Lees de Bahm!

RUBRIEK
HET
JONGERENBLAD VAN FNV BOUW
Vijf
vrag
en
ZO KOM
JE OP VOOR
JE RECHT
#18 2015
KLUSSEN
AAN EEN
KERKTOREN / 4
ZIEK VAN TRILLINGEN / 14
STAKEN EEN RECHT? / 20
1
COLUMN
ACTIE! ACTIE!
Je bent jong, nog geen 23 jaar en je verdient slechts de helft van
het minimumloon. Als je al een vast contract krijgt, want veel
jongeren in de bouw komen alleen via een uitzendbureau aan de
bak. Terwijl je vanaf je achttiende wel een volwassen huur moet
betalen, mag stemmen en autorijden.
Om een vuist te maken tegen de politieke leiders in Den Haag
en werkgevers hebben werkende jongeren Young & United
opgericht. Een hartstikke goed initiatief. Vorige week was de
spetterende kick off in Amsterdam. Ik was daar ook. Het
zinderde er van de energie om aan Nederland te laten zien dat
dit zo niet langer kan: #half loon WTF?!
Sinds de kick off hebben jongeren hun boodschap al duidelijk
laten zien. Groot geprojecteerd op het torentje in Den Haag, op
een aantal grote stations in Nederland en de McDonalds ontving
een ga-je-schamen-trofee. De FNV steunt de werkende jongeren
in hun strijd. Wij vinden ook dat jij recht hebt op een volwassen
minimumloon en een baan waarmee je een toekomst kunt
opbouwen. Het is toch raar dat je minder verdient dan je
collega’s die ouder zijn, terwijl je net zo hard werkt. Dus sluit je
aan bij Young & United en doe mee! (Zie pagina 22).
Helaas zijn niet alleen jongeren de klos. Ook oudere collega’s
krijgen bijna nooit meer een Echte baan. Dat is een baan met
genoeg zekerheid, waardering en een stabiel inkomen. Daarom
hebben we 1 mei uitgeroepen tot de Dag van de Echte banen.
Dan gaan we de straat op, zodat Nederland ziet dat wij gaan
voor Echte banen. Daarna is er in het Vondelpark van alles te
doen en er is livemuziek van o.a. Shirma Rouse en Lange Frans.
Jij komt toch ook? Meld je aan op fnv.nl
GOED
VOOR
ELKAAR
BAHM!
HÉT JONGERENBLAD VAN
FNV BOUW!
COLOFON
Uitgave FNV Pers in opdracht van
FNV Bouw
Vormgeving en DTP Studio FNV
Tekst Marijke van der Linde
Fotografie Martin de Bouter
Eindredactie Jenke Willemse
Druk Senefelder Misset,
Doetinchem
Oplage 8.000
Sharon Tijsinger
Jongeren Activiteitencoördinator
2
Bestelnummer B 0867
Order 15112
INHOUD
MEISJES, MEISJES... / 11
DE HOBBY VAN... / 18
Wat heb je liever een vast
contract of een flexcontract?
Lotte, Minke, Jeske en Laila ver­
tellen wat zij daarvan vinden. ‘Als
ik een gezin moet onder­houden
en een hypotheek wil, dan heb ik
een vast contract nodig.’
John Nuvelstein is in het weekend
met zijn bordercollies te vinden
tussen een kudde Drentse
schapen. ‘Schapen drijven is
zoveel meer dan commando’s
geven.’
STAKEN IS EEN RECHT / 20
VEILIGHEID / 14
BIJZONDER WERK / 4
Stijn is leerling-restauratiemetselaar en werkt aan de Eusebiuskerk in
Arnhem. Hij vindt het een prachtig vak. Helaas zijn er te weinig jongeren
die dit mooie vak nog willen leren. Om het voor jongeren aantrekkelijker
te maken, is er een klas­lokaal ingericht bij de kerk, waar leerlingen zoals
Stijn worden ingewijd in dit oude ambacht.
Van trillend gereedschap kun je
heel erg ziek worden. Gevoelloze
vingers, artrose tot aan een
hernia aan toe. Mireille van
Gelderen vertelt hoe je dit kunt
voorkomen.
Dat vinden Aris, Bryan en
Christiaan. Als de FNV actievoert,
zijn zij van de partij. Ook op 1 mei
de Dag van Echte banen nemen
ze een dagje vrij om mee te doen.
Aan Bahm! vertellen ze waarom.
YOUNG & UNITED / 22
5 VRAGEN OVER... / 16
Veel BBL-leerlingen gaan uit
angst akkoord met een veel te
lage beloning. Vijf vragen aan
netwerkers Mariëlle en Marleen
hoe je voor je rechten op kan
komen.
Jongeren tot 23 jaar zijn het zat
dat ze minder verdienen dan hun
volwassen collega’s. Sluit je ook
aan bij Young & United en kom op
voor je recht.
3
BIJZONDER WERK
4
KLUSSEN AAN EEN KERKTOREN
Haarscheurtjes trokken door hoekprofielen en engelenbeelden verloren hun vleugels.
Langzamerhand brokkelde de bekleding van de Eusebiuskerktoren in Arnhem af. Leerlingrestauratiemetselaars Stijn (19) en Jelle (22) maken er weer een solide bouwwerk van.
5
BIJZONDER WERK
JELLE KRUESE
Opleiding: MBO restauratie­
metselaar BBL, niveau 3
Woonplaats: Ulft
Hobby’s: muziek luisteren en
uitgaan
Status: een vriendin en woont
bij zijn ouders
‘Er zijn geen
handleidingen
voor oude
ambachten.’
Diverse grote restauratieprojecten voorkwamen niet dat delen van
de Eusebuiskerk in het centrum van Arnhem bleven afbrokkelen en
een gevaar vormden voor voorbijgangers op straat. Daarom staat de
95 meter hoge toren de komende vijf jaar weer in de steigers voor
een grondige verbeterslag. Aannemer Nico de Bont en Slotboom
steenhouwers richten in deze periode de toren in als ‘klaslokaal’
voor leerlingen restauratiewerk. “Op die manier willen we vakmanschap stimuleren: in Nederland dreigt een groot tekort aan steen- en
beeldhouwers en restauratiemetselaars te ontstaan”, vertelt Peter
Koelewijn, bouwmanager van de Stichting Eusebius Arnhem.
PRECISIEWERK
Op de bouwplaats op de begane grond liggen nieuwe hoekprofielen
en beelden klaar in schappen. Ze zijn gemaakt door beeld- en steenhouwers van een betrouwbare natuursteensoort.Vanaf daar neemt
6
FEITEN
OPDRACHTGEVER:
Stichting Eusebius Arnhem
KOSTEN PROJECT:
30 miljoen euro
AANNEMER: Nico de Bont
BIJZONDER WERK
STIJN OPHEIJ
Opleiding: MBO allround
metselaar BBL, niveau 3
Woonplaats: Boekel
Hobby’s: muziek luisteren,
films kijken, computer­spelletjes
en badminton spelen
Status: vrijgezel en woont bij
zijn ouders
7
8
VIJF EEUWEN OUD
De laatgotische Eusebiuskerk
in het centrum van Arnhem
gaat al langer dan vijf eeuwen
mee. Zelfs na de Slag om
Arnhem in 1944 bleef tweederde van het bouw­werk
overeind. Geallieerden
bombardeerden de kerk lang­
durig: er zat een Duits
mitrailleurs­nest in de toren. In
de jaren vijftig werd de kerk
herbouwd. De natuur­stee­n­
soort die voor de bekleding van
de toren en het beeld­houdwerk
werd gebruikt bleek kwetsbaar
voor temperatuur­verschillen en
vocht.
‘Onderdelen
rolden we erin,
zoals hunebedbouwers
deden.’
Bahm! de lift naar de 20ste verdieping van de steigerinstallatie.
Opvallend: een deel van deze
steiger ‘hangt’ aan stalen balken,
die dwars door de toren lopen.
Op de 20ste verdieping stopt de
lift. Hier vervangt Stijn verweerde spitsboogvullingen
(decoratie in gotische stijl) in de
toren. “Het is precisiewerk. Je
moet geduld hebben en secuur
zijn. Een spitsboogvulling monteren duurt drie dagen. De
onderdelen moeten er strak in
staan en de voegen ongeveer
even groot zijn. Daarom plaats
ik foam-bandjes tussen de
onderdelen en giet ik vanaf de
bovenkant de mortel erin om
deze gelijkmatig te verspreiden”,
vertelt hij. Voor dit praktijk­
onderdeel werd deze ijverige
leerling getoetst: hij kreeg maar
liefst een tien.
OEROUDE OPLOSSING
“Als restauratiemetselaar moet
je inventief zijn: er zijn geen
handleidingen voor eeuwenoude ambachten. Zo stonden
we bij het monteren van de
spitsboogvulling voor een
dilemma: de vulling ligt veel
dieper in de toren dan de spitsboog zelf. Hoe schuif je de
onderdelen erin als er geen
ruimte is voor een takel­
constructie? Ze zijn te zwaar
om aan de onderkant op te tillen.” Samen met een collega
brainstormde Stijn erop los.
Uiteindelijk kwamen ze met een
oeroude oplossing: ze plaatsten
de steigervloer strak tegen de
spitsboog aan en rolden de
onderdelen erin, net zoals mensen vroeger de hunebedden op
boomstammen vooruit rolden.
Stijn vindt dit vak het mooiste
wat er is en wil het in de toekomst overdragen aan de volgende generatie. “Je repareert
een stukje geschiedenis én een
bouwwerk dat waarschijnlijk
eeuwenlang blijft staan.”
9
MET BELEID
Op de 22ste verdieping sloopt
Jelle met een hakhamer de verweerde natuursteen van de
toren. Zo’n twintig meter van
het bakstenen casco komt
tevoorschijn. Op een ander deel
monteert hij de natuursteen
opnieuw, terwijl hij de voegen
vult met vloeibare stelmortel: zo
verstevigt hij het geheel.
“Zachtjes intikken, een beetje
wrikken: ik moet de stenen heel
voorzichtig loshalen. Ze mogen
niet breken”, vertelt hij. Jelle
vindt het bijzonder om aan dit
project te werken. “Het is zo’n
groot gebouw: je kunt er niet
omheen. En het uitzicht is
natuurlijk ook niet mis.” Vanaf
de steiger zie je heel Arnhem en
omstreken liggen. Voordat Jelle
hier op zo’n 80 meter hoogte
werkte, was hij metselaar in de
nieuwbouw. “Restauratiewerk is
weer eens wat anders. Wat ik er
zo leuk aan vind? Het leukste
onderdeel moet nog komen: het
opbouwen van de muur met de
nieuwe natuursteen. Dan maak
je het werk echt af en is het
resultaat zichtbaar.”
10
MEISJES, MEISJES, MEISJES...
HOE FLEX
IS JOUW
CONTRACT?
Wat voor arbeidscontract
heb jij? Wat zijn voor- en
nadelen ervan? En ben je
wel eens ontslagen?
Bahm! vroeg het aan vier
meisjes.
11
MEISJES OVER... FLEXCONTRACT
MINKE VAN DER HELM (18)
STUDENT ECONOMIE, BIJBAANTJE: PROMOTIEWERK,
CONTRACTSOORT: OPROEPCONTRACT
HOE FLEX IS JOUW CONTRACT?
“Mijn laatste bijbaantje was in de horeca. Ik had een oproepcontract. Op
de dag zelf hoorde ik of ik kon werken. Regende het, dan hoefde ik niet
te komen, scheen de zon dan werkte ik soms twaalf uur achter elkaar.”
WAT VOOR CONTRACT WIL JE IN DE TOEKOMST?
“In elk geval geen oproepcontract. Ik wil niet dat het risico van geen
werk bij mij ligt. Stel dat ik een gezin of koophuis heb… Eerst wil ik fulltime werken en als ik kinderen heb parttime.”
WAAR HEBBEN WERKNEMERS RECHT OP VIND JIJ?
“Op voldoende vakantiedagen, doorbetaling tijdens ziekte en op zwangerschapsverlof. Ook mag de werkgever hen niet zomaar ontslaan.”
BEN JE WEL EENS ONTSLAGEN?
“Nee, maar ik heb nu helemaal geen zekerheid. Ik sta ingeschreven bij
LOTTE AAN DE STEGGE (19)
STUDENT RECHTEN, BIJBAANTJE: CASSIÈRE BIJ ALBERT HEIJN,
CONTRACTSOORT: NUL-URENCONTRACT
HOE FLEX IS JOUW CONTRACT?
“Als ik een week niet werk, is dat geen probleem. Die vrijheid vind ik
fijn. Nu ik nog studeer heb ik toch geen vast inkomen nodig.”
WAT VOOR CONTRACT WIL JE IN DE TOEKOMST?
“Na mijn afstuderen wil ik graag een fulltime baan met een vast
contract en flexibele werktijden. Die wil ik graag zelf bepalen.”
WAAR HEBBEN WERKNEMERS RECHT OP VIND JIJ?
“Ze moeten doorbetaald krijgen als ze ziek zijn en vrouwen hebben
recht op zwangerschapsverlof. Ik hoor wel eens dat een vrouw
ontslagen wordt op het moment dat ze zwanger is. Dat vind ik echt niet
kunnen.”
BEN JE WEL EENS ONTSLAGEN?
“Nee, maar ik nam wel ontslag na drie keer werken als ledenwerver. Ik
kreeg een bonus als ik leden binnenhaalde. Maakte ik niemand lid, dan
verdiende ik het minimumloon. Die druk vond ik verschrikkelijk.”
12
een cateringbedrijf en werk op oproepbasis. Geld verdien ik alleen als er
werk is. En mijn werkgever belt eerst het personeel dat hoog in het
klantenbestand zit.”
LAILA AZAAJ (20)
STUDENT MAATSCHAPPELIJK WERK & DIENSTVERLENING, BIJBAANTJE:
VERKOOPSTER BIJ ALBERT HEIJN, CONTRACTSOORT: VAST CONTRACT
HOE FLEX IS JOUW CONTRACT?
“Mijn werkgever moet mij drie officiële waarschuwingen geven voordat
hij me mag ontslaan. Ik heb er nog geen één hoor, maar die zekerheid is
fijn. Ook staan het aantal uren en mijn salaris vast.”
WAT VOOR CONTRACT WIL JE IN DE TOEKOMST?
“Het liefst een vast contract. Als ik een gezin moet onderhouden en een
hypotheek wil afsluiten heb ik die zekerheid extra hard nodig.”
WAAR HEBBEN WERKNEMERS RECHT OP VIND JIJ?
“Op een salaris van minimaal € 1500,- bij een fulltime werkverband. Ook
vind ik dat de werkgever sneller een vast contract aan moet bieden als
een werknemer hard werkt. Ik kreeg er één na drie jaar, maar na anderhalf jaar heb je jezelf toch ook al bewezen?”
BEN JE WEL EENS ONTSLAGEN?
JESKE DE BLAUW (21)
STUDENT MUZIEKTECHNOLOGIE, BIJBAANTJE: HORECAMEDEWERKER
“Nee. Ik heb wel ontslag genomen bij de V&D omdat ik het minimumloon
kreeg en dat te weinig vond. Toen kwam het nul-urencontract dat ik had
goed uit, want dan heb je geen opzegtermijn.”
CAFÉ FOAM AMSTERDAM, CONTRACTSOORT: NUL-URENCONTRACT
HOE FLEX IS JOUW CONTRACT?
“Een nul-urencontract is relaxed omdat ik minder werk als ik druk ben
met schoolopdrachten en in de vakanties juist meer uren draai.”
WAT VOOR CONTRACT WIL JE IN DE TOEKOMST?
“Ik wil graag mijn eigen bedrijf starten en parttime in vaste dienst zijn,
zodat ik een basisinkomen heb: een vast contract dus.”
WAAR HEBBEN WERKNEMERS RECHT OP VIND JIJ?
“Goed loon, voldoende vakantiedagen en een vast salarisbedrag per
maand.”
BEN JE WEL EENS ONTSLAGEN?
“Bij mijn vorige baantje ging ik in overleg uit dienst, omdat mijn nieuwe
manager wilde dat ik minimaal twee keer per week ging werken. Of hij
dat juridisch gezien van mij mocht vragen weet ik eigenlijk niet. Achteraf
gezien had ik misschien beter op mijn strepen moeten staan.”
13
VEILIGHEID
SLECHTE VIBE
‘Let erop
dat je
werkzaamheden
afwisselend
zijn.’
14
Tintelende benen, een hernia, dode vingers… Pas op! Trillingen en
schokken van voertuigen en elektrisch gereedschap zijn schadelijk.
Ben je machinist, baggeraar,
chauffeur van betonmolens?
Dan vang je regelmatig
lichaamstrillingen op. Ben je
sloper, stratenmaker, buizenlegger of (beton)timmerman? Of
vloerenlegger, voeger, natuur­
steen- of terrazzowerker? Dan
heb je te maken met hand- en
armtrillingen. “Te lang achter
elkaar boren of op een shovel
rijden is schadelijk voor je
gezondheid. Soms zijn de
klachten zo ernstig dat werk­
nemers thuis komen te zitten”,
waarschuwt onze miss veilig­
heid, Mireille van Gelderen.
VEILIGHEID
RISICO WERKGEVER
BODY VIBES
Lichaamstrillingen komen binnen via je voeten, billen en
benen en trekken door je hele
lichaam. Vang je er teveel van
op, dan kan dat lage rug­klachten
en in het ergste geval een hernia veroorzaken. Ook vermoeid­
heidsklachten, tintelende benen
Volgens de wet moet je werkgever voorkomen dat jij niet teveel tril­
lingen opvangt. Wat je lichaam maximaal aan kan, is afhankelijk van
het trillingsniveau. Rijd je per dag drie uur in een voertuig met een
gemiddeld trillingsniveau van 1 m/s2, dan is de blootstelling al te
hoog. Mireille: “Je werkgever moet een risico-inventarisatie maken.
Afwisselende taken en voldoende pauze zijn belangrijk. Jou een
veilige zit- en werkhouding aanleren en ook kwalitatieve en goed
onderhouden chauffeursstoelen vallen onder zijn verantwoorde­
lijkheid.”
Bureau
Beroepsziekten
FNV staat je
juridisch bij
en artrose (pijnlijke gewrichten)
horen bij de risico’s.
HAND- EN ARM VIBES
Hand- en armtrillingen komen
binnen via je handen en trekken
door naar je polsen, armen en
schouders. Vang je er teveel van
op, dan kan dat witte vingers
(pijn door slechte doorbloeding)
of dode vingers (gevoelloosheid) veroorzaken of leiden tot
prikkelbaarheid en slaapstoornissen.
BEROEPSZIEKTE
Sta jij vaak bloot aan trillingen en schokken en ervaar je klachten?
Zit je thuis met rugklachten of dode vingers? Het kan zijn dat je een
beroepsziekte hebt. Dan kun je eventuele financiële schade -zoals
inkomensschade- verhalen op je werkgever. Bureau Beroepsziekten
FNV (BBZ) ondersteunt leden bij het juridische proces. “Je spreekt
van inkomensschade als je arbeidsongeschikt bent en leeft van een
uitkering of minder belastend werk moet doen waarmee je minder
verdient”, legt Mireille uit.
Ook klachten die veroorzaakt zijn door andere arbeidsomstandig­
heden, zoals RSI, allergieën, lawaaidoofheid en burn-out vallen
onder beroepsziekte. Mireille: “Om te bewijzen dat je klachten door
het werk zijn veroorzaakt heb je getuigen, loonstroken met overuren, foto’s of filmpjes van de arbeidsomstandigheden waaronder je
moest werken nodig.”
DO’S
Voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen. Met deze tips van
Mireille kom je al een heel eind. “Hoe harder je rijdt, hoe meer tril­
lingen je opvangt. Let dus op je snelheid. Stel je stoel goed af en
neem een gezonde zit- en werkhouding aan. Meld onderhoud en
reparaties bij je werkgever. Gebruik gereedschap met een hoog tril­
lingsniveau (sloophamers, trilstampers, boor-, schuur, slijp- en
polijstgereedschap) alleen als het echt nodig is en bescherm jezelf
met warme kleding. Sport regelmatig!”
VOLGENS MIJ HEB IK EEN
BEROEPSZIEKTE
Neem contact op met BBZ.
T 020 5816 692
[email protected]
Iwww.fnv.nl/beroepsziekten
Check voor meer info de Toolbox Trillingen van Arbouw.
15
5 VRAGEN OVER...
‘Fysiek
zwaar werk
verdient
een reële
beloning.’
LIEVER ONDERBETAALD
DAN GEEN DIPLOMA
Het grote tekort aan leerwerkplekken in de bouw zet BBL-leerlingen
onder druk. “Kom op voor je rechten”, adviseren netwerkers Marleen
Bal en Mariëlle Roelofsen.
1. WAT IS ER AAN DE HAND?
KOM JIJ OP VOOR JE
RECHTEN?
Sluit je aan bij het landelijk net­
werk van jongeren in de bouw.
Neem contact met ons op.
“In zes jaar tijd is het aantal
leerwerkplekken in de bouw
meer dan gehalveerd. Werk­
gevers maken misbruik van hun
machtspositie. Met de crisis als
excuus laten ze leerlingen­
werken tegen het minimumloon (€ 200,- minder dan is
vast­gelegd in de cao) of zelfs
een stagevergoeding. Sommige
BBL-leerlingen switchen naar
een BOL-opleiding, anders
halen ze hun diploma niet.
Jongeren die er bewust voor
kiezen om in de praktijk te
leren moeten verplicht de
schoolbanken in.”
Marleen:
M 06 51 23 69 72
E [email protected]
Mariëlle:
M 06 53 73 44 94
E marielle.roelofsen@
fnvbouw.nl
16
2. WAAROM DAALT HET AANTAL LEERWERKPLEKKEN?
“Volgens branche-organisatie
Bouwend Nederland is het
‘hoge’ inkomen van leerlingen
in de bouw (160 procent van
het minimumloon) de oorzaak.
Werkgevers nemen liever een
productieve zzp’er of vakman
aan dan een onervaren jongere
en daarom moet het salaris van
mbo’ ers omlaag, is hun
mening. FNV is het daar niet
mee eens. Werken in de bouw is
fysiek zwaar. Het type leerling
in deze sector werkt hard en
klaagt weinig. Vaak leren ze het
vak van vader en draaien ze snel
voor honderd procent mee. Dat
verdient een reële beloning. Een
goed salaris is ook nodig om
zelfstandig te worden.”
3. ALS IK NIET TEKEN, HEB IK
DAN GEEN WERKPLEK?
“Dat denken veel leerlingen
inderdaad. We begrijpen die
angst. Zonder leerwerkplek haal
je je diploma niet en ontslaat je
werkgever je binnen drie maanden, dan heb je geen recht op
ww. We maakten het mee dat
timmermansleerlingen € 200,van hun salaris inleverden.
De werkgever ontkende dat hij
zich niet aan de cao-­regels
hield. Eén leerling nam het
voortouw om salarisstroken als
bewijsmateriaal te verzamelen.
Maar niemand durfde mee te
doen, zelfs niet anoniem. Zó
zonde: niet jij, maar je werk­
gever zit juridisch gezien fout
en komt eerder in de problemen. Kom je niet voor jezelf op,
dan verandert er ook niets.”
4. HOE HELPEN JULLIE?
“We maken deel uit van het
­landelijk team van netwerkers
en bezoeken elke drie weken
bouwprojecten in regio Oost.
Hier maken we problemen op
de werkvloer bespreekbaar en
verbinden we werknemers om
samen hun arbeidspositie te
verbeteren. In sommige gevallen is een juridische procedure
noodzakelijk. We ondersteunen
leden tijdens zo’n traject.”
5. WAT KUN JE ZELF DOEN?
“Onderteken nooit zomaar een
arbeidsovereenkomst. Vraag je
netwerkers eerst om advies of
bel met het contactcenter van
de FNV en informeer naar je
rechten. Wij kunnen je in
­contact brengen met andere
jongeren. Dat is hoog nodig:
jullie positie wordt steeds zwakker. Samen sta je sterk en durf
je de werkgever wél aan te
spreken. Vergeet niet: zonder
jullie gaat vakmanschap in de
toekomst verloren.”
Vragen over arbeidsovereen­
komsten? Neem contact op met
het contactcenter. Wij zijn
bereik­baar van maandag tot en
met vrijdag van 08.00 tot
’Niet jij, maar
je werkgever
zit juridisch
gezien fout.’
17.30 uur op telefoonnummer
0900 368 26 89 (lokaal tarief).
17
HOBBY
‘Het is een heel leerzame hobby’
18
HOBBY
JOHN DRIJFT SCHAPEN
Lekker buiten zijn, een band opbouwen met je honden én helder
leren communiceren. Timmerman John Nuvelstijn (29) drijft schapen
met zijn bordercollies. “Het is zoveel meer dan commando’s roepen.”
Het is zondagochtend. John
staat op het oefenveld in
Nootdorp tussen een kudde
Drentse heideschapen in. Hij
zet een grote stap richting het
Oosten en roept ‘comeby’. Zijn
bordercollie Ainnir begrijpt de
boodschap. Als een roofdier
sluipt hij om de kudde heen.
Het kluitje schapen -met John
in het midden- beweegt zich als
één geheel in oostelijke richting,
op één eigenwijs schaap na. Uit
zichzelf rent Ainnir op het beest
af en binnen enkele seconden is
de kudde weer compleet.
INSTINCTEN
Langs de kant popelen nog elf
honden om het veld op te gaan.
Drie van hen zijn van John en
zijn vriendin Manon: Nuts
(5,5 maand), It (2 jaar) en
Foudre (4 jaar). De anderen zijn
van Johns’ schoonouders:
André en Hèlen Proost. Deze
gepassioneerde schapendrijvers
wakkerden John’s liefde voor de
sport aan. De honden blaffen
onophoudelijk. ‘Laat me nou.
Ik wil ook!’, is de boodschap.
Dit veld gebruikt de familie
Proost puur voor hun bordercollies: hier geven de honden
gehoor aan hun instincten en
kunnen ze hun energie kwijt.
LEKKER BUITEN
“Als ik niet bijna wekelijks met
mijn honden in het veld stond,
waren ze niet te houden. Nu liggen ze relaxed op de bank of
spelen rustig met elkaar”, vertelt
John als hij terug is van het
veld. Maar dat is niet de enige
reden dat deze hondenvriend
regelmatig onder de modder en
blauwe plekken (schapen kunnen ruw zijn) thuis komt.
KOPSTOOT
Schapen drijven vindt hij net zo
leuk als zijn viervoeters. “Ik ben
lekker buiten, bouw een goede
band op met mijn honden én
het is een hele leerzame hobby.
Schapen drijven is zoveel meer
dan commando’s geven.”
Honden voelen alles aan. Daar­
­om is non-verbale communica-
‘Honden
voelen
alles aan.’
tie ontzettend belangrijk.
“Je houding moet overeen­
komen met je commando.
Anders weet de hond niet wat
hij moet doen of interpreteert
hij het verkeerd. In het ergste
geval geeft hij teveel druk,
­voelen de schapen zich
bedreigd en vallen ze aan met
een kopstoot”, legt John uit.
FEEDBACK
De schapendrijvers geven
elkaar feedback op houdingen
en leren zo glashelder communiceren. Vandaar ook dat
managers regelmatig workshops
schapen drijven volgen bij de
familie Proost. Ook John heeft
er profijt van. Zijn schoon­
moeder bevestigt dit: “John zegt
nu direct wat hij wilt, in plaats
van er omheen te draaien”.
GOEDE VEEHOEDERS
Bordercollies lopen met gemak
honderd kilometer per dag en
doen niets liever dan vee
drijven. Dat zit in hun aard en
ze zijn er goed in. Van oudsher
zorgen zij ervoor dat schapen
de wei kort houden en be­­
weging krijgen zonder dat de
boer ze kwijtraakt.
19
ACTUEEL
‘VECHTEN VOOR RECHTEN’
AAN HET WOORD:
Aris Spanoudis (20)
Het stakingsrecht staat onder druk. De internationale unie van
werkgevers weigert het nog te erkennen. Wat vinden onze leden?
Student Bestuurskunde &
Filosofie
Bryan Bos (20)
Student leraar HBO
Aardrijkskunde
Christiaan Nuijten (28)
Inspecteur bouw- en
woningtoezicht
20
STAKEN IS NIET MEER VAN DEZE TIJD
Aris: “Onzin! Natuurlijk heb je als werknemer
inspraak bij de ondernemingsraad, maar staken
is de enige manier om rechtvaardigheid af te
dwingen.”
Bryan: “In Nederland zitten we eindeloos rond de
tafel om compromissen te sluiten. Staken is het
middel van werknemers om overheid en werk­
gevers op de knie te krijgen. Het is een recht.”
Christiaan: “Een belachelijke uitspraak. Staken
is juist een eerlijke manier om rechten af te
dwingen. Zonder heeft de werkgever alle macht.”
HOORT STAKEN BIJ DE VAKBOND?
Aris: “Werkgevers en overheid hebben macht
over onze lonen en uitkeringen, werknemers
hebben de macht om het werk neer te leggen. De
vakbond mobiliseert ons.”
ACTUEEL
Christaan: “Staken moet je aanvragen bij de vakbond: die controleert of de reden gegrond is.”
WAT IS HET NUT VAN STAKEN EN
DEMONSTEREN?
Aris: “Met deze ‘wapens’ hebben we pensioen- en
stemrecht afgedwongen. De vakbond moet niet
alleen aan de onderhandelingstafel zitten, maar
hoor- en zichtbaar zijn op straat.”
Bryan: “Door zichtbaar te zijn in het straatbeeld
maak je meer mensen bewust van de problemen
en verbind je werknemers. Je maakt een vuist
tegen de overheid en werkgevers.”
Christiaan: “Je rechten als werknemer zijn niet
vanzelfsprekend. Daarom moet je in actie komen,
anders verbetert er niets.”
DAAROM GINGEN JULLIE 31 JANUARI DE
STRAAT OP?
Aris: “Steeds meer jongeren werken onder een
flexibel contract en tegen lage lonen. We moeten
samen opkomen voor onze rechten en voor koopkracht en echte banen.”
Bryan: “Ik volg zelf een lerarenopleiding, dus heb
wel een redelijk banenperspectief, maar support
zo mijn vrienden en leeftijdsgenoten die onder
steeds slechtere arbeidsomstandigheden werken.”
Christiaan: “We moeten vechten voor onze rechten. Als de overheid en projectontwikkelaars niet
meer investeren in bouwprojecten heb ik straks
geen werk meer.”
HEBBEN JULLIE WEL EENS GESTAAKT?
Aris: “Nee, voor het eerst ga ik 1 mei niet naar
mijn verplichte les. Het is Dag van de Arbeid en ik
vind het belangrijk om dan op te komen voor
mijn rechten.”
Bryan: “Nee, maar als de kwaliteit van het onderwijs onder druk komt te staan hoor ik dat als
leraar te doen, vind ik.”
Christiaan: “Ik zou zeker staken als werkgevers
niet ingaan op de looneis van de vakbond. Het
leven wordt ieder jaar duurder en het salaris moet
daarom ook ieder jaar verhoogd worden.”
KOM OP
1 MEI NA
AR
AMSTERD
AM
MEER KO
OPKRACHT
EN ECHTE
BANEN
Kom naar Amsterdam
op 1 mei. De Dag van de
Echte banen met muziek &
entertainment, sprekers,
markt en mars. Op 1 mei
vragen wij aandacht voor
Echte banen. Iedereen
verdient een echte baan.
Dat is een baan met
zekerheid, respect en een
fatsoenlijk inkomen.
DAG VAN DE ECHTE BANEN
WANT IEDEREEN IS EEN
ECHTE BAAN WAARD!
• Omdat jij keihard werkt en kwaliteit
levert met steeds minder collega’s,
in de metaal, de zorg, op kantoor,
in het onderwijs, de bouw en ga
zo maar door. Jij draagt bij aan de
vooruitgang in Nederland.
PROGRAMMA:
• 12:30 uur: Start mars voor Echte
banen
Op 1 mei vragen wij
aandacht voor ECHTE
BANEN. Iedereen verdient
een echte baan. Dat is een
baan met zekerheid,
respect en een fatsoenlijk
MELD JE AAN VIA
inkomen.WWW.KOOPKRACHTENECHTEBANEN.NL
Het is duidelijk: er zijn niet genoeg
banen. Ongeveer 650.000 mensen
hebben geen baan en nog veel meer
hebben onzekere banen, waarbij ze op
ieder moment aan de kant geschoven
kunnen worden. De kloof tussen arm
en rijk in Nederland wordt steeds groter
en ondernemers schuiven risico’s af op
werkers.
Daarom gaan wij de strijd aan
voor:
• een eerlijke verdeling van geld en
werk;
• Echte banen met genoeg zekerheid,
respect en een fatsoenlijk inkomen.
Een fatsoenlijke cao moet de norm
zijn. Dat zorgt voor vooruitgang in
Nederland!
Kom daarom op de Dag van
de Arbeid allemaal naar het
Vondelpark.
• Omdat jij keihard werkt om je hoofd
boven water te houden in een baan
waarin je geen enkele zekerheid
hebt. En waarvan je niet weet of je
de volgende week nog terug mag
komen.
• Of omdat jij, je partner, je kind,
vriend of vriendin al tijden zoekt
naar een echte baan.
JIJ VERDIENT EEN ECHTE
BAAN EN EEN FESTIVAL!
Dus kom naar Amsterdam en vier
samen met ons 1 mei.
Om 12:30 uur lopen we vanaf de Van
Baerlestraat in Amsterdam samen op
naar het Vondelpark.
• 13:15 uur: Vondelpark,
met muziek, sprekers en
informatiemarkt
• 13:15 uur: Start programma
met sprekers
• 14:15 uur: Muziek &
entertainment op hoofdpodium
met:
- Shirma Rouse
- ‘Playing for Change’ met
o.a. Grandpa Elliott en
Clarence Bekker
- Lange Frans
• plaats voor acties
• een informatiemarkt
• sprekers
• lekker eten en drinken
• de ‘dresscode’ is rood
ER WORDEN BUSSEN INGEZET; OPSTAPPLAATSEN IN HEEL NEDERLAND.
15098
Bryan: “Door stakingen te ondersteunen voorkomt de vakbond dat rechten van werkenden en
leerlingen onder­geschikt raken aan die van het
bedrijfsleven.”
Ongeveer 650.000 mensen
hebben geen baan en nog
veel meer hebben onzekere
banen, waarbij ze op ieder
moment aan de kant
geschoven kunnen worden.
Daarom gaan wij de strijd
aan voor ECHTE BANEN.
Vier samen met ons de DAG
VAN DE ECHTE BANEN.
Met livemuziek van
SHIRMA ROUSE • PLAYING
FOR CHANGE BAND •
LANGE FRANS
DOE MEE EN MELD JE AAN
OP FNV.NL.
Gratis busvervoer door het
hele land.
21
ACTUEEL
‘IK HEB GEEN TANDJE
MEER OM NOG HARDER
TE WERKEN’
HALF LOON WTF?!
Werkende jongeren van Nederland pikken het niet
langer. Ze eisen hetzelfde minimumloon als collega’s
die ouder zijn dan 23 jaar. Daarom hebben werkende
jongeren zich verenigd in Young & United.
Tot hun 23e jaar krijgen jongeren slechts de helft van het normale minimumloon. Een vast
contract? Voor jou tien anderen. Terwijl jongeren wel het
hetzelfde werk doen.
Young & United verovert
Nederland in rap tempo. Al
meer dan 10 duizend mensen
hebben de petitie getekend voor
volwassen loon vanaf 18 jaar,
meer vaste contracten en banen
waar je van kunt leven.
HAMBURGER
Ook projecteerden de jongeren
#halfloon WTF op de Malie­
toren in Den Haag en op het
Centraal station van Rotterdam
en Amsterdam. Jongeren overhandigden aan de manager van
een nieuwe Mc Donalds,
22
kampioen onderbetaling, een
gigantische ‘Gouden halve hamburger’. Wil je ook meedoen?
Sluit je aan bij Young & United
youngandunited.nl en volg
ons op facebook.com/
YoungUnitedNL
Young & United is een initiatief van FNV. De
acties worden ondersteund door een brede
coalitie van (jongeren-)organisaties.
Dit is Ed. Ed werkt al 27 jaar bij
hetzelfde dakdekkersbedrijf. Hij
heeft een vast contract. Opeens
doet hij niets meer goed. Hij is
bang dat hij er door zijn
werkgever wordt uitgewerkt.
Veel bouwvakkers overkomt
hetzelfde. Ze raken hun baan
kwijt en ‘mogen’ terug­komen
als zzp’er of als uitzendkracht.
Veel goedkoper, maar zonder
enige rechten en zekerheid. Ed
laat het er niet bij zitten.
Bekijk zijn verhaal op Youtube.
Zoek op Noodklok in de bouw,
een film van Astrid van Unen
en Mehmet Ülger.
MAAK JE COLLEGA LID!
CONTRIBUTIE 2015
Bedragen voor leden met een inkomen tot het
brutominimumloon
​Bruto-maand inkomen tussen de 50% en 100% van het
Ja, ik werf een lid, want ik wil Gewoon Goed Werk voor
iedereen. Werk met voldoende zekerheid, respect en
groei!
wettelijk minimumloon
​Per maand € 12,00
​Bruto-maand inkomen minder dan 50% van het
wettelijk minimumloon
​Per maand € 8,00
​Scholieren/studenten tot 21 jaar
Maak je collega lid en ontvang zelf 10 euro. De eerste
4 maanden voor 25 euro (daarna het reguliere tarief).
Per jaar ​​
​Actielidmaatschap voor nieuwe leden
​Eerste 4 maanden JA, IK WORD LID VAN FNV!
€ 25,00
NU DE EERSTE 4 MAANDEN 25 EURO.
VOOR REGULIERE CONTRIBUTIEBEDRAGEN
KIJK OP FNV.NL/CONTRIBUTIE
PERSOONSGEGEVENS
Achternaam en voorletters:
€ 25,00
m/v
MAAK JE COLLEGA LID!
EN ONTVANG ZELF 10 EURO
Voornaam:
NIEUW LID AANGEMELD DOOR
Adres:
Achternaam en voorletters:
Postcode en woonplaats:
Land:
Lidmaatschapsnummer:
Telefoonnummer:
Geboortedatum:
E-mailadres:
Ik ontvang een werverspremie van € 10,op IBAN-nummer:
(WERK)SITUATIE
In dienst bij werkgever
Niet werkzaam
Zelfstandige / Zzp’er
Gepensioneerd
Student / Scholier
Naam bedrijf:
Stuur deze bon in een envelop (postzegel niet
nodig) naar: FNV t.a.v. contactcenter,
Antwoordnummer 101, 3500 ZA Utrecht
Adres:
Postcode en plaats:
Op het lidmaatschap zijn de algemene voorwaarden
van toepassing. Kijk op fnv.nl/algemenevoor waarden
voor de actuele versie. We gebruiken je persoonsgegevens om uitvoering te kunnen geven aan het
lidmaatschap en je belangen te kunnen behartigen.
Functie:
BETALINGSGEGEVENS
Ik geef toestemming aan FNV om door middel van automatische incasso de maandelijkse
contributie af te schrijven. IBAN-nummer:
15112
Ik betaal per acceptgirokaart (meerkosten € 1,- ).
Datum:
OPSTUREN
Handtekening:
!
WIST JE DAT...
... FNV Bouw cao’s afsluit voor 120 duizend
werknemers in de Bouw & Infra, Woondiensten,
Afbouw & Onderhoud en Meubel & Hout?
Download de FNV Bouw App op je smartphone en
je hebt de cao altijd bij de hand.
w.
ou
fnvb l
n
Face
book
&
Twit
ter
VOLG ONS
WIST JE DAT...
... wij opkomen voor jouw belangen bij de politieke
leiders in Den Haag, als het bijvoor­beeld gaat om
crisis­maatregelen, de hoogte van je loon en
(misschien wat verder van je bed) je pensioen.
WIST JE DAT...
... wij elke dag meer dan 350 vragen van leden
beantwoorden over hun contract, loonstrookje,
vakantiedagen en nog veel meer.
Word je ontslagen, is je bedrijf failliet of heb je een
conflict op je werk? De juristen van FNV Bouw
staan jou bij.
WIST JE DAT...
... wij nog veel meer voor je kunnen doen?
Kijk voor meer info op fnvbouw.nl
facebook.com/FNVBouw
youtube.com/FNVBouw
twitter.com/fnv_bouw