Publicatie Kunststoffen en Rubber - september 2014

IIÍorrrDrNcEN
lndustrieel tiimen is
bezig aan een opmars
tijr*v*rbir:*Èreg*s: xËjn §n *pk*mst h§r:nsn S* t*cÈ:s:§*k. Ën và§*gtxig**u suà*"§ c* t*[ veffi *§]S*r* t*e*
pxss!ngsr: wmn$È L*jr**rr aI ru*[e j*r*:: §**Eep*st.
*c.-:da::ks dc vste vo*rdeïer: - dsmk **n g*w§e §':Ès*
redu*t§r * §s er r:*g ve*ï itu§ver l'**r §:*È §ndusËrË*
**t
inxe§Èer: v*s: l§jsmÈ*e§:*§s$r" w*e*È §r*x$È Sie
'§Às*s: Kiè' het
rq§*§.?
** n:arkt wiL g*g*nen$*erde
krvsl§tedt, *ck v**sr [§jsr:rs*rfuictdËng*r:" Síj de see*s*
t*Èi* v* n i :r*ustnË**§ §.ij *":s*t sp*L*sr *ertiËiees-§ n g
v** àlj:epr*eÈs§*§ *n d* hessh§§q§:**rhe§S vsn
g**c§ *pgsie§** §.ij s"*va krse$ses.: es: *sp*eÈs Listss:
*en h*Langrijk* r*t" ** §n SuiÈsË,*::d Ss*r
Fr* u * h*f*r * *tw§ kk*l*l e È*p*p{*§S r: g*r:. rest
§ur*pe*s *rker"rd* S§pl*mt*'s, xijn Senkx§j S*
s& Ëys s ffi ss* r§<i * g § u ss* n M i*r*** *t rls srï È
L§j m***der:t ie *ck i sr S§*Ss:-§.s s:d besslr k*e* r.
§
$T
E
§
À
rnoLd Knottnerus bespeurt bij buitenstaanders nog
AregeLmatig huiver voor de industriëte toepassing
van Lijmen. Met het bee[d van Bison Kit en soortgelijke
consumentenproducten in hun achterhoofd hebben zij
niet veeL vertrouwen in de betrouwbaarheid van indus-
triëLe Lijmverbindingen. Dat is onterecht, betoogt
Knottnerus, eigenaar van Lijmacademie in GiLzeRijzen, die Europees gecertificeerde opLeidingen verzorgt en in een eigen [ab contractonderzoek doet [destructíeve testen en versnelde verouderingsproevenl.
'Bij Lijmacademie Laten we mensen aLtijd zetf Lijmverbindingen maken en destructieÍ testen, om hen te
laten ervaren hoe sterk die zijn.'
xd*r::-Sel*n
lndustrieeL lijmen bestaat aL bijna honderd jaar en is in
Nederland vooraL door vl'iegtuigbouwer Fokker toegepast, aLdus Knottnerus. Tegenwoordig worden voor
vliegtuigen de[en van uiteenLopende materiaten,
metaaL, kunststof en composiet, vertijmd. Maar het is
vooraI de automobietindustrie, met die in Duits[and
voorop, die het industrieet Lijmen naar grootschaLige
toepassing heeft gebracht. Bijna aL[es kan worden verIijmd, tot de autoruiten aan toe. Maar ook staaL op
staat, bijvoorbee[d. ln vergeLijking met punt[assen
vergt dat minder nabewerking en zijn de verbindingen
beter te sealen. Bovendien kan er niet de corrosie
optreden waar andere verbindingstechnieken weL Last
van kunnen krijgen. Vaak zijn de verschiL[ende constructiedeLen dunner uit te voeren, omdat de verbinding over compLete vlakken wordt gemaakt en niet via
[okaaL verstevigde punten. Gewichtsbesparing is
sowieso een beLangrilke driver voor het toepassen van
L
ffiï:§§
ffi?a:1i§::r:.:::Industriee[ [ijmen: goede opteiding noodzakelijk.
Li
92
I(UNSTSTOF
& RUBBBER # 8-9I2OI4
t
t:
llr
r
lijmen. Een constructie kan bijvoorbeeLd in tichtgewicht materiaaI worden uitgevoerd en op strategische
punten worden versterkt met deLen hogesterktestaaI
die worden verl.ijmd. 0ok kan het soms beter uitpakken om een comptex deel te vervangen door meerdere
eenvoudig te produceren, tichtgewicht deten die vervotgens aan etkaar worden getijmd.
Zekerheid
Dit a[Les neemt niet weg dat er nog een uitdaging Ligt,
vervoLgt Knottnerus.'Bedrijven die met industriëte
Lijmtechniek aan de slag gaan, witten met zekerheid
kunnen voorspeL[en dat ze betrouwbare Lijmverbinding
maken. Daarvoor moeten ze met gecertificeerde processen gaan werken, waarin ze bepaatde procedures
volgen en de juiste kwaLiteitsnormen voLgens lS0 of
DIN gebruiken en waarvoor hun mensen gecertificeerde opLeidingen hebben gevol.gd. CentraaI staan het
proces: waaraan moet een Lijmproces votdoen om tot
een hoge kwa[iteit verbinding te komen? Dat proces
moet je in de vingers krijgen en daar staan wij ats
Lijmacademie voor. A[Leen een opteiding van de lijm[everancier volgen, dat is niet meer voldoende.'
Zekerheid kan ook worden verkregen door veeL testen
te doen: desiructieve testen voor het bepalen van de
sterkte van een verbinding en versneLde verouderingstesten voor de levensduur. 'ln ons l.ab doen wij die verouderingstesten bijvoorbeetd in een kIimaatwisse[kast, waarin Lijmverbindingen aÍwisseLend aan hoge en
lage temperatuur en hoge en [age Luchtvochtigheid
worden onderworpen; die cycli kunnen wel een maand
[ang doorlopen. 0ok testen we met UV, want daar kunnen Iijmen gevoeIig voor zijn, en in zoutwaterige miLieus - voor toepassingen in de offshore.'
Acceptatie
Kortom, a[[e randvoorwaarden zijn ingevuLd om industrieeL lijmen een push te geven. En inderdaad is de
techniek in opkomst in Nedertand, stelt Knottnerus,
maar ons [and Loopt nog attijd achter op bijvoorbeetd
Duitsland. '0mdat we niet echt veel maakindustrie
hebben.' De acceptatie neemt echter toe. Zoa[s in de
[uxejachtbouw, een nichesector waarin ons [and een
grote speter is, die de Lijmtechniek aI veeL toepast. En
de oÍfshore en maritieme sector stellen zich ervoor
open, signateert Knottnerus. Uitdagingen Liggen nog in
de toepassing van lijmtechniek voor uiteenLopende
Ínieuwel kunststoffen en composietmateriaten, zoaLs
vezeLversterkte ku nststof fe n.' Constructeu rs ku n nen
in hun ontwerpen nog meer rekening houden met de
mogetijkheden die verlijmen biedt. Denk aan het combineren van a[Lerlei tichtgewicht materiaLen, maar ook
aan de ÍlexibiLiteit in maatvoering die met vertijmen
mogetijk is.'Zo is er nog heeI vee[ lijmkennis en -ervaring die in de hoofden van ontwerpers en anderen kan
btijven'ptakken'.
I(UNSTSTOF
& RUBBBER #8.912014
93

Download Report