OOSTERWEELVERBINDING De stand van zaken

OOSTERWEELVERBINDING
De stand van zaken
© THV Rots
insert_v4.indd 1
20/03/14 12:29
MASTERPLAN 2020
Het ruimere plaatje
OOSTERWEELVERBINDING
Het plan
In 2000 lanceerde de Vlaamse overheid het Masterplan 2020,
met ambitieuze doelen. Het verkeer in en rond Antwerpen moet
vlotter, met minder files of sluipverkeer. De wegen moeten veiliger,
met minder ongelukken. De stad moet leefbaarder worden voor
iedereen. Er werd al veel gerealiseerd en er staat nog meer op stapel.
De Oosterweelverbinding moet de verkeersknoop rond Antwerpen ontwarren. De nieuwe
noordelijke Ring verbindt de knooppunten
Linkeroever, Oosterweel, Groenendaallaan en
Schijnpoort met tunnels en sleuven. De Oosterweelverbinding houdt ook veel sluipverkeer uit
de stad en uit Burcht en Zwijndrecht, waardoor
het er aangenamer wonen wordt.
MEER OPENBAAR VERVOER, GEMAKKELIJKER OVERSTAPPEN
• Sinds 2005 rijdt tram 3 van Zwijndrecht naar Merksem.
• Sinds 2012 rijdt tram 5 van Linkeroever naar Wijnegem en
tram 15 naar Boechout.
• Vanaf 2015 komt er een sneltram van het stadscentrum naar de
park-and-ride in Wommelgem.
• Tegen 2016 rijden er trams op het Eilandje, en tegen 2018 op
de Noorderleien en de Noorderlaan, waar aan de A12 een grote
park-and-ride komt.
• Tegen 2020 kan je met de tram naar Wilrijk, Kontich en naar
Beveren.
MEER FIETSPADEN
• Tegen 2015 zijn er fietsroutes door de haven en richting Burcht.
• Tegen 2016 is er een veilige verbinding tussen het Ringfietspad
en Hemiksem.
• Tegen 2017 ligt er langs beide zijden van de volledige Singel een
veilig fietspad.
• Tegen 2018 verbindt een fietsroute alle districten buiten de Ring.
• Tegen 2020 verbindt een fietsgordel Edegem, Hove, Boechout,
Wommelgem, Wijnegem en Schoten.
X Meer info op www.hoevlothet.nu
Knokke
E
Beveren
MEER VRACHTVERKEER OVER WATER
• Het Albertkanaal wordt breder en krijgt hogere bruggen.
• Een aantal havensluizen worden aangepast aan grotere schepen.
MINDER FILES OP DE RING
• Tegen 2022 maakt de Oosterweelverbinding de Antwerpse Ring
rond, zodat niet al het verkeer door de Kennedytunnel moet.
• Voor het verkeer dat langs de E313/E34 uit Hasselt of Eindhoven
komt, komt er een betere verbinding met de E19: de A102 wordt
een tunnel richting Breda, de Krijgsbaan (R11bis) wordt een
tunnel richting Brussel.
Het plan is dat tegen 2020 de helft van alle verplaatsingen in de
regio met het openbaar vervoer, de fiets of te voet gebeuren. Zo
gaat iedereen erop vooruit: de stad, de rand, de haven en alle
inwoners van de Antwerpse regio.
Van Linkeroever tot aan de Ring
komt 6,4 kilometer nieuwe
snelweg, en 9,1 kilometer wordt
vernieuwd. Het grootste deel
van dit traject komt in sleuven,
en 4,75 kilometer komt onder de
grond of onder water.
nt
Ge
sleuven
tunnels
X Meer info op www.antwerpen.be > zoek op ‘Masterplan 2020’
insert_v4.indd 2
20/03/14 12:29
Rotterdam
A12
Br
ed
a
Liefkenshoektunnel
E19
Haven
Oosterweelknooppunt
Noorderlaan
A12
Merksem
Luchtbal
Ame
rikad
ok
Gro
en
en
da
all
aa
n
Kanaaltunnel
Noordkasteel
Scheldetunnel
E34
1
slikken
en schorren
Blokkersdijk
Eilandje
Linkeroever
Zwijndrecht
g
we
ale
lok
No
or
de
rsi
ng
el
Deurne
A
Waterzuiveringsstation
Rivierenhof
Galgenweel
E17
Burcht
4
Lo
rt
br Schijnpoo
oe
k
i
ele
ov
kh
Ee
eren
Dam
Park
Spoor Noord
Waaslandtunnel
Middenvijver
3
n
Te
Sint-Ann a
bos
Wijnegem
leien
Noorder
Vlietbos E34
2
Albertkanaal
Burchtse
Weel
Stads
park
E34
Wommelgem
E313
Hasselt
Luik
Turnhout
Eindhoven
J.F. Kennedytunnel
Ring
Krij
gsb
aan
l
ge
Sin
E17
Ring
A12
Nachtegalenpark
E19
R11bis
Wilrijk
Boechout
Hemiksem
insert_v4.indd 3
Brussel
Kontich
20/03/14 12:29
Noordkasteel
1. LINKEROEVER
Scheldetunnel
slikken
en schorren
Al het verkeer dat uit Gent of uit het Waasland komt, rijdt nu door de
Kennedytunnel. In 2022 zijn er vier opties.
• Wie de stad in wil, neemt het best de tram of de fiets. De parkand-ride-and-bike op Linkeroever wordt veel groter dan nu.
• Wie met de auto de stad in moet of richting Brussel (A12/E19)
wil, kan door de Kennedytunnel.
• Wie naar Eindhoven, Turnhout (E34), Luik of Hasselt (E313) wil,
kiest de snellere route door de Oosterweeltunnel.
• Wie richting Rotterdam of de haven (A12/E19) moet, neemt de
Liefkenshoektunnel.
Vrachtwagens zullen zo ver mogelijk van de stad geleid worden met
een gevarieerde tolheffing.
Blokkersdijk
Vlietbos
E34
Sint-Ann a
bos
Waaslandtunnel
Middenvijver
Linkeroever
Zwijndrecht
g
we
ale
lok
Galgenweel
E17
Burcht
Burchtse
Weel
J.F. Kennedytunnel
De verkeersknopen op Linkeroever worden helemaal opnieuw
aangelegd en zo veel mogelijk aan het zicht onttrokken.
• Het knooppunt met de E17 naar Gent wordt compacter.
• Aan de Kennedytunnel verdwijnen de gevaarlijke linkse opritten
voor het verkeer dat van de E34 of van Linkeroever komt.
© Noriant
Ook voor fietsers komt er een derde tunnel onder de Schelde.
• Tussen Zwijndrecht en Linkeroever komen er fietsverbindingen
met de nieuwe Scheldetunnel.
• Tussen Linkeroever en het Oosterweelknooppunt wordt er in totaal
9 kilometer nieuw fietspad aangelegd.
© TV SAM
Het sluipverkeer wordt teruggedrongen.
• Vlak naast de E17 en de E34 in Zwijndrecht komt een nieuwe weg
om het lokaal verkeer vlotter op de snelweg te krijgen.
• De nieuwe op- en afritten dienen enkel voor lokaal verkeer richting
Burcht, Zwijndrecht en Linkeroever.
• De Waaslandtunnel dient nog enkel voor lokaal verkeer tussen
Linkeroever en het stadscentrum.
SCHELDEPARK LINKEROEVER
Het Sint-Annabos, Middenvijver, Blokkersdijk
en het Vliet worden met elkaar verbonden,
met extra investeringen in natuur. Ter hoogte
van het Sint-Annabos worden de dijken van
de Schelde verlegd om plaats te maken voor
een slikken- en schorrengebied (12 hectare) en
een overstromingsbos (6 hectare). Ecoducten,
ecotunnels, beekjes en fiets- en wandelpaden
verbinden de versnipperde groenzones tot één
geheel. Er komen extra fietspaden en veel
ruimte voor recreatie.
De knooppunten met de E17 naar Gent en de E34 naar Knokke
worden compacter.
insert_v4.indd 4
20/03/14 12:29
© Noriant
2. SCHELDETUNNEL EN
OOSTERWEELKNOOPPUNT
De Scheldetunnel gaat op Linkeroever onder de grond tussen
het natuurgebied Blokkersdijk en het Sint-Annabos.
De Scheldetunnel gaat op Linkeroever onder de grond tussen het natuurgebied
Blokkersdijk en het Sint-Annabos, en komt boven aan het Noordkasteel.
De tunnel is 1,8 kilometer lang, heeft drie rijstroken in elke richting, en een
aparte koker voor fietsers en voetgangers.
• Ter hoogte van het kerkje van Oosterweel komt het Oosterweelknooppunt
met op- en afritten naar de haven, het Eilandje en het noorden van de stad.
Dit knooppunt is erg belangrijk om de haven te ontsluiten en vrachtvervoer
weg te houden van de stad.
• Fietsers die via de Scheldetunnel naar
Oosterweel rijden kunnen snel naar
Oosterweelknooppunt
de haven en het Eilandje. Er komt
ook een vlotte verbinding met de
Ame
rikad
Scheldekaaien. In totaal wordt hiervoor
ok
6 kilometer extra fietspad aangelegd.
Kanaaltunnel
Noordkasteel
• De vijver aan het Noordkasteel
Scheldetunnel
wordt behouden en een deel van de
Eilandje
fortomwalling wordt ingepast in het
Oosterweelknooppunt.
nt-Ann a
bos
3. KANAALTUNNEL
De kanaaltunnel heeft vier kokers met elk twee rijstroken en een
pechstrook. Hij vertrekt aan het Amerikadok, ligt in het Albertkanaal
en splitst ter hoogte van de Noorderlaan in twee tunnels die
aansluiten op de Ring. De tunnel richting haven en Breda loopt onder
de Groenendaallaan en komt boven ter hoogte van de Luchtbal. De
andere tunnel sluit aan op de Ring in de omgeving van het Sportpaleis
en gaat richting Hasselt, Eindhoven, Turnhout, Luik of Brussel.
Ter hoogte van de Groenendaallaan kan het verkeer op en van de Ring
richting Breda en richting Kennedytunnel.
Merksem
Luchtbal
Gro
en
en
da
all
aa
n
Kanaaltunnel
Noordkasteel
De gedeeltelijke overkapping en insleuving van de noordelijke Ring komt
de leefbaarheid in de stad sterk ten goede. In de omliggende woonwijken
verbetert de luchtkwaliteit, is er minder lawaai, en komt er weer meer
open ruimte en groen. In totaal krijgen de Antwerpenaars 26 hectare of
36 voetbalvelden extra groengebied.
Eilandje
Dam
Park
Spoor Noord
N
leien
Noorder
Waaslandtunnel
© THV Rots
De eerste versie van de Oosterweelverbinding dateert van 2005.
Eén van de blikvangers werd de Lange Wapperbrug. Die werd door
de Antwerpenaar weggestemd in het referendum van 2009. Dat
viaduct wordt in de huidige plannen vervangen door tunnels. Die
verbinden het Oosterweelknooppunt met de Antwerpse Ring.
Wat
insert_v4.indd 5
20/03/14 12:29
© THV Rots
Vlak naast het Sportpaleis komt over de Ring een nieuw stedelijk plein van bijna 1 hectare met veel groen.
Gro
en
en
da
all
aa
n
anaaltunnel
4. SCHIJNPOORT
Albertkanaal
Ijzerlaan
je
laan
Noorder
No
or
de
rsi
ng
el
n
hoflaa
oppen
Bissch
Deurne
i
ele
ov
kh
Ee
Park
Spoor Noord
Lo
rt
br Schijnpoo
oe
k
n
Te
Om de kanaaltunnel te laten aansluiten op de Ring, verdwijnt het
viaduct van Merksem. De Ring komt in een sleuf, en in tunnels onder
het Albertkanaal, de Groenendaallaan in Merksem, en het Schijnpoort
aan het Sportpaleis. Er komen aan het waterzuiveringsstation ook
nieuwe op- en afritten in alle rijrichtingen. Zo kan het verkeer vlot vanop
de Ring naar de E313, de Bisschoppenhoflaan en de Noordersingel
en omgekeerd. Dit vermindert het sluip- en vrachtverkeer in DeurneNoord en Merksem.
Dam
Waterzuiveringsstation
E313
Rivierenhof
Ring
© TV Makh
© THV Rots
© THV Rots
Stads
park
De IJzerlaanbrug wordt afgebroken om
het Albertkanaal te verbreden en meer
ruimte te geven aan de binnenvaart. In
de plaats komt er een brug voor fietsers
en voetgangers.
© TV Makh
Het vervuilde Lobroekdok wordt
gesaneerd en de wal wordt omgevormd
tot een groene kade naast het water.
insert_v4.indd 6
De IJzerlaan wordt een vlotte verbinding
tussen de Singel en de Noorderlaan en krijgt
ook een kanaal en drie bomenrijen.
20/03/14 12:29
OOSTERWEELVERBINDING I MEER DAN VERKEER
Veel mensen hebben veel vragen over de Oosterweelverbinding. Dat is
niet verwonderlijk bij zo een ingrijpend plan met zo’n grote impact. Jan
Van Rensbergen, CEO van de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel,
overloopt voor u een aantal kritieke punten.
Jan Van Rensbergen:
“Alle studies wijzen uit
dat het verkeer in en
rond Antwerpen zal
toenemen. Toch zorgt
de nieuwe Oosterweelverbinding voor een betere luchtkwaliteit.
Vooral op de zuidelijke Ring zal dat merkbaar
zijn, omdat er minder verkeer door de Kennedytunnel komt. Omdat er meer verkeer naar
het noorden wordt geleid, zetten we daar extra in op maatregelen om de luchtkwaliteit te
verbeteren. Zo worden bijvoorbeeld de uitlaatgassen aan de tunnelmonden opgevangen.”
FIJN STOF
Jan: “Fijn stof is een ernstig probleem in heel
Vlaanderen. De oorzaken zijn heel divers:
industrie, verwarming van huizen, landbouw
en natuur, scheepvaart, enzovoort. In 2010
onderzocht de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) de oorsprong
van fijn stof. Op Luchtbal was het verkeer
verantwoordelijk voor 3,7 procent, op Linkeroever voor 1,4 procent. Bij de Oosterweelverbinding worden maatregelen genomen om
zo veel mogelijk fijn stof op te vangen. Het
probleem ten gronde aanpakken, vergt een
hele waaier van maatregelen op Vlaams,
federaal en Europees niveau.”
GELUID
Jan: “De nieuwe tunnels en sleuven zorgen
voor heel wat minder geluidsoverlast in Merksem, Deurne-Noord en in de wijken Luchtbal
en Dam. Er komt overal een geluidsarm wegdek. Op Linkeroever komen er aarden wallen
die het geluid dempen. En waar er geen plaats
is voor wallen, komen er geluidsschermen.”
insert_v4.indd 7
ZUIDELIJKE RING
Jan: “Aan het zuidelijke deel van de Ring
verandert niets, maar de situatie wordt
er wel beter. Door de omleiding van het
doorgaand verkeer wordt het minder druk
in de Kennedytunnel. Dat komt de leefbaarheid en de verkeersveiligheid in het zuidelijk
deel van de stad ten goede.”
OVERKAPPING
Jan: “Veel Antwerpenaars dromen ervan
om de huidige Ring volledig te overkappen.
Het ontwerp van de Oosterweelverbinding
houdt daar rekening mee. De sleuven die
in de plaats komen van het viaduct van
Merksem, kunnen overkapt worden. Dat
gebeurt nu alvast aan het Sportpaleis, waar
boven op de Ring een groot plein komt. Of
de Ring volledig kan worden overkapt, staat
los van de huidige Oosterweelverbinding.”
dat het verkeer en zeker het vrachtverkeer
naar de juiste tunnel wordt geleid. Hoe
verder die tunnel van de stad ligt, hoe goedkoper hij moet zijn om erdoor te rijden.
De Kennedytunnel blijft wel tolvrij voor
personenwagens.”
VERKEERSKNOOP SCHIJNPOORT
Jan: “De verkeersknoop aan het Sportpaleis
is vandaag een warboel. Die knoop ontwarren kost iets meer ruimte dan vandaag. Maar
op de op- en afritten na, komt alles in een
tunnel of een sleuf, waardoor de impact op
de omgeving verkleint. Er komt een eenvoudige aansluiting, met op- en afritten in de
twee rijrichtingen aan het Sportpaleis en
aan het waterzuiveringsstation. Zo komt het
verkeer sneller op de snelweg en vermindert
ook het sluip- en vrachtverkeer in DeurneNoord en Merksem.”
SINT-ANNABOS
Jan: “Tijdens de bouwperiode verdwijnt een
groot deel van het Sint-Annabos om plaats te
maken voor de werf. Het bos wordt in fasen
gekapt, om zo lang mogelijk een groene buffer te behouden. Nog voor het einde van de
werken wordt al een nieuw bos geplant met
inheemse bomen en struiken. Er komt ook
een extra slikken- en schorrengebied langs de
Schelde. Het resultaat wordt een waterrijk
bos met hoge natuurwaarde, verbonden met
het andere groen op Linkeroever.”
TOL
Jan: “Het hele tunnelproject kan enkel betaald worden als we ook tol heffen. We bekijken nog hoeveel er in de Kennedytunnel,
de Oosterweeltunnel en de Liefkenshoektunnel betaald moet worden. Belangrijk is
© THV Rots
LUCHTKWALITEIT
Aan het waterzuiveringsstation
komen nieuwe op- en afritten.
20/03/14 12:30
WAT GEBEURT WANNEER?
10 februari 2014
goedkeuring plan-MER
najaar 2015
openbaar onderzoek
stedenbouwkundige
vergunning
16 juni 2014
start openbaar onderzoek GRUP
zomer 2014
openbare onderzoeken
voorbereidende werken
begin 2015
start voorbereidende
werken
eind 2016
start werken
Oosterweelverbinding
eind 2022
einde van de werken
najaar 2016
einde voorbereidende werken
Voor de bouw van de Oosterweelverbinding kan starten, moeten er nog heel wat procedures worden doorlopen en moet
het ontwerp nog concreter worden. De eerste stap, het plan-MER, is inmiddels afgerond. Bij elke volgende stap krijgt u
opnieuw inspraak.
1. HET PLAN-MER
3. INSPRAAK IN DE VOORBEREIDENDE PROJECTEN
Het plan-milieueffectrapport (MER) onderzocht de plannen
om de Antwerpse Ring rond te maken. Daartoe vergeleek
het vijf alternatieven en de impact ervan op de mobiliteit,
de leefbaarheid en de verkeersveiligheid in Antwerpen. De
Vlaamse Regering koos in overleg met de stad en de haven
van Antwerpen voor de Oosterweelverbinding als derde
snelwegtunnel onder de Schelde.
Om de Ring te kunnen insleuven, zijn er voorbereidende
werken nodig aan de IJzerlaan, de Noordersingel, de
Schijnpoortweg en het Lobroekdok. In de zomer van 2014
komt er voor een aantal projecten een openbaar onderzoek,
zodat de werken begin 2015 kunnen starten. Tegen eind 2016
moeten ze klaar zijn.
2. INSPRAAK IN HET RUIMTELIJK
UITVOERINGSPLAN
De volgende stap is de opmaak van een Gewestelijk Ruimtelijk
Uitvoeringsplan (GRUP). Een GRUP legt de bestemming
en inrichting van een bepaald gebied vast. Van 16 juni tot
15 augustus 2014 krijgt u inspraak tijdens het openbaar
onderzoek. U krijgt dan alle mogelijke informatie over de
Oosterweelverbinding. U zult het GRUP kunnen inkijken en
er uw mening over kunnen geven.
4. INSPRAAK IN HET MILIEUONDERZOEK
Na het GRUP volgt het project-MER. Dat rapport onderzoekt
in detail hoe de milieueffecten van de Oosterweelverbinding
kunnen vermeden of gemilderd worden. Bij de kennisgeving
begin 2015 kan u suggesties doen over de vragen die verder
moeten bekeken worden en over de onderzoeksmethode.
5. INSPRAAK IN HET BOUWDOSSIER
Zodra het project-MER klaar is, kan de bouwvergunning
worden aangevraagd. Tijdens het openbaar onderzoek
eind 2015 kan u uw bezwaren indienen.
V.U.: Jan Van Rensbergen, Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel, Rijnkaai 37, 2000 Antwerpen - Maart 2014
voorjaar 2015
kennisgeving project-MER
14 februari 2014
keuze van de Vlaamse Regering voor
de Oosterweelverbinding
MEER INFO OP WWW.HOEVLOTHET.NU
Hebt u vragen over de effecten van de Oosterweelverbinding? Wilt u meer in detail bekijken wat de plannen voor de Oosterweelverbinding precies inhouden? Wilt u op de hoogte blijven van alle volgende stappen? Kijk dan op www.hoevlothet.nu en schrijf u
in voor de e-nieuwsbrief over de Oosterweelverbinding.
insert_v4.indd 8
20/03/14 12:30