NOVIPIG

NOVIPIG
’S-WERELDS MEEST INNOVATIEVE BIGGENSTAL
Wij willen ‘s-werelds meest innovatieve biggenstal in Limburg bouwen. Waar emissies van fijnstof, geur, ammoniak en ziektekiemen vergaand worden gereduceerd.
Passend bij
onderneming en
ondernemers
Passend in omgeving
Financieel haalbaar
Voldoende effectief
Maastschappelijk
gewenst
Gecombineerd droog en nat voer
Toepassen afleverruimte en laaddok (Kwaliteit door rust onder biggen,
minder transportkosten en minder overlast voor omgeving door snelheid)
Gebruik van laaddok met oog voor zicht en geluid omgeving
Afdelingsgrootte meer dan 500 dieren
Opname ligging locatie in fietsroute
Informatie- en eductieborden
Ruime toepassing daglicht
Zonnepanelen
Warmte terugwinning en warmte opslag
Verhoging minimum ventilatieniveau
Koelen inkomende lucht
Uitgaande lucht filteren/luchtwasconcept
Uitgaande lucht via Koude Plasma Techniek
Specifiek klimaat voor leeftijdscategorie
Warmte terugwinning uit uitgaande lucht
Verdringingsventilatie (lucht laag inbrengen)
Enkel toepassen kunsstof i.v.m. reinigbaarheid
Transpantie door website
(monitoring staltechniek, temperatuur, klimaat, luchtwasser)
Keuze voor natuurlijke materialen
Natuurlijke kleuren buitenkant stal (landschappelijke inpassing)
Voeropslag binnen
Praktijkrijp
‘s-Werelds meest innovatieve varkensstal
Technisch haalbaar
Scoretabel innovatieve stalmaatregelen
7,0
5,5
9,0
7,5
9,0
5,5
7,0
6,8
5,7
7,7
7,5
9,2
9,0
8,8
7,2
6,0
7,0
6,6
7,8
5,9
7,3
8,0
7,5
7,8
7,3
6,8
7,3
6,9
6,2
6,3
7,3
6,8
6,6
8,3
5,3
7,6
7,2
7,2
8,4
8,4
6,0
7,5
8,2
8,7
6,0
8,2
5,8
5,5
8,8
7,6
8,0
9,2
8,3
9,0
7,7
7,8
9,0
7,1
6,0
6,3
8,1
8,5
8,0
9,2
6,4
8,2
9,2
7,6
8,6
7,3
7,3
7,5
6,3
4,8
6,5
7,4
7,7
8,4
8,6
6,4
6,5
8,2
7,7
8,4
7,7
7,8
8,5
7,3
6,2
7,1
7,4
7,5
7,6
7,8
4,7
8,7
8,8
7,8
7,7
6,6
6,5
6,5
6,5
6,3
5,8
6,6
5,3
5,0
5,8
7,2
5,8
7,5
6,9
4,7
5,7
6,5
5,8
5,9
4,0
6,2
6,1
6,8
8,2
7,0
5,8
4,8
5,0
7,0
7,5
7,5
6,8
7,6
6,8
6,8
6,4
7,2
7,2
6,3
6,8
4,0
8,5
8,7
7,9
8,3
7,1
5,5
6,0
7,1
6,4
5,7
7,3
5,6
4,0
7,5
7,2
8,7
7,1
7,6
8,2
6,7
6,2
8,0
6,9
7,3
7,5
6,7
7,5
7,0
7,1
7,7
8,0
6,4
6,1
7,5
7,6
8,0
8,5
8,3
8,3
9,0
5,9
6,1
6,0
6,3
6,7
6,5
6,9
8,3
7,5
Gemiddelde score
Vanaf eind 2013 heeft een groep van experts
uit het bedrijfsleven en van universiteiten gewerkt aan het ontwerp van ‘s-werelds meest
innovatieve biggenstal. De experts hebben
een keur aan maatregelen beoordeeld. Hierbij zijn de nieuwste inzichten en ontwikkelingen op het gebied van energie, diergezondheid, ammoniak, geur, fijnstof, geluid en
landschappelijke inpassing meegenomen.
Bij het afwegen van de in te passen onderdelen is rekening gehouden met technische
en financiële haalbaarheid, effectiviteit, passend bij maatschappij en ondernemer, mate
van praktijkrijp zijn en bijdrage aan omgevingskwaliteit. Verschillende duurzame en
innovatieve maatregelen zijn geselecteerd
en weergegeven in de scoretabel.
Waarde voor schone
stallen
Conceptontwerp met veel aandacht voor architectuur en ruimte voor innovaties in de stal
Warmte terugwinning uit
uitgaande lucht
Koude Plasma Techniek
• Ammoniak
• Geur
• Fijnstof
Van stookkosten neutraal naar
energie leverend
Informatieborden, website
met monitoring
Transparant naar maatschappij
Figuur 1. Innovatieve stalmaatregelen in beeld
Voeropslag binnen,
laaddok afgeschermd
voor zicht en geluid
• Inpassing in landschap
Koelen inkomende
lucht
• Diergezondheid
• Schone lucht
• Klimaat
NOVIPIG
Tijdens de zoektocht naar ‘s-werelds meest
innovatieve varkensstal zijn de verschillende
puzzelstukjes die bijdragen aan schone stallen in elkaar gelegd. Bestaande technieken
worden in de stal op een slimme manier gecombineerd, om te komen tot een daadwerkelijk integraal duurzame stal. Technische
ontwikkelingen staan niet stil. Daarom is in
het bouwkundig ontwerp maximale ruimte
gecreëerd voor mogelijke toepassing van
toekomstige technieken.
VERGELIJKING STALSYSTEMEN
De standaard nieuwbouwstal is onze eerste referentie. Hierop zijn samen met de
Energie
experts de scores bepaald van de verschillende duurzaamheidsthema’s van het integrale ontwerp van de biggenstal. Datzelfde
hebben we gedaan voor de Plusstal. In het
diagram is voor ammoniak een verbetering
van ‘s-werelds meest innovatieve biggenstal
ten opzichte van de referentiewaarde van
73% zichtbaar. Voor geur, belangrijk speerpunt van de stal, 70%. De investering is tenminste 50% hoger. Voor de overige factoren
Investering
ontbreekt kennis en moeten exacte percentages nog worden vastgesteld.
’S-WERELDS MEEST INNOVATIEVE BIGGENSTAL
De score op de verschillende duurzaamheidsthema’s is vergeleken met de standaard nieuwbouwstal en de Plusstal (duurzame nieuwbouw stal) en weergegeven in figuur 2. De realisatie
van deze biggenstal vergt een forse extra investering ten opzichte van de Plusstal. In de visie
van de ondernemers dienen deze investeringen zover mogelijk gerealiseerd te worden, binnen
de grenzen van hun verdienmodel. Een aantal maatregelen zal gefaseerd worden doorgevoerd,
afhankelijk van de investering en het al of niet voldoende praktijkrijp zijn van de techniek. De
ondernemers alleen kunnen deze sprong voorwaarts niet maken. Zo zijn sommige technieken
zoals de Koude Plasma Techniek nog niet opgenomen in de huidige wetgeving. Onderzocht moet
worden hoe maatschappelijk gewenste ontwikkelingen ook wettechnisch mogelijk worden.
Geur
Geur
Ammoniak
Geur
4,5
4,0
3,5 Energie
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
Investering
0,5
0,0
-0,5
-1,0
-1,5
-2,0
Gezondheid
4,5
4,0
3,5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
0,5
0,0
-0,5
-1,0
-1,5
-2,0
Fijnstof
Maatschappij
Figuur 2. Vergelijking
Landschappelijke inpas
Standaard stal, PlusGezondheid
Investering
stal en Novipigstal
Ammoniak
Ammoniak
Energie
Omschrijving Plus-sta
Plus stal is een stal waa
De duurzaamheidsthem
Het begrip ‘integraal duu
de MDV is op een lager
Fijnstof
Novipig
PLUS
Standaard
Fijnstof
Maatschappij
Novipig
PLUS
Standaard
Landschappelijke inpassing
Gezondheid
Tabel 1. Lacunes in kennis
Maatregel
Wijkvoorziening energie via zonnepanelen
De expertsessies hebben geleid tot het formuleren van een aantal kennisvragen. Van enkele
nieuwe maatregelen is de effectiviteit niet bekend. Het meten hiervan is een voorwaarde om
deze maatregelen erkend te krijgen. In een pilot kan de effectiviteit van dergelijke maatregelen
onder praktijkomstandigheden worden bepaald. Daarmee kan antwoord worden gegeven op de
vraag of de maatregelen voldoende praktijkrijp en effectief zijn.
Maatschappij
De geformuleerde kennisvragen (tabel 1) worden
verder uitgediept met behulp van de gevormde kenniscoalitie die ook na afronding van het haalbaarheidsonderzoek aan het project verbonden blijft.
Landschappelijke inpassing
Koelen inkomende lucht
Inkomende lucht filteren
UV toepassen op inkomende lucht
Inkomende lucht desinfecteren
Inkomende lucht ioniseren
Uitgaande lucht filteren/luchtwasconcept
Uitgaande lucht via Koude Plasma Techniek
Schone lucht voor het varken door gerichter ventileren
(toepassing onderafzuiging)
Antibacteriële coating op stalinrichting
Geobalans/Warmte-Koude-Opslag
Perspectieve geurmaskering
Kennisvraag
Op dit moment is de investering in zonnepanelen niet haalbaar.
Zou dit wel kunnen in een boer-burger coöperatie?
Op welke wijze kan deze techniek worden ingepast in het bedrijf?
Welke technieken zijn het meest passend in de stal,
wat is de kosteneffectiviteit ervan?
Wat zijn de resultaten bij toepassing ervan in een varkensstal?
Op welke wijze kan dit optimaal worden toegepast en met welke effectiviteit?
In hoeverre is deze maatregel technisch en kosteneffectief uitvoerbaar?
Wat zijn de mogelijkheden en effectiviteit in varkensstallen?
Welke vorm van warmte-koude opslag is mogelijk in het kader
van koeling inkomende lucht?
Wat is de achterliggende techniek en wat is de investering?
Met ‘s-werelds meest innovatieve biggenstal in Limburg worden vergaande stappen gezet naar een duurzamere, schonere veehouderij. Ook onderdelen van dit concept kunnen bij andere stallen, indien passend bij bedrijf en ondernemer, worden gebruikt. Hiermee zet Limburg wereldwijd de toon!
Redactie: Angela van der Sanden
NOVIPIG MERSELO
gesubsidieerd door de Provincie Limburg