Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Ceneraal Rijkswaterstaat Directie Zeeland Nummer: OT:M3ib rijkswaterstaat koV> Bibliotheek, Koestr. 30, tel: 0118486362 postbus 5014, 4330 KA Middelburg c o m pa rt i menter i ngswerken oosterschelde Vooronderzoek n a a r de t e maken k r u i s i n g e n van h e t l o z i n g s m i d d e l Zoommeer met twee l e i d i n genbundels. Bergen op Zoom, 31 mei 1979 - 2 - INHOUD Biz. 1. Inleiding 3 2. Situatie 3 3. A l t e r n a t i e v e n u i t v o e r i n g k r u i s i n g e n met 3.1. Randvoorwaarden 5 3.2. B e s c h r i j v i n g van de a l t e r n a t i e v e n 5 3.3. Kosten a l t e r n a t i e v e n 8 3.4. O v e r l e g met 3.5. Konklusies 8 4. Planning 9 5. Kostenverdelingsaspekten 9 5.1. Gehanteerde k o s t e n v e r d e l i n g leidingbeheerders leidingenbundels t.a.v. a l t e r n a t i e v e n 5 8 b i j l e i d i n g k r u i s i n g e n Schelde- Ri jnverbinding 9 5.2. Grondeigendom t e r p l a a t s e van toekomstige l e i d i n g k r u i s i n g e n 10 5.3. Bestaande p r i v a a t r e c h t e l i j k e v e r g u n n i n g e n 11 5.4. Kostenverdeling 11 6. Samenvatting 12 - 3 - 1. Inleiding. Na h e t gereedkomen van de P h i l i p s d a m en de Oesterdam o n t s t a a t t e n o o s t e n v a n deze dammen h e t Zoommeer. T e n e i n d e h e t w a t e r p e i l en de w a t e r k w a l i t e i t van d i t Zoommeer t e kunnen beheren i s n a a s t de aan de n o o r d z i j d e aanwezige " V o l k e r a k i n l a a t s l u i s " een l o z i n g s m i d d e l aan de z u i d z i j d e n o o d z a k e l i j k . Tevens k a n hiermee de p r i m a i r e o n t z i l t i n g van h e t meer v e r s n e l d plaatsvinden. Het l o z i n g s m i d d e l Zoommeer i s i n de vorm v a n een s p u i k a n a a l , d i r e k t t e n westen van de S c h e l d e - R i j n v e r b i n d i n g g e p r o j e k t e e r d , met een u i t m o n d i n g i n de W e s t e r s c h e l d e n a b i j B a t h ( l i t . 1 en 2). B i j h e t v o o r l o p i g e ontwerp i s gekozen v o o r een s p u i k a n a a l d a t onder v r i j v e r v a l l o o s t op de W e s t e r s c h e l d e . Tevens i s d a a r b i j van een z.g. "groen" k a n a a l uitgegaan ( o n b e s t o r t ) met l a g e stroomsnelheden en f l a u w e t a l u d s . De d i m e n s i o n e r i n g i s g e b a s e e r d op een a f v o e r k a p a c i 3 3 t e i t van 100 m / s (etmaalgemiddelde) met de m o g e l i j k h e i d 150 m /s a f t e v o e r e n na h e t aanbrengen van een g r i n d b e s t o r t i n g . Een en ander h e e f t v o o r l o p i g g e r e s u l t e e r d i n een s p u i k a n a a l met een n a t t e 2 doorsnede van 650 m , een bodembreedte v a n 58 m, een bodem op N.A.P. - 7 m en t a l u d s 1 : 5. Door de s i t u e r i n g van h e t l o z i n g s m i d d e l p a r a l l e l aan de Schelde- Ri jnverbinding z a l het lozingsmiddel dezelfde i n f r a s t r u k t u u r k r u i sen a l s de S c h e l d e - R i j n v e r b i n d i n g . H i e r t o e behoren ook een t w e e t a l l e i d i n g e n b u n d e l s t e n z u i d e n van de K r e e k r a k b r u g g e h . Deze n o t a geeft de r e s u l t a t e n van h e t vooronderzoek d a t v e r r i c h t i s i n z a k e t e c h n i s c h e m o g e l i j k h e d e n , p l a n n i n g , k o s t e n en met 2. kostenverdelingsaspekten b e t r e k k i n g t o t de t e maken l e i d i n g k r u i s i n g e n . Situatie. De twee bestaande l e i d i n g e n b u n d e l s k r u i s e n de S c h e l d e - R i j n v e r b i n d i n g ongeveer 500 en 1100 m t e n z u i d e n v a n de K r e e k r a k b r u g g e n ( z i e s i t u a t i e k a a r t ) . Deze k r u i s i n g e n z i j n u i t g e v o e r d i n de vorm van zinkers. De n o o r d e l i j k e b u n d e l b e s t a a t u i t 5 l e i d i n g e n en de z u i d e l i j k e u i t 9 l e i d i n g e n . De d i a m e t e r s v a r i e r e n v a n 0,15 m t o t 1,40 m. De l e i - - 5 - d i n g e n worden beheerd door de Watermij Zuid-West N e d e r l a n d , de D e f e n s i e O l i e C e n t r a l e , Dow C h e m i c a l , de Ned. Gasunie en h e t Hoogheemraadschap West Brabant. Een v o l l e d i g o v e r z i c h t van a l l e leidin- gen wordt gegeven op b i j l a g e 1. De d i e p t e l i g g i n g van de l e i d i n g e n t e r p l a a t s e van h e t t o e k o m s t i g e s p u i k a n a a l i s z o d a n i g d a t h e t n a t t e p r o f i e l van d i t k a n a a l g e k r u i s t wordt. D i t maakt een d o o r v o e r i n g v a n de l e i d i n g e n o v e r o f onder h e t kanaal noodzakelijk. 3. A l t e r n a t i e v e n u i t v o e r i n g k r u i s i n g e n met l e i d i n g e n b u n d e l s . 3.1. Randvoorwaarden. Het a a n t a l m o g e l i j k e a l t e r n a t i e v e n wordt i n b e l a n g r i j k e mate b e p a a l d door twee randvoorwaarden. V o l g e n s de e e r s t e randvoorwaarde b e h o e f t geen r e k e n i n g gehouden t e worden met s c h e e p v a a r t op h e t k a n a a l . D.w.z. d a t ook een l e i d i n g e n b r u g i n aanmerking komt. De hoogte h i e r v a n boven de w a t e r s p i e g e l wordt b e p a a l d door de d q o r v a a r t h o o g t e van onderhoudsbaggermater i e e l . Een v r i j e d o o r v a a r t h o o g t e van c a . 6 m i s voldoende. Een s e c u n d a i r g e v o l g v a n h e t o n t b r e k e n van s c h e e p v a a r t i s d a t geen r e k e n i n g b e h o e f t t e worden gehouden met s c h e e p s a n k e r s . B i j z i n k e r k o n s t r u k t i e s kan daardoor v o l s t a a n worden met c a . 1 m g r o n d d e k k i n g . De bovenkant van de l e i d i n g e n komt dan op m i n i m a a l N.A.P. - 8 m. Voor e v e n t u e l e ( s p o r t ) v i s s e r s z a l t e r p l a a t s e aan a n k e r v e r b o d moet e n g e l d e n . Volgens de tweede randvoorwaarde kunnen de l e i d i n g - k r u i s i n g e n gebouwd worden v o o r d a t h e t k a n a a l gegraven i s . komen, n a a s t de t r a d i t i o n e l e zinkmethode, Hierdoor ook u i t v o e r i n g s w i j z e n i n bouwputten i n aanmerking. v 3.2. B e s c h r i j v i n g van de a l t e r n a t i e v e n . T i j d e n s h e t vooronderzoek schouwing z i j n de v o l g e n d e a l t e r n a t i e v e n i n b e - genomen: A : z i n k e r k o n s t r u k t i e voor e l k van beide l e i d i n g e n b u n d e l s Al: gebouwd met behulp van d o o r p e r s e n A2: gebouwd i n een a f g e h e i d e bouwkuip A3: gebouwd i n een n i e t a f g e h e i d e bouwput A4: u i t g e v o e r d v o l g e n s de t r a d i t i o n e l e zinkmethode - 6 - B : leidingenbrug voor a l l e leidingen gezamelijk C : leidingentunnel voor a l l e leidingen gezamenlijk A^ZinkerJconstrjiktie., De nieuwe kruising kan h i e r b i j i n of naast het bestaande trace gebouwd worden. In het eerste geval moeten de bestaande leidingen t i j d e l i j k omgeleid worden. In het tweede geval i s d i t niet nodig maar komen extra bochten i n het trace. In het hierna volgende i s voorlopig gekozen voor de tweede mogelijkheid omdat de leidingen" daarbij minder vaak buiten b e d r i j f behoeven te worden gesteld en de uitvoering minder gekompliceerd l i j k t , t e r w i j l de extra bochten, mits goed uitgevoerd, geen bijzondere problemen behoeven te geven. A l . Doorpersen. De doorpersing wordt gemaakt voordat het kanaal gegraven i s . Het voordeel van d i t a l t e r n a t i e f i s dat per leidingenbundel volstaan kan worden met een r e l a t i e f kleine afgeheide pers- en ontvangkuip. Gezien de lengte van de 'doorpersing (ruim 200 m) i n r e l a t i e t o t de leidingdiameters, moeten mantel buizen toegepast worden waarin een aantal kleinere leidingen opgenomen kan worden (dit laatste i s n i e t nodig voor de leidingen 0 1,40 m). Met de t r a d i t i o n e l e persmethode wordt h i e r b i j echter toch nog veel r i s i k o ge.lopen ten aanzien van de j u i s t e p e r s r i c h t i n g . Het r i s i k o i s k l e i n e r b i j de persmethoden met de gestuurde kop of b i j de spoelkop. De eerste methode i s i n Nederland nog n i e t toegepast, de tweede wel, maar alleen voor kleine lengtes en diameters. A2^_Afgeheide_bouwkuip. \ Voor beide zinkerbundels wordt een bouwkuip gemaakt over de v o i l e breedte van de kruising. De bouwkuip wordt afgeheid met stalen damwand, welke gezien de benodigde afmetingen te huur i s . Door een bronbemaling wordt de bouwkuip droog gehouden. De invloed van deze bemaling op de omgeving z a l door de inheidiepte van de damwand en de omringende afsluitende k l e i - en veenlagen naar verwachting k l e i n z i j n . Door het gebruik van damwand kan de bouwkuip tamelijk dicht b i j de bestaande leidingen gemaakt worden zodat de leidingomleggingen beperkt z i j n . - 7 - A3. Niet_afgeheide^ouwput^ Ten opzichte van de wel afgeheide bouwput heeft deze methode enkele d u i d e l i j k e nadelen. Op de eerste plaats i s de bouwput vanwege de noodzakelijke flauwe taluds veel groter. D i t betekent dat de nieuwe leidingkruisingen op grotere afstand van het bestaande trace komen te liggen waardoor grotere leidingomleggingen noodzakelijk z i j n . Dit werkt kostenverhogend. Op de tweede plaats i s een veel zwaardere bemaling nodig, die bovendien over een veel groter gebied grondwaterstandverlaging tengevolge z a l hebben. Een eventuele grondwaterstandverlaging t e r plaatse van de op 500 m afstand gelegen s p o o r l i j n i s ontoelaatbaar en houdt eveneens r i s i k o ' s i n voor de o p r i t t e n van de verkeersbruggen en mogelijk het Schelde-Rijnkanaal. A4. Zinkmethode. H i e r b i j moet eerst een deel van het betreffende kanaalpand gegraven worden. U i t veiligheidsqverwegingen dient deze ontgraving op v o l doende grote afstand van de bestaande leidingen verwijderd te b l i j v e n . D i t betekent dat deze leidingen i n de e i n d s i t u a t i e over deze afstand omgeleid moeten worden, hetgeen kostbaar i s . Bovendien v e r e i s t d i t a l t e r n a t i e f veel zwaar materieel zoals drijvende bokken, sleepboten, kranen op de wal etc. om de zinkers samen te s t e l l e n en af te zinken. B^Leidingenbrug^ De gedachte h i e r b i j i s om een leidingenbrug voor a l l e leidingen te maken tussen de bestaande leidingenbundels i n . De brug wordt u i t g e voerd a l s een koker waarin de leidingen boven en naast elkaar liggen. Een nadeel van d i t a l t e r n a t i e f i s dat a l l e leidingen over ca. 600 m omgelegd moeten worden hetgeen zeer sterk kostenverhogend werkt. Bovendien wordt door deze omleiding een deel van de plantstrook ten westen van de Schelde-Rijnverbinding aangetast. Voordelen z i j n dat geen bouwput nodig i s en dat de brug "op het land" gebouwd kan worden, t e r w i j l minimale hinder ondervonden wordt van bestaande leidingen. - 8 - C^_Leidingentunnel. D i t a l t e r n a t i e f heeft dezelfde bouwkuip nodig a l s a l t e r n a t i e f Daarbij komt dan nog het betonwerk voor de tunnel en de A2. leidingom- leggingen zoals b i j a l t e r n a t i e f B. Deze oplossing z a l hierdoor a l t i j d a a n z i e n l i j k duurder z i j n , t e r w i j l er geen bijzondere voordelen tegenover staan. Om deze reden i s deze oplossing niet nader i n beschouwing genomen. 3.3. Kosten alternatieven. Van de hiervoor genoemde alternatieven i s een globale kostenraming opgesteld. H i e r i n z i j n begrepen de kosten voor het omleggen van leidingen alsmede het extra leidingmateriaal. De kosten bedragen (excl. B.T.W.): Al twee zinkerbundels; doorpersen; f.U A2 twee zinkerbundels; afgeheide bouwkuip; f.9 miljoen A3 twee zinkerbundels; n i e t afgeheide bouwput; f.9 a 10 miljoen §L 12 miljoen f A4 twee zinkerbundels; afzinken; B : een leidingenbrug /.11,5 a miljoen . f . 1 0 m i 12,5 ij en 0 3-4. Overleg met de leidingbeheerders t.a.v. de alternatieven. U i t het overleg met de leidingbeheerders i s naar voren gekomen dat een aantal van hen de oplossing met de leidingenbrug a f w i j s t of minder gewenst acht. De l e i d i n g van de Defensie O l i e Centrale mag volgens de bestaande voorschriften n i e t bovengronds liggen. Ook Dow Chemical (3 leidingen) verlangt een ondergrondse l i g g i n g . De Watermij ZW Nederland heeft i n de noordelijke bundel 2 leidingen en i n de z u i d e l i j k e bundel 3 leidingen liggen. Het r i s i k o van lei- dingbreuk i s hiermee gespreid. D i t voordeel gaat verloren indien een centrale leidingenbrug wordt gebouwd. Om deze reden geeft ook de Watermij de voorkeur aan twee zinkerbundels 3.5. (oplossing A). Konklusie. Op grond van het v e r r i c h t e vooronderzoek wordt gekonkludeerd dat technisch en ekonomisch gezien de alternatieven A2 (twee zinkerbun- dels i n afgeheide bouwkuipen) en B (centrale leidingenbrug) voorkeur verdienen. de - 9 - . U i t het overleg met de leidingbeheerders i s gebleken dat a l t e r natief B voor enige van hen onacceptabel of ongewenst i s . Bovendien speelt b i j d i t a l t e r n a t i e f het probleem van de aantasting van het landschap. Hiermee rekening houdende dient dan a l t e r n a t i e f A2 a l s de meest i n aanmerking komende oplossing te worden beschouwd. 4. Planning. Het bouwen van de leidingkruisingen gaat vooraf aan het ontgraven van het betreffende kanaalvak tussen de Bathse brug en de Kreekrakbruggen. Met d i t laatste z a l medio 1981 begonnen worden. De bouw van de kruisingen a l s zinkerkonstruktie i n een afgeheide bouwkuip neemt ongeveer 12 maanden i n beslag. A l s voor ontwerp + bestek en de besteksprocedure i n t o t a a l 10 maanden wordt aangehouden betekent d i t dat met het ontwerp u i t e r l i j k September 1979 begonnen moet worden. I N Z E N D E N NOTA A A N 19 51 1980 1979 D.G. M A C H T I G I N G D.G. VOOR O P D R A C H T O N T W E R P OPDRACHT VOOR O N T W E R P T V ONTWERP BESTEK BESTEKSPROCEDURE BOUW KRUISINGEN 1 ONTGRAVEN KANAALVAK 5. Kostenverdelingsaspekten. 5.1. Gehanteerde kostenverdeling b i j leidingkruisingen Schelde-Rijnverbinding. B i j de uitvoering van de Schelde-Rijnverbinding i s d e s t i j d s de v o l gende kostenverdeling aangehouden: a) Defensie l e i d i n g 100% RWS b) Waterleiding bundel Noord 100% RWS I - 10 - c) Dow Chemical leidingen 100% d) Rioolwaterleidingen 100% Bergen op Zoom e) Gas Unie leidingen 100% Gasunie f) Uitbreidingen en nieuwe gegadigden 100% gegadigden g) Waterleiding bundel Zuid 75-95% RWS Dow De onder a) en b) genoemde leidingen z i j n gesubsidieerd omdat in de vergunning geen voorwaarden waren opgenomen om de l e i d i n g op de eerste aanzegging en binnen een bepaalde termijn op kosten van de vergunninghouder te laten verplaatsen. De onder c t/m f genoemde leidingen z i j n verlegd op kosten van de vergunninghouders omdat deze projekten eerst na de totstandkoming van het verdrag voor de aanleg van de Schelde-Rijnverbinding aanhangig z i j n gemaakt. Hoewel de vergunninghouder van de leidingen onder g) formeel geen recht had op schadevergoeding, opgenomen i n de akte, i s een tegemoetkoming op billijkheidsgronden verleend. Art. 22 van het verdrag Schelde-Rijnverbinding gaf de mogelijkheid hiertoe. Samengevat en voor zover van toepassing l u i d t d i t a r t i k e l : vergoeding van kosten voor het verleggen, wegnemen etc. van kabels, duikers en andere werken ten behoeve van derden jagens wie de Staat der Nederlanden n i e t gehouden i s t o t het verlenen van deze vergoedingen, worden door de Nederlandse Minister overeenkomstig maatstaven van b i l l i j k heid en goed bestuur vastgesteld. Hiermee werd bovendien hetzelfde b e l e i d gevoerd a l s b i j het kanaal Gent-Terneuzen. 5 • • Grondeigendom t e r plaatse van toekomstige leidingkruisingen. 2 A l l e leidingen van de z u i d e l i j k e bundel liggen t e r plaatse van de te maken kruising i n Rijksgrond (Inspektie der Domeinen). Alleen een watertransportleiding l i g t g e d e e l t e l i j k i n p a r t i k u l i e r terrein (Landbouwmij. N.V. De Bathpolders). Van de leidingen van de Noordelijke bundel l i g t alleen de l e i d i n g van de Gasunie geheel i n Rijksgrond (Inspektie der Domeinen en RWS Dir. Zeeland). De waterleiding en de defensieleiding liggen daarentegen v r i j w e l geheel i n p a r t i c u l i e r t e r r e i n (Landbouwmij NV de Bathpolders). De - 11 - l e i d i n g van Dow Chemical l i g t deels i n p a r t i c u l i e r (NV de Bathpol- ders) en deels i n Rijksgrond (Domeinen en D i r . Zeeland). Zie ook de bijgevoegde kaart met l i g g i n g van de diverse leidingen. 5.3. Bestaande p r i v a a t r e c h t e l i j k e vergunningen. Voor a l l e betreffende leidingen i s , voor zover z i j i n Rijksgrond liggen, een vergunning afgegeven die geldt t o t wederopzegging. Alleen i n de vergunning van de Nederlandse Gasunie i s een b i j z o n dere voorwaarde opgenomen die l u i d t : "Indien naar het oordeel van de Staat werken van openbaar staatsbelang moeten worden t o t stand gebracht, die het nodig maken dat de krachtens deze vergunning door de vergunninghouder aangebrachte werken moeten worden gewijzigd, dan moet, indien n i e t t o t beeindiging van de vergunning wordt overgegaan, de vergunninghouder op z i j n kosten de wijzigingen uitvoeren zonder aanspraak op schadevergoeding te kunnen maken". Op de watertransportleiding 0 800 i n de z u i d e l i j k e bundel rust een z a k e l i j k recht, ondanks de l i g g i n g i n Rijksgrond. » 5.4. Kostenverdeling. Voor a l l e leidingen die gelegen z i j n i n rijksgrond z i j n p r i v a a t r e c h t e l i jke vergunningen afgegeven die gelden t o t wederopzegging. ^ Als gevolg hiervan s t e l t het Rijk z i c h op het standpunt dat de kosten voor de leidingkruisingen'ten l a s t e dienen te komen van de leidingbeheerders. Voor de leidingen d i e n i e t of g e d e e l t e l i j k i n Rijksgrond of i n Rijksgrond met z a k e l i j k recht liggen, z a l het Rijk een volledige of g e d e e l t e l i j k e schadevergoeding dienen u i t te keren. U i t het gevoerde overleg met de leidingbeheerders i s gebleken dat deze n i e t akkoord gaan met het standpunt van het Rijk ten aanzien van de kostenverdeling voor leidingen i n Rijksgrond. Het overleg tussen Rijkswaterstaat en de beheerders over d i t punt i s nog gaande. n - 6. 12 - Samenvatting. Voor het p e i l en kwaliteitsbeheer van het Zoommeeer i s een l o z i n g s middel i n de vorm van een spuikanaal geprojekteerd. D i t kanaal z a l p a r a l l e l aan de Schelde-Rijnverbinding lopen en nabij Bath i n de Westerschelde uitmonden. De bodem van het kanaal l i g t op N.A.P. 2 7 m, de natte doorsnede bedraagt ca. 650 m . Het kanaal z a l even ten zuiden van de Kreekrakbruggen twee l e i d i n genbundels van i n t o t a a l 14 leidingen kruisen. Tijdens het vooronderzoek z i j n de volgende alternatieven voor de bouw van deze k r u i singen beschouwd: Al t/m A4 : twee zinkerbundels onder het kanaal (op v e r s c h i l - lende manieren uitgevoerd) B : een leidingenbrug C : een leidingentunnel Uit het vooronderzoek i s gebleken dat u i t technische en ekonomische overwegingen a l t e r n a t i e f A2 (A uitgevoerd i n een afgeheide bouwput) en a l t e r n a t i e f B de voorkeur verdienen. Vanwege de eisen van de leidingbeheerders b l i j f t a l t e r n a t i e f A2 a l s meest i n aanmerking komende a l t e r n a t i e f over. Omdat de l e i d i n g k r u i singen gereed moeten z i j n voor het ontgraven van het betreffende kanaalvak moet met het ontwerp van de kruisingen u i t e r l i j k Septem- ber 1979 begonnen worden. De kosten van A2 worden geraamd op ca. 9 miljoen gulden. A l s gevolg van de bestaande p r i v a a t r e c h t e l i j k e vergunningen, die verleend z i j n voor a l l e betreffende leidingen i n Rijksgrond, s t e l t het Rijk z i c h op het standpunt dat de leidingbeheerders de kosten moeten dragen van de hiervoor te maken kruisingen. Van de leidingen d i e geheel of g e d e e l t e l i j k i n p a r t i c u l i e r t e r r e i n liggen of i n Rijksgrond met z a k e l i j k recht, zullen de kosten geheel of g e d e e l t e l i j k ten laste dienen te komen van het R i j k . Het overleg over de kostenverdeling i s nog gaande daar de beheerders n i e t akkoord gaan met de voorgestelde kostenverdeling. LITERATUURVERWIJZING: 1. Nota "Situering Lozingsmiddel Zoommeer" ( C C O . dec. 1977). 2. Nota "Kapaciteit Lozingsmiddel" ( C C O . sept. 1978). BIJLAGE I LEIDINGENBUNDEL NOORD Diameter (mm) Waterleiding 2 Brandstofleiding defensie 1 Dow Chemical 1 Gasleiding 1 * * * 0700 0200 0150 0500 Materiaal staal staal staal staal LEIDNGENBUNDEL ZUID Afvalwaterleiding W-Brabant 3 Dow Chemical 1 1 Gasleiding 1 Waterleiding 2 1 f 01400 * * * * * 0150 0250 0500 0800 0600 beton met plaatstalen kern staal staal staal staal staal Bestaande leidingenbundels t e r plaatse van de Schelde-Rijnverbinding.
© Copyright 2024 ExpyDoc