Relatieve stabiliteit in de uitslag  Maar grote kiezersstromen  Vooral tussen ideologisch verwante partijen  Sterk versplinterd partijlandschap en nauwelijks nog trouwe kiezers CONFIANCE ET SATISFACTION VERTROUWEN EN TEVREDENHEID: Marc Hooghe (KU Leuven) Emilie van Haute (ULB) “Vlaming vertrouwt Di Rupo niet” Twee op drie Vlamingen vertrouwt Elio Di Rupo niet. Niet meer dan 14 procent gelooft dat Di Rupo als premier zal doen wat nodig is voor Vlaanderen. Het onderzoeksbureau Ipsos deed een peiling in opdracht van De Morgen, VTM, Le Soir en RTL. Het gaat om een internetpeiling die is afgenomen bij 750 Vlamingen. Het onderzoek gebeurde aan de vooravond van het afronden van het begrotingsakkoord. Uit de resultaten blijkt dat de Vlaming erg weinig vertrouwen heeft in Elio Di Rupo. Twee op drie Vlamingen vertrouwt Di Rupo niet en amper 14 procent gelooft dat de PS-premier zal doen wat nodig is voor Vlaanderen. In Wallonie zijn de resultaten van het onderzoek het perfecte tegenbeeld van die in Vlaanderen. Twee derde van de ondervraagden zegt vertrouwen te hebben in Di Rupo. Tevredenheid en vertrouwen Satisfaction et confiance 1) Tevredenheid: evalutie van het gevoerde beleid, kan snel evolueren. Satisfaction: évaluation des politiques menées – peut évoluer rapidement 2) Confiance: attitude plus ancrée vis-à-vis du système politique et des institutions Vertrouwen: meer fundamentele attitude: basisattitude ten opzichte van het politieke systeem 1) Degré de satisfaction / Tevredenheid Gouvernement régional 3,21 Régions Différence Wallonie Flandre significative 3,02 3,40 *** Gouvernement fédéral 3,08 3,08 3,09 Union européenne 2,83 2,67 2,99 Total Satisfaction (1-5) *** Moyenne 3,04 2,92 3,16 *** Partirep 2014. Données non pondérées ; Echelle de satisfaction : (1) très insatisfait à (5) très satisfait * p<0,05 ; ** p<0,01 ; *** p<0,001 België Tevredenheid met… (Schaal 1-5) Regionale regering Federale regering Europese Unie Gemiddelde 3,21 3,08 2,83 3,04 Wallonië 3,02 3,08 2,67 2,92 Vlaanderen Signif. 3,40 *** 3,09 2,99 *** 3,16 *** 1) Degré de satisfaction / Tevredenheid Gouvernement régional 3,21 Régions Différence Wallonie Flandre significative 3,02 3,40 *** Gouvernement fédéral 3,08 3,08 3,09 Union européenne 2,83 2,67 2,99 Total Satisfaction (1-5) *** Moyenne 3,04 2,92 3,16 *** Partirep 2014. Données non pondérées ; Echelle de satisfaction : (1) très insatisfait à (5) très satisfait * p<0,05 ; ** p<0,01 ; *** p<0,001 België Tevredenheid met… (Schaal 1-5) Regionale regering Federale regering Europese Unie Gemiddelde 3,21 3,08 2,83 3,04 Wallonië 3,02 3,08 2,67 2,92 Vlaanderen Signif. 3,40 *** 3,09 2,99 *** 3,16 *** 2) Confiance/ Vertrouwen Total Confiance (0-10) 2014 2009 Régions Différence Wallonie Flandre significative Police 5,75 - 5,63 5,87 ** Mouvements sociaux 5,38 - 5,16 5,59 *** Gouvernement régional 5,36 5,78 5,04 5,69 *** Parlement régional 5,31 5,60 5,02 5,61 *** Gouvernement fédéral 5,13 5,07 5,15 5,11 Parlement fédéral 5,09 5,08 5,05 5,12 Union européenne 4,86 - 4,70 5,04 *** Justice 4,80 - 4,92 4,68 * Mandataires politiques 4,57 4,66 4,54 4,59 Partis politiques 4,47 4,53 4,24 4,71 *** Médias 4,32 5,01 - 4,17 4,88 4,47 5,15 * *** Moyenne 5,13 2) Confiance/ Vertrouwen Total Confiance (0-10) 2014 2009 Régions Différence Wallonie Flandre significative Police 5,75 - 5,63 5,87 ** Mouvements sociaux 5,38 - 5,16 5,59 *** Gouvernement régional 5,36 5,78 5,04 5,69 *** Parlement régional 5,31 5,60 5,02 5,61 *** Gouvernement fédéral 5,13 5,07 5,15 5,11 Parlement fédéral 5,09 5,08 5,05 5,12 Union européenne 4,86 - 4,70 5,04 *** Justice 4,80 - 4,92 4,68 * Mandataires politiques 4,57 4,66 4,54 4,59 Partis politiques 4,47 4,53 4,24 4,71 *** Médias 4,32 5,01 - 4,17 4,88 4,47 5,15 * *** Moyenne 5,13 Tevredenheid en vertrouwen per partij (Vlaanderen) Gemiddelde vertrouwen (010) Gemiddelde Tevredenheid (1-5) CD&V 3,42 5,72 SP.A 3,39 5,47 Open VLD 3,25 5,24 Groen 3,18 5,29 N-VA 3,00 5,00 PVDA+ 2,90 5,01 Vlaams Belang 2,51 4,40 Vote blanc ou nul 2,67 3,63 Satisfaction et confiance par parti (Wallonie) Tableau 4. Satisfaction et confiance au sein de l’électorat des différents partis : Wallonie Partirep 2014. Données non pondérées ; Sign *** p<0,001 Satisfaction moyenne (1-5) Wallonie Confiance moyenne (0-10) PS 3,13 5,29 CDH 3,08 5,21 FDF 3,03 5,18 Écolo 2,98 5,38 MR 2,79 4,76 PTB-Go! 2,65 4,34 Parti populaire 2,56 4,43 Vote blanc ou nul 2,36 3,10 Vertrouwen in federale regering blijft stabiel Niveau de confiance stable envers le gouvernement fédéral Niveau de confiance envers les gouvernements régionaux en déclin Vertrouwen in regionale regering daalt Opinion(s) publique(s), familles politiques et formations de coalition Publieke opinie(s), politieke ‘families’ en de coalitieformaties Benoît Rihoux (UCL) Stefaan Walgrave (UA) Conrad Meulewaeter (UCL) Christophe Lesschaeve (UA) Publieke opinie(s) / Opinion(s) publique(s)  11 propositions / stellingen < 5,5%  5,5% < 12 stellingen / propositions <11,2%  7 propositions / stellingen > 11,2% Familles politiques / politieke ‘families’ CDH CDH Écolo MR PS FDF CD&V Groen Open VLD 69 % 77 % 73 % 75 % 58 % 60 % 59 % 69 % 58 % 60 % 76 % 66 % 54 % 76 % 45 % 68 % 40 % 65 % 66 % 60 % 52 % 66 % 55 % 59 % 65 % 64 % 73 % 55 % 69 % 46 % 56 % 61 % 53 % 65 % 51 % 64 % 60 % 65 % 68 % 53 % 77 % 46 % 50 % 67 % 52 % Écolo 69 % MR 77 % 60 % PS 73 % 76 % 65 % FDF 75 % 66 % 66 % 65 % CD&V 58 % 54 % 60 % 64 % 56 % Groen 60 % 76 % 52 % 73 % 61 % 64 % Open VLD 59 % 45 % 66 % 55 % 53 % 60 % 53 % SP.A 69 % 68 % 55 % 69 % 65 % 65 % 77 % 50 % N-VA 58 % 40 % 59 % 46 % 51 % 68 % 46 % 67 % SP.A N-VA 52 % Coalities / coalitions (1) Wallonie Proximité idéologique Nombre de sièges au Parlement wallon Nombre de propositions communes en % PS/CDH 44 / 56 78,6 43 / 75 PS/MR 36 / 56 64,3 55 / 75 MR/CDH/Écolo 31 / 56 55,4 42 / 75 Coalities / coalitions (2) Vlaanderen Ideologische afstand Aantal gemeenschappelijke stellingen % Aantal zetels in het Vlaams Parlement N-VA/CD&V 38 / 57 66,7 70 / 124 N-VA/CD&V/Open VLD 26 / 57 45,6 89 / 124 CD&V/Open VLD/ SP.A 20 / 57 35,1 64 / 124 N-VA/Open VLD/Groen 17 / 57 29,8 72 / 124 N-VA/Open VLD/SP.A 16 / 57 28,1 80 / 124 N-VA/SP.A/Groen 4 / 57 7,0 71 / 124 Coalities / coalitions (3) Bruxelles PS/MR MR/CDH/FDF PS/CDH/FDF PS/CDH/Écolo PS/Écolo/FDF MR/Écolo/FDF Proximité idéologique Nombre de propositions communes en % 37 / 53 69,8 35 / 53 66,0 33 / 53 62,3 30 / 53 56,6 26 / 53 49,1 24 / 53 45,3 Nombre de sièges au Parlement bruxellois 39 / 72 39 / 72 42 / 72 38 / 72 41 / 72 38 / 72 Coalities / coalitions (4) Brussel Proximité idéologique Nombre de propositions communes en % Nombre de sièges au Parlement bruxellois N-VA/CD&V/Open VLD 32 / 53 60,4 10 / 17 N-VA/SP.A/Groen 28 / 53 52,8 9 / 17 Open VLD/CD&V/Groen 26 / 53 49,1 10 / 17 Open VLD/SP.A/Groen 25 / 53 47,2 11 / 17 N-VA/Open VLD/Groen 24 / 53 45,3 11 / 17 CD&V/Open VLD/SP.A 24 / 53 45,3 10 / 17 N-VA/Open VLD/SP.A 23 / 53 43,4 11 / 17