Zakład Kamieniarski PPHU Sati 46-073 Wrzoski, ul. Wrocławska 24 tel. kom. 880 370 130, 784 518 593 tel. (+48) 77 546 22 78 [email protected] Ekspozycja nagrobków 46-020 Krzanowice, Stara Droga 6 i 8 tel. kom. (+48) 666 523 384 tel. (+48) 77 546 21 84 [email protected] LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. od 1499 zł od 76 zł/m² od 280 zł/m² od 320 zł/m² od 280 zł/m² od 76 zł/m² LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr 38 (1224), ISSN 2082-8195, nr indeksu 368202 7706 www.wochenblatt.pl LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Nagrobki Płytki granitowe Schody Blaty Kominki Tarasy LARES: Diese Materialien sind lediglich Nowy punkt: Oddział zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 18 – 24 IX 2015, cena 2,40 zł (VAT 5%) WOCHENBLATT.pl LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Zeitung der Deutschen in Polen Nanu? Deutsch im Betrieb LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Ewolucja N ie tak dawno świętowano we Wrocławiu hucznie 70-lecie przekształcenia Uniwersytetu Wrocławskiego w polską uczelnię. Trochę to śmieszne było, biorąc pod uwagę, że historia wrocławskiej uczelni nie zaczęła się bynajmniej po wojnie. Zupełnie inaczej do świętowania swojej 70. rocznicy powstania podszedł teatr w Świdnicy. Obchody zaczęły się od wystawienia spektaklu „Sami obcy” na świdnickim dworcu. Tytuł sztuki odnosi się do ludzi, którzy zamieszkiwali miasto po wojnie. Byli tu Polacy, Niemcy, Rosjanie, Żydzi, Francuzi, nawet Grecy. Obcy, którzy stali się swoi, i swoi – czasem już obcy. To naprawdę ewolucja, że dziś jubileusz powstania polskiego teatru świętuje się poprzez przypomnienie, w jakim to międzynarodowym tyglu się on kształtował. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 40 Prozent der Mitarbeiter von Elrec sind Frauen, weil sie mit filigranen Teilen besser umgehen können Evolution Foto: Rudolf Urban n Breslau wurden unlängst im großen Stil 70 Jahre Umgestaltung der Breslauer Universität in eine polnische Lehranstalt gefeiert. Einen gänzlich anderen Umgang mit seiner 70-Jahrfeier legte unterdessen das Theater in Schweidnitz an den Tag. Zum Auftakt wurde im Schweidnitzer Bahnhof das Schauspiel „Sami obcy“ aufgeführt. Der Titel bezieht sich auf Menschen, die nach dem Krieg in der Stadt lebten. Es gab dort Polen, Deutsche, Russen, Juden, Franzosen, ja sogar Griechen. Es ist wahrhaft eine Evolution, dass heute ein polnisches Theater sein Entstehungsjubiläum mit der Erinnerung daran feiert, in welch einem internationalen Tiegel es seinen Ursprung hat. Anna Durecka I LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Entgegen der weitläufigen Meinung sind LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. qualifizierte und deutschsprachige Mitarbeiter in LARES: Diese Materialien lediglich zum bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. der Woiwodschaft Oppelnsind nicht immer zuLesen finden. Daher müssten die Betriebe selbst in die Mitarbeiter investieren. Eines von wenigen Beispielen für ein Lesen Sie aufsposób S. 5 zabronione. solches Handeln ist die Firma Elrec in Brieg (Brzeg). LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Werbung / Reklama Bernard Czok warsztat Dla naszych klientów z Regensburga poszukujemy LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. kandydatów na stanowisko: LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens n elektrykuntersagt. n ślusarz / monter n tokarz n operator wózka widłowego n inżynier elektryk 46-022 Kępa k. Opola, ul. Wróblińska 17b n inżynier mechanik 8217 tel./fax: 77 456 86 58 lmechanika pojazdowa lczęści używane llakiernictwo lblacharstwo lwynajem samochodów kom. 602 369 462 (A4) CENTRUM AIDe GmbH PersonalService ® 661 333 777 Nußberger Straße 6b POMOCY 604 963 702 93059 Regensburg LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. DROGOWEJ Frau Mandl: +49 941/646407-18 www.autoczok.pl [email protected] | www.aide.de LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8218 7877 I S S N 2 0 8 2 - 8 1 9 5 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8197 Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 2 LARES: Wochenblatt.pl Meinungenopinie 18. – 24. September 2015 Mein Senf dazu I LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Fremdenfeindlichkeit LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. n der letzten Ausgabe des Wochenblattes habe ich bereits das Thema Flüchtlinge angesprochen und darauf hingewiesen, dass es langfristig eine gut durchdachte Lösung innerhalb der EU geben müsse, um Herr der Lage zu werden und einzelne Länder, die erklärtes Ziel der Flüchtlinge sind, nicht allein im Regen stehen zu lassen. In den letzten Tagen hatte ich nun die Gelegenheit mit einigen Menschen aus Deutschland zu sprechen und habe auch verschiedene Internetportale besucht, um zu schauen, wie das Thema Flüchtlinge beschrieben wird. Zugegeben, ich habe lange gehadert, denn ich will selbst nicht als fremdenfeindlich angesehen und das Wochenblatt.pl nicht in einer rechtsextremistischen Ecke abgelegt sehen. Doch nach langem Hin und Her kam ich zu dem Schluss, dass man für die Gegner der forcierten Flüchtlingspolitik eine Lanze brechen muss. Diese Menschen – abgesehen von den Extremisten – haben ganz einfach Angst davor, was auf sie zukommen mag. Und ich kann diese Angst verstehen, denn auch ich war verwundert, dass die Flüchtlinge, die in Ungarn angekommen sind, nicht einfach froh waren dem Elend und der Lebensgefahr entkommen zu sein, sondern sofort quasi die Forderung gestellt haben, nach Deutschland weiterzukommen. Daneben wird auch argumentiert, dass ca. 70 Prozent aller Flüchtlinge junge Männer sind, womit die Bilder von Frauen und Kindern zwar medienwirksam sind, wohl aber nicht das gesamte Spektrum darstellen. Nicht zu vergessen ist, dass jeder anerkannte Flüchtling seine Familie nachholen lassen kann, womit wir es in Europa in kurzer Zeit mit viel mehr Flüchtlingen zu tun haben könnten. Die Mainstreampolitik und die – medien scheinen aber all diese Ängste nicht aufklären zu wollen und tun sie als fremdenfeindliches Gewäsch lieber ab. Doch damit tut man sich keinen Gefallen. Denn die Gegner werden, weil sie sich nicht verstanden fühlen, leicht schnell radikal und aus ihrer puren Angst wird erst dann Hass. Es ist doch nicht so, dass die Menschen in Deutschland, Frankreich oder Polen nicht helfen wollen! Sie wollen aber dabei sehen, dass ihre eigene Sicherheit, die Grundrechte und die Zukunft nicht in Frage gestellt werden. Eine wohlgemeinte Aufnahme aller Flüchtlingen ist hier nicht die Lösung. Und ich komme so oder so zu demselben Schluss wie letzte Woche: Hilfe ist nötig und das steht außer Frage! Doch was tun wir langfristig, um einerseits den Flüchtlingen zu helfen, andererseits uns vor einer Flut von Migranten zu schützen, die vielleicht gar kein Anrecht auf einen ständigen Aufenthalt haben? Ist eine solche Frage schon ein Anzeichen von Fremdenfeindlichheit?... wskazując, iż w dłuższej perspektywie Unia Europejska będzie musiała znaleźć dobrze przemyślane rozwiązanie, aby zapanować nad sytuacją i nie zostawić na lodzie krajów, do których udadzą się uchodźcy. W ostatnich dniach miałem okazję porozmawiać z kilkoma osobami z Niemiec, a także zajrzałem na różne portale internetowe, aby zobaczyć, jak opisywany jest temat uchodźców. Przyznam, że długo się zastanawiałem nad oceną sytuacji, gdyż nie chcę, aby mnie samemu przypisywano ksenofobię, a tygodnik „Wochenblatt.pl” zaszufladkowano jako wydawnictwo propagujące poglądy skrajnie prawicowe. Jednak po dłuższym zastanowieniu doszedłem do wniosku, że trzeba stanąć w obronie przeciwników forsowanej polityki wobec uchodźców. Ludzie ci – abstrahując od ekstremistów – po prostu boją się tego, co ich może czekać. I ja rozumiem te obawy, bo ja też byłem zdumiony tym, że uchodźcy, którzy dotarli do Węgier, bynajmniej nie byli uradowani, że oto udało im się ujść niedoli i niebezpieczeństwu utraty życia, lecz niejako z marszu zażądali przejazdu do Niemiec. Ponadto pada argument, że ok. 70 procent wszystkich uchodźców stanowią młodzi mężczyźni, co oznacza, że prezentowane obrazy kobiet i dzieci wywołują wprawdzie efekt medialny, ale zapewne nie jest to obraz Ksenofobia całościowy. Nie zapominajmy, że każdy uznany uchodźca będzie mógł ściągnąć W ostatnim wydaniu „Wochenblatt. swoją rodzinę, a to oznacza, że w krótpl” poruszałem już temat uchodźców, kim czasie możemy mieć w Europie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Rys. Andrzej Sznejweis LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. do czynienia ze znacznie większą liczbą podstawowe prawa i przyszłość nie były uchodźców. Wydaje się jednak, że gre- zabronione. kwestionowane. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób mia polityczne głównego nurtu tudzież Życzliwe przyjęcie wszystkich mainstreamowe media nie chcąist obiekuchodźców nie untersagt. rozwiąże problemu. Tak LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung strengstens tywnie informować o zasadności zwią- czy inaczej dochodzę do tego samego zanych z tym obaw, woląc bagatelizować je jako ksenofobiczną gadaninę. W taki sposób nie wyświadczamy sobie jednak przysługi, ponieważ oponenci, czując się nierozumiani, łatwo się zradykalizują, a ich obawy przerodzą się w nienawiść. Nie jest przecież tak, że ludzie w Niemczech, Francji czy Polsce nie chcą pomóc! Ale jednocześnie chcą, aby ich własne bezpieczeństwo, wniosku co w zeszłym tygodniu – pomoc jest potrzebna, to nie podlega dyskusji! Co jednak czynić w perspektywie długofalowej, aby z jednej strony pomóc uchodźcom, z drugiej zaś chronić nas samych przed potokiem migrantów, którzy być może wcale nie mają prawa, by tu przebywać? Czy tego rodzaju pytanie jest już oznaką ksenofobii? Rudolf Urban Prosto z Sejmu Die Gedanken sind frei LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. S Satysfakcja Grob verschätzt onntag. Am Mittag habe ich in Dresden im Hinblick auf die Flüchtlinge nochmal betont, dass ich als ein in Polen wohnender Christ stolz darauf bin, Deutscher zu sein. Es ist Deutschland, dass sich entschließt, sogar eine Million Flüchtlinge bis Jahresende aufzunehmen. Der Stolz ist umso größer, weil Polen sich im Hinblick auf nur 2.000 Flüchtlinge so verhält, dass man das Wort „beschämend“ in den Mund nehmen will. Dazu die Proteste gegen Jean-Claude Juncker und Bundeskanzlerin Merkel, die angeblich unverschämt versuchen, Polen zu zwingen, vielleicht 12.000 Flüchtlinge aufzunehmen. Am Sonntagabend habe ich im Radio gehört, dass man ab sofort an der Grenze zu Österreich Kontrollen einführt. Am Montag dann die Lawine: Österreich führt Kontrollen an der Grenze zu Ungarn ein. Tschechen und Slowaken beginnen an ihren südlichen Grenzen zu kontrollieren und Deutsche an der Grenze zu Tschechien und angeblich auch zu Polen. Die Ungarn schließen den Grenzübergang zu Serbien. In Polen waren die Medien bisher unsicher, wie sie die Situation bewerten sollen, doch dann informieren sie über die Schließung der deutsch-österreichischen Grenze und nahezu aus allen Texten kommt der Satz hervor, dass diese Entscheidung bedeutet, dass Kanzlerin Merkel einen Fehler eingesteht. Zwischen den Zeilen eine stille Ironie, dass endlich den Deutschen etwas nicht gelungen ist. Ein kleinliches „Haben wir es nicht gesagt?“. Auf Facebook schrieb jemand, dass ungeachtet der Interpretation der Situation, „Die Deutschen sich in der Bewertung des Ausmaßes des Problems verschätzt“ haben. Das Herz steht niemals im Einklang mit dem Verstand. Niemals nach dem Zweiten Weltkrieg gab es eine solche Flüchtlingswelle in Europa und es war einfach sich zu verschätzen, aber es scheint, dass der größte Fehler der Deutschen - nicht nur Frau Merkel selber - der Glaube an andere Europäer war, an ihre Solidarität, an die christlichen „gemeinsamen“ Werte, die man vergebens in den letzten Wochen beispielsweise in der polnischen W minionym tygodniu w Warszawie zorganizowano wystawę poświęconą ujarzmieniu rzeki Odry, która dotyczyła infrastruktury odrzańskiej. Była to kolejna wystawa, nad którą wydatnie pracowałem z posłami działającymi w Parlamentarnym Zespole Przyjaciół Odry, któremu przewodniczę. Z satysfakcją stwierdzam, że wystawa została bardzo dobrze przyjęta przez odwiedzających, w tym posłów i ludzi związanych z żeglugą śródlądową. Wszyscy oni podkreślali, że dzięki tej wystawie docenili wartości historyczne infrastruktury odrzańskiej, przede wszystkim jej górnej części, czyli w okolicach województwa opolskiego i dolnośląskiego. Zwrócili też uwagę na to, że pokazała ona stan dzisiejszy, a zatem efekt tego, co udało nam się zrobić w kwestii poprawy jakości infrastruktury Odry, a jednocześnie wskazała punkty, które wymagają dalszej pracy i remontów, a co za tym idzie – nakładów finansowych. W obecności wielu zacnych gości dokonaliśmy podsumowania pracy Parlamentarnego Zespołu Przyjaciół Odry, które wypadło bardzo pozytywnie. Podkreślono między innymi, że dzięki naszym działaniom interwencyjnym przyczyniliśmy się do tego, że wiele inwestycji na Odrze jest realizowanych – chociażby w obszarze zbiornika Racibórz, spraw związanych z obwałowaniem, ze stopniem wodnym Malczyce czy też z wrocławskim węzłem wodnym. W efekcie zaprezentowano też informację o stanie prac nad dokumentami strategicznymi dotyczącymi gospodarki wodnej, w tym także wykaz zadań, które w perspektywie najbliższych lat – do 2020 roku będą realizowane. Jeśli zostaną w tym okresie wykonane, będziemy mogli mówić o sukcesie, który będzie charakteryzował się tym, że Odra w miarę możliwości będzie wreszcie rzeką żeglowną. Notował Krzysztof Świerc der Oder mit dem Schwerpunkt OderInfrastruktur statt. Es war eine weitere Ausstellung, an der ich zusammen mit Parlamentskollegen aus der von mir geleiteten Fachgruppe „Freunde der Oder“ ausgiebig gearbeitet habe. Ich kann nun mit Zufriedenheit feststellen, dass die Ausstellung eine sehr freundliche Aufnahme bei den Besuchern, darunter auch Abgeordneten und Beschäftigten der Binnenschifffahrt, gefunden hat. Man war sich einvernehmlich einig, dass die Ausstellung den hohen historischen Stellenwert der Oder-Infrastruktur mit besonderem Schwerpunkt auf den oberen Flussverlauf in den Woiwodschaften Oppeln und Niederschlesien sehr lehrreich hervorgehoben hat. Man würdigte zudem die Tatsache, dass die Ausstellung auch den heutigen Zustand zeigte und damit das Ergebnis dessen, was wir im Hinblick auf eine bessere Infrastruktur der Oder geleistet haben. Zugleich hat sie darauf hingewiesen, wo noch weiter gearbeitet und saniert werden muss und welcher finanzieller Bedarf diesbezüglich besteht. Bemerkenswert ist auch, dass wir im Beisein vieler ehrenwerter Gäste die Arbeit der parlamentarischen Fachgruppe „Freunde der Oder“ zusammengefasst haben, und zwar sehr positiv. So wurde u.a. betont, dass wir mit vielen unseren Interventionsmaßnahmen dazu beigetragen haben, dass zahlreiche Oder-Investitionen derzeit verwirklicht werden, etwa im Zusammenhang mit dem Speicherbecken Ratibor, mit Eindeichungen, der Staustufe Maltsch (Malczyce) oder auch dem Breslauer Wasserknoten. Anschließend wurden auch Informationen zum Stand der Arbeit an wasserwirtschaftlichen Strategiepapieren präsentiert, darunter ein Verzeichnis der Aufgaben, die in den Jahren bis 2020 realisiert werden sollen. Werden diese bis dahin auch durchgeführt, können wir dann von einem Erfolg sprechen. Genugtuung Denn dann wird die Oder im Rahmen des Möglichen endlich voll schiffbar In Warschau fand vergangene Wo- sein. Notiert von Krzysztof Świerc che eine Ausstellung zur Bändigung LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Deutschland hilft den Flüchtlingen. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Politik suchte, die ja üblicherweise doch kontrole na swoich południowych graso vollsind von starken Sprüchenzum ist. nicach,bereitgestellt. a Niemcy na granicy z Czechami LARES: Diese Materialien lediglich Lesen Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Sonntagabend. Nach Berlin kommt i podobno z Polską. Węgrzy zamykają Foto: Caritas Schweitz/flickr ein Zug mit Flüchtlingen. Die Verwaltung findet innerhalb eines Tages ein Dach über dem Kopf, aber einige müssen auf der Turmstraße schlafen. Die dortigen Bewohner brachten ihnen Kleidung, Decken, Kaffee und Suppe. Montag. Es regnet. Die Flüchtlinge auf der Turmstraße. Ich sehe nicht, dass die jungen Männer in der Mehrheit sind, es sind junge Familien, kleine Kinder, viele Kinder. Sie sind dreckig und sie frieren. Einige weinen, wie es Kinder halt oft tun. przejście graniczne z Serbią. W Polsce media do tej pory niezdecydowane, jak komentować sytuację, informują o zamknięciu granicy niemiecko-austriackiej, a z niemal wszystkich tekstów przebija opinia, że decyzja oznacza przyznanie się Merkel do błędu. W podtekście cicha ironia, że wreszcie coś się Niemcom nie udało. Małostkowe: „A nie mówiliśmy?”. Na Facebooku ktoś wpisuje, że jakkolwiek sytuację interpretować, „Niemcy przeliczyły się w ocenie skali problemu”. „Serce” nie idzie w parze z „rozumem”. Nigdy nie było takiej fali uchodźców w powojennej Europie, więc łatwo się przeliczyć, ale wydaje się, że największym błędem Niemców, nie tylko pani Merkel, była wiara w innych Europejczyków, w ich solidarność, w chrześcijańskie wspólne wartości, które nie sposób było w ostatnich tygodniach dostrzec na przykład w polskiej polityce, zwykle pełnej moralnych frazesów. Niedziela wieczór. Do Berlina dociera pociąg z uchodźcami. Władze w ciągu jednego dnia znajdują lokum, ale niektórzy muszą spać na Turmstrasse. Okoliczni mieszkańcy przynieśli im ubrania, koce, kawę i zupę. Poniedziałek. Pada. Uchodźcy na Turmstrasse. Nie widzę „PRZEWAGI młodych mężczyzn”, są młode rodziny, małe dzieci, dużo dzieci. Są brudne i zmarznięte. Niektóre płaczą, jak to dzieci. Bernard Gaida LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Czy Niemcy się przeliczyli? LARES: Niniejszyiedziela. materiał służyw Dreźnie, wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. W południe N mówiąc o uchodźcach i katastroLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. fie humanitarnej, powtórzyłem, że jako chrześcijanin mieszkający w Polsce jestem dumny z tego, że jestem Niemcem. To ten kraj decyduje się przyjąć nawet milion uchodźców do końca roku. Duma tym większa, że Polska nawet co do liczby 2000 zachowuje się w sposób zasługujący co najmniej na miano „wstydliwie”. Do tego ostro protestuje, że Jean-Claude Juncker i kanclerz Merkel odważają się próbować zmuszać Polskę do zobowiązania się do przyjęcia nawet 12 tysięcy uchodźców. W niedzielę wieczorem w radiu słyszałem, że od zaraz wprowadza się kontrolę na niemieckiej granicy z Austrią. W poniedziałek rusza lawina: Austria wprowadza kontrolę na granicy z Węgrami. Czesi i Słowacy zaczynają Poseł Ryszard Galla LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich Lesen bereitgestellt. Jeglichei społeczeństwo Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 38/1224 Nr. Politik undzum GesellschaftPolityka Wochenblatt.pl 3 Warschau: Parteien übertreffen sich in Wahlversprechen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Bald keine Sozialabgaben? Herbstistkann kommen LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheDer Vervielfältigung strengstens untersagt. Schwarz Rot Gold In der heißen Phase des WahlkampSowohl PO als auch PiS fes präsentieren nun die zwei größholen nun die kühnsten ten Parteien Polens ihre kühnsten Wahlversprechen Wahlversprechen. Ob dies nun wirkheraus und hoffen, lich ernst gemeint ist, oder nur Wähdass sie damit einen lerstimmen bringen soll, istNiniejszy nicht LARES: materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wahlsieg erringen. ganz klar. Diskussionsstoff bringen LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. die Ideen aber allemal. D ie Bürgerplattform (PO) geht dabei am weitesten und schlägt vor, die Sozial- und Rentenbeiträge abzuschaffen. Dies soll die Steuerzahler entlasten, gleichzeitig wird behauptet, damit mehr Sicherheit im Gesundheits- und Rentensystem zu schaffen. Denn die Finanzierung wird, so die Idee der PO, von der Staatskasse übernommen. Experten warnen zwar davor, dass der polnische Haushalt diese Mehrausgaben nicht tragen kann, wenn nicht an anderer Stelle zusätzliche Einnahmen erfolgen, die Bürgerplattform hält aber an ihrem Vorschlag fest, auch wenn konkrete Zahlen nicht vorgestellt wurden. Es wird lediglich gesagt, dass man härter gegen Steuersünder vorgehen wolle. Ähnlich weitgehend ist der Vorschlag alle bislang gängigen Arbeits- und Werkverträge in Polen zu vereinheitlichen, sodass jeder Beschäftigte einen Normvertrag erhält. Damit will man Schwarzarbeit und schlechte Arbeits- sidenten Andrzej Duda auf - für jedes Kind monatlich 500 Zloty zu zahlen. Ähnlich wie die PO sagt auch PiS nicht genau, wie diese Reformen finanziert werden sollen und hofft wohl darauf, dass die Wahlslogans als solche greifen und Wählerstimmen bringen. Dabei hat die PiS gute Chancen auf die Übernahme der Regierung, denn neue Umfrage lassen den Schluss zu, dass die Partei von Jarosław Kaczyński vielleicht sogar eigenständig regieren wird. Egal aber, ob nun PiS an die Macht kommt, oder die PO weiter regieren wird, die Wähler und die Opposition werden sehen wollen, dass die nun vorgestellten Programme in die Tat umgesetzt werden. Darüber wird man sich wohl aber erst nach dem 25. Oktober Sorgen machen. Bis dahin dreht sich das Karussell der Wahlversprechen munter weiter. Rudolf Urban LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Schon bald werden wohl die Sozialkassen in Polen überflüssig sein Foto: Henryk Borawski/Wikipedia Doch auch die Partei Recht und Gerechtigkeit (PiS) zieht mit ihrer politische Konkurrenz gleich und schlägt u.a. vor, den Rentnern kostenfreie Medikamente zur Verfügung zu stellen, oder – damit greift sie die Idee des Prä- Foto: Norbert Nieslony bedingungen abschaffen, jedochwyłącznie werden LARES: Niniejszy materiał służy do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. gleichzeitig Freischaffende benachteiligt, die bissind dahin lediglich durch Honorarverträge LARES: Diese Materialien zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. einen großen Freiraum hatten. Warszawa: Szef Bundesratu z wizytą w Polsce LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Z Vaterlandu MSZ mówi o symetrii Polacy mieszkający w Niemczech Nowa książka o nałogu Hitlera rabiają coraz mniej, gdyż więcej połą- Obecnie emerytowany polityk czuje się mają mieć takie same prawa jak Niemiecki rynek wydawniczy podbija czeń obsługują gorzej opłacani piloci dobrze, lecz do nałogu – przynajmniej mniejszość niemiecka w Polsce – tak obecnie nowa publikacja: „Totalny haj. podwykonawców. Mimo że strajk zo- na razie – nie wróci. Schmidt był kancle- uważa szef MSZ i patron V FestiwaNiniejszy materiał służy do przez czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Narkotyki w TrzeciejLARES: Rzeszy” – taką na- stał zawieszony już po dwóchwyłącznie dniach, rzem RFN 8 lat – od 1974 do 1892. lu Kultury Mniejszości Niemieckiej zwę nosi książka Normana Ohlera, która w Lufthansie zapanował komunikacyjny Volker Bouffier (z lewej) i minister Grzegorz Schetyna Grzegorz Schetyna. O „zrównaniu LARES: Diese wMaterialien zum Lesen Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wywołała spore poruszenie mediach. chaos, sind kilkusetlediglich pasażerów nie doczekało Dziękibereitgestellt. uchodźcom: Foto: Karolina Siemion-Bielska/MSZ Zgodnie z tezami jej autora, zarówno się na swoje wykupione loty, a straty Bezrobotni znajdą pracę? praw” mówił w rozmowach z prze- (z prawej) armia Trzeciej Rzeszy, jak i sam Hitler spółki szacowane są na miliony euro. Premier Nadrenii Północnej-West- wodniczącym Bundesratu Volkerem W tematyce oświaty już jakiś czas odnosili sukcesy na gruncie politycznym falii Hannelore Kraft (SPD) chce, by swoje problemy podkreśla mniejszość problemem gwałtownego napływu Bouffierem. i wojennym także dzięki zażywaniu nar- Helmut Schmidt już nie pali niemiecka w Polsce, głównie w ramach kotyków na bazie amfetaminy. Skupienie uwagi na książce skrytykował dziennik „Die Welt”. Według gazety należy martwić się o jakość niemieckich mediów, jeśli aż tak bardzo skupiają się na postaci Hitlera. Za zajęcie się tematem chwalą jednak autora wybitni niemieccy historycy tacy jak np. Hans Mommsen. uchodźców… rozwiązać problem bezrobocia. Według nowego pomysłu Kraft, w jej landzie uchodźcami mają się zajmować osoby długotrwale bezrobotne, żyjące wyłącznie z zapomogi socjalnej. – Godziwe zakwaterowanie imigrantów i opieka nad nimi to zadanie dla całego narodu, które przejąć mogą także osoby długotrwale bezrobotne – stwierdziła premier. Nieoczekiwanie przeciw temu pomysłowi opowiedziała się organizacja pomocy charytatywnej Diakonie Deutschland. Zdaniem jego przedstawicieli „pomoc uchodźcom powinna się odbywać na zasadzie dobrowolności, a osoby będące bez pracy same potrzebują pomocy i nie powinny być obarczane niesieniem pomocy innym”. Całkowita liczba bezrobotnych w Nadrenii Północnej-Westfalii wynosi około 300 000. Łukasz Biły braku postępów w zakresie pogłębienia i aktualizacji rządowej strategii oświatowej dla Niemców w Polsce. Do takiej aktualizacji Polska zobowiązała się, podpisując „Wspólne oświadczenie okrągłego stołu w sprawie wspierania mniejszości niemieckiej w Polsce”. Z Volkerem Bouffierem minister Schetyna rozmawiał także na temat przyszłorocznych obchodów 25-lecia polsko-niemieckiego „Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy”, sytuacji na Ukrainie oraz polityki migracyjnej. Bouffier, który jest też premierem Hesji, zaapelował do Schetyny, a także do marszałka Senatu o europejską solidarność i pomoc Niemcom w przyjmowaniu fali uchodźców. W programie wizyty szefa Bundesratu znalazło się także spotkanie z wicepremierem Januszem Piechocińskim. Łukasz Biły Sąd zabrania pilotom strajku Spór pomiędzy pracownikami niemieckiego koncernu lotniczego Lufthansa a kierownictwem nadal trwa. Po strajku pilotów rozpoczętym 8 września sąd przychylił się do wniosku zarządu spółki i kazał protest pracowników przerwać. Strajk pilotów skierowany jest przeciwko tzw. programowi Wings. W ramach tego programu Lufthansa przekazuje coraz więcej połączeń podwykonawcom takim jak Germanwings. Rozwiązanie to powoduje, że piloci Lufthansy za- Foto: NVP/Wikimedia Commons LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie Vw jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. olker Bouffier odwiedził Polskę z początkiem września na zaproszenie marszałka Senatu Bogdana Borusewicza. Jako przedstawiciel izby wyższej parlamentu RFN to Volker Bouffier jest naturalnym partnerem do rozmów dla Borusewicza. Wizyta stała się jednak także okazją do rozmowy z szefem polskiej dyplomacji Grzegorzem Schetyną: – Celem naszych działań jest zapewnienie polskiej społeczności w Niemczech takich samych praw, jakimi cieszy się mniejszość niemiecka w Polsce – miał powiedzieć Schetyna do przewodniczącego Bundesratu podczas spotkania. W tej deklaracji szczególną rolę ma odgrywać temat oświaty dla niemieckiej Polonii. Chodzi tu szczególnie o nauczanie języka polskiego jako języka kraju pochodzenia w niemieckim publicznym systemie oświaty. Były kanclerz RFN Helmut Schmidt LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Były kanclerz Niemiec Helmut Schmidt już od ponad dwóchzum tygodni LARES: Diese Materialien sind lediglich Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nie pali papierosów. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby chodziło o zwykłego polityka. Schmidt w czasach sprawowania urzędu zasłynął jako naczelny palacz RFN, który niemal podczas każdego występu telewizyjnego palił papierosy. Do rzucenia nałogu 96-latka zmusiła operacja nogi, którą niedawno przebył. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Werbung / Reklama ri t a s e Pflegedienst V Pflegedienst in Deutschland sucht 8191 Usługi Pogrzebowe LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. PowielanieKrankenschwestern w jakikolwiek sposób zabronione. Sprowadzanie zmarłych z zagranicy für Pflege in Deutschland LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. u. Mitarbeiter/innen Załatwianie formalności Opieka nad grobami Machnik N. Ozimek, Schodnia Nowa, www.machnik.ozimek.pl Tel./fax: (077) 46−52−456 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diagnostyka Protetyka unter 0049 7256/938 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheRückfragen Vervielfältigung ist223strengstens untersagt. Profilaktyka Higiena 8116 Somatologia zachowawcza i estetyczna Implantologia Biżuteria nazębna Zabiegi w narkozie w pełnym zakresie 1765 Wir erwarten: l Deutsche Sprache l Teamfähigkeit l Berufserfahrung Wir bieten: l Kostenlose Unterkunft und Verpflegung l Zuschlag für Oster- und Weihnachtsfeiertage l 2 Tage Urlaub pro gearbeiteten Monat WOCHENBLATT.pl zaprasza do odwiedzania strony internetowej LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. www.wochenblatt.pl www.tanczak.pl, Opole, ul. Orląt Lwowskich 51/1 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 7709 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum AktuellesAktualności Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 4 LARES: Wochenblatt.pl 18. – 24. September 2015 Katowice: Zjednoczeni dla Śląska przedstawili liderów list LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie na do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Prominentne nazwiska liście niemieckich Ślązaków LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nie sprawdziły się doniesienia medialne, jakoby pierwsze miejsca mieli otrzymać członkowie RAŚ, a drugie przedstawiciele mniejszości niemieckiej. Wszyscy kandydaci komitetu Zjednoczeni dla Śląska startujący z pierwszych miejsc są członkami niemieckich stowarzyszeń w województwie śląskim. N iemal do ostatniego momentu inicjatorzy tegorocznej akcji wyborczej mniejszości niemieckiej w województwie śląskim – Martin Lippa i Dietmar Brehmer – czekali z ogłoszeniem liderów list. Do 15 września kompletne listy wyborcze wszystkich komitetów ubiegających się o mandaty poselskie musiały być dostarczone do PKW. O pierwszym od lat starcie w wyborach parlamentarnych Niemców z województwa śląskiego mówiło się od lipca, lecz do konferencji prasowej, która odbyła się w czwartek w Katowicach, nazwiska kandydatów trzymane były w ścisłej tajemnicy, wiadomo było jedynie, że jedynką w okręgu rybnicko-raciborskim ma być Anna Ronin, a z drugiego miejsca w okręgu gliwickim ma startować przewodniczący TSKN woj. śląskiego Martin Lippa. Nazwiska pozostałych kandydatów potwierdziły słowa Dietmara Brehmera, który w wywiadzie dla „Wochenblatt.pl” mówił o „osobistościach znaczących dla Śląska”. Najbardziej nieoczekiwany okazał się skład listy w okręgu katowickim. Z pierwszego miejsca będzie startował tam znany wykładowca Uniwersytetu Śląskiego, pisarz oraz ekspert w tematyce Śląska prof. dr hab. Zbigniew Kadłubek. – Cieszę się, że organizacje mniejszości stworzyły mi możliwość kandydowania. Sam pochodzę ze śląskiej rodziny o niemieckich korzeniach, jestem też członkiem Niemieckiej Wspólnoty Pojednanie i Przyszłość. Ta lista, którą tworzymy, jest wielką ideą, wyrazem obywatelskiej troski o region – powiedział Kadłubek. Zasłynął on jako autor wielu esejów, na- Zbigniew Kadłubek LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. zasłynął jako autor LARES: Diese Materialien wielu sind esejów, lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. napisanych po śląsku, w których zawsze podkreślał, że niemieckość LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. jest jedną z części śląskiej tożsamości. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. pisanych po śląsku, w których zawsze podkreślał, że „niemieckość jest jedną z części śląskiej tożsamości”. Z drugiego miejsca w okręgu katowickim ma startować Dietmar Brehmer, szef Pojednania i Przyszłości. Jego kandydatura została ogłoszona przez komitet już po prezentacji kandydatów, na której to miejsce pierwotnie przypadło jego synowi Dawidowi. Po zmianie na drugiej pozycji listy Dawid Bremer startuje z miejsca piątego. Największe poruszenie wzbudziła jednak kandydatura z miejsca trzeciego. O mandat poselski z niemieckiej listy powalczy także były dyrektor Muzeum Śląskiego Leszek Jodliński. Jodliński stracił pracę w atmosferze skandalu, po tym jak władze województwa uznały projekt wystawy stałej nowego Muzeum Śląskiego, który Jodliński współtworzył, za „wybitnie proniemiecki”, a w konsekwencji nie nadający się do polskiego muzeum. Także Jodliński jest członkiem niemieckiej wspólnoty Pojednanie i Przyszłość. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Od prawej: prof. Zbigniew Kadłubek, kandydat do Sejmu Leon Sładek i Leszek Jodliński przed ogłoszeniem listy kandydatów komitetu. Foto: Johannes Rasim Znana wystartuje także z pierw- wanych przez mniejszość niemiecką według spisu powszechnego niemal LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie doosoba czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. szego miejsca w okręgu gliwickim. Bę- w Bytomiu-Miechowicach. co czwarty mieszkaniec jest Niemcem. dzie to wiceprzewodniczący Sejmiku Spore nadzieje rodzi także okręg rybKomitet wyborczy w miniony wtorek LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Śląskiego i wieloletni członek DFK By- nicko-raciborski, gdzie oprócz redaktor zarejestrował listy kandydatów z okręgu tom-Miechowice Andrzej Sławik. Sławik ukończył Akademię Ekonomiczną w Katowicach, jest prezesem Związku Pracodawców Aglomeracji Górnośląskiej, a w przeszłości zajmował stanowisko dyrektora ekonomicznego w Kopalni Bobrek. Polityk ten był wielokrotnym gościem projektów kulturalnych i uroczystości upamiętniających organizo- naczelnej polsko-niemieckiego Radia Mittendrin Anny Ronin, która w wyborach na prezydenta Raciborza w drugiej turze uzyskała 7545 głosów, z drugiego miejsca startować będzie Marek Polok, architekt i hydrolog z Rybnika. W tym okręgu kandydaci mogą liczyć na głosy z gmin takich jak Rudnik, Krzanowice czy Pietrowice Wielkie, gdzie katowickiego i rybnicko-raciborskiego, po tym jak w każdym z nich zebrano ok. 8000 podpisów poparcia. Do zamknięcia aktualnego numeru nie było wiadomo, czy KWW Zjednoczeni dla Sląska zdoła zebrać 5000 podpisów poparcia. Do tematu wrócimy w kolejnym wydaniu Wochenblatt.pl. Łukasz Biły LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Oppeln: Diskussion „Patriotismus = Nationalismus?“ Opole: Mniejszość niemiecka wystartowała z kampanią Dobra robota przy banerach – możDiese sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Was istLARES: Patriotismus? WieMaterialien versteht na by powiedzieć w poniedziałkowe man ihn heute? Wo ist die Grenze, przedpołudnie, używając tegoroczdie den Patriotismus radikal macht? nego hasła wyborczego mniejszości Diesen Fragen stellten sich am Monniemieckiej w województwie opoltagnachmittag zahlreiche Besucher skim. Kandydaci do Sejmu i Senatu in der vom Haus der Deutsch-Polosobiście wieszali wyborcze banery, zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób nischen Zusammenarbeit im Rahzapewniając: Chcemy przywrócić LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. men der Diskussion „Patriotismus świetność regionu! Od lewej: Norbert Honka, Ryszard Galla, Norbert Rasch. = Nationalismus?“ durgeführten pięciu miejscowościach jednoczeVeranstaltung. Das man im Rahmen śnie opolscy Niemcy rozmieścili Pamiętamy o czasach, już swoje wyborcze banery. Postulatader Diskussion auch auf die aktuelle kiedy Odra była mi ułożonymi w kształcie serca KWW Flüchtlingsdiskussion aufmerksam Mniejszość Niemiecka jasno daje do zrocałkowicie żeglowna machte, dürfte wohl niemanden zumienia, jakie są jej priorytety: moc- zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób i dawała pracę ny region, dwujęzyczność, inwestycje wundern, denn wie die Teilnehmer setkomuntersagt. ludzi. i m.in. żeglowna Odra. Szczególnie LARES:brachten: Diese Materialien sind zum Lesen Jegliche Vervielfältigung ist ten strengstens zum Ausdruck „Gerade Firat Celikkol (rechts)lediglich – Ein Beispiel, dass Fremdenhass in Polen trotzbereitgestellt. 25 Jahre Demokratie immer noch große ostatni temat ma na Śląsku długą tradyFoto: Łukasz Biły jetzt, werden unsere Werte auf die Ausmaße hat. cję: – Jako mniejszość niemiecka chcemy Dönerrestaurant führt und Teilnehmer ganz simpel, man muss nur die Gewalt szczególnie w tym aspekcie przywrócić Probe gestellt.“ W D er polnische Nationalismus hat ein immer hübscheres Gesicht – könnte man meinen, nachdem man den Film „Pretty radical“ gesehen hat, den die Veranstalter zum Auftakt der Diskussion zeigten. Immer mehr junge, hübsche Mädchen werden heutzutage Mitglieder rechtsradikaler Verbände in Polen und ihre Mitgliedschaft beruht auf einem Zusammenhang der Gegenseitigkeit: Die jungen Mädchen fühlen sich in diesen Organisationen wichtig, sie spielen eine Rolle und werden gebraucht – Gefühle, die sie oft nicht in den Familien oder im engsten Bekanntenkreis zu spüren bekommen. Die polnischen Rechtsradikalen bekommen hingegen ein besseres, hübscheres Image, das Image eines Menschen, dem man rechtsradikale Tendenzen gar nicht zumuten würde. Doch diese Tendenzen sind in Polen stärker, als man denkt. Einer, der sie am eignen Leib erfahren hat, ist Firat Celikkol, ein Kurde, der in Oppeln ein der Podiumsdiskussion war: Es ist nicht einfach in Polen. Ich höre immer wieder „Hier ist Polen“ oder „Verpiss Dich!“, jedes Mal habe ich die Polizei gerufen, doch es gab sogar Fälle, dass meine schwangere Frau auf der Polizeiwache beleidigt wurde, sagte Celikkol. Besonders aktuell scheint das Zeugnis von Celikkol heute zu sein. Die heutige Flüchtlingsdiskussion hat dazu beigetragen, dass die Hemmschwelle rechtsradikale Aussagen offen - vor allem im Internet - zu präsentieren, deutlich gesunken ist, sagte Eric Hattke, der in Dresden der Toleranzbewegung „Dresden für Alle“ angehört. Immer heftigere Emotionen löst die aktuelle Flüchtlingsdiskussion aus, immer mehr davon sind radikal. Die einen nennen sie patriotisch, die anderen nationalistisch, doch wo ist eigentlich die Grenze? Patriotismus verstehe ich als Sorge um das Vaterland, sagte Sebastian Serafin von der Friedrich-Ebert- Stiftung und fügte hinzu: „Eigentlich ist die Lösung weglassen und schon ist das Vaterland sicher.“ Damit brachte es Serafin wohl auf den Punkt, doch besonders zutreffend ergänzte Eric Hattke seine Aussage: Patriotismus ist dann, wenn die eigene Kultur nicht mehr wert ist, als die andere. Meine Kultur ist mir nahe, ich kann sie lieben, doch diese Liebe soll andere Kulturen nicht ausgrenzen, so Hattke. Hattkes Worte waren wohl die wichtigste Erkenntnis der Montagsdiskussion. Tatsache ist auch, wie er sagte, dass „die jetzige Diskussion ein Spiegel der Gesellschaft ist“ und dass sie „unsere europäischen Werte auf die Probe stellt.“ Tatsächlich offenbart erst unmittelbarer Kontakt mit der anderen Kultur die wahre Toleranz eines Menschen. Die Teilnehmer der Diskussion waren sich einig, dass die Art und Weise wie die Europäer die Flüchtlingskrise bewältigen, auch weiterhin die Grenze zwischen Patriotismus und Nationalismus bestimmen wird. Łukasz Biły świetność naszego regionu. Pamiętamy o czasach, kiedy Odra była całkowicie żeglowna i dawała pracę setkom ludzi. Przecież w latach wielkiego kryzysu XX wieku dzięki żeglownej Odrze na Śląsku praktycznie nie było bezrobocia – mówi dr Norbert Honka, który jako mieszkaniec opolskiej Maliny baner wyborczy mniejszości w Groszowicach pomagał wieszać praktycznie „po sąsiedzku”. Mimo aktywnego przedpołudnia mniejszość poszła z biegiem „rozpędzonej kampanii wyborczej” – jak to określił poseł Ryszard Galla – i również po południu przekonywała do oddania na nią głosów: – Mamy za sobą już wiele spotkań wyborczych, kolejne dwa zaplanowane są na dzisiejsze popołudnie, wszystko po to, by 25 października mieć jak najlepszy wynik, który pozwoli nam sięgnąć po więcej niż tylko jeden czy dwa mandaty poselskie – przyznaje Galla. – Promujemy się jako społeczność, nie jako partia polityczna – mówi „trójka” na liście mniejszości, Norbert Foto: Łukasz Biły Przywrócić świetność Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.regionu WerteLARES: werden auf die Probe gestellt Rasch. – Wiemy, że wyborcy są już zmęczeni ciągłą bijatyką pomiędzy czołowymi partiami, my jesteśmy komitetem obywatelskim i uważamy, że to nasza duża zaleta. Jak się okazuje, opolscy Niemcy chcą być aktywni także w zakresie jakościowo dobrego przekazu medialnego. W obliczu plotek o możliwej likwidacji oddziału terenowego Telewizji Polskiej w Opolu, przedstawiciele mniejszości stwierdzili, że degradacja TVP Opole byłaby błędem, za który najbardziej zapłaciliby widzowie: – Jako członek rady programowej TVP Opole mogę zapewnić, że oddział w Opolu jest jednym z najlepszych oddziałów terenowych Telewizji Polskiej w całym kraju. Po cyfryzacji programy oddziału mają bardzo dużą oglądalność, a jakościowo porównywane są z tymi z Katowic czy nawet Wrocławia. Ewentualna likwidacja byłaby wielką szkodą dla widza – podkreślał Norbert Honka. Łukasz Biły LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 38/1224 Nr. HintergründeKulisy Wochenblatt.pl 5 Brieg: Deutsches Unternehmen fördert die deutsche Sprache Deutsch im Betrieb LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. pracownicy mieli za sobą inną ścieżkę Mit ca. 200 Mitarbeitern am Standedukacyjną i potrafili już dobrze mówić ort Brieg ist die Firma Elrec eine der po niemiecku – mówi Carsten Behrgrößeren in der Stadt. Doch es ist mann. Dziś jest jego zdaniem inaczej, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. za co winą obarcza Behrmann także nicht die Anzahl der Angestellten rząd Niemiec, który przez długi czas oder der Bereich, in dem das UnterLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nie otwierał rynku pracy dla Polaków, nehmen tätig ist, was es ausmacht. co popchnęło młodych ludzi w kierunku uczenia się innych języków niż Elrec ist vor allem im Bezug auf die niemiecki. deutsche Sprache ein Beispiel für andere Firmen in der Region. Dwujęzyczność w praktyce F Tym się jednak firma Elrec nie zrażała i zaczęła realizować własne programy LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. nauki języka niemieckiego. Pracownicy, którzy w momencie zatrudnienia znają LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ährt man am Sitz der Firma Elrec in Brieg vor, wehen da wie bei vielen anderen deutschen Firmen in der Region die deutsche, polnische und europäische Fahne. Im Grunde also nichts besonderes. Doch wenn man genauer hinschaut, sieht man auf den Parkplätzen zweisprachige deutschpolnische Schilder mit dem Hinweis „nur für Gäste“. Und diese doppelte Beschilderung zieht sich dann weiter, sowohl im Verwaltungstrakt als auch in den Produktionshallen. Wie Carsten Behrmann, einer der Geschäftsführer, erklärt, hat dies mehrere Gründe. Der eine liege darin, dass die Firma Elrec weitestmöglich auf zweisprachige Mitarbeiter setzt, weil es für die überwiegend deutschen Kunden der Firma einfacher ist, in dieser Sprache mit ihrem Lieferanten zu kommunizie- Die Firma Elrec entwickelt sich gut und hat volle Auftragsbücher. Bild im Bild: Eines von vielen zweisprachigen Schildern auf dem Firmengelände ren. „Der andere Grund ist, dass eben Wenn es nicht unsere Kunden oft bei uns zu Besuch genügend qualifizierte sind, weil sie z.B. eine Qualitätsprüfung machen. Dann ist es für sie auch einfaund deutschsprachige cher sich in unserem Betrieb zurecht zu Mitarbeiter auf dem finden“, sagt Carsten Behrmann. język niemiecki słabo lub nie znają go w ogóle, mogą na koszt pracodawcy wziąć udział w kursie języka, a także są delegowani do zakładu w Niemczech lub odbywają staż u klientów firmy Elrec w Niemczech, aby w ten sposób uczyć się języka w naturalny sposób. – Oferujemy też studium dualne w akademii zawodowej w Cottbus (Chociebuż) i chcemy uzyskać certyfikat polskiej Izby Przemysłowo-Handlowej, aby oferowana przez nas nauka zawodu w systemie dualnym była też uznawana w Unii Europejskiej – wyjaśnia Carsten Behrmann. Dowodem na to, że dwujęzyczność także pracownikom przypadła do gustu, jest Katarzyna Stefaniak, kierownik działu odlewania ciśnieniowego w firmie Elrec. – Kursy języka niemieckiego dają nam naprawdę dużo, bo mówimy na nich także o problemach i trudnościach, z jakimi spotykamy się na co dzień w pracy, dzięki czemu rozszerzam też swoje słownictwo techniczne – mówi Katarzyna Stefaniak i dodaje, że w języku niemieckim mówi się też poza kursami, co sprawia, że stał się on już poniekąd drugim językiem urzędowym w firmie. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Markt gibt, bildet LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. die Firma Elrec selbst LARES: Diese Materialien welche sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. aus. Die Anfänge Carsten Behrmann und sein Vater haben zusammen mit ihren polnischen Teilhabern 1998 die Firma ICI in Brieg gegründet, die bis heute Teile für die Automobilindustrie produziert. Vier Jahre später kam dann die Firma Elrec hinzu, die breiter aufgestellt ist und u.a. Türund Fenstersysteme herstellt. „In fast jeder Tür und jedem Fenster finden sie Teile, die aus unserem Betrieb in Brieg kommen, denn unsere Kunden gehören zu den bekanntesten in der Branche“, sagt Carsten Behrmann sichtlich stolz. Auf den Erfolgen im Standort Brieg wollte sich die Firma Elrec allerdings nicht ausruhen und so wurde eine Filiale in Deutschland auf dem Gelände eines Kunden aufgebaut. Dort arbeiten nun sowohl polnische als auch deutsche Mitarbeiter Hand in Hand. Von Anfang an setzte dabei die deutsche Geschäftsführung auf Zweisprachigkeit. „Damals war es auch ein kleineres Problem, denn die eingestellten Mitarbeiter hatten noch einen anderen Bildungsweg absolviert und konnten bereits gut deutsch sprechen“, sagt Carsten Behrmann. Heute sei es dagegen anders, wofür Behrmann auch die deutsche Regierung verantwortlich macht, die lange Zeit den Arbeitsmarkt für Polen geschlossen hielt, was die jungen Menschen dazu drängte andere Sprachen als die deutsche zu erlernen. Damit gewinnen beide Seiten. Wciąż poszukują Carsten Behrmann mówi, że kluczem do kariery w jego firmie jest język niemiecki, po prostu dlatego, że największy potencjał rozwojowy ma obsługa klienta. Stąd też Elrec stale poszukuje absolwentów szkół, którzy chcieliby wyuczyć się zawodu handlowca. Można to zrobić w oddziale firmy w Niemczech, i to na bardzo korzystnych warunkach. – Młodzi ludzie otrzymują od nas kompleksowy, a przy tym bezstresowy pakiet, czyli dajemy wynagrodzenie w okresie nauki, mieszkanie oraz transport. Ale po ukończeniu nauki świeżo upieczeni handlowcy mają dalej pracować u nas, mianowicie zarówno tu w Brzegu, jak i w Niemczech, gdzie ich zakres obowiązków obejmuje obsługę klienta lub pracę w dziale zarządzania produktami – objaśnia Behrmann. LARES: Niniejszy materiał służydiewyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. weist Katarzyna Stefaniak, bei Elrec Bereichsleiterin Druckguss ist. „Die LARES: Diese Materialien sind lediglich Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Deutschkurse bringen unszum wirklich viel, denn wir sprechen dort auch über Probleme und Schwierigkeiten bei der täglichen Arbeit und damit erweitere ich meinen technischen Wortschatz“. Außerdem, so sagt Katarzyna Sefaniak, werde deutsch auch außerhalb der Kurse gesprochen, womit es fast schon zu einer zweiten Umgangssprache in der Firma geworden ist. Carsten Behrmann fördert die Zweisprachigkeit in seiner Firma. wären zwar da, aber es fehlt gleichzeitig das entsprechende Wissen“, klagt Behrmann. Mit einigen Schulen in Brieg habe die Firma Elrec versucht ein duales System aufzubauen, doch es scheiterte letztendlich an den Lehrplänen, die an die Praktika nicht angeglichen werden konnten. So bleibt dem Unternehmen aus Brieg wohl nichts weiter übrig, als weiterhin selbst in die Deutschkenntnisse seiner Mitarbeiter zu investieren und Schulabgänger auf eigene Kosten nochmals in eine Ausbildung zu schicken. Fotos: Rudolf Urban Jak wyjaśnia Carsten Behrmann, jeden z dyrektorów, jest ku temu kilka powodów, z których pierwszy tkwi w tym, że firma Elrec w możliwie jak najszerszej mierze stawia na dwujęzycznych pracowników, ponieważ ułatwia to porozumiewanie się z dostawcami klientom firmy, których większość to Niemcy. Dlatego również na co dzień pracownicy Elrec powinni mieć styczność z językiem niemieckim. – Drugim powodem jest to, że nasi klienci często nas odwiedzają, np. przeprowadzając kontrole jakościowe. Wtedy łatwiej im jest znaleźć się w naszym zakładzie – mówi Carsten Behrmann. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Immer auf der Suche Carsten Behrmann sagt, der Schlüssel zur Karriere in seiner Firma ist die deutsche Sprache, denn das größte Entwicklungspotenzial sei nun einmal im Kundendienst. Und daher sucht Elrec ständig nach jungen Schulabgängern, die eine Lehre zum Kaufmann machen möchten. Diese bietet die Firma in Deutschland an und das zu sehr lukrativen Konditionen. „Die jungen Menschen bekommen ein Rund-umSorglospaket von uns. Wir stellen also die Ausbildungsvergütung, eine Wohnung und den Transport. Nach der Ausbildung sollen diese frisch gebackenen Kaufleute aber auch bei uns arbeiten, und zwar hier in Brieg wie auch in Deutschland, wo sie Kunden betreuen oder im Produktmanagement tätig sind“, so Behrmann. Duży mankament LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Firma Elrec czyni więc na własną rękę pomyślne starania zmierzające do rozLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wiązania problemu braku znajomości Brzeg: Niemieckie przedsiębiorstwo wspiera rozwój języka niemieckiego – Niemiecki w firmie Początki W 1998 Carsten Behrmann i jego ojciec założyli w Brzegu wraz ze swoim polskim wspólnikiem firmę ICI, która do dziś produkuje części dla przemysłu motoryzacyjnego. Cztery lata później doszła firma Elrec, która ma szerszy zakres działalności i produkuje m.in. systemy drzwiowe i okienne. – Prawie w każdych drzwiach i każdym oknie znajdzie pan części, które pochodzą z naszego zakładu w Brzegu, bo nasi klienci zaliczają się do najbardziej znanych w branży – mówi Carsten Behrmann z wyraźną dumą w głosie. Na sukcesach w Brzegu firma Elrec nie zamierzała jednak poprzestać, dlatego stworzono oddział w Niemczech na terenie zakładu jednego z klientów, gdzie ręka w rękę pracują osoby zarówno z Polski, jak i z Niemiec. Od samego początku niemieckie kierownictwo firmy stawiało na dwujęzyczność. – Wtedy było z tym zresztą mniej problemów, gdyż zatrudnieni języka niemieckiego wśród pracowników, co nie tylko daje coś ludziom, lecz przede wszystkim zapewnia firmie lepiej wykwalifikowaną kadrę. Jest jednak problem, którego przedsiębiorca, działając w pojedynkę, nie rozwiąże – brak dualnego systemu kształcenia. Carsten Behrmann podkreśla, że bez takiego programu straci na dłuższą metę nie tylko region, lecz cała Polska. – Ręce do pracy by były, ale jednocześnie brakuje potrzebnej wiedzy – narzeka Behrmann i dodaje, że firma Elrec próbowała stworzyć system dualny we współpracy z kilkoma szkołami w Brzegu, jednak sprawa rozbiła się o plany zajęć, których nie dało się dopasować od odbywania praktyk w firmie. Przedsiębiorstwu z Brzegu nie pozostaje więc chyba nic innego, jak tylko nadal własnym sumptem inwestować w znajomość języka niemieckiego wśród pracowników i na własny koszt ponownie wysyłać absolwentów szkół na naukę zawodu. Rudolf Urban L firmy Elrec w Brzegu jest jednym LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. z największych w mieście. Jednak o wyjątkowości tego przedsiębiorstwa nie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Vervielfältigung ist strengstens untersagt. stanowi liczba zatrudnionychJegliche w nim Gelebte Zweisprachigkeit Davon lässt sich die Firma Elrec aber nicht entmutigen und startete eigene Deutschlernprogramme. Die Mitarbeiter, die mit geringen und keinen Deutschkenntnissen eingestellt werden, können auf Kosten des Arbeitgebers an einem Deutschkurs teilnehmen, sie werden aber auch in den Betrieb nach Deutschland geschickt oder absolvieren bei den Kunden von Elrec in Deutschland ein Praktikum, um so die Sprache auf natürliche Weise zu erlernen. „Wir bieten aber auch ein duales Studium an einer Berufsakademie in Cottbus an und wollen bei der polnischen Industrie- und Handelskammer ein Zertifikat erreichen, damit die bei uns angebotene duale Ausbildung auch in der EU anerkannt wird“, erklärt Carsten Behrmann. Dass die Zweisprachigkeit auch bei den Mitarbeitern gut ankommt, be- Ein großes Manko Die Firma Elrec versucht also mit Erfolg auf eigene Faust die fehlenden Deutschkenntnisse unter der Bevölkerung anzugehen, was nicht nur den Menschen etwas bringt, sondern vor allem der Firma besser qualifizierte Mitarbeiter sichert. Ein Problem kann aber kein Unternehmen auf eigene Faust lösen - das fehlende duale Bildungssystem. Carsten Behrmann sagt ganz klar, dass ohne ein solches Programm, die Region, aber auch ganz Polen langfristig verlieren wird. „Die Hände zur Arbeit iczący ok. 200 pracowników zakład osób ani też branża, w której ono działa. Elrec to wzór dla innych przedsiębiorstw w regionie przede wszystkim w kontekście języka niemieckiego. Podobnie jak w przypadku wielu innych niemieckich firm działających w regionie, przed siedzibą firmy Elrec w Brzegu powiewają flagi: niemiecka, polska i europejska. W gruncie rzeczy więc nic szczególnego. Jeśli jednak przyjrzymy się dokładniej, zobaczymy na parkingach dwujęzyczne polsko-niemieckie tablice z informacją „Tylko dla gości – Nur für Gäste”. Takie dwujęzyczne oznakowania spotykamy też w innych miejscach, zarówno w skrzydle administracyjnym budynku, jak i w halach produkcyjnych. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Festiwal Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 6 LARES: Wochenblatt.pl V. KulturfestivalV Kultury 18. – 24. September 2015 V. Kulturfestival der Deutschen Minderheit in Polen 26. September, Jahrhunderthalle in Breslau LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES:Messe Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 09:30Feierliche in der St. Maria Kirche auf dem Sande in Breslau 12:00Feierliche Eröffnung des Festivals in der Jahrhunderthalle 13.00Andrea Rischka, Karolina Trela, Zuzanna Herud, Maria Honka, Julia Ledwoch 13.15Tanzgruppe „Tworkauer Eiche“ 13.25Chor „Freundschaft“ 13.35Julia Ledwoch 13.40Kabarett 1 „Wahnsinn auf 4 Beinen“ 13.50Jan König, Gast aus der Slovakei 13.55 Dirndl Duo - Marysia und Karolina 14.00Monika Krzencek 14.05Das Jugendblasorchester der Gemeinde Chronstau 14.20Tanzpaar Marcin Karpiński und Patrycja Jaruszowiec 14.25Dany Gorgosch 14.30Tanzgruppe der Neidenburger Gesellschaft der Deutschen Minderheit 14.40Meritum 15.00Kabarett 2 „Wahnsinn auf 4 Beinen“ 15.10Tanzgruppe „Saga“ 15.20Sax Girls 15.30Chor „Die Schneidemühler“ 15.40Zuzanna Herud 15.45Das Blasorchester Ozi Brass Orkestra 16.00Band Studio Wokalne BIS 16.10Chor „Vaterhaus“ 16.20Preisverleihung an die Gewinner des Wettbewerbs „Schicksal der Deutschen in Polen nach 1945“ 16.25Simona und Denis 16.35Tanzgruppe „Lenschczok“ 16.45Chor „Heimatsänger „ 16.55Aneta & Norbert 17.05Hoffband Ela i Kapela 17.20Andrea Rischka 17.35Das Jugendblasorchester aus Leschnitz und Solisten: Alina Adamska-Rajtarovski und Artur Garbas 18.00Star des Abends: Andy Borg LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese MaterialienWochenblatt.pl sind lediglichhautnah zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Sind Sie am 26. September beim V. Kulturfestival der deutschen Minderheit in Breslau dabei? Dann besuchen Sie auch unseren Stand! Um 15:00 Uhr steht dort unser Chefredakteur Rudolf Urban Ihnen Rede und Antwort. Haben Sie Fragen, Bemerkungen zu unserer Zeitung, oder wollen erfahren, wie es bei uns „hinter den Kulissen“ zugeht, dann kommen Sie zu uns! Sie finden uns bei unserem Pro Futura-Stand. Wir freuen uns auf Sie! LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Breslau: 5. Kulturfestival der Deutschen Minderheit – Countdown Teil 7 Andy Borg: „Ich freue mich auf Schlesien“ LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. zu erleben. Doch was wird Andy Borg Seit 55 Jahren ist er auf der Welt, 33 davon auf der Bühne - der Moderator, eigentlich singen? Auswahl hat der ÖsLARES: Diese Materialien sind zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Entertainer und selbst erklärte „Schlagersänger aus lediglich tiefstem Herzen“. Andy terreicher genug: 31 Alben hat Borg in Borg ist der Superstar des V. Kulturfestivals der deutschen Minderheit, seiner Karriere herausgegeben, fast eine Platte für jedes Karrierejahr. Er ist in das schon nächste Woche in der Breslauer Jahrhunderthalle stattfindet. der glücklichen Lage, aus einem großen In Deutschland kennt ihn fast jeder, doch auch Schlesien ist für ihn kein Repertoire schöpfen zu können. Manche unbeschriebenes Blatt. Die Vorfreude bei den Fans der deutschen MinTitel, die er in den zurückliegenden 33 Jahren gesungen hat, bekommen durch derheit beruht beiLARES: dem Schlagersänger Gegenseitigkeit. Niniejszyaufmateriał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 31 Jahre hat es gedauert, bis die schlesischen Fans von Andy Borg ihren Liebling live erleben durften. 2013 gastierte der damalige MusikantenstadlModerator in Schlesien, als er bei der Hindenburger Weihnachtsgala seine bekanntesten Lieder sang. Als dann das Aus beim „Musikantenstadl“ folgte, habe er auf die Frage „was er denn nun beruflich vorhabe“ geantwortet, dass viele Projekte auf ihn warten, darunter eines in Polen. Bei diesem Projekt handelt es sich natürlich um das Kulturfestival der deutschen Minderheit. „Freude“ habe Borg gespürt, als die Kulturspezialistin des VdG Monika Wittek ihm das Angebot machte, in Breslau aufzutreten, da ja das Publikum in Schlesien „schon 2013 zu Weihnachten in Hindenburg sensationell gewesen sei“, so der Sänger. aktuelle Lebenssituationen und neue Erfahrungen einen tieferen Sinn. „Ich den CDs undzum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens LARES: Diese Materialien Außer sind lediglich untersagt. würde aber niemals einen Auftritt ohne Kassetten von Heino meine Hits wie „Adios Amor“ oder „Arrivederci Claire“ machen“, sagt Andy oder den Flippers waren Borg. Bewährte Hits von ihm wird also auch die von Andy die deutsche Minderheit aufs Neue höBorg in den Paketen ren können. Wenn Borg um 20 Uhr mit seinem aus Deutschland. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Konzert fertig ist, fährt er nicht gleich zum nächsten Auftritt. Am Eingang der Jahrhunderthalle wird der Star noch allen seinen Fans ein Autogramm mit auf den Weg geben. Auch bleibt er noch extra einen Tag länger, um das schöne Breslau am Sonntag richtig genießen zu können. Das Interview mit Andy Borg in voller Länge finden Sie auf www.wochenblatt.pl. Łukasz Biły LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Schon am übernächsten Samstag, 26. September, wird Andy Borg in Breslau auftreten. Foto: Agentur TexTour Doch in Breslau wartet auf Andy Borg noch ein ganz anderes Kaliber, es warten Menschen, für die Schlager nicht nur Musik ist, sie sind auch ein Teil ihrer Identität. Schließlich lagen - noch vor der Wende - Kassetten und CDs mit deutschen Schlagern oft den Paketen aus Deutschland bei. Außer Heino oder den Flippers war auch Andy Borg, „der Klang der Heimat“ dabei, der in Polen nicht zu bekommen war. Dass schon am Anfang seiner Karriere der Tophit „Adios Amor“ in Schlesien solche Gefühle ausgelöst hat, bekam Andy Borg durchaus mit: Es schreiben uns viele Leute von dort. Der Vater meines Technikers, der seit 30 Jahren mit mir unterwegs ist, stammt aus Schlesien und er kommt extra für dieses Festival auch mit uns nach Breslau. Und das mit Mitte 80!, gibt der Sänger stolz zu. Nach 33 Jahren CDs und Kassetten sind die Fans der deutschen Minderheit jetzt auch gespannt darauf, ihr Idol live LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 38/1224 Nr. Glaubezum undLesen ReligionWiara i religia Wochenblatt.pl 7 Allenstein: Wallfahrt in der Heimat Kriegsopfer und Friedensstifter Kronika Parafialna LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQOpole: W piątek 25 września o godz. 18.30 na placu katedralnym LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. w Opolu rozpocznie się koncert cha- rytatywny na rzecz remontu opolskiej Seit vielen Jahren organisieren Am 6. September katedry. Wystąpi Kamil Bednarek z zedie überwiegend in Deutschland beteten deutsche und społem i ks. Jakub Bartczak, wikariusz lebenden ehemaligen Ermländer polnische Ermländer parafii św. Elżbiety we Wrocławiu. Ceeinmal im Jahr Anfang September giełki uprawniające do wejścia na koncert in der Sankteine Wallfahrt in ihre frühere Heiw cenie 25 zł można nabyć w kancelarii LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie wJakobs-Kathedrale jakikolwiek sposób zabronione. parafii katedralnej, Diecezjalnej Fundacji mat. In diesem Jahr fand unter anin Allenstein. Ochrony Życia untersagt. (Opole, pl. Katedralny 4) Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens deremLARES: eine deutsch-polnische Messe i w Centrum ŚDM w diecezji opolskiej in der Sankt-Jakobs-Kathedrale in (Opole, pl. Mickiewicza 1). Allenstein (Olsztyn ) statt. Dabei QQKattowitz: Eine 19-köpfige überreichten die Pilger eine Kerze haben.“ Als Zeichen der VerbundenJugendgruppe aus Essen besucht die heit aller Ermländer mit dem Erzbistum mit Symbolen der Versöhnung. Foto: Uwe Hahnkamp D übergaben die Wallfahrer im Rahmen Erzdiözese Kattowitz. Die Jugendlichen „Es zeigt eine Brücke mit dem Wappen des Ermlands und darüber die polnische und die deutsche Fahne, die einander zugewandt sind.“ In den Fürbitten wurde in Verbindung der beiden historischen Jubiläen sowohl der Toten beider Weltkriege als auch der Personen gedacht, die sich für die deutsch-polnische Versöhnung eingesetzt haben und einsetzen. Über den Briefwechsel der Bischöfe wird aus Anlass des 50. Jahrestags in Kürze viel zu hören sein. Gutes zu verschweigen ist eben nicht möglich, wie im Markusevangelium steht, das am sechsten September gelesen wurde (Mk 7, 36): „Jesus verbot ihnen, jemandem davon zu erzählen. Je mehr er es aber verbot, desto mehr machten sie es bekannt.“ Uwe Hahnkamp nem gebürtigen Stettiner, geleitet. Auf dem Programm stehen u.a. eine Fahrt ins KZ-Auschwitz und ein Besuch in Losslau (Wodzisław Śląski) während der Diözesantage. der Messe eine Kerze, die mit einem zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób wollen im Vorfeld des Weltjugendtages symbolträchtigen Bild verziert ist, das 2016 Polen kennenlernen. Die Gruppe Prälat Brennecke wie folgt beschreibt: LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wird von Pfarrer Krzysztof Werecki, ei- er Termin war kein Zufall, ist doch der 8. September der Tag der Erscheinung der Muttergottes in Dietrichswalde (Gietrzwałd) und daher ein wichtiger Programmpunkt der Wallfahrt der Ermländer. Die Wallfahrt bot auch wie immer eine willkommene Gelegenheit zum Besuch der heimatlichen Dörfer und zu Kontakten mit den heutigen Bewohnern. Genau diese Begegnungen standen am 6. September bei einer deutschpolnischen Messe in der Sankt-JakobsKathedrale in Allenstein, die gemeinsam von Domprobst Andrzej Lesiński und seinen deutschen Amtsbrüdern zelebriert wurde, im Mittelpunkt. Probst Lesiński erinnerte in seinem Grußwort zu Beginn der Messe an zwei runde Jahrestage: „Auch siebzig Jahre nach dem Ende des Zweiten Weltkriegs sind die Wunden noch frisch, besonders im Be- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQZłote Góry (Zlaté Hory): Duszpasterstwo Mniejszości Narodowych LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Die deutschen Priester und Vertreter der Wallfahrtsgruppe; links im Bild die bereits gesegnete und entzündete Kerze. i Etnicznych Diecezji Opolskiej zaprasza wusstsein der Opfer. Dankbar sind wir den polnischen Bischöfen, die bereits 1965 den ersten Schritt zur Versöhnung unserer Völker und Kirchen getan haben.“ Im Verlauf der fünfzig Jahre nach dem Briefwechsel der Bischöfe vom 18. November und 5. Dezember 1965 am Ende des Zweiten Vatikanischen Konzils seien viele Menschen beider Staa- ten diesem Impuls gefolgt, ergänzte der Domprobst. Prälat Achim Brennecke griff diese Worte auf: „Gebt einander ein Zeichen des Friedens, heißt es in der Heiligen Messe. Wir dürfen hier und heute an die Ermländer erinnern, die schon sehr früh Kontakt zueinander hergestellt und sich die Hände zur Versöhnung gereicht w sobotę 19 września na doroczną pielgrzymkę Ślązaków z Niemiec, Czech i Polski do Sanktuarium „Maria Hilf” w Złotych Górach w Republice Czeskiej. Pielgrzymkę Ślązaków o trzech językach rozpocznie modlitwa różańcowa o godz. 9.30. Uroczysta Msza św. odprawiona zostanie o godz. 11, a o godz. 14 pielgrzymi zgromadzą się na nabożeństwie maryjnym. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQGóra św. Anny: Tegoroczne do- Jubiläum: Benediktinerklöster in Zwiefalten und Kladrau żynki diecezji opolskiej odbędą się 20 września na Górze św. Anny. Suma będzie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Bruderklöster an der Goldenen Straße LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. D Die Klostergründung 1115 trug zum LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wachstum Kladraus LARES: Diese Materialien bei, sinddaslediglich an der zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Goldenen Straße – Schwäbische Benediktiner bewohnten das 1115 von Herzog Vladislaus I. und seiner Ehefrau Richenza von Berg geeinem Handelsweg stiftete Kloster Kladrau. Foto: Orange.man/wikipedia Prag–Nürnberg lag. Feier der Zwiefalter Münsterweihe er- auf uns“, kommentierte Hubertus-Jörg er Regensburger Bischof Dr. Rudolf Voderholzer, dessen familiäre Wurzeln in Kladrau liegen, ließ es sich nicht nehmen, dem Jubiläumskonzert im Mai beizuwohnen und danach einen Gang durch die Ausstellung „900 Jahre Benediktinerklöster Zwiefalten und Kladruby/Kladrau in Westböhmen 1115–2015“ in der ehemaligen Kladrauer Lateinschule zu unternehmen. Er erinnerte daran, dass die Gründungslegende von Kloster Kladrau auf den Heiligen Wolfgang zurückgeht, der wahrscheinlich aus Pfullingen stammte. Von dem Heiligen habe er zum ersten Mal von seiner Mutter gehört. Wolfgang hatte auf seinem Weg nach Prag im Wald bei einer Gruppe von Waldarbeitern Rast gemacht. Er schnitzte aus einem gefällten Baum ein Kreuz, rammte es in die Erde und verhieß, an jener Stelle werde einmal der Hochaltar einer großen Kirche stehen. Die Kirche öffnet. Auch Schüler der beteiligten Riedlinger, Vorsitzender des Geschichts- Schulen sich künstlerisch in vereins LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie domachten czytania. Powielanie w Zweifalten. jakikolwiek sposób zabronione. einem Wettbewerb Gedanken über die Der Wunsch des vor Jahren verstorbeodprawiona o godz. 11. Od godz. 10.15 des 1115 gegründeten Klosterszum Kladrau Verbindung zwischen den Ländern und nenVervielfältigung Monsignore Jaroslav Kubovec, LARES: Diese Materialien sind lediglich Lesen bereitgestellt. Jegliche istPfarstrengstens untersagt. delegacje z dekanatów gromadzą się sei als Erfüllung dieser Verheißung zu Kommunen. rer von Dürrenwaldstetten, Upflamör sehen. Auch habe seine Mutter ihm gesagt, dass ohne die Zwiefalter Mönche hätte das Kloster Kladrau nicht entstehen können. Im September kommt die Ausstellung nach Zwiefalten und wird am 27. September nach dem Pontifikalamt mit Bischof Dr. Gebhard Fürst zur 250-Jahr- Die Oberpfälzer sind in Kladrau zu „begeisterten Fans“ der Musik Ernest Weinrauchs geworden, dessen Werke sie im Jubiläumskonzert hörten. „Pater Ernest Weinrauch und die letzten Äbte von Kladrau und Zwiefalten, Amandus Streer und Gregor Weinemer, sehen heute von oben gewiss mit Wohlgefallen und Mörsingen, an den früheren Zwiefalter Bürgermeister wurde damit erfüllt. Von tiefer Sehnsucht nach seiner Heimat geprägt, bat er „die historische Verbindung der Klosterorte Kladrau und Zwiefalten nach dem Fall des Eisernen Vorhangs wieder aufleben zu lassen“. KK/kan na schodach prowadzących do groty lurdzkiej i w procesji udają do groty na Mszę św. Dożynkom przewodniczy rejon kluczborski – dekanat Zawadzkie. Każdy dekanat rejonu wyznacza jedną parafię jako delegację z koroną żniwną, chlebem i darem ołtarza. Biskup opolski Andrzej Czaja zwraca się z apelem, by w tym dniu nie urządzać parafialnych i gminnych dożynek. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Pfarrer Gerd Koser, Oppeln Wort zum Sonntag 25. Sonntag im Jahreskreis 20.09.2015 Tod wird er auferstehen“ (V.31b). Damit sagt Jesus, was der Mensch am notwendigsten braucht: den Dienst Gottes am Menschen. - Also nicht zuerst Dienst des Menschen vor Gott, sondern Dienst Gottes an den Menschen. Jesus tut in seinem Leben und Sterben genau das für die Menschen, was keiner für sich selbst tun kann. Sein Leben und seine Hingabe in den Tod sind der lebensnotwendige Dienst Gottes am Menschen. Erst dieser Dienst macht das Leben der Menschen sinnvoll. Und wenn ein Mensch sein Leben als sinnvoll empfindet, dann ist er auch bereit, und fähig, einen Dienst am Mitmenschen zu übernehmen und zu leisten, weil er weiß, damit gebe ich Antwort auf den Dienst Gottes an mir. Immer wieder ist die Botschaft von Christus, als dem Gekreuzigten „ein empörendes Ärgernis“ und „eine Torheit“ (1 Kor 1,23), nicht nur bei Heiden und Juden, sondern auch bei Christen. Es ist allzu menschlich, dem Kreuz in seinem Leben auszuweichen. Aber ist Inneren aber wachsen wir in den schwees auch christlich? Vielleicht wurde die ren Tagen. Ein Christentum ohne Kreuz, Botschaft vom Kreuz noch nie so wenig ein weichgespültes Christentum „zu verstanden wie in unserer Zeit. Viele su- herabgesetzten Preisen“ widerspricht chen „ein Christentum ohne Kreuz, ein der Botschaft Jesu im SonntagsevanChristentum zu herabgesetzten Preisen“, gelium und seinem ganzen Leben. wie es Kardinal Bengsch Unzählige Menschen einmal ausgedrückt hat. sind diesen Weg Jesu geVielleicht wurde Die Anforderungen an gangen. Denken wir nur die Botschaft vom das praktische Leben an seine Mutter Maria, Kreuz noch nie so als Christen werden imdie Magd des Herrn mit wenig verstanden mer mehr herabgestuft: ihrer Antwort: „Mir wie in unserer Zeit. Man kommt dem banageschehe nach deinem len Streben nach Spaß Wort“; an Johannes den immer mehr entgegen und bleibt an Täufer, der sagte: „Er muss wachsen, ich der Oberfläche: denken wir nur an so aber muss kleiner werden“ (Joh 3,20). manche „Unterhaltungssendung“ im Und aus unseren Tagen an den Heiligen Fernsehen. Maximilian Kolbe, an Mutter Teresa Und wenn dann das Kreuz ins Le- oder an den Heiligen Papst Johannes ben tritt, wird vorwurfsvoll gefragt: Wie Paul II. Selbstverwirklichung erreicht kann Gott das zulassen? Anstatt zu fra- man nicht durch Egoismus, sondern gen: Was will Gott damit sagen? Stellen durch dienende Liebe zu Gott und den wir nicht immer wieder fest, dass gute Mitmenschen. Darin liegt die Größe Tage zwar angenehm sind - in unserem eines Menschen. q QQAusstellung: Wer weiß heu- te noch, dass das Preußenland unter Herzog Albrecht das erste evangelische Staatswesen war? Oder dass Breslau ein Zentrum der Reformation war, das aber eine ausgleichende Stellung zwischen Protestanten und katholischer Kirche einzunehmen vermochte? Die geplante Wanderausstellung „Die Reformation im östlichen Europa“ des Deutschen Kulturforums östliches Europa fügt sich in das Schwerpunktthema der Lutherdekade für das Jahr 2016 ein. Unter dem Titel „Reformation und die Eine Welt“ soll die Perspektive geweitet werden. Diese Ausstellung will dabei den Blick Richtung Osten lenken. Kulturstaatsministerin Monika Grütters hat das Vorhaben im Rahmen ihres Förderschwerpunkts „Reformationsjubiläum“ genehmigt. Die ersten Ausstellungstermine sind für den Herbst 2016 vorgesehen. kan LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Erste Lesung: Weish 2, 1a. 12.17-20 Zweite Lesung: Jak 3,16-4,3 Evangelium: Mk 9,30-37 „Die Größe eines Menschen“ B ei der Verabschiedung aus dem Berufsleben oder einem Amt ist es immer ein besonderes Lob, wenn von der betreffenden Person gesagt wird: Sie hat den Menschen und der Sache gedient. Es gibt bestimmte Gelegenheiten, wo man das nicht verschweigen sollte. Aber man sollte auch nicht übertreiben mit dem Reden vom Dienen. Es kann uns vielleicht helfen, wenn wir etwas genauer hinhören, wie Jesus im Evangelium dieses Sonntags vom Dienen und zwar von seinem Dienst an den Menschen spricht: „Der Menschensohn wird den Menschen ausgeliefert, und sie werden ihn töten; doch drei Tage nach seinem LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Foto: franklausg 900 Jahre alt wurden in diesem Jahr die früheren Benediktinerklöster in Zwiefalten und im tschechischen Kladrau (Kladruby). Dem Zwiefalter Geschichtsverein ist nun der Brückenschlag ins Nachbarland gelungen. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich bereitgestellt.regionów Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8 LARES: Wochenblatt.pl Auszum denLesen RegionenZ 18. – 24. September 2015 Dresden: Gedenktag für die Opfer von Flucht und Vertreibung Termine Akzent der Verbliebenen materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Tage des Niniejszy KulQQEuropäischeLARES: turerbes: Die Europäischen Tage des LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Kulturerbes 2015 finden am 12./13. sowie am 19./20. September statt. Doch auch außerhalb dieser Termine gibt es Veranstaltungen dazu. In Anlehnung an den am 13. September auf Bundesebene gefeier24.09.Małgorzata Jackiewicz-Garniec ten Gedenktag für die Opfer von hält am 24. September um 17 Uhr im LARES: Niniejszy służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Museum von Heilsberg einen Vortrag Fluchtmateriał und Vertreibung hielt nicht zu „Schlösser und Gutshäuser des ehenur Bayern GedenkveranstalLARES: Diese Materialien sindeine lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. maligen Ostpreußens – verlorenes oder tung. Auch der Freistaat Sachsen gerettetes Gut?“ Sie hat im Jahr 2001 mit lud in seine Hauptstadt ein, um sich ihrem Mann Mirosław Garniec ein sehr diesem heute so aktuellen Thema ausführliches Buch zu diesen Gebäuden veröffentlicht, das auf Deutsch und Polzu widmen. Anders als bei allen annisch zu bekommen ist. deren Veranstaltungen gab man LARES: Niniejszy materiał służyauch wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. im Sächsischen Landtag den 25.09.Im Kulturzentrum von Mensguth (Dźwierzuty) berichten am 25. September Heimatverbliebenen eine Stimme. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. die ältesten Einwohner den Schülern der 6. Klasse der dortigen Grundschule von verlorenen Orten. Dazu gibt es eine Fotoausstellung zu historischen Bauwerken und eine Multimediapräsentation der Geschichte Mensguths. „Ich bin dankbar dafür, dass man im Rahmen dieses Gedenktages auch uns, die in Polen lebenden Deutschen, wahrnimmt“, sagte VdG-Chef Bernard Gaida, als er am Sonntagnachmittag im Sächsischen Landtag sprechen durfte. Damit brachte Gaida etwas auf den Punkt, was oft bei deutschen Gedenkveranstaltungen fehlte – das Thema und die Stimme der Heimatverbliebenen, der deutschen Minderheiten in MittelOsteuropa. Schließlich mussten diese Menschen nach dem zweiten Weltkrieg oft ein schwierigeres Schicksal als die Vertriebenen erdulden – ein Leben in einem fremden Land, fern von der deutschen Sprache und Kultur. Bernard Gaida war einer von vielen Rednern bei der Veranstaltung, zu der der Landesverband der Vertriebenen und Spätaussiedler im Freistaat Sachsen einlud. Außer Landtagsvizepräsidentin Andrea Dombois hatte man auch Pro- VdG-Chef Bernard Gaida rief im sächsischen Landtag auf, Solidarität gegenüber den Flüchtlingen zu zeigen. Foto: Jürgen Lienig „Damals und heute Blick vom Balkon – der Leipziger Kinderchor Foto: Jürgen Lienig ten Grund. Im Kontext von Flucht und Wie zu erwarten war, war natürlich denktages interessant gewesen sein. Die Ausstellung „Erzwungene Wege“ löste schon 2006 bei ihrer Eröffnung heftige Emotionen aus. Für die einen ist sie eine gründliche Schilderung der Vertreibungen im 20. Jahrhundert, für die anderen eine nicht genutzte Chance, um soziale Phänomene wie die jahrelange Verschweigung der Vertreibung zu zeigen. Im Rahmen der Ausstellung kann man jedenfalls sowohl geschichtliche Erläuterungen lesen als auch zum Beispiel die Glocke der versenkten Wilhelm Gustloff sehen. derheiten ein gemeinsames Schicksal der „Heimatverlorenen“ teilen, sondern, dass beide auch in der Pflicht sind, Solidarität zu zeigen: „Damals und heute stehen neben den Flüchtlingen und Vertriebenen auch diejenigen, die die Rolle von Helfern ausüben sollen“, so der VdG-Vorsitzende. Die Veranstaltung klang mit einem Kulturprogramm verschiedener Chöre, u.a. des deutsch-russischen Zentrums aus Leipzig und des BdV aus Dresden, aus. Łukasz Biły Vertreibung zeigt Sachsen gerade die zabronione. auch das aktuelle Thema von Flucht und LARES: materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób stehen neben den 26.09.Am 26. September um 15Niniejszy Uhr Ausstellungen „Die Gerufenen“ sowie Vertreibung präsent. Bernard Gaida beginnt im Amphitheater und der „Erzwungene Wege“. Besonders sagte nicht nur, dass sowohl die VerFlüchtlingen und Jegliche LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Vervielfältigung ist die strengstens untersagt. Schlossruine in Kauernik (Kurzętnik) die letztere dürfte für die Gäste des Ge- triebenen als auch die deutschen Min- Freiluftveranstaltung „Große Geschichte des kleinen Kauernik“ mit Auftritten und Preisverleihungen zu verschiedenen Wettbewerben zur Geschichte des Ortes, die im Vorfeld der Veranstaltung stattfanden. Vertriebenen auch diejenigen, die die Rolle von Helfern ausüben sollen.“ LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. mihistoriker Frank-Lothar Kroll von 29.09.Ein weiterer Wettbewerb, „Scheidewege und Irrwege – vergessene Geschichten unserer Umgebung“, endet am 29. September. Dabei ging es um die Dokumentation alter Friedhöfe sowie vergessener Obelisken, Grenz- oder Opfersteine mit Bildern und kurzen Texten. Das Abschlussseminar dazu findet von 10 bis 14 Uhr im Sitz des „Landschaftsparks der Deutsch Eylauer Seenplatte und der Kernsdorfer Höhen“ in Gerswalde (pln. Jerzwałd) statt. der TU-Chemnitz eingeladen. Das man als Austragungsort gerade den Sächsischen Landtag gewählt hat, obwohl die Regierung des Freistaates nicht Veranstalter war, hat seinen gu- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesentraff bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Allenstein: Europas Nachwuchs sich zum Ostsee-Jugend-Dialog Noch bis Ende des Monatskann man außerdem im Masurischen Museum in Ortelsburg die Ausstellung „September 1939. Teilung Polens“ besuchen. Sie besteht aus Exponaten aus den Sammlungen des Hauses der Begegnung mit der Geschichte in Warschau. Heimat und Identität vielsprachig und multimedial Vom 2. bis 9. September fand in Allenstein der zweite Ostsee-Jugend-Dialog statt, materiał der vom Ostseerat undwyłącznie der Körber-Stiftung sowie der KulturgemeinLARES: Niniejszy służy do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. schaft Borussia gemeinsam organisiert wurde. 50 junge Menschen aus LARES: Diese Materialien lediglich Lesen Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Europasind zwischen 16 und 19zum Jahren kamenbereitgestellt. zusammen, um sich mit dem Thema „Heimat neu überdacht – neue Loyalitäten und neu definierte Weitere Termineder Europäischen Identitäten im Nachkriegseuropa“ zu beschäftigen. Tage des Kulturerbes in der Wojewodschaft Ermland und Masuren, aber auch in anderen Teilen Polens, sind im Internet unter edd.nid.pl zu finden. D LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. as Sprachenwirrwarr zur Eröffnung des Ostsee-Jugend-Dialogs nahm beinahe babylonische Ausmaße an. Immerhin gab es im Zentrum für interkulturellen Dialog im Mendelsohnhaus in Allenstein Jugendliche aus 19 Ländern zu begrüßen. Die Wahl des Ortes war zwar mit der Präsidentschaft Polens im Ostseerat verknüpft, doch das ehemalige südliche Ostpreußen, die heutige Woiwodschaft ErmlandMasuren, bietet sich für Fragen von Heimat und komplexer Identität auch geradezu an. Als Inspiration zum Einstieg befragten die Veranstalter die Gäste der Eröffnung nach ihrer Definition des Begriffs „Heimat“. Der Marschall von Ermland-Masuren, Gustaw Marek Brzezin, die Vertreter des polnischen und deutschen Außenministeriums sowie des Ostseerats und der KörberStiftung berührten in ihren Stellungnahmen unterschiedliche Nuancen der Bedeutung von Heimat. Gerade solche Unterschiede auch im Geschichtsbild der Teilnehmer seien ein wichtiger Beitrag zum Dialog, so Doktor Thomas Paulsen von der Körber-Stiftung: „Wir wollen erreichen, dass die Schüler aus ganz Europa zur Frage recherchieren, was Identität bedeutet, dass sie sich selber auf den Weg machen.“ Ziel sei das Finden von Gemeinsamkeiten über die bestehenden Grenzen hinweg. Doktor Iris Kempe vom Ostseerat erwartete vielseitige Ergebnisse der Arbeit zum Begriff „Heimat“: „Filme, Interviews, Fotos, begleitend dazu gibt es einen täglichen Blog, es wird also multimedial und innovativ.“ So vielfältig wie die Sprachen waren die Teilnehmer. Antonius Artner aus Gießen zum Beispiel hat den Landeswettbewerb für Geschichte der KörberStiftung gewonnen und war bereits auf einem Seminar in Lettland, Sofia Danileyka aus Königsberg war schon beim ersten Ostsee-Jugend-Dialog dabei, und Robert Butkiewicz aus Braunsberg befasst sich eher mit der Geschichte der Wikinger und kam relativ kurzfristig zum Seminar. Es einte sie das große Interesse an Geschichte und die Hoffnung, interessante Gleichaltrige aus anderen Ländern kennenzulernen. Das Programm bot in seiner intensiven Vielfältigkeit viel Raum zum Meinungsaustausch. Neben historischen Vorträgen, Diskussionen zur Identität und Begegnungen mit Zeitzeugen gab es zwei Ausflüge in die Region und nicht zuletzt die gemeinsame Arbeit am täglichen Blog und an der Abschlusspräsentation am 8. September im Museum für Moderne in Allenstein. Diese war im Programm der Europäischen Tage des kulturellen Erbes unter dem Titel „Regional Eye“ angekündigt. Entsprechend groß war das Interesse der regionalen Medien an der Sicht der Jugendlichen auf die Region und ihren Arbeiten zum Thema „Heimat“. Die Videogruppe hatte einen etwa zehnminütigen Film gedreht, die Fotografen stellten ihre Bilder als Diashow auf Monitoren vor und die Reporter zeigten die einprägsamsten Zitate aus ihren Interviews als Poster. Insgesamt ein sehr beeindruckender Blick von außen auf den aktuellen Alltag im Nordosten Polens. Piotr Świtalski, der Pressechef der Vertretung der EU-Kommission in Polen, die das Treffen finanziell unterstützte, war begeistert: „Es ist immens, was die QQVon Partner zu Partner: Seit Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. demLARES: 20.12.1954 gibt es die Patenschaft der Stadt Remscheid zum polnischen Kreis Sensburg (Mrągowo). Der 2014 neu gewählte Landrat des Kreises Antoni Karaś hatte in Remscheid angefragt, ob Interesse an einer Überführung dieser Patenschaft in eine beidseitige Partnerschaft besteht. Im Juni gab der Rat der Stadt Remscheid grünes Licht für die Idee, die Unterzeichnung des Partnerschaftsvertrags, der nach Aussage von Karaś „sämtliche Bereiche von Kultur über Politik und Sport bis zur Wirtschaft umfasst“, erfolgte im Rahmen des „Tags der Vereine“ in Remscheid am 16. August. Die beiden Städte verknüpfe ein starkes Band, so Antoni Karaś: „Im Februar 1945 wurden in Sensburg drei Züge bereitgestellt, mit denen 1.500 Einwohner des Kreises nach Remscheid transportiert wurden.“ Nicht von ungefähr hat die Kreisgemeinschaft Sensburg ihre Postadresse im Sensburger Zimmer in der Stadtverwaltung Remscheid. Doch Antoni Karaś sieht auch die andere Perspektive in der damaligen schweren Zeit: „Wir haben gelitten, aber sie auch. 1945 wurde bei einem englischen Luftangriff die Stadt quasi komplett zerstört.“ Die ersten Begegnungen der frisch gebackenen Partner verliefen in einer sehr positiven Atmosphäre, und so lebendig soll das nach dem Willen beider Seiten auch in Zukunft bleiben. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Robert Butkiewicz (links) vor einer Plakatwand Im Gespräch mit einem weiteren Teilnehmer Foto: Uwe Hahnkamp jungen Menschen in der kurzen Zeit auf die Beine gestellt haben. Sehr interessant waren auch die Arbeitsprozesse, die ich im Blog im Internet verfolgt habe.“ Auch wenn die „Erwartungen sogar übertroffen wurden“ (Antonius Artner) und „sieben Tage für ein solches Programm sehr lang sind“ (Sofia Daniley- ka), fiel den Teilnehmern der Abschied schwer. Sofia Danileyka formulierte es so: „Ich will nichts hören von „letzter Tag hier“. Ich vermisse sie alle schon jetzt. Sie sind toll.“ – und bewies damit, dass der Ostsee-Jugend-Dialog auch auf persönlicher Ebene ein Erfolg war. Uwe Hahnkamp LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Uwe Hahnkamp LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Schlesienśląsk Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 38/1224 Nr. Wochenblatt.pl 9 Tarnowitz: Ausstellung zu Friederike und Friedrich Wilhelm von Reden eröffnet Ihr Platz auf der Erde LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. setzte neue Schächte und Hütten in Man nannte sie die Mutter des Von Reden schuf Betrieb, baute Brücken und moderne Hirschberger Tals, er wurde gelefür seine Frau den Hüttenöfen, rationalisierte die Arbeit gentlich als Vater der oberschleund führte sogar als Erster den Koks ersten und größten Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie wLandschaftspark jakikolwiek im sposób zabronione. ein. Er war übrigens in eine Familie mit sischen Industrie LARES: bezeichnet. Das reichen Bergbautraditionen hineingeboMuseum in Tarnowitz widmet nun Hirschberger Tal. ist strengstens LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ren worden. Sountersagt. waren sein Onkel Klaus seit vergangenem Donnerstag FrieFriedrich und sein Cousin Friedrich Otto Burchard Bergmänner. Von Redens derike und Friedrich Wilhelm von Verdienst war u.a. die Installierung einer Reden eine Ausstellung. D ie Meriten der Beiden für Schlesien sind kaum zu überschätzen. Zwei starke Persönlichkeiten, begabte Manager und überaus einträchtig in der Ehe. So sollen Friederike und Friedrich gewesen sein. So gab es dort, der damaligen Mode entsprechend, auch eine gotische Abteiruine und einen Druidenkreis. In der Höhle wurden Sitzbänke in Stein gehauen, auf dass der Sitzende von dort die Schneekoppe betrachten konnte. Auf dem Parkhügel wurde eine Teestube in Form eines griechischen Tempels errichtet, die Friedrich seiner Frau zum zweiten Jahrestag ihrer Vermählung schenkte. Dampfpumpe (angetrieben mit einer Newcomen-Dampfmaschine) für die Streckenentwässerung in der Blei- und Silbergrube in Tarnowitz-Friedrichshütte. Oberschlesien verdankt ihm eine wirtschaftliche Belebung, die auf die Entwicklung der Industrie zurückzuführen war. Die Ausstellung zeigt das Lebenswerk der von Redens und charakterisiert das gegenseitige Verhältnis der Eheleute. Eine wichtige Rolle im Leben der Redens spielte der Wohnsitz in Buchwald, und so zeigt die Ausstellung auch Entwurfszeichnungen des Schlosses und der Pavillons, die in dem von Reden angelegten englischen Garten lagen. Organisiert wurde die Ausstellung vom Haus der Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit, dem Museum in Tarnowitz, dem Konsulat der Bundesrepublik Deutschland in Oppeln und dem Deutschen Kulturforum Östliches Europa. Anna Durecka LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Ein harmonisches Paar „Meine Freundin“, so soll Friedrich Wilhelm von Reden seine 22 Jahre jüngere Frau angeredet haben. Zum ersten Mal traf sich das Paar in England. Friedrich spielte damals mit der dreijährigen Friederike. Die zweite Begegnung kam etliche Jahre später in Berlin zustande. Die Beiden waren auf einem Ball bei einem Minister. Friedrike soll ihren zukünftigen Ehemann weniger mit ihrer Schönheit und ihrem Faschingskleid einer Blumenverkäuferin begeistert haben, als vielmehr mit brillanter Gesprächsführung. Schon damals, als Teenager, verachtete Friederike Konven- Während der Eröffnung der Ausstellung im Tarnowitzer Museum Foto: Facebook/Museum in Tarnowitz Beeindruckendes Lebenswerk sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek Wenn sie nicht mit dem Park und demVervielfältigung Arrangieren des Gartens beschäfLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche ist strengstens untersagt. tigt waren, dachten sie an Schlesien. tionen und stellte stets zu viele Fragen. Sie führte ein Tagebuch, in dem sie sich mehr als mit Mädchenkram mit Ideen der Französischen Revolution sowie mit Pflanzen und Mineralien beschäftigte. Ihre hervorragende Ausbildung verdankte sie ihrem Vater, der sie mit einem Kreis von Gouvernanten umgeben hatte. Mit ihm konnte sie über alles sprechen, was ihr lieb und teuer war – auch über Botanik, Gartendesign, Literatur und Philosophie. Friedrich, obwohl er viel älter und kränklich war, liebte sie über alles, das geht zumindest aus ihrem Tagebuch hervor. Es war also keine Vernunftehe. 1802 wurde sie Herrin auf Buchwald (Bukowiec), das zu ihrem „Ort auf der Erde“ wurde, wie sie schrieb. Hier schuf von Reden für seine Frau den ersten und größten Landschaftspark im Hirschberger Tal. Die beiden Eheleute komponierten den Park gemeinsam, und dieser wurde bald zum Vorbild für andere Landbesitzer. Friederike ließ eine Schule bauen, unterstützte die Armen, gab Englischunterricht für Kinder der örtlichen Aristokratie. Unterdessen holte Friedrich, ein Spezialist für Hütten- und Bergwerke, eine erste bergbauliche Dampfmaschine aus England nach Oberschlesien, investierte in geologische Untersuchungen, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Kamień Śląski: Spotkania towarzyszące Seminarium Himmelwitz: Vierte Fußballschule eröffnet Rozmowy duże i małe Schon bald eine neuesposób Fußballliga? LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek zabronione. Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej Die Verbindung Sprache und FußLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. zaprasza w ramach Seminarium Śląball ist zu einem Erfolgsprojekt skiego, które odbędzie się w Kamiegeworden. Anfragen zeigen, dass niu Śląskim od 23 do 25 września, demnächst weitere Deutsche Fußna dwa towarzyszące spotkania ballschulen in Oberschlesien entwieczorne. stehen werden. LARES: Niniejszy materiał służy wyłączniemdo czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. vergangenen Sonnabend wurde A in Himmelwitz (Jemielnica) eine LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Vervielfältigung ist strengstens untersagt. weitere Deutsche FußballschuleJegliche für die 23 września odbędzie się spotkanie z arcybiskupem Alfonsem Nossolem i ojcem Maciejem Ziębą pt. „Wartości chrześcijańskie w XXI wieku”. Ojciec Maciej Zięba to dominikanin, doktor, teolog, filozof, publicysta, w latach 1998–2006 prowincjał Polskiej Prowincji Dominikanów. Spotkanie odbędzie się w ramach cyklu „Rozmowy o Polsce i Niemczech”. Drugie ze spotkań będzie miało charakter dyskusji wokół publikacji: „Rozmowy na 10-lecie Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych”. Dyskusja rozpocznie się 24 września o godz. 19.00. Publikacja jest żywą, subiektywną, emocjonalną podróżą przez wspomnienia, doświadczenia, refleksje 17 rozmówców, którzy udzielili w publikacji wywiadu. Wśród rozmówców znaleźli się m.in.: dr Chri- stoph Bergner, były pełnomocnik rządu RFN ds. mniejszości narodowych, dr Jerzy Szteliga, były poseł na Sejm RP, współtwórca zapisów ustawy, prof. dr hab. Grzegorz Janusz, kierownik Zakładu Praw Człowieka z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Witold Liszkowski, wójt gminy Puńsk, zamieszkanej przez liczną mniejszość litewską, czy Łukasz Grzędzicki, prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Szczegółowy program Seminarium Śląskiego dostępny jest na www.haus.pl. adur Kinder eröffnet. Der Trainer der Kindergruppe Bambini (fünf bis acht Jahre) Artur Leder zeigte sich von dem Ansturm in Himmelwitz überwältigt: „Wir sind in beiden Altersgruppen voll besetzt und haben zudem eine Reservegruppe von zehn Kindern. Das Interesse der Kinder hat unsere kühnsten Erwartungen übertroffen. Aus organisatorischen Gründen eröffnen wir vorerst nur zwei Gruppen, wir werden uns aber bestimmt weiter entwickeln.“ Der Vorsitzende der SKGD in der Woiwodschaft Oppeln, Rafał Bartek, stellte fest: „In der Strategie der Woiwodschaft Oppeln steht geschrieben, dass die Deutsche Minderheit eine star- Teilnehmer der Deutschen Fußballschule in Himmelwitz mit den beiden Trainern Grzegorz Sapa (rechts hinten) und Artur Leder Foto: Johannes Rasim ke Seite der Woiwodschaft ist. Aber was „Die bisherigen Schulen in Chronstau dieses Potential genutzt werden könnte. Wir dachten am Anfang, dass es Schwierigkeiten geben wird bei deutschsprachigen Trainern. Es hat sich aber herausgestellt, dass diese Region ein großes Potential hat, und es melden sich mehr Trainer, als wir beschäftigen können.“ witz sehe ich die große Begeisterung bei den Kindern: Ich bin mir sicher, dass wir schon bald eine eigene Fußballliga aufstellen können“, sagte bei seiner Ansprache der Sejmabgeordnete Ryszard Galla. Johannes Rasim kannw man daraus machen? sposób Es fehlt an zabronione. (Chrząstowice), Kroschnitz (Krośnica) LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie jakikolwiek Umsetzungsideen und Umsetzungspo- und Malapane (Ozimek) haben gezeigt, tential. Gerade solche Initiativen dass die Kinder gerne diese Idee aufLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung istwie strengstens untersagt. die Deutsche Fußballschule zeigen, wie nehmen. Und auch hier in Himmel- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Zakrzów: Warsztaty dla członków kół DFK Pomyśleć o przyszłości LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. udało się zrobić, a także jakie mieckiego. Członkowie DFK sugerowali W Zakrzowie odbyły się wMaterialien miniony czego nie LARES: Diese sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wyzwania stojące przed mniejszorównież, żeby przy organizowaniu wyweekend kolejne warsztaty z cyklu ścią są nadal aktualne – mówi Lucjan cieczek dla mniejszości niemieckiej bra„Zadbaj o swoją przyszłość”, orga- Dzumla, dyrektor DWPN. Członkowie ne były pod uwagę nowe cele. W końcu nizowane dla członków kół DFK. DFK mieli podczas warsztatów również rozmawialiśmy też o tym, jak zachęcić aby porozmawiać o problemach do działania w kołach osoby w średnim Takie warsztaty odbywać się będą okazję, gnębiących koła. A te są od lat właściwie wieku, których bardzo brakuje – mówi w całej Polsce. Organizatorem cyklu takie same: niewystarczające zaangażo- Lucjan Dzumla. Dyrektor chwalił zaanLARES: Niniejszy służy wyłącznie do uczestników czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wanie materiał młodych i migracja zarobkowa. gażowanie w prace warsztajest Dom Współpracy Polsko-NieRozmawiano również o kulturalnych towe. – Strategia rozwoju MN to nie jest mieckiej. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. P odczas warsztatów w Zakrzowie kilkunastu uczestników z różnych części Opolszczyzny dyskutowało i analizowało „Strategię rozwoju mniejszości niemieckiej na lata 2010–2015”. – Dokument ten traci de facto ważność w tym roku. Stwierdziliśmy, że warto porozmawiać o tym, na ile postanowienia strategii zostały wcielone w życie, elitach mniejszości niemieckiej, a właściwie ich braku, a także o trudnościach w dotarciu przez członków kół DFK do elit politycznych mniejszości. Uczestnicy warsztatów dużo czasu poświęcili również na omawianie pomysłów projektowych. – Pomysły te dotyczyły przede wszystkim oferty kulturalnej i jej rozszerzenia np. poprzez prezentację współczesnego kina nie- dokument, z którym członkowie DFK mają na co dzień do czynienia. Mimo to obserwowałem duże zaangażowanie uczestników, krytyczne i aktywne podejście do zadania. Wypracowane przez uczestników całego cyklu warsztatów wnioski znajdą się w końcowym raporcie, który zostanie również opublikowany. Anna Durecka Uczestnicy warsztatów dużo czasu poświęcili również na omawianie pomysłów projektowych. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Foto: DWPN LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Schlesienśląsk Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 10LARES: Wochenblatt.pl 18. – 24. September 2015 Raszowa: DFK świętuje 25-lecie Aktywni od ćwierćwiecza TERMINE LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQ LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Prudnik: W ramach Europejskich Dni Dziedzictwa Muzeum Ziemi Prudnickiej zaprasza 23 września na prelekcję Janusza Stolarczyka pt. „Przesiedlenia ludności na Górnym Śląsku w 1945 roku. Geneza i zarys ogólny”. Początek o godz. 18.00 w Arsenale, wstęp wolny. W ciągu 25 lat członkowie DFK Raszowa zbudowali sobie wizerunek ludzi aktywnych i gotowych do pomocy. Udało im się zdobyć zaufanie nie tylQQHirschberg/Agnetendorf: Im LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ko mieszkańców wsi, ale również Gerhart-Hauptmann-Haus wird am 19. September die Ausstellung pobliskich LARES: Diese „Moderne Materialien sindmiejscowości. lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Graphiken“ aus der Sammlung von Jan Hałuszka eröffnet. Gezeigt werden vor allem Bilder und Graphiken deutscher und westeuropäischer Künstler. Beginn ist um 14:00 Uhr. – Wszystko zaczęło się jesienią 1989 roku, kiedy mój mąż, Józef Mientus, założył koło DFK w Raszowej. To, co się wtedy działo, pamiętam bardzo dobrze, bo to była dla nas taka mała rewolucja. Przez nasz dom przewinęła się cała masa ludzi, ponieważ właśnie wtedy w naszej sieni rozdawaliśmy legitymacje członkowskie – opowiada Jadwiga Mientus, 87-letnia członkini koła i z uśmiechem dodaje: – Jeszcze nigdy pieczenie kołacza nie sprawiało mi tyle radości jak wtedy, bo piekliśmy go na nasze Heimattreffen. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQBytom: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu zaprasza 17 września na wyLARES: Diese sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. kład pt. „Co nad rzeką straszyło?”.Materialien Topielce, utopki, rusałki, wiły, płaczki czy świetliki to tylko niektóre demony wodne, które straszyły nad rzekami, jeziorami i stawami. Początek o godz. 17.00, wstęp wolny. Wspomnienia noszone w sercu Członkowie DFK Raszowa podczas jednej ze wspólnych wycieczek. QQKattowitz: ImLARES: Museum derNiniejszy KatCzłonkom DFK w służy Raszowejwyłącznie niepomateriał do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. towitzer Geschichte wird ab dem 19. trzebne są fotografie, by przypomnieć robi najwięcej rozmaitych akcji w całej September die Ausstellung sobie, jak wyglądały pierwsze festyny czy gminie. Swoją untersagt. aktywnością wyróżnia LARES: Diese „BellmerMaterialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens spotkania zorganizowane dla nich i posię już od kilku lat. zostałych mieszkańców. Elżbieta Czech, która w tutejszym kole działa od początku, jest dzisiaj osobą starszą i schorowaną, ale ciągle wraca wspomnieniami do tego, co było kiedyś: – Od kiedy pamiętam, wszystkie nasze spotkania były odskocznią od codzienności i tak jest do dzisiaj. Pamiętam pierwszy Familienfest na boisku, Bauernverband i traktory, które otrzymaliśmy, ale najbardziej utkwiły mi w pamięci wieczory, jak wspólnie siadaliśmy do stołu i po prostu dyskutowaliśmy. Najstarsi członkowie nie ukrywają, że czasami było bardzo trudno i musieli się borykać z różnymi kłopotami. Nie zawsze wszyscy mieszkańcy byli pozytywnie nastawieni do ich narodowości, do tego, co robią i w jaki sposób prezentują swoją kulturę. – Wiele razy musiałam się tłumaczyć z tego, kim jestem, nie raz byłam z tego powodu prześladowana, ale nigdy nie wstydziłam się tego, że jestem Niemką i należę do mniejszości niemieckiej. To przekonanie przekazałam moim dzieciom i wnukom, a największym moim marzeniem jest, by oni przekazywali to dalej. Aby nasza tradycja nie zginęła, by zawsze o nas pamiętano – mówi Jadwiga Mientus. Pomysł goni pomysł... Od lat DFK organizuje festyny rodzinne, jarmarki świąteczne, spotkania autorskie między innymi z Ingeborg Odelgą, Heleną Buchner i Anną Myszyńską. Przez ostatnie pół roku zorganizowano około 10 dużych przedsięwzięć. Poza tym przy kole działa grupa teatralna Hotzenplotz, zespół taneczny Wal-Nak, a w bibliotece można znaleźć niemiecką literaturę. Nie bez znaczenia jest także fakt, że tutejszy DFK współpracuje z radą sołecką, zespołem szkolno-przedszkolnym, a także parafią. Msze w języku niemieckim oraz liczne nabożeństwa są w Raszowej wpisane na stałe. Największą popularnością wśród mieszkańców cieszą się zajęcia manualne, takie jak adwentowe czy wielkanocne warsztaty – plecenie koszyków, wykonywanie ozdób czy przygotowywanie pierników. – Uwielbiam chodzić na takie warsztaty. Nie dość, że na takich spotkaniach możemy porozmawiać, to jeszcze się rozwijamy. Muzyka niemiecka puszczana w tle dodaje nam jeszcze więcej pozytywnej energii – mówi Ewa Lis. W październiku DFK w Raszowej będzie razem z mieszkańcami świętować 25. rocznicę urodzin. Oby przez kolejne lata raszowscy Niemcy nie stracili swojej werwy i nadal byli aktywni. Dagmara Mientus Źródło: Wikipedia LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Visat“ gezeigt. Sie zeigt die Werke des berühmten Kattowitzer Künstler Hans Bellmer aus der Phase seiner künstlerischen Kooperation mit dem Verleger George Visat. Das Programm der Begleitveranstaltungen gibt es auf www.mhk. katowice.pl LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Mniejszość z Raszowej podczas rejsu po Odrze. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wspiera DFK praktycznie przyJegliche każdej na drugiego człowieka Barbara Mientus. QQZielona Góra: Od 9 września do 18 października w Muzeum Ziemi Lubuskiej można oglądać wystawę pt. „Portrety zielonogórzan”, prezentującą unikatowe wizerunki mieszkańców przedwojennego Grünberga, pochodzące z zielonogórskiego Heimatmuseum. Najstarsze z obrazów sięgają pierwszej połowy XIX wieku. Autorem kilku z nich jest zielonogórski malarz Carl Friedrich Seiffert. Fotos: DFK Raszowa nowej inicjatywie. Młodzi chętnie się dołączają do organizowania różnych wydarzeń. – Mnie się bardzo podoba to, co robią członkowie DFK. My tych wszystkich starych niemieckich tradycji nie znamy, a oni je nam pokazują. Potem my przekażemy to dalej – mówi Joanna Konieczna z BJDM Raszowa. Nieraz, jadąc rano do pracy, spotykam panią Basię w trasie, jak mknie swoim czerwonym samochodem, załatwiając dla swojego koła kolejne sprawy. Wart podkreślenia jest fakt, iż koło ma dobry kontakt z dziećmi i młodzieżą. Dzieci chętnie spędzają popołudnia w budynku DFK, gdzie pani Basia wymyśla im kolejne zabawy. Młodzież koła utworzyła natomiast grupę BJDM i również często organizuje niemieckie imprezy dla swoich członków, jak i dla młodzieży ościennych miejscowości. Franz Dylla, przewodniczący gminnego TSKN w Tarnowie Opolskim, z przekonaniem mówi, iż DFK w Raszowej LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Jak ich widzą inni? – Koło DFK Raszowa wyróżnia się na tle innych kół szczególną aktywnością swoich członków – mówi Beata Czech Młodzi wspierają z Tarnowa Opolskiego. – Głównym Działające w Raszowej koło Związ- motorem wszystkich przedsięwzięć ku Młodzieży Mniejszości Niemieckiej jest zawsze uśmiechnięta i otwarta QQOpole: Biblioteka Austriacka zaprasza 24 września w ramach NiemiecLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. kojęzycznego Dyskusyjnego Klubu KsiążLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Breslau: Deutsch-polnischer Tandemsprachkurs Von einander lernen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Acht Personen aus Polen und sieben aus Deutschland haben vom 3. bis LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 13. September an einem deutsch-polnischen Tandemsprachkurs teilgenommen. Die Deutsche Sozial-Kulturelle Gesellschaft (DSKG) hat den Kurs erneut mit der Aktion West-Ost veranstaltet. Die Gruppe war toll, alleczytania. verstanden sich LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ki na spotkanie z książką „Schweiz auf Anhieb sehr gut. Wimmelbuch. Reise über Berg und Tal” „Die Gruppe ist logischer Weise in zwei kleinere Gruppen unterteilt: die einen lernen Deutsch mit Karolina Moroz, die in Kreisau arbeitet und die anderen lernen Deutsch mit der Lehrerin für Erwachsenenbildung Bernadeta Szyszka. Frau Szyszka unterichtet auch Deutsch in der DSKG“, erzählt Bogna Piter, Veranstalterin des Projekts. Nach den Unterrichtseinheiten mit den Lehrern fand der Tandemteil des Kurses statt. Jeden Tag wurden die Partner untereinander gemischt, damit jeder mit jedem Kontakt hatte. „Auf diese Weise lernen sich alle kennen, integrieren sich untereinander. Jeden Tag haben wir ein anderes Thema des Tages zum Beispiel Hobby, Gesundheit, der Mensch usw.“, berichtet die Veranstalterin. Die Teilnehmer sind zwischen 19 und 26 Jahre alt. „Die Gruppe ist toll, alle verstehen sich sehr gut, haben schon gefragt, wann der Kurs im nächsten Jahr stattfindet LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQBreslau: Das Edith-Stein-Haus in und wollen sich an einer Mailingliste Andrei Peter. Początek o godz. 9.00. Breslau veranstaltet am 23. September ein Treffen mit dem Künstler Wojciech Stamma, einem in Deutschland lebenden Schriftsteller und Performer. Beginn ist um 19:00 Uhr. Der Eintritt ist frei. beteiligen“, sagt Bogna Piter. Neben dem Unterricht hatte die DSKG ein breites Begleitprogramm im Angebot. „Wir hatten einen Vortrag zum Thema Reise durch die Schwäbisch Alb, einen gemeinsamen deutschpolnischen Liederabend, wir haben den Sky-Tower zusammen bestiegen und gegenseitig unsere kulinarischen Traditionen kennengelernt“, zählt die Veranstalterin auf. Die Teilnehmer des Kurses konnten auch an einer zweisprachigen Stadtführung teilnehmen und haben gemeinsam den Zobtenberg (Ślęża) bestiegen. Sie waren auch bei LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Die Teilnehmer des Tandemsprachkurses bei der LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung istStadtbesichtigung strengstens untersagt. QQGliwice: W ramach Europejskich Steffi Wróbel, einer Zeitzeugin und man sofort begeistert wie zum Beispiel Dni Dziedzictwa gliwickie stowarzyszenie „Pamięć” zaprasza 20 września na pieszą wycieczkę szlakiem dziedzictwa Żydów gliwickich. Uczestnicy odwiedzą m.in. gliwickie zabytkowe cmentarze żydowskie. Start: godz. 10.30, Rynek, fontanna Neptuna. adur Foto: DSKG Vertreterin der ersten Generation der deutschen Minderheit, zu Besuch. In ihren Tandemgruppen haben die Jugendlichen auch einige Breslauer Museen besichtigt, sind nach Schweidnitz und Kreisau gefahren. Und wie fanden die Deutschen die polnische Sprache? „Von manchen Wörtern und Wendungen war „naleśniki“, also Pfannkuchen oder der Klassiker: „Chrząszcz brzmi w trzcinie“, sagt Bogna Piter. Das Projekt wurde aus den Mitteln der Stiftung für die Entwicklung Schlesiens und des Deutsch-Polnischen Jugendwerks mitfinanziert. Anna Durecka LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Schlesienśląsk Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblatt.pl untersagt.11 38/1224 Nr. TSKN: Mniejszość organizuje we wrześniu wycieczki dla seniorów Oppelner LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Nachrichten LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQOpolskie w Kolonii: 9 września Ponad 1300 seniorów z prawie wszystkich kół DFK na Opolszczyźnie weźmie Chwile radości i wzruszenia we wrześniu udział w jednodniowych wycieczkach do Nysy i Łambinowic, organizowanych przez Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim. W niektórych kołach są jeszcze wolne miejsca dla chętnych. P w Wydziale Promocji Handlu i Inwestycji Konsulatu Generalnego RP w Kolonii odbyło się spotkanie poświęcone promocji gospodarczej województwa opolskiego, które zgromadziło wielu przedstawicieli biznesu Nadrenii Północnej-Westfalii. Szczegółową prezentację dotyczącą gospodarki Opolszczyzny, jej walorów gospodarczych, inwestycyjnych i kulturalnych oraz możliwości kooperacji z instytucjami, przedsiębiorcami i inwestorami z Niemiec przedstawił dyrektor OCRG Roland Wrzeciono. W promocji gospodarczej w Kolonii uczestniczyli również przedstawiciele urzędów miast z Nysy, Olesna, Ujazdu i Prudnika. Po części merytorycznej goście mieli okazję odwiedzić stoiska promocyjne przygotowane przez poszczególne instytucje i urzędy, jak i spróbować tradycyjnego śląskiego jedzenia. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien Jednodniowe sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wycieczki dla seniorów o raz kolejny TSKN zaprasza seniorów na jesienne zwiedzanie Opolszczyzny. Tym razem w programie wycieczki jest zwiedzanie Nysy i terenu byłego obozu jenieckiego w Łambinowicach. – Na wycieczkę danego dnia zazwyczaj udają się dwie grupy, jedna zaczyna zwiedzanie w Nysie, druga w Łambinowicach, a potem się wymieniają. W Nysie seniorzy oglądają katedrę i Twierdzę Nyską wraz z podziemiami, a w Łambinowicach teren byłego obozu wraz z cmentarzem – informuje Joanna Hassa, rzeczniczka prasowa TSKN. Do tej pory odbyło się już 25 wycieczek. Jedną z opiekunek grup jest Magdalena Prochota. – Te wycieczki to strzał w dziesiątkę. Uczestnikom bardzo się podoba. Myślę, że szczególnie ważne jest dla nich to, że mimo czasem problemów ze zdrowiem mogą wyjść z domu, spotkać się z innymi i przy okazji zobaczyć kawałek Opolszczyzny – mówi. Szczególne wrażenie na uczestnikach sprawia teren byłego obozu w Łambinowicach. Wielu z nich łączą z tym miejsce osobiste wspomnienia. – Ostatnio w wycieczce brały udział dwie panie, których ojcowie, oficerowie, byli przetrzymywani w obozie w Łambinowicach. Pod koniec oprowadzania mówiły, że są bardzo wdzięczne organizatorom za możliwość obejrzenia tego miejsca i mówiły, że dowiedziały się wielu rzeczy, o których nie miały pojęcia – wspomina Magdalena Prochota. Opiekunka podkreśla, że podczas zwiedzania obozu uczestnicy często reagują wzruszeniem, a nawet walczą ze łzami. – Widać, że dla wielu pobyt tutaj to jest bardzo ważna sprawa. Jednodniowe wycieczki dla seniorów są finansowane przez Fundację Rozwoju Śląska oraz Wspierania Inicjatyw Lokalnych. Uczestnicy muszą wpłacić tylko są finansowane przez Fundację Rozwoju Śląska oraz Wspierania Inicjatyw Lokalnych. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 30 złotych. Kto chciałby jeszcze wziąć udział w wycieczce, powinien się zgłosić do gminnego przewodniczącego TSKN. W wielu gminach na chętnych czekają jeszcze wolne miejsca. Wycieczki będą się odbywały do 25 września. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQAusstellung in Carlsruhe: Im evangelischen Pfarrhaus in Carlsruhe SKGD: Minderheit macht im September LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. ist strengstens untersagt. W programie wycieczki jest m.in. zwiedzanieJegliche terenu byłego obozuVervielfältigung jenieckiego w Łambinowicach i tamtejszego (Pokój) konnte man am Wochenende eine Seniorenausflüge – Augenblicke der M ehr als 1.300 Senioren aus fast allen DFK-Gruppen der Region Oppeln nehmen im September an eintägigen Ausflügen nach Neisse und Lamsdorf teil. Veranstalter ist die Oppelner Sozial-Kulturelle Gesellschaft der Deutschen. Einige der DFK haben für Interessierte noch Plätze frei. Ein weiteres Mal hat die SKGD Senioren zu herbstlichen Besichtigungsfahrten in der Region Oppeln eingeladen. Auf dem Ausflugsprogramm stehen diesmal Neisse und das ehemalige Kriegsgefangenenlager Lamsdorf. „Einen Ausflug machen am jeweiligen Tag normalerweise zwei Gruppen, die eine beginnt ihre Tour in Neisse, die andere in Lamsdorf, dann wechseln sie sich ab. In Neisse sehen die Senioren die Kathedrale und die Festung mit Gewölbe und in Lamsdorf das ehemalige Lagergelände mit Friedhof “, teilte die SKGD-Sprecherin Joanna Hassa mit. Bis jetzt haben bereits 25 Ausflugsfahrten stattgefunden. Gruppenbetreuerin Magdalena Prochota: „Diese Ausflüge sind ein Volltreffer. Den Teilnehmer gefällt es sehr gut. Ich denke, es ist für sie besonders wichtig, dass sie trotz gelegentlicher Gesundheitsprobleme aus dem Haus kommen, sich mit anderen treffen und dabei ein Stück ihres Oppelner Landes kennenlernen.“ Besonders beeindruckt sind die Teilnehmer vom ehemaligen Lager in Lamsdorf. Viele von ihnen verbinden mit dem Ort auch persönliche Erinnerungen. „Neulich waren beim Ausflug zwei Frauen dabei, deren Väter, die beide Offiziere waren, in Lamsdorf gefangen gehalten wurden. Am Ende der Führung zeigten sie sich sehr dankbar gegenüber den Organisatoren für die Möglichkeit, diesen Ort zu sehen. Beide Foto: Magdalena Prochota haben hierbei ihren Aussagen nach vieles über das Lager erfahren, von denen sie keine Vorstellung hatten“, berichtete Magdalena Prochota. Wie die Betreuerin unterstrich, reagieren Teilnehmer beim Besichtigen des Lagers oft mit Ergriffenheit und kämpfen sogar gegen die Tränen an: „Man sieht, dass für viele der Aufenthalt hier eine sehr wichtige Angelegenheit ist.“ Die eintägigen Seniorenausflüge werden von der Stiftung für die Entwicklung Schlesiens und Förderung lokaler Initiativen finanziert. Die Teilnehmer müssen nur jeweils 30 Złoty dazu zuzahlen. Wer noch an einem Ausflug teilnehmen möchte, melde sich bitte bei seinem SKGD-Gemeindevorsitzenden. In vielen Gemeinden stehen Interessierten noch freie Plätze zur Verfügung. Die Ausflüge werden noch bis zum 25. September fortgesetzt. Anna Durecka Foto: www.gminapokoj.pl muzeum. Freude und Ergriffenheit LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Ausstellung zur Entstehung des Dorfes unter dem Titel „Zurück im Reich der Württemberger“ besichtigen. Die Ausstellung besteht aus zwei Teilen. Der erste zeigt Schicksale von bedeutenden Frauen aus der Carlsruher Geschichte, die Ehefrauen, Mütter, Töchter und Schwestern der Herzöge waren. Der zweite Teil wurde von einem Oktagon inspiriert. Das Oktagon war ein urbanes Projekt, das für Carlsruhe von Carl Christian Erdmann von Würtemberg-Oles ausgedacht wurde. Es wurde nicht vollkommen realisiert. Trotzdem besteht die Ausstellung aus acht thematischen Bereichen. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Breslau: Nicht nur Folklore QQDarmowauntersagt. publikacja o Głucho- Wymysoü – bis ans Lebensende! łazach: Urząd Miejski w Głuchołazach zaprasza do odbioru bezpłatnych egzemplarzy publikacji dotyczącej dziedzictwa i historii Jesenika i Głuchołaz. Książka pt. „Dziedzictwo księstwa nyskiego i wspólna historia w Jeseniku i Głuchołazach” dostępna jest w Centrum Informacji Turystycznej w Głuchołazach przy pl. Basztowym 4a. Publikacja zawiera nie tylko wiele historycznych fotografii, ale i historię księstwa, historię górnictwa złota, rozwoju turystyki oraz informacje dotyczące Wieży Bramy Górnej i dzieje wójtostwa. sind sie gemeinsam mit Oberschlesiern Das Ethnographische Museum in zu schwerer Arbeit gezwungen wor- zabronione. materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób Breslau zeigt eine LARES: AusstellungNiniejszy über den“, so Tymoteusz Król, ein junger eine Volksgruppe, die sichMaterialien nicht unWilmesauer, der die Sprache,ist Kultur LARES: Diese sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung strengstens untersagt. und Geschichte seiner Vorfahren pflegt. terkriegen ließ. Sie heißt „WymysOft musste er von seinen Mitschülern oü“ – bis ans Lebensende! Vom 12. hören, er - der „Schwab“ - spräche September bis 19. November werwieder in dieser komischen Mundart. „Man weiß nicht, was sich beleidigender den wilmesaurische Trachten präanfühlt, dass wir beschimpft werden sentiert, über Sitten und Bräuche oderw unsere Muttersprache sposób als Mund- zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie jakikolwiek und vor allem die wilmesaurische QQNeisser beim Schützenfest: Der art bezeichnet wird“, so Król, der als Sprache informiert. Schützenverein aus Neisse hat letzte Wissenschaftler für Ethnographie an LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wilmesau liegt unweit von Bielitz-Biala, an der Grenze zwischen Schlesien und Kleinpolen. Dort tragen nur noch wenige Frauen die wilmesaurische Tracht. Foto: mnwr.art.pl der Universität Posen arbeitet. Die Wilmesauer wurden in ihrer Geschichte von Nazis, Kommunisten und ihren polnischen Nachbarn verfolgt. Und auch wenn heute die Sprache und Kultur der Wilmesauer nicht mehr verkannt wird, wirklich anerkannt ist die Volksgruppe nicht. Vielleicht trägt die Ausstellung im Breslauer Ethnographischen Museum zu Aufklärung bei. Klaudia Kandzia Woche am Europäischen Historischen Foto: www.nysa.eu W ahrscheinlich sind Wilmesauer Nachkommen flämischer, deutscher und schottischer Siedler, die im 13. Jahrhundert den Osten kolonisierten. Bis heute sprechen etwa 100 Einwohner von Wilmesau (Wymysoü, Wilamowice) noch ihre aus dem Niederdeutschen stammende Sprache. „1945 haben die Polen unsre Sprache, Tracht und Kultur verboten. 60 Männer und zwei Frauen wurden ins Lager nach den Nachbarn, arbeiteten bei Polen LARES: Niniejszy materiał służygeschickt. wyłącznie do czytania. w jakikolwiek sposób zabronione. Russland, ins Uralgebirge, und warteten. Sie wartetenPowielanie bis sie 1956 Viele Familien wurden aus ihren Häu- ihre Häuser zurückbekamen. JugendliLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. sern vertrieben, aber sie gingen nicht che wurden in Lager nach Wadowice, nach Deutschland. Sie wohnten bei Oświęcim und Jaworzno geschickt. Dort Tydzień w DFK Schützenfest in Peine bei Hannover teilgenommen. Die Neisser hatten dort einen Stand aufgebaut, wo sie über Neisse und Umgebung informiert haben. Mitgebracht haben sie auch Süßigkeiten von der Firma „Cukry Nyskie“. Natürlich haben die Vereinsmitglieder auch an verschiedenen Schützenwettbewerben teilgenommen und zahlreiche Erfolge erzielt. Davon zeugen die viele Medaillien, die die Neisser mit nach Hause brachten. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie doNeapol, czytania. w jakikolwiek chciałyby uzyskać więcej informacji, Watykan, Pompeje,Powielanie Bari, Monte do piątku w godz. 16–20 podsposób nr. tel. 605 zabronione. mogą się zgłosić do przewodniczącego Sant Angelo, Loreto itd. W Rzymie bę- 033 617, hasło: Włochy. LARES: Diese Materialien sind zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. gminnego lub lediglich na www.staresiolkowice. dzie okazja do zwiedzenia grobu Jana Kurs sobotni W kołach DFK rusza w najbliższych dniach lub tygodniach kolejny semestr niemieckich kursów sobotnich. W Siołkowicach Starych dzieci będą się uczyć w sali konferencyjnej DFK, w budynku biblioteki. Spotkania będą się odbywać w sobotnie przedpołudnie. Dokładna godzina zostanie jeszcze ustalona z rodzicami kursantów. Kurs rozpocznie się 3 października, liczba miejsc jest ograniczona do 15 osób. Osoby, które pl i wypełnić formularz kontaktowy. Z mniejszością do Włoch Zarząd gminny TSKN w Leśnicy organizuje pielgrzymkę do Włoch. Wyjazd zaplanowano na 29 września, powrót na 6 października. Podczas pielgrzymki jej uczestnicy odwiedzą m.in. Padwę, Orvieto, Cascia z sanktuarium św. Rity, Pawła II. Program jest niezwykle bogaty, jednak cena 1989 złotych nie obejmuje cen biletów komunikacji miejskiej, biletów wstępu do zwiedzanych obiektów, rejsu na Capri, opłat za przewodników miejscowych (całość łącznie ok. 50 euro). Zgłoszenia w domu spotkań przy ul. Powstańców Śl. 1 w Leśnicy u p. Marii Czeczor, tel. 77 46 15 397, od wtorku Oktoberfesty Najbliższy Oktoberfest już 19 września organizuje w sali gimnastycznej w Mechnicy DFK Kamionka. Święto piwa obchodzone będzie też 26 września przez DFK w Choruli, 3 października w Straduni, 4 października w Rzymkowicach, 10 października w DFK Leśnica, 17 października w Miedzianej. adur adur Oppelner Nachrichten LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. war eine Zeitung, die von 1895 bis 1935 im Oppelner Land erschien. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum RAtgeberPorady Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 12LARES: Wochenblatt.pl 18. – 24. September 2015 Porady: Wypadek przy pracy w Niemczech Zasady wypłaty chorobowego LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Jeśli w Niemczech wypadek lub choroba danego pracownika związane są z wykonywaną działalnością zawodową, to przy wypłacie przysługujących pracownikowi świadczeń obowiązują inne uregulowania niż LARES: Niniejszy służy do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. w przypadku chorób nie mających związkumateriał z wykonywaną pracą.wyłącznie Zastosowanie ma tutajDiese ustawowe ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych LARES: Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wypadków. Komu przysługuje prawo do tych świadczeń? W razie choroby czy wypadku nie mających związku z wykonywaną LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. pracą dni choroby zaliczane są na poczet LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 6-tygodniowego okresu związanego z danym zachorowaniem. Jednak w razie wypadku przy pracy dotyczyć to będzie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wszystkich dni choroby, LARES: Diese Materialien które sind wystąpiły lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. w ciągu ostatnich 6 miesięcy w związku z danym zdarzeniem. kazuje się, że aby choroba lub wypadek zostały odpowiednio zakwalifikowane, muszą zostać spełnione pewne warunki. Należy do nich między innymi członkostwo w ustawowym ubezpieczeniu od następstw nieszczęśliwych wypadków, które jest obligatoryjne i musi zostać zagwarantowane przez pracodawcę. Poza tym wypadek musi mieć związek z objętym ubezpieczeniem zakresem obowiązków pracownika. Wyjątek stanowią wypadki, które zdarzyły się w drodze do lub z miejsca pracy. Pracownik nie zostanie objęty ochroną ubezpieczeniową, jeśli w momencie zajścia zdarzenia znajdował się pod wpływem środków odurzających (jak np. narkotyków czy alkoholu). Aby zatem dane zdarzenie zostało uznane za wypadek przy pracy, muszą zostać spełnione następujące warunki: wypadek nie był spowodowany z winy pracownika, zostały zachowane wszelkie środki ochrony przed wypadkiem przy pracy, przyczyną zdarzenia nie była bójka, w której brała udział poszkodowana osoba, nie doszło do niedopełnienia obowiązków przez pracownika, poszkodowana osoba nie była pod wpływem środków odurzających. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. pracę. Wypłacane w tym czasie wynaLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. grodzenie wyliczane jest, jako średnia pensja z ostatnich 3 miesięcy. Do takiej pensji nie są oczywiście wliczane dodatki w postaci nadgodzin czy dofinansowania kosztów dojazdów do pracy. Inaczej wygląda to choćby w przypadku dodatków za pracę w weekendy, gdyż są one uwzględniane przy wyliczaniu wynagrodzenia chorobowego. W przypadku choroby czy wypadku nie mających związku z wykonywaną pracą, dni choroby zaliczane są na poczet 6-tygodniowego okresu związanego z danym zachorowaniem. Jednak w razie wypadku przy pracy dotyczyć to będzie Rys. Andrzej Sznejweis O wszystkich dni choroby, które wystąpiły sionych kosztów (jak np. dojazdy na za- ne oraz na ubezpieczenie na wypadek LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie jakikolwiek sposób bezrobocia. w ciągu ostatnich 6 miesięcy w związku biegiw lecznicze). Wypadek przy pracy zabronione. z danym zdarzeniem. W przeciwnym musi zostać zgłoszony w branżowym LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung istprzez strengstens untersagt. Przywrócenie zdolności do pracy razie 6-tygodniowy okres wypłaty cho- zakładzie ubezpieczeń zarówno Wynagrodzenie chorobowe a wypadek przy pracy Tak samo jak w przypadku innych schorzeń i wypadków, okres wypłacania wynagrodzenia chorobowego przez pracodawcę wynosi 6 tygodni. W tym czasie pracownik wynagradzany jest tak, jak gdyby nie doszło do wypadku, a on normalnie wykonywałby swoją S robowego przez pracodawcę jest liczony pracodawcę, jak i lekarza ubezpieczenia od nowa. wypadkowego (zgodnie z par. 193 ust. 1 księgi VII kodeksu prawa socjalnego). Wypłata świadczeń z kasy wypadkowej Pracownik zobowiązany jest poddać Tak jak w przypadku pozostałych się leczeniu przez wyznaczonego przez zachorowań, kasa chorych przejmuje zakład ubezpieczeń lekarza. Możliwość wypłatę zasiłku chorobowego po upły- swobodnego wyboru lekarza prowadząwie 6 tygodni. Jeśli chodzi jednak cego jest tutaj ograniczona. o wypadek przy pracy, otrzymuje ona refundację wypłacanego zasiłku właśnie Zasiłek z tytułu wypadku przy pracy z kasy wypadkowej (zgodnie z księgą (niem. Verletztengeld) VII niemieckiego kodeksu prawa soPo upływie 6 tygodni kasa chorych cjalnego). Składki na ubezpieczenie w imieniu kasy wypadkowej dokonuje od następstw nieszczęśliwych wypad- wypłaty tzw. zasiłku z tytułu wypadku ków oraz do branżowego zakładu ubez- przy pracy, którego wysokość równa pieczeń (niem. Berufsgenossenschaft) jest zasiłkowi chorobowemu po 6-tyodprowadzane są obligatoryjnie przez godniowej chorobie. Wysokość obu pracodawcę. Pracownik może rów- to 80% wynagrodzenia brutto, odpronież otrzymać z branżowego zakładu wadzane są od nich również składki ubezpieczeń zwrot dodatkowo ponie- pracownika na ubezpieczenie emerytal- Wszystkie podejmowane działania mają na celu przywrócenie zdolności do pracy. Może do nich należeć również przekwalifikowanie pracownika. Prawo do zasiłku z tytułu wypadku przy pracy upływa po 78 tygodniach od momentu wystąpienia niezdolności do pracy. Jeśli po upływie tego okresu w dalszym ciągu występuje zmniejszenie zdolności do pracy zarobkowej o co najmniej 20%, branżowa kasa ubezpieczeń wypłaca tzw. rentę wypadkową (niem. Verletztenrente). LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ind ein Unfall oder eine Erkrankung berufsbedingt, gelten bei der Auszahlung der einem Arbeitnehmer zukommenden Leistungen andere Regelungen als bei Erkrankungen, die in keinem Zusammenhang zu der ausgeübten Tätigkeit stehen. Hier kommt die gesetzliche Unfallversicherung zur Anwendung. Damit aber eine Erkrankung oder ein Unfall entsprechend qualifiziert werden, müssen bestimmte Voraussetzungen erfüllt sein. Hierzu gehört auch die Mitgliedschaft in einer gesetzlichen Unfallversicherung – diese ist obligatorisch und vom Arbeitgeber zu garantieren. Zudem muss der Unfall mit dem unter die Versicherung fallenden Aufgabenbereich des Arbeitnehmers zusammenhängen. Davon ausgenommen sind Unfälle, die sich unterwegs zum oder vom Arbeitsplatz ereignet haben. Der Arbeitnehmer genießt keinen Versicherungsschutz, wenn er zum Zeitpunkt des Ereignisses unter dem Einfluss von Rauschmitteln wie Drogen oder Alkohol stand. Mehr zu dem Thema lesen Sie in der nächsten Ausgabe des Wochenblattes. Rubryka jest tworzona przez LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Krzysztofa Świerca oraz firmę Smuda Consulting. Zachęcamy również do odwiedzenia LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. strony www.intertax24.com oraz www.smuda-consulting.com. Gospodarka: BASF i Gazprom sfinalizują porozumienie Celem – wzrost zysków LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Planowane na koniec ubiegłego roku, a warte miliardy euro porozumienie gę zasługuje fakt, że BASF i Gazprom wymianę aktywów już kilmiędzy chemicznym koncernem z Ludwigshafen BASF a rosyjskim gigan- uzgodniły ka lat temu, ale pod koniec ubiegłego tem gazowym Gazprom przesunęło się w czasie i ostatecznie zostanie roku transakcję trzeba było tymczasowo wstrzymać. Zdaniem kierowniczrealizowane w najbliższych miesiącach. materiał służy wyłącznie LARES: Niniejszy do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. twa niemieckiego koncernu głównym W informacji powodem była niesprzyjająca sytuacja LARES: Diese Materialien Według sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. polityczna na granicy ukraińsko-roniemieckiego koncernu syjskiej. do wymiany aktywów Zgoda KE pomiędzy oboma Obecnie jednak, pomimo wciąż przedsiębiorstwami trwającego „kryzysu ukraińskiego”, ma dojść najpóźniej pojawiły się odpowiednio sprzyjające LARES: Niniejszy materiał do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. okoliczności, które pozwalają na to, aby w grudniu służy wyłącznie transakcja, o której mowa, przebiegała roku. zum Lesen LARES: Diese Materialien bieżącego sind lediglich bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. już zgodnie z planem, a zatem dokładnie edług informacji niemieckiego koncernu do wymiany aktywów pomiędzy oboma przedsiębiorstwami ma dojść najpóźniej w grudniu bieżącego roku. Okazało się także, że spółka córka koncernu BASF, Wintershall Nordzee – działająca w obszarze poszukiwań i wydobycia ropy i gazu ziemnego – odda Gazpromowi 50-procentową część udziałów, a w zamian za to rosyjskie przedsiębiorstwo zwiększy udziały w wydobyciu gazu ziemnego na Syberii. Słuszna taktyka W tym miejscu jednak rodzą się pytania – czy taka taktyka jest skuteczna i przyniesie firmie wymierne zyski oraz czy dzisiaj robienie interesów z Rosjanami jest bezpieczne. Odpowiedzieć na to pytanie można jednym słowem: tak. Okazuje się bowiem, że w minionym roku firma z Ludwigshafen dzięki współpracy z rosyjskim koncernem zwiększyła dodatkowo swoje obroty do ponad 12 miliardów euro! Na uwa- tak, jak uzgodniono w grudniu 2013 roku, ale... z uwzględnieniem wstecznych warunków, konkretnie z 1 kwietnia 2013 roku. Warto też dodać, że zgodę na realizację porozumienia pomiędzy niemieckim BASF-em i rosyjskim Gazpromem w grudniu 2013 roku wydała Komisja Europejska. Johann Engel Siedziba firmy BASF w Ludwigshafen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Foto: Gewetz/Wikipedia LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblatt.pl untersagt.13 38/1224 Nr. WirtschaftGospodarka Schlesische Wirtschaftsschau LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie doSchoeller czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. werden. Allibert ist ein Unternehmen mit über 50-jähriger Tradition. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Die Investition ist die drittgrößte, die die Sonderwirtschaftszone Kattowitz (KSSE) im ersten Halbjahr 2015 für sich gewinnen konnte. Größer sind nur eine Fabrik von NGK Ceramics Polen in Dombrowa und ein Produktionsbetrieb von Mubea Automotive Poland in Ujest (Ujazd) in der Woiwodschaft Oppeln. In Beuthen-Bobrek ist der Mineralwolle-Betrieb „Petralana“ eröffnet worden. Dieser sei der Stadtverwaltung zufolge der Anfang für eine wirtschaftliche Belebung der Stadt und des Stadtteils, in der er sich befindet: „Ich kann Ihnen versichern, dass unsere Betriebsstätte noch vor Ende dieses Jahres ihre volle Produktionskapazität erreichen wird“, sagte der Petralana-Sprecher Sebastian Chachołek. Zurzeit sind etwa 150 Mitarbeiter in der Fabrik tätig, rechnet man aber die anderen verbundenen Sektoren hinzu, so kommt man auf insgesamt 200 Beschäftigte, wobei das Führungs- und Managementpersonal bereits voll besetzt ist. Der Betrieb garantiert übrigens zu 80 Prozent Arbeitsplätze für Schweißer, Schlosser, Dreher, Fräser, Elektriker sowie Operateure des Schachtofens und der Fertigungsstraße. Die angepeilte Produktionsleistung soll bei 41.000 Tonnen Mineralwolle pro Jahr liegen. Die Fabrik will sich auf die Herstellung von sogenannter Felsmineralwolle spezi- Foto: Monisiolek/Wikipedia LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 200 Jobs LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche strengstens untersagt. In Wisła hat man schöne Ausblicke nicht Materialien nur im Frühling und im Sommer AllesVervielfältigung deutet darauf hin, dass die Welt nicht ausist der Kohle aussteigt – sicher ein Grund zur Freude für Bergleute. Foto: Marek Ślusarczyk/wikipedia Die Welt bleibt bei der Kohle „Dass die Welt aus der Kohle aussteigt, stimmt nicht“, machte vergangene Woche bei der Internationalen Bergbau-, Energie- und Hüttenindustriemesse Kattowitz 2015 der Vorstandschef der Bergmännischen Industrie- und Handelskammer (GIPH) Janusz Olszowski deutlich. Er begrüßte die aktuelle Entwicklung, wonach die Kohle trotz schwächelnder Konjunktur im polnischen Bergbau nun wieder zu Ehren kommt. Dies zeige sich unter anderem daran, dass im vorigen Jahr weltweit mehr als acht Milliar- den Tonnen Kohle gefördert worden seien, davon entfielen 130 Millionen Tonnen Steinkohle auf Polen. Fraglich ist allerdings, ob die Aussage gänzlich berechtigt in einer Zeit ist, in der vor allem die verkauften Kohlenmengen für eine gute Konjunktur in der Branche entscheidend sind. alisieren, die im Allgemeinbau sowie bei unbelüfteten und belüfteten Außenfassaden, Garagensystemen, Flachdächern, Fußboden- sowie Industriesystemen verwendet wird. wert dabei: 30 Prozent der dänischen Wohnungen sind bereits verkauft und es ist auch an weiteren Kaufinteressierten kein Mangel. Besonders gefragt sind Appartements am Südhang der Bukowa Góra, von wo sich ein wunderschöner Blick auf Wisła und den Widderberg (Barania Góra) sowie auf den überwiegenden Teil der Schlesischen Beskiden erstreckt. Als zusätzliche Vorteile ihrer Appartements sehen die Dänen die grünen Zwischenterrassen, die modernen und vollkommen sicheren Kinderspielplätze und das Monitoringsystem. Krzysztof Świerc LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Dänen in Wisła Die Kristensen Group aus Dänemark LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. baut derzeit neue Exklusivwohnungen Schoeller Allibert in der KSSE Mindestens 75 Arbeitsplätze will die Firma Schoeller Allibert an ihrem neuen Standort in Hindenburg schaffen. Der Hersteller von Kunststoff-Mehrwegverpackungen will dort ab Juni 2016 tätig in Wisła (Woiwodschaft Schlesien). Die Wohnungsfläche beträgt jeweils zwischen 35 und 133 Quadratmeter, die Preise liegen zwischen 280.000 und 1,5 Millionen Złoty (das bauliche Innenraumprojekt inbegriffen). Bemerkens- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Gospodarka: Województwo opolskie doczekało się drugiej betonowej drogi Cementownie się cieszą LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Między Izbickiem a Otmicami zakończono sind budowę 1,5-kilometrowego LARES: Diese Materialien lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. odcinka drogi (6 metrów szerokości) z betonu, który kosztował 3,4 miliona złotych. Surowiec do realizacji tego przedsięwzięcia dostarczyła Cementownia Górażdże, a wykonawcą została firma Mobruk z Niecowa (województwo małopolskie). T o druga droga betonowa wykonana przez powiat strzelecki i druga w województwie opolskim, ale pionierem w tym względzie była gmina Ujazd. – Decydując się na budowę odcinka drogi między Izbickiem a Otmicami, przede wszystkim mieliśmy na uwadze to, żeby droga ta była trwała i odporna na różnego rodzaju zniszczenia, bo jest nią wywożony kamień z wyrobiska w Kamieniu Śląskim, którego transport niekoniecznie sprzyja nawierzchniom drogowym – powiedział Józef Swaczyna, starosta strzelecki i kandydat mniejszości niemieckiej do Senatu w zbliżających się wyborach parlamentarnych. Każdy, kto chce i będzie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. budować w najbliższych drogi w regionie LARES: Diese Materialien latach sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. opolskim, powinien wykonywać je z betonu. od nawierzchni z asfaltu, ale dzięki temu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. niższe będą koszty jego utrzymania, bez poważniejszego uszczerbku powiTak prezentuje się 1,5-kilometrowy odcinek betonowej drogi między Izbickiem a Otmicami. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nien przetrwać najbliższe dwie, trzy Foto: Katarzyna Urban dekady! – podkreślił Józef Swaczyna. Z kolei prezes Cementowni Górażdże Andrzej Balcerek zwrócił uwagę na to, Drożej, ale ekonomiczniej że każdy, kto chce i będzie budować Wspomniany odcinek drogi koszto- w najbliższych latach drogi w regiował 3,4 miliona złotych, a zatem jego nie opolskim, powinien wykonywać je wykonanie okazało się nieco droższe z betonu. Między innymi z tego powo- du, że Opolszczyzna ma go na miejscu niu z asfaltową, także jazda po niej jest bardzo dużo, podobnie jak kruszywa zdecydowanie bardziej komfortowa. na podbudowę. Z tego też powodu władze kraju podjęły decyzję, że w najbliższych kilku latach Więcej takich dróg w Polsce zostanie wybudowanych około Warto podkreślić, że oprócz większej 800–900 kilometrów dróg ekspresowych trwałości drogi betonowej w porówna- i autostrad z betonu. Cementownie już się z tego planu cieszą, a prezesi tych przedsiębiorstw zacierają ręce. To jednak na razie jest jedynie melodia przyszłości, bo dzisiaj fakty są takie, że sprzedaż betonu na potrzeby budowy i reperacji dróg jest w Polsce śladowa. Krzysztof Świerc LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Werbung / Reklama WOCHENBLATT.pl Sportl., wanderfr. Naturbursche 60+, groß, charmant, charakterstark, gesund, in Wrocław geboren. Heiße Peter, bin Pensionist mit Häuschen, Hund und PKW. Suche liebev., sportl., wanderfr., und attrakt. Frau für eine gemeins. Zukunft im schönen Oberallgäu. Nur ernstgemeinte Zuschriften bitte mit Foto. Melden Sie sich bei der Redaktion des Wochenblattes unter Chiffre 8216. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenOferujemy: bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. http://www.facebook.com/wochenblattpl 7489 8216 Zapraszamy do prenumeraty WOCHENBLATT.pl 46-070 Osiny LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ul. Opolska 3a 77 400 98 01, 607 312 555 Informacja: 77 4 546 556 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Najłatwiej zamówić nasz tygodnik w urzędach pocztowych i bezpośrednio w redakcji 8219 Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8114 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 14LARES: Wochenblatt.pl SportSport 18. – 24. September 2015 Bundesliga: Czwarta seria spotkań Beniaminki w roli głównej LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. komplet zwycięstw, a Hannover poniósł odważniej i w 2. min doliczonego czasu Do dużej niespodzianki doszło w mi400. porażkę w historii swoich wystę- gry po akcji Pizarro Ujah wyprowadził nionej serii spotkań w Leverkusen, pów w BL i czeka na pierwszą wygraną team znad Wezery na prowadzenie. Hofgdzie czwarty zespół minionego w tych rozgrywkach. fenheim z miejsca rzuciło się do ataku materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. i zostało skarcone, bo w 93. min Jusezonu BundesligiLARES: Bayer 04Niniejszy uległ Co się dzieje z BMG i VfB? nuzovic strzelił 3. gola dla Werderu, beniaminkowi z Darmstadt 0-1! LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche strengstens untersagt. ZVervielfältigung kolei Borussia M’gladbachist w miktórego wygrana stała się faktem, tak Dobrze zaprezentował się też drunionej serii przegrała u siebie z HSV jak to, że TSG pozostaje w sezonie bez Hamburg 0-3, ponosząc 4. porażkę zwycięstwa, a z Bremen wygrało w BL gi z tegorocznych nowicjuszy – FC w rozgrywkach, i to z zespołem, który tylko 1 z 10 ostatnich meczów. Ingolstadt, który przed własną puw minionym sezonie dopiero w barażach Zasłużone, drugie w tym sezonie zwyblicznością urwał punkty wicemiuratował się przed degradacją do 2.BL. cięstwo odniosło też Schalke 04, które strzowi Niemiec – VfL Wolfsburg, Tym razem jednak ekipa znad Łaby wygrało u siebie z Mainz 2-1. Dla gości wyraźnie dominowała nadsposób rywalem, zabronione. do siatki trafił Malli w 42. min, a dla LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek bezbramkowo remisując. a klasą dla siebie był Lasogga, strzelec miejscowych Matip w 37. i Huntelaar Foto: Thomas24Stuttgart/Wikipedia dwóch bramek – w 11. i 44. min. w 61. min gry. untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung istTrzestrengstens „Aptekarze” do potyczki z Darmstadt podeszli pewni wygranej, od pierwszych minut spotkania spychając rywala do głębokiej defensywy. Jednak przez zbyt dużą pewność siebie w poczynaniach miejscowych widać było brak koncentracji, przez co w sytuacjach podbramkowych pudłowali okrutnie. Goście – przeciwnie, imponowali skupieniem, a do tego wykorzystali jedną z nielicznych okazji do zdobycia gola, kiedy to już w 8. min po dośrodkowaniu Rauscha, Sulu strzałem głową zdobył, jak się okazało, gola na wagę pierwszego zwycięstwa SVD w bieżącym sezonie i w Bundeslidze od rozgrywek 1981/82! Pierwszy raz też w historii występów w niemieckiej ekstraklasie Darmstadt nie przegrało żadnego z 4 pierwszych spotkań w sezonie. Zadowolony może być również drugi z nowicjuszy – FC Ingolstadt, który konfrontował się ze srebrnymi medalistami minionych rozgrywek – VfL Wolfsburg. Do przerwy „audiki” dorównywały rywalom, ale po przerwie inicjatywę przejęły „wilki”, które raziły jednak nieskutecznością i w efekcie oba teamy podzieliły się punktami. A „volkswageny” pozostały przy tym niepokonane w rozgrywkach i w historii potyczek z FCI. ciego gola dorzucił w 52. min N. Müller i pierwsze zwycięstwo HSV nad BMG od 16.02.2013 roku stało się faktem. Podobnie jak M’gladbach bez punktów w tym sezonie BL pozostaje VfB Stuttgart, który uległ w Berlinie Hercie 1-2. W 14. min Haraguchi wyprowadził stołeczny team na prowadzenie, a w 36. min Sunjić wyrównał i VfB ruszyło do szturmu. Cóż jednak z tego, skoro dokładniejsi byli gospodarze, a konkretnie Lustemberger, który tuż przed przerwą zdobył, jak się okazało, zwycięską bramkę dla Herthy, która ze Stuttgartem jest niepokonana od 13.09.2013 r. Imponująco w tej serii zaprezentował się Eintracht Frankfurt, który zdemolował u siebie niepokonane dotąd 1.FC Köln (notowało najlepszy start do sezonu od 19 lat) 6-2, a formą błysnął A. Meier, który w pierwszym występie po 5-miesięcznej przerwie spowodowanej kontuzją zdobył 3 bramki. Krzysztof Świerc Dokumentacja kolejki M’gladbach – Hamburg 0-3 (0-2) München – Augsburg 2-1 (0-1) Leverkusen – Darmstadt 0-1 (0-1) Hannover – Dortmund 2-4 (1-2) Berlin – Stuttgart 2-1 (2-1) Ingolstadt – Wolfsburg 0-0 Frankfurt – Köln 6-2 (4-1) Hoffenheim – Bremen 1-3 (0-1) Schalke 04 – Mainz 05 2-1 (1-1) LARES: Niniejszy służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Trener SVmateriał Darmstadt 96 Dirk Schuster po wygranej jego podopiecznych w Leverkusen nazwał się najszczęśliwszym człowiekiem na Ziemi. Pewnie przesadził, ale bez wątpienia zwycięstwo to sprawiło mu wiele radości. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Komplet oczek do swojego konta do- Podobnie jak pisał też lider tabeli Borussia Dortmund, M’gladbach bez która pokonała na wyjeździe Hannover 4-2. Nie oznacza to jednak, że zainkapunktów w tym sowała komplet oczek bez problemów. sezonie BL pozostaje Od 18. min, po trafieniu Sobiecha, Tabela VfB Stuttgart. Dolnosaksończycy objęli bowiem pro1.Dortmund..............4.........12.......... 15-3 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wadzenie i z każdą kolejną minutą pre- 2.München................4.........12.......... 12-2 zentowali się korzystniej. Zwrot nastąpił LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 6-2 3.Wolfsburg..............4...........8............ w 35. bereitgestellt. min, kiedy po faulu na Hofmankiedy, bo mimo że przez 80% (!) meczu był przy piłce, oddając na bramkę rywali 27 strzałów przy 4 rywali, to wygrał rzutem na taśmę. Goście bowiem dobrze i szczęśliwie się bronili, a do tego w 43. min Esswein wyprowadził ich na prowadzenie, które udawało im się utrzymywać aż do 77. min. Wtedy to Lewandowski wyrównał, a monachijczycy z jeszcze większą zaciekłością atakowali. Dzięki temu w 90. min po bardzo wątpliwym faulu na Coście arbiter podyktował rzut karny dla FCB, którego na gola zamienił Thomas Müller – i Bayern pierwszy raz wygrał 4 pierwsze mecze sezonu, od kiedy jego trenerem jest Pep Guardiola, a FCA pozostaje bez wygranej. nie w „szesnastce” H96 Aubameyang z rzutu karnego wyrównał, a na minutę przed przerwą bombą z 15 m Mkhitaryan wyprowadził gości na prowadzenie. Nie był to jednak koniec kłopotów przyjezdnych, bo 8 min po przerwie i kiksie Hummelsa ponownie Sobiech (ur. w Rudzie Śląskiej) wpisał się na listę strzelców i było 2-2. Decydujące uderzenie zadała jednak lepsza w tym meczu Borussia – w 67. min po zagraniu Gintera defensor miejscowych Felipe wepchnął piłkę do własnej siatki, a na 5 min przed końcem spotkania Aubameyang z rzutu karnego (za zagranie ręką pod własną bramką Felipe) ustalił wynik meczu na 4-2. BVB ma zatem na koncie 4.Frankfurt................4...........7.......... 12-6 5. Schalke 04..............4...........7............ 6-5 6.Bremen..................4...........7............ 6-6 7.Hertha BSC.............4...........7............ 5-5 8.Köln.......................4...........7............ 8-9 9.Ingolstadt..............4...........7............ 2-4 10. Mainz 05................4...........6............ 6-4 11. Darmstadt..............4...........6............ 4-3 12.Hamburg................4...........6............ 7-9 13.Leverkusen.............4...........6............ 3-5 14.Augsburg...............4...........1............ 2-5 15.Hoffenheim............4...........1............ 3-7 16.Hannover...............4...........1.......... 4-10 17. Stuttgart................4...........0.......... 5-12 18. M’gladbach............4...........0.......... 2-11 „Wejście smoka” Pizarro LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie wnajkrócej jakikolwiek sposób Tak można określić co- zabronione. meback Claudio Pizarro do Werderu, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung istw 82. strengstens untersagt. choć wbiegł na murawę dopiero Wygrane faworytów Nie zawiódł natomiast mistrz Niemiec Bayern München, który w derbach Bawarii pokonał FC Augsburg 2-1, ale napracował się na to zwycięstwo jak mało min gry. Było to jednak przysłowiowe „wejście smoka”, bo do tego momentu bremeńczycy remisowali w Hoffenheim 1-1, ale tkwili w głębokiej defensywie, marząc o wywiezieniu z Sinsheim 1 pkt. Zwrot nastąpił z chwilą pojawienia się na murawie popularnego „Pizzy”. Od tego momentu Werder zaczął grać LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 2. Bundesliga: Szósta seria spotkań Bochum zatrzymane LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. oraz Ya Konana w 30. i 66. min. Tym LARES: DiesewMaterialien sindstracił lediglich Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Lider tabeli VfL Bochum minionej serii spotkań pierwszezum punkty samym „monachijskie lwy” pozostają w bieżącym sezonie, remisując na wyjeździe z rewelacją rozgrywek SV Sandhausen 1-1. Zwyciężył natomiast wicelider stawki – SC Freiburg, który w szlagierze kolejki pokonał na wyjeździe 1.FC Kaiserslautern 2-0. odopieczni Gertjana Verbeecka do Sandhausen przybyli z serią 5 zwycięstw z rzędu, przekonani, że odniosą kolejne. Kiedy zaś w 2. min gry po faulu golkipera miejscowych Knallera na Terrodde arbiter podyktował rzut karny dla VfL, którego na gola zamienił Bastians, wydawało się, że Bochum odniesienie łatwe i wysokie zwycięstwo. Tym bardziej że od tego momentu dominacja ekipy z Zagłębia Ruhry wrosła, a w 24. min powinno być 2-0, ale strzał Haberera instynktownie obronił bramkarz SVS Knaller. Potknięcie przodownika tabeli wykorzystał wicelider SC Freiburg, który w najciekawszym meczu tej serii pokonał na wyjeździe 1.FC Kaiserslautern 2-0. Do przerwy utrzymywał się bezbramkowy remis, bo goście koncentrowali się na destrukcji, a miejscowi starali się atakować, ale czynili to wyjątkowo „niezgrabnie”. Fakt ten dostrzegli freiburczycy, którzy po zmianie stron zdecydowanie natarli, co przekuli w zdobycie dwóch goli. W 72. min na prowadzenie wyprowadził Szwarcwaldczyków Abrashi, a kwadrans później Petersen Celny strzał z rzutu karnego Andrew Wootena zapewniło teamowi z Sandhausen remis w konfrontacji z liderem tabeli. podwyższył na 2-0, zapewniając swojej drużynie 3. zwycięstwo z rzędu. z Arminią. Miejscowi byli w tym meczu SC Freiburg stroną atakującą, ale czynili to nieudolw najciekawszym Przebudzenie RBL nie, przez co goście bez trudu rozbijameczu tej serii pokonał Przebudził się największy zdaniem li te ataki, a jak nadarzała się okazja, ekspertów faworyt rozgrywek 2.BL, kąsali beniaminka groźnymi kontrami 1.FC Kaiserslautern 2-0. RB Leipzig. Duma Saksonii po dwóch i po jednym z takich wypadów (w 21. meczach bez zwycięstwa, w których wymin) Leipertz trafił w poprzeczkę bramwalczyła tylko punkt, w minionej serii ki gospodarzy. Pomimo straty dwóch przed własną publicznością pokonała zapewniły trafienia Sabitzera w 18. min punktów 1.FC Heidenheim ma powotegorocznego spadkowicza z Bundesligi i Forsberga w 28. min po bezpośrednim dy do zadowolenia, bo od 4 ligowych SC Paderborn 2-0, odnosząc pierwsze trafieniu z rzutu wolnego. Westfalczycy spotkań nie zaznało porażki, a Arminia domowe zwycięstwo w rozgrywkach. z kolei zapisali na swoim koncie 4. po- pozostaje w rozgrywkach bez domowej Dodajmy – zasłużone, bo podopieczni rażkę z rzędu i w historii spotkań z Le- wygranej. Ralfa Rangnicka dominowali na mura- ipzig pozostają bez zwycięstwa. Pierwsze zwycięstwo w rozgrywkach wie przez cały mecz i na dobrą sprawę Dwa punkty stracił natomiast trzeci odniosła natomiast Fortuna Düsseldorf, powinni byli wygrać wyżej. Najważ- przed tą serią 1.FC Heidenheim, który która rozbiła u siebie TSV 1860 Münniejsze jednak są trzy punkty, a te RBL bezbramkowo zremisował w Bielefeld chen 3-0 po trafieniach Babou w 9. min Dokumentacja kolejki Kaiserslautern – Freiburg 0-2 (0-0) RB Leipzig – Paderborn 2-0 (2-0) Sandhausen – Bochum 1-1 (1-1) Karlsruhe – 1.FC Union 0-3 (0-1) Bielefeld – Heidenheim 0-0 Düsseldorf – TSV 1860 M. 3-0 (2-0) Fürth – Nürnberg 3-2 (1-1) FSV Frankfurt – Braunschweig 0-3 (0-1) St. Pauli – Duisburg 2-0 (0-0) LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Foto: Northside/Wikipedia P bez wygranej w bieżącym sezonie. Krzysztof Świerc Tabela LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 1.Bochum.................6.........16.......... 11-3 2.Freiburg.................6.........15.......... LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 16-8 Wooten zdecydował O tego momentu miejscowi zaczęli dorównywać rywalom i coraz częściej zagrażać ich bramce. W efekcie na 120 sek. przed przerwą po faulu na Koseckim sędzia podyktował jedenastkę dla Sandhausen, którą na wyrównującego gola zamienił Wooten. Jak się później okazało, ustalił w ten sposób wynik spotkania, bo pomimo że obie drużyny w drugiej odsłonie miały wiele okazji do przechylenia szali na swoją stronę, przede wszystkim zaś Bochum, to więcej bramek nie padło. Tym samym do 5 przedłużona została seria bez wygranej VfL z SV Sandhausen (2 porażki i 3 remisy). 3. St. Pauli..................6.........13............ 8-4 4.Leipzig...................6.........11............ 8-4 5.Heidenheim...........6.........11............ 7-4 6.Braunschweig........6.........10.......... 12-5 7.Sandhausen...........6...........8.......... 15-9 8.Fürth......................6...........8........ 10-11 9.Kaiserslautern........6...........8............ 7-8 10. 1.FC Union..............6...........7.......... 10-8 11. Bielefeld.................6...........7............ 4-5 12. Frankfurt................6...........7............ 4-6 13. Nürnberg...............6...........7........ 12-15 14. Karlsruhe...............6...........6.......... 5-13 15. Düsseldorf..............6...........4............ 6-7 16.Paderborn..............6...........3.......... 3-13 17.TSV 1860 M............6...........2............ 2-8 18. Duisburg................6...........2.......... 5-14 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblatt.pl untersagt.15 38/1224 Nr. SportSport Basketball-Europameisterschaft: Heimisches Parkett nützte nichts LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Deutschland in der Gruppenphase ausgeschieden LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Durchgang in hervorragendem Stil ins Der Heimvorteil konnte den Deutschen in der Gruppenphase der BasketSpiel zurück. Der 22-jährige Schröder, ball-Europameisterschaft der Männer in der Berliner Mercedes-Benz-Arena treffsicherster Schütze gegen Island (15 auch nicht helfen. Von den fünf Spielen, die das deutsche Nationalteam Punkte), die Türkei (24), Italien (29) und eben gegen Spanien (26), war aber dort innerhalb von sechs Tagen (5. bis 10. September) bestritt, konnten auch derjenige, der die Chancen seiner die Deutschen nurLARES: das Auftaktduell gegen Island gewinnen. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Mannschaft auf Spielverlängerung und ass im deutschen Team NBASpieler mit dem legendären (213 cm) 37-jährigen Dirk Nowitzki sowie Dennis Schröder und Tibor Pleiß mit theoretisch vorbei dabei waren, hat nicht ausgereicht, um sich für die Pokalphase zu qualifizieren. Dabei hätte ja sogar ein vierter Platz in der Sechsergruppe ein Weiterkommen Mannschaft unter ihrem US-amerikagarantiert. nischen Trainer Chris Flemingatam (seit Dezember 2014) ist dort jedoch nicht Es begann mit einem Sieg angekommen. Begonnen hatte es mit Ursprünglich waren die Meisterschaf- einem 71:65 Erfolg gegen Island. Die ten des Kontinents in der Ukraine ge- Zwischenergebnisse nach dem zweiten plant, doch aufgrund der angespannten (41:26) und dritten (59:43) Spielviertel politischen Lage dort wurde der Mo- kündeten von einem problemlosen Erdus letztlich geändert. Vier Gruppen folg, doch in der letzten Spielzeit jagten wetteiferten zunächst miteinander in die Gegner dem Gastgeber etwas Angst Deutschland, Frankreich (Montpellier), ein, indem sie 22:12 gewannen. Die NieKroatien (Zagreb) und Lettland (Riga). derlage gegen Serbien (66:68) kam dann Anschließend startete die Pokalphase nicht mehr überraschend, dass sie aber (ab Achtelfinale), die seit vergangenem nahezu in allerletzter Spielsekunde kam, Samstag und bis zum 20. September war schon schmerzlich. Es folgte eine komplett beim Titelverteidiger Frank- Katastrophe gegen die Türkei mit einem reich, und zwar im Fußballstadion folgenschweren 11:31 zu Beginn. NachLille, ausgetragen wird. Die deutsche dem die zweite Spielzeit unentschieden Foto: Keith Allison/wikipedia Olympiasinddeutsche lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. D LARES: Diese Materialien Der Traum ist nun damit auf den Einzug in die Pokalphase nicht aufrechterhalten konnte. Der großartige Dribbler, der immer wieder spektakulär demonstrierte, wie man im Alleingang eine ganze gegnerische Mannschaft in den allerletzten Spielsekunden doch noch übers Ohr hauen kann, hatte sich selbst drei Freiwürfe erarbeitet, doch während die ersten beiden im spanischen Korb landeten, fand sich der entscheidende außerhalb davon. Damit ist der deutsche Olympia-Traum theoretisch vorbei, denn der direkte Einzug ist nur für den Sieger und einen Finalisten möglich und der indirekte für die Sieger der drei Qualifikationsturniere, an denen die Mannschaften mit der EM-Platzierung drei bis sechs teilnehmen dürfen. Der Deutsche Basketball Bund (DBB) hofft allerdings noch auf die Möglichkeit, eines der drei Turniere auszurichten. Als Gastgeber könnte man dann doch noch eine außerplanmäßige Platzkarte bekommen! Witold Wolak LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Dieses Mal konnte nicht einmal Dirk Nowitzki (blaues Trikot) den deutschen Basketballern helfen. (19:19) und die dritte minimal überlegen (13:10) ausgingen, konnte sogar der deutlich gewonnene vierte Durchgang (32:20) den summarischen Sachverhalt nicht mehr ausreichend ändern. Die Deutschen verloren das Spiel 75:80. Italiener schließlich den Ausgleichswurf, und zwar vier Sekunden vor dem Schlusspfiff. In der Verlängerung stand die Partie eine Minute vor dem Ende noch unentschieden (82:82), doch die letzten 60 Sekunden wurden vollends von den Italienern dominiert. Mit dem Messer an der Kehle traten die Schützlinge Flemings nun zu ihrer letzten Gruppen-Begegnung mit Spanien an. Hier jedoch gab es im dritten Viertel ein Tief und das Resultat lautete 48:60. Und doch fanden die Deutschen im letzten LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Dramatische Schlussphasen LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Hingegen spiegelt die 82:89-Niederlage gegen Italien den Spielverlauf nicht wider. Nach drei Spielzeiten lagen die Deutschen noch 59:54 in Führung, im letzten Spielviertel aber schafften die LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Siatkówka: rozpoczęła przygotowania do sezonu 2015/2016 LARES:Zaksa DieseKędzierzyn-Koźle Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Gotowi na ciężki sezon magający sezon i tylko wspólną ciężką W towarzystwie kibiców odbył się że do rozpoczęcia rozgrywek PlusLigi Pierwszy dwugodzinny na pewno uda nam się tego dokonać. pracą możemy coś istotnego osiągnąć, pierwszy trening siatkarzy kędzieZaksy oglądali LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie wtrening jakikolwiek sposób zabronione. ale po to tu jesteśmy – twierdzi Dominik rzyńsko-kozielskiej Zaksy, w którym Kibice optymistami Witczak, atakujący Zaksy. też jej kibice. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Oprócz braku wspomnianych repreudziałLARES: wzięło 8 zawodników: DomiTrochę zabawy zentantów swoich krajów na pierwszym nik Witczak, Krzysztof Rejno, Łukasz przedsezonowym treningu zabrakło Na uwagę zasługuje też fakt, że oprócz Wiśniewski, Grzegorz Bociek, Jurij także dwóch zawodników Młodej Zawagę przykłada do elementów, które ciężkiej pracy na pierwszych zajęciach na pierwszy rzut oka wydają się mało przed rozpoczęciem sezonu nie zabrakło Gladyr, Sławomir Stolc, Grzegorz ksy, trenujących z seniorami – Macieja Polańskiego i Korneliusza Banacha, istotne. Mowa o odbiciach górą i dołem, też odrobiny zabawy, m.in. noszenia Pająk i Kamil Semeniuk. Z zamiast nich na parkiecie pojawili się co wbrew pozorom nie jest takie proste na barana, które zostało nagrodzone LARES: Niniejszy służy wyłącznie do czytania. Powielanie wtejakikolwiek Michałmateriał Kozłowski i były zawodnik Zaksy i żeby rzeczy wykonywaćsposób na 100% zabronione. przez kibiców gromkimi brawami. – Patryk Czarnowski, który powiedział: – i na najwyższym poziomie, trzeba się To była kara dla przegranych w dyszle, LARES: Diese Materialien lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Dzięki sind przychylności władz klubu mogę bardzo skupić. Cały czas koncentrujemy gdzie graliśmy na jedno odbicie. Lubimy abrakło natomiast reprezentantów kadr narodowych: Rafała Buszka, Dawida Konarskiego, Pawła Zatorskiego, Sama Deroo (Belgia), Kevina Tilliego i Benjamina Toniuttiego (obaj Francja), którzy po zakończeniu trwającego w Japonii (8–23 września) Pucharu Świata dołączą do ekipy z Kędzierzyna-Koźla. – Z pierwszych zajęć jestem zadowolony, mimo że nie miałem jeszcze do dyspozycji wszystkich zawodników, ale z drugiej strony ich brak oznacza, że posiadamy siatkarzy na najwyższym poziomie, grających w reprezentacjach narodowych – powiedział trener Zaksy Ferdinando De Giorgi. – Po dołączeniu do nas zawodników, którzy przebywają jeszcze ze swoimi reprezentacjami na Pucharze Świata, będziemy szukali dobrej komunikacji w zespole. Jesteśmy jednak o to spokojni i przekonani o tym, teraz trenować z Zaksą, choć aktualnie nie mam podpisanego kontraktu z żadnym klubem. Chcę jednak być w formie i profesjonalnie przygotowywać się do chwili, w której podpiszę kontrakt, wierzę, że nastąpi to w najbliższym czasie. Warto dodać, że z trybun kędzierzyńskiej hali pierwszy dwugodzinny trening Zaksy oglądali jej kibice, którzy podobnie jak władze klubu wierzą, że z nowym składem oraz trenerem ich pupilom uda się w nadchodzących rozgrywkach sięgnąć po najwyższe trofea. – Patrząc na dokonane transfery, jesteśmy niepoprawnymi optymistami, tak jak chyba większość osób zgromadzonych w hali. Dlatego liczymy w tym sezonie Oby takim zaangażowaniem jak na pierwszym treningu siatkarze Zaksy wykazywali się w całym sezonie 2015/16. Foto: S. Kołakowska na medal, najlepiej złoty. Mamy fajny, odmłodzony skład, a w nim typowych „walczaków”, tylko nasz trener to na razie jedna wielka niewiadoma, ale myślę, że powiązanie jego doświadczenia z młodymi zawodnikami będzie bardzo pozytywne – zgodnie podkreślają kibice. się też na piłce, ale oprócz tego wykonujemy bardzo ciężką pracę bez piłki. Mowa o poruszaniu się czy wcześniejszym ustawianiu się przed odbiciem, bo są to niesamowicie ważne elementy. W nadchodzącym sezonie PlusLigi Zaksa, aby liczyć się w walce o medale, nie będzie mogła sobie pozwolić na porażki, bo zrezygnowano z fazy play-off, co z kolei oznacza, że o mistrzostwo Polski zagrają dwie drużyny zajmujące 1. i 2. miejsce po 26 kolejkach (rozgrywane w systemie każdy z każdym, mecz i rewanż). O miejsce na najniższym stopniu podium powalczą drużyny zajmujące 3. i 4. lokatę, a spotkania o medale będą rozgrywane do 3 zwycięstw. – Zdajemy sobie sprawę, że to będzie niezwykle wy- tę grę, bo przecież zawsze jest wesoło przejechać się na koledze. Na szczęście ja byłem w drużynie wygranej i miałem przyjemność przejechać się na Grzegorzu Boćku – żartował Dominik Witczak. Kończąc, informujemy sympatyków siatkówki, że na początku października Zaksa weźmie udział w turnieju w Raciborzu, organizowanym przez tamtejszy klub, gdzie powalczy m.in. z drużynami z Szanghaju i Berlina. Natomiast pierwszy mecz PlusLigi kędzierzynianie rozegrają 30 października w Radomiu, a pierwszy raz w meczu o ligowe punkty we własnej hali zaprezentują się 7 listopada, kiedy to skonfrontują się z AZS Politechniką Warszawa. Sylwia Kołakowska LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Praca nad techniką A na opisywanych pierwszych zajęciach siatkarze pracowali głównie nad poprawą techniki indywidualnej. Piotr Pietrzak, trener przygotowania fizycznego, podkreśla: – Włoski szkoleniowiec Zaksy, Ferdinando De Giorgi, dużą LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wokół niemieckiego futbolu Comeback Pizarro Liczący sobie już 36 lat Claudio Pizarro, który przez kilka ostatnich lat związany był m.in. z Bayernem München i FC Chelsea Londyn, wrócił do swojego dawnego klubu – Werderu Bremen, barw którego bronił w latach 1999–2001 i 2008–2009. „Po tym, jak Claudio wygasła umowa z Bayernem, wpadliśmy na pomysł, by sprowadzić go jeszcze raz nad Wezerę i tak się stało, co nas bardzo raduje” – powiedział Thomas Eichin, menedżer Werderu. Zadowolenia nie krył też sam zawodnik, który dodał: „Dobrze, że znowu mogę tu być. Mam nadzieję, że swoim doświadczeniem pomogę tej drużynie”. Claudio Pizarro w Bundeslidze rozegrał dotąd 383 spotkania, strzelając 176 goli i po sześć razy sięgał po mistrzostwo Bundesligi oraz puchar Niemiec. Warto też dodać, że Claudio Pizarro wciąż jest aktualnym reprezentantem Peru (72 mecze, 18 bramek), w której ostatni Dziennikarze tej gazety są przekona- Barcelona. „Jesteśmy bardzo szczęśli- raz wystąpił w czerwcu bieżącego roku, ni, że do kupna reprezentanta Niemiec wi, że Thiago zostanie z nami na dłużej, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie czytania. Powielanie wważnym jakikolwiek sposób w półfinałowym meczu Copa America dojdziedo w zimowym okienku transfero- bo jest ogniwem zespołu, jest zabronione. przeciwko Chile. wym. Ma się tak stać, pomimo że władze młody, zdolny i wiążemy z nim duże LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. BVB żądają za tego zawodnika niemal 70 nadzieje na przyszłość” – powiedział Nowy „farmaceuta” Reprezentant Meksyku Javier Hernandez podpisał 3-letni kontrakt z Bayerem 04 Leverkusen. Poprzedni sezon zawodnik ten spędził na wypożyczeniu w Realu Madryt, który jednak nie skorzystał z opcji transferu definitywnego tego piłkarza. Należy dodać, że wcześniej piłkarz ten próbował jeszcze szczęścia w Manchesterze United, ale też mu się nie powiodło. Czy zatem uda się w Leverkusen? milionów euro, a kierownictwo „czerwonych diabłów” do tej pory oferowało za niego niecałe 60 milionów euro i nie chciało ponoć do tej kwoty dodać ani centa. Jednak po pierwszych w tym sezonie Bundesligi występach Reusa rzekomo zmieniło zdanie. boss bawarskiego klubu Karl-Heinz Rummenigge. Dortmund zamiast Manchesteru Lider Bundesligi, Borussia Dortmund, wypożyczył na rok z Manchesteru United 20-letniego Adnana Januzaja. „BVB to znakomity klub, który ma fantastycznych kibiców, i bardzo mi zależy na tym, aby osiągnąć z tą drużyną jak najwięcej” – powiedział Adnan Januzaj po wylądowaniu w Dortmundzie. Piłkarz ten do Manchesteru United trafił dwa lata temu z belgijskiego Anderlechtu Bruksela i od tamtej pory wystąpił w 47 spotkaniach angielskiej Premier League, zdobywając w nich pięć bramek. Powrót Claudio Pizarro do Bremen został ciepło przyjęty Krzysztof Świerc przez fanów Werderu. Foto: Benjamin Radzun/Wikipedia LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Alcantara przedłużył MU chce Reusa Zdaniem angielskiego „The Mirror” Manchester United nadal zabiega o transfer na Old Trafford 26-letniego Marco Reusa z Borussii Dortmund. Rozgrywający Bayernu München Thiago Alcantara w minionym tygodniu przedłużył o dwa lata swoją umowę z Bayernem. Dotychczasowy kontrakt wygasał w 2017 roku, a nowy obowiązywać będzie do zakończenia sezonu 2018/19. Reprezentant Hiszpanii jest własnością Bayernu od 2013 roku, kiedy to przeniósł się na Saebener Strasse z FC LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 16LARES: Wochenblatt.pl AllerleiRóżności 18. – 24. September 2015 Konkurs z Bundesligą XII edycja LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Znasz się na niemieckim futbolu, lubisz rywalizację i pragniesz się sprawdzić na tle najlepszych? Wystartuj w Konkursie z Bundesligą i zdobywaj bardzo atrakcyjne nagrody ufundowane przez sponsora konkursu – portal JOB-PROFI.pl LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Dieseemocjonujące Materialien sind zum Lesen bereitgestellt. Vervielfältigung ist strengstens untersagt. rzed nami niezwykle konkursu jestlediglich portal JOB-PROFI.pl, ca Konkursu z Bundesligą. CoJegliche tydzień zamieszkania. Natomiast klasyfikację P futbolowe miesiące, trwa bowiem runda jesienna niemieckiej Bundesligi, 2. Bundesligi, ale i III ligi niemieckiej! W związku z tym na łamach „Wochenblatt.pl” rozpoczynamy nasz tradycyjny Konkurs z Bundesligą, który potrwa od 29.08.2015 do 21.01.2016 r. Współorganizatorem i głównym sponsorem który ufundował trzy niezwykle atrakcyjne nagrody główne. Poinformujemy o nich uczestników konkursu w jednym z najbliższych wydań „Wochenblatt.pl”. Regulamin: O kolejności miejsc grających na końcu konkursu decydować będzie łączna liczba punktów, które uczestnicy naszej zabawy gromadzić będą do koń- publikować będziemy na łamach naszej gazety kupon z czterema pytaniami dotyczącymi Bundesligi, 2.Bundesligi lub III ligi niemieckiej. Regularnie też, co tydzień w wydaniach „Wochenblatt.pl” prezentowana będzie klasyfikacja bieżącej rundy z imionami i nazwiskami grających oraz miejscowością ich łączną konkursu – także z imionami i nazwiskami grających oraz miejscowością ich zamieszkania – zaprezentuje również portal JOB-PROFI.pl. Nagrody wręczymy zwycięzcom na uroczystym zakończeniu konkursu w pierwszych tygodniach lutego 2016 roku w siedzibie sponsora konkursu. 1. Franz Hurek Krośnica 2.Paweł PłachetkaZdzieszowice 3. Rudolf KuligPopielów 4. Janusz Kut Bytom 5. Magdalena Dworak Opole 6.Herbert KabusGorzów Śl. 7. Sebastian Ratajczyk Wrocław 8.Gothard SochorChróścice 9. Marcin SegietPrószków 10.Andrzej Kern Kamionka 11. Waldemar Wołczyk Oława 12.Grzegorz Tokarczyk Katowice 13.Antoni SzymanekGliwice 14. Bogdan MikołajczykTarnowskie Góry 15.Tomasz Turkowski 16. Magdalena Honka 17.Gerard Brzoza LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Czołówka klasyfikacji II rundy # Konkurs z Bundesligą Kupon konkursowy 4/1224, termin nadsyłania rozwiązań – 24.09.2015 r. 1. ............................................................................................................. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 5 3 3 3 Oleśnica Opole Wałbrzych 3 1 1 Tym razem najlepszych stać było jedynie na 9-punktową zdobycz, ale trudno się dziwić, bo trafienie wygranej Borussii Dortmund 4-2 w Hanowerze i nikłego zwycięstwa 2-1 Bayernu München u siebie z FC Augsburg nie było prostym zadaniem. Do tego trzeba było jeszcze te wyniki zgrać z wytypowaniem remisu 1-1 meczu 2. Bundesligi, SV Sandhausen – VfL Bochum. Odpowiedzi na drugi zestaw pytań 1. SV Sandhausen – VfL Bochum 1-1 2.Hannover 96 – Borussia Dortmund 2-4 3. Bayern München – FC Augsburg 2-1 4. Manchester City 4. seria pytań (4/1224) LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. termin nadsyłania 24.09.2015 r. 1. Wytypuj dokładnie (z bramkami) wynik meczu 7. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 3. ............................................................................................................. kolejki Bundesligi VfL Wolfsburg – Hannover 96. 4. ............................................................................................................. Imię, nazwisko: .................................................................................................................................. Projekt i realizacja konkursu: Krzysztof Świerc 2. ............................................................................................................. 2. Wytypuj dokładnie (z bramkami) wynik meczu 7. kolejki Bundesligi VfB Stuttgart – Borussia Mönchengladbach. 3. Wytypuj dokładnie (z bramkami) wynik meczu 9. kolejki 2. Bundesligi 1.FC Heidenheim – Karlsruher SC. 4. Jakiej narodowości jest trener 1.FC Köln – Peter Stoeger? LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie doRegulamin czytania.konkursu: Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. www.wochenblatt.pl Ulica i LARES: nr domu: ...................................................................... Nr telefonu: ........................................ Klasyfikacja łączna konkursu: www.job-profi.pl/sport Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Miejscowość: ......................................................................Kod pocztowy: ........................................ Gazeta informacyjna o krajach niemieckojęzycznych Polnischsprachige Wirtschaftszeitung über deutschsprachige LARES: Niniejszy materiałInformationssłuży wyłącznie dound czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Länder LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. www.job-profi.pl Pinnwand Miejsce QQmateriał Patchwürg: Schauspielerin Muriel QQ Verstorben: Der „Urmel“-Schöpfer QQTraumfigur: Sichtlich schlanker prä- zabronione. LARES: Niniejszy służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób na Twoją reklamę Baumeister hat damit zu kämpfen, den Alltag Max Kruse ist tot. Der Kinderbuchautor starb sentierte sich Moderatorin Barbara SchöneStadl ihrer sind zusammengewürfelten zu meisim Alter von 93 Jahren. Kruse habe zuletzt im bergerVervielfältigung in den letzten Tagen. Ihre neue TraumLARES: Diese Materialien lediglichFamilie zum Lesen bereitgestellt. Jegliche ist strengstens 77 4untersagt. 538 486 D ass Markus Lanz kein Thomas Gottschalk ist, wissen wir schon. Nach diesem Wochenende wissen wir auch, dass Alexander Mazza Andy Borg nicht das Wasser als Stadl-Moderator reichen kann. Sicher, Alex sieht schon nett aus, aber der alte Spaßmacher Andy, der hatte es einfach drauf und paste zu den Volksmelodien, den Holzbänken und den Heustöcken. Die Stadlshow (so heißt die Sendung nach dem optischen Lifting) hat mit dem Musikantenstadl aber auch nicht so viel zu tun. Die Stadlshow sollte mit pop-rockigen Live-Auftritten jüngere Zuschauer locken, ein Wundermittel für sinkende Einschaltquoten eben. Doch spätestens beim futuristischen Auftritt eines Magierduos wusste man: Das Wahre ist es nicht. Zum Schunkeln blieb dem Publikum wenig Zeit und richtige Stimmung kam nur bei Auftritten der alt bekannten Gesichter wie Jürgen Drews oder Florian Silbereisen auf. DJ Ötzi wünschte den Neuen noch viel Erfolg. Glück wäre angebrachter, das braucht die Stadlshow dringend um auf Sendung zu bleiben. Anna Durecka oberbayerischen Penzberg gelebt. Bekannt wurde Kruse für seinen lispelnden Dinosaurier Urmel. Er war die Hauptfigur zahlreicher Kinderbücher. Seine Erlebnisse wurden auch zu Klassikern im Repertoire der Augsburger Puppenkiste und zum Stoff von Zeichentrickserien, Theaterstücken und Hörbüchern. Den Auftakt der Urmel-Reihe machte 1969 die Geschichte „Urmel aus dem Eis“. Es folgten elf weitere Bände. 7629 Werbung / Reklama USŁUGI POGRZEBOWE LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. re-gat QQ Scheidungskrieg: Auch mit 26 Jahtern. „Ich sage immer Patchwürg statt Patch- ren kann man noch zum Scheidungskind work, weil es wirklich nervt“, sagte sie dem werden. Hayden Panettiere, Ehefrau von Magazin „Gala“. Die 43-Jährige hat drei Kinder von drei Vätern. Man müsse „die eigenen Befindlichkeiten zurückstellen“, um alles in den Griff zu bekommen. Auf die Frage nach der größten Herausforderung sagte Baumeister: „Es ist nicht immer leicht, die Alltagsmutter zu sein, die die ganze Woche sagt: „Mach Hausaufgaben, putz Zähne“. Trotzdem: Es klappt. Das einzig heikle Thema sei die Urlaubsplanung - da sei Schnelligkeit gefragt: „Wer den zuerst anmeldet, der hat gewonnen.“ Boxer Wladimir Klitschko, wird gerade mitten in den Krieg ihrer Eltern hineingezogen. Seit Kaiser wurde 70: Am vergangenen Jahren haben sich ihre Mutter Lesley, eine Freitag ist Franz Beckenbauer 70 Jahre alt ehemalige Soap-Darstellerin, und ihr Vater geworden. Nach Feiern ist der Fußballlegende Alan „Skip“ Panettiere in den Haaren. Hayden aber derzeit eher nicht: Anfang August ist der will angeblich keine Partei ergreifen und 46-jährige Sohn von Beckenbauer, Stephan, unterstützt beide Elternteile und greift ihnen überraschend verstorben. besonders finanziell oft unter die Arme. Foto: Maria Furtmeier Foto: Alice Kleinert LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. figur verdankt sie aber angeblich nicht Sport oder Diät. „Ich habe vier Kilo abgenommen. Und das nur, indem ich viel und regelmäßig geschlafen habe. Ehrlich!“, sagte sie der BildZeitung. Foto: Wikipedia LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. – kompleksowe usługi QQKeine Freunde: Schlagerstar und pogrzebowe i kremacyjne Neu-Rocker Heino hat wegen seiner Karriere auch auf vieles verzichtet. „Wenn einer so wie ich 50 Jahre lang Erfolg hat und Rundfunk, Fernsehen und Tourneen macht, der hat ja keine Freunde“, sagte Heino im Interview der DPA. „Selbst in der Branche habe ich keine Freundschaften gepflegt, weil im Grunde genommen alle mit mir gar nichts zu tun haben wollten. Ich war ja für die ein Zickendraht“, sagte der Sänger. Ebenso sei das Privatleben zu kurz gekommen: „Ich konnte ja auch Zuhause keine Freundschaften pflegen, weil ich immer unterwegs war. Ich war nie arbeitslos.“ adur – krajowy i międzynarodowy transport zwłok LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. STRZELCE OPOLSKIE LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. PLAC TARGOWY 17 QQ telefony całodobowe 77 463 86 52 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. + 48 509 938 737 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. WOCHENBLATT.pl Impressum / Stopka redakcyjna Die Herausgabe der Zeitung ist dank finanzieller Förderung des Ministeriums für Verwaltung und Digitalisierung sowie des Auswärtigen Amts mittels des Instituts für Auslandsbeziehungen möglich. Redaktionsanschrift: ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole, E-Mail: sw@ wochenblatt.pl. Chefredakteur: Dr. Rudolf Urban, Redaktion: Anna Durecka: „Schlesien“, „Allerlei“; Krzysztof Świerc: „Sport“, „Wirtschaft“; Marie Baumgarten (ifa-Redakteurin): „Aus den Regionen“; Klaudia Kandzia: „Kirche und Gesellschaft”. Übersetzung: Andrzej Szypulski. Korrektur: Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Verlagssekretariat: Gabriela Mokrzycka, [email protected]. Vertrieb, Marketing: Sylwia Kołakowska, [email protected]. Adres redakcji: ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole, e-mail: [email protected]. Redaktor naczelny: dr Rudolf Urban. Redakcja: Anna Durecka – „Śląsk”, „Różności”; Krzysztof Świerc – „Sport”, „Gospodarka”; Marie Baumgarten (dziennikarka z ramienia IfA) – „Z regionów”; Klaudia Kandzia – „Kościół i społeczeństwo”. Tłumaczenia: Andrzej Szypulski. Korekta: Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Sekretariat wydawnictwa: Gabriela Mokrzycka, [email protected]. Sprzedaż, marketing: Sylwia Kołakowska, [email protected]. Homepage: www.wochenblatt.pl, Onlineredakteur: Juliane Preiß Strona internetowa: www.wochenblatt.pl, redaktor: Juliane Preiß Wydawca/Herausgeber: Zespół Producencki „Pro Futura“ Sp. z o.o., ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole. Nr indeksu 368202. Konto bankowe: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, 30 1090 2242 0000 0005 7800 0577 Skład komputerowy/Satz: LARES – Mateus Joschko Bankverbindung: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, IBAN: PL30 1090 2242 0000 0005 7800 0577 SWIFT Code WBKPPLPP. Druk/Druck: Polskapresse Sp. z o.o., Oddział Prasa Wrocławska Nakład/Auflage: 5850 Unverlangt eingesandte Manuskripte werden nicht zurückgesandt. Die Redaktion behält sich vor, Zuschriften und Leserbriefe sinngemäß zu kürzen. Die Redaktion haftet nicht für den Inhalt der Anzeigen. / Zastrzegamy sobie prawo skracania nadesłanych tekstów; materiałów nie zamówionych nie zwracamy. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji i (za pośrednictwem Instytutu Stosunków Kulturalnych z Zagranicą) Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec. 8209 Kontakt: Biuro redakcji/Redaktionsbüro: tel./faks +48 77 45 46 556 Prenumerata/Abonnement: redakcja/Redaktion, Poczta Polska SA, Ruch SA, www.prenumerata.ruch.com.pl; tel. 22 693 70 00 Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
© Copyright 2025 ExpyDoc
