MAATSCHAPPELIJKE STEUNSYSTEMEN

MAATSCHAPPELIJKE
STEUNSYSTEMEN
In 2012 is in Gouda de pilot maatschappelijke steunsystemen (MSS) gestart, met als doel
de participatie van zelfstandig wonende mensen met een psychische kwetsbaarheid te
vergroten. Door het opzetten van MSS wordt hulpverlening beter op elkaar- en op de
mogelijkheden en behoeften van cliënt afgestemd. Het werken met MSS wordt door alle
betrokken partijen als positief ervaren.
Maatschappelijke steunsystemen in Gouda
Achtergrond
Veel mensen met een psychische kwetsbaarheid die zelfstandig wonen hebben moeite om te
participeren in de samenleving. Het persoonlijke netwerk is vaak klein of geheel weggevallen en
de ondersteuning die zij van de betrokken hulpverlenende instanties ontvangen is vaak
onvoldoende op elkaar afgestemd en/of niet intensief genoeg om participatie te bevorderen. Een
methode om hier verandering in te brengen is het opzetten van MSS rondom mensen met een
psychische kwetsbaarheid. Een maatschappelijk steunsysteem (MSS) is een netwerk van
personen, diensten en voorzieningen die samen met de betrokken cliënt wordt opgebouwd en dat
hen ondersteunt om in de samenleving te participeren. Het Trimbosinstituut en Phrenos hebben
een landelijke oproep gedaan om twaalf proeftuinen in te richten voor MSS. Zorgvragers
Organisatie GGZ Midden Holland (ZOG MH), de regionale cliëntenorganisatie in Midden Holland,
heeft zich hierop ingeschreven. In 2012 is in Gouda in de wijk Plaswijck gestart met een pilot
Samenwerking
In 2012 coördineerde de ZOG MH de pilot. Samenwerkingspartners waren GGZ Midden-Holland
(Rivierduinen) (GGZ), Reaktgroep (dagbesteding en re-integratie), Kwintes (wonen,
woonbegeleiding GGZ), GGD Hollands Midden, Participe (Welzijn) en Mozaïek Wonen
(woningbouwcoöperatie). Zij hebben gezamenlijk een vragenlijst ontwikkeld die bij de start en
gedurende het traject gebruikt wordt om te monitoren.
Sinds 2013 ligt de regie bij de gemeente Gouda. Naast de bestaande samenwerkingspartners zijn
ook het Leger des Heils (opvang), Brijder (verslavingszorg), Vierstroom (Thuiszorg), Eleos (ggz),
het Vrijwilligers Informatie Punt, verschillende vrijwilligersorganisaties en de gemeenten
Schoonhoven, Zuidplas en Nederlek aangehaakt. De gemeenten hebben ter ondersteuning via
Regionale Middelen uren ingekocht bij JSO; zij coördineren de uitrol van het project in de regio.
Iedere betrokken organisatie heeft een ambassadeur voor MSS aangesteld om het project binnen
de eigen organisatie uit te rollen. De ZOG MH heeft in 2013 een coördinator ervaringscoaches
aangesteld om de scholing en inzet van ervaringscoaches te coördineren. Mensen met ervaring
worden geschoold tot ervaringscoach om cliënten in een MSS verder te helpen in hun herstel.
1 | PRAKTIJKVOORBEELD MAATSCHAPPELIJKE STEUNSYSTEMEN
Aanpak
De pilot MSS heeft tot doel om participatie bij zelfstandig wonende mensen met langdurige
psychiatrische- of psychosociale problematiek te bevorderen, door met behulp van een sociaal
steunsysteem, activiteiten en/of sociale contacten (weer) onderdeel uit te laten maken van hun
dagelijks leven. Hierbij wordt ingezet op eigen regie en uitgegaan van de mogelijkheden en
wensen van de betrokken cliënt. Voor de pilot is er rond vijf mensen uit de doelgroep een MSS
opgezet. De gene om wie het steunsysteem wordt gebouwd, bepaald mee wie er onderdeel uit
(gaan) maken van het MSS. De kern van een MSS is het persoonlijke netwerk van vrienden,
familie en kennissen. Hier omheen komt een hulpverlenersnetwerk met medewerkers van de
betrokken organisaties, vrijwilligers en ervaringsdeskundigen. Tot slot is er een bestuurlijk netwerk
van wethouders, bestuurders van zorgaanbieders, welzijn en wonen en andere voorzieningen in
een regio. Om een MSS effectief te laten zijn moet worden voorzien in een aantal
randvoorwaarden namelijk; coördinatie, belangenbehartiging en continuïteit op alle niveaus van
het systeem. Het werken met MSS moet niet gezien worden als een apart project, maar als een
nieuwe manier van werken.
Financiering
Voor de pilot in 2012 waren een aantal ondersteuningsuren vanuit Trimbos/ Phrenos, er was geen
subsidie. In 2013/2014 zijn er voor de coördinatie van het project uren beschikbaar gesteld vanuit
de regio Midden Holland. De inzet van medewerkers van de betrokken organisaties is onderdeel
van de gebruikelijke werkzaamheden en wordt vanuit de eigen organisatie gefinancierd. Het
opleiden, koppelen en begeleiden van de ervaringsdeskundigen wordt gesubsidieerd vanuit het
Oranje fonds en het fonds Nuts Ohro.
Evaluatie en resultaten
Uit de evaluatie van 2012 en 2013 blijkt dat door MSS, mensen met een psychische
kwetsbaarheid meer eigen regie ervaren en kunnen toewerken naar hun doelen gericht op
participatie. Ook zorgen de MSS ervoor dat hulpverleners elkaar beter kennen; ze krijgen een
beter beeld van waar hun organisatie en de andere betrokken organisaties voor staan en
stemmen de werkzaamheden beter op elkaar af.
Meer informatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen Petra van Buren, of de handreiking bekijken.
Contactgegevens
Naam
Organisatie
Telefoonnummer
Email adres
Petra van Buren, Directeur
Zorgvragers Organisatie GGZ Midden Holland (ZOG MH)
0182 519060
[email protected]
Verdere informatie
Handreiking maatschappelijke steunsystemen (externe link)
2 | PRAKTIJKVOORBEELD MAATSCHAPPELIJKE STEUNSYSTEMEN

Download Report