MT- 162 - MT Educare

MT- 162
Seat No.
2014 .... .... 1100
MT - 162 - MARATHI (SECOND OR THIRD LANGUAGE) (M) - PRELIM II - PAPER - IV
Time : 3 Hours
(Pages 5)
Max. Marks : 80
He´.1. De) ³eesi³e He³ee&³e MeesOetve Keeueerue efJeOeeves HetCe& keÀje.
1)
`mJeeceerpeer, DeeHeCe Dee%ee kesÀueer Demeleerle lej, ceer ..........
De) mJeleë Deeuees Demelees.
ye) Iejer Deeuees Demelees.
keÀ) DeeHeu³ee mesJesmeeþer Deeuees Demelees.
2)
Hes{s Ieslee Ieslee DeeefCe Debieeje oslee oslee ..........
De) meJe& IeeceeIetce nesleele. ye) cegpeeJej IeeceeIetce nesleele. keÀ) meJe& Meeble nesleele.
3)
ue#ceer®eb veeleb l³eeveb menpe lees[ueb DeeefCe cegodoecentve SkeÀ veJeerve ..........
De) mebyebOe pees[uee.
ye) veelesJeeF&keÀ pees[uee.
keÀ) Oeeiesoesjs pees[ues.
4)
l³ee®ee efoJeeCeKeevee Heentve ceer ..........
De) LekeÌkeÀ Peeuees.
ye) ®ekeÀerle Peeuees.
keÀ) Leb[ieej Peeuees.
4
He´.1. Dee) efjkeÀec³ee peeieer kebÀmeeleerue MeyoebHewkeÀer ³eesi³e Meyo JeeHeªve Jeeke̳es Hegvne efuene.
1)
ceemlejeb®eer .......... lesjeJeer, ®eewoeJeer®eer cegueb DeY³eemele nesleer.
(uesKe, keÀefJelee, meeefnl³e)
2)
yeensj DeeHeCe .......... efceUJee³euee efHeÀjeJeb.
(pesJeCe, Devve, Yeespeve)
3)
KetHe efJe®eejeb®eer .......... Peeueer.
(oeìer, ieoea, ie[ye[)
3
He´.1. F) Keeueerue He´Mveeb®eer He´l³eskeÀer SkeÀe Jeeke̳eele Gllejs efuene.
1)
DeeHeCeeuee ®ecelkeÀeefjkeÀ DeJeIe[uesHeCe keÀMeecegUs DevegYeJeeuee ³esles ?
2)
keÀMee®³ee mJeeielee®eer ®eentue uesefKekesÀuee ceesnªve ìekeÀles Deens ?
3)
JeerCes®eer leej ís[u³eeJej keÀener JesUeveb efle®ee veeo keÀe³e neslees ?
3
He´.2. De) KeeueerueHewkeÀer keÀesCel³eener SkeÀe Jeeke̳ee®es meboYee&men mHe<ìerkeÀjCe keÀje.
1)
``Keje Ieve®ekeÌkeÀj lej ceer®e Deens.''
2)
``Dejs legcner ceeP³eeMeer keÀmebner Jeeielee, ceie ceePeer Heeves HeÀeìleele.''
3
2 / MT - 162
PAPER - IV
He´.2. Dee) KeeueerueHewkeÀer keÀeCs el³eener leerve He´Mveeb®eer Gllejs 50 les 60 Meyoeble efuene.
1)
efvemeiee&®eer DeeHeCeekeÀ[tve keÀesCeleer DeHes#ee Deens ?
2)
HegmlekeÀjeJeeuee keÀMeekeÀMee®ee $eeme neslees ?
3)
cenelcee ieebOeer ³eeb®eer ÞeceHe´efle<þs®eer efMekeÀJeCe He´l³e#eele DeeCeC³eemeeþer uesKekeÀeves Meeues³e
Je³eele keÀesCekeÀesCeleer keÀeces kesÀueer ?
4)
`megJex ³eeb®³ee keÀefJelesleerue YeeJe ceuee mecepele vemes' Demes ke=À<CeeyeeF& keÀe cnCeleele ?
5)
HeefjJele&veele keÀesCel³ee efYebleer Deesueeb[Ces, uesefKekesÀme DeHesef#ele Deens ?
9
He´.3. De) Keeueerue He´Mveeb®eer He´l³eskeÀer SkeÀe Jeeke̳eele Gllejs efuene.
1)
meble mesvee cenejepeebmeeþer Deepe®ee efoJeme keÀmee Deens ?
2)
Iejìîeele keÀesCel³ee HegÀueeb®ee mebYeej veener ?
3)
keÀMee®es cebefoj Ie[JeeJes, Demes keÀJeef³e$eeruee Jeeìles ?
3
He´.3. Dee) efjkeÀec³ee peeieer kebÀmeeleerue ³eesi³e Meyo Yeªve HebkeÌleer Hegvne efuene.
1)
meeje .......... yeoueeJee, ceeCemeeuee yeoueC³eemeeþer. (mebmeej®e, efvemeie&®e, HeefjJeej®e)
2)
meceles®eb DebieCe, efPepeCeejb ..........
(ieeWoCe, JebieCe, ®ebove)
3)
le³ee DeeJe[s .......... MJeemee-IeCeeb®eW.
(mebieerle, keÀeJ³e, ieerle)
3
He´.4. De) keÀesCel³eener SkeÀe HeÐeHebkeÌleer®ee meboYe& osTve mejU DeLe& efuene.
1)
`ke=ÀHee keÀjer Heb{jerveeLee ~ oerveeveeLe lebt meceLee& ~~
DeHejeOe keÀjer #ecee ~ legPee ve keÀUs ceefncee ~~'
2)
`JeUCe JeekeÀ[îee veoerle Deens KeUKeUles HeeCeer
vepej HeeKeª efYejefYejs HeCe Deyeesue nesF& JeeCeer'
3
He´.4. Dee) keÀesCel³eener leerve He´Mveeb®eer Gllejs 50 les 60 Meyoeble efuene.
1)
keÀJeeruee keÀesCelee He´ue³e DeHesef#ele Deens ? keÀe ?
2)
meble mesvee cenejepe ³eebveer mebleeb®³ee Yesìerves nesCeeN³ee Deeveboe®es JeCe&ve keÀmes kesÀues Deens ?
3)
keÀJeer®³ee ceveeleerue yes®ewveer®es YeeJe kesÀJne veenermes nesleele ?
4)
peerJeveeleerue Þecee®es cenÊJe keÀJeer ie.efo. cee[ietUkeÀj ³eebveer keÀmes meebefieleues Deens ?
5)
keÀJeer®³ee celes m$eerves DeeHeues nkeÌkeÀ efceUefJeC³eemeeþer keÀe³e keÀjeJes ?
9
3 /MT - 162
PAPER - IV
He´.5. KeeueerueHewkeÀer keÀesCel³eener oesve He´Mveeb®eer Gllejs 60 les 70 Meyoeble efuene.
1)
mJeeleb$³e ®eUJeUer®es ueesCe ie´eceerCe Yeeieele keÀmes Hemejues nesles les efuene.
2)
keÀesuneHegjer iegUe®es JeCe&ve uesKekeÀeves keÀmes kesÀues Deens ?
3)
pegF&®es DeeF&yeeyee Iejer keÀesCeleer keÀeces keÀjleele?
4)
HeeC³ee®es cenllJe, Deccee He$eeletve keÀMeer efueefnles ?
efkebÀJee
KeeueerueHewkeÀer keÀesCel³eener SkeÀe Heeþe®ee meejebMe 100 les 120 Meyoeble legce®³ee Yee<esle efuene.
1)
`veeleJeb[eme He$e' ³ee Heeþe®ee meejebMe efuene.
2)
`cegueeb®es mJeHve' ³ee Heeþe®ee meejebMe efuene.
8
He´.6. De) KeeueerueHewkeÀer keÀesCelesner SkeÀ Jeeke̳e uesKeveefve³eceevegmeej efuene.
1)
ceemelejner ceeP³ee Gleleje®eer DeHes#ee keÀjle vemele.
2)
ceeCemee®es Dee³egM³e kesÀJeU #eCeYebietj Deens.
2
He´.6. Dee) KeeueerueHewkeÀer keÀeCs el³eener oesve meeceeefmekeÀ Meyoeb®ee efJeie´n keÀªve meceeme DeesUKee.
1) efpepeeue#ceer
2) meHleen
3) YeepeerHeeuee
4) v³ee³eev³ee³e
2
He´.6. F) kebÀmeeleerue met®evesvegmeej yeoue keÀªve Jeeke̳es efuene. (keÀesCelesner oesve)
1)
ne meeHe KetHe®e efJe<eejer Deens. (GodieejeLeea keÀje.)
2)
Demes yemetve keÀmes ®eeuesue ?
(efJeOeeveeLeea keÀje.)
3)
yejesyej keÀener v³ee³e®es veener.
(He´MveeLeea keÀje.)
2
He´.6. F&) kebÀmeele efouesu³ee Jeeke̳eHe´®eejeb®ee ³eesi³e JeeHej keÀªve Jeeke̳es efuene. (keÀesCelesner ®eej)
(DeeveboefJeYees j nesCes, meesme DemeCes, efnjeJetve IesCes, #eCeYebi egj DemeCes , efJ eOJebm e keÀjCes,
yesieceer keÀjCes)
1)
Jeefveleeuee Flejebvee menkeÀe³e& keÀjC³ee®eer KetHe DeeJe[ Deens.
2)
HeeJemeeUe megª nesCeej cnCetve cegbi³eebveer Kee³e®³ee Jemletb®ee meeþe kesÀuee.
3)
efvemeiee&®³ee meeefvveO³eele ceuee KetHe Deevebo neslees.
4)
keÀesCee®³eener meCee®ee Deevebo efnmekeÀeJetve IesCes ³eesi³e veJns.
5)
ceeveJeer peerJeveeleerue megKe ns #eCeele veeefnmes nesCeejs Deens.
6)
Je=#elees[ keÀªve ceeveJeeves efvemeiee&®ee veeMe kesÀuee.
4
8
4 / MT - 162
PAPER - IV
He´.7. De) Keeueerue Gleeje Jee®etve l³eeJej ®eej He´Mve le³eej keÀje.
efvemeiee&leerue Òel³eskeÀ ¢M³e ceeCemee®³ee ceveeuee Deevebefole keÀjCeejs Deens. met³ee&mlee®³ee JesUer
DeekeÀeMeele DeJeCe&veer³e MeesYee efomeles. met³e&eEyeye ueeueYe[keÀ Peeuesues Demeles DeeefCe cesIeeb®³ee
HeìueeJej mebO³eejeiee®³ee Deveble íìe Hemejuesu³ee Demeleele. efkeÀueefyeueeì keÀjerle IejìîeekeÀ[s
He#eer Hejlele Demeleele. mekeÀeUer efYevve efYevve ceeiee¥veer G[euesues ns He#eer mebO³eekeÀeUer cee$e
ieìeieìeves IejìîeekeÀ[s ³esleele. jeveeJeveele ®ejeJe³eeme iesuesueer iegjs{esjs megodOee Deelegjlesves
IejekeÀ[s ³esle Demeleele. ieeF&b®eer Dee®eUb Jeemejeb®³ee Dees{erves leg[tbye Yejuesueer Demeleele. DeOeerj
nesTve nbyejle®e l³ee ieesþîeekeÀ[s OeeJeleele. lesJne l³eeb®³ee ieUîeeleerue lees Iebìeveeo keÀeveeuee
le=Hle keÀjlees. l³ee®eJesUer l³eeb®³ee HeeJeueebveer G[euesueer OetU JeeleeJejCeeleerue ueeue jbieele
efcemeUles DeeefCe JeeleeJejCeeuee HeefJe$e keÀjles. cebo cebo JeeN³ee®³ee PegUkeÀe Pee[s JesueeRvee
eEnoUJeleele. nUtnUt keÀeUesKee®eer ceKeceue Oejleer HeebIejles DeeefCe meejs efJeMJe efJeÞeebleerle
jceceeCe nesles.
4
He´.7. Dee) Keeueer efouesu³ee cegÐeebJeªve iees<ì efuene. ³eesi³e Meer<e&keÀ osTve leelHe³e& efuene. (keÀesCeleerner SkeÀ)
1)
cegodos ë SkeÀ Je=odOe MeslekeÀjer ö Mesleele Deeby³ee®eer jesHes ueeJeCes ö lesLetve jepee®es Deeieceve ö
DeeM®e³e& ö ``³ee Pee[eb®eer HeÀUs leguee keÀMeer Kee³euee efceUCeej ?'' jepee®ee He´Mve ö `ceer
p³ee Pee[e®es Deebyes Keelees Deens leer ceer ueeJeuesueer veenerle' ö MeslekeÀN³ee®es Gllej ö jepeeuee
Deevebo ö ceesnjeb®eer Lewueer ye#eerme ö leelHe³e&.
4
2)
cegodos ë ueesYeer ceeCetme ö osJee®eer YekeÌleer ö He´mevve ö meesv³ee®eer ceeieCeer ö PeesUerle meesves ö
``Keeueer He[ues lej ceeleer nesF&ue'' ö PeesUer Yejles ö pe[ nesTve HeÀeìles ö meieUer ceeleer nesCes
ö leelHe³e&&.
He´.7. F) KeeueerueHewkeÀer keÀeCs el³eener SkeÀe efJe<e³eeJej He$e efuene.
1)
ke=ÀCeeue / keÀceue ceeves,135, meeF&meove, meoeefMeJe Hesþ, HegCes ³esLetve jml³eeJejerue keÀ®ejeHesìer®eer
ogo&Mee cee.Deejesi³e DeefOekeÀejer, Deejesi³e efJeYeeie, HegCes ceneveiejHeeefuekeÀe, HegCes ³eebvee He$e
efuentve keÀUJele Deens. (efueHeÀeHeÀe DeeJeM³ekeÀ)
2)
mebefoHe/ megefoHee ®eJneCe, ueeskeÀceev³e efìUkeÀ jes[, Yeeb[tHe (Het.), cegbyeF& - 42 ne/ ner
jml³eeJejerue keÀke&ÀMe DeeJeepeecegUs DeY³eemeele ³esCeeN³ee J³el³e³eeyeodoue Heesueerme FvmHeskeÌìj,
Yeeb[tHe Heesueerme mìsMeve, cegbyeF& - 42 ³eeb®³eekeÀ[s leke´Àej keÀjlees/ keÀjles. (efueHeÀeHeÀe DeeJeM³ekeÀ)
efkebÀJee
4
5 / MT - 162
PAPER - IV
Keeueerue efJe<e³eeJej Je=lleeble efuene.
legce®³ee MeeUsleerue oneJeer®ee efJeoîeeL³ee¥®³ee efvejesHe meceejbYee®ee Je=lleeble efuene.
efkebÀJee
Keeueerue efJe<e³eeJej peeefnjele uesKeve keÀje.
yeBkesÀleHexÀ osC³eele ³esCeeN³ee MegYes®ís®eer peeefnjele le³eej keÀje.
He´.8. KeeueerueHewkeÀer keÀesCel³eener SkeÀe efJe<e³eeJej efouesu³ee cegÐeeb®³ee DeeOeejs 150 MeyoebHe³e¥le efveyebOe efuene.
1)
ceuee HebKe Demeles lej ......
cegodos ë- HebKe DemeeJesle Demes keÀe Jeeìles ? - Menjeleerue jml³eeJej®eer jnoejer ìeUlee ³esF&ue HeìkeÀve nJes lesJne keÀesþsner peelee ³esFu& e - MeeUsle JesUsJej Hees®elee ³esF&ue - HebKeebcegUs keÀesCel³eener
Pee[eJej peeTve HeÀUs efceUleerue - keÀesCeer jeieeJeues, Yeeb[ues lej G[tve peelee ³esF&ue - DeeF&,
yeeyee, efMe#ekeÀeb®eer HeÀefpeleer - HeCe DeekeÀeMeele megodOee He#eer ef®e[leerue - ®ees®eeR®ee ceej.
2)
ceer cee³ecejeþer yeesueles³e ...
cegodos ë- JewYeJeMeeueer YetlekeÀeU - jep³eYee<ee - meeefnl³eeletve ueeskeÀeb®eer mesJee - uesKekeÀ, keÀJeeRveer
efouesuee mevceeve - DeeOegefvekeÀlescegUs nesCeejer neveer - HejkeÀer³e Yee<eeb®ee He´YeeJe - nesCeejs ogëKe YeefJe<³eeyeodoue DeeMeeJeeoer.
3)
yeeueHeCeeleerue DeefJemcejCeer³e He´mebie
cegodos ë- yeeueHeCee®ee keÀeU megKee®ee - owvebefove keÀe³e&ke´Àce - yeeueHeCeeleerue iebceleerpebceleer efvejeiemelee - DeefJemcejCeer³e He´mebie - l³ee®es JeCe&ve - ceveeuee efceUeuesuee Deevebo - MesJeì.
Best Of Luck

4
4
10
PAPER - IV
2014 .... .... 1100
MT-162
MT - 162 - MARATHI (SECOND OR THIRD LANGUAGE) (M) - PRELIM II - PAPER - IV
Time : 3 Hours
Preliminary Model Answer Paper
Max. Marks : 80
G. 1. De) ³eesi³e He³ee&³e MeesOetve Keeueerue efJeOeeves HetCe& keÀje.
1) `mJeeceerpeer, DeeHeCe Dee%ee kesÀueer Demeleerle lej, ceer DeeHeu³ee mesJesmeeþer Deeuees Demelees.
2) Hes{s Ieslee Ieslee DeeefCe Debieeje oslee oslee cegpeeJej IeeceeIetce nesleele.
3) ue#ceer®eb veeleb l³eeveb menpe lees[ueb DeeefCe cegodoecentve SkeÀ veJeerve veelesJeeF&keÀ pees[uee.
4) l³ee®ee efoJeeCeKeevee Heentve ceer LekeÌkeÀ Peeuees.
G. 1. Dee) efjkeÀec³ee peeieer kebÀmeeleerue MeyoebHewkeÀer ³eesi³e Meyo JeeHeªve Jeeke̳es Hegvne efuene.
1) ceemlejeb®eer keÀefJelee lesjeJeer, ®eewoeJeer®eer cegueb DeY³eemele nesleer.
2) yeensj DeeHeCe Devve efceUJee³euee efHeÀjeJeb.
3) KetHe efJe®eejeb®eer oeìer Peeueer.
G. 1. F) Keeueerue He´Mveeb®eer He´l³eskeÀer SkeÀe Jeeke̳eele Gllejs efuene.
1) DeeHeCeeuee veel³eeleu³ee peJeefUkeÀercegUs ®ecelkeÀeefjkeÀ DeJeIe[uesHeCe DevegYeJeeuee ³esles.
2) Jemeble$eÝlet®³ee mJeeielee®eer ®eentue uesefKekesÀuee ceesnªve ìekeÀles Deens.
3) JeerCes®eer leej ís[u³eeJej keÀener JesUeveb efle®ee veeo efJeªve peelees.
G. 2. De) KeeueerueHewkeÀer keÀesCel³eener SkeÀe Jeeke̳ee®es meboYee&men mHe<ìerkeÀjCe keÀje.
1) meboYe& ë Jejerue Jeeke̳e `MeeMJele efMe#eCemebHelleer' ³ee `®ebêMesKej Oecee&efOekeÀejer' ³eeb®³ee Heeþeletve
IesC³eele Deeues Deens. ³ee Heeþele uesKekeÀeves l³eeb®³ee efMe#ekeÀebyeodoue®eer ke=Àle%elee J³ekeÌle keÀjle
l³eeb®³ee Meeues³e peerJeveeleerue DeeþJeCeeRvee GpeeUe efouee Deens.
mHe<ìerkeÀjCe ë mJeeleb$³e Deeboesuevee®³ee keÀeUele uesKekeÀ Je l³eeb®³ee efce$eeb®ee SkeÀ keÌueye neslee.
l³eeleerue meejer cegues keÀOeerner peeleer, Jeie& HeeUle veJnleer. cegueeb®ee SketÀCe J³eJenej Je Je=Êeer yeIetve
l³eeb®es Je[erue oeoe Oecee&efOekeÀejer ³eebveer l³ee keÌueyeuee `Ieve®ekeÌkeÀj meceepe' ns veeJe meg®eefJeues.
SkeÀoe les cenelcee ieebOeerpeeRkeÀ[s les veeJe meebiee³euee iesues. lesJne ieebOeerpeer nmeues Je cnCeeues,
`Keje Ieve®ekeÌkeÀj lej ceer® e Deens.' keÀejCe `Ieve' cnCepes `þes me' Je `®ekeÌkeÀj' cnCepes
`ieefleMeerue' nes³e. ieebOeerpeermegodOee l³eeb®³ee peerJeveele ¢{efveM®e³eer Je ieefleMeerue cnCepes®e
Goîeesieer nesles. DeeHeuee He´l³eskeÀ #eCe Yeejleer³e mJeeleb$³eemeeþer DeeefCe meceepee®³ee mesJesmeeþer®e
l³eebveer Ke®e& kesÀuee.
JewefMe<ìîe ë cenelcee ieebOeerpeeR®eer keÀe³e&lelHejlee ³esLes efometve ³esles.
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
3
2 / MT - 162
2)
PAPER - IV
meboYe& ë Jejerue Jeeke̳e `keÀe³e jeJe HegmlekeÀjeJe !' ³ee uesKekeÀ `oemet Jewoîe' ³eeb®³ee Heeþeletve
IesC³eele Deeues Deens. ³ee Heeþele uesKekeÀ DeeHeu³ee peerJeveeleerue HegmlekeÀeb®es cenllJe meebieleele.
lemes®e HegmlekeÀeb®eer keÀeUpeer IesC³eeyeeyele ceeie&oMe&ve keÀjleele.
mHe<ìerkeÀjCe ë ceboej DeeefCe ceevemeer DeY³eeme keÀjlee keÀjlee PeesHeleele. ceboej HegmlekeÀ yeepetuee
ìekeÀtve oslees DeeefCe PeesHelees lej ceevemeer HegmlekeÀ Jee®elee Jee®elee PeesHeles. efle®³ee DebieeKeeueer
HegmlekeÀ Heej ®egjieUues peeles. l³eecegUs HegmlekeÀebvee HeÀej $eeme neslees. l³ee®eyejesyej ceesþer ceeCemesner
keÀOeerkeÀOeer HegmlekebÀ, keÀeobyeN³ee Jee®eleele. DeOe&Jeì Jee®etve Peeu³eeJej KetCe cnCetve HegmlekeÀe®es
Heeve ogce[tve þsJeleele. efMeJee³e keÀOeer keÀOeer HegmlekebÀ ceeUîeeJej, iee[er®³ee ef[keÀerle ìeketÀve
osleele. DeMee He´keÀej®³ee JeeieC³eeves HegmlekeÀeb®eer Kejeye DeJemLee nesles. l³eeb®eer Heeves HeÀeìleele.
l³eecegUs®e ceevemeer Je ceboejuee ³ee®eer peeCeerJe keÀªve osC³eemeeþer HegmlekeÀjeJeebveer ogëKeer nesTve
Jejerue efJeOeeve cnìues Deens.
JewefMe<ìîe ë HegmlekebÀ He´sceeves, keÀeUpeerHetJe&keÀ neleeUeJeerle ns ³esLes meg®eefJeues Deens.
G. 2. Dee) KeeueerueHewkeÀer keÀeCs el³eener leerve He´Mveeb®eer Gllejs 50 les 60 Meyoeble efuene.
1)
`efvemeie&JesOe' ne Heeþ uesKekeÀ `yeer. peer. JeeIe' ³eebveer efueefnuee Deens. ³ee Heeþele
uesKekeÀeves efvemeie& DeeHeu³eeuee mece=oOd e DeeefCe Deeveboer peieCes efMekeÀJelees, ns oeKeJetve efoues Deens.
HegÀueb p³ee menpeHeCeeves HegÀueleele, menpe jbie OeejCe keÀjleele, menpelesveb efJekeÀefmele nesleele,
l³eeHe´ceeCes®e ceeCemee®es peerJeve HegÀueues Heeefnpes. HegÀueC³ee®ee, yenjC³ee®ee kegÀCee®ee DeefOekeÀej
kegÀCeer efnjeJetve IesT ve³es. kegÀCeer kegÀCee®ee ceeuekeÀ nesT ve³es. l³ee®eHe´ceeCes kegÀCeer kegÀCee®ee
iegueece nesT ve³es. ceeCemes pej HeeKejemeejKeer G[tve peeCeej Demeleerue, lej HeeKejemeejKeer®e
l³ebeveer yesieceer kesÀueer Heeefnpes. efHe{îee ved efHe{îee DeeHeu³ee mebleleerves kegÀþuesner keÀ<ì ve keÀjlee
peieeJes FlekeÀer mebHelleer ceeCemeeves pecee keÀjÀ ve³es. efMeJee³e DeMeer peceJeuesueer mebHelleer Demesue lej
DeMee meb HelleerJej l³ee®³ee cegueeyeeUebveer DeefOekeÀej meebieeJee FlekesÀ JeeF&ì peerJeve l³ee®³ee
cegueebveer mJeerkeÀeª ve³es. DeeHeu³ee JeeF&ìe®ee JeejmeeosKeerue Heg{erue efHe{îeebJej ueeot ve³es.
DeMeeHe´keÀejs mJeeYeeefJekeÀHeCes yenje DeeefCe Flejebveener yenª oîee, DeMeer efvemeiee&®eer
DeeHeCeekeÀ[tve ceeHeÀkeÀ DeHes#ee Deens.
2)
`keÀe³e jeJe HegmlekeÀjeJe !' ne Heeþ uesKekeÀ `oemet Jewoîe' ³eebveer efueefnuee Deens. He´mlegle
veeefìkesÀle uesKekeÀ DeeHeu³ee peerJeveeleerue HegmlekeÀeb®es cenllJe meebieleele. lemes®e HegmlekeÀeb®eer keÀeUpeer
IesC³eeyeeyele ceeie&oMe&ve keÀjleele.
ceevemeer HegmlekeÀ Jee®elee Jee®elee HegmlekeÀeJej PeesHeer peeles. l³eecegUs les ®egjieUtve peeles. l³eecegUs
HegmlekeÀjeJeeb®³ee Hee³eeuee ogKeeHele nesles. ceboejosKeerue je$eer HegmlekeÀ Jee®eleevee lemes®e Keeueer ìeketÀve
oslees. l³eecegUs l³ee HegmlekeÀe®eer Heeves ceg[Heleele DeeefCe HegmlekeÀjeJeeb®es meejs Debie þCekeÀle Demeles. ceesþer
ceeCemesosKeerue keÀeobyeN³ee Jee®eleele. DeOe&Jeì Jee®etve Peeu³eeJej KetCe cnCetve HegmlekeÀe®es®e Heeve
ceg[Heleele. lej keÀenerpeCe l³eebvee ceeȳeeJej, iee[er®³ee ef[keÀerle ìeketÀve osleele.
3
3
3
3 / MT - 162
PAPER - IV
DeMeeHe´keÀejs ceevemeer®³ee, ceboej®³ee Je ceesþîee ceeCemeeb®³ee JeeieC³ee®ee HegmlekeÀjeJeebvee
$eeme neslees.
3)
`MeeMJele efMe#eCemebHelleer' ne Heeþ uesKekeÀ `®ebêMesKej Oecee&efOekeÀejer' ³eebveer efueefnuee Deens.
`p³ee efMe#ekeÀebkeÀ[tve efMekeÀe³euee efceUeues, peiee³euee efceUeues, leer®e Kejer efMe#eCemebHelleer
þjueer', ner uesKekeÀe®eer mJeleë®eer YeeJevee ³esLes k³ekeÌle nesle Deens.
`MeejerefjkeÀ Þeceebvee' He´efle<þe efceUeJeer cnCetve cenelcee ieebOeerpeeRveer `®ejKee' ns l³ee®es
He´leerkeÀ ceeveues nesles. uesKekeÀ Je l³ee®es efce$e ueneveHeCeer KesU megª keÀjC³eeHetJeea DeOee& les SkeÀ
leeme metlekeÀleeF& keÀjerle Demele. metlekeÀleeF& ns GlHeeokeÀ MeejerefjkeÀ HeefjÞecee®es He´leerkeÀ ceeveues peele
Demes. ÞeceecegUs ÞeceHe´efle<þe mLeeHeve nesTve, DeeefLe&keÀ efJe<ecelee mebHesue DeMeer ieebOeerpeeR®eer
YeeJevee nesleer. lemes®e l³eeb®es `meeceeefpekeÀ efJe<ecelee' mebHeefJeCeejs ke´Àebleer®es ogmejs He´leerkeÀ `Pee[t'
nesles. cnCetve uesKekeÀ Je l³ee®es efce$e efceUtve meb[eme meHeÀeF&Heemetve meejer meHeÀeF&®eer keÀeces keÀjerle
Demele.
DeMeeHe´keÀejs uesKekeÀeves Meeues³e Je³eele®e ÞeceHe´efle<þs®eer efMekeÀJeCe Debceueele DeeCeC³eemeeþer
JesieJesieUer keÀeces kesÀueer.
3
4)
`ceemlej DeeefCe ceer' ne Heeþ uesefKekeÀe `ke=À<CeeyeeF& megJex' ³eebveer efueefnuee Deens. ³ee Heeþele
megHe´efmeodOe keÀJeer veeje³eCe megJex ³eeb®³ee peerJeveeleerue cenllJee®³ee He´mebieeb®es JeCe&ve kesÀues Deens.
megJex ³eeb®³ee keÀefJeleeb®eer Heefnueer Þeeslee ke=À<CeeyeeF&®e Demee³e®³ee. keÀefJelee efuentve Peeueer
keÀer megJex leer keÀefJelee uesefKekesÀuee Jee®etve oeKeJee³e®es. megJex keÀefJelee efueefnleele ³eeb®ee Deevebo
uesefKekesÀueener Jne³e®ee. HeCe lees Deevebo keÀmee J³ekeÌle keÀje³e®ee, ns l³eebvee mecepele vemes.
DeveskeÀoe mebmeeje®³ee, Heesjeìesjeb®³ee efJeJeb®evesle Demeu³eecegUs DeeefCe Goîee®³ee efJe®eejele Demeu³eecegUs
ceemlejeb®³ee keÀefJeles ®es Meyo l³eeb®³ee keÀeveeJej He[e³e®es, HeCe l³eeleuee YeeJe uese fKekesÀuee
mecepee³e®ee®e veener. keÀejCe l³eeb®es mJeleë®es ceve l³eebvee meebiee³e®es keÀer ke=À<CeeyeeF& leguee keÀener
keÀUleb³e keÀe l³eeleues? keÀejCe let SkeÀ De[eCeer yeeF& Deensme ? leguee keÀener mecepeCeej veener
DeeefCe yeeJeUìemeejKeb Giee®e keÀenerlejer yeesuetve mJeleë®e nmet keÀªve IesMeerue.
DeMeeHe´keÀejs ke=À<CeeyeeF& mJele뮳ee v³egveieb[ecegUs®e ieHHe yemee³e®³ee. cnCetve®e l³ee cnCeleele,
`megJex ³eeb®³ee keÀefJelesleerue YeeJe ceuee mecepele vemes.'
3
5)
`HeefjJele&vee®es GlmeJe' ne Heeþ uesefKekeÀe `efJeÐee yeeU' ³eebveer efueefnuee Deens. ³ee Heeþele
efvemeiee&leerue $eÝlet yeoueevegmeej pes GlmeJe meepejs kesÀues peeleele l³eele keÀeUevegmeej HeefjJele&ve keÀjCes
DeeJeM³ekeÀ Deens, ne efJe®eej ceeb[uee Deens.
DeeveboeslmeJe meepejs keÀjleevee meeN³ee peeleerHeeleeR®es, Oecee¥®es De[mej Deesueeb[e³e®es Deensle.
l³ee®eyejesyej l³ee He´l³eskeÀ peeleerpeceeleeRceO³es, yee³eeyee³eebceO³es veJeje Demeuesueer-vemeuesueer, cegueb
Demeuesueer-vemeuesueer, Demes pes `keÀesl³ee' ceveeves kesÀuesues YesoeYeso Deensle, l³ee®³ee efYebleerner Heej
3
4 / MT - 162
PAPER - IV
kesÀu³ee Heeefnpesle. lemes®e pegv³ee meCeJeej, Je´leebceeies Demeuesueer Oece&efJeefMe<ìleeosKeerue Heej kesÀueer
Heeefnpes. efMeJee³e peeefleOecee&Meer, efuebieYesoeMeer ef®ekeÀìtve ve yemelee efvemeiee&Meer veeles pees[ues
Heeefnpes, Demes uesefKekesÀuee Jeeìles.
DeMeeHe´keÀejs efvemeiee&Meer, He³ee&JejCeeMeer veeleb meebiele HeefjJele&veele peeleerHeeleer®³ee, Oecee&®³ee,
YesoeYesoe®³ee efYebleer Deesueeb[Ces uesefKekesÀuee DeHesef#ele Deens.
G. 3. De) Keeueerue He´Mveeb®eer He´l³eskeÀer SkeÀe Jeeke̳eele Gllejs efuene.
1) meble mesvee cenejepeebmeeþer Deepe®ee efoJeme meesv³ee®ee (DeefleMe³e Deeveboe®ee) Deens.
2) Iejìîeele keÀuHeHegÀueeb®ee mebYeej veener.
3) megKeMeebleer®es cebefoj Ie[JeeJes, Demes keÀJeef³e$eeruee Jeeìles.
G. 3. Dee) efjkeÀec³ee peeieer kebÀmeeleerue ³eesi³e Meyo Yeªve HebkeÌleer Hegvne efuene.
1) meeje efvemeie&®e yeoueeJee, ceeCemeeuee yeoueC³eemeeþer.
2) meceles®eb DebieCe, efPepeCeejb ®ebove.
3) le³ee DeeJe[s ieerle MJeemee-IeCeeb®eW.
G. 4. De) keÀesCel³eener SkeÀe HeÐeHebkeÌleer®ee meboYe& osTve mejU DeLe& efuene.
1) meboYe& ë Jejerue HeoîeHebkeÌleer `ke=ÀHee keÀjerb Heb{jerveeLee' ³ee DeYebieeletve Iesleu³ee Deensle. `meble vejnjer
meesveej' ³eebveer ne DeYebie efueefnuee Deens. ³ee DeYebieeceO³es YekeÌleeb®ee meebYeeU keÀjCeeN³ee
Heb{jer®³ee efJeÇuee®ee ceefncee JeCe&ve kesÀuee Deens.
mHe<ìerkeÀjCe ë efJeþdþuee®es iegCeJeCe&ve meble vejnjer meesveej ceveeHeemetve keÀjleele. les cnCeleele keÀer,
ns Heb{jerveeLee Deecne YekeÌleebJej let vesnceer®e keÀ=Hee keÀj. ieesjiejeryeeb®eer ceole keÀjCeeje, l³eeb®³ee
De[erDe[®eCeerb®³ee JesUer OeeJetve peeCeeje let oerv eeveeLe Deensm e. ns oerv eeb®³ee veeLee let®e
meJe&MeefkeÌleceeve, meceLe& Deensme. peerJeve peiele Demeleevee Deece®³eekeÀ[tve DeveskeÀ ®egkeÀe nesleele.
DeveskeÀ DeHejeOe Ie[leele. let Deece®³ee DeHejeOeebvee #ecee keÀj. ns Heb{jerveeLee, legPee ceefncee
Dece³ee&o Deens. efkeÀleerner mecepetve IesC³ee®ee He´³elve kesÀuee lejer lees Deecneuee keÀUle veener,
mecepele veener.
JewefMe<ìîe ë DeveesK³ee Meyoeble efJeþdþuee®ee ceesþsHeCee meble vejnjer meesveejebveer ³esLes J³ekeÌle kesÀuee
Deens.
2)
meboYe& ë Jejerue HeoîeHebkeÌleer `ieeJe' ³ee keÀJeer `Deefveue Heeìerue' ³eeb®³ee keÀefJelesletve IesC³eele
Deeu³ee Deensle. ³ee keÀefJelesletve ieeJeeyeodoue®eer Dees{ J³ekeÌle Peeueer Deens.
mHe<ìerkeÀjCe ë ieeJeeleerue efvemeie&meeQo³ee&®es JeCe&ve keÀJeer Deieoer YeeJetkeÀHeCes keÀjlees. l³ee®³ee ieeJeer
Jes[erJeekeÀ[er JeUCes Iesle Iesle JeenCeeN³ee veoerle KeUKeUCeejs HeeCeer Deens. ns meeQo³e& Heenleevee
keÀJeer®eer vepej HeeKejemeejKeer meJe&$e efYejefYejles. ³ee meeQo³ee&®es JeCe&ve keÀjleevee l³eeuee Meyo®e
1
1
1
1
1
1
3
3
5 / MT - 162
PAPER - IV
meeHe[le veenerle cnCetve l³ee®eer JeeCeer Deyeesue nesles. peCet efvemeiee&®³ee meeQo³ee&le, l³ee Oegbo
JeeleeJejCeele keÀJeer®es ceve Meeble Meeble nesle peeles.
JewefMe<ìîe ë efvemeie&meeQo³ee&®ee ceeveJeer ceveeJej nesCeeje megKeo HeefjCeece ³esLes efometve ³eslees.
G. 4. Dee) keÀesCel³eener leerve He´Mveeb®eer Gllejs 50 les 60 Meyoeble efuene.
1)
`He´ue³e' ner keÀefJelee keÀJeer `jesefnoeme Heesìs' ³eebveer efueefnueer Deens. ³ee keÀefJ elesle keÀJeerves
ceeCemeeleerue ceeCetm eHeCe keÀesC el³eener yebOeveebveer peKe[uesues vemeeJes , Demee efJe®eej J³ekeÌle
kesÀ uee Deens.
meceepeeleerue ®eeueerefjleer, ª{er, peeleerJ³eJemLee F. iees<ìeRcegUs ceeCetme ceeCetmeHeCe njJele
®eeueuee Deens. l³eecegUs keÀJeer DemJemLe neslees. DeMeeJesUer keÀJeeruee Jeeìles keÀer, KetHe ceesþe He´ue³e
JneJee. p³ee³eesies mJeeLee&ves, ceerHeCeeves Yejuesueer Iejs Je Menjs cnCepes®e mJeeLeea meeceeefpekeÀ mecetn
ve<ì JneJesle. l³ee peeiesJej SkeÀe®e DeekeÀeje®eer, efJe®eeje®eer, Gb®eer®eer YesoeYesojefnle Iejs Je Menjs
efvecee&Ce JneJeerle. ceeCemee®es efJe®eej meceepeeleerue pegv³ee JeeF&ì efJe®eejebvee Oeªve Heg{s peele
Deensle. l³eecegUs Demee He´ue³e JneJee keÀer efJe®eejeb®es He´Jeen yeoueeJesle DeeefCe ®eebieu³ee
efJe®eejeb®³ee PeN³eebveer leUeieeUeleerue ueeskeÀeb®eer He´ieleer JneJeer. l³eecegUs meceepeeleerue efJe<ecelee
ve<ì nesF&ue Je meceevelee efvecee&Ce nesF&ue. l³ee®eHe´ceeCes `ceeCetme' Je `ceeCegmekeÀer' ³eeb®es Deletì
veeles efvecee&Ce nesF&ue. meceepeele mekeÀejelcekeÀ yeoue nesTve ceeleerueener keÀ<ìe®³ee YeekeÀjer®ee
megiebOe ³esF&ue.
DeMeeHe´keÀejs ceeCemeeueener ceeCetme cnCetve efkebÀcele He´eHle JneJeer Demee He´ue³e keÀJeeruee
DeHesef#ele Deens.
3
2)
`Deeefpe meesefve³ee®ee efoJeme' ne DeYebie `meble mesvee cenejepe' ³eebveer efueefnuee Deens. ³ee
DebYeieele mebleeb®³ee meeefvveO³eele efceUCeeN³ee Deeveboe®es JeCe&ve kesÀues Deens.
meble mesvee cenejepe cnCeleele keÀer, mebleeb®es oMe&ve Peeu³eecegUs ne efoJeme ceeP³eemeeþer
meesv³eemeejKee Peeuee Deens. mebleeb®³ee meeefvveO³eele jeefnu³eecegUs l³eeb®³ee peerJeeuee megKe He´eHle
Peeues Deens. pemes meemejer iesuesu³ee cegueeruee ceensj®eer ceeCemes Yesìu³eeJej Deevebo, megKe He´eHle
nesles. lemee®e meJe& meblecesUe Heentve DeeHeu³ee ceeCemeebvee Yesìu³ee®ee Deevebo meble mesvee cenejepe
³eebvee Peeuee Deens. l³eeb®³ee ceveeleerue ogëKe otj nesTve l³eeb®³ee ceveeuee Meeblelee He´eHle Peeueer
Deens. peerJee®ee meeje LekeÀJee otj Peeuee Deens. DeMeeHe´keÀejs meble®ejCe Heeefnu³eecegUs peCet Iejeuee
meCe GlmeJee®es ªHe Deeues Deens. p³eeHe´ceeCes efoJeeUer-omeje Deeu³eeJej ceve Deeveboer, Glmeener
nesles l³eeHe´ceeCes mebleeb®³ee meeefvveO³eele ceve Deeveboeves, megKeeves Yeªve iesues Deens.
DeMeeHe´keÀejs meble mesvee cenejepe ³eebveer mebleeb®³ee Yesìerves nesCeeN³ee Deeveboe®es JeCe&ve kesÀues Deens.
3
3)
`ieeJe' ner keÀefJelee keÀJeer `Deefveue Heeìerue' ³eebveer efueefnueer Deens. ³ee keÀefJelesletve
ieeJeeyeodoue®eer Dees{ J³ekeÌle Peeueer Deens.
3
6 / MT - 162
PAPER - IV
keÀJeer®es ieeJe efvemeie& meeQo³ee&ves veìuesues Deens. keÀJeeruee DeeHeues ieeJe KetHe KetHe DeeJe[les.
Hejbleg Demes Demeues lejer Heesì YejC³eemeeþer l³eeuee otj Menjele peeJes ueeieues. JeerleYej Heesìemeeþer
l³eeuee DeeHeues uee[kesÀ ieeJe mees[eJes ueeieues. l³eecegUs ieeJee®³ee DeveeJej Dees{erves l³ee®es ceve
yes®ewve nesles, DemJemLe nesles. DeMee HeefjefmLeleerceO³es pesJne pesJne l³ee®³ee [esUîeebmeceesj l³ee®es
ieeJe DeeþJeCeerb®³ee ªHeele efomet ueeieles lesJne l³ee®³ee ceveeleerue yes®ewveer®es YeeJe efveIetve
peeleele. ieeJee®³ee DeeþJeCeeRcegUs l³ee®³ee ceveeuee Meeblelee, meceeOeeve ueeYeles.
DeMeeÒekeÀejs pesJne keÀJeeruee l³ee®es ieeJe DeeþJeCeerletve [esUîeebmeceesj efomeles lesJne l³ee®³ee
ceveeleerue yes®ewveer®es YeeJe veenermes nesleele.
4)
`efpeLes jeyeleer nele' ner keÀefJelee keÀJeer `ie.efo. cee[ietUkeÀj' ³eebveer efueefnueer Deens. ³ee
keÀefJelesle keÀJeerves DeeHeu³ee peerJeveeleerue Þecee®es cenÊJe meebefieleues Deens.
ie. efo. cee[ietUkeÀj Þecee®es cenÊJe HeìJetve osleevee cnCeleele keÀer, HejcesMJej osJeeue³eele
efkebÀJee cebefojele jenle veener. p³eeefþkeÀeCeer ceeCemes keÀ<ì keÀjleele lesLes HejcesMJej Demelees. ³ee
HejcesMJejeuee cegefveye´eïeCeeb®³ee ceb$e-leb$eeHes#ee keÀ<ìeUt ceeCemeeb®³ee MJeemeeb®ee, lemes®e keÀece
keÀjleevee l³eeb®³ee DeJepeejeb®ee nesCeeje DeeJeepe DeeJe[lees. MeslekeÀjer DeeHeu³ee Mesleele Ieece
ieeUtve keÀ<ì keÀjlees. lesLes M³eece DevveOeev³ee®³ee ªHeele GYee jenlees. HeeLejJeì jml³eeJej yemetve
oie[ HeÀes[leele. oie[ebvee JesieJesieUs DeekeÀej osleele. efMeJee³e efJeCekeÀj ueeskeÀ DeHeej cesnvele
keÀªve keÀeHemeeHeemetve íeve keÀeHe[ yeveJeleele. DeMee keÀ<ìeUt ueeskeÀeb®³ee Iejer HejcesMJej Deeveboeves
jenlees. ³ee®ee®e DeLe& Demee keÀer, efpeLes Ieece ieeUtve keÀ<ì kesÀues peeleele lesLes HejcesMJeje®es
DeefmlelJe Demeles.
DeMeeHe´keÀejs peerJeveeleerue Þecee®es cenÊJe HeìJetve osleebvee keÀJeer peCet meg®eJeleele keÀer, keÀ<ì
keÀje, cesnvele keÀje, efleLes®e HejcesMJeje®eer He´eHleer DeeHeCeeuee nesF&ue.
3
5)
`DeeHeCe OejCeer ieb' ner keÀefJelee keÀJeer `$eÝ<eerkesÀMe keÀebyeUs' ³eebveer efueefnueer Deens. ³ee
keÀefJelesle m$eeruee efle®³ee meeceL³ee&®eer peeCeerJe keÀªve osle DeeHeues nkeÌkeÀ efceUJeC³ee®es DeeJeenve
kesÀues Deens.
m$eerceO³es meJe& He´keÀej®eer ³eesi³elee Demeles. leer l³eeiece³e peerJeve peiele Demeles. mJeleë meJe&
He´keÀej®es neue meesmetve ogëKe efieUtve meeN³ee peieeuee Heesmele Demeles. mJele뮳ee cevee®eer, F®íeDeekeÀeb#eeb®eer ceeleer keÀªve veeleerieesleer peHele Demeles. cee$e SJe{s meieUs keÀªvener efleuee melele
GHes#esuee yeUer peeJes ueeieles. HeCe ³ee meieȳee iees<ìeR®ee Deelee YetlekeÀeU JneJee Demes
keÀefJelesleerue m$eer cnCeles.
³ee m$eerves Flej ceneve efm$e³eeb®eer, l³eeb®³ee keÀle=&lJee®eer DeesUKe keÀªve I³eeJeer DeeefCe
DeeHeCener l³ee®e ceeiee&ves ®eeueeJes DeMeer DeHes#ee J³ekeÌle kesÀueer Deens. l³eemeeþer efleves ogëKe ve
yeeUielee keÀCeKej yeveues Heeefnpes Demes keÀefJ elesleerue m$eer cnCeles. leer cnCeles, Deelee let
Dev³ee³eeefJe©odOe ueuekeÀejer osTve Heg{s ³es. DebOeej otj keÀjC³eemeeþer efoJee pemee peUlees leMeer
3
7 / MT - 162
PAPER - IV
Deelee letner legP³ee lespeeves leUHetve pee DeeefCe ³ee DebOeejeJej ceele keÀjleevee Gpes[e®es ieeCes
cnCele pee.
DeMeeHe´keÀejs DeeHeues nkeÌkeÀ efceUefJeC³eemeeþer m$eerves peeie=le nesTve ue{ues Heeefnpes, Demes
keÀJeeruee Jeeìles.
G. 5. KeeueerueHewkeÀer keÀesCel³eener oesve He´Mveeb®eer Gllejs 60 les 70 Meyoeble efuene.
1)
`He´eflemejkeÀej' ne Heeþ uesKekeÀ `veeieveeLeDeCCee vee³ekeÀJe[er' ³eebveer efueefnuee Deens. ³ee
Heeþele meeleeje efpeu¿eeleerue Fbie´p eer Meemevee®³ee peesKe[eletve cegkeÌle DeMee He´eflemejkeÀej®³ee
mLeeHeves®es mHetÀefle&oe³ekeÀ JeCe&ve kesÀues Deens.
1942 uee cegbyeF& ³esLeerue ieJeeefue³ee ìBkeÀ ³esLes ieebOeerpeeRveer Fbie´pe melles®³ee efJejesOeele
`®eues peeJe' ®eer Iees<eCee efoueer. l³eeJesUer DeveskeÀ je<ì^er³e vesl³eebvee DeìkeÀ Peeueer. DeveskeÀ
keÀe³e&keÀlex Yetefceielener Peeues. osMeYejele meieUerkeÀ[s `®eues peeJe' Deeboesueve leerJe´ yeveues. ³ee
Deeboesuevee®es ueesCe ie´eceerCe Yeeieelener Hemejues. DeveskeÀ efþkeÀeCeer He´®eb[ peceeJeebveer Fbie´pe
mellesefJeªodOe®ee Demeblees<e Je ®eer[ J³ekeÌle keÀjC³eemeeþer Heesueerme þeCes, Hees<ì, ìsefueHeÀesve®³ee
leeje lees[u³ee nesl³ee. Meeues³e Je ceneefJeÐeeue³eerve efJeÐeeL³ee¥veer njleeU HeeUues nesles. meeleeje
efpeu¿eele keÀje[, HeeìCe, leemeieebJe, Je[tpe, FmueeceHetj, efMejeUe, DeeìHee[er ³esLes ceeceuesoej
keÀ®esjerJej cees®ex efveIeeues nesles. Fbie´peebveer ³ee He´®eb[ cees®ee&Jej ieesUeryeej kesÀuee. l³eeceO³es Je[tpe
cees®ee&le 9 lej FmueeceHetj cees®ee&le 2 keÀe³e&keÀlex ngleelcee Peeues. DeveskeÀpeCe peKeceer Peeues.
DeveskeÀebvee legªbieele [ebyeues iesues. l³eeletve®e Heg{s mJeleë®es mJeleb$e mejkeÀej efvecee&Ce keÀjeJe³ee®es, ³ee
efJe®eejeves ieeJeeieeJeele `He´eflemejkeÀej' efvecee&Ce keÀjeJe³ee®eer keÀuHevee Heg{s Deeueer.
DeMeeHe´keÀejs mJeeleb$³e ®eUJeUer®es ueesCe ie´eceerCe Yeeieelener Hemejues.
2)
`ieeJee®eer mebmke=Àleer ns ieeJee®es J³eefkeÌlecellJe' ne Heeþ uesKekeÀ `Deevebo ³eeoJe' ³eebveer
efueefnuee Deens. ³ee Heeþele SkeÀ®e cejeþer mebmke=Àleer Demeuesu³ee Kes[îeeb®eer, Menjeb®eer JesieJesieUer
meebmke=ÀeflekeÀ JewefMe<ìîes Je l³eeletve efomeCeejs l³ee l³ee ieeJee®es J³eefkeÌlecellJe ³eeb®es JeCe&ve uesKekeÀeves
kesÀues Deens.
uesKekeÀ ne³emketÀueceO³es efMekeÀle Demeleevee l³eeuee iegUe®³ee iee[îeebyejesyej peeJes ueeies.
MeentHegjerleerue De[le ogkeÀeveele Gleªve iegUe®ee efnMeesye IesTve ³esC³ee®eer peyeeyeoejer Jeef[ueebveer
l³ee®³eeJej meesHeJeuesueer nesleer. keÀesuneHegjele l³eeJesUer iegNneUeb®ee SkeÀ efJeefMe<ì keÀeU Demes. ne
iegU keÀesuneHegjer iegU cnCetve He´efmeodOe neslee. lees Kejsoer keÀjC³eemeeþer iegpejelentve J³eeHeejer ceb[Uer
³esle. keÀesuneHegjer iegUe®eer ®eJe Keeme Deens. ne leepee ietU MeentHegjerle meJe&$e {sHee{sHeebveer j®euesuee
efomes. l³ee®ee iebOe Deeu³eeveblej lees KeeC³ee®ee ceesn keÀesCeeueener nesF&. l³ee®ee jbiener Demee®e
ceveeuee DeekeÀef<e&le keÀjCeeje Demes. keÀesuneHegjer iegUe®³ee ®eJeer®es DeeefCe jbieiebOee®es ns JewefMe<ìîe
³ee Heb®eke´ÀesMeerleerue `ceeleer'®³ee iegCeeletve®e efvecee&Ce Peeuesues Deens.
DeMeeHe´keÀejs uesKekeÀeves keÀesuneHegjer iegUe®es JeCe&ve kesÀues Deens.
4
4
8 / MT - 162
PAPER - IV
3)
`cegueeb®es mJeHve' ne Heeþ uesefKekeÀe `meesveeueer veJeebiegU' ³eebveer efueefnuee Deens. ³ee Heeþele
ceeveJeer mJeYeeJe DeeefCe Je=#eeb®eer oele=lJee®eer, menkeÀe³ee&®eer Je=lleer ³ee®es jbpekeÀ JeCe&ve kesÀues Deens.
pegF&®eer DeeF& Jee®eveeue³eele keÀeceeuee pee³e®eer DeeefCe yeeyee Iejeleu³ee ne@ueceO³es cegueeb®eer
efMekeÀJeCeer I³ee³e®es. KetHe cegues-cegueer l³eeb®³eekeÀ[s efMekeÀe³euee ³ee³e®eer. pegF&®eer DeeF& Iejeleueer
Meke̳e eflelekeÀer keÀeceb keÀªve Jee®eveeue³eele peeles. pegF&®es yeeyee pegF&uee pesJee³euee Jee{leele
DeeefCe ceie mJeleë pesJetve Yeeb[erner OegJetve þsJeleele. pegF& pesJne MeeUsletve ³esles, lesJne pegF&®eer DeeF&
Yeepeer, oUCe IesTve ³esle Demeles. leer ³ee³e®³ee DeeOeer®e pegF&®es yeeyee cemle ®ene keÀjleele DeeefCe
meieUs ®ene efHeleele. pegF&®eer DeeF& HeìkeÀve ®eìceì KeeT keÀjles. veblej yeeyee keÌueeme I³ee³euee
le³eej nesleele. pegF& KesUtve Deeu³eeJej pegF&®es DeeF& efkebÀJee yeeyee pegF&®ee DeY³eeme Iesleele. pegF&®eer
DeeF& mJe³ebHeekeÀ keÀjles. yeeyee leeìb Iesleele. ceie meieUs efceUtve pesJeleele.
DeMeeHe´keÀejs pegF&®es DeeF&yeeyee SkeÀceskeÀeb®³ee menkeÀe³ee&ves Iejeleueer meejer keÀeces keÀjleele.
4
4)
`veeleJeb[ebme He$e' ne Heeþ ueseKf ekeÀe `ce=Ceeefueveer meejeYeeF&' ³eebveer efueefnuee Deens. ³ee Heeþele
uesefKekesÀves DeeHeu³ee veeleJeb[ebvee peerJeve peiele Demeleevee DeeHeu³eeuee Deevebo osCeeN³ee He´l³eskeÀ
iees<ìeryeeyele DeeHeCe ke=Àle%e Demeues Heeefnpes, ne ceesuee®ee mebosMe He$ee®³ee ceeO³eceeletve efoÀuee Deens.
HeeC³ee®es cenllJe meebieleevee Deccee efueefnles keÀer, mveeve keÀjleevee DeeHeCe HeJe&leebceOetve,
Keesue Keesue oN³eeKeesN³eebceOetve Je ceneve veoîeebletve ³esCeeN³ee DeeMeerJee&o mJeªHe HeeC³ee®es mcejCe
þsJeeJes. keÀesCelesner peerJeve HeeC³eeefJevee DeMeke̳e Deens. efHeC³eemeeþer pej SkeÀner LeWye efceUeuee
veenerlej DeeHeueer DeJemLee KetHe JeeF&ì nesF&ue. lesJne HeeC³eeyeeyele Keyejoejer I³eeJeer. l³ee®ee
SkeÀner LeWye Jee³ee peeCeej veener, ³ee®eer keÀeUpeer I³eeJeer. DeeHeCe osMeeleerue peuem$eesle mJe®í
þsJee³euee ceole keÀje³euee nJeer, DeMeer MeHeLe IesT³ee. p³eecegUs meieȳee ueeskeÀebvee efHeC³eemeeþer
MegodOe HeeCeer efceUsue. l³ee®eyejesyej HeeC³ee®es ³eesi³e efve³eespeve kesÀues Heeefnpes.
DeMeeHe´keÀejs Deccee He$eeletve HeeC³ee®es cenllJe veeleJeb[ebvee mecepeeJetve meebieles.
efkebÀJee
KeeueerueHewkeÀer keÀesCel³eener SkeÀe Heeþe®ee meejebMe 100 les 120 Meyoeble legce®³ee Yee<esle efuene.
`veeleJeb[ebme He$e' ne Heeþ ueseKf ekeÀe `ce=Ceeefueveer meejeYeeF&' ³eebveer efueefnuee Deens. ³ee Heeþele
uesefKekesÀves DeeHeu³ee veeleJeb[ebvee peerJeve peiele Demeleevee DeeHeu³eeuee Deevebo osCeeN³ee He´l³eskeÀ
iees<ìeryeeyele DeeHeCe ke=Àle%e Demeues Heeefnpes, ne ceesuee®ee mebosMe He$ee®³ee ceeO³eceeletve efouee Deens.
uesefKekeÀe DeeHeu³ee veeleJeb[ebvee HetCe&HeCes DeesUKeles. l³eeb®³ee meJe³eer efleuee ceeefnleer Deensle.
peieeleerue efnbmee, DeefYeuee<ee, celmej ³ee og<ìHe´Je=lleerHeemetve efleuee DeeHeu³ee veeleJeb[ebme Jee®eJee³e®es
Deens DeeefCe cnCetve leer l³eebvee cnCeles pesJne legcner ceesþs Jneue lesJne ³ee Me$etbvee efpebketÀve I³ee.
³eemeeþer efoJemee®eer megªJeele He´eLe&vesves keÀje. l³eecegUs ceveeleerue JeeF&ì efJe®eej otj nesleerue. SkeÀ$e
KesUC³eeves SkeÀesHee Jee{lees. HeCe Demes meeOes KesU KesUleeveemegodOee kegÀCee®ee Üs<e keÀª vekeÀe.
p³ee Oejleerves legce®es HeeueveHees<eCe kesÀues efle®es $eÝCe ceevee³euee efJemeª vekeÀe. HeeCeer ns peerJeve
Deens, l³ee®ee peHetve JeeHej keÀje. efvemeiee&®es mebJeOe&ve keÀje. efvemeiee&®ee meceleesue keÀe³ece þsJee³e®ee
4
1)
8
9 / MT - 162
PAPER - IV
Demesue, HeeTme ®eebieuee He[e³euee nJee Demesue lej Je=#eeb®eer peesHeemevee keÀje³euee®e nJeer. pees
MeslekeÀjer l³ee®³ee osMeemeeþer Devve efHekeÀJelees l³eeuee efkeÀleer keÀ<ì I³eeJes ueeieleele ³ee®ee efJe®eej
keÀje. DeeHeCe ye´[s DeeefCe ueesCeer ner v³eenejer keÀjleevee l³eemeeþer keÀesCeer efkeÀleer keÀ<ì Iesleues Demeleerue
³ee®ee efJe®eej keÀje. HegmlekeÀ ns efce$e Deensle. lesJne leer JeeHejleevee l³eeb®eer keÀeUpeer I³ee. l³ee
HegmlekeÀele Deveceesue %eevee®es Yeeb[ej Demeles. HegmlekeÀeleerue Meyo cnCepes ceewpe, kegÀletnue Demeles. l³ee
MeyoebJej He´cs e keÀje. l³eebvee Jee®ee cnCepes meejs peie legce®³eemeeþer Kegues nesFu& e.
DeMeeHe´keÀejs MesJeìer uesefKekeÀe DeeHeu³ee veeleJeb[eme meebieles, mJeleë peiee Je ogmeN³eeme peiet
oîee. DeeHeues peerJeve Flejebvee Deevebo osC³eemeeþer DemeeJes. meJee¥vee ceole keÀje DeeefCe DeeHeu³ee
keÀe³ee&ves meeN³ee peieemeeþer legcner®e DeeMeerJee&o Jne.
2)
`cegueeb®es mJeHve' ne Heeþ uesefKekeÀe `meesveeueer veJeebiegU' ³eebveer efueefnuee Deens. ³ee Heeþele
ceeveJeer mJeYeeJe DeeefCe Je=#eeb®eer oele=lJee®eer, menkeÀe³ee&®eer Je=lleer ³ee®es jbpekeÀ JeCe&ve kesÀues Deens.
pegF& DeeefCe ef®eveej ner MeneCeer cegueb nesleer. l³eeb®³ee Mespeej®es DeeHeu³ee cegueebvee meebiee³e®es,
`yeIee, yeIee efkeÀleer MeneCeer cegueb Deensle. DeeF&yeeyeebvee oceJele veenerle. DeY³eeme keÀjleele.
Gueìb yeesuele veenerle.' Kejblej DeMee keÀewlegkeÀe®ee kegÀCeeueener Deevebo®e neslees. HeCe ef®eveej
DeeefCe pegF&uee cee$e JeeF&ì Jeeìe³e®es. ef®eveej DeeefCe pegF&®es DeeF&yeeyee keÀece keÀªve KetHe
ocee³e®es. ef®eveej®es DeeF& Je yeeyee oesIebner efceUtve SkeÀ íesìb ne@ìsue ®eeueJee³e®es. pegF&®eer DeeF&
Jee®eveeue³eele keÀeceeuee pee³e®eer DeeefCe yeeyee Iejeleu³ee ne@ueceO³es cegueeb®eer efMekeÀJeCeer
I³ee³e®es. ef®eveej DeeefCe pegF& ³ee oesIeebvee JesU®e efceUle vemeu³eecegUs ceveele F®íe DemetvemegodOee
oesIesner DeeF&Jeef[ueebvee keÀeceele ceole keÀª MekeÀle veJnles. lejerner ueeskeÀebveer l³eebvee ®eebieueb cnìueb
lej DeeHeCe Keesìej[s®e Deenesle, Demes Jeeìtve l³eebvee l³ee iees<ìer®eb JeeF&ì Jeeìe³e®es.
SkesÀ jefJeJeejer pegF& DeeefCe ef®eveej SkeÀceskeÀebvee Yesìues. ®eeuelee ®eeuelee SkeÀ HetÀue ìHekedÀve
ef®eveej®³ee [eske̳eele He[ues. pegF&vesner HegÀueeb®³ee me[îeeJej vepej ìekeÀueer. oesIeeb®³ee [eske̳eele
SkeÀe®eJesUer SkeÀ efJe®eej Deeuee. keÀesCelesner Pee[ Demees, les efkeÀleer GHe³eesieer He[les. l³eecegUs
keÀmebner keÀªve DeeHeCe Pee[ Jne³e®eb DeeefCe meieȳeebvee KetHe ceole keÀje³e®eer. DeeHeu³eeuee Pee[
yeveJeeJes ³eemeeþer pegF& DeeefCe ef®eveej Yewª peeotieejeuee Yesìues.
Yewª peeotiej ³ee efJeef®e$e ceeieCeerves ®eke´ÀeJeuee. Yewª peeotieejeves pegF& DeeefCe ef®eveej®eer
mecepetle IeeueC³ee®ee KetHe He´³elve kesÀuee. HeCe ef®eveej, pegF& DeeHeu³ee cnCeC³eeJeªve nìues veener.
MesJeìer peeotieejeuee keÀyetue keÀjeJes ueeieues. Yewª peeotieejeves ef®eveej DeeefCe pegF&uee mebceesefnle
kesÀues. ef®eveej ef®eb®es®es Pee[ DeeefCe pegF& ®eeHe̳ee®es Pee[ Peeueer nesleer. HeCe Pee[ Peeu³eeJej
l³eebvee yeesuelee ³esle veJnles, nuelee ³esle veJnles. MesJeìer p³eeuee pes DeJe³eJe efceUeuesle l³eebveer
l³eeb®ee GHe³eesie keÀªve Meke̳e eflelekeÀer ceole SkeÀceskeÀebvee keÀjeJeer ns ef®eveej DeeefCe pegF&uee Heìues.
Pee[s Kees[, Heeveb, HegÀueb, HeÀUb, cegUb ³ee DeJe³eJeeb®ee GHe³eesie keÀªve ceole keÀjleele. lemes®e
DeeHeCe nele, Hee³e, [esUs, yegodOeer, ceve ³eeb®ee GHe³eesie keÀªve pecesue leer ceole keÀje³euee nJeer,
Demes ef®eveej DeeefCe pegF& ³eeb®³ee yeeueceveeuee Heìues.
8
10 / MT - 162
PAPER - IV
G. 6. De) KeeueerueHewkeÀer keÀesCelesner SkeÀ Jeeke̳e uesKeveefve³eceevegmeej efuene.
1) ceemlejner ceeP³ee Glleje®eer DeHes#ee keÀjle vemele.
2) ceeCemee®es Dee³eg<³e kesÀJeU #eCeYebiegj Deens.
G. 6. Dee) KeeueerueHewkeÀer keÀeCs el³eener oesve meeceeefmekeÀ Meyoeb®ee efJeie´n keÀªve meceeme DeesUKee.
1) efpepeeue#ceer efpepee DeeefCe ue#ceer
- Flejslej obdJeobdJe meceeme
2) meHleen
- meele efoJemeeb®ee meHleen
- odefJeiet meceeme
3) YeepeerHeeuee
- Yeepeer, Heeuee Jeiewjs
- meceenej obdJeobdJe meceeme
4) v³ee³eev³ee³e
- v³ee³e efkebÀJee Dev³ee³e
- JewkeÀefuHekeÀ obdJeobdJe meceeme
G. 6. F) kebÀmeeleerue met®evesvegmeej yeoue keÀªve Jeeke̳es efuene. (keÀesCelesner oesve)
1) efkeÀleer efJe<eejer Deens ne meeHe !
2) Demes yemetve ®eeueCeej veener.
3) yejesyej keÀener v³ee³e®es Deens keÀe ?
G. 6. F&) kebÀmeele efouesu³ee Jeeke̳eHe´®eejeb®ee ³eesi³e JeeHej keÀªve Jeeke̳es efuene. (keÀesCelesner ®eej)
1) Jeefveleeuee Flejebvee menkeÀe³e& keÀjC³ee®ee meesme Deens.
2) HeeJemeeUe megª nesCeej cnCetve cegbi³eebveer Kee³e®³ee Jemletb®eer yesieceer kesÀueer.
3) efvemeiee&®³ee meeefvveO³eele ceer DeeveboefJeYeesj neslees.
4) keÀesCee®³eener meCee®ee Deevebo efnjeJetve IesCes ³eesi³e veJns.
5) ceeveJeer peerJeveeleerue megKe ns #eCeYebiegj Deens.
6) Je=#elees[ keÀªve ceeveJeeves efvemeiee&®ee efJeOJebme kesÀuee.
G. 7. De) Keeueerue Gleeje Jee®etve l³eeJej ®eej He´Mve le³eej keÀje.
1) efvemeiee&leerue He´l³eskeÀ ¢M³e keÀmes Deens ?
2) ieeF¥®eer Dee®eUb keÀMeeves leg[btye Yejuesueer Demeleele ?
3) Pee[s-JesueeRvee keÀesCe efnboUJeleele ?
4) cesIeeb®³ee HeìueeJej keÀMee®³ee íìe Hemejuesu³ee Demeleele ?
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
G. 7. Dee) Keeueer efouesu³ee cegÐeebJeªve iees<ì efuene. ³eesi³e Meer<e&keÀ osTve leelHe³e& efuene. (keÀesCeleerner SkeÀ)
1)
Refer MT Edu Solution - Marathi Writing Skills - Page No. 67 - Q.27
4
2)
Refer MT Edu Solution - Marathi Writing Skills - Page No. 63 - Q.21
4
G. 7. F) KeeueerueHewkeÀer keÀeCs el³eener SkeÀe efJe<e³eeJej He$e efuene.
1)
Refer MT Edu Solution - Marathi Writing Skills - Page No. 93 - Q.08
4
2)
Refer MT Edu Solution - Marathi Writing Skills - Page No. 87 - Q.02
4
11 / MT - 162
PAPER - IV
efkebÀJee
G. 7. F) Keeueerue efJe<e³eeJej Je=lleeble efuene.
Refer MT Edu Solution - Marathi Writing Skills - Page No.105 - Q.13
G. 7.
4
efkebÀJee
F) Keeueerue efJe<e³eeJej peeefnjele uesKeve keÀje.
Refer MT Edu Solution - Marathi Writing Skills - Page No. 114 - Q.14
4
G. 8. KeeueerueHewkeÀer keÀesCel³eener SkeÀe efJe<e³eeJej efouesu³ee cegÐeeb®³ee DeeOeejs 150 MeyoebHe³e¥le efveyebOe efuene.
1)
Refer MT Edu Solution - Marathi Writing Skills - Page No. 29 - Q.26
10
2)
Refer MT Edu Solution - Marathi Writing Skills - Page No. 45 - Q.41
10
3)
Refer MT Edu Solution - Marathi Writing Skills - Page No. 17 - Q.15
10
