Ruimte voor adres

Aan de Vaste Kamercommissie van VWS
T.a.v. de griffier dhr. T. Teunissen
Tweede Kamer der Staten Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
23 maart 2015
Beleidsregels
indicatiestelling Wlz
U-2015-054-BB-lb
Liesbeth Boerwinkel
0348-466 628
Geachte leden van de Vaste Kamercommissie van VWS,
Op woensdag 25 maart a.s. komt uw Vaste Kamercommissie bijeen in verband met
behandeling van de Beleidsregels Indicatiestelling Wlz 2015.
Graag attenderen wij u in dit verband op de positie van uiterst kwetsbare senioren
zonder of met onvoldoende sociaal netwerk.
De Beleidsregels indicatiestelling Wlz zijn gebaseerd op de Wet langdurige zorg (Wlz)
en het Besluit langdurige zorg. De Wet langdurige zorg (Wlz) geeft krachtens artikel
3.2.1.1 de cliënt met een zware zorgbehoefte, toegang tot de Wlz indien er sprake is
van behoefte aan permanent toezicht en/of 24 per dag zorg in de nabijheid. Bij het
criterium ’24 uur per dag zorg in de nabijheid’ geldt, dat de cliënt niet in staat is om
zelf hulp in te roepen indien nodig om ernstig nadeel voor hemzelf te voorkomen.
Vervolgens bepaalt artikel 3.2.1.2 Wlz dat onder ernstig nadeel onder meer wordt
verstaan dat als gevolg van fysieke of zware regieproblemen er een situatie kan
ontstaan waarin de cliënt onder meer:
- zich maatschappelijk te gronde richt of dreigt te richten;
- zichzelf in ernstige mate verwaarloost of dreigt te verwaarlozen.
Hier ligt een opening om senioren, zonder of met een zeer beperkte sociale
omgeving, toegang tot de Wlz te geven; omdat zij zo kwetsbaar zijn dat zij zichzelf te
gronde dreigen te richten of zichzelf ernstig verwaarlozen. We denken hierbij aan
senioren in een vergaand sociaal isolement die zich niet zelfstandig staande kunnen
houden zonder dat zij dit zelf nog beseffen. Overigens hechten we grote waarde aan
huisbezoeken om dergelijke schrijnende gevallen te signaleren.
Niet alleen de cliënt zelf is de dupe van zijn – in feite zelfdestructief – gedrag. Ook zijn
sociale omgeving, voor zover aanwezig, wordt geconfronteerd met de gevolgen van
vereenzaming en verwaarlozing. En tenslotte ondervindt de samenleving de gevolgen
door de behandelingskosten te dragen als de situatie van de cliënt onhoudbaar is
geworden.
Daarnaast realiseren we ons dat dergelijke senioren ook of misschien wel bij voorkeur
gebaat zijn bij een beschutte woonvorm in de eigen omgeving/regio. Helaas is een
dergelijk aanbod nog onvoldoende beschikbaar. Uit recent onderzoek van ANBO is
1/2
gebleken dat gemeenten weliswaar met woningcorporaties en zorgaanbieders overleg
voeren over behoefte en aanbod van senioren aan seniorenwoningen. Volgens
berekening van de Raad voor de leefomgeving (Rli) bestond reeds in 2013 een tekort
aan geschikte seniorenwoningen van 84.000 en is dit tekort sindsdien toegenomen.
Zelfs indien er voldoende seniorenwoningen zijn, is het de vraag of er daarmee
voldoende woonvoorzieningen voor uiterst kwetsbare senioren beschikbaar zijn.
Concluderend uiten wij onze ernstige zorgen over de psychosociaal uiterst kwetsbare
senioren die met het beleid van langer thuis wonen tussen wal en schip dreigen te
raken.
Wij dringen daarom met klem erop aan om:
-
-
artikel 3.2.1.1 Wlz en de daarvan afgeleide Beleidsregels Indicatiestelling ruim
toe te passen voor senioren die geen zware fysieke beperking hebben maar
zich dreigen te verwaarlozen of zich te gronde dreigen te richten;
in het overleg tussen de ministerie VWS en Wonen en Rijksdienst ook de
noodzaak van beschutte woonvormen van uiterst psychosociaal kwetsbare
senioren mee te nemen.
Met vriendelijke groet,
N.L. den Haan
Directeur- bestuurder
2/2