mamulis ukvdaveba vinatroT axalwlis RamiT bevri Cvengani gasul wels ixsenebs. me 1942 wlis pirveli ianvari gamaxsenda. Coxatauris raionuli klubis ezoSi zRva xalxi ireoda. ezo savse iyo bavSvebiT, moxucebiT, axladulvaSamobibinebuli biWebiT, gauTxovari da saqvrivod ganwiruli gogonebiT. ra dasamalia da bevri vaJkaci tiroda maSin, arada vin gaumtyunebda _ sikvdilSi midioda kaci, samSoblo eZaxda da midioda. jguf-jgufad idgnen Tanasoflelebi. Cven, xidisTavelebi, ezos erT kuTxeSi viyaviT moquCebuli da sakuTar dardsa da satkivars velazRandarebodiT da veTvalTmaqcebodiT, vtirodiT kidevac uCumrad. _ gagonila sadme axal wels kacis jarSi wayvana? _ kiTxulobda erTi. _ omma ar icis kalandoba da bairamoba! _ uxsnida meore. _ dagvemxoba amaRam odebi Tavze, gadmomTovlavi kaci aRar rCeba sofelSi! _ iCivla axalgazrda qalma. _ Cemsas gadmodi, JuJuna, amaRam, sikvdilsac gadagarCen da Tbiladac meyolebi, _ miipatiJa mezobelma kacma. _ mTlad rom gaJuJos, gervasia daxlifarTulo, hitlerma sakaceTi, mainc ar geRirseba magi, _ gaawbila qalma. _ SuSuni modis! _ Tqva uceb viRacam da mTeli xalxi WiSkrisken Setrialda. ezoSi 24-25 wlis TavaRerili vaJkaci moabijebda frTxilad. igi axalgazrda qals mohyavda, Tan xelSi lamazad gawyobili fanduri eWira. _ SuSunis gaTlilia! _ Tqva imave xmam. gagonili mqonda, SuSuni TavarTqilaZe dabadebidan brmaao da sakuTar Tvalebs ar davujere. qalma igi CvenTan moiyvana da xalxis wreSi Caayena. dumili Camovarda, aRarc xalxi ambobda rames, aRarc SuSuni, mxolod ezos meore mxridan ismoda gvarebis rixiani amoZaxili da SemkrTali: _ var! SuSuni gafiTrebuli idga TanasoflelebSi. Camqrali Tvalebidan cremli Camosdioda. am cremlsa da sifiTreSi raRac 226 iyo RvTiuri, xalxi Seatoka am cremlma da sifiTrem. maSin gamoeyo xalxs ZaZebSi gaxveuli SvildaRupuli daria jinWaraZe, romelic im dRes meore Svils miacilebda omSi da sTxova: _ biWo SuSuni, gviTxari rame... im axalgarda megzurma qalma fanduri miawoda SuSunis, viRacam skami moarbenina, magram SuSuni ar damjdara, simebs TiTebi Camohkra da saocari xmiT daiwyo: Svilo, rad stiri netara, ra ubedoba gewvia, WirSi yofnis dros gaZleba mudam vaJkacis wesia! vaJkacs ar Svenis cremlis Rvra, qviTini diacurada, mters xmali unda safTxulad, kvalzed miyola mgluraTa... vaJa-fSavelas es leqsi maSin pirvelad gavigone, tanSi Jruantelma damiara da pirdapir Tovlze davjeqi, SuSuni ki ganagrZobda: egremc eqmnebi papaSens dRegrZelio da srulio, nu daisveneb, ebrZole mters, minam gidgas sulio, Svilo, mec egre viyavi, eg aris Cveni rjulio. SuSunim simRera daamTavra da mklavebi CamouSva. xalxi aRar tiroda. idga pirgamexebuli da miwas CaStereboda. bolos erTi vaJi gamoeyo xalxs. mivida SuSunisTan da xelze akoca... mere yvela, vinc omSi unda wasuliyo, rigrigobiT midioda masTan da xelze hkocnida. _ dedas gaficebT, biWebo, dabrundiT!.. _ emudareboda igi TiToeul maTgans da tiroda. arc erTi ar dabrunebula. 227 mas Semdeg ocdaTxuTmetma welma gaiara, bevri avi da keTili kalanda gagviTenda. bevri ram avaSeneT, bevri ram viswavleT, bevri ram dagvaviwyda. amas winaT puris maRaziaSi gamyidvels veCxube: ara grcxveniaT, dilandel purs rom yidiT-meTqi. mere ise Semrcxva Cemi naTqvamisa, Sevbrundi da erTis nacvlad ori puri viyide. gamyidveli gogona, ra Tqma unda, verafers mixvda, radgan Zalze axalgazrda iyo da omi ar icoda. qerCidan Camosvenebulma ucnobi jariskacis cxedarma amas winaT kidev erTxel Segvaxsena omis saSineleba da bevri maSindeli, sulis siRrmeSi Semonaxuli cremli dagvaRvrevina. naTeli iyos xsovna da saflavi misi. adamianma Tavisi mwuxarebiT sxva arasdros ar unda Seawuxos, amitom qvemoT mxolod bednierebaze vilaparakeb. me bednierebad mimaCnia is garemoeba, rom Cems xalxs, Cems qveyanas kvlav ubrundeba is Saravandedi, romelic wlebis win Cvenive gulgrilobis, udardelobis, wayruebis, Tvalis aridebisa da uyairaTobis gamo kinaRam xelidan gagvisxlta. me bednieri var, rodesac vkiTxulob: `mnaTobs~, `ciskars~, `dilas~, `pioners~, `saunjes~, `kritikas~, `riwas~, `Woroxs~, `literaturul saqarTvelos~, `sabWoTa xelovnebas~, `ganTiads~, `meranis~, `sabWoTa saqarTvelos~, `nakadulis~, `ganaTlebis~ da sxvaTa gamocemul lamaz wignebs, radgan saqarTvelos ar axsovs, hqonodes odesme amdeni wyaro sibrZnisa. bednieria qarTuli mwerloba, rodesac yovelwliurad xuTi premia aqvs literaturis sxvadasxva JanrSi da kidev erTi, didi galaktionis saxelobis premia. bednieria yvela qarTveli xelovani, rodesac icis, rom niWieri garjisa da moRvaweobisaTvis rusTavelis saxelobis saxelmwifo premia elodeba. me piradad bednierad vTvli Cems Tavs, radgan vici, rom Cemi SviliSvilisaTvis mdinare veres xeobaSi rkinigziani mziuri qalaqi Sendeba. bednieri var imis gamo, rom maqvs saSualeba vizeimo Cemi `dedaenis~ saukunovani iubile da yvavilebi mivitano ZeglTan, romlis kvarcxlbekze idgeba wigni _ `dedaena~. da kidev bednieri var imis gamo, rom yovelive es SemiZlia 228 Cems xalxs xmamaRla vuTxra. Tavidan ormocdaori wlis pirveli ianvari imitom gavixsene, rom erTi kviris win, anu ocdaTxuTmeti wlis Semdeg, Cemi samuSao oTaxis kari gaiRo da axalgazrda vaJma oTaxSi Semoiyvana WaRara, TavaRerili, saTno saxis Warmagi kaci. igi Sua oTaxSi dadga da mkiTxa: _ nodari minda, dumbaZe! guli budidan kinaRam amomivarda: Cem win SuSuni TavarTqilaZe idga. _ gamarjobaT, batono SuSuni! _ vuTxari me. mas gaukvirda, rom maxsovda. isic gaukvirda, mis Sesaxeb yvelaferi rom vicodi. igi saswaulmoqmedi usinaTloa. ar arsebobs nivTi, sagani, xelovnebis nimuSi, xelsawyo Tu sxva ram, romelic misi mSvenieri, Sromisagan dakoJrili xelidan ar gamovides. _ raze SewuxebulxarT, batono SuSuni? _ vkiTxe moridebiT. _ araferze, _ mSvidad mipasuxa man. _ ar mindoda ise movmkvdariyavi, ar menaxe, _ Tqva da Tavisi Wkviani naTelmxilveli xelebi saxeze Camomisva... da marTali giTxraT, im wuTSi gamixarda, rom es Cems `sanaxavad~ mosuli saTno kaci ver mxedavda. _ or dReSi kalanda modis, daglocav da waval! _ miTxra man da damloca. minda es locva ucvlelad movitano aq. oRond im gansxvavebiT, rom iq, sadac igi me, Cems mSoblebsa da Cems ojaxs axsenebda, Tqven da saqarTvelos mogixseniebT, radgan Tqvena xarT CemTvis yvelaferi, xolo locvas ukeTess verc movigoneb da verc vityvi: _ bunebis Zalav, Semoqmedo yovlisa, Sen gauTene Cems xalxs, Cems samSoblos bednieri axali weli. gankurne yovelgvari senisagan, mieci jani mrTeli, Rone Seni, niWi Seni da ukvdaveba Seni. daaSTe Tvali yoveli moSurne misi. saukunod dagmane yuri msurveli da msmeneli misi siavisa. gaaxme xeli yoveli, aRmarTuli misi sicocxlis xis moWris survilad, daloce akvani, kalTa da ZuZu saqarTvelosi, qarTveli xalxis mSobelisa. gaavse saxli yoveli mSromelisa mziTa da siTboTi, 229 beReli _ puriT, marani _ RviniT, axori _ saqonliT, karia _ frinveliT da guli _ saTnoebiT. aaJriamule ezo-kari yoveli qarTvelisa badiSebiT, SvilTaSvilebiTa da maTi SvilebiT. dauSretel mdinared idine, bednierebav, Cvens qveyanaSi, ar mouSalo gonieri eriskaci da mwyemsi saqarTvelos. natvrisTvali daude am axali wlis RamiT sasTumals yvela mSromels, raTa diliT adges, naxos da mamulis ukvdaveba inatros! miiRe, mamulo, es locva! 230 ocnebas kaci ar mouklavs marTalia, bavSvis aRzrda akvnidan iwyeba, magram me mainc ukuRmidan daviwyeb. am ramdenime wlis winaT, SuaRamisas, usazRvrod SeSfoTebulma nacnobebma damirekes da mTxoves: _ gviSvele, Cvens biWs raionSi anawileben, TbilisSi daatovebine rogorme, Torem sofelSi dagveRupeba da mere Cvenc ar vicocxlebT Tavs. vidre am ambavs sxva ambavsac mivayolebde, mogagonebT: is `biWi~ maSin 27 wlisa iyo, axla 35 wlisaa, TbilisSi cxovrobs, colSviliania da umuSevari. _ vis kmayofazea?! _ mkiTxavT Tqven. _ ra Tqma unda, pensioneri mSoblebis kmayofaze. _ Tavmoyvareoba ara aqvs? _ isev mkiTxavT Tqven. _ rogor ara. aki mirekavs kidevac drodadro da mTxovs calybad, meyo usaqmod yofna, miSove rame, Cemi Sesaferi samuSao qalaqis centrSi da nu Caayoleb am moxucebs Cems javrs saflavSio. _ mereda uSvele rame?! _ metyviT Tqven. _ vcdilob, batono, vcdilob, aba, Tqven TviTon uSoveT qalaqis centrSi Tqvens naTesavs misi Sesaferisi samuSao, Tu advilia. amas mohyveba aTasjer Tqmuli, aTasjer gagonili da mosabezrebeli mtkiceba imisa, rom raionic saqarTveloa, rom saqarTvelo Tavkombalas daemsgavsa, rakiRa naxevari misi mosaxleobisa TbilisSi cxovrobs, rom qarTvelebma Svilebis aRzrda ar viciT, rom 40 wlis vaJkacebs da dedakacebs kvlav `biWs~ da `gogos~ veZaxiT, rom vanebivrebT, xelis, fexis ganZrevis saSualebas ar vaZlevT, yvelafers mzamzareuls mivarTmevT, riTac didad vuwyobT xels zarmacis, undilis, uzrunvelis, egoistis, briyvis, udardelis, usaqmuris, muqTaxorasa da bolos borotmoqmedis aRzrdasa da Camoyalibebas. es SeiZleba cota gadametebuli iyos, magram is ki faqtia, rom arc erT dedas msoflioSi ise didxans ar hyavs Svili kabis kalTaze gamokerebuli, rogorc qarTvel dedas, ratom? gulCvilebi varT? sxvaze ukeTesi, faqizi, nazi, niWieri da lamazi Svilebi 231
© Copyright 2024 ExpyDoc