Les 5B Ontdekkers en Hervormers BEELD

Manon de Roode
Les 5B
Ontdekkers en Hervormers
BEELD
Spaanse kanonskogels
Voorkennis
De leerlingen zijn op de hoogte van de 80-jarige oorlogen in het bijzonder de strijd
tussen de Geuzen en Spanjaarden. Zie juniorcanon Voorne-Putten.
Korte lesinhoud
De leerlingen leren kogels/bollen ruimtelijk tekenen.
Voorbereiding
Het is handig om zelf de beginselen van een 3D bol te kunnen tekenen. Zie bijlage.
De schaduw moeten ze niet belijnen!! maar een vlak schetsen.
Ruimte
Teken- of handvaardigheidslokaal
Klaslokaal
Tijd
45 - 60 minuten
Deze les is ook uit breiden, zie bijlage.
BEELD
Benodigdheden
Digi-bord
Afbeeldingen van kogels
Zachte HB potloden
Schetspapier A4 voor de oefening
Schetspapier A3 voor eind tekening
gum
Les 5B Ontdekkers en hervormers
Lesdoelen
De leerlingen leren dat er verschillende potloden zijn van heel hard H en heel zacht B 6,
ertussenin zit HB.
De leerlingen leren grijswaarden te tekenen.
De leerlingen leren het verschil tussen plat en ruimtelijk door licht en donker te
hanteren.
De leerlingen leren ook de schaal verhoudingen van klein en groot.
Manon de Roode
DE LES
Inleiding
Les 5 B
Ontdkkers en hervormers
BEELD
Het was 31 maart, koud en donker,
opeens klonk er een enorme knal, een schot…
De mensen wisten dat dát een kanonschot was en keken omhoog en wachten
ineengedoken af op de plof of dreun…maar die bleef uit, of toch? Wat vloog daar langs
de maan?…
Kern
De leerkracht laat een kanonskogel zien, wat valt jullie op? -Afb. 1
De kogel is niet helemaal glad, hij is ruw.
De kleur is zwart/grijs
Glimt de kogel?
Hoe zie je nou dat de kogel in het echt 3D is en niet plat? Door het licht en schaduw.
De leerkracht laat schema van plasticiteit licht en donker zien. (zie bijlage, afb. a, b, c,
d.)
Vraag wat hun opvalt, lichtbron en schaduw.
1 oefening in grijswaarden
Voordat we een echte kanonskogel gaan tekenen, gaan we eerst een oefening met een
heel zacht potlood maken, op een A4 (van licht naar donker zie afb. c) Zie ook afb. a, b,
c, d. op digibord.
2 tekenen van de echte kogel met een schaal object erbij
Deel de A3 velletjes uit en vertel dat we nu de kogel gaan tekenen,
kijk nogmaals naar het schema op het digibord.
Waar komt het licht vandaan?
Heeft de kogel ook schaduw?
Teken nu de kogel met hele lichte grijzen tot hele donkere grijzen.
En hoe weten we nu hoe groot de kogel is? Afb. 2, 3, 4.
Jij bepaalt hoe groot de kogel wordt! Door er iets bij te tekenen, kijk naar de afb. met
kogel en luciferdoosje.
Hoe kun je de kogel nou nog groter maken? Door bv. een heel klein mensje erbij, en als
je nou een heel groot mens erbij tekent? Wat gebeurt er dan? Wordt de kogel weer heel
klein.
Teken na eerst de kanonskogel getekend te hebben, iets erbij waardoor je kunt zien hoe
groot de kogel is.
Je mag zelf weten wat.
Manon de Roode
Afsluiting
De leerkracht hangt de A5 velletjes aan de wand en bespreekt met de kinderen, welke
kanonskogel heel echt lijkt. Waar schijnt het licht op de kogel?
Hebben ze ook schaduw?
Kun je zien hoe groot de kogel is? En waardoor? Is er ook een heel klein kogeltje erbij?
Kun je deze techniek ook toepassen op andere voorwerpen?
Ja, alles wat rond is, van doperwtjes tot parelkettingen, van kogel tot planeten, manen
en zonnen.
Les 5B
Ontdekkers en hervormers
BEELD
Manon de Roode