leven - Yulius Academie

nd leven
nederlands dagblad
woensdag 14 mei 2014
wonen – games – boeken – mode – koken – gezondheid – jeugd – opvoeding
Gameverslaafd
Simon Kroeske ging in therapie
▶ pagina 8
Wat Máxima draagt, fascineert Josine Droogendijk
Koninklijke kleding
▶ pagina 4
Gadget
Een selfie maken met een
ShutterBall
▶ pagina 6
jong
Milkshakes
Zo maak je ze
▶ pagina 11
2
nd leven
woensdag 14 mei 2014
lifestyle
in gesprek met Gert-Jan Segers
Martha Aalbers beeld Ruben Timman / nowords.nl
instagram
beeld Vincent Verhoeven
Instagram is een app waarmee je foto’s kunt maken en
bewerken. Ook kun je de foto’s meteen delen met andere
mensen op Instagram. Bent u ook actief op Instagram en mag
het Nederlands Dagblad u volgen? Stuur een mailtje naar
[email protected] met uw accountnaam en telefoonnummer.
Vincent Verhoeven (@vcnt96) zet vooral natuurfoto’s op Instagram. Bij deze foto
sprak de weerspiegeling van de bomen in het water hem vooral aan. ‘De foto is
gemaakt bij een klein meertje rondom het gebied van Anna’s Hoeve, bij Hilversum-Oost. Het is een bijzondere plek. Het ligt aan een aardig drukke weg, maar
wanneer je via een klein paadje naar beneden loopt, is het er toch rustig en
zijn de auto’s haast niet te horen.’
boek
Dick Schinkelshoek Tuinieren met Maarten ‘t Hart
Ben je een beetje trendgevoelig, dan
heb je vandaag een moestuin. Eigen
groenten verbouwen geeft een
gevoel van duurzaam leven en – voor
Nederlanders belangrijk – geld
besparen. Maartens moestuin, nu op
televisie, haakt in bij deze trend.
Schrijver Maarten ’t Hart, vooral
bekend door de plastische manier
waarop hij met zijn gereformeerde
verleden afrekende, verbouwt in de
serie spitskool, spinazie en nog veel
meer.
Bij de serie heeft ’t Hart zijn boek De
groene overmacht (2004) uitgebreid
en opnieuw uitgegeven. Het zijn
onderhoudende stukjes ‘voor iedereen met of zonder groene vingers’
over bonen en aalbessenstruiken,
zijn bokjes en zijn kippen, de zware
zeeklei en het voortwoekerende
onkruid (‘vuil’). Helaas moet de man
het ook voortdurend over politiek
hebben. De sneren die christenen
van hem gewend zijn, slingert hij in
De groene overmacht vooral naar het
hoofd van de bio-industrie, vleeseters (mensen met ‘ware doodsverachting’) en het CDA (een afkorting
voor ‘Criminele Dieren Afslachters’).
Die fragmenten komen bovendien
overduidelijk uit 2004, kort na de
‘Wijn breng ik naar
Gert-Jan Segers (44) is getrouwd
en heeft drie dochters (15, 14 en 10
jaar). Hij is politicoloog en Tweede
Kamerlid voor de ChristenUnie
sinds 2012. Hoe denkt hij over
geld, geluk, gezondheid en geloof?
gezondheid
geld
‘Een gezond leven betekent voldoende bewegen,
op gezette tijden eten en voldoende slapen. Op
alle drie de punten kan ik mijn leven nog wel
wat beteren sinds ik in de Kamer zit. Ik heb te
weinig tijd om te sporten. Ik hou van squashen.
Hardlopen vind ik deprimerend; wat doelloos voor
je uit hollen. Met squashen kun je echter winnen
en punten scoren. ’s Avonds onregelmatig eten
hoort ook bij het Kamerleven. Daarom is ‘s ochtends de dag samen met het gezin beginnen heilig
voor mij. Ik geniet van mijn werk en dan kun je
het ook weleens met korte nachtjes doen. Een
paar nachten vijf uur slapen kan ik wel hebben,
maar daarna moet ik wel weer een goede nacht
maken.’
‘Geld is wat mij betreft het minst belangrijke
onderwerp in deze rubriek. Geld stelt me in staat
mijn gezin te onderhouden, soms met minder, op
dit moment met meer. Een gevolg is dat ik nu ook
meer kan weggeven. Ik heb geen luxe hobby’s of
uitspattingen. Ik moet er fatsoenlijk uitzien, maar
kleding kopen is niet mijn hobby. Vakanties vind
ik wel heel erg belangrijk, zeker nu. We hebben
net een zomervakantie van drie weken geboekt.
Dat zie ik als een investering in het gezin, iets
waar we hopelijk lang op terug kunnen kijken.’
geloof
‘Mijn geloof omvat alles. Door een sterfgeval werd
ik pas weer bepaald bij de eindigheid van mijn
leven, dat Christus mijn enige troost is in leven en
sterven. Dat God mijn naam kent, en dat mijn
leven geborgen is in Christus, daarmee staat of
valt alles voor mij. Ik ben trouw in zaken als kerkgang en dagelijks Bijbellezen, want die rituelen
brengen je telkens terug bij God en het evangelie.
Ik zit op een gebedsgroep binnen de partij, het is
een voorrecht om christelijke collega’s te hebben.
Ik vind dat iedereen minimaal een taak binnen de
kerk moet hebben. Daarom leid ik eens in de
zoveel tijd de kinderen van groep 5 en 6 tijdens
het Kinderkwartier in onze gemeente, Kruispunt
in Amersfoort.’
geluk
‘Als ik vrede heb met God en met mijn vrouw en
kinderen, ben ik gelukkig. Dat is geen statisch
gegeven natuurlijk, relaties zijn altijd in beweging.
Is die basis goed, dan deert een stevig politiek
debat of uitgescholden worden – online of offline
– mij niet. Verder maakt het doen waartoe je
geroepen bent mij gelukkig. Muziek van Bach of
U2, of een prachtige kerkdienst, geeft soms ook
een moment van geluk. Dat kan als een lichtstraaltje uit de hemel voelen.’
▶▶ ‘P.S.: Wat nog altijd te weinig mensen weten, is
dat ik al 25 jaar geen alcohol drink. Toen ik student
was en zag wat de desastreuze effecten van alcohol
konden zijn, heb ik besloten niet te drinken. Ik
krijg echter veel flessen wijn als bedankje voor
spreekbeurten en dergelijke. Met kerst breng ik al
die flessen naar de Voedselbank voor de
kerstpakketten.’
marktplaats
MKZ-uitbraak (‘de dierenholocaust’).
Als een militante evangelist promoot
hij een vegetarische levensstijl. Vlees
eten is kanker krijgen. Dat simplisme
hindert.
Columniste Beatrijs Ritsema concludeerde ooit in de NRC dat Maarten ’t
Hart ‘de God van zijn jeugd heeft
ingeruild voor de vreugdeloze God
van het vegetarisme’. Ze heeft een
punt. Hij schrijft prachtig over de
Nederlandse natuur en wat je daar
allemaal kunt laten groeien. Maar
helaas kruipt de drammerigheid er
als hardnekkig onkruid doorheen.
Roel Sikkema beeld marktplaats
De groene overmacht.
Tuinieren op de zware
zeeklei
Maarten ’t Hart. Uitg. Arbeiderspers,
Amsterdam 2014. 140 blz. € 12,50
wat: Ligtandem Optima Duett
Prijs: 1.999 euro
bijzonderheden: Op lengte instelbaar
kopen? Hier staat de advertentie: http://tinyurl.com/ligtandem
3
woensdag 14 mei 2014
nd leven
lifestyle
de Voedselbank’
in de keuken
Annemarie Eversdijk beeld uit besproken boek
Een macaron met een puntje
Na een bakboek van Rutger van den Broek,
winnaar van de tv-bakwedstrijd Heel Holland
Bakt, is er nu ook een bakboek dat de naam van
het tv-programma draagt.
Binnenkort komt het programma
Heel Holland Bakt van Omroep Max
weer terug op televisie. Diverse kandidaten gaan daarin de strijd aan voor
de titel Beste thuisbakker van Nederland. Afgelopen jaar bleek de tv-wedstrijd een succes. We zagen hoe
diverse deelnemers brood, koeken en
taarten bakten en hoe hun baksels
soms mislukten.
Het Heel Holland Bakt-boek is een
boek waarmee zowel beginnende
bakkers als gevorderden inspiratie op
kunnen doen. Wie nog nooit een cake
heeft gebakken, ziet hoe eenvoudig
het eigenlijk is. Bij sommige recepten
staat stap-voor-stap uitleg met foto’s.
Denk niet dat alle recepten ook
gemaakt zijn door de deelnemers van
het tv-programma. Eigenlijk is het
een standaard basisbakboek, geschreven door onder meer Linda Collister,
die recepten schreef voor de Britse
voorloper van het programma, The
Great British Bake Off. De Nederlandse
variant is opgeleukt met een paar
recepten uit het programma, wat
Heel Holland Bakt – bakboek voor
thuisbakkers
Linda Collister e.a., Uitg. Kosmos,
Utrecht 2014. 288 blz. € 24,99
foto’s van de deelnemers uit het eerste seizoen en een voorwoord van
Janny van der Heijden en Robèrt van
Beckhoven, de jury van het programma. Dat mag de pret niet drukken, want de grote variëteit aan
recepten en de mooie, duidelijke
vormgeving nodigen uit om aan de
slag te gaan. De ingrediënten die
worden gebruikt, zijn nooit exotisch
of moeilijk te verkrijgen. Behalve als
er over double cream wordt gesproken, dan merk je dat het een oorspronkelijk Engels recept is. Maar er
staat dan ook meteen bij dat je ook
gewoon slagroom kunt gebruiken.
Macarons, die mooie gekleurde
Franse koekjes met een crèmelaagje,
leken me altijd ingewikkeld te
maken. Dat viel mee. Het was alleen
een klus om de koekjes mooi plat
van boven te krijgen. Bij mij bleven
er puntjes aan zitten en de macarons zagen er dus niet zo perfect
afgerond uit als op de foto in het
boek. Wel vielen ze in de smaak.
Ook de rondo’s, een topper uit het
programma, waren een succes. Dit
recept staat op internet: nd.nl/koken.
Pina Colada-macarons
voor ca. 20 macarons
Op Marktplaats wachten miljoenen tweedehands spullen op
een nieuwe eigenaar. Vandaag een ligtandem uit de schuur
van Michiel Nieuwstraten (53) uit Zoetermeer.
Gezellig met z’n tweeën fietsen
Wanneer hebt u deze tandem gekocht?
‘Ongeveer twintig jaar geleden. Mijn vrouw en
ik reden al een tijdje ieder op een ligfiets en het
leek ons wel leuk om dat samen op een fiets te
doen.’
Waarom dan zo’n ligtandem en niet een gewone?
‘Het mooie van een ligfiets is dat je veel sneller
kunt dan op een gewone fiets. We maakten
daarom ook lange ritten, tot wel meer dan honderd kilometer per dag. We gingen er ook mee
op vakantie, want we hebben geen auto.’
Kun je dan gemakkelijk bagage meenemen?
‘Ja hoor, dat kan best. Kijk maar op de foto’s.’
Waarom verkoopt u hem nu dan?
‘We vinden het intussen comfortabeler om
ieder weer op een eigen fiets te rijden.’
Ja, want op een tandem moet je natuurlijk allebei
dezelfde versnellingen gebruiken.
‘Inderdaad, bij deze is dat zo. Maar er zijn ook
tandems waarbij de voorste fietser het voorwiel
aandrijft, en de achterste het achterwiel. Dan
kun je ieder je eigen versnellingen gebruiken.’
In de advertentie staat ook dat de tandem voor
kleine mensen korter gemaakt kan worden. Hoe
zit dat?
‘Het gaat om de afstand tot het zadel en de
trapas. Die is bij deze fiets instelbaar, zodat hij
bij korte mensen korter wordt. Je moet dan wel
wat schakeltjes uit de ketting halen.’
ingrediënten
3 eiwitten van medium biologische eieren, op
kamertemperatuur
225 gram poedersuiker, gezeefd
55 gram gemalen amandelen
(amandelmeel)
45 gram geraspte kokos
100 gram ananas uit blik
(uitlekgewicht)
75 gram fijne kristalsuiker
125 ml slagroom, geklopt
bereiding
Klop de eiwitten met een mixer
tot zachte pieken. Klop geleidelijk de helft van de suiker erdoor
en blijf 2 minuten kloppen tot
het mengsel heel dik en glanzend is. Meng de resterende suiker met de amandelen en het
kokos in een kommetje. Spatel
dit mengsel met een grote metalen lepel door het eiwitschuim.
Schep het schuimmengsel in een
spuitzak en spuit rondjes van 4
cm in doorsnee op de bakplaten.
Druk eventuele pieken plat met
een bevochtigde vingertop en
laat ze 20 minuten rusten, zodat
zich boven de schuimpjes een
velletje kan vormen.
Verwarm de oven voor op 150 °C.
Bak de schuimpjes 14-18 minuten, tot ze gerezen zijn en stevig
aanvoelen. Laat ze volledig
afkoelen op een rooster.
Pureer voor de ananasvulling de
ananas in een keukenmachine
grof en doe hem met de suiker in
een pannetje. Verwarm alles op
matig vuur en roer tot de suiker
is opgelost en het mengsel zo dik
is als jam. Haal de pan van het
vuur en laat de jam afkoelen.
Spatel voorzichtig 4 eetlepes van
de afgekoelde jam door de
geklopte slagroom en plak hiermee steeds twee schuimpjes op
elkaar.
Eet de macarons nog dezelfde
dag op.
4
nd leven
woensdag 14 mei 2014
mooi wonen
Marije Develing beeld Het Kabinet
Zaterdag hoopt onze koningin 43 jaar te worden. Waar
ze ook komt, de belangrijkste vraag is altijd: wat draagt
ze? Josine Droogendijk weet alles van Máxima’s outfits.
Martha Aalbers beeld Dick Vos, novum, ap
Gefascineerd d
Josine Droogendijk-Evers (23) had al jong een fascinatie voor Máxima. ‘Ik begon toen ik twaalf jaar was
met een blog over de prinses. Toen heette mijn blog
Máxima is cool. Later veranderde ik dat in Modekoningin Máxima.’ Op haar blog houdt Josine dagelijks
bij wat de koningin draagt. Haar blog is zeer populair met zo’n tienduizend bezoekers per dag, oplopend tot het driedubbele op een speciale dag, zoals
Koningsdag. Het is niet te doen voor Josine, die in
IJsselmuiden woont, om overal zelf een kijkje te
nemen en ook niet erg praktisch. ‘Ik heb Máxima
een keer of vijftig gezien. Hoe vaker je haar ziet, hoe
minder speciaal het wordt. Je staat voornamelijk te
wachten en nog eens te wachten. Aankomst en vertrek van Máxima nemen hooguit twee minuten in
beslag. Het heeft daarom weinig meerwaarde om
erbij te zijn. Als ik thuisblijf, kan ik al na een paar
minuten op mijn blog zetten wat de koningin gedragen heeft.’
Meer licht met
spiegels in huis
Licht in huis is heerlijk. Daglicht heeft een
positief effect op de gezondheid, het speelt
een essentiële rol in het woongenot. Maar
wat doe je als je huis erg donker is?
Door gebruik te maken van spiegels in huis kun je het daglicht en de
ruimtewerking heel goed beïnvloeden. Spiegels laten een ruimte optisch
groter lijken, ze weerkaatsen het licht en laten het lijken of de ruimte
eindeloos doorgaat. Woon je niet zo groot of heb je een donkere hoek in
huis? Gebruik spiegels in plaats van andere wanddecoratie. Belangrijk
voor het eindresultaat is te weten welke stijl je door wilt voeren. Spiegels zijn er van barokmodellen tot strakke spiegels met of zonder lijst.
Neem de tijd om in winkels of op internet de verschillende stijlen te
vergelijken.
stolpplooien
In een donkere hoek kan een spiegel het effect geven van een extra
raam. Doordat een spiegel de ruimte reflecteert, lijkt deze dubbel zo
groot en wordt het daglicht weerkaatst. Dat effect is krachtiger naarmate de spiegel groter is, het kan zelfs van vloer tot plafond. In mijn
interieuradvies adviseer ik vaak om te kiezen voor grote meubels en een
paar echte blikvangers. Dat heeft veel meer resultaat dan veel kleine
meubels en spulletjes bij elkaar. Laat de wand volledig vrij en hang er
een XXL spiegel op! Bijvoorbeeld achter de bank of aan het einde van de
eettafel.
Is het plafond laag, hang een rechthoekige of ovale spiegel dan verticaal
op, zodat de hoogte van de ruimte geaccentueerd wordt. Het lijkt ineens
hoger. Zijn de plafonds al hoog, dan zou je er ook voor kunnen kiezen
om een spiegel horizontaal op te hangen. Zorg er wel voor dat je niet
steeds jezelf in beeld hebt als je op de bank zit. Je kunt een ruimte ook
breder of langer laten lijken. Een spiegel aan het eind van de hal oogt
alsof de ruimte doorloopt. Spiegels aan de zijkant van een ruimte zorgen
ervoor dat de kamer breder oogt. Probeer het maar, het resultaat is
verbluffend.
Máxima droeg deze jurk van modehuis
Natan op de Antillen, maar ook bij de uitreiking van de Appeltjes van Oranje in 2011.
Modekoningin
i i Máxima
á i
Josine Droogendijk-Evers, Uitg. BBNC,
Amersfoort 2014. 175 blz, € 19,95
Josine geeft niet alleen aan van welke ontwerper de
kleding of de hoed is, maar ook waar het tasje vandaan komt, wie de schoenen gemaakt heeft, en de
oorsprong van de juwelen. Hoe weet ze dat allemaal? Josine: ‘Er zit heel veel in mijn hoofd, ik ben
er ook de hele dag mee bezig, het is gewoon een
kwestie van een goed geheugen. Ik zie bijvoorbeeld
meteen: deze combinatie heeft Máxima eerder
gedragen in 2007 in Bilthoven. Draagt de koningin
bijvoorbeeld een nieuwe rok en zitten er stolpplooien in, dan komt deze rok waarschijnlijk van
modehuis Natan in Brussel. Stolpplooien zijn kenmerkend voor dat modehuis. In boeken vind ik veel
over de historische juwelen die Máxima draagt. Over
nieuwe juwelen geeft de juwelier soms zelf iets vrij
via social media. Zo weten we bijvoorbeeld dat de
gouden armband met edelstenen speciaal voor
Máxima’s veertigste verjaardag is ontworpen door
een juwelier samen met prins Willem-Alexander.
Het is echt een uitzondering dat zulke informatie
vrijkomt.’ Het frustreert Josine weleens dat het
Nederlandse hof, in tegenstelling tot bijvoorbeeld
het Britse of Belgische hof, nooit mededeling doet
over de herkomst van juwelen of kleding. ‘In België
kun je gewoon de woordvoerder van het hof bellen
met vragen over de kleding van koningin Mathilde’,
legt Josine uit. Ten slotte krijgt Josine ook tips over
koninklijke kleding en accessoires van lezeressen
van haar blog: ‘Mijn blog wordt ook gelezen door
vrouwen die Máxima’s leeftijd hebben, en wel iets te
besteden hebben. Zij komen in de duurdere winkels
waar Máxima ook komt en geven mij soms een tip,
over de oorsprong van een sieraad bijvoorbeeld.’
Josine studeerde communicatie aan de CHE in Ede en
is freelance verslaggeefster Koninklijk Huis voor
onder andere de tijdschriften Vorsten, Royals en Terdege. Ook wordt ze steeds vaker gebeld door radio- en
tv-programma’s om commentaar te geven op de kleding van de koningin. ‘Op 30 april 2013 zat ik bijvoor-
Marije Develing is eigenaar van Maison Belle in Apeldoorn.
Ze is interieurontwerper en -stylist en deelt haar passie voor wonen.
maisonbelle.nl
De blauwe jurk van Natan droeg Máxima in 2010 bij de uitreiking van de Appeltjes van Oranje, maar ook bij
het fruitcorso in Tiel (2010) en bij het jubileum van Maastricht School of Management in 2012.
5
woensdag 14 mei 2014
nd leven
lieve monica
oor Máxima’s kleding
beeld op de Dam bij de NOS Radio.’ Ook op de afgelopen Koningsdag was ze te horen en te zien. Vorige
maand kwam haar boek Modekoningin Máxima uit;
een dik fotoboek met teksten over allerlei aspecten
van Máxima’s verschijning: van galajurken tot herdragen kleding, en van haardracht tot schoeisel. Binnen een week was de eerste druk al uitverkocht.
Verjaardagsperikelen
Onlangs nodigde ik per e-mail mensen uit voor mijn verjaardag, zonder
daarin om een reactie te vragen.
Slechts een paar genodigden gaf
aan al dan niet te komen. Bij het
inslaan van de feestboodschappen
hield ik er rekening mee dat de
anderen in ieder geval wel zouden
komen. Toch belde een groot aantal
mensen nog op de dag zelf af. Ik
vond dit niet netjes. Hoe hoort het
eigenlijk? En hoe reageer je
achteraf?
sprankelend
Wat is de kracht van Máxima en waarom zijn wij
toch zo nieuwsgierig naar haar kleding? Josine:
‘Máxima is heel authentiek. Ondanks haar functie
blijft ze zichzelf en bovendien is ze heel ambitieus,
denk aan haar werk voor de VN. Máxima’s uitstraling is echt en sprankelend, zij máákt de kleding
door haar uitstraling. Persoonlijk vind ik haar stijl
heel erg leuk en ik denk dat haar kleding voor heel
veel vrouwen dient als inspiratiebron.’
Josine ziet een duidelijke ontwikkeling in de stijl van
Máxima. ‘Van New Yorkse zakenvrouw gekleed in
broekpakken werd ze een jonge moeder, al dan niet
zwanger, gekleed in lange mantels. Nu is ze koningin, gekleed in mantelpakjes.’
Heeft de stijlvolle koningin ook modemissers?
‘Hoe vaker je haar ziet,
hoe minder speciaal het
wordt.’
‘Iedereen heeft zijn dag weleens niet’, zegt Josine
diplomatiek. ‘Soms denk ik weleens: haal een borstel door je haar of had andere schoenen aangetrokken. Ook moet je niet vergeten dat fotolenzen genadeloos zijn. Wat leuk staat voor de spiegel, kan op
een scherpe foto weleens minder goed uitpakken.
Soms heeft de koningin vreemde keuzes. Zo zie je
haar in vriezend weer met blote armen, of met een
dikke mantel aan als het 20 graden is.’
Zou Máxima Josines blog ook volgen? Het gebeurt
weleens dat Josine schrijft dat ze die of die prachtige
japon nog weleens gedragen zou willen zien. En ja
hoor, een week later komt de betreffende japon uit
de kast. ‘De blog is wel bekend in het paleis, dat
weet ik. Of Máxima het zelf leest, of dat mensen
haar erover informeren, weet ik niet.’ Droogendijk
zou heel graag eens met Máxima willen spreken: ‘Ik
zou haar heel graag willen vragen waarom ze
bepaalde keuzes maakt. Zolang zij zelf niets zegt,
weet je het niet. Daarom zijn er meer vraagtekens
dan uitroeptekens in mijn boek.’
Wat zijn de toekomstplannen van de jonge auteur?
‘Het einddoel was altijd een boek schrijven, gebaseerd op mijn blog. Dat boek is er nu al. Ik ga in
ieder geval door met mijn blog en mijn freelance
verslaggeving.’ De fascinatie met Máxima en haar
kleding is gewoon blijvend. ■
Josine Droogendijk heeft een fascinatie voor de kleding van koningin Máxima. Op haar blog schrijft ze
onder meer over kleding die Máxima opnieuw draagt. Op de voorpagina van deze Leven draagt Máxima
een groene japon, die in 1981 door koningin Beatrix werd gedragen tijdens een staatsbezoek aan België.
De foto werd vorige week gemaakt op Bevrijdingsdag.
Lief feestvarken,
Helaas is dit een bekend fenomeen.
Lang niet iedereen reageert op een
uitnodiging, zelfs niet wanneer hier
duidelijk om wordt gevraagd. De
etiquette is hier duidelijk over: wie
niet of te laat reageert op een uitnodiging, beledigt de gastheer of
-vrouw. Reageer zo snel mogelijk op
een uitnodiging, zeker wanneer u
niet kunt komen. Doe dit per e-mail,
telefoon, sms of hoe dan ook, maar
reageer en doe dit op tijd! De jarige
kan dan eventueel nog iemand
anders in uw plaats uitnodigen.
Bovendien jagen wegblijvers de
gastheer/-vrouw onnodig op kosten
omdat hij/zij meer moet inkopen
dan nodig is. En overgebleven hapjes smaken na een paar dagen ook
niet zo feestelijk meer.
Weet u nog niet of u het feestje kunt
bijwonen? Laat dat dan ook weten.
Hebt u geen zin in het feestje? Het is
onbeleefd dit te laten merken.
Neem dan in ieder geval de moeite
om een acceptabele reden te
bedenken waarom u niet kunt
komen.
Op het laatste moment of zelfs tijdens het feest afbellen is absoluut
not done. Feestvarkens hebben de
neiging kort voor hun feestje druk
bezig te zijn met de voorbereidingen, en tijdens het feestje hebben
zij hun aandacht nodig voor de gasten. Is iemand niet komen opdagen
op uw feestje, laat dan gerust merken dat u hem of haar hebt gemist.
Vraag bijvoorbeeld of uw uitnodiging wel goed is aangekomen. Is dit
het geval, geef dan aan dat u het
jammer vindt dat u geen reactie
hebt ontvangen.
Ik wens u voorbeeldige
verjaardagsgasten!
Kan ik ergens mee helpen op het
gebied van etiquette, levensstijl en
omgangsvormen? Stuur uw vraag naar:
[email protected]
De rode jas van modehuis Natan droeg Máxima bij verschillende gelegenheden: een bezoek aan Dick Bruna
(2005), een werkbezoek aan Tilburg (2007) en bij de bedankfoto na de geboorte van prinses Ariane (2007).
6
nd leven
woensdag 14 mei 2014
digitale trends
Met de ShutterBall, een zelfontspanner, wordt
het maken van selfies nog makkelijker.
Peter van Ammelrooy / vk beeld pr
Een selfie zonder arm
Van Dale mag de term ‘selfie’ tot het neologisme
van 2013 hebben gedoopt, het verschijnsel fotografisch zelfportret is zo oud als Methusalem. Al in
1839 legde de Amerikaanse fotopionier Robert
Cornelius zijn portret vast. Letterlijk, want hij
maakte een daguerreotypie. Daarbij werd het licht
gevangen op een plak gepolijst, verzilverd koper.
Nadat een andere Amerikaan 166 jaar later de
term ‘selfie’ had bedacht, is het rap gegaan. De
Evangelische Omroep bedacht onlangs de ‘kanselfie’, waarbij dominees vanaf de kansel zichzelf en
hun gehoor vastleggen.
Selfies zijn meestal
schots en scheef, omdat
de kiekjesschieter het
toestel moet richten en
tegelijk de ontspanknop
moet beroeren.
Het grote verschil tussen het traditionele zelfportret en het vanity shot (ijdeltuitskiek) met de
smartphone is de arm. Op de meeste selfies zie je
een deel van de arm van de fotograaf, die heeft
geprobeerd het toestel zo ver mogelijk van zich af
te houden, zodat zijn hoofd in de opname paste.
Ook zijn selfies meestal schots en scheef: omdat
de kiekjesschieter het toestel moet richten en
tegelijk de ontspanknop moet beroeren.
In dit gadgettijdperk laat de oplossing niet lang op
zich wachten. Eén daarvan heet ShutterBall, op de
markt gebracht door Audiovox. De ShutterBall is
een draadloze ontspanner voor mobiele telefoons.
Hij werkt met Bluetooth en overbrugt een afstand
van maximaal 18 meter.
De batterij in de ShutterBall, zegt Audiovox, zou
vijf jaar moeten meegaan – hoewel dat vanzelfsprekend afhangt van hoe ijdel de eigenaar is. De
fabrikant gaat uit van honderd kiekjes per dag.
De ShutterBall wordt verkocht in vier kleuren
(zwart, blauw, groen en roze). De gadget is voorzien van een lus, waarmee je hem om – bijvoorbeeld – een broekriem kunt hangen. De ShutterBall heeft een enkele knop voor het maken van
een foto en om een video-opname te starten en te
beëindigen. De installatie bestaat uit niet meer
dan het koppelen van de ShutterBall met je
toestel.
Vreemd genoeg werkt de ShutterBall niet met de
standaardcamera-app op de iPhone of Androidmobiel, maar met een eigen app. Die blinkt niet
uit in kwaliteit. Hij stelt op oudere toestellen langzaam scherp en heeft moeite met lichtarme
omstandigheden. Bij video-opnamen treedt vervaging op aan de randen en laat het beeld een licht
bollend effect zien. Of dat écht een bezwaar is, valt
te bezien. Een deel van de charme van de selfie zit
hem juist in het rauwe en het spontane.
Wie geen geld (over)heeft voor een ShutterBall
kan eens omkijken naar een digitale zelfontspanner, waarbij het toestel een aantal seconden aftelt
voor hij autonoom afdrukt. Steeds vaker zit die al
ingebouwd in de standaardcamera-app. Voor de
iPhone is Cam Me te downloaden, een gratis
camera-app die je met handgebaren laat afdrukken. Het wachten is nu op het moment dat straks
elk mobieltje stemcommando’s begrijpt. ■
ShutterBall
€ 25, geschikt voor de iPhone 4S en
nieuwere Apple-toestellen, Samsungs
Galaxy S3, S4, Note 2 en nieuwer en Google
Nexus 5 en 7.
zelfdoen
Gerlinde Braber beeld Gerlinde Braber
Schrijven met schroeven
Iedere twee weken geeft Gerlinde Braber
leuke ideeën om zelf te maken. Deze
week: een schroevenwerkstuk.
Schroeven en spijkers. Ze werden goed
gebruikt tijdens onze meivakantie. Op
wat kleine buien na was het prima
klusweer. Een van de klussen was een
nieuw huisnummer op onze schuur.
Het is er een van schroeven geworden,
die ik hier laat zien voor deze rubriek.
Voor de ondergrond heb ik een stuk
steigerhout gebruikt. Voor de cijfers
kun je op internet verschillende afbeeldingen vinden. Zoek dan naar ‘borduurpatronen van cijfers’. Kopieer het
patroon dat je wilt gebruiken naar
Word en zorg dat het stramien van het
patroon (de vakjes) de grootte krijgt
van de schroeven of spijkers die je wilt
gebruiken.
hamer. Je kunt ook het patroon laten
zitten en in plaats van de gaatjes te
maken met de priem, de schroeven
meteen in het patroon draaien. In
het midden van elk vakje komt een
schroef. Heb je alle schroeven bevestigd, dan verwijder je het papieren patroon. Dit zal tussen de schroeven wat
lastig zijn.
materiaal
• hout voor de achtergrond
• bevestigingshaakjes
• schroeven of spijkers
• buitenbeits
Print het patroon uit en plak het met
plakband op het hout. Met een priem
prik je nu in het midden van elk blokje
op het patroon een gaatje. Heb je het
hele patroon over ‘geprikt’, dan verwijder je het patroon.
In elk gaatje draai je vervolgens een
schroef. Schroef ze recht naar beneden
en let erop dat je alle schroeven even
ver in het hout draait. Wanneer je spijkers gebruikt, is het handig om een
klein blokje, ter dikte van de afstand die
je spijkers moeten hebben ten opzichte
van het hout, onder de kop van de spij-
ker te zetten voordat je de spijker in het
hout slaat. Zo voorkom je dat je de spijker te diep slaat en zitten alle spijkers
later op gelijke hoogte.
Ook bij schroeven kun je dit blokje natuurlijk gebruiken, maar het schroeven
is beter te regelen dan een klap met de
De zijkant van het steigerhout kun je
een kleurtje geven met buitenbeits.
Daarna is het mooi om het geheel nog
eens af te werken met een transparante
beits. Aan de achterkant bevestig je tot
slot nog twee haakjes zodat je het bordje kunt ophangen.
Met deze techniek zijn natuurlijk ook
vele variaties mogelijk. Zo kun je
naast cijfers complete teksten op hout
zetten. Of zelfs afbeeldingen. Ook kan
het een leuk effect geven om de koppen
van de schroeven of spijkers een kleur
te geven.
Probeer ook eens patronen voor
strijkkraaltjes of studs. Ook deze patronen kun je heel makkelijk vinden via
Google. ■
7
woensdag 14 mei 2014
nd leven
digitale trends
Hoe maken gamemakers hun spellen verslavend?
Is er sprake van een goed game-ontwerp of van
kwaadaardige psychologische manipulatie?
Peter van Ammelrooy / vk beeld ap / Hauke-Christian Dittrich, Britta Pedersen
Zo word je gameverslaafd
Games, opperde de Ierse komiek Dara Ó Briain een
paar jaar geleden, doen iets wat in geen enkele
andere vorm van kunst gebeurt. Er bestaat geen
boek dat na drie hoofdstukken plots op hoge toon
eist dat je de belangrijkste thema’s tot dusver
opsomt en dichtklapt als je het antwoord niet
weet. Er is geen cd die na drie nummers niet verder wil spelen, tenzij je laat zien dat je op de
muziek kunt dansen.
Een computerspel straft je wel, zegt Ó Briain: als
je slecht gamet, mag je niet verder.
Een game beloont je ook als je wél goed speelt.
Niets zoeter dan de zege die je een level verder
brengt, meer gouden munten oplevert, een beter
wapen bezorgt of een snellere auto unlockt. Sommige gamers zijn zo gebeten op die roes van overwinninkjes dat ze er verslingerd aan raken en
maar blijven doorspelen. In het extreemste geval
verwaarlozen ze hun school, werk, familie, vriendenkring, persoonlijke hygiëne en hun gezondheid. Ze raken verslaafd.
Vorig jaar, zo turfde de NOS onlangs, schreven 426
jongeren in Nederland zich in een verslavingskliniek in om af te kicken van het gamen. Dat was
een verdubbeling in twee jaar tijd. De schepper
van Flappy Bird, een mobiel spelletje dat in een
komeetvaart de hitlijsten beklom, trok onlangs de
stekker eruit omdat ‘het een verslavend product
was geworden’.
Huh? Er zit toch geen nicotine in Need For Speed?
Geen alcohol in Angry Birds? Geen heroïne in Halo
3? Nee, er komen geen verdovende middelen kijken bij games (hoogstens virtueel in Grand Theft
Auto). Maar ontwikkelaars hebben wel een heel
arsenaal aan mechanismen en verborgen verleiders die ze kunnen inzetten om je aan het gamen
te houden.
instant voldoening
De grootste aantrekkingskracht zit hem in de
instant voldoening die games schenken. Ze maken
meestal snel en goed duidelijk hoe en wat je kunt
scoren. Super Mario-spelen belonen je met gouden
munten als je de eindstreep haalt zonder te struikelen. In World of Warcraft schiet een zuil van licht
uit het lichaam van je avatar als je weer een level
hebt afgerond. Kom daar maar eens om bij boeken
en films. Die zijn ook niet interactief: je consumeert ze passief. Games zetten je aan het roer (letterlijk in Ship Simulator of figuurlijk, als potentaat
in Civilization) of laten je in een rol opgaan.
Een ander middel om je aan een scherm te kluisteren is de doodstraf op niet-spelen. Neem de tamagotchi’s van de jaren ’80. Die virtuele wezentjes
gingen dood als hun eigenaren ze niet op tijd verzorgden. In FarmVille, de beroemde boerderijsimulator van Facebook, gaat de oogst naar de maan als
je de gewassen niet regelmatig bewatert. Drie
dagen niet spelen en je verliest automatisch in
WordFeud, ook al sta je mijlenver voor op je
tegenstander.
Zo’n tikkende tijdbom kun je natuurlijk negeren,
maar ook daar hebben de ontwikkelaars iets op
Een jongen laat het spel Shuffling Sheep zien op zijn tablet.
gevonden. Wie even niet oplet bij de installatie,
geeft een mobiel spelletje toestemming om je lokof noodkreten te sturen. Let op, seint Clash of Clans
op de iPhone, je dorp ligt onder vuur! Download
nieuwe levels in Cut The Rope! Alleen vandaag gratis bonuspunten in Fruit Ninja!
boosaardig
De jongste trend in gaming heet freemium – een
samentrekking van free (gratis) en premium (premie, toeslag, meerprijs). Je mag de eerste levels
spelen zonder te betalen, maar voor de rest van de
Je kunt een heel eind
komen, maar op den
duur rinkelt de kassa.
game zul je je portemonnee moeten trekken. Of je
kunt een heel end komen, maar op den duur heb je
dat grotere wapen nodig en rinkelt de kassa. Wil je
een mooiere outfit voor je avatar? Dokken. Is het
bijna game-over? Koop een ontsnappingsroute.
Eenmaal betaald geef je niet meer zo gauw op.
Gamesontwikkelaars noemen al deze middelen
liever niet ‘verslavend’, maar ‘pakkend’. Sommige
ontwikkelaars zien het niet als een semantische
kwestie. Jonathan Blow, de maker van de kleine,
Ontwikkelaars hebben een heel arsenaal aan mechanismen en verborgen verleiders die
ze kunnen inzetten om je aan het gamen te houden. alom geprezen game Braid, vergeleek de makers
van World of Warcraft in 2007 met ‘drugsdealers’
en noemde Zynga, een specialist in sociale games
als FarmVille en Mafia Wars, ‘boosaardig’ omdat
het bedrijf spelers met zinloze beloningen aan het
lijntje houdt.
Het debat over verslavende technieken woedt al
sinds begin jaren zeventig, toen gamers een
maandsalaris aan muntjes in de digitale spelkasten lieten verdwijnen. Bij de komst van de spelcomputer en de pc verstomde de discussie, omdat
we games op cassette en schijf kochten en ontwikkelaars de buit in één keer binnen hadden. Maar
met grootschalige online rollenspellen (met
maandelijkse abonnementen) en met mobiele
games (meestal freemium) is het weer zaak voor
gamemakers om spelers binnen te halen en te
houden. De ontwikkelaars doen steeds meer
onderzoek naar wat gamers langer bij de les
houdt. Ze bestuderen de reacties van spelers. Zo
heeft Wargaming America, dat gamers online tankveldslagen laat uitvechten, een voormalige neuroloog en gedragswetenschapper aangetrokken om
kennis te vergaren.
De taak van deze Ramin Shokrizade is spelers van
Wargaming America zover te krijgen dat ze geld
spenderen aan virtuele extra’s die hun een voorsprong op het slagveld geeft. ‘De technologie is
behoorlijk geavanceerd geraakt’, zegt Shokrizade
in een interview met de Amerikaanse publieke
zender NPR. ‘Elke grote gamesuitgever heeft een
onderzoeksafdeling of is bezig eentje op te tuigen.’
Niet iedereen in deze bedrijfstak is gelukkig met
die ontwikkeling, omdat ze games liever zien als
een vorm van kunst dan een tijdverdrijf waaraan
een kassa verbonden is. Maar ook de makers van
titels die worden geprezen om hun artistieke
ambities ,zoals Bioshock of The Last of Us, willen
dat hun games gespeeld worden. ‘Zelfs na al die
jaren hopen we nog steeds de perfecte formule
voor een computerspel te vinden’, merkt de
Deense onderzoeker Jesper Juul op tegen het webtijdschrift Motherload. Het debat spitst zich toe
rond de notie dat ‘sommige verslavende elementen het gevolg zijn van een goed game-ontwerp,
maar andere het resultaat van kwaadaardige, psychologische manipulatie’, stelt Juul. ‘Alleen kan
niemand zeggen wat het verschil dan is.’
▶▶ zie ook het interview met ex-gameverslaafde
Simon Kroeske op pagina 8: ‘Ik vluchtte in het
gamen’.
risico’s
▶ Honderden miljoenen spelen games
zonder dat ze tot een bestaan vervallen
dat lijkt op dat van een junkie. Niet
iedereen loopt evenveel risico. Klinieken
als Jellinek zien onder hun cliënten
vooral kinderen die sociaal onhandig of
teruggetrokken zijn. Oververtegenwoordigd zijn de jongeren
die lijden aan autisme-spectrum-stoornissen zoals Asperger. Sommigen vinden
een uitweg in cannabis. Anderen nemen
hun toevlucht in games, vooral met de
spellen waarin ze iemand anders kunnen
zijn en zich omhoog kunnen werken. ▶ Voor dit soort kinderen is het plezierig
dat het contact online verloopt, via
kanalen als MSN, waarbij communicatie
verloopt in eenvoudige boodschappen,
zoals smileys. Gameverslaafden voelen
zich aangetrokken tot grootschalige
online meermans rollenspellen zoals
World of Warcraft, waar ze al snel 16 tot
20 uur doorbrengen in een fantasiewereld. Gameverslaving kan al jong toeslaan. Zo heeft Jellinek de afgelopen
jaren voor het eerst cliëntjes gehad van
10 en 11 jaar. De spellen veranderen ook.
Het afgelopen jaar zagen behandelaars
relatief veel jongeren die verloren waren
geraakt in het vechtspel League of
Legends, terwijl 12- en 13-jarigen obsessief werelden bouwden in de constructiegame Minecraft. ▶ Alle gameverslaafden zijn jongens. Hun
behandeling verschilt niet veel van de
therapie om van cannabis af te kicken.
Met één verschil: wegblijven uit de coffeeshop is eenvoudiger dan het afzweren
van de computer, die zo’n centrale rol in
het leven speelt.
▶ De Jellinek-kliniek heeft een onlinetest om na te gaan of een kind verslaafd
is aan gamen: jellinek.nl/ben-ikverslaafd/ game-verslaving/
8
nd leven
woensdag 14 mei 2014
gezondheid
gezond
Ianthe Sahadat / vk beeld sxc
Gameverslaafden worden steeds jonger, zo blijkt uit
gegevens van verslavingsklinieken. Simon Kroeske was
verslaafd. Hij gamede zo’n acht uur per dag.
Marieke Westerterp beeld Duncan Wijting
‘Ik vluchtte in
Crèmes
Is nachtcrème anders dan dagcrème?
Of ik de nachtcrème al ken, vraagt de medewerkster van de
niet nader te noemen geurstokken, foams en bodybutters
verkopende winkel. Nachtcrème is wat de huid nodig heeft,
want daarin zitten heel andere werkzame bestanddelen
dan in de dagcrème, zegt ze. En u gebruikt ook geen aparte
oogcrème? Je kunt je al snel een mishandelaar van je eigen huid voelen, in zo’n situatie.
Daarom vandaag de vraag: moeten wij verschillende potjes
crème kopen voor de dag en de nacht?
‘Nee, dat is totale onzin’, zegt onderzoeksarts cosmetische
dermatologie Jetske Ultee. ‘Dat is helaas een zeer geslaagde
pr-mythe die lastig te doorbreken lijkt.’ Ultee hield een
aantal jaar geleden een enquête onder 500 vrouwen. Een
grote meerderheid dacht dat het noodzakelijk was om zowel
dag- als nachtcrème te gebruiken, en weer een ander
smeerseltje voor onder de ogen. Vroeger had je gewoon gezichtscrème. Die smeerde je moeder een keer per dag op haar gezicht, dat rook lekker en het
stond heel volwassen. Maar nu moet je je als vrouw een
weg door een onoverzichtelijk woud van huidverwennerij
banen. Oogcrème? ‘Dezelfde crème in een kleinere tube.’ En het
mysterieus klinkende serum? ‘Als je het vergelijkt met soep
is een serum de heldere paddenstoelensoep en een crème
de romige champignoncrèmevariant’, zegt Ultee. ‘Alleen de
basis is anders. Een serum wordt gemaakt op water-, olieof siliconenbasis, een crème is een mengsel van olie, water
en een emulgator, die zorgt dat de twee mengen. Verder
zijn de ingrediënten identiek.’
Kortom, we laten ons massaal voor de gek houden door de
cosmetica-industrie. Dat wisten we natuurlijk wel, dankzij
al die claims van drie keer langere wimpers met 3D-effect of
het magisch verdwijnen van jeugdpuistjes na een paar verfrissende wasbeurten met een lichtblauw goedje. Maar het
fabeltje van de dag- en nachtcrème is hardnekkig, meent
ook Ultee. ‘Als ik de ingrediëntenlijsten van een crème
bekijk, kan ik niet zien of het een dag- of nachtcrème is. De
huid heeft in de nacht geen andere ingrediënten nodig dan
overdag. Je kunt dus precies hetzelfde op je gezicht smeren
en ook onder je ogen. Dat scheelt een hoop geld.’
Het enige verschil is vaak de toevoeging van een uv-filter,
zegt de dermatoloog. En dat is weer een ander verhaal. Wie
goed tegen de zon beschermd wil worden kan beter een
aparte zonnebrandcrème gebruiken en niet vertrouwen op
het uv-filter in een dagcrème. ‘Om beschermend te werken heb je 2 milligram per vierkante centimeter nodig’, zegt Ultee. ‘Dat is een behoorlijk
dikke laag. Als de laag dunner is, daalt de beschermingsfactor. Bovendien moet je voor een goede bescherming om de
twee uur smeren – dat doet niemand met een dagcrème.
Het is niet erg om een crème met een uv-filter te gebruiken,
maar het levert wel schijnveiligheid op.’
‘Ik was een gesloten geest. Een egoïstisch ventje. Ik
vond het niet belangrijk wat anderen vonden.’
Losjes zittend op de bank van de zonnige huiskamer in Bedum beschrijft Simon Kroeske (23) zichzelf toen hij 17 was. ‘Ik was geestelijk een jaar of
dertien. Ik wilde niet nadenken en reageerde kinderlijk.’ In die tijd was hij volop aan het gamen.
‘Naast mijn werk gamede ik zo’n acht uur per dag.
“Heb je wel geslapen vannacht?”, vroegen mijn
collega’s. “Ja hoor”, en daarna zei ik er zo weinig
mogelijk over.’ Simon wilde niet zien dat hij een
probleem had. ‘Ik vluchtte weg voor alle negatieve
gevoelens, voor positieve gevoelens, voor alle
gevoelens. Op het moment zelf hielp dat, maar
later kwamen de gevoelens harder terug.’ Het
begon met het spelen van racespellen, later werden het ook strategiespellen en shooters als Fallout, Assassins Creed en Mass Effect.
Vanaf zijn dertiende werd gamen steeds belangrijker voor Simon. Zijn hobby volleybal liep mis en
dus vulde hij de tijd in met gamen. De computer-
‘Wat ik in het
informatiepakket las,
was griezelig
herkenbaar’
spellen werden belangrijker dan zijn vrienden. Zo
raakte hij vrienden kwijt. Hij slikt en praat met
zachtere stem over de moeilijkere zaken. Zijn biologische vader, die hij niet veel zag, overleed aan
kanker. Hij werd gepest op de basisschool. Simon
begreep de wereld en de mensen vaak niet. Hij
sloot zich af. ‘Ik kon intens verdrietig worden van
slechte dingen in de maatschappij. Als ik emotie
voelde, sprong ik achter de pc. Op het laatst kon ik
bijna geen emotie meer voelen.’
griezelig herkenbaar
Zijn ouders zagen wel dat Simon een probleem
had, maar dat wilde hij niet toegeven. ‘Ik zag ook
niet in dat ik allerlei excuses gebruikte om te gaan
gamen. Uiteindelijk heb ik toegegeven dat ik een
klein probleem had, wat ik misschien met een
beetje hulp moest oplossen.’ Via een advertentie
bestelde Simons moeder een informatiepakket
van verslavingskliniek Solutions uit Voorthuizen.
‘Wat ik daar las, was griezelig herkenbaar.’ Na de
intake op dinsdag kon de therapie meteen op vrijdag beginnen. Dat leverde Simon ontslag op,
omdat zijn baas het niet nodig vond. Eerst verbleef
hij een maand in Voorthuizen, daarna koos hij
ervoor om nog twee maanden een goedkopere
behandeling in Zuid-Afrika te volgen. ‘Bij aan-
komst daar dacht ik heel sterk: wat doe ik hier?
Het heeft geen zin. Dat is dan de verslaving. Die is
bang dat hij stukgaat.’
Maar Simon had vrij gauw door: het is vechten of
doodgaan. Van een gameverslaving ga je niet letterlijk dood, maar het gedragspatroon doodt wel
je plezier in het leven. ‘Anders was ik nog aan het
gamen, of depressief voor een trein gesprongen.’
kinderslot
Peter van Ammelrooy / vk
Hoe kun je als ouders voorkomen dat je kind emigreert naar Azeroth
(de virtuele planeet in World of Warcraft)? Tips van experts. ▶ Spreek af wanneer en hoelang een kind elke dag achter de computer
of de console mag zitten. Tweeënhalf uur per dag is een veilig maximum. Het huiswerk moet eerst af zijn. ▶ Weer pc en spelcomputer uit de slaapkamer, om stiekem gebruik te
voorkomen. Zo voorkom je ook overmatig gebruik van mobieltjes en
tablets: ’s nachts laten opladen in de woonkamer. ▶ Maak van gamen geen taboe, maar beschouw het als een plezierige
vrijetijdsbesteding. Kijk en speel vooral mee. Er is niks leuker dan een
volwassene te verslaan en al helemaal je ouders. ▶ Gebruik het ouderlijk toezicht op computers. Zo kun je instellen op
welke tijdstippen een kind achter de pc mag zitten en tot wat voor
games en websites het toegang heeft. Dat laatste kan ook op spelcomputers, maar niet al deze apparaten hebben een tijdslot.
9
woensdag 14 mei 2014
nd leven
gezondheid
column
Dirk van Pelt · psycholoog
het gamen’
De pedofiel
De pedofiel heeft het vandaag de dag niet gemakkelijk. Als
hij zijn straf en behandeling heeft uitgezeten en moet worden ‘herplaatst’ in de samenleving, wacht hem op de plaats
van bestemming steevast een dreigend volksgericht. We zijn
tegen de doodstraf, maar voor de pedofiel maken we graag
een uitzondering. Dat lijkt in nog sterkere mate te gelden
voor de pedofiel die een ambt bekleedt in de RoomsKatholieke Kerk, om welke reden genoemde kerk seksuele
misstappen van haar personeel wijselijk alleen postuum wil
toegeven. Recent werd ook met een uitspraak van de Hoge
Raad pedofielenvereniging Martijn definitief verboden. Een
middeleeuwse heksenjacht in onze klaarlichte 21e eeuw!
Simon Kroeske volgde therapie om van zijn gameverslaving af te komen.
De therapie was stevig. De begeleiders prikten
door de maskers en muren heen die hij had opgebouwd. Zijn gevoelens kon hij niet meer ‘weg’
gamen en hij raakte zwaar in de put. ‘Ik heb zitten
janken als een klein kind’, zegt hij met een kleine
glimlach. ‘Dat was eerst zwaar balen. Daarna ging
het beter. Toen begon ik te groeien.’ De eerste stap
van de therapie is dat je toegeeft dat je machteloos
bent. En dat je het probleem niet alleen kunt
oplossen, maar dat je je moet laten helpen door
een liefhebbende hogere macht. ‘Mijn verslaving
zit in mijn hoofd. Als ik in discussie ga, dan win ik
niet’, legt Simon uit. ‘Het lijkt op het gevoel dat je
iets moois wilt hebben, maar je kunt het niet
betalen. De aandrang blijft, totdat je het loslaat.
Dat doe ik nu dus ook. Ik laat het over aan God,
dan kan ik de aandrang loslaten.’
eng
Na terugkomst uit Zuid-Afrika is het nog een hele
strijd geweest: ‘Ik was mijn baan kwijt, ik had
geen hobby’s en geen vrienden. Gamen was geen
optie meer.’ Tweewekelijks gaat hij naar een verslaafdengroep om te praten. ‘Daar heb ik veel
steun aan. Daar mag je alles delen.’
Ook doet hij nu aan jiu jitsu. Een oude vriend
belde hem op: ‘Kom een keer langs’. ‘Ik vond mensen nog steeds eng. Het heeft een maand of vier
geduurd voor ik op het sociale vlak wat zekerder
was.’ Na een tijdje telecallwerk, kreeg hij toch
‘Het lijkt op het gevoel
dat je iets moois wilt
hebben, maar je kunt
het niet betalen.’
weer een baan in een drukkerij en inmiddels staat
zijn zilvergrijze auto naast die van zijn ouders op
de parkeerplaats.
Tijdens de therapie voelde Simon zich erg
gesteund door zijn ouders. Ze wilden helpen, ook
al konden ze dat niet. Steun van God voelde hij
niet. ‘In de kliniek kreeg ik bidden niet voor elkaar.
Later ben ik gaan zien dat God mij helpt door toevallige dingen.’ Simon heeft leren vertrouwen dat
het goed komt als hij de hogere macht, zoals hij
God het liefst noemt, zijn leven laat leiden. ‘Hij wil
voor mij zorgen. Dan hoef ik niet over alles krampachtig de controle te houden. Ik mag God vragen
of Hij mij meer begrip geeft voor de wereld om mij
heen. En of ik het mag loslaten als er geen begrip
is. Dat doet Hij elke keer weer en dat geeft veel
rust.’
▶▶ Meer weten? Jeroen Lemmens schreef het boek
Gameverslaving – Probleemgebruik herkennen,
begrijpen en overwinnen (Uitgeverij SWP, € 17,90).
Wat is hier gaande? Kenmerkend voor het primitieve geweld
tegen de pedofiel is dat het niet wordt getemperd door
redelijkheid, begrip en nuancering. Zelfs de rechtspraak, die
wordt geacht zich niet door emoties te laten leiden, kan zich
blijkbaar niet geheel aan deze beweging onttrekken. Over
welke emoties hebben we het? Over woede, maar woede is
het ‘oplosmiddel’ voor angst. Angst waarvoor? Het oppervlakkige antwoord luidt: angst dat de pedofiel onze kinderen
pakt.
Maar dit antwoord verklaart niet de heftigheid van de
gevoelens. Bij alle (terechte) gevoelens van afschuw weten
we eigenlijk niet hoe schadelijk of traumatiserend seksueel
contact voor een kind is. De schade blijft oningevuld en
leent zich daardoor voor allerlei (mythische) inkleuringen.
Wat verklaart dan de angst? Seksueel misbruik is van alle tijden, want het is inherent aan het menselijk bedrijf. In onze
tijd neemt het toe, omdat beschermende kaders zijn weggenomen. Het manifesteert zich in een verkeerde openheid,
grofheid, platvloersheid en vooral in pornografie, die als een
gigantisch gezwel het internet overwoekert, met mogelijk
ongekende schade in de ‘echte’ seksualiteit tot gevolg.
Wie misbruikt, maakt zich schuldig en schuldgevoel bestaat
uit angst en zelfverwijt. Deze belastende gevoelens schudden wij collectief van ons af door alle seksueel misbruik te
projecteren op de pedofiel, die door zijn ‘vreemdheid’ en
onloochenbare ‘slechtheid’ de ideale zondebok is. De zondebok wordt, als vanouds, uit de gemeenschap gestoten en
de gemeenschap herademt.
Maar per saldo lijkt me dit slecht voor alle partijen. Mijn
voorstel zou daarom zijn de pedofiel iets meer ruimte te
geven (al is het maar een woning) en dat wij het aan hem
(plaatsvervangend voor ons allen) opgelegde kuisheidsideaal
van absolute onthouding en zelfbeheersing enigszins van
hem terugnemen, om te zien of ook wij daarmee ons voordeel zouden kunnen doen.
Dirk van Pelt is ggz-psycholoog en heeft een eigen praktijk in Dordrecht.
10
nd leven
woensdag 14 mei 2014
game
app
Marieke Westerterp beeld pr
Marieke Westerterp beeld pr
Missies in de ruimte
Telefoneren
Eindelijk is er een reden om
een vast telefoonnummer te
willen: UPC en Ziggo testen op
het moment apps waarmee je,
als je in het buitenland bent,
binnenkomende telefoontjes
kunt aannemen, zonder je
zorgen te maken over de
roamingkosten. Dat werkt als volgt. Je downloadt bijvoorbeeld de UPC
phone-app op de smartphone
of tablet en logt in. Als
iemand nu de vaste lijn belt,
gaat ook de smartphone rinkelen. Dit gesprek kan aangenomen worden en loopt via
internet. Het snoept dus van
de databundel af, maar gaat
niet ten koste van de belminuten bij de mobiele provider.
Wel betaalt de klant bij UPC
het gebruikelijke tarief.
Iemand opbellen, kan gewoon
via de contactenlijst van de
smartphone.
Volgens UPC zijn er twee voordelen: de klant is altijd
bereikbaar via het vaste nummer. Op reis werkt de UPC
phone via elke wifi-verbinding en kan men dus bellen
zonder roamingkosten.
Familieleden kunnen de app
op hun eigen apparaat
gebruiken. Plannen, tijdsbesef en rekening houden met een
ander. Dat leren kinderen van de serious game
Plan-It Commander. Kinderen in de hoogste groepen van de basisschool kunnen zo de eigenschappen oefenen die ook gebruikt worden bij het plannen van huiswerk.
In een sciencefictionwereld is het kind de commandant van een ruimteschip die zijn team moet
samenstellen, om daarna missies uit te voeren in
de ruimte. Spelers lopen door de kleurrijke ruimtewereld naar de hangar, de vuurmijnen of het
winkelcentrum, waar de opdrachten te vinden
zijn. In de game start je met het verzamelen van
mineralen. Later moeten de mineralen binnen een
bepaalde tijd worden gevonden. Nog later moet de
speler zelf de tijd instellen en daar in de buurt
finishen. Of in een riool de stappen uitzetten om
bij het andere eind te komen. De commandant
verandert juist van opdracht als de game wat saai
dreigt te worden. En dan moet de reis nog beginnen... Tijdens de reis leert de commandant rekening te houden met anderen en zich hulpvaardig
op te stellen. Bijvoorbeeld door de teamleden bij
te tanken en van schilden te voorzien.
Ondanks dat het spannend is, mogen de spelers
altijd even oefenen en worden ze in vriendelijk
Nederlands bejegend: ‘Het valt niet mee het in één
keer goed te doen. Probeer het nog eens.’ Ook is de
wijze mentor Alzor Hubble altijd aanwezig met
tips. In de ruimteclub ontmoeten de spelers andere
deelnemers om tips uit te wisselen en ook bekijken
ze elkaars prestaties en ruimteschepen.
De beelden van de game zijn goed gedetailleerd en
de achtergrondmuziek is lekker spannend, waardoor het spel geloofwaardig overkomt.
Voor ouders is het leuk om over de schouders mee
te kijken. Als een kind zelf aan moet geven hoeveel
tijd een opdracht kost, is het leerzaam om te zien
hoe hij tot een antwoord komt. Ouders kunnen
per kind de speeltijd instellen en het spel opnieuw
laten starten.
Naast de medewerking van de Vlaamse vereniging
voor ouders van kinderen met ADHD hebben ook
experts van de GGZ-academie Yulius geholpen bij
de ontwikkeling van het spel. De game is betaald
UPC phone
iOS, Android, test
door Johnson en Johnson, een wereldwijd medisch
bedrijf, en ontwikkeld door Ranj, een van de grotere Nederlandse gamemakers.
Ranj bestaat sinds 1999 en wil mensen helpen zich
effectiever te ontwikkelen door in een game een
boeiende ervaring te bieden. Of de serious game
echt effectief is, moet onderzoek nog uitwijzen.
Plan-It Commander is in ieder geval een game die
leuk genoeg is voor schoolkinderen en geavanceerder in elkaar zit dan gewone tijdsmanagementgames. ■
Plan-It Commander
geen leeftijdskwalificatie, € 37,50 per speler, serious
game
Beoordeling: ★★★★✩
Geweld: 쇴쇴쇴쇴쇴
▶▶ planitcommander.com
jeugdboeken
Machteld Brouwer en Annette van der Plas
De boogschutter van Hirado
Rob Ruggenberg. Uitg. Querido 2013. 313
blz. € 15,95. 12+
Rob Ruggenberg brengt in zijn historische
jeugdboeken onbekende gebeurtenissen
op een prachtige manier tot leven. In De
boogschutter van Hirado duikt hij de
zeventiende eeuw in. De lezer komt
terecht op het Japanse eiland Hirado in de
tijd dat de VOC daar een handelshuis had.
Reyer (14) maakt er kennis met de Japanse
bevolking en hun bijzondere gewoonten.
Het duurt niet lang voor hij tot over zijn
oren verliefd wordt op de mooie Sakura,
maar zij is al vergeven aan een oude Hollandse koopman. Als Sakura in gevaar is,
gaat Reyer op pad voor een laatste
reddingspoging.
De boogschutter van Hirado is een fascinerende roman van een meester-verteller. Door de levensechte beschrijvingen,
soepele schrijfstijl en prima gedoseerde
spanning boeit dit verhaal van de eerste
tot de laatste bladzijde. De auteur heeft
zich goed gedocumenteerd, wat onder
andere blijkt uit het feit dat bijna ieder-
een die in het verhaal voorkomt echt
heeft bestaan. De kloof tussen de Hollandse en Japanse cultuur met de daarbij
horende verwarring is mooi uitgewerkt.
Ruggenbergs verdienste is ook dat hij
gebeurtenissen beschrijft die uit de
geschiedenisboeken zijn verdwenen,
maar zeker de moeite van het herinneren
waard zijn. Sommige scènes zijn best heftig beschreven, zoals de gewoonte van de
Samoerai om snelrecht toe te passen en
ter plekke iemands hoofd af te hakken.
Indrukwekkend is ook om te lezen hoe de
Japanners het christendom probeerden
weg te vagen uit hun land. Op de website
hirado.nl is een schat aan informatie te
vinden over de achtergronden van dit
boek en de geschiedenis van de VOC in
Japan. (AvdP) Mensenjacht op Mallorca
Bert Wiersema. Uitg. Columbus,
Heerenveen 2014. 180 blz. € 11,50. 12+
Komt dat even goed uit: precies als hun
vader als freelance fotograaf gevraagd
wordt voor een opdracht in Mallorca,
hebben Steven en Kirsten meivakantie. Ze
kunnen dus met hun vader mee op pad,
zoals in de eerdere delen van de serie
Simons Spectrum naar Duitsland, Barcelona en Zadar. Deze keer gaat het om een
fotoserie van een extreme wedstrijd
paintballen. De deelnemers leggen allemaal 30.000 euro in en het totaalbedrag
van drie ton is voor de winnaar.
Meteen op de eerste dag gaat het mis:
deelnemer Manuel wordt tijdens de jacht
dood aangetroffen. Kirsten en Steven
komen erachter dat er een mysterie rond
zijn dood hangt en gaan op onderzoek
uit. Dat levert een spannend verhaal op,
vooral omdat je als lezer meer weet dan
Kirsten en Steven. In het eerste hoofdstuk
geeft Manuel er namelijk al toestemming
voor dat hij zal sterven, waardoor je weet
dat er meer achter zijn plotselinge dood
moet zitten. Maar wat dat dan precies is,
blijft ondanks Kirstens en Stevens intensieve zoektocht lange tijd een groot raadsel. Als lezer probeer je met de hoofdpersonen mee te speuren, maar Wiersema
helpt je daar niet echt bij. Hij beschrijft
bijvoorbeeld een gedeelte van het boek
vanuit het perspectief van een van de
deelnemers, Ramon. Ramon bedenkt bijvoorbeeld dat een ander in een hinderlaag zou kunnen liggen en is op zijn
hoede. Als lezer voel je die spanning met
hem mee. Maar als blijkt dat beide figuren bij het complot betrokken zijn en
intensief samenwerken, klopt de spanning niet meer en voel je je als lezer niet
helemaal serieus genomen.
Afgezien hiervan heeft Bert Wiersema,
auteur en aardrijkskundedocent, een
spannend jeugdboek geschreven. Voor de
herkenbaarheid van bijfiguren en de
diverse herinneringen die opgehaald
worden, kan het boek het best na de eerdere delen gelezen worden. (MB) ■
11
woensdag 14 mei 2014
nd leven
wat zei
je?
beeld novum
Lot
Zie je dat lege tekstwolkje in de foto hiernaast? Jij
mag zelf een tekst verzinnen. Zo krijgt de foto jouw
eigen verhaal. Heb je een leuke tekst bedacht? Stuur
dan een mailtje naar [email protected] en zet in het
onderwerp ‘wat zei je?’. Wie weet, komt jouw inzending volgende week op deze pagina. De inzending
hieronder komt van Lieneke Feenstra.
Sophia Geuze
Hut
M...m... maar ik
wil zo graag
een kop koffie!
meer
weten
Esmee beeld Huis van Belle
huis
van
belle
Esmee maakt milkshakes
Het is lente! Het zonnetje begint te schijnen en de
dagen beginnen langer te duren… heerlijk! Tijd
voor wat koels. En wat is er lekkerder dan een
milkshake. Juist, een vérse milkshake! Gezellig om
met je vriendin te doen, met je broertje of zusje,
nichtje of zelfs een van je ouders.
Dus, daar gaan we dan.
Rien van den Berg beeld nd
Boodschappenlijstje voor 2 milkshakes:
1 deciliter melk
2 à 3 grote bollen (vanille) roomijs
1 zakje vanillesuiker
fruit / chocolade
Zelf maken:
regenboog
Even geen fruit in huis? Je kunt het ook prima
mixen met aanmaaksiroop in welke smaak dan
ook; pas op dat je het niet (net als ik) véél te zoet
maakt! Je moet het een beetje naar je eigen smaak
maken.
Een regenboog is echt een wonder van
licht. Hij ontstaat als de zon schijnt tegen
een regenbui. Je kijkt naar een regenboog
dus altijd met de zon in je rug. Maar wat
gebeurt er nou precies?
Een straal zonlicht valt zo’n druppel binnen,
en daardoor verbuigt de richting van de
straal een klein beetje. Vervolgens raakt die
verbogen lichtstraal de achterkant van de
druppel, die als spiegel werkt: die weerkaatst het licht, zodat het er van de voorkant
weer uit komt, en ook bij het verlaten van
de druppel wordt de lichtstraal weer een
klein beetje verbogen of gebroken. Bij het
breken van het witte licht ontstaan kleuren.
Als duizenden regendruppels samenwerken
met de zon, ontstaat er een regenboog. De
kleuren van de boog zitten altijd in dezelfde
volgorde. Van buiten naar binnen: rood,
oranje, geel, groen, blauw, indigo (een soort
paarsrood) en violet (een soort paarsblauw).
Je kunt een regenboog ook zelf maken. Het
enige dat je nodig hebt is een kraan-, en
een tuinslang. En de zon, als hij wat lager
staat. Doe de proef met z’n tweeën, omdat
je liefst van een afstandje moet kijken. Ga
met je rug naar de zon staan, en knijp met
je duim de waterstraal af tot het stuifnevel
wordt. Spuit die nevel omhoog en… regenboog! Leuke grap om je moeder op de kast te
jagen: vertel haar dat je dezelfde proef nu
binnen gaat doen, in de voorkamer. Serieus.
Nét voordat ze boos wordt, zeg je dan hoe
het werkt: zet een longdrinkglas in de zon,
wacht tot het water niet meer beweegt, en
beweeg dan een vel wit papier rondom het
glas, tot er een regenboogje verschijnt. Moeder ook weer gerustgesteld.
Fenna heeft Lot opgehaald.
Haar ouders vinden het goed
dat ze samen met Lot een hut
in de tuin bouwt. Fenna’s
vader heeft een beetje geholpen. Hij heeft grote palen in
de grond geslagen. De rest
moeten Fenna en Lot zelf
doen. Er zijn planken genoeg.
Fenna’s vader heeft de schuur
opgeruimd. En Lot heeft van
haar vader een hamer en spijkers gekregen. Om de beurt
slaan ze de spijkers door de
planken heen.
‘Ik krijg zere handen’, zucht
Fenna.
Lot bekijkt die van haar. Die
zien er ook een beetje rood
uit. ‘Straks krijgen we blaren’,
zegt ze.
‘Pap, wil je nog even helpen?’,
vraagt Fenna aan haar vader.
Maar hij heeft geen tijd.
‘Zullen we Guus vragen?’, stelt
Lot voor.
Fenna vindt het helemaal
geen goed idee om haar broer
te roepen. ‘Dan zegt hij straks
dat het zijn hut is omdat hij
geholpen heeft.’
‘Dan vragen we Lex. Die kan
niet zeggen dat een hut in
jouw tuin van hem is’, zegt
Lot. Lex wil best helpen als Lot
een week lang voor hem de
vaatwasser uitruimt.
Voeg een smaak toe!
Natuurlijk, niet te vergeten… de smaak! Hieronder
zie je wat je kunt toevoegen om de shake helemaal
te maken zoals jij het wilt!
Aardbei/bosvruchten
Voor een aardbeien- of bosvruchtenshake gebruik
je al de ingrediënten en daarbij nog 100 gram
aardbeien of bosvruchten, net wat je het lekkerst
vindt. Gooi het bij de rest in de kom en mix het.
Banaan
Snijd 2 bananen in kleine stukjes, en mix dit met
de rest in de kom. Voor een extra dikke shake kun
je een extra (halve) banaan gebruiken!
Chocolade
Schaaf 200 gram chocolade of snijd het in stukjes,
je kunt het evt. nu al mixen, dan heb je stukjes in
de milkshake. Misschien vind je dat lekker. Zo niet?
Gooi dan de stukjes in een pannetje en smelt
het au bain-marie.
Citroen
Voor een lekkere zure shake kun je citroensap
gebruiken, of je doet er een halve citroen bij. Brrr,
je moet ervan houden!
lach van
de dag
Aan de slag
Oké, alles bij elkaar? Mooi! Pak een bak/kom waar
je alles in gooit. Pak een staafmixer en begin te
mixen. Mix tot het een romige milkshake is geworden. Mix niet te lang, dan wordt het het tegenovergestelde van romig.
Nu de shakes klaar zijn, doe je ze in een glas of
beker, en doe je eventueel een stukje fruit op de
rand van het glas, prik er een rietje in en klaar is
kees!
▶▶ Dit artikel komt van het meidenblog huisvanbelle.nl. Hier vind je iedere week een heleboel
leuke blogs over verschillende onderwerpen, net
als in hun magazine Belle. Deze blog is geschreven
door Esmee. Zij geeft op huisvanbelle.nl regelmatig
leuke recepten.
Een arts wordt midden in
de nacht door een patiënt
uit bed gebeld. ‘We hebben een gezellige avond
gehad’, zegt de patiënt.
‘We hebben wat wijn
gedronken, maar nou
maak ik me zorgen over
mijn vrouw.’ Arts: ‘Ziet uw
vrouw soms nijlpaarden?’
Patiënt: ‘Ze ziet van alles,
behalve dat. Het hele huis
zit vol met nijlpaarden.
Maar zij ziet er niet één.’
Ken jij ook een goede mop?
E-mail ‘m naar [email protected] en zet
in het onderwerp ‘mop’.
12
nd leven
woensdag 14 mei 2014
recreatie
&
reizen
vakantie
■ wadden
AMELAND/TERSCHELLING
chalets/stacars. huur niet
duur! 0512-516096
vdsluisvakanties.nl
■
Te huur op TEXEL 4 pers.
vrijst. BUNGALOW, 30 mtr.
v.d. Waddenzee, rondom
in vogelgebied, vrij uitzicht. Tel. 0222-315696.
■
SCHIERMONNIKOOG 5 p.
■
HUIS AAN BADWEG.Met 4
Ameland/Terschelling th
slaapk.Last-minute Mei en
bung’s, chalets en stacars. juni p.wk. € 395,00 050www.dehaanvakantie.nl 5565701.
0518-401206.
■
■
T.h. 4 à 5 pers. STACAR.
AMELAND kom er even
Nog vrij o.a. 23/6 tot 5/7 en
uitwaaien...! APPARTEna 16/8, zie verder www.
MENT 2-3-4-5 pers. met
strandloper-ameland.nl
fietshuur, boottocht naar
of 050-4031898.
zeehondenbank. Tel.
0519-542166 www.
■
vlindertuin-ameland.nl. Ameland - Buren, t.h
stacaravan 6 pers. dou■
che/wc. Fam Bos. 038Ameland. luxe app.met
4773022. bertjanbos@
terras, vrij uitzicht. 500
ziggo.nl. bellen na 18.00
meter van zee. www.zee2. uur. 06-31697733.
nl
■
■
AMELAND Buren stacaravan
Texel charm. 4-6 pers.
6 p. prachtige plek. www.
bung. aan bosrand 1200
caravanopameland.nl
m. van strand en ecomare.
06- 42444584 + gratis WiFi ■ groningen
www.duinfluiter.nl
Opende, Gr./Fr. prachtig
fiets-/wandelgebied 2-4
■
p. VAK.HUISJE 0594HOLLUM AMELAND. Te huur 659425 www.paterhofje.nl
ruime 6 pers. STACARAVAN
Incl. fietsen. Inl. 0334751388 / 06-51510076.
[email protected]
■
Comfortabele vakantiewoning “Lutje Stee” in
Schildwolde, 1-4 pers.,
alles gelijkvloers. 0598423902 www.deholterij.
nl.
■
FAMILIEWEEKEND organiseren? -Tig jaar getrouwd?
Comfort. groepsverblijf,
veel privacy www.deboerkeri-j.nl omg APPELSCHA 0516-513915.
■
Aan TJEUKEMEER t.h.
APPARTEMENT/VAKANTIEWONING 4/5 pers. www.
meertjeukemeer.nl Tel.
0514-542132 b.g.g. 541020.
■
Er even lekker tussenuit in
OVERIJSSEL: Kijk op www.
pinkenstalletje.nl
■
Ommen Camp. Bergzicht /
■ drenthe
Hardenberg camp. De
■ friesland
■
Drenthe (her)ontdekken
Kleine Belties, chalet/staOudemirdum luxe 2 p.
LAUWERSMEER fraaie recr. dat kan vanuit ‘t zonnetje, cars. huur niet duur! 0512Appartement www.
BUNGALOW in prachtig
ons 4 pers. chalet in
516096 vdsluisvakanties.
huizegoedereede.nl of
natuurgeb. (nat.) park
Hooghalen www.
nl
info 0514571385.
omg. bos, waterrust,
t-zonnetje.webklik.nl
■
ruimte 0512842980/
■
■
Bij OOTMARSUM (Twente)
0519349300 www.
BAKKEVEEN Camp. Ike Le- wadenmeer.nl
t.h. vak.huisje, 4 p. op
T.h. luxe 2/4 pers. CHALETS
ane stacars. huur niet
bung.park, kindvr. met
op klein landgoed. Unieke
■
duur! 0512-516096
zwemb. in GASSELTE,
plek. bosr. omg. (350 ha)
Tjeukemeer, vrij gelegen
vdsluisvakanties.nl
www.christelijkevakantie
wandelen/ fietsen/ rust.
comfortabel vakantiehuis site.nl/a/2279 Res. 0599GEEN CAMPING Tel. 0541■
voor groot gezin, vissen,
564333. Vraag naar nr. 11.
294407/06-21882498
2 pers. BOERDERIJ APP. bij varen, surfen, fietsen. Zie
www.springendalsebeek.
■
bos en water met eigen
www.oldeouwer.info
nl.
9 pers. bungalow Drentsterras. inl. 0514-605098,
■
■
Friese Wold, v.a. € 250,
www.itboerestee.nl.
Met een groot gezin voor- www.huisjedfw.nl
2 vak.won. 2-10 pers.
■
delig op vakantie in OUDEomg. OOTMARSUM 0541GROEPSACC.+ CAMP. bij de MIRDUM? In hartje Gaas■
680255/06-30911607;
GASSELTE Vrijst. BUNGABOER Boazum. 0515terland op een in bedrijf
www.ervescholten.nl.
LOWS Tel. 033-2452834
521344 www.nijwybranda. zijnde boerderij bent u
■
com.
van harte welkom om met www.bungalowpark
T.h. 6 pers. chalet kindvr.
ravijnzicht.com
uw caravan of tent een
■
met speeltuin en zwemb.
06-54347050.
royale staanplaats te huRustige kindvr. minicamwww.dgvm.nl tel. 0318ren. Tevens hebben wij
■ overijssel
ping bij HEEGERMEER, met ook een ruim gezinshuis,
518842.
Holten: 2 comf.2-4 pers.
haventje. Op 1 km afstand ook voor groepsverband,
■
zwemstrand, nabij Gaaste huur. Kortom een aan- boerderijapp. Nabij nat.
park Sallandse Heuvelrug/ T.h. op camping KLEINE
terlands bos. Ook verhuur trekkelijke vakantie voor
Holterberg. Veel fiets- en
BELTIES (‘t-Jagershuukien)
6 pers. CARAVAN MOTORjong en oud. tel. 0514wandelmog. Nu ook B&B. in HARDENBERG 6-pers.
BOOT, 2 ZEILBOTEN en KANO. 571726 www.kampeerTel 0548-513123 www.
stacar. met douche en
0514-591297 www.
boerderijgroen.nl
erve-npier.nl.
toilet zijn apart. WASMAwetterspetter.nl.
CHINE 06-53355533. incl.
overdekt zwembad.
■
OMMEN omg. Lemelerberg,
t.h. vak.bung.in bos; natuur, rust en privacy; 0786511392, www.vakantie
huisinommen.nl
■
DENEKAMP ‘Bavelds Dennen’ T.h. 6-pers. BUNGALOWS Tel. 0541-352393
www.Bavelds-Dennen.nl.
■
T.h. Stacaravan nr. 34
boszuid Kleine Belties,
fam.Harsevoort 0523273422.
■
boerderijappartementen.
nl 2/4 en 8 pers. nabij
OMMEN M.wk v.a. €80,
wknd v.a. €85. Mooi fietsgebied. 0546-671703.
■
Rust, Ruimte & Natuur.
RIJSSEN/HOLTEN: Te huur
luxe vr.st.RECR.BUNG. met
serre. Gelegen bij “DE HOLTERBERG”. Tel.0548365433 of 06-27134324
www.bungalowsholten.nl
Gelegen in het Vechtdal
-
Zeer nette,
nette onderhouden camping
Verwarmd zwembad
Veel veldjes met speelattributen.
Professionele recreatiemedewerkers
Programma voor jong en oud
Ruime kampeerplaatsen (150 m²
4 -16 ampère, CAI, watertap)
Privé sanitair mogelijk
Verh
Kindvriendelijk
staca uur
ra
Scherpe prijzen
en ch vans
alets
Bosrijke omgeving
Eigen sfeer
www.deklimberg.nl 0523 - 261955, Hardenberg
NIEU—›W»ã!
Êò›Ù
݋
þó›Ãƒ—ÃÄ
¦½®¹ƒƒÄ› Ý
ó«®Ù½ÖÊʽ
onvergetelijke
werkvakantie
het
hele jaar door
STICHTING HET PASSION
56.;,/<<905/,;/66.:,0A6,5
BUNGALOWS
ͻ Op ruim perceel met veel privacy
ͻ Vroeg- en laatzomer arrangementen
ͻ Bel of boek online
Wij informeren u graag over de
‹:;(*(9(=(5:‹*/(3,;:‹2(47,9,5‹)<5.(36>:‹-(4030,/<0A,5
mogelijkheden
RHEEZERWEG 79 HARDENBERG TEL. 0523-26 13 03 WWW.KLEINEBELTIES.NL
Tel. 0314 382 462
Torenallee 6
6999 DD Hummelo
[email protected]
www.hetpassion.nl
Bank NL11 TRIO 078.13.22.618
DIACONALE WERKVAKANTIES
DIACONALE STEUN
een midweek de handen uit de mouwen
voor dak- en thuisloze medemensen die
even op adem komen in de Achterhoek
voor dit unieke project is van harte welkom.
We zijn voor een groot gedeelte aĬankelijk
van giŌen en collectes.
Gegarandeerd onvergetelijk,
waardevol, verrijkend en verrassend……
Gegarandeerd zinvol besteed aan
onze diaconale doelstelling…..
…. boek nu via de site of bel
…. word nu donateur
13
woensdag 14 mei 2014
nd leven
recreatie
&
reizen
■
T.H.Hele jaar door in Hardenberg Camping “De
Kleine Belties “ Grote luxe
chalet 70 m Voor zowel
mensen met/zonder beperkingen. Zie www.parti
culierezorgalie.nl of www.
christelijkevakantiesite.nl
Nog vrij voor 5 juli en na
23 augustus. Vanaf € 272
per week. Bellen na 20.30
uur 0528-272867 mob
0614619890.
■
Te huur nieuw chalet 6-8
pers. nog vrij voor 5-7 en
na 30-8 plaats 355 op De
Kleine Belties.info www.
benjaminsverhuur.nl of
0655197393.
■
Te huur chalet en stacaravan vrij voor 26-7 en na
23-8 op De Klimberg. info
www.benjaminsverhuur.
nl of 0655197393.
■
Vakantie? Naar camping
de Oldemeyer in Hardenberg: 3 slaapkamer caravan, chalet of kampeerplaats. Dit jaar vieren wij
het 40-jarig bestaan met
diverse extra act. Recreatieteam in schoolvakanties aanwezig. Er zijn nog
enkele mogelijkheden in
het hoogseizoen. Reserveer nu: 0523-262805,
www.oldemeyer.nl.
■ gelderland
De Esdoorn VOORTHUIZEN
t.h. VAKANTIEHUISJES 2/6
pers. op klein vak.oord
nabij bos en water, ideale
fietsomgeving. Tel. 0342473363 www.deEsdoorn.
nl
■
VIERHOUTEN, Vakantiewoning 4 pers, prachtig uitzicht, vernieuwde inrichting, bij bos en dorp.
www.tzedek.nl. Tel. 0651
919492.
■
NUNSPEET t.h op camp.
■
VRIJST. BUNGALOWS en
T.h. luxe BUNGALOWS (2stacaravans. Tevens nog
8p.) op de grens van bos
en het dorp NUNSPEET. Bel enkele jaarplaatsen vrij.
Tel. 0341-252941 www.
voor een folder: 0341grobbenhorst.nl.
274727 of kijk op www.
stolpenheim.nl
■ zuid-holland
NOORDWIJK/ZEE vrijst. 6
pers. VAK.BUNG. op loopafstand van zee, met veel
privacy 06 24 84 37 45.
■ zeeland
T.h. CHALET(S) in het
mooie hart van ZEELAND,
www.stellechalets.nl of
0113-563956.
■
VEERE: Part. knus inger.
VAKANTIEVERBL. 2-3p veel
nat.schoon/Noordzeestr.
0118-501420.
■
Mooie en sfeervolle VAKANTIEWONINGEN op
voorm.boerderij op Walcheren. Ook minicamping.
Tel. 0118591659. Kijk op
www.munnikenhof.nl.
■
Kamperen op onze kindOp het platteland groepsvriendelijke MINI-CAMPING
■
huis 20p. B&B, camping,
3 km v.h. strand bij SchaT.h. 4 pers. mooi houten
■
rendijke op SchouwenMELISKERKE op rustige
chalet op camping Brock- alles kindvr. Renswoude
nabij Veenendaal 033kindvriendelijke minicam- Duivenland. Wij verhuren
hausen. In het rustige en
ping hebben we nog STA- ook seizoenplaatsen. J.
bosrijke Stokkum - Mont- 2771400 www.dekleine
weide.nl.
v.d. Wekken tel. 0111CARAVANS en KAMP.PL. te
ferland - Achterhoek.
671358 www.mini
huur. Tel. 0118-562659
Vanaf € 280 p.w. Info
■
campingdegroeneweide.nl
www.dekoehoorn.nl
www.chaletengelen.nl of
Te huur VAK.BUNG. Utr.
tel. 0314-662535.
■
Heuvelrug. Veel wandel■
Kamperen vlakbij bos en
en fietsmogelijkheden.
■
THOLEN minicamp. vak.
strand. Dat kan op MINIt.h. 6 pers. Vak.won. bui- 2-4 p. €225,- p.w. Bel nu: won. + stacars. + k.pl.
CAMPING “DE FRUITGAARD”.
030-2251026.
ten Doetinchem. Rustig,
0166-692423 www.
www.defruitgaard.nl
bos, veel fiets/wandelmoklinkenoord.nl
■ noord-holland
BURGH-HAAMSTEDE. 0111gelijkh., schmml, zndb.,
De Grote Vos SINT MAAR651610.
■
trampo. 0314-330769
TENSZEE. Tel. 0224CAMPING aan zee? Vakanwww.christelijke
561560. 2-8 pers. BUNG’S tie in Vrouwenpolder? Kijk ■
vakantiesite.nl/a/9600
ZLD. t.h. kampeerpl. en kl.
aan duin. Voorseizoen
op www.schorre.nl Te€ 250-€ 550 p.w. hfd.
■
vens luxe INGERICHTE TEN- chalet bij boerderij, ruime
pl. kindvriendelijk hoeve
seizoen € 450-€ 800 p.w. TEN te huur. Tel: 06Te huur luxe STA-CARAVAN
dehond.nl tel: 0111671653
met vrij uitzicht. Op park www.degrotevos.nl.
51147929.
fam. vd Velde.
Heidekamp in Otterlo.
www.otterhut.nl. Tel
■
0180-518434.
DE STROPIE LEKKER, ZAAMSLAG, Z-VLAANDEREN
www.destropielekker.nl,
0115- 431861.
■ utrecht
Gasthof Edelweisshaus
Königsleiten, Zillertal
Gratis op vak. als u helpt in juni met het programma.
Leuk programma. In juni chalet v.a € 200,- p.w.
stacar. v.a. € 175,- p.w. bung. v.a. € 375,- p.w.
ZOMERAANBIEDING 7=6
Prijs € 49,- incl. halfpension
(50% kinderkorƟng, < 3 graƟs)
Zondags rustdag en kerkdienst
023 553 19 55 of EDELWEISSHAUS.NL
óf bel
■
WALCHEREN logies met
ontbijt €17,50 p.p. nacht.
Mw. A. Marinissen, Binnenhof 47, Koudekerke,
0118-553172.
■
Kamperen bij de boer in
KERKWERVE. Waar ouders/
ouderen tot rust komen en
kinderen zich nooit vervelen! www.doutepoppe.nl
■
Zoutelande Prachtig gelegen a.d. voet v.d. duinen
4 + 6 + 8 pers. BUNGALOWS 5 min. lopen van
zee/bos/duinen. Tel: 0118562642 of www.verhuur
bedrijfkoppejan.nl
■
Te huur in Burgh-Haam
stede, vakantiebungalow,
5 - 6 pers., dichtbij zee en
bos, veel privacy, info:
070-3350215 of: www.
intermezzovakantie.nl
■
GRIJPSKERKE (Zld) m-camping. Middenin voor rust
en ruimte en kindvr. ruime
kampeerpl ook STACARAVANS 5 á 6 pers. Vak.won.
4 a 5 pers. 50m. van duin
en str. 0118-751197/592868
www.minicamping
middenin.nl.
■
LIMBURG BAARLO. Te huur
2-16 pers. luxe VAK.WONINGEN in “17e Eeuwse
Hoeve”. Fiets- en wandelrijke omgeving. Ook midweekverhuur. Tel. 0774772583 www.
hoevebongers.nl
■ diversen
■
FAM.WEEKEND 24 pers.
GROEPSHUIS www.gast
huisklap.nl
■
Meliskerke kindvr. minicamping aan de Zeeuwse
kust. Stacaravans en
kampeerplaatsen vrij!
www.campingwisse.nl
0118-561343.
■
Te huur in BurghHaamstede ruime vak.
won. Nu spec. aanbiedingen. www.krijger
vakantiewoningen.nl Tel.
0113-270840.
■ noord-brabant
CHAAM(NB): Mooie en
praktische 4/6 pers. VAKANTIEWONING grenzend
aan bos en weilanden.
Geheel vrij gelegen op
1500 m2 grond (geen
park). Tarieven per week
tussen € 200,- en
€ 425,-. Langere periodes
korting. Tel 010-4821604
of 06- 51190617.
■ limburg
Bij SLENAKEN in Z-LIMB.
VAK. APPARTEMENTEN in
verb. boerderij. 0434573252 www.biehet
kapelke.nl
■
NOORBEEK, VAK.WON. in
19e-eeuwse boerderij
www.terlingerhoeve.nl
Tel:0434571806.
■
GULPEN TH VAK.APPARTEMENT VOLL.INGERICHT VOOR
2/4 PERS O43 4502428
WWW.HEUVELZICHT.EU
▶ meer op pagina 14
Een vakantie met een
christelijke identiteit zoekt
u op www.christelijke
vakantiesite.nl. Vernieuwd aanbod op een
vernieuwde site. Campings, bungalowparken,
B&B, reisorganisatie, particuliere accommodaties
en nog veel meer!
■ frankrijk
Luxe 6 pers. STACARAVANS
te huur op fam.camping
in ZUID-FRANKRIJK aan
zee. Incl. airco en zwembad. Fam. Horstra 0384607877 m.horstra@ziggo.
nl
■
Bretonse boerderij t.h., 9
en 10 pers., zie: www.
vakantiehuisprado.nl
■
Behoefte aan vakantie
waarin je echt tot rust
komt, tijd hebt voor jezelf,
je gezin, je vrienden en je
relatie met God? In ons
vakantiedorp in Z Frankrijk
wordt je niet gestoord
door telefoon of mail, er is
geen bereik. Huis huren,
een themareis of er zomaar een paar dagen tussenuit, alleen of met
vrienden. Lees meer over
de mogelijkheden die er
zijn. www.tamariskvilla
ges.eu
■
Last minute: nog vrij van
21 juni -12 juli (en vanaf 6
september) Ons gerieflijk
CHALET op camping aan
zuidpunt meer van Annecy, 6-8 personen Voor
‘sportief’ en gezinnen.
Wandelen, fietsen, cultuur. Nederlands gesproken kinderactiviteiten. Zie
www.pidara.nl
14
nd leven
woensdag 14 mei 2014
recreatie
&
reizen
■ spanje
■ duitsland
6-pers app. bij BENIDORM
vanaf €200 p/w, www.
inspanjeoverwinteren.nl
Op vakantie in het ERZGEBIRGE (Sachsen, Duitsland)? Ontdek de schitterende natuur en
gastvrijheid vanuit onze
complete vakantiewoning
in Zschopau. Zwemmen,
stedentrips (Dresden,
Praag en Leipzig), Fichtelberg, voordelig uit eten en
nog veel meer. Zie voor
alle info: www.bosboomvisvliet.eu
■
T.h. vakantiewoning aan
de Spaanse CostaBlanca
in het landelijke dorpje
Adsubia. Gezellige woning
met 3 slaapkamers voor
4-5 pers. www.adsubia.nl
Inl.0321-337686.
■
TE HUUR ons CHALET (4
pers) aan zandmeer
Wilsumer Berge (Dtsl.) Voor
foto’s & info: phdeboer@
ziggo.nl
■
Sauerland, Pension Haus
am Einberg, 280 km af
van Utrecht. Volop genieten van rust en natuur.
Logis/ontbijt of halfpension, www.einberg.net
■ zwitserland
Te huur in Zwitserland.
Leysin. Luxe appartement
met 5 slaapplaatsen Vanaf
225 euro per week Info:
www.jurvermeulen.
solcon.nl Telefoon 0186602933.
■
“EISCHOLL” (Wallis) t.h.
ruim 6 pers. APP. in rustig
bergdorp (1200m). Tel.
0575-553953, email
[email protected].
■ tsjechie
TSJECHIË, ruime, vrijstaande vak. huizen, tot 10
■
Winter en zomer Te hr. ons pers. met schommel,
luxe CHALET in WALLIS cen- zandbak, internet. Ook
voor een ontspannen
trale ligging, schitterend
meivakantie: www.
uitzicht en veel comfort.
adrien.nl of 0345-651058.
Incl. gratis draadloos internet. Inl. 075-6408944.
www.chaletariette.nl
■
T.h. 3 pracht. woningen in
REUZENGEBERGTE-TSJECHIË. won. voll. en kindvr.
inger. 6, 8 en 15 pers. veel
speelr. super omg. www.
huisebenhaezer.com 0610320059.
■ italie
CHALET a.h. water, voornaseizoen 2 weken v.a.
€ 292,50. Tel. 0297-281205.
Zie www.luganomeer.
com
■ diversen
Comf. VAK.WONINGEN in
Luxemburgse & Belgische
Ardennen, Duitse Eifel,
Zuid Frankrijk en Zwitserland, Turkije en Kreta.
Sinds 1975. www.letze
burg.nl 0343- 454458.
■
Vakantiehuis Transsylvanie, Roemenië, Nederlandse eigenaars www.
vakantiehuis- roemenie.nl
advertenties
Stefan,
Gefeliciteerd met
je diploma. Je bent
een kanjer! Tante
Henriet en groep
5/6 van De Kleine
Beer uit Leusden
Geslaagd!
Gefeliciteerd met je diploma!
Rinze,
Van harte gefeliciteerd met
diploma MBOJongerenwerk.
Liefs opa en oma
De Vries, Zwolle
Feliciteer je geslaagde dochter, kleinzoon, vriendin, neef … met een origineel filmpje.
Maak een felicitatiefoto of filmpje
voor de geslaagde, verzin een leuke
tekst en voor slechts € 17,50 wordt
deze originele felicitatie geplaatst in
de krant van 14, 21 of 28 juni.
Meedoen is heel eenvoudig:
1. Maak een leuk filmpje of een
mooie foto
2. Ga naar onze site nd.nl/geslaagd
en bekijk het instructiefilmpje
3. Maak een link in YouTube
4. Vul het formulier op de site in
Wij maken de QR code en plaatsen
de advertentie in de zaterdagkrant
die u heeft uitgekozen.
Twee leuke voorbeelden zien?
Scan de codes hiernaast. Hoe
maak je een link in YouTube?
Bekijk het instructiefilmpje.
Kijk hier voor een
instructiefilmpje
nd.nl/geslaagd
nd.nl/geslaagd
‘Hé Rinze, scan ff de QR code’ Opa en oma
ndwinkel.nl
Ja, ik wil de dvdbox WO2 in HD & Kleur bestellen en betaal hiervoor de
aangegeven prijs en € 4,95 aan verzendkosten.
WO2 in HD & kleur
voor u met 50% korting
….. ex. van WO2 in HD & Kleur
Beelden van de Tweede Wereldoorlog zoals ze niet eerder zijn vertoond,
in high definition en in kleur! Met de modernste technieken en nieuwe
onthullingen biedt WO2 in HD & Kleur letterlijk en figuurlijk een
nieuwe blik op de Tweede Wereldoorlog. Een van beste verzamelingen
van zeldzaam en nooit eerder gezien beeld-materiaal van WOII werd
volledig gerestaureerd voor optimale beeld- en geluidskwaliteit. Met behulp van satellieten werden de terreinen van slagvelden gedetailleerd in kaart gebracht. De nieuwste computertechnieken stonden garant voor nauwgezette reconstructies.
Vóór bewerking:
€ 49,95
€ 24,95
naam:
m/v
straat:
postcode:
plaats:
telefoonnr:
e-mail:
Ik machtig het Nederlands Dagblad eenmalig de som van de bestelde
artikelen en € 4,95 verzendkosten van mijn rekening af te schrijven.
Na bewerking:
IBAN:
handtekening:
Bestel nu deze box met zes dvd’s (totaal 669 minuten verdeeld over
13 episodes) met 50% korting van € 49,95 voor € 24,95 in ndwinkel:
www.ndwinkel.nl/wo2hd of met de bestelbon hiernaast.
ndwinkel
€ 49,95
actieprijs
€ 24,95
Stuur deze bon naar het Nederlands Dagblad
t.a.v. ndwinkel, Postbus 111, 3770 AC Barneveld
Bestel nu in ndwinkel.nl
15
woensdag 14 mei 2014
Ned. 2, EO, 19.55-20.25 uur
Rail Away
In Baskenland ligt tussen San Sebastian
en Bilbao een zogenaamde smalspoorlijn. De treinrit van vandaag geeft een
goed beeld van dit mooie, onbekende
deel van Spanje. In de aflevering de reis
tot Durango en een museumlijn met
stoom als herinnering aan het vroegere
smalspoornet.
Ned. 3, EO, 21.55-22.30
Ik kom bij je slapen
De creatieve Kirsten bruist van de
ideeën en ambities, maar durft er al
jaren niets mee te doen. Doordat ze het
al die tijd voor zich uit heeft geschoven
woont de 32-jarige in een studentenkamertje en leeft ze van de bijstand.
Hoog tijd dus om daar iets aan te doen.
Maar durft ze het nu wel aan om te solliciteren op haar droombaan? Kan Kirsten haar brood verdienen met haar
creatieve ideeën of kan ze beter kiezen
voor vastigheid en het eerste het beste
baantje nemen dat ze krijgen kan? Om
de juiste keuze te kunnen maken reist
Kirsten couchsurfend door Nederland
waarbij ze mensen ontmoet die allemaal zo hun eigen visie hebben op
haar probleem. Gaat Kirsten zo snel
mogelijk een eind maken aan haar
financiële problemen of is dit dan toch
het moment om aan haar dromen toe
te geven? Presentator Klaas van
Kruistum leidt haar langs bijzondere
logeeradressen en onverwachte gastheren en -vrouwen.
Radio 1, NOS, 20.30-23.00 uur
R
LLangs de Lijn
I het Juventus-stadion in Turijn strijIn
d
den de voetbalclubs Benfica en Sevilla
o
om de winst in de UEFA Europa League.
F
Flitsen van de finale zijn te horen in
e
een extra lange uitzending van het
ssportprogramma. Marc van Hintum is
d
de analist van dienst in de studio en de
p
presentatie van het programma is in
h
handen van Robbert Meeder.
nd media
Darwin, over Freud en over godsdienst.
In 1982 ontving Van het Reve de P.C.
Hooftprijs voor zijn essayistische oeuvre. Zijn essays waren controversieel.
Vooral het artikel De ongelooflijke
slechtheid van het opperwezen (1987),
staat bekend om zijn frontale aanval op
geloof en godsdienst, waarin vooral het
christendom het moet ontgelden.
GrootNieuwsRadio, 10.00-12.00 uur
Café Grande
Ned. 3, AVRO, 13.00-14.30 uur
Pluk van de Petteflet
Radio 5, Human, 19.02-20.00 uur
Een heerlijke familiefilm voor de
woensdagmiddag, naar het bekende
boek van Annie M.G. Schmidt, over de
achtjarige Pluk. Op zijn zoektocht naar
een nieuwe plek om te wonen komt hij
met zijn kleine rode kraanwagentje
terecht bij de Petteflet. Er is geen
kamer beschikbaar, maar in de aangrenzende tuin ontmoet Pluk Dollie de
Duif die hem vertelt dat het torenkamertje op de Petteflet leegstaat. Dan
beginnen de avonturen ...
OBA Live
Stephan Sanders vertelt in het programma over Karel van het Reve (19211999). Van het Reve is een van de
meest geciteerde essayisten van Nederland. Hij schreef kritische beschouwingen over Rusland en over het communisme, over literatuurwetenschap, over
Op 24 oktober 2013 trouwde de oudste
dochter van Arie en Loura Luthart. Wat
een vreugdevolle dag had moeten worden, werd een dag waar verdriet en
blijdschap samenkwamen. Vader Arie
overleed plotseling, terwijl het bruidspaar foto’s aan het maken was. Zijn
dochter Loura moest de moeilijkste
keus van haar leven maken, doorgaan
met de bruiloft of alles afblazen? Ze
b
besloot de bruiloft door te laten gaan.
IIn het programma vertelt ze haar aang
grijpende verhaal.
▹ De wereld draait door
........................................................................................... do ned. 1, 19.00-20.00 uur ........................................................................................................
............................................................. do ned. 2, 21.25-22.00 uur .................
.............................................................................................
▹ Andere Tijden
nederland 1
09.00 NOS-Journaal. 09.15 Nederland in
beweging! 09.30 NOS-Journaal. 09.40 MAX
Geheugentrainer. 10.00 NOS-Journaal. 10.30
Lingo. 11.00 NOS-Journaal. 11.55 Politieke Partijen. 12.00 NOS-Journaal. 13.00 NOS-Journaal.
13.10 NOS-Sportjournaal. 13.20 NOS-Journaal.
13.30 NOS-Sportjournaal. 13.35 NOS-Journaal.
13.45 NOS-Sportjournaal. 14.00 NOS-Journaal.
15.00 NOS-Journaal. 15.25 Europa Doe Je Zo.
16.00 Pauw & Witteman. 17.01 Andrea maakt
vruchtensap. 17.03 Martin Morning. 17.16
Groeien. 17.21 Capoeira. 17.25 10 voor... 17.35
Sesamstraat. 17.55 Politieke Partijen. .............
18.00
18.15
18.45
19.00
20.00
20.30
21.20
23.05
NOS-Journaal.
EénVandaag.
NOS-Sportjournaal.
De Wereld Draait Door.
NOS-Journaal.
DNA onbekend.
Silent Witness.
Pauw & Witteman.
00.00 NOS-Journaal. 00.15 Politieke Partijen.
00.25 Pauw & Witteman. 01.20 EénVandaag.
01.50 NOS-Journaal. 02.05 NOS-Journaal.
02.30 NOS Tekst-tv.
nederland 2
07.30 NOS-Journaal met gebarentolk. 07.35
NOS-Journaal. 08.00 NOS-Journaal met
gebarentolk. 08.15 NOS-Journaal. 08.30
NOS-Journaal. 08.35 NOS-Journaal. 08.45 NOS
Jeugdjournaal met gebarentolk. 09.00 NOSJournaal met gebarentolk. 09.15 Altijd Wat.
10.10 Eén op Eén. 10.40 De Wereld Draait Door.
11.35 Opsporing verzocht. 12.30 Man bijt hond.
12.57 Politieke Partijen. 13.00 NOS-Journaal.
13.10 NOS-Sportjournaal. 13.20 Blauw Bloed.
14.05 Kassa. 15.00 Vroege vogels. 15.30 Lingo.
16.00 NOS-Journaal. 16.10 De Kennis van Nu in
de middag. 16.35 De Universiteit van Nederland. 17.00 NOS-Journaal. 17.05 Geloven op 2.
17.35 Tijd voor MAX. ....................................
18.25
18.55
19.20
19.55
20.25
20.50
21.25
22.00
22.52
23.00
Lingo.
Man bijt hond.
Melk en Honing.
Rail Away.
Eén op Eén.
Hollandse zaken.
Dit is de Dag – Onderzoek.
Nieuwsuur.
Politieke Partijen.
De onzichtbare vriend.
00.00 Andries. 00.25 Nachtzoen. 00.35 Eén
op Eén. 01.05 Nieuwsuur.
▹▹ kijk voor het complete programmaoverzicht op www.nos.nl
of op Teletekst pagina 200 ....................................................▹▹
nederland 3
08.15 Shaun het schaap. 08.25 Buurman
en Buurman. 08.30 Babar en de avonturen van Badou. 08.45 NOS-Jeugdjournaal.
08.50 Olivia. 09.00 Koekeloere. 09.15 Huisje
boompje beestje. 09.30 De avonturen van Bert
en Ernie 2. 09.36 Andrea maakt vruchtensap.
09.38 Martin Morning. 09.51 Groeien. 09.56
Capoeira. 10.00 Teletubbies. 10.25 10 voor...
10.35 Sarah en Eend. 10.40 Bibbeltje Big.
10.50 Waybuloo. 11.05 Pororo. 11.10 Harry en
Toto. 11.20 Klumpies. 11.25 Penelope. 11.35
Zoostraat 64. 11.45 Masha en de beer. 11.55
Angelina Ballerina. 12.10 Pieter Konijn. 12.20
De wereld van K3. 12.35 Prinsessia. 12.50 Koek
& Ei. 13.00 Pluk van de Petteflet. 14.30 Gek
op jou! 14.40 Wij zijn de beste! 15.35 Minoes.
17.00 Checkpoint. 17.05 Junior Dance 2014. .....
18.05
18.23
18.45
18.55
19.30
19.50
20.25
21.15
21.55
22.30
22.45
23.03
23.10
Beste Vrienden Quiz.
Het Klokhuis.
NOS-Jeugdjournaal.
SpangaS.
De Lama’s.
De Social Club.
De beste zangers van Nederland.
Op zoek naar God.
Ik kom bij je slapen.
NOS op 3.
PowNews.
Politieke Partijen.
The Tonight Show.
00.00 De Wereld Draait Door. 00.55 PowNews.
01.15 NOS op 3.
canvas
06.00 De Ochtend. 09.00 Terzake14. 09.50
Reyers Laat. 10.30 Lou Grant. 11.15 Lentebeelden. 12.30 Onderbreking. 14.28 100’’. 14.31
Borgen. 15.30 100’’. 15.32 Le dernier secret
de Yalta. 16.25 100’’. 16.27 Publiek geheim.
16.53 100’’. 16.56 Lou Grant. 17.42 100’’. 17.45
Cheers. ....................................................
DNA onbekend Caroline Tensen helpt
mensen die twijfels hebben over hun
afkomst. ned. 1, 20.30 uur
family7
07.00 Praise. 07.30 Auto-B-Good. 07.40
Krummel. 08.15 Blalala. 08.30 Andrew Wommack. 09.00 How should we then live. 09.30
Café Tinto. 11.00 Dag TV. 16.00 Café Tinto. 17.30
Kidspraise. ...............................................
18.05 Auto-B-Good. 18.10 Krummel.
18.40 Blalala. 19.00 Road to Avonlea.
19.30 7th Street Theater. 20.00 Homecoming. 20.30 Wind at my back. 21.00
Eindtijd & Profetie. 21.30 House or home
– Chip Ingram. 22.00 Op reis door Israël.
22.30 Hollywood. 23.00 Als vloeken in de
kerk. 23.30 The Drive TV. .......................
00.00 Verhalen van verandering. 00.30 Pro
Christ 2009. 02.00 Nacht TV. 05.30 Café Tinto.
Nieuwsuur Dagelijkse onafhankelijke,
en onpartijdige actualiteitenrubriek.
ned. 2, 22.00 uur
bbc 1
12.00 Caught Red Handed. 12.30 First Time on
the Front Line. 13.00 Bargain Hunt. 14.00 BBC
News – Weather. 14.30 BBC Regional News and
Weather. 14.45 Doctors. 15.15 The Link. 16.00
Countdown to Chelsea. 16.45 Escape to the
Country. 17.30 Flog It! .................................
18.15 Pointless. 19.00 BBC News. 19.27
Weather. 19.30 BBC Regional News
Programmes. 19.52 Weather. 19.55
Party Election Broadcast for the European
Parliament. 20.00 The One Show. 20.57
BBC News and Regional News. 21.00
Watchdog. 22.00 MasterChef: The Finals.
23.00 BBC News. 23.25 BBC Regional News
and Weather. 23.32 The National Lottery
Update. 23.35 Party Election Broadcast
for the English Local Elections. 23.40 A
Question of Sport. ...............................
18.07 100’’. 18.10 Login. 19.02 100’’. 19.05
Villa politica14. 20.00 Terzake14. 20.55
Sporza: UEFA Europa League. 22.55 Top of
the Lake. 23.45 Villa politica14. ..............
ngc
06.50 Science of Stupid. 07.15 Brain Games.
07.35 The Dog Whisperer. 08.20 Yukon Gold.
09.05 Locked Up Abroad. 09.50 Air Crash
Investigation. 10.40 Do Or Die. 11.05 Do Or
Die. 11.30 Nazi Megastructures. 12.25 Mudcats.
13.20 Ultimate Airport Dubai. 14.15 Locked Up
Abroad. 15.10 Air Crash Investigation. 16.05
Lords of War. 16.35 Lords of War. 17.00 Science
of Stupid. 17.30 Brain Games. .......................
18.00 Nazi Sunken Sub. 19.00 Yukon Gold.
20.00 Stephen Hawking’s Science Of The
Future. 21.00 Cosmos. 22.00 Nazi Megastructures. 23.00 Taboo USA. 23.55 Air Crash
Investigation. ....................................
00.50 Wicked Tuna. 01.45 Stephen Hawking’s
Science Of The Future. 02.35 Nazi Sunken Sub.
03.20 Cosmos. 04.05 Nazi Megastructures.
04.50 Taboo USA. 05.35 Lords of War.
tv vooraf
Sophia Geuze nd.nl/media beeld screenshot
Een rusteloze zoektocht
De documentaire De onzichtbare
vriend begon als het verhaal van
mensen die hun leven aan Jezus
hebben gegeven, maar werd een
persoonlijke zoektocht van
programmamaker Hans Busstra,
waarover hij ook columns in het
Nederlands Dagblad schreef. De
documentaire geeft een leerzaam inkijkje in het leven van
twijfelende dertiger.
Dat de opzet van de documentaire in
het begin anders was, is te zien in
het eerste gedeelte. Filmmaker en
domineeszoon Hans Busstra (foto)
volgt Michael. Michael roept met de
Bijbel in de hand het winkelend publiek in de Rotterdamse koopgoot
toe dat de duivel is overwonnen.
Busstra gaat ook met Johan en Joop
van Ooijen mee om posters te plakken met het opschrift ‘Jezus redt’.
Dan kantelt zijn insteek. Wat doet
Busstra zelf op aarde? ‘Ik heb geleerd dat buiten mezelf te zoeken.’
Hij zegt dat Jezus lonkt. Hangt zijn
geloof alleen nog af van overgave?
Hij gaat te rade bij familieleden,
vrienden, predikanten en mannen
van de beweging De 4e Musketier.
Hij praat met gelovigen en ongelovigen.
Het wordt een indringende zoektocht die raakt. Bijvoorbeeld daar
waar vader Busstra emotioneel
wordt als hij vertelt over zijn kinderen. Hij verwijt ze niet dat ze niet
geloven, maar hij gunt het ze zo. Hij
probeert het los te laten. Dan is hij
stil. Ook als Hans depressief lijkt te
worden van al het zoeken en niet
vinden, grijpt dat aan. Soms wordt
het te intiem. Bijvoorbeeld daar
waar de mannen van De 4e Musketier voor Hans bidden en de camera
er – in het donker – bovenop staat.
En soms is de zoektocht bevreemdend. Als de vrijzinnige predikant
Klaas Hendrikse vertelt dat Jezus
niet meer is dan een voorbeeld. Dat
gaat ook Busstra te ver. ‘Ik wil de
metafysische Jezus naast me hebben.’
Wat zoekt Hans nu precies? Het geloof van zijn vader en grootvader?
Hij zou in elk geval geen pil willen
die hem zou verlossen van zijn gelovige opvoeding. Zoekt hij een ritueel
of rust? Het lijkt het meest op het
laatste. Zeker als je de beelden tussen de gesprekken ziet. Die zijn van
wegen – snelwegen, trambanen,
steegjes en bergweggetjes – op de
kop gefilmd. Je wordt er als kijker
onrustig van. Net zo jachtig als het
leven, lijkt Busstra’s zoektocht.
Wat wil Busstra met de beelden zeggen? Reist hij terug naar de oorsprong? Wil hij in een andere dimensie wil kijken? Of vlucht hij
weg?
De woorden van kluizenaar Jozef
van den Berg in de documentaire
brengen in ieder geval rust. ‘Als je
een vlinder achterna rent met een
netje is de kans groot dat je hem
verminkt bij het vangen. Als je stil
was gaan zitten, was hij misschien
wel op je hand komen zitten.’
▶▶ 2Doc: De onzichtbare vriend. EO,
Ned. 2, 23.00-00.00 uur.
16
woensdag 14 mei 2014
stilgezet
Hebreeën 5:9
dierbare foto’s
Hans Hopman nd.nl/achtergrond beeld fam. Van Ringelesteijn
Redding
Frans Tijssen ND-redacteur:
We laten #vluchtelingen uit #Eritrea
en #Syrië rustig verdrinken. Moeten ze
maar niet hier naartoe komen.
#Lampedusa
En toen hij naar de uiteindelijke
volmaaktheid gevoerd was, werd
hij voor allen die hem gehoorzamen een bron van eeuwige
redding …
Jezus was volmaakt gehoorzaam.
En daarom loont het zo om Hem
te gehoorzamen. Hij weet wat het
is om je eigen verlangens opzij te
schuiven en te leren willen wat
God wil. Hij weet hoeveel pijn het
kost om vol te houden. Hij heeft
het zelf volgehouden ten koste van
meer pijn dan wij bij elkaar ooit
zullen voelen. Hijzelf is het bewijs
dat gehoorzamen uiteindelijk goed
voor je is. Want Hij heeft het hoogste niveau van gehoorzaamheid
bereikt, en nu mag Hij uitdelen
wat Hij verdiend heeft. En Hij deelt
redding uit. Verrukkelijke redding,
nu al, redding uit egoïsme, uit het
vastzitten in je eigen kringetje.
Hoe meer je Hem gehoorzaamt,
hoe meer bevrijding je ervaart ...
limerick
Kees van Egmond
Examens
‘Oké,’ zegt een leraar in Schagen,
‘er zijn dus, begrijp ik, geen vragen?
Geen trucjes, wees stil,
en wie spieken wil,
ik waarschuw, heeft géén kans van
slagen!’
uw limerick hier? [email protected]
tweet van de dag
cryptograaf
Jan van der Graaf, Rotterdam
e
b+z
WOORDEN: 1 LETTERS: 7
Foto’s vangen de tijd. Ze vertellen verhalen en herbergen herinneringen: oude geliefden, een
vervlogen jeugd of een favoriete plek. In deze rubriek iedere week een dierbare foto met een verhaal.
Hilde van Ringelesteijn (1949) uit Hengelo is geboren op een boerderij in het Groningse Noordwijk. In
1958 verhuisde het gezin naar het Twentse Vriezenveen. ‘Ik miste mijn vriendinnen, beide opa’s en
oma’s en neven en nichtjes. Ook ons “taaltje” kwam
totaal niet overeen met het dialect in het oosten.’
Openbaar vervoer was duur en een heel gedoe. Dus
ging Hilde in de zomervakantie op de fiets naar de
familie in het hoge Noorden, samen met haar zus
Iektje. Zo’n tocht duurde een hele dag. ‘In mijn beleving regende het altijd als wij op pad gingen, maar
dat zal vast niet zo zijn geweest.’ Op de foto uit 1964
staat Hilde (r.) met haar zus in Marum, bij het huis
van opa en oma van vaders kant waar ze een paar
dagen hadden gelogeerd.
Vervolgens ging het naar Kornhorn waar opa en
oma van moeders kant woonden. Ten slotte de verschillende ooms en tantes. ‘We moesten een keer
halsoverkop naar een andere oom en tante omdat
op ons adres de baby zich plotseling aankondigde’,
herinnert ze zich nog goed.
Na drie weken was de vakantiepret voorbij. ‘Op weg
naar huis kochten we van ons zakgeld weleens wat.
Bij een café stond een automaat met marsrepen. We
deden geld erin maar er kwam niets uit! Ik die zaak
in en na mijn verhaal kreeg ik een mars. Intussen
probeerde mijn zus de automaat nog een keer. En
zowaar kwam er een mars uit.’ Met een zeker
schuldgevoel moet ze er vaak nog aan terugdenken.
‘We zijn namelijk snel weggefietst met twee marsrepen voor de prijs van één.’ Met veel genoegen
denkt Hilde terug aan deze vakanties, ondanks dat
irritante gedeelte langs de Smildervaart: ‘Een lange
rechte weg met áltijd tegenwind.’
▶▶ Wilt u ook uw dierbare foto delen?
Mail dan naar [email protected]
ik & mijn huis
bijdragen? [email protected]
Kip
Onze 4-jarige zoon komt thuis uit
school. Zoals elke dag vraag ik hem
wat hij die ochtend allemaal heeft
beleefd. Zijn juf heeft een verhaal uit
de Bijbel verteld. Op mijn vraag
waarover zij dan verteld heeft, antwoordt hij: ‘Over een kip.’ In gedachten scan ik de Bijbel op pluimvee.
‘Over een kip?’, vraag ik hem verbaasd. ‘Ja’, zegt hij dan wat ongeduldig over zo veel domheid van mijn
kant. ‘Over die kip die de Here Jezus
drie keer verraden heeft …’
CRYPTOGRAAF: BENZINE
nd achterop
advertentie
ndwinkel.nl
Scherp gezien 3
opnieuw zes indrukwekkende films speciaal voor u geselecteerd
Geniet ruim zeven uur van de films uit onze nieuwste filmbox, Scherp gezien 3.
Het is opnieuw een verantwoorde selectie van kwalitatief hoogstaande films
geworden. Ook de christelijke pers was wereldwijd zeer positief over deze films.
The King’s Speech
... hoe koning George IV zijn stotteren overwint...
Les Choristes
... hoe muziekleraar Mathieu tuchtschooljongeren vormt
tot jongenskoor...
Ja, ik wil de filmbox Scherp gezien 3 bestellen en betaal hiervoor de
aangegeven prijs en € 1,95 aan verzendkosten.
The Pianist
... hoe een briljante Poolse pianist de holocaust overleeft...
… ex. van de filmbox Scherp gezien 3
The Help
€ 53,94
€ 39,75
naam:
... hoe een boek het leven van zwarte keukenmeiden
verandert...
m/v
straat:
Slumdog Millionaire
postcode:
plaats:
telefoonnr:
e-mail:
... hoe de Indiase jongen Jamal een miljoen wint...
August Rush
... hoe het muzikale wonderkind Evan zijn ouders
terugvindt...
De winkelwaarde van de afzonderlijke films tezamen bedraagt
€ 53,94. Bestel nu de filmbox Scherp gezien 3 met 26% korting
voor € 39,75 in ndwinkel, www.ndwinkel.nl/scherp3 of met
de bon hiernaast.
In de beschrijving van de box op ndwinkel.nl vindt u ook links
naar de trailers van de films.
Ik machtig het Nederlands Dagblad eenmalig de som van de bestelde
artikelen en € 1,95 verzendkosten van mijn rekening af te schrijven.
IBAN:
handtekening:
€ 53,94
actieprijs
€ 39,75
ndwinkel
Stuur deze bon naar het Nederlands Dagblad
t.a.v. ndwinkel, Postbus 111, 3770 AC Barneveld
Bestel nu in ndwinkel.nl