graduaatsopleiding • leerkracht rooms-katholieke

GRADUAATSOPLEIDING • LEERKRACHT ROOMS-KATHOLIEKE GODSDIENST • SECUNDAIR ONDERWIJS
D
De leraar rooms-katholieke godsdienst gaat het gesprek aan met jongeren over geloof en leven.
Dat is een boeiende en uitdagende opdracht. Je voelt de hartslag van een plurale cultuur.
Het godsdienstonderwijs wil jongeren in hun zoektocht naar zin en perspectief in contact
en in gesprek brengen met de rijkdom van de Bijbels-christelijke traditie. Een degelijke
vakinhoudelijke en vakdidactische scholing is dan ook onmisbaar. In het hart van elke
opvoeding staat het getuigenis. Dat is zeker waar voor het godsdienstonderwijs. Doorheen de
opleiding krijg je volop de kans om voor jezelf geloof te (her)ontdekken en erin te groeien.
3
I
Inhoud
1. Diploma en lesbevoegdheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pag. 5
2. Programma van de opleiding.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pag. 6
• Vakinhoudelijk gedeelte
• Seminaries vakdidactiek
• Onderwijsstage
• Evaluatie
• Vrijstellingen en studieduurvermindering
3. Programma 2014-2015. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pag. 11
4. Praktische info. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pag. 13
5. Nuttige contactgegevens.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pag. 14
4
D
1. Diploma en lesbevoegdheid
Deze opleiding is bedoeld voor kandidaat-godsdienstleerkrachten die reeds beschikken over een bewijs van
pedagogische bekwaamheid, gekoppeld aan een academische Master, een professionele Bachelor of een
diploma van hoger onderwijs van het korte of het lange type.
De kandidaten verwerven het diploma van gegradueerde voor het godsdienstonderricht (officiële benaming:
gegradueerde voor het godsdienstonderricht in het lager secundair onderwijs). Dit diploma wordt als
wetenschappelijke titel toegekend en geeft officieel erkende onderwijsbekwaamheid voor het vak
Rooms-Katholieke Godsdienst op het niveau van het eerder behaalde pedagogische diploma.
•
Houders van een academische Master of een diploma van hoger onderwijs van het lange type
met een bewijs van pedagogische bekwaamheid verwerven een vereist bekwaamheidsbewijs voor
de eerste, tweede, derde en vierde graad van het S.O., het Bu.S.O. en het hoger onderwijs.
•
Houders van een professionele Bachelor of een diploma van het korte type met een bewijs van
pedagogische bekwaamheid verwerven een vereist bekwaamheidsbewijs voor de eerste en tweede
graad van het S.O., de derde en vierde graad van het B.S.O. en het Bu.S.O.
De eventuele tewerkstelling in het godsdienstonderricht of de uitbreiding van de onderwijsopdracht met
lestijden godsdienst gebeurt door de inrichtende macht van de school op voordracht van de kerkelijke
overheid (godsdienstinspectie). Voor alle info, zie www.idkg.be – rubriek: solliciteren.
5
P
2. Programma van de opleiding
De opleiding loopt op zaterdagvoormiddagen (vakinhoudelijk gedeelte) en woensdagnamiddagen
(vakdidactisch gedeelte). Ze kan op twee jaar afgewerkt worden, maar kan ook gespreid worden
over meerdere jaren.
De opleiding omvat volgende onderdelen:
• Vakinhoudelijk gedeelte
De kandidaten volgen 2 vakken uit de studiegebieden :
Bijbel
Geloofsleer
Sacramenten en liturgie
Christelijke ethiek
Spiritualiteit
Pastoraaltheologie/Wereldgodsdiensten
De kandidaten volgen ook twee seminaries.
6
J
tot en met 2016-2017
8 weken
8 weken
4 weken
8 weken
Pauzeweek
Pauzeweek
2014-15 jaar A
Geloofsleer: Sacramenten en liturgie:
Seminarie: Spiritualiteit: De God
Het verbond vieren:
Psychologie en Geloof op zoek naar rede
van de Schriften
eucharistie en verzoening spiritualiteit
Pastoraaltheologie:
Bijbel: Christelijke ethiek: Spreken van God: sleutelteksten
Leren lezen in de evangeliën
Leven in de navolging
over catechese en verkondiging
Pauzeweek
Pauzeweek
2015-16 jaar B
Geloofsleer: Sacramenten en liturgie:
Bijbelseminarie
Spiritualiteit:
Jezus
Thuiskomen in de liturgie Een tekst uit het
In Gods nabijheid:
de Gezalfde
Nieuwe Testament
het gebed van de christen
Geloofsleer:
Gods Geest en de Kerk
Spiritualiteit:
Historische mijlpalen:
spirituele figuren
Bijbel: Christelijke ethiek:
Christen worden Actuele ethische vragen
met Paulus
2016-17 jaar C
Sacramenten en liturgie:
In Gods Geest: doopsel en vormsel
Pauzeweek
Pastoraaltheologie: ‘Gij hebt Mij bezocht’:
een diaconale Kerk
Pauzeweek
Bijbel:
Christelijke ethiek: Leren lezen
In relatie schiep Hij hen
in het Oude Testament
Bijbelseminarie
Een tekst uit het
Oude Testament
Wereldgodsdiensten:
God in veelvoud? Kennismaking
met de wereldgodsdiensten
7
• Godsdienstdidactische seminaries
De kandidaten volgen gedurende twee jaar de godsdienstdidactische seminaries op woensdagnamiddagen.
De seminaries zijn opgevat als interactieve leermomenten waarbij inhoud en vorm ‘goesting’ doen krijgen voor
een verdiepend en dynamisch godsdienstonderwijs. Er zijn oefensessies en aanzetten tot begeleid zelfstandig leren.
In het tweede jaar werkt elke student een rijk inhoudelijk en pedagogisch-didactisch lesproject uit.
Onderdelen van dit lesproject worden in de groep afgetoetst
Eerste jaar: 9 woensdagmiddagen
• Juridisch kader van het vak,
• Visie van de Belgische bisschoppen op het RK-godsdienstonderwijs,
• Verkenning van het leerplan: pedagogisch-didactische grondopties, leerplandoelen per graad en per jaar, evaluatie
• Inoefenen van vakspecifieke werkvormen
• Kennismaking met leermiddelen voor het vak
• Bijbeldidactiek
• Beelddidactiek
• Het vak in de schoolcontext: jaarplan, vorderingsplan, evaluatie
Tweede jaar: 7 woensdagmiddagen (vanaf 2015-2016)
• Integratie van visies en werkvormen: uitwerken van lesproject + microteaching
8
• Onderwijsstage
De kandidaten lopen een beperkte onderwijsstage en worden hiervoor toegewezen aan een ervaren leerkracht
die hen als individuele mentor begeleidt. De stage omvat drie opdrachten:
- een gesprek met de mentor over de visietekst
- twee observatielessen in de klas van de mentor
- drie stagelessen onder begeleiding van de mentor
Aan de verantwoordelijken van het HDGI komt de eindbeoordeling van de onderwijsstage toe.
De omvang van deze stage kan uitgebreid worden, rekening houdend met de aard van het reeds behaalde
pedagogisch getuigschrift en met de reeds opgedane onderwijservaring.
• Evaluatie
Na elk vak uit het vakinhoudelijk gedeelte kan de kandidaat examen afleggen. Examens kunnen ook afgelegd
worden in de examenzittijden van juni en augustus. Na het eerste jaar van de vakdidactische seminaries wordt
een examen afgelegd. Het tweede jaar wordt geëvalueerd aan de hand van opdrachten.
Voor elk van de examens, voor het vakdidactisch seminarie en voor het lesproject moet de kandidaat 50% behalen.
Alle examenresultaten worden opgenomen in een jaarlijks studierapport.
9
• Vrijstellingen en studieduurvermindering
Wie met vrucht het examen aflegt van de leergangen met regelmaat gevolgd aan de Theologische Academie
te Brugge, wordt vrijgesteld voor de parallelle vakken in de graduaatsopleiding aan het Hoger Diocesaan
Godsdienstinstituut.Wie inschrijft voor de graduaatsopleiding kan er ook voor opteren de parallelle cursussen in
Brugge te volgen.
Het Hoger Diocesaan Godsdienstinstituut heeft een samenwerkingsverband met de Faculteit Godgeleerdheid en Religiewetenschappen van de K.U. Leuven.Wie de graduaatsopleiding heeft gevolgd en de graad van
‘bachelor in de godgeleerdheid en religiewetenschappen’ wenst te behalen, krijgt een aanzienlijke studieduurvermindering.
Kandidaten kunnen op basis van hun vooropleiding overdrachten of vrijstelling vragen van een of meer
programmaonderdelen.
10
P
De lesvoormiddag start om 8.45u met een gezamenlijk gebedsmoment
Za VM
9.00u-10.40u
10.50u-12.30u
06/09Geloofsleer: De God van de Schriften Pastoraaltheologie: Spreken van God –
(Lode Aerts)
Over catechese en verkondiging (Peter Malfliet)
13/09
20/09
27/09
04/10
11/10
18/10
25/10
De God van de Schriften is noch een kille heerser, noch
een vage kracht. Hij is anders. De mysterieuze Godsnaam
laat zich verstaan vanuit Israëls ervaring en vanuit Jezus’
leven waarin de liefde overwint. Jezus sprak God aan als
Vader. Om God echt te leren kennen, ben je aangewezen
op wat mensen kunnen doen in Jezus’ Geest.
01/11
08/11
15/11
22/11
29/11
06/12
13/12
20/12
10/01
17/01
Herfstvakantie
Pauzeweek
Sacramenten en liturgie: Het verbond vieren – eucharistie
en verzoening (Joris Polfliet)
Wat God in Jezus heeft gedaan, gebeurt nog steeds langs
zijn leerlingen. In broze tekens en schamele woorden
raakt zijn liefde telkens weer de wereld. Als de Schriften
worden ontsloten, als het brood wordt gebroken, als een
woord van vergeving tot jou wordt gesproken, is Christus
vandaag aan het werk. Dat is de wondere kracht van Gods
sacramenten.
24/01
Niemand is als christen geboren. Je kunt het wel worden, maar dan moet je de kans krijgen om het geloof te
leren kennen. Daartoe moeten christenen ‘spreken van
God’. Hoe kan dat vandaag? Hoe kunnen ze het evangelie bekendmaken aan tijdgenoten? Wat betekent het als
christenen “leerling-missionarissen” te zijn (Paus Franciscus
in De vreugde van het evangelie, nr.120)?
Bijbel: Leren lezen in de evangeliën (Bianca Lataire)
Christelijk leven en geloof missen hun fundament zonder
het relaas over Jezus door de evangelisten. Maar het zijn
vier verschillende auteurs met heel eigen accenten. Ze
bieden een veelkleurig portret van Jezus. Hoe kun je hun
fundamentele teksten lezen en begrijpen? En is alles wat
ze schrijven waar?
Pauzeweek
11
Seminarie: Spiritualiteit en psychologie
(coördinatie: Lode Aerts en Peter Malfliet, mmv Bernard Pottier, Marc Calmeyn en Erik Galle)
31/01
07/02
14/02
28/02
De mens is een complex wezen. Sedert Sigmund Freud zijn we ons bewust van de kracht van het onbewuste en van
de driften en verlangens die het mens-zijn sturen. Godsdienstigheid wordt dan verdacht. Is het slechts ‘sublimatie’ van
narcistische verlangens? Of – zoals enquêtes vandaag soms beweren – maakt geloof de mens net gelukkiger? Wat betekent dan ‘geluk’?
In dit seminarie wordt de verhouding spiritualiteit en psychologie onderzocht. Dat gebeurt op basis van lezing en bespreking van toegankelijke teksten uit de christelijke traditie en met inbreng van experten uit het domein van theologie
en psychologie, maar ook van psychotherapie en psychiatrie.
07/03
14/03
21/03
28/03
25/04
02/05
09/05
23/05
Spiritualiteit: Geloof op zoek naar rede
(Piet Raes)
Spiritualiteit helpt Westerse christenen weer open
te komen voor de werking van Gods Geest. Die
leidt niet tot vrome onnadenkendheid. De Geest is
de beste vriend van je gezond verstand. Als je door
Jezus’ Geest wordt geraakt, wil je die meer leren
kennen. En je verstandelijke verkenningen verdiepen
weer je vertrouwen, zoals in elke relatie.
Christelijke ethiek: Leven in de navolging
(Geert De Cubber)
Jezus heeft ons menselijk leven gedeeld. Hij ging al weldoende rond, vol vertrouwen op zijn Vader. Het christelijk
geloof is een bron van diepe humaniteit. Hoe kun je echt
vrij worden? Hoe kun je het goede bereiken? Waar krijg je
uitzicht als je botst op kwaad, zonde en schuld?
De vakdidactische seminaries voor kandidaat-godsdienstleraren vinden plaats op woensdagnamiddagen
van14.00u tot 17.30u: Jaar 1: 17/09, 24/09, 8/10, 22/10, 12/11, 19/11, 04/02, 11/02 en 25/02
Jaar 2: 17/09, 24/09, 8/10, 22/10, 12/11, 19/11, 04/02 en 11/02
12
P
4. Praktisch
Tijdens de verbouwing van het Diocesaan Seminarie in de Biezekapelstraat 2, vinden de lessen
plaats in de gebouwen van de Vrije Handelsschool Sint-Joris, Gildestraat 17 in Gent.
Alle verdere informatie over opleidingen en cursussen, vind je op www.hdgi.be
Voor meer info en voor inschrijvingen kan je terecht bij directeur Jürgen François,
Bisdomplein 1, 9000 Gent, 0476 46 00 98, [email protected].
Voorafgaand aan de inschrijving is er een gesprek met de directeur.
Kostprijs: 42 EURO per vak uit het vakinhoudelijk gedeelte (14 vakken in totaal),
84 EURO per jaar voor het vakdidactisch seminarie (2 jaar) en 15 EURO voor de stagebegeleiding.
Totale kostprijs van de opleiding: 786 EURO, drukwerk inbegrepen.
Voor deze (beroeps)opleiding worden opleidingscheques aanvaard.
13
N
5. Nuttige contactgegevens
HDGI - www.hdgi.be
Jürgen François, directeur, Bisdomplein 1, 90000 Gent, [email protected] , 0476 46 00 98
Leen Vanwynsberghe, secretariaat, Nederpolder 24, 9000 Gent, [email protected], 0493 514 333
Docenten van het vakdidactisch seminarie
Marie-Ann De Cocker, [email protected] , 09 231 69 51
Veronique Malfrere, [email protected], 047549 28 59
Paul Van Haute, [email protected], 09 349 13 72
Opvolging van de stage
voor West-Vlaanderen: Mieke Caes, [email protected], 056 32 08 83 of 0476 54 35 24
Voor Oost-Vlaanderen: Paul Van Haute, [email protected], 09 349 13 72
Inspecteurs-adviseurs r.-k. godsdienst s.o.
Bisdom Gent: www.kogent.be/godsdienstinspectie
Bisdom Brugge: www.dpbbrugge.be/rkgodsdienst
Andere bisdommen: www.idkg.be/solliciteren
Algemene websites: www.godsdienstleerkrachtworden.be en www.godsdienstonderwijs.be (THOMAS-website)
Het HDGI heeft een samenwerkingsovereenkomst met de specifieke lerarenopleiding (SLO) in
CVO KISP te Gent, www.kisp.be. De godsdienstdidactische seminaries in het HDGI kunnen als seminarie gelden in de SLO en
ook stage-uren kunnen gedeeltelijk samenlopen.
14