cultuur beleven - Generaldirektion Kulturelles Erbe Rheinland

GENERALDIREKTION
KULTURELLES ERBE
CULTUUR
BELEVEN
Wij brengen de geschiedenis tot leven
Schätze, Trier – Zentrum der Antike in Deutschland, Kultu
Landesmuseum Mainz, Genuss, Burgenlandschaft Pfalz, W
en
Oberes Mittelrheintal, Rheinisches Landesmuseum
Trier,
Onze aanbieding
s
a’
m
m
ra
Landesmuseum Koblenz, Kunst, Hunsrück,
Römer,
Eifel, S
en prog
– Zentrum der Antike in Deutschland, Kultur-Erlebnis, La
Mainz, Genuss, Burgenlandschaft Pfalz, Welterbe Oberes
tal, Rheinisches Landesmuseum Trier, Romantiker, Lande
Koblenz, Kunst, Hunsrück, Römer, Eifel, Schätze, Trier – Z
Antike in Deutschland, Kultur-Erlebnis, Landesmuseum M
nuss, Burgenlandschaft Pfalz, Welterbe Oberes Mittelrhe
nisches Landesmuseum Trier, Romantiker, Landesmuseum
Kunst, Hunsrück, Römer, Eifel, Schätze, Trier – Zentrum d
Deutschland, Kultur-Erlebnis, Landesmuseum Mainz, Gen
landschaft Pfalz, Welterbe Oberes Mittelrheintal, Rheinis
museum Trier, Romantiker, Landesmuseum Koblenz, Kun
Römer, Eifel, Schätze, Trier – Zentrum der Antike in Deut
tur-Erlebnis, Landesmuseum Mainz, Genuss, Burgenlands
Welterbe Oberes Mittelrheintal, Rheinisches Landesmus
Romantiker, Landesmuseum Koblenz, Kunst, Hunsrück, R
Schätze, Trier – Zentrum der Antike in Deutschland, Kultu
Landesmuseum Mainz, Genuss, Burgenlandschaft Pfalz, W
Oberes Mittelrheintal, Rheinisches Landesmuseum Trier,
Landesmuseum Koblenz, Kunst, Hunsrück, Römer, Eifel, S
– Zentrum der Antike in Deutschland, Kultur-Erlebnis, La
2016
VOORWOORD3
BESTE LEZER,
BESTE LEZERES,
De deelstaat Rijnland-Palts (Duits: Rheinland-Pfalz) biedt een
brede waaier aan historische plaatsen en monumentale bouwwerken. Vele daarvan worden beheerd door de Generaldirektion
Kulturelles Erbe (GDKE). Onder het dak van de GDKE bevinden
zich naast de afdeling voor burchten, kastelen en ruïnes ook de drie
prachtige musea in Koblenz, Mainz en Trier alsook de afdelingen
regionaal monumentenbeheer en regionale archeologie.
Rijnland-Palts is ingebed in een aantrekkelijk landschap waarover verschillende sages in omloop zijn. Het heeft een unieke
geschiedenis binnen Europa en is dan ook de ideale reisbestemming
voor de ganse familie. Bovendien bevinden zich niet minder
dan vier door UNESCO erkende werelderfgoederen op het
grondgebied van Rijnland-Palts: het Boven Midden-Rijndal, de
Romeinse monumenten alsook de dom en de Lieve-Vrouwekerk
in Trier, de Germaans-Raetische limes en de dom van Speyer.
Dankzij de talrijke exposities, evenementen en pedagogische
activiteiten van de GDKE wordt de geschiedenis opnieuw tot
leven gewekt. Op de voorgrond staat daarbij steeds een enkele
prioriteit: alle geïnteresseerde burgers en bezoekers uit alle
uithoeken van de wereld moeten het brede culturele erfgoed
van de deelstaat direct en van dichtbij kunnen beleven. Hiervoor
worden de bezoekersconcepten steeds verder ontwikkeld –
bijvoorbeeld door middel van digitale presentaties of met audio
visuele gidssystemen. We hechten ook bijzonder belang aan de
toegankelijkheid voor mensen met een fysieke beperking.
Op de volgende pagina’s vindt u heel wat nuttige informatie
en tips. Wij wensen u veel plezier tijdens uw ontdekkingsreis
doorheen het culturele erfgoed van Rijnland-Palts!
4
TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID
UNESCO-WERELDERFGOED
IN RIJNLAND-PALTS
Dom van Speyer
Porta Nigra
4 X UNESCO-WERELDERFGOED
IN RIJNLAND-PALTS
Ongeacht waar in Rijnland-Palts u op weg bent: u stuit overal
op buitengewone bouwwerken, sprookjesachtige landschappen
en levende geschiedenis.
In Rijnland-Palts kunt u meteen vier UNESCO-werelderfgoedsites
ontdekken: de Dom van Speyer; in Trier de Romeinse monumenten, de Dom en de Onze-Lieve-Vrouwkerk; het Boven-MiddenRijndal en de Limes Germanicus.
DOM VAN SPEYER
Wie de Dom van Speyer naderbij komt, valt van de ene verbazing in de andere.
Dit imponerende bouwwerk overstijgt alle voorstellingsvermogens: het is ’s
werelds grootste bewaarde romaanse kerk, de crypte is de grootste zuilenzaal
van Europa en het bouwplan beïnvloedde de romaanse architectuur in heel
Midden-Europa.
www.speyer.de
ROMEINSE MONUMENTEN,
DOM EN ONZE-LIEVE-VROUWKERK IN TRIER
Römerbrücke, Porta Nigra, Keizerthermen, Barbarathermen, resten van de
stadsvesting, amfitheater, Aula Palatina – in Trier, de oudste stad van Duitsland, voelt u zich alsof u naar de Romeinse tijd bent getransporteerd. De
latere christelijke gebouwen hoeven hier niet voor onder te doen: de Dom is
’s lands oudste bisschoppelijke kerk en de Onze-Lieve-Vrouwkerk behoort
tot de oudste gotische kerken van Duitsland.
www.trier.de, www.burgen-rlp.de
www.zentrum-der-antike.de
UNESCO-WERELDERFGOED
TRIER – CENTRUM IN
VAN
RIJNLAND-PALTS
DE OUDHEID
Boven-Midden-Rijndal
5
Limes
CULTUURLANDSCHAP BOVEN-MIDDEN-RIJNDAL
In het Midden-Rijndal staan fabelachtige burchten, trotse kastelen en
machtige vestingen schouder aan schouder. In samenspel met adembenemende panorama’s en een uniek landschap maken de spectaculaire bouwmonumenten het 70 kilometer lange traject tussen Bingen en Koblenz tot
een heel speciale ervaring – die in geen enkel ander Europees cultuurlandschap wordt aangetroffen.
www.romantischer-rhein.de
LIMES GERMANICUS
Met 550 kilometer lengte is de Limes Germanicus het langste monument
van Europa. Zijn castra, uitkijktorens, muren en palissaden grensden de Romeinse wereldmacht van toentertijd af van het vrije, ‘barbaarse’ Germanië.
Alleen al over de 75 kilometer die de limes op het terrein van Rijnland-Palts
bestrijkt, vatten de Romeinen post in 131 wachttorens.
www.welterbe-limes-rlp.de
Synagoge in
Worms
Joodse begr
aafplaats in
Mainz
Mikwe in Sp
eyer
DE SCHUM-STEDEN OP WEG
NAAR AANMELDING ALS UNESCO-WERELDERFGOEDSITE
Met de vijfde plaats op de voorstellenlijst van UNESCO zijn de
SchUM-steden een grote stap dichter bij hun gezamenlijke doel gekomen. SchUM-steden – zo noemden de Joden in de middeleeuwen de
destijds grootste Joodse gemeenschappen Speyer, Worms en Mainz. In
2020 wordt een definitieve beslissing genomen of de gezamenlijke
aanvraag van de drie steden kans op succes heeft en de SchUM-steden
ooit de titel „UNESCO-werelderfgoed” mogen dragen.
GEDRAMATISEERDE RONDLEIDINGEN / LIVING HISTORY
Regelmatige optredens in het seizoen, aparte optredens voor groepen op reservatie:
DER EWIGE SOLDAT (De Eeuwige Soldaat), Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz
DER FESTUNGSKANONIER (De Vestingskanonnier), Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz
BÜCHSENMACHERWERKSTATT (De Geweermakerswerkplaats), Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz
FÜHRUNG IM WAFFENROCK (Rondleidingen in Wapenrok),
Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz
DIE AKTE HUMFREY (Het Dossier Humfrey), Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz
DIE MUSE VON STOLZENFELS (De Muze van Stolzenfels), Kasteel Stolzenfels, Koblenz
DER SCHLOSSVERWALTER DES PRINZREGENTEN (De Slotvoogd van de Prins-regent),
Kasteel Villa Ludwigshöhe, Edenkoben
DER KUNSTSINNIGE KÖNIG (De Kunstzinnige Koning), Kasteel Villa Ludwigshöhe, Edenkoben
ZU BESUCH BEI KÖNIGIN THERESE (Op Bezoek bij Koningin Theresia),
Kasteel Villa Ludwigshöhe, Edenkoben
DIE BEFREIUNG DES RICHARD LÖWENHERZ (De Bevrijding van Richard Leeuwenhart),
Reichsburg Trifels, Annweiler
DER GLADIATOR VALERIUS (De Gladiator Valerius), Amfitheater, Trier
DAS GEHEIMNIS DER PORTA NIGRA (Het Geheim van de Porta Nigra), Porta Nigra, Trier
VERRAT IN DEN KAISERTHERMEN – DER TRIBUN MALLOBAUDES
(Verraad in de Keizerthermen – De tribuun Mallobaudes), Keizerthermen, Trier
CULTUREEL-PEDAGOGISCH PROGRAMMA
voor kinderen en jongeren in de burchten en kastelen
Vesting Ehrenbreitstein (Koblenz), Kasteel Stolzenfels (Koblenz),
Burcht Sooneck (Niederheimbach), Kasteel Bürresheim (Mayen),
Kasteel Villa Ludwigshöhe (Edenkoben)
SPECIALE TENTOONSTELLINGEN, DOEPROGRAMMA‘S
alsook museumpedagogische activiteiten voor kinderen en jongeren
in de Landesmusea van Koblenz, Mainz, Trier
Voor afspraken en meer informatie:
www.gdke.rlp.de of per telefoon op het nummer +49 2 61 / 66 75 - 4000.
HIGHLIGHTS 2016
27.11.15 – 06.11.16 MAINZ – ÉÉN BLIK, VELE GEZICHTEN
Landesmuseum Mainz
02.01. – 13.03. DE JACHT OP DE GOUDEN KANONSKOGEL
(’s weekends) Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz
20.03. LENTE IN HET VESTING
Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz
20.03. – 02.04. LICHTEN IN HET VESTING
Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz
20.03. – 30.10. IJSTIJDSAFARI
Landesmuseum Koblenz
05.05. + 07./08.05. HISTORISCHE SPELEN
Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz
14.05. – 16.10. NERO – KEIZER, KUNSTENAAR EN TIRAN
Rheinisches Landesmuseum Trier
20. – 22.05. TUINFEEST
Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz
22.05. INTERNATIONALE DAG VAN DE MUSEA
in talrijke musea van de deelstaat
11./12.06. ROZENFEEST
Burcht Sooneck, Niederheimbach
19.06. KINDERFEEST „IJSTIJDSAFARI”
Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz
02./03.07. KASTEELFEEST
Dahner Burchten , Dahn
17.07. BAROK SPROOKJESFEEST
Kasteel Bürresheim, Mayen
26.08. KASTEELFEEST
Kasteel Villa Ludwigshöhe, Edenkoben
11.09. KASTEELFEEST
Kasteel Stolzenfels, Koblenz
11.09. OPEN MONUMENTENDAG
iin talrijke monumenten van de deelstaat
30.10. HERFSTVREUGDE
Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz
8OVERZICHTSKAART
WIJ BRENGEN DE GESCHIEDENIS TOT LEVEN
Ontdek de schatten van onze deelstaat!
EIFEL – TUSSEN
VULKAANKEGELS
EN MAREN.......................20
Romeinse Villa Otrang........... 22
Burchtruïne Nürburg.............. 23
Kasteel Bürresheim................. 24
Matthiaskapelle....................... 25
Vesting
Ehrenbreitstein
Koblenz
Burchtruïne
Nürburg
Kasteel
Bürresheim
Matthiaskapelle
Kasteel
Stolzenfels
Burcht
Pfalzgrafenstein
Romeinse
Villa
Otrang
Trier
De Zuil
van Igel
Porta Nigra
Keizerthermen
Amfitheater
Thermen am Viehmarkt
Barbarathermen
Rheinisches Landesmuseum Trier
Hermitage
Kastel
TRIER – CENTRUM
VAN DE OUDHEID............................... 10
Porta Nigra......................................................... 12
Keizerthermen....................................................13
Amfitheater........................................................14
Thermen am Viehmarkt................................... 15
De Zuil van Igel..................................................16
Hermitage Kastel............................................... 17
Rheinisches Landesmuseum Trier..................18
Burchtruïne
Nanstein
OVERZICHTSKAART9
WERELDERFGOED BOVEN
MIDDEN-RIJNDAL.....................................26
Landesmuseum Koblenz.........................................28
Vesting Ehrenbreitstein...........................................30
Kasteel Stolzenfels...................................................33
Burcht Pfalzgrafenstein...........................................34
Burcht Sooneck........................................................ 35
Landesmuseum
Koblenz
TAUNUS – DE HOOGTE............................36
Burchtruïne
Nassau
Burchtruïne Nassau................................................. 37
MAINZ – HOOFDSTAD
VAN DE DEELSTAAT............................38
Mainz
Burcht Sooneck
Landesmuseum
Mainz
Landesmuseum Mainz..................................... 38
Burchtruïne
Altenbaumburg
PALTS – HET
BURCHTENLANDSCHAP....... 40
Kasteel- en vestingruïne
Hardenburg,
Speyer
Dahner Burchten
+ Neudahn
Burchtruïne Altenbaumburg.............42
Reichsburg Trifels................................43
Kasteel- en vestingruïne
Hardenburg..........................................44
Burchtruïne Landeck..........................45
Burchtruïne Nanstein........................46
Burchten van Dahn............................ 47
Kasteel Villa Ludwigshöhe................48
Kasteel Villa
Ludwigshöhe
Reichsburg
Trifels
Burchtruïne
Landeck
Regionale Archeologie .................................... 50
Monumentenzorg..............................................52
TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID
Gerolstein
Pelm
Prüm
FE
I
E
N
O
I
G
RE
Romeinse
Villa Otrang
L
Fließem
Bitburg
Sau
er
Mosel
LUXEMBURG
Trier
Igeler
Säule
Igel
Saar
10
Kastel
Porta Nigra
Keizerthermen
Amfitheater
Thermen am Viehmarkt
Barbarathermen
Rheinisches Landesmuseum Trier
Hermitage
Kastel
Saarland
TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID
11
TRIER –
CENTRUM
VAN DE OUDHEID
HET ‘TWEEDE ROME’
In Trier vindt u bij elke stap en op elke trap getuigenissen van de oudheid. Nergens anders in Duitsland kunt
u de Romeinse tijd nog op zo een authentieke wijze
beleven: De Porta Nigra, de Barbarathermen, het
Amfitheater en de Keizerthermen zijn door UNESCO
erkende werelderfgoederen. En in het Rheinische Landesmuseum Trier, een van de meest betekenisvolle
archeologische deelstaatmusea van Duitsland, treft u
wereldbefaamde vondsten uit de Romeinse tijd aan.
ANTIKENCARD – TRIER ONTDEKKEN VOOR EEN KLEIN PRIJSJE
Met de ANTIKENCARD kunt u voor een voordelig prijsje op ontdekkingsreis
gaan in het centrum van de oudheid, in Trier. De ANTIKENCARD BASIC
geeft toegang tot twee Romeinse bouwwerken naar keuze en tot het
Rheinische Landesmuseum. Met de ANTIKENCARD PREMIUM kunt u vier
Romeinse bouwwerken (Porta Nigra, Amfitheater, Keizerthermen en de
thermen am Viehmarkt), het Landesmuseum, de Romeinse Villa Otrang
en Hermitage Kastel in de buurt van Trier bezoeken. De ANTIKENCARD
is verkrijgbaar bij de Romeinse bouwwerken, in het Rheinisches Landes
museum en bij de toeristische informatiedienst van Trier.
ttm – Trier Tourismus und Marketing GmbH
Toeristische informatiedienst
An der Porta Nigra
54290 Trier
Tel.: +49 6 51 / 9 78 08-0
[email protected]
www.trier-info.de
ANTIKEN
C A R D 20
16
12
TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID
PORTA NIGRA
DE POORT NAAR HET ROMEINSE RIJK
Een echte trekpleister, UNESCOwerelderfgoed en het bekendste
icoon van Trier: de Porta Nigra is de
best bewaard gebleven Romeinse
stadspoort ten noorden van de Alpen.
ADRES
Simeonstraße 60 • 54290 Trier
Tel.: +49 6 51/4 60 89 65
[email protected]
www.burgen-rlp.de
www.zentrum-der-antike.de
OPENINGSUREN
Jan./feb. + nov./dec.: 9 - 16 uur
Maart + okt.: 9 - 17 uur
April - sept.: 9 - 18 uur
TIP
GEDRAMATISEERDE RONDLEIDING
‘Das Geheimnis der Porta Nigra’
(Het Geheim van de Porta Nigra)
www.erlebnisfuehrungen.de
Een nieuwe media-installatie informeert tijdens de openingstijden omtrent de geschiedenis van de Porta
Nigra als plaats van de middeleeuwse
heiligenverering.
NIEUW: Infocentrum in de
Porta Nigra, het Romeinse Rijk
herbeleven met de mediaguide
• Nieuwe tentoonstelling
inclusief maquette ‘Romeinse
Rijk’ • Verken de Porta Nigra
met uw eigen smartphone
TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID
13
KAISERTHERMEN (Keizerthermen)
DEEL VAN HET LAAT-ROMEINSE PALEISDOMEIN
De Keizerthermen werden ontworpen
als één van de grootste Romeinsen
badhuizen. De badzaal, sauna, massageruimten en wandelgalerijen moesten
de Romeinse notabelen de nodige
ontspanning bieden maar de bouw
van de thermen werd nooit voltooid.
Omdat het op de werelderfgoedlijst
van UNESCO staat, is het vandaag de
dag een geliefde bezienswaardigheid
voor toeristen die in de majestueuze
ruïnes, inclusief het ondergrondse labyrint, op ontdekkingstocht willen gaan.
ADRES
Weberbach 41 • 54290 Trier
Tel.: +49 6 51/4 36 25 50
[email protected]
www.burgen-rlp.de
www.zentrum-der-antike.de
OPENINGSUREN
Jan./feb. + nov./dec.: 9 - 16 uur
Maart + okt.: 9 - 17 uur
April - sept.: 9 - 18 uur
GEDRAMATISEERDE RONDLEIDING
‘Verrat in den Kaiserthermen –
Der Tribun Mallobaudes’ (‘Verraad in
de Keizerthermen – De tribuun Mallobaudes’)
www.erlebnisfuehrungen.de
TIP
NIEUW: Infocentrum in de Keizerthermen, het Romeinse Rijk
herbeleven met de mediaguide
• Nieuwe tentoonstelling met
innovatieve filmanimatie
• boekbare kinderprogramma’s
in de Keizerthermen
14
TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID
AMFITHEATER
AMUSEMENT EN SENSATIE
Het amfitheater aan de Petrisberg
van de in de eerste en tweede eeuw
na Christus opbloeiende metropool
Trier bood plaats aan ca. 18.000
toeschouwers. Bezoek vandaag nog
de kooien van de dieren die achter
de deuren rondom de kampplaats
schuilgingen.
ADRES
Olewiger Straße • 54295 Trier
Tel.: +49 6 51/7 30 10
[email protected]
www.burgen-rlp.de
www.zentrum-der-antike.de
OPENINGSUREN
Jan./feb. + nov./dec.: 9 - 16 uur
Maart + okt.: 9 - 17 uur
April - sept.: 9 - 18 uur
GEDRAMATISEERDE RONDLEIDING
‘Der Gladiator Valerius’
(De Gladiator Valerius)
www.erlebnisfuehrungen.de
TIP
Mis de openluchtvoorstellingen
niet • Gladiatorschool in het
amfitheater - meer informatie:
www.gladiatoren-schule.de
TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID
15
DE THERMEN AM VIEHMARKT
BESCHEIDEN BADCULTUUR
In de 4de eeuw werd in dit grote
bouwwerk een bad geopend. In plaats
van een thermencomplex was het
eerder een gewone ‘badinrichting’,
want er was enkel een badkuip met
warm water en een koud bekken
aanwezig – vermoedelijk voor de
meest eenvoudige inwoners
TIP
van de stad.
ADRES
Viehmarktplatz • 54290 Trier
Tel.: +49 6 51/9 94 10 57
[email protected]
www.burgen-rlp.de
www.zentrum-der-antike.de
OPENINGSUREN
heel het jaar door open van:
9 - 17 uur
Eerste werkdag van de week
gesloten
EVENEMENTEN
Regelmatig tentoonstellingen
over uiteenlopende thema’s
BARBARATHERM
EN
De thermeninstal
latie was ten tijd
e van
haar oprichting in
de 2de eeuw na Ch
ristus
de grootste buite
n Rome. Heden ten
dage
kunt u de installat
ie van dichtbij meem
aken
op een bezoekers
platform dat bove
ndien
uitgebreide inform
atie biedt.
ADRES
Südallee, 54290 Tri
er, Tel.
OPENINGSUREN
0651 /4608965
jan./feb. + nov./de
c.: 9 - 16 uur,
maart/okt.: 9 - 17 uu
r, apr. – sept.: 9 - 18
uur
De toegang is gra
tis.
16
TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID
IGELER SÄULE (De Zuil van Igel)
MONUMENTAAL GRAFMONUMENT
Het behoort tot de best bewaard
gebleven grafmonumenten van de
Romeinse tijd. Een vermogende
familie van textielhandelaars liet de
23 meter hoge Zuil van Igel bouwen.
De inscripties stellen scènes uit het
alledaagse leven van de opdrachtgevers en de mythologie voor, zoals
de adelaar van Jupiter die Ganymedes
naar de hemel voert, zinnebeeld van
de hoop op eeuwig leven aan de zijde
van de goden.
ADRES
Trierer Straße
54298 Igel
[email protected]
www.burgen-rlp.de
www.zentrum-der-antike.de
TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID
HERMITAGE KASTEL
KONINKLIJKE GRAFTOMBE
Hermitage Kastel verenigt romaanse
en gotische elementen. De bouwplannen voor de begraafplaats voor
de beenderen van koning Johannes
van Bohemen zijn van de hand van
Karl Friedrich Schinkel. Vanop de
Hermitage heeft u een adembenemend uitzicht over het dal van de Saar.
ADRES
König-Johann-Straße
54441 Kastel-Staadt
Tel.: +49 65 82/5 35
[email protected]
www.burgen-rlp.de
www.zentrum-der-antike.de
OPENINGSUREN
feb. + nov.: za, zo, feestdagen 10 - 16 uur
maart: za, zo, feestdagen 9 - 13 +
14 - 17 uur • april: za, zo, feestdagen
9 - 13 + 14 - 18 uur • mei - sep.: woe - zo,
feestdagen 9 - 13 + 14 - 18 uur • okt.:
woe - zo, feestdagen 9 - 13 + 14 - 17 uur
jan.+ dec. gesloten
TIP
Korting op toegangsprijs
met de AntikenCard (blz. 11)
WANDELTIP
Bezoek het Widdertshäuschen,
een Romeins grafmonument
op de Saardalweide onder de
Hermitage.
17
18
TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID
RHEINISCHES LANDESMUSEUM TRIER
VONDSTEN VAN WERELDKLASSE
De grootste Romeinse goudschat,
prachtige Romeinse mozaïeken, een
zilveren kan uit de late oudheid of het
beroemde Diatretglas, het Rheinische
Landesmuseum Trier herbergt archeologische vondsten van wereldklasse.
Beleef het verleden van Trier en de
streek van het stenen tijdperk tot de
Romeinse tijd, van de Franken tot
het laatste vorstendom.
Uniek en onmiskenbaar is de buitengewone weelde en de kwaliteit van
de voorwerpen uit de Romeinse tijd,
de tijd waarin de stad Trier de voornaamste rol uit haar geschiedenis
speelde. De verzameling wordt voortdurend aangevuld met nieuwe vondsten, opgedaan tijdens de archeologische monumentenzorg.
TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID
ADRES
Weimarer Allee 1 • 54290 Trier
Tel.: +49 6 51/97 74-0
[email protected]
www.landesmuseum-trier.de
www.zentrum-der-antike.de
OPENINGSUREN
heel het jaar door: 10 - 17 uur
• Maandag gesloten • Opgelet:
aangepaste openingsuren op
feestdagen
Museumscafé
Tel.: +49 6 51 / 9 94 58 20
www.zeitsprung-cafe.de
TIP
Korting op toegangsprijs met
de AntikenCard (blz. 11)
Mis de grote highlight niet,
een 360°-filmbelevenis:
IM REICH DER SCHATTEN
(IN HET RIJK DER SCHADUWEN)
Di. – Zon. 11.30 uur + 14.30 uur
www.im-reich-der-schatten.de
19
Nordrhein-Westfalen
Rh
ei
n
Koblenz
Burchtruïne
Nürburg
Nürburg
Kasteel
Bürresheim
Mayen
Matthiaskapelle
Kobern
M
os
el
Pelm
Gerolstein
Fließem
Romeinse
Villa Otrang
Bitburg
BernkastelKues
Trier
EIFEL – TUSSEN VULKANENKEGELS EN MAREN 21
WELTERBE
LIMES
Engers
Diez
Lahn
Nassau
Ob
berneisen
be
ern
erneise
Arnst
A
Arnstein
rrnste
n
nst
Schönborn
Rhens
Kamp-Bornhofen
EIFEL – TUSSEN
VULKAANKEGELS
EN MAREN
Mainz
Hessen
Kaub
Niederheimbach
Se
lz
Bingen
Na
he
Een landschap vol maren en vulkanen. De laatste
Bad Kreuznach
vulkaanuitbarsting
dateert van meer dan 10.000
jaar geleden, maar het landschap vormt een prachtig
Altenbamberg
Altenbamb
enbamberg
b
tafereel
voor
een reis doorheen de tijd. Villa Otrang
brengt u terug in de tijd van de Romeinse gezinnen, op
de Nürburg kunt u in de voetsporen van de kasteelheren treden en uw blik over de Vulkaneifel laten
gaan. En Kasteel Bürresheim doet u de woon- en
adelcultuur uit het verleden weer opnieuw beleven.
Rh
Gl
an
Alse
nz
e in
Lauter
Isen
ach
Ludwigshafen
Bad
22
EIFEL – TUSSEN VULKANENKEGELS EN MAREN
ROMEINSE VILLA OTRANG
IMPOSANTE VILLA UIT DE ROMEINSE TIJD
De inrichting en afmetingen van Villa
Otrang zijn echt indrukwekkend: verwarmde vloeren, prachtige mozaïeken,
een ingenieus badcomplex en plaats
voor meerdere families. Het is één
van de grootste villacomplexen uit
de Romeinse tijd in het Rijnland en
tegelijkertijd ook een van de best
bewaarde.
ADRES
Villa Otrang 1 • 54636 Fließem
Tel.: +49 65 69/96 32 45
[email protected]
www.burgen-rlp.de
www.zentrum-der-antike.de
OPENINGSUREN
Feb./maart + okt./nov.: 9 - 17 uur
April - sept.: 9 - 18 uur
Dec./jan. gesloten • Eerste werkdag
van de week gesloten
TIP
Korting op toegangsprijs
met de AntikenCard (blz. 11)
EIFEL – TUSSEN VULKANENKEGELS EN MAREN 23
BURCHTRUÏNE NÜRBURG
BELANGRIJKE RUÏNE MET EEN SPROOKJESACHTIG UITZICHT
De uit drie zogenaamde groeiringen
opgebouwde stad Nürburg troont
op de Mons Nore, de ‘Zwarte Berg’.
Alleen al het uitzicht vanaf de berchvrede over het Vulkaanpark van de
Eifel is echt de moeite waard.
ADRES
Burgplatz • 53520 Nürburg
Tel.: +49 26 91/27 04
[email protected]
www.burgen-rlp.de
OPENINGSUREN
Jan. - maart + okt./nov.: 9 - 17 uur
April - sept.: 9 - 18 uur
December gesloten • Eerste werkdag
van de week gesloten
Door saneringswerkzaamheden
kan de bezichtiging van tijd tot tijd
ingeperkt zijn.
TIP
Nürburg nodigt echt uit
om een stapje in de wereld
te zetten: u kunt er helemaal
omheen wandelen.
24
EIFEL – TUSSEN VULKANENKEGELS EN MAREN
KASTEEL BÜRRESHEIM
EEN UNIEKE GETUIGENIS VAN DE ADELCULTUUR
IN HET RIJNGEBIED
Kasteel Bürresheim is nooit veroverd.
Het weet zijn bezoekers te betoveren
met geschakeerd vakwerk, verschillende erkers, prachtige schilderijen,
kostbare tapijten en schitterende,
felgekleurde glaspartijen.
ADRES
56727 Mayen (St. Johann)
Tel.: +49 26 51/7 64 40
[email protected]
www.burgen-rlp.de
OPENINGSUREN
Jan. - maart + okt./nov.: 9 - 17 uur
April - sept.: 9 - 18 uur
December gesloten • Bezichtiging
met rondleiding
De omgeving van het Kasteel
Bürresheim leent zich uitstekend tot
wandeltochten en korte ommetjes.
TIP
Breng ook zeker een bezoek
aan een van de talrijke
evenementen in het Kasteel
Bürresheim. • Op Kasteel
Bürresheim kan voor de wet of
voor de kerk worden getrouwd
EXTRA TIP VOOR
KINDEREN EN GEZINNEN:
Burchten & kastelen met de
spokenpas ontdekken.
www.gdke.rlp.de
EIFEL – TUSSEN VULKANENKEGELS EN MAREN 25
MATTHIASKAPEL
KLEINOOD VAN EEN HISTORISCH ENSEMBLE
Net zo uniek als zijn ligging, hoog
bovenaan in het dal van de Moezel,
ligt dit prachtige pareltje kunst. In
het volledig bewaard gebleven
zesdelige middengedeelte vindt u
talrijke prachtig versierde zuilen en
kapitelen, een echt meesterwerk uit
de vroege gotiek. Samen met de
bovenburcht en de ruïne van de
benedenburcht maakt de Matthiaskapel deel uit van een historisch
ensemble.
ADRES
56330 Kobern-Gondorf
[email protected]
www.burgen-rlp.de
TIP
Bezoek ook de beneden- en
de bovenburcht • De Matthias
kapel biedt een schitterende
entourage voor bruiloften.
OPENINGSUREN
Zondag vóór Pasen tot Allerheiligen
en feestdagen: 11 - 17 uur
RONDLEIDINGEN
April/mei tot oktober, laatste zondag
van de maand, 15 uur •
Andere tijdstippen op afspraak •
Tel.: +49 2 61/66 75-4000
RESTAURANT
Naast de Matthiaskapel:
Restaurant auf der Oberburg
Tel.: +49 26 07/86 47
Neuwied
Engers
Vesting Ehrenbreitstein
Koblenz
Lahn
Kobern
Diez
Landesmuseum Koblenz
Nassau
Arnstein
Kasteel
Stolzenfels
Schönborn
M
os
el
Rhens
Rh
ei
n
Kaub
Burcht
Pfalzgrafenstein
Hessen
Niederheimbach
Burcht
Sooneck
Bingen
WERELDERFGOED BOVEN MIDDEN-RIJNDAL
27
WERELDERFGOED
BOVEN MIDDENRIJNDAL – GESCHIEDENIS
EN PLEZIER
Wandel in de voetsporen van de fascinerende geschiedenis van onze deelstaat doorheen het UNESCOwerelderfgoed Boven Midden-Rijndal: na 70 kilometer
wachten u een adembenemend panorama en spectaculaire bouwkunst. Op naar de Vesting Ehrenbreitstein,
de toegangspoort tot het UNESCO-werelderfgoed
Boven Midden-Rijndal. Door middel van een uniek ritje
met de kabelbaan over de Rijn komt u aan een van
de grootste vestingen van Europa. Hierboven krijgt u
op multimediale wijze scenario’s uit de gevarieerde
geschiedenis van Ehrenbreitstein te zien en vinden
talrijke uiteenlopende tentoonstellingen plaats.
Pruisische romantiek van de Rijn wacht op u op Kasteel
Stolzenfels. Maar neem zeker ook een duik in de sprookjesachtige tijden op Burcht Sooneck. Of verover het
‘stenen schip’ Pfalzgrafenstein. En in het Landesmuseum
Koblenz kunt u een spannende reis doorheen de
cultuurgeschiedenis maken.
28
WERELDERFGOED BOVEN MIDDEN-RIJNDAL
LANDESMUSEUM KOBLENZ
CULTURELE EN ECONOMISCHE GESCHIEDENIS,
FOTOGRAFIE EN CULINAIRE GENEUGTEN
Het Landesmuseum Koblenz in het
Vesting Ehrenbreitstein toont in zijn
vier tentoonstellingshuizen één miljoen jaar cultuurgeschiedenis van de
mens. Het oudste stuk vindt u in het
huis van de archeologie, het jongste
in het hoofdgebouw in de tentoonstelling „Aanstekelijke ideeën –
Merken uit Rijnland-Palts”. Daar
wachten uitvinders, innovaties en merken op u die reeds circa 200 jaar de
wereld veranderen. Een hoogtepunt in
het hoofdgebouw is van 20 maart tot
30 oktober 2016 de gezinstentoonstelling „IJstijdsafari”. Reis terug in de
tijd naar 30.000 jaar geleden. Ervaar
mammoeten, wolharige neushoorns
en reuzenherten alsook het dagelijkse leven van de mensen uit de steentijd. Verdere hoogtepunten zijn de
fototentoonstellingen „goede vooruitzichten – jonge duitse fotografie
2015/16”, „Markus Redert – Westfront” en „Frank Kunert – Wonderland”. In het huis van de fotografie staat
tevens een permanente tentoonstelling over de culturele geschiedenis
van de fotografie op u te wachten.
In het culinaire huis maakt u kennis met
het „Wijnrijk Rijnland-Palts”. In de
belendende vinotheek kunt u tijdens
deskundige uitleg van wijnambassadeurs uitgelezen wijnen proeven. Daarnaast nodigt het Landesmuseum u nog
tot mei 2016 uit op de tentoonstelling
„Chocolade!”. Later vindt nog de expositie „De blauwe mist. Over de
culturele geschiedenis van het roken” plaats.
lässt!
, die keinen kalt WERELDERFGOED BOVEN MIDDEN-RIJNDAL
Eine Ausstellung
6
20.03. – 30.10.1
27
EVENEMENTEN
Actiedagen, groepsrondleidingen,
workshops, verjaardagsfeestje voor
kinderen in het museum, lezingen,
wijnproeverijen, museum op wielen
Info + boeking:
[email protected]
ADRES
Landesmuseum Koblenz
Festung Ehrenbreitstein
56077 Koblenz
Tel.: +49 2 61/66 75-0
en 66 75-40 00
[email protected]
www.landesmuseum-koblenz.de
OPENINGSUREN
April - okt.: dagelijks 10 - 18 uur
Nov. - maart: op zaterdag, zondag
en feestdagen 10 - 17 uur
De vinotheek staat voor u open: in
het hoofdseizoen (20 maart - 1 nov.),
za, zo, feestdagen: 12 - 17 uur
TIP
‘Geschiedenis om aan te raken!’
– de hand-on activiteit in het
Huis van de Archeologie • maart
– nov. (telk. 12 – 17 uur), alle
feestdagen, 1ste zo van de
maand, zomervakantie: do tot
zo. Paas- en herfstvakantie:
woe. + zo.
30 WERELDERFGOED BOVEN MIDDEN-RIJNDAL
VESTING EHRENBREITSTEIN
EEN VAN DE GROOTSTE VESTINGEN VAN EUROPA
Deze locatie is uniek: al ruim 3.000
jaar wordt deze berg door mensen
gebruikt als toevluchtsoord. Van
hieruit kijkt u uit over de Rijn, de
‘Deutsche Eck’ (de Duitse Hoek) en de
Moezel tot in het Neuwieder Bekken.
De door de Pruisen gebouwde vesting behoort tot een van de grootste
vestingen van Europa: metersdikke
muren, slotgrachten, tunnels, bruggen
en poorten bepalen tot op de dag van
vandaag het beeld van het majestueuze bouwcomplex. Er wacht u een
uniek cultuurensemble in het door
UNESCO als werelderfgoed erkende
Boven Midden-Rijndal.
STATIONENTHEATER
Wandel met
de AudioGuide
doorheen de
vesting en laat
u over meer dan
40 plaatsen
‘wat influisteren’.
Met
Audio
Guid
e
Der ewige Soldat (De Eeuwige Soldaat)
Die Akte Humfrey (Het dossier Humfrey)
Info/boeking:
Tel.: +49 2 61/66 75-4000
www.diefestungehrenbreitstein.de
RONDLEIDINGEN VOOR GROEPEN
Info/boeking:
Tel.: +49 2 61/3 03 88-53
www.koblenz-touristik.de
WERELDERFGOED BOVEN MIDDEN-RIJNDAL
31
MIJLPALEN VAN DE
VESTINGSGESCHIEDENIS
Ga op tijdreis en ontdek wat de
vesting allemaal in petto heeft. De
belevenisroute doorheen de 5.000
jaar geschiedenis van de plaats loopt
over het volledige vestingsterrein.
Ze leidt u naar plaatsen waar ooit
Pruisische soldaten patrouilleerden,
voorbijwaarheidsgetrouwe scenario’s
van het leven van weleer op de
vesting tot diep in de multimediaal
geënsceneerde uitgraving onder de
vlaggentoren. Helemaal bovenaan
hebt u vanaf het uitkijkplatform een
spectaculair uitzicht.
EVENEMENTEN
Lente op de vesting, lichtspektakel
op de vesting, feestje op het platte
land, historische spelen, kinderfeest,
wereldmuziekfestival Horizonte, en
talloze concerten
www.diefestungehrenbreitstein.de
Route/info: zie volgende pagina!
TIP
Maak kennis met de gastronomie
op de vesting: gerechten zoals de
officiers in het restaurant Casino
•’s Zomers staat de biertuin in de
kasteelhof op u te wachten.
32
WERELDERFGOED BOVEN MIDDEN-RIJNDAL
ADRES
Festung Ehrenbreitstein • 56077 Koblenz
Tel.: +49 2 61/66 75-4000
www.diefestungehrenbreitstein.de
OPENINGSUREN
April - okt.: dagelijks 10 - 18 uur •
18 - 24 uur meestal vrije toegang tot
het terrein en de horecazaken • Nov. maart: dagelijks 10 - 17 uur • 17 - 24
uur meestal vrije toegang tot het
terrein en de horecazaken
Horeca op de vesting
met een uniek uitzicht
Tel.: +49 2 61/66 75-20 00
Jeugdherberg Koblenz op het
terrein van de vesting. Gastenverblijf
voor families en jongeren
Tel.: +49 2 61/9 72 87-0
[email protected]
n
: vanaf datum va
Nu NIEUWg 365 dagen geldig
rin
personalise
1 X BETALEN,
X KEER BELEVEN!
Met een abonnement kunt u zo vaak
u wilt naar de vesting komen!
TIP
Geniet van een spectaculaire
rit met de kabelkaan in een
panoramacabine die u over
Rijn tot aan de vesting
Ehrenbreitstein brengt •
Prijsvoordeel combiticket:
kabelbaan + toegang vesting
• www.seilbahn-koblenz.de
WERELDERFGOED BOVEN MIDDEN-RIJNDAL
KASTEEL STOLZENFELS
HET MOOISTE BOUWWERK VAN DE
PRUISISCHE RIJNROMANTIEK
Licht en bekoorlijk verheft de zomerresidentie van Frederik Willem IV
van Pruisen zich boven de beboste
hellingen van het Rijndal. De plannen
van dit bouwwerk zijn van de hand
van Karl Friedrich Schinkel. Belangrijke muurschilderijen en een in zijn
originele staat bewaard gebleven
inrichting verwelkomen u binnenin het
kasteel. Wat u zeker niet mag missen:
de kasteeltuinen met betoverende
pergolatuin en het landschapspark
van Peter Joseph Lenné.
ADRES
56075 Koblenz • Tel.: +49 2 61/5 16 56
[email protected]
www.schloss-stolzenfels.de
OPENINGSUREN
Jan. + febr.: zat. + zon.: 10 - 17 uur
Maart: 9 - 17 uur • April - sept.:
9 - 18 uur • Okt. - nov.: 9 - 17 uur
Eerste werkdag van de week
+ december gesloten • Geleide
bezichtiging
Rondleidingen voor groepen
Info/boeking: Tel.: +49 2 61/3 03 88-53
www.koblenz-touristik.de
TIP
In de zomer kunt u hier
concerten en voordrachten
bijwonen • STATIONENTHEATER: ‘Die Muse von
Stolzenfels’, (De Muze van
Stolzenfels), Info/boeking:
Tel.: +49 2 61/5 16 56 • Door
saneringswerkzaamheden
kunnen zich tijdelijke inperkingen voordoen
33
34 WERELDERFGOED BOVEN MIDDEN-RIJNDAL
BURCHT PFALZGRAFENSTEIN
ALS EEN STENEN SCHIP
Op een schilderachtige locatie, midden in de Rijn, op een rotsrif ligt bij
Kaub de burcht Pfalzgrafenstein. De
burcht deed dienst als wachtpost om
de inkomsten van haar verschillende
feodale heren te verzekeren. Naast de
Marksburcht is zij de enige volledig
behouden burcht in het UNESCOwerelderfgoed Boven Midden-Rijndal.
Zij getuigt van het karige leven van de
mannen die hier hun dienst deden.
ADRES
Burg Pfalzgrafenstein • 56349 Kaub
Tel.: +49 1 72/2 62 28 00
[email protected]
www.burgen-rlp.de
TIP
STATIONENTHEATER:
‘Des Kaysers Bombardier’
Soldat und Waffenhandwerk
im Dreißigjährigen Krieg
(‘Des Keizers Bombardier’
Soldaat en Wapenhandwerk
in de Dertigjarige Oorlog)
OPENINGSUREN
NIEUW: audiogids
Jan./febr. + nov.: zat. + zon.:
10 - 17 uur • Maart: 10 - 17 uur
April - okt.: 10 - 18 uur
(vanaf omschakeling naar wintertijd tot 17 uur) Eerste werkdag van
de week + december gesloten •
Rondleidingen op afspraak
EXTRA TIP: combiticket
incl. voetgangersveerboot &
Blüchermuseum
VOETGANGERSPONT NAAR HET EILAND
Tel.: +49 1 71/3 31 03 75
WERELDERFGOED BOVEN MIDDEN-RIJNDAL
BURCHT SOONECK
EEN SPROOKJESKASTEEL
Ze lijkt wel uit rotsen gehouwen en
op het voormalige bolwerk groeien
rozen. In de 19e eeuw wekte koning
Frederik Willem IV van Pruisen de
burchtruïne uit haar Doornroosjesslaap en liet haar weer als jachtkasteelopbouwen. De charme van
de burcht bleef echter bewaard.
ADRES
5413 Niederheimbach
5
Tel.: +49 67 43/60 64
[email protected]
www.burgen-rlp.de
Gezellig burchtcafé
met fantastisch uitzicht
Tel.: +49 67 21/68 50 50
OPENINGSUREN
Jan. - maart + okt./nov.: 9 - 17 uur
April - sept.: 9 - 18 uur
Eerste werkdag van de week +
december gesloten • Bezichtiging
met rondleiding
TIP
Op burcht Sooneck kan voor
de wet worden getrouwd •
STATIONENTHEATER:
‘Des Kaysers Bombardier’
(‘Des Keizers Bombardier’)
35
36 TRIER – ZENTRUM DER ANTIKE
Neuwied
Engers
Diez
Koblenz
Lahn
Nassau
Arnstein
Kobern
Rhens
Schönborn
M
os
el
Burchtruïne Nassau
Rh
ei
n
Kaub
Hessen
Niederheimbach
Bingen
TAUNUS –
DE HOOGTE
De Bäderstraße van Wiesbaden naar Koblenz
bestond al in de Frankische tijd. De bescherming
daarvan was de hoofdtaak van de burcht Nassau.
De burchtheren, de ‘Graven van Nassau’, leverden
in de Middeleeuwen zelfs Duitse koningen.
TAUNUS – DE HOOGTE
BURCHTRUÏNE NASSAU
EEN DUIZELINGWEKKENDE BLIK IN HET LAHNDAL
De klim naar de gerestaureerde ruïne
van Burcht Nassau is echt de moeite
waard voor zijn berchvrede met
scherp omlijnde erkertorens, het
hoofdgebouw en de ruïne van het
poortgebouw die dankzij restauraties
bewaard zijn gebleven.
ADRES
Burg Nassau
56377 Nassau / Lahn
Tel.: +49 26 04/94 49 437
www.nassau-touristik.de
www.burg-nassau-oranien.de
Restaurant Burg Nassau
Burchtcafé en Biergarten
April - okt.: dagelijks 11 - 18 uur
Maandag gesloten
RONDLEIDINGEN
Rondleidingen voor groepen
op aanvraag
Reservaties:
Tel.: +49 26 04/95 25 23
TIP
Officiële rondleiding in
de berchrvrede mogelijk •
De ridderzaal van het
hoofdgebouw kan het hele
jaar door worden afgehuurd.
Tel.: +49 26 04 / 95 25 23 •
Toneelvoorstellingen op de
burcht Nassau.
Tel.: +49 26 04 / 95 25 0
37
38 HOOFDSTAD VAN DE DEELSTAAT
LANDESMUSEUM MAINZ
200.000 JAAR CULTUURGESCHIEDENIS
In dit museum vindt u een kunsten cultuurhistorische collectie die
reikt van het stenen tijdperk tot
heden: gouden sierraden, wapenschilden, zwaarden uit de prehistorie,
stenen exponenten uit de tijd van
het Romeinse wereldrijk, sculpturen
en borden uit de Middeleeuwen,
schilderijen uit de renaissance, schilderkunst, meubels en porselein uit
de barok, schatten uit de 19e eeuw
en kostbaarheden van de Jugendstil.
Maar ook werken van het modernisme
van Max Liebermann, Lovis Corinth,
Max Slevogt of Pablo Picasso lokken
talrijke bezoekers uit de hele wereld
naar dit Landesmuseum.
Wat ook zeker de moeite loont is
het indrukwekkende barokensemble
waarin het Landesmuseum is gehuisvest, versierd met moderne glas- en
staalconstructies en de keurvorstelijke stallen en manege.
MAINZ – EIN
VIELE ANSICBLICK,
HTEN
Wir machen Ges
Thematische rondleidingen en
voordrachten brengen u dichter
bij de spannende museumstukken.
Het aantrekkelijke en gevarieerde
aanbod van de museumpedagogiek
is geschikt voor kinderen vanaf 3 jaar
oud, jongeren en volwassenen.
chichte lebendig
.
SPECIALE TEN
www.landesmu
seum
-mainz.de
TOONSTELLI
Landesmuseu
Rheinischer Verein
Für Denkmalpfl
ege und Landschaftsschutz
m Mainz
NG
MAINZ – ÉÉ
BLIK,
VELE GEZICN
HTEN
27.11.15 – 06.1
1.16
HOOFDSTAD VAN DE DEELSTAAT
ADRES
Große Bleiche 49 – 51
55116 Mainz
Tel.: +49 61 31/28 57-210
Info Tel.: +49 61 31/28 57-225
[email protected]
www.landesmuseum-mainz.de
OPENINGSUREN
Di.: 10 - 20 uur • Woe - zon.: 10 - 17 uur
Maandag gesloten • Opgelet:
aangepaste openingsuren
opfeestdagen • Het volledige
museum is rolstoeltoegankelijk. •
Audioguides • Videoguides voor
slechthorenden
VOORVERTONING:
Expressionisme: een stuk NoordDuitse hemel. Emil Nolde en de
kunstenaars van Die Brücke
5 juni tot 9 oktober 2016
39
Mainz
Bingen
Bad Kreuznach
Rh
e in
Burchtruïne Altenbaumburg
Altenbamberg
Kasteel - und Festungsruine Hardenburg
Kaiserslautern
Ludwigshafen
Bad
Dürkheim
Burchtruïne Nanstein
Speyer
Edenkoben
Kasteel Villa Ludwigshöhe
Annweiler
Pirmasens
Dahner Burchten
+ Neu-Dahn
Dahn
NKREICH
Landau
Reichsburg
Trifels
Klingenmünster
Burchtruïne Landeck
Bad Bergzabern
La
ut
er
BadenWürttemberg
PALTS – HET BURCHTENLANDSCHAP
41
PALTS –
HET BURCHTENLANDSCHAP
Een romantische burchtruïne naast de andere,
majestueuze rotsen, uitgestrekte bossen. Palts doet
zijn naam als burchtlandschap alle eer aan. Dat is ook
helemaal niet verwonderlijk. In de Middeleeuwen
was deze streek immers één van de politiek meest
belangrijke gebieden van het Rijk. Vandaag kunt u
op de Reichsburch Trifels, de Dahner burchten of de
Kasteel- en vestingsruïne Hardenburg van dichtbij
ervaren hoe koningen, graven en ridders leefden en
om macht en rijkdom streden.
42
PALTS – HET BURCHTENLANDSCHAP
BURCHTRUÏNE ALTENBAUMBURG
VAN STRATEGISCH PUNT NAAR STEENGROEVE
Met zijn ligging aan de uitgang van
het Alsenzdal had de burcht een
uiterst gunstige positie. Maar toen de
lijn van de Raugraven in de 14e eeuw
uitstierf, werd de Altenbaumburg als
steengroeve gebruikt. Indrukwekkende
restanten van muren geven aan hoe
uitgestrekt dit burchtcomplex in het
verleden was. Alleen het hoofdgebouw
werd heropgebouwd.
ADRES
Altenbaumburg 1
55585 Altenbamberg
[email protected]
www.burgen-rlp.de
Burchtrestaurant Altenbaumburg
Tel.: +49 67 08/35 51
www.altenbaumburg.de
Ma. - zon.: vanaf 11 uur,
woe.: rustdag
TIP
Meld u aan in het
burchtrestaurant voor
een ridderlijk maal.
PALTS – HET BURCHTENLANDSCHAP
43
REICHSBURG TRIFELS
WIE DE TRIFELS HEEFT, HEEFT OOK HET RIJK
Tussen 1088 en 1330 was deze
machtige burcht van de Saliërs en de
Staufen het middelpunt van het politieke gebeuren. Hier waren de regalia
kroon, de scepter en de rijksappel
ondergebracht en tegelijkertijd diende
deze burcht ook als gevangenis. De
beroemdste gevangene was koning
Richard Leeuwenhart.
ADRES
76855 Annweiler
Tel.: +49 63 46/84 70
[email protected]
www.burgen-rlp.de
OPENINGSUREN
Jan. - maart + okt./nov.: 9 - 17 uur
April - sept.: 9 - 18 uur
December gesloten
VRIJ TOEGANKELIJKE RONDLEIDINGEN
Zater-, zon- en feestdagen:
10.30 uur en 13 uur
April tot en met oktober
op werkdagen aanvullend om 13 uur
Rondleidingen voor groepen na afspraak
TIP
TENTOONSTELLING ‘Macht
und Mythos’ (Macht en Mythe)
met presentatie van de regalia
• STATIONENTHEATER:
‘Die Befreiung des Richard
Löwenherz’ (De Bevrijding van
Richard Leeuwenhart)
Bezoek de burchtavontuurdagen op 18/19.06 en
20/21.08.2016
44 PALTS – HET BURCHTENLANDSCHAP
KASTEEL- EN VESTINGSRUÏNE HARDENBURG
STRIJDLUSTIGE RENAISSANCERESIDENTIE
De graven van Leiningen lieten met
de Hardenburg een van de grootste
en meest indrukwekkende kasteel- en
vestingscomplexen in de Palts achter.
De restanten van royale, residentiële
gedeeltes en imposante gebouwen
met zalen, het westelijke bolwerk en
de renaissancetuin geven nog steeds
blijk van een unieke schoonheid.
ADRES
67098 Bad Dürkheim
Tel.: +49 63 22/75 30
[email protected]
www.schloss-hardenburg.de
OPENINGSUREN
Jan. - maart + okt./nov.: 9 - 16.30 uur
April - sept.: 9 - 18 uur
December gesloten • Eerste werkdag
van de week gesloten
(GEKOSTUMEERDE) RONDLEIDINGEN
Toeristische Dienst Bad Dürkheim
Tel.: +49 63 22/93 51 40
TIP
Gps-gestuurde multimediaguide en informatiecentrum
met expositie en film • Neem
ook een kijkje tijdens het
middeleeuwse kasteelfeest
in het laatste weekend van
september • De ruimten van
het kasteel kunnen worden
afgehuurd.
PALTS – HET BURCHTENLANDSCHAP
BURCHTRUÏNE LANDECK
DE HOOGSTE BERCHVREDE VAN DE PALTS
De hoekige berchvrede van de in
1200 gebouwde burcht is in zijn oorspronkelijke vorm bewaard gebleven.
Vanaf het 25 meter hoge platform
heeft de bezoeker over het voorplein een weids uitzicht tot aan het
Odenwald en het Zwarte Woud.
ADRES
76889 Klingenmünster
[email protected]
www.burgen-rlp.de
Burchtcafé Landeck
Wijnstraat
Tel.: +49 63 49/87 44
[email protected]
www.burglandeck-pfalz.de
dagelijks vanaf 10 uur
(in de winter vanaf 11 uur)
RONDLEIDINGEN
Landeckverein
www.landeck-burg.de
TIP
Mis zeker ook niet het
oudste middeleeuwse
burchtfeest van de Palts.
Dit vindt plaats het laatste
weekend van juni.
45
46 PALTS – HET BURCHTENLANDSCHAP
BURCHTRUÏNE NANSTEIN
MACHTIGE TROON OP EEN HOGE ZANDSTEENROTS
Belegerd, verwoest, heropgebouwd,
gesloopt, ... De geschiedenis van Nanstein gaat over machtsworstelingen,
over nederlagen maar ook over de
moed om steeds opnieuw te beginnen. Deze werd in de 12de eeuw gebouwd en ontwikkelde zich tot een
der grootste verdedigingsbolwerken
van de Staufers. Later deed ze dienst
als een van de grootste verdedigingswerken van de Staufers. ‘De laatste
ridder’, Franz von Sickingen, voormalig
burchtheer van Nanstein, stierf in zijn
bolwerk tijdens een heftige belegering.
ADRES
66849 Landstuhl
[email protected] • www.burgen-rlp.de
OPENINGSUREN
Jan. - maart + okt./nov.: 10 - 16 uur
April - sept.: 9 - 18 uur
Maandag + december gesloten
RONDLEIDINGEN
Sickingen-Tourismus Landstuhl
Tel.: +49 63 71/130 00 12
[email protected]
TIP
Bezoek het gehele jaar door
het zomertheater van de burcht
Nanstein – gegarandeerd een
unieke belevenis.
NIEUW: audiogids en kleine
tentoonstellingsunit.
PALTS – HET BURCHTENLANDSCHAP
DAHNER BURCHTEN + NEUDAHN
TURBULENTE TIJDEN VOOR DE RIDDERS VAN DAHN
Weliswaar klampen de Dahner
burchten Alt-Dahn, Grafendahn en
Tanstein zich als één blok vast op
een enkele zandstenen klip, hun
machtige poort- en geschuttorens
getuigen van vele veldslagen en
familieruzies. Op de Burchtruïne
Neudahn kunt u een van de oudste
geschuttorens van de Rijnlandse
verdedigingswerken beklimmen.
ADRES
66994 Dahn
Tel.: +49 63 91/99 35 43
[email protected]
www.burgen-rlp.de
OPENINGSUREN
Bezichtiging: Goede Vrijdag - okt.:
9 - 18 uur • Nov. – Witte Donderdag:
9 - 17 uur (gesloten bij ijs)
Burchtmuseum:
Goede Vrijdag - okt.: 9 - 18 uur
(1ste werkdag van de week gesloten)
Burchtcafé burcht Alt-Dahn
April - okt.: 10- 18 uur, woensdags
gesloten, nov. - maart gesloten
TIP
Fantastisch uitzicht vanaf
de berchvrede van de burcht
Alt-Dahn • Bezoek ook de
openluchtevenementen:
de Dahner burchten dienen
ook als bühne voor talrijke
burchtfeesten en theatervoorstellingen • NIEUW:
audiogids
47
48 PALTS – HET BURCHTENLANDSCHAP
KASTEEL VILLA LUDWIGSHÖHE
ZO VER HET OOG REIKT, ÉÉN GROTE TUIN
Villa Ludwigshöhe is de blikvanger
hoog boven de Wijnstraat. Lodewijk I
van Beieren liet hier zijn zomerresidentie bouwen met de uitdrukkelijke
bouwwens ‘een villa in Italiaanse stijl’.
Vanaf de loggia glijdt uw blik over de
Palts en de Rijnvallei. Het interieur is
voorzien van prachtige edelhouten
vloeren en artistieke plafond- en muurschilderingen. Tegenwoordig huisvest
de villa de Max-Slevogt-Galerie van
het Landesmuseum Mainz en de
verzameling Hinder/Reimers van de
deelstaat Rijnland-Palts met keramiekkunst uit de 20e eeuw.
INTERACTIEVE RONDLEIDING,
STATIONENTHEATERS EN
DOEPROGRAMMA’S VOOR KINDEREN
‘Der Schlossverwalter des Prinzregenten’
(De Slotvoogd van de Prinsregent) •
‘Der kunstsinnige König’ (De Kunstzinnige
Koning) • ‘Zu Besuch bei Königin Therese’
(Op Bezoek bij Koningin Theresia) •
Info/boekingen: Tel.: +49 63 23/9 30 16
TIP
Veel evenementen: concerten,
tentoonstellingen, kasteelfeest •
Prachtig uitzicht op de Rijnvallei
PALTS – HET BURCHTENLANDSCHAP
ADRES
Villastraße 64 • 67480 Edenkoben
Tel.: +49 63 23/9 30 16
[email protected]
www.schloss-villa-ludwigshoehe.de
OPENINGSUREN 2016
Jan./feb. gesloten
Maart: 9 - 17 uur
April - sept.: 9 - 18 uur
Okt. + nov.: 9 - 17 uur
Eerste werkdag van de week +
december gesloten • Geleid bezoek
aan de historische kamers telkens
op het uur.
Omwille van bouwwerkzaamheden
is het mogelijk dat het programma
voorlopig beperkt is.
49
50
REGIONALE ARCHEOLOGIE
REGIONALE ARCHEOLOGIE MAINZ
WIJ DRAGEN GESCHIEDENIS HOOG IN HET VAANDEL
Rijn-Hessen en omgeving zijn uiterst
rijk aan archeologische bronnen.
Geen wonder dus dat de archeologen
bij hun onderzoeken steeds weer op
belangrijke cultuurhistorische vondsten stuiten. Deze reiken van de prehistorie tot het recentste verleden.
Het documenteren en veiligstellen
van deze unieke geschiedkundige
schatten behoort tot de primaire taken van de archeologie in de deelstaat.
WIJ INFORMEREN U GRAAG OVER
LOPENDE TENTOONSTELLINGEN:
Regionale Archeologie Mainz
Große Langgasse 29
55116 Mainz
Tel.: +49 61 31/20 16 300
www.archaeologie-mainz.de
Initiatief ‘Römisches Mainz’
Römerpassage 1
55116 Mainz
Tel.: +49 61 31/60 07 493
TIP
Voor geïnteresseerden
bieden de – meestal op
korte termijn aangeboden
– rondleidingen spannende
inzichten in de voortgang van
de actuele opgravingen.
REGIONALE ARCHEOLOGIE
51
ARCHÄOLOGISCHES SCHAUFENSTER
(ARCHEOLOGISCH UITSTALRAAM) SPEYER
TIJDREIS IN HET VERLEDEN
Kom maar binnen! Naar het voorbeeld van een Frankische grafheuvel leidt de weg rechtstreeks naar
binnen in de tijdstunnel, waarvan
de omkadering uit Romeinse sarcofagen en architectonische gedeelten uit de middeleeuwen bestaat.
In afwisselende tentoonstellingen
worden actuele opgravingsresultaten en spannende thema’s voorgesteld, die het rijke verleden van de
Palts voor de bezoeker aanschouwelijk maken. In het „Glazen atelier” biedt de restaurateur u een
blik achter de schermen van zijn
werkzaamheden.
ADRES
Archäologisches Schaufenster
Gilgenstraße 13
67346 Speyer
Tel.: +49 62 32/67 06-57
OPENINGSUREN
Di. - zon.: 11 - 17 uur
Kerstavond en Oudejaar gesloten
52MONUMENTENZORG
MONUMENTENZORG VAN DE DEELSTAAT
RIJNLAND-PALTS
WIJ CONSERVEREN, ONDERZOEKEN EN BEHEREN CULTUREEL ERFGOED
De monumentenzorg van de deelstaat
houdt zich met een breed spectrum
van culturele monumenten bezig,
gaande van de abdijkerk en de kasteelruïne tot het vakwerkhuis en de arbeidersnederzetting. Als professionele
monumentenoverheid is zij rechtstreeks verbonden aan vele conserverings- en restauratieactiviteiten in Rijnland-Palts en verstrekt zij advies aan
bouwbedrijven, architecten en handarbeiders. Met bouwhistorische en restauratieve onderzoeksprojecten alsook
talrijke publicaties draagt zij bij tot het
in kaart brengen, onderzoeken en ontsluiten van culturele monumenten.
INFORMATIE OMTRENT EVENEMENTEN EN
PUBLICATIES:
Monumentenzorg van de deelstaat
Rijnland-Palts
Erthaler Hof
Schillerstraße 44
55116 Mainz
Tel. 06131 / 20160
www.gdke-rlp.de
www.landesdenkmalpflege.de
MONUMENTENZORG 53
OPEN-MONUMENTENDAG
Elk jaar opnieuw, op de tweede zondag van september, stellen anders
meestal niet-toegankelijke historische
gebouwen en locaties hun deuren
open en nodigen zij de bezoekers uit
tot een verkenningstocht doorheen het
verleden. Restaurateurs en ambachtslui demonstreren hun kunsten en
wijzen de bezoekers op details die
anders voor lekenogen onopgemerkt
zouden blijven. Experts verklaren aan
de hand van concrete voorbeelden
de taken van monumentenzorg. In
2006 zette de ‘Campagne Duitsland –
Land van ideeën’ deze actie van de
Duitse stichting Monumentenzorg
als ‘Ort des Tages’ (plaats van de dag)
in de kijker.
OPENMONUMENTE
NDAG
elke tweede zo
ndag
van september
INFOS
www.gdke-rlp.de
www.tag-des-offenen-denkmals.de
[email protected]
Motto voor dit
jaar:
GEMEENZAAM
MONUMENTEN CON
SERVEREN
op 11 Septemb
er 2016
De huidige toegangsprijzen vindt u op
www.burgen-rlp.de of op de websites van
de betreffende musea.
Wijzigingen voorbehouden • Alle informatie onder voorbehoud
IMPRESSUM:
UITGEVER EN COPYRIGHT:
Algemene Directie van het Cultureel Erfgoed Rijnland-Palts
www.gdke-rlp.de
VORMGEVING & CONCEPT:
srg werbeagentur, Mannheim
www.srgwerbeagentur.de
Vertaling: www.translate-me.info
DRUK: Görres, Koblenz
JAAR VAN UITGAVE: 2016
FOTO’S EN AFBEELDINGEN:
Axel Brachat (GDKE), W. Bosl (Trier), Reinhard Brücher, Wolfgang Grube
(GDKE), Cliff A. Jost (GDKE), Thomas Naethe, Ulrich Pfeuffer (GDKE),
Heinz Straeter (GDKE), Fotolia, Landesarchäologie Außenstelle Speyer,
Landesdenkmalpflege, Petra Camnitzer (LHA KO), H.P. Merten Fotodesign
(LHA KO), Gustav Rittstieg (LHA KO), Ursula Rudischer (Landesmuseum
Mainz), Klaus Hecke (netcondition), P!ELmedia, Fotolia, Thomas
Zühmer (Rheinisches Landesmuseum Trier), Saar-Obermosel-Touristik,
Rolf Goosmann (Tourismusverein SÜW Bad Bergzabern e.V.), Südliche
Weinstrasse e.V., Tourist-Information Bad Dürkheim, ttm – Trier Tourismus
und Marketing GmbH
WIJ BRENGEN DE GESCHIEDENIS TOT LEVEN.
Algemene Directie van het Cultureel Erfgoed in Rijnland-Palts
GENERALDIREKTION
KULTURELLES ERBE
IMPRESSUM
Generaldirektion Kulturelles Erbe Rheinland-Pfalz
Festung Ehrenbreitstein
56077 Koblenz
Tel. +49 2 61 / 66 75 - 0
[email protected]
www.gdke-rlp.de