JAARVERSLAG 2014 NETWERK PALLIATIEVE ZORG BRUSSEL-HALLE-VILOORDE VZW NETWERK PALLIATIEVE ZORG BRUSSEL HALLE VILVOORDE VZW J. Vander Vekenstraat 158 1780 Wemmel Tel.: 02/4568207 E-mail: [email protected] Website: www.forumpalliatievezorg.be Contactpunt Brussel: Saincteletteplein 17 1000 Brussel 02/4568201 Contactpersoon inhoudelijk verslag: Christina Vanderhaeghe 02/4568207 Aantal inwoners: 912 613 personen – 1/01/2014 Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 1 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD................................................................................................................. 4 I. ORGANISATIESTRUCTUUR EN INTERNE WERKING ...................................................... 6 1. Organigram................................................................................................................. 6 2. Partners met een samenwerkingsovereenkomst......................................................... 7 2.1. Wijzigingen .......................................................................................................... 7 2.2. Overzicht van de samenwerkingsovereenkomsten op 31/12/2014 ...................... 8 3. Bestuursorganen .......................................................................................................13 3.1. Algemene Vergadering .......................................................................................13 3.2. Raad van Bestuur ...............................................................................................20 3.3. Dagelijks Bestuur Forum-Omega ........................................................................21 4. De medewerkers........................................................................................................22 4.1. Wijzigingen in het personeelsbestand .................................................................22 4.2. Samenstelling van het personeelsbestand op 31/12/2014 ..................................22 4.3. VTO ....................................................................................................................23 4.4. Interne overlegmomenten ...................................................................................24 5. Brussel ......................................................................................................................26 II. NETWERKOPDRACHTEN ........................................................................................ 27 1. Informeren .................................................................................................................27 1.1. Voordrachten ......................................................................................................27 1.2. Folders en brochures ..........................................................................................35 1.3. Tijdschrift/Nieuwsbrief .........................................................................................36 1.4. Website ..............................................................................................................37 1.5. Andere ................................................................................................................38 1.5.1 Publicaties ...................................................................................................38 1.5.2 Persartikels ..................................................................................................38 1.5.3 Symposium: rouw in het woonzorgcentrum .................................................39 1.5.4 Infomomenten..............................................................................................41 1.5.5 Deelname aan beurzen ...............................................................................42 1.5.6 Documentatiecentrum ..................................................................................42 2. Samenwerking en consult ..........................................................................................43 2.1. Samenwerking ....................................................................................................43 2.1.1. Overleggroepen van het netwerk palliatieve zorg ........................................43 2.1.2. Deelname aan regionale overleggroepen ....................................................52 2.1.3. Deelname aan regio-overschrijdende overleggroepen .................................59 2.1.4. Deelname aan interne overleggroepen van partners ...................................62 2.2. Consult ...............................................................................................................66 2.2.1 Uitlenen rouwkoffer en boeken .............................................................................66 2.2.2 Vraag naar psychologische consult en begeleiding ..............................................67 3. Deskundigheidsbevordering.......................................................................................67 3.1. Opleidingsaanbod van het netwerk palliatieve zorg ............................................68 3.1.1. Basiscursus Palliatieve zorg ............................................................................68 3.1.2. Basiscursus vrijwilligers in de palliatieve zorg..................................................69 3.1.3. Terugkomdagen ..............................................................................................70 3.1.4. Vrijwilligersdag ................................................................................................71 3.2. Opleidingsaanbod in samenwerking ...................................................................72 3.2.1.4 BANABA Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg .....................................75 3.2.2 Palliatieve Zorg bij diverse cliëntgroepen ........................................................76 3.2.3 Opleiding referenten palliatieve zorg in woonzorgcentra, regio Vlaams-Brabant .77 3.2.4 Opleiding palliatieve zorg voor masters en medici ...........................................79 3.3. Opleidingen op maat ...........................................................................................81 3.4. Studiedagen, symposia, congressen ..................................................................82 Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 2 3.4.1. Lunchdebatten ................................................................................................82 3.4.2. Palliatieve Zorg bij diverse cliëntengroepen ....................................................82 (Zie 3.2.2) .....................................................................................................................82 3.4.3. Symposium Rouwzorg cf. 1.5.3 ......................................................................82 3.5. Andere ................................................................................................................83 3.5.1. Wetenschappelijk onderzoek ...........................................................................83 3.5.2. Informatieverstrekking aan studenten ..............................................................83 3.5.3. Educatief materiaal .........................................................................................83 3.5.4. Begeleiding eindwerken ..................................................................................83 3.5.5. Stages .............................................................................................................83 3.5.6. Stages huisartsen Omega, Forum ...................................................................83 4. Vrijwilligerswerk .........................................................................................................84 4.1. Vrijwilligerswerk van het netwerk palliatieve zorg ................................................84 4.1.1. Het profiel van de vrijwilligers (geen vrijwilligers met een bestuursfunctie) ...84 4.1.2. Recrutering ..................................................................................................86 4.1.3. Selectie........................................................................................................86 4.1.4. Basisopleiding .............................................................................................87 4.1.5. Opvolging van de vrijwilligers .......................................................................87 4.1.6. Navorming ...................................................................................................87 4.1.7. Inspraak en overleg .....................................................................................89 4.2. Vrijwilligerswerk in samenwerking .......................................................................89 4.2.1. Thuiszorgequipe Omega .................................................................................89 4.2.2. Andere organisaties ........................................................................................89 III. Actieplan 2015 .......................................................................................................90 Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 3 Voorwoord De palliatieve zorgcultuur in Brussel Halle Vilvoorde zorgde in 2014 voor ondersteuning in de thuiszorg, rechtstreekse begeleiding thuis en in het woonzorgcentrum door Omega vzw, met een 1000 tal begeleidingen. De psychologe van het Forum Palliatieve Zorg zorgt daarbij voor psychologische ondersteuning en voor het tijdig inschakelen van vrijwilligers, zodat patiënten zolang mogelijk thuis kunnen blijven. Slechts 25 procent van alle overlijdens gaat thuis door. Hoewel de wens van 70 op 100 Belgen is om thuis te kunnen blijven, tot op het einde. Ondertussen sterven 25 op 100 mensen in het woonzorgcentrum. Reden genoeg om heel veel vorming, opleiding en intervisie te voorzien. De basiscursussen, de terugkomdagen, en het symposium ‘Rouw in het woonzorgcentrum’ ondersteunen de palliatieve zorg in de woonzorgcentra. Aanvullend met de LEIF-opleidingen wordt er werk gemaakt van voorafgaande zorgplanningen, zodat bewoners maximaal inspraak hebben over pijnbestrijding, plaats van overlijden, medische beslissingen bij het levenseinde. Aangezien de plaats van de palliatief referent in het woonzorgcentrum aan belang toeneemt, hebben we daarvoor samen met Panal vzw (netwerk palliatieve zorg Leuven) opnieuw een 8 daagse vorming 2014-2015 voorzien. Meer dan de helft van alle overlijdens gaat in ziekenhuizen door. De palliatieve eenheden, de palliatieve supportteams worden mede ingeschakeld bij vormingen, opleidingen, uitwisselingen. De communicatie specialist ziekenhuis/huisarts blijft voor ongemak zorgen zowel bij de patiënt, de familie, de huisarts die vaak niet op de MOK-vergadering kan aanwezig zijn. De PALM-opleiding, voor Medici en Masters komt tegemoet aan zowel huisarts als specialist : de palliatieve zorgcultuur kan op die manier op afdelingen intensieve zorg, oncologie, geriatrie, enz. ingang vinden. Ook CRA-artsen zijn zeer tevreden over de PALM-opleiding. Door de ver doorgevoerde specialisatie in de opleiding, worden zowel de pijnbestrijding per doelgroep (ouderen bijvoorbeeld), als de totaalzorg (psychisch, sociaal, spiritueel) uitgebreid benaderd. Een equipe van 25 lesgevers uit alle Vlaamse universiteiten staat borg voor een kwalitief vernieuwende aanpak. De leerstoel Waardig Levenseinde van deMens.nu aan de VUB, in samenwerking met het Forum Palliatieve Zorg, geeft een certificaat aan wie de volledige opleiding volgt. Ook de adviesraad voor huisartsenkringen blijft vragende partij voor reflectie en voor praktijkuitwisseling in het omgaan met levenseindevragen, in het begeleiden van patiënten in palliatieve zorg, in het coördineren van de levenseindezorg in het woonzorgcentrum. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 4 Omega vzw, thuisequipe palliatieve zorg, Forum Palliatieve Zorg, LEIF(LevensEindeInformatieForum), dagcentrum TOPAZ, Ulteam(uitklaren levenseindevragen bij mensen met psychisch lijden) en de Leerstoel Waardig Levenseinde (met o.m. de PALM-opleiding) zijn vrij geassocieerd in W.E.M.M.E.L. : expertisecentrum voor een waardig levenseinde. Zowel inhoudelijk als structureel worden de diverse werkkringen uitgedaagd om verder te reflecteren, samen te werken waar de vraag over meerdere vakgebieden gaat. De studiereis naar Krakau, met bezoek aan Auschwitz en Birkennau, zorgt momenteel voor een gemeenschappelijk reflectiemoment over existentieel lijden. Ook in Brussel blijft 2014 een verder ontwikkelen van palliatieve zorg, vorming en opleiding. Het groeiend aantal begeleidingen door thuisequipe Omega in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, de regelmatige aanwezigheid van de psychologe van het Forum zorgen voor een verdere ontwikkeling van een grootstedelijke palliatieve zorg. Er is dan ook een stijgende vraag naar informatie en naar mogelijkheden palliatieve zorg. Vorming over cultuurgevoelige zorg wordt in opleidingsprogramma’s voorzien. De werking van het Forum Palliatieve Zorg is mogelijk dank zij subsidies van de Vlaamse Overheid, de Federale Overheid, de provincie Vlaams brabant, Kom op tegen Kanker vzw. Met dank aan het bestuur, de leden, de vrijwilligers en alle personeelsleden. Wim Distelmans Voorzitter Jaarverslag 2014 Christina Vanderhaeghe Coördinator Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 5 I. Organisatiestructuur en interne werking Beleidsprioriteiten: 1. Partnership expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.E.L. 2. Ontwikkelen volwaardige werking palliatieve zorg Brussel 3. Coördineren vrijwilligerswerking (opleiding, vorming, intervisie, terugkomdagen) vanuit diverse plaatsen palliatieve zorg: thuiswerking, ziekenhuizen, eenheden palliatieve zorg, woonzorgcentra, dagcentra 4. Inhoud en management: goed op elkaar afstemmen 1. Organigram Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 6 2. Partners met een samenwerkingsovereenkomst 2.1. Wijzigingen 2.1.1. Nieuwe partners met een samenwerkingsovereenkomst Anthoons Joris – Pajottenlands Centrum voor Gezins en Bejaardenhulp - Lennik Bauwens Patty – Ziekenhuis Inkendaal - Vlezenbeek Brems Eric – Vulpia Vlaanderen, Maria Assumpta – Dilbeek Claes Piet – Lucie Lambert – Buizingen De Jaegere Evelyne – WZC Keymolen - Lennik Deleenheer Anne-Marie – Brusselse Huisartsenkring – Brussel Dermine Annick – Huis voor Gezondheid – Brussel Dierick Marc – WZC Molenstee - Kampenhout Evenepoel Kathleen - Zonnelied – Roosdaal Franssen Rebecca – Liberale Mutualiteit Brabant – Schaarbeek Gribbe Sylvia – WZC Henri Vanderstokken – Pepingen Moyson Ellen – Solidariteit voor het gezin – Koekelberg Schollaert Leen – WZC Quietas – wzc – Dilbeek Spotbeen Greet – Het Witte Huis wzc - Itterbeek Tant Danny – Familiezorg - Asse Tiels Sonja – WZC Ter Linde – wzc – Asse Van den Dorpel Monica – WZC De Stichel – wzc – Vilvoorde Van den Troost Leen – WZC Ter Biest – wzc – Grimbergen Van Nunen Ann – arts MS Kliniek - Melsbroek Van Riet Jenny – WZC Herfstvreugde – wzc - Londerzeel Vandekerckhove Jan – Huize Sint Monika – wzc – Brussel Van Saet Gert – WZC Releghem – wzc – Zemst Wets Els – WZC De Groene Linde – Sint-Genesius-Rode 2.1.2. Partners waarmee de samenwerkingsovereenkomsten werd beëindigd Hanssens Inge – Huize Moeremans – wzc – Dilbeek De Valck Joost – De Fuchsias – wzc – Brussel Ceuleers Mia – Ter Burg – wzc – Nossegem Lievens Suzy – Zonnelied – wzc – Roosdaal Dillen Teresa – Liberale Mutualiteit Brabant – Mutualiteit – Schaarbeek Vandendriessche Franklin – Sint-Augustinus – Halle Van Oost Joost – Solidariteit voor het gezin – Koekelberg De Leener Kris – WZC Quietas – wzc - Dilbeek Bonner Greet – WZC Ter Linde – wzc – Asse Anciaux Jan – WZC De Stichel – wzc – Vilvoorde Nijs Rudy – WZC Ter Biest – wzc – Grimbergen Cooreman Sandra – WZC Herfstvreugde – wzc – Londerzeel Roggeman Geert – Verpleegunie – Schaarbeek De Maeyer Dennis – WZC Iris – wzc – Strombeek-Bever De Geyter Sigrid – Huize Sint Monika – wzc – Brussel Dehaene Tom – WZC Releghem – wzc – Zemst De Nayer Magda – WZC De Groene Linde – Sint-Genesius-Rode Kuylen Luc – WZC Floordam – Melsbroek Martine Dedeurwaarder – WZC Quietas – Dilbeek Horckmans Terry – WZC Molenstee - Kampenhout Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 7 2.1.3. Partners waarvan de samenwerkingsovereenkomsten werd gewijzigd Yoshimi Sumio van Brusselse Huisartsenkring – Brussel naar Adviesraad huisartsen - Brussel 2.2. Overzicht van de samenwerkingsovereenkomsten op 31/12/2014 Anthoons Joris Pajottenlandscentrum Gezinshulp dienst voor gezinszorg Lennik Arits Johan WZC De Verlosser wzc St-Ulriks-Kapelle Asselman Luc WZC Ter Stelten wzc Merchtem Bastaerts Patrick BHAK huisarts Brussel Bauwens Sabien UZ Brussel pst Meise Bauwens Patty Ziekenhuis Inkendaal psycholoog Vlezenbeek Beckwé Hilde WZC De Ceder wzc Beersel Bierkens M.Louise WZC Atrium wzc Kraainem Bilsen Johan Onderzoeksgroep VUB - Zorg rond het levenseinde onderwijs Antwerpen Bostyn Nadine WZC Eyckenbosch wzc Gooik Breda Frieda Seniorie De Maretak wzc Halle Brems Erik Home Select wzc Meise Brems Eric Maria Assumpta wzc Dilbeek Buchurt Mevr. Residentie Exclusiv wzc Evere Buntinx Katelijne CM Sint-Michielsbond ziekenfonds Brussel Buysschaert David WZC Paloke wzc Sint-JansMolenbeek Claes Piet Lucie Lambert wzc Buizingen Claeys-Van Den Bossche Mevr. Residentie Wahis wzc Schaarbeek Coppens Mhr. Rusthuis Strijland wzc Gooik Coppens Hein Home Ingendael wzc Vorst Cuypers Sybille OCMW Kapelle-op-den-Bos ocmw Kapelle-op-denBos De Byser Dirk Hof Ter Waarbeek wzc Asse De Cuyper Elke WZC Sint-Augustinus wzc Halle De Gelder Friede Brusselse Huisartsenkring huisartsenkring Schaarbeek De Geyter Jake WZC Hingeheem wzc Asse De Groeve Vadim Residentie Woluwedal wzc Diegem De Jaegere Evelyne WZC Keymolen wzc Lennik De Maegd Margriet Dagcentrum Topaz dagcentrum Wemmel De Maere Hans Hopperank thuisvervangende setting Asse De Man Fanny Magnolia wzc Jette De Mol Jeroen Solidariteit voor het Gezin dienst voor gezinszorg Koekelberg De Munck Luc Medirand huisartsenkring Vilvoorde De Neyer Hilde Brabants Apothekers Forum apotheker Leuven Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 8 De Neyer Saskia WZC Zilverlinde wzc Sint-Pieters-Leeuw De Ridder Martine Familiehulp dienst voor gezinszorg Brussel De Velder Bernadette Wit Gele Kruis Vl. Brabant dienst thuisverpleging Wolvertem De Vriese Herman WZC Sint Antonius wzc Sint-Pieters-Leeuw De Vuyst Lieven Seniorie Bizet wzc Anderlecht De Vuyst Karel Zonnelied vzw gehandicaptensector Roosdaal De Witte Florence WZC Bergamote wzc Schaarbeek De Wulf Philippe Home Amadeus wzc Brussel Deblaere Nico WZC Ter Burg wzc Nossegem Dekempeneer Lieve De Lork thuisvervangende setting Brussel Dekoster Stéphane Residentie Dilhome wzc Dilbeek Delcourt Sofie Liever Thuis thuiszorg Brussel Deleenheer AnneMarie Brusselse Huisartsenkring Huisartsenkring Brussel Demeyere Anita New Sweethome wzc Oudergem Derijk Luc WZC Trappeniers wzc Zaventem Dermine Annick Huis voor Gezondheid Huis voor gezondheid Brussel Deroover Jan Hopperank thuisvervangende setting Asse Deryckere Bernard WZC Den Bogaet wzc Grimbergen Desmet Marijke RVT De Heizel wzc Laken Detramasure Annemie Rusthuis Bloemendal wzc Sint-AgathaBerchem Dierick Marc WZC De Molenstee wzc Kampenhout Distelmans Wim forum Wemmel Distelmans Wim forum Wemmel Evenepoel Kathleen Zonnelied vzw wzc Roosdaal Fabri Ria Eenheid Palliatieve Zorg Asse palliatieve eenheid Asse Franssen Rebecca Liberale Mutualiteit Brabant mutualiteit Schaarbeek Geens Veerle De Overbron wzc Brussel Geeraert Robert Forum forum-Leif Wemmel Gillisjans Lobcke Residentie Van Horick wzc Wolvertem Goethals François WZC Pagode wzc Neder-OverHeembeek Gribbe Sylvia WZC H. Vanderstokken wzc Pepingen Guldentops Yvo WZC Paloke wzc Brussel Hamels Joke Thuiszorgcentrum FSMB dienst voor gezinszorg Liedekerke Harnie Marie Rose WZC Zonnig Huis wzc Halle Hautekiet Mark WZC Mater Dei wzc Heikruis Hertekamp Jan Brusselse Welzijns- en gezondheidsraad forum Brussel Jaarverslag 2014 Leerstoel Waardig Levenseinde LEIF (LevensEinde InformatieForum) Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 9 Heyndricx Murielle WZC Koning Albert I wzc Dilbeek Heyndricx Murielle WZC Spanjeberg wzc Zellik Jacobs Ann Residentie Edelweiss wzc Anderlecht Janssens Sven huisarts huisarts Asse Janssens Silvia Zonnestraal thuisvervangende setting Lennik Kint Sylvie Residentie Aux Deux Parcs wzc Jette Koninckx Marc Familiehulp thuiszorg Mechelen Lambrecht Sophie Sint-Maria Ziekenhuis ziekenhuis Halle Langenaekens Ann Erasmushogeschool Brussel onderwijs Departement Gezondheidszorg Anderlecht Langerock Manu WZC Sint-Rafaël wzc Liedekerke Langerock Manu Zorg-Saam vzw koepel wzc Liedekerke Lathouwers Wilfried Senior Residence Allure wzc Anderlecht Lefevre Ludo WZC Hestia wzc Wemmel Lösken Sabien Thuiszorg Brabant thuiszorg Brussel Luppens Peter Residentie Edelweiss wzc Anderlecht Luyckfasseel Johan SEL Zorgnetwerk Zenneland forum Beersel Marescaux Bernadette Oase dagcentrum Brussel Maris Johan Le Saule wzc Brussel Matton Paul Arcus wzc Brussel Meers Patrick WZC Floordam wzc Melsbroek Meijlaers Antoine Residentie Romana wzc Laken Mersch Anouchka RVT De Zwaluw wzc Vollezele Mertens Rita Rustoord Van Lierde wzc Affligem Michiels Koen Thuiszorg Brabant thuiszorg Liedekerke Moortgat Dorrit Brussels Overleg Thuiszorg thuiszorg Brussel Moyson Ellen Solidaritieit voor het gezin thuiszorg Koekelberg Musch Peter WZC Avondvrede wzc Linkebeek Neuteleers Marc WZC Iris wzc Strombeek-Bever Olbrechts Jos Kliniek Sint-Jan ziekenhuis Brussel Olbrechts David UVC Brugmann eenheid palliatieve zorg Laken Pavoné Dina WZC Rietdijk wzc Wemmel Peeters Guido Home Scheut wzc Anderlecht Peeters Stefan Residentie Oase wzc Meise Peleman Yves WZC Akapella wzc Kapelle-op-denBos Penninckx Rudi WZC St. Antonius wzc Zaventem Plasquy Eddy De Bres thuisverpleging Vilvoorde Plasschaert Pascal RVT Ter Linde II wzc Vilvoorde Pottie Wim WZC Heydeveld wzc Opwijk Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 10 Ribbens Franca De Klink thuisvervangende setting Diegem Robijns Ineke WZC De Oase wzc Opwijk Roeygens MarieChristina Blindenzorg Licht & Liefde forum Appelterre Rooryck Veronique Wit-gele Kruis Vlaams-Brabant forum thuisverpleging Lubbeek Rooryck Filip WZC Onze-Lieve-Vrouw wzc Roosdaal Ryckaert Emmanuel zelfstandig thuisverpleegkundige thuisverpleging Dilbeek Sas Mia HUB-EHSAL onderwijs Brussel Sauvage Marianne Thuiszorgcentrum Socialistische Mutualiteit Brabant thuiszorg Brussel Schelfhout Mario Kenniscentrum Mantelzorg thuiszorg Wemmel Schollaert Leen WZC Quietas wzc Dilbeek Schroeven Dirk Residentie Eizer wzc Overijse Simons Patrick Omega thuisverpleging Halle Spotbeen Greet Het Witte Huis wzc wzc Itterbeek Stas Katty VIVO onderwijs Brussel Stevens Mia De Poel thuisvervangende setting Schepdaal Tant Danny Familiezorg dienst voor gezinszorg Asse Tiels Sonja WZC Ter Linde wzc Asse Tobback Sophie WZC Sint-Rafaël wzc Ternat Van Audenaerde Wouter WZC Sint-Felix wzc Herne Van Audenaerde Wouter WZC Sint-Carolus wzc Ternat Van Beersel AZ Jan Portaels ziekenhuis Heffen Van Buggenhout Stijn SEL Zorgnetwerk Zenneland sel Halle Van Dam Jean-Paul WZC Onze-Lieve-Vrouw wzc WezembeekOppem Hendrik Vrijwilligers Palliatieve Thuiszorg BHV thuiszorg Dilbeek Lutgarde Residentie Anemoon wzc Grimbergen Van den Dorpel Monica WZC De Stichel wzc Vilvoorde Van den Hende Nicole Seniorie Parc Astrid wzc Anderlecht Van den Troost Leen WZC Ter Biest wzc Grimbergen van Duijn Ineke KLIM - De Klink thuisvervangende setting Diegem Van Elswé Filip Residentie Anaïs wzc Brussel Van Helder Rita Residentie Jasmina wzc Alsemberg Van Hemelrijck Sonia Residentie Van Horick wzc Wolvertem Van Houdenhove Maarten Rustoord Zennehart wzc Alsemberg Van Houtte Henri ZHORG huisartsenkring Zaventem Van Nunen Ann MS Kliniek Melsbroek MS Kliniek Melsbroek Van Nuys Mehdi NV Maiderop - La Familiale wzc Drogenbos Van Parys Luc Artsenkring Halle en Omgeving huisartsenkring Van De Genachte Van de Populiere Jaarverslag 2014 Martine Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw Lembeek 11 Van Rausbeeck Dirk Arcus Thuisverpleging thuisverpleging Wemmel Van Riet Jenny WZC Herftsvreugde wzc Londerzeel Van Saet Gert WZC Releghem wzc Zemst Van Snick Sylvie Roos Der Koningin wzc Buizingen Van Stichel Karen WZC Heydeveld wzc Opwijk Van Tendeloo Paul WZC Ambroos wzc Hofstade Van Vaerenbergh Filip Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis Aalst - Campus Asse ziekenhuis Asse Vanbinst Linda WZC Parkhof wzc Machelen Vandekerckhove Jan Huize Sint-Monika wzc Brussel Vandenbussche Ellen WZC Mariëndal wzc Overijse Vandeneede Kris WZC Heilig Hart wzc Grimbergen Vanderheyden Sin Residentie Ter Kameren wzc Brussel Vanderlinden Katrien Hof Ten Doenberghe wzc Hoeilaart Vanheusden Heidi Vlaamse Verpleegunie thuisverpleging Schaarbeek Vanhove Johan Residentie Scheutbos wzc Brussel Vanrenterghem Sibylle Les Jonquières wzc Drogenbos Vereecke Lies RVT Breugheldal wzc Itterbeek Verhaeghe Mieke HARNO huisartsenkring Grimbergen Verhaeren Ann WZC Ter Linde 1 wzc Vilvoorde Verjans Erik WZC Sint Jozef wzc Evere Vermeulen Isabelle WZC Rietdijk wzc Vilvoorde Verpoest Rosanne WZC Paloke wzc Brussel Vrancken Wim Residentie Tombeek Heide wzc Overijse Wellens Bruno WZC Nazareth wzc Ukkel Wets Els WZC De Groene Linde wzc Sint-GenesiusRode Willems Herman HAK Overijse huisartsenkring Overijse Willems Judith OCMW Vilvoorde thuiszorg Vilvoorde Wynant Dirk HELA huisartsenkring Asse Wynants Nicole Home Roger Camps wzc Evere Yoshimi Sumio Adviesraad huisartsen Arts Brussel TOTAAL:174 Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 12 3. Bestuursorganen 3.1. Algemene Vergadering 3.1.1. Wijzigingen Nieuwe leden: Anthoons Joris – Pajottenlandscentrum – Lennik Bauwens Patty – Ziekenhuis Inkendaal - Vlezenbeek Brems Eric – Vulpia Vlaanderen, Maria Assumpta – Dilbeek Deroo Ludo – Ziekenhuis Asse Palliatieve Eenheid – Asse Destrooper Paul – Leif - Wemmel De Jaegere Evelyne – WZC Keymolen - Lennik Claes Piet – Lucie Lambert – Buizingen Croonenbergs Anne – geriater Ziekenhuis Halle – Halle De Ridder Lieve – Zonnestraal vzw - Lennik Deleenheer Anne-Marie – Brusselse Huisartsenkring – Brussel Deraes Yves – Az Jan Portaels – Vilvoorde Dermine Annick – Huis voor Gezondheid – Brussel Detandt Veerle – Levedale – Wolvertem Dierick Marc – WZC Molenstee - Kampenhout Evenepoel Kathleen - Zonnelied – Roosdaal Franssen Rebecca – Liberale Mutualiteit Brabant – Schaarbeek Gribbe Sylvia – WZC Henri Vanderstokken – Pepingen Juliens Nadia – Releghem WZC – Zemst Leroux Bernadette – Ziekenhuis Halle- Halle Meirlaen Hans – De Ark – Brussel Meylaers Hilde – Eigen Thuis - Grimbergen Moyson Ellen – Solidariteit voor het gezin – Koekelberg Peetermans Sara – Zonnelied - Roosdaal Schollaert Leen – WZC Quietas – wzc – Dilbeek Schweitser Frank – Omega vzw - Wemmel Smedts Ingrid – Klim vzw – Dilbeek Soetaert Jo – Begeleid Wonen – Brussel Spotbeen Greet – Het Witte Huis wzc - Itterbeek Standaert Rita – WZC Ter Burg – Nossegem Tant Danny – Familiezorg - Asse Tiels Sonja – WZC Ter Linde – wzc – Asse Van Cutsem Anne – De Valier - Liedekerke Van den Dorpel Monica – WZC De Stichel – wzc – Vilvoorde Van den Troost Leen – WZC Ter Biest – wzc – Grimbergen Van Nunen Ann – MS Centrum - Melsbroek Van Riet Jenny – WZC Herfstvreugde – wzc – Londerzeel Van Wesemael Chris – Begeleid Wonen – Brussel Vancamp Joris – MPC Sint Franciscus - Roosdaal Vandekerckhove Jan – Huize Sint Monika – wzc – Brussel Vamechelen Olivia – Woonzorg Brussel - Brussel Van Saet Gert – WZC Releghem – wzc – Zemst Verbeke Gwen – AzJan Portaels - Vilvoorde Verlinden Caroline – arts Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 13 Vermoesen Dirk – wzc Sint Rafaël – Liedekerke Vos Margot – De Poel vzw - Schepdaal Wets Els – WZC De Groene Linde – Sint-Genesius-Rode Uitgetreden leden: Hanssens Inge – Huize Moeremans – wzc – Dilbeek De Valck Joost – De Fuchsias – wzc – Brussel Lievens Suzy – Zonnelied – wzc – Roosdaal Dillen Teresa – Liberale Mutualiteit Brabant – Mutualiteit – Schaarbeek Vandendriessche Franklin – Sint-Augustinus – Halle Van Oost Joost – Solidariteit voor het gezin – Koekelberg De Leener Kris – WZC Quietas – wzc - Dilbeek Bonner Greet – WZC Ter Linde – wzc – Asse Anciaux Jan – WZC De Stichel – wzc – Vilvoorde Nijs Rudy – WZC Ter Biest – wzc – Grimbergen Cooreman Sandra – WZC Herfstvreugde – wzc – Londerzeel Roggeman Geert – Verpleegunie – Schaarbeek De Maeyer Dennis – WZC Iris – wzc – Strombeek-Bever De Geyter Sigrid – Huize Sint Monika – wzc – Brussel Dehaene Tom – WZC Releghem – wzc – Zemst De Nayer Magda – WZC De Groene Linde – Sint-Genesius-Rode Kuylen Luc – WZC Floordam – Melbroek Martine Dedeurwaarder – WZC Quietas – Dilbeek Horckmans Terry – WZC Molenstee - Kampenhout 3.1.2. Ledenlijst op 31/12/2014 Aantal leden: 192 Ledenlijst: Anthoons Joris Lennik dienst voor gezinszorg Arits Johan St-Ulriks-Kapelle wzc Asselman Luc Merchtem wzc Bastaerts Patrick Brussel huisarts Bauwens Sabien Meise pst UZ Brussel Bauwens Patty Vlezenbeek psycholoog ziekenhuis Inkendaal Beckwé Hilde Beersel wzc Bierkens M.Louise Kraainem wzc Bilsen Johan Antwerpen VUB prof/onderzoek Bostyn Nadine Gooik wzc Breda Frieda Halle wzc Brems Erik Meise wzc Brems Eric Dilbeek wzc Buchurt Mevr. Evere wzc Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 14 Buntinx Katelijne Brussel CM Ziekenfonds Buysschaert David Sint-Jans-Molenbeek wzc Ceuleers Mia Nossegem wzc Claes Piet Buizingen wzc Claeys-Van Den Bossche Mevr. Schaarbeek wzc Coppens Mhr. Gooik wzc Coppens Hein Vorst wzc Croonenbergs Anne Halle psycholoog ziekenhuis Halle Cuypers Sybille Kapelle-op-den-Bos ocmw De Byser Dirk Asse wzc De Cuyper Elke Halle wzc De Gelder Friede Schaarbeek huisartsenkring De Geyter Jake Asse wzc De Groeve Vadim Diegem wzc De Jaegere Evelyne Lennik wzc De Maegd Margriet Wemmel Topaz dagcentrum De Maere Hans Asse thuisvervangende setting De Man Fanny Jette wzc De Mol Jeroen Koekelberg thuiszorg De Munck Luc Vilvoorde huisartsenkring De Neyer Hilde Leuven apotheker De Neyer Saskia Sint-Pieters-Leeuw wzc De Ridder Martine Brussel Familiehulp Brussel De Ridder Lieve Lennik thuisvervangende setting De Velder Bernadette Wolvertem thuisverpleging De Vriese Herman Sint-Pieters-Leeuw wzc De Vuyst Lieven Anderlecht wzc De Vuyst Karel Roosdaal gehandicaptensector De Witte Florence Schaarbeek wzc De Wulf Philippe Brussel wzc Deblaere Nico Nossegem wzc Dekempeneer Lieve Brussel thuisvervangende setting Dekoster Stéphane Dilbeek wzc Delcourt Sofie Brussel thuiszorg Deleenheer AnneMarie Brussel Huisartsenkring Demeyere Anita Oudergem wzc Deraes Yves Vilvoorde eenheid palliatieve zorg Vilvoorde Derijk Luc Zaventem wzc Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 15 Dermine Annick Brussel Huis voor gezondheid Deroo Ludo Asse ziekenhuis Deroover Jan Asse thuisvervangende setting Deryckere Bernard Grimbergen wzc Desmet Marijke Laken wzc Destrooper Paul Leuven LEIF Detandt Veerle Wolvertem thuisvervangende setting Detramasure Annemie Sint-Agatha-Berchem wzc Dierick Marc Kampenhout wzc Distelmans Wim Wemmel forum Evenepoel Kathleen Roosdaal wzc Fabri Ria Asse palliatieve eenheid Franssen Rebecca Schaarbeek mutualiteit Geens Veerle Brussel wzc Geeraert Robert Wemmel forum Gillisjans Lobcke Wolvertem wzc Goethals François Neder-Over-Heembeek wzc Gribbe Sylvia Pepingen wzc Guldentops Yvo Brussel wzc Hamels Joke Liedekerke thuiszorg Harnie Marie Rose Halle wzc Hautekiet Mark Heikruis wzc Hertekamp Jan Brussel welzijnsraad Heyndricx Murielle Dilbeek wzc Jacobs Ann Anderlecht wzc Janssens Sven Asse huisarts Janssens Silvia Lennik thuisvervangende setting Juliens Nadia Zemst stuurgroep WZC forum Kint Sylvie Jette wzc Koninckx Marc Mechelen Familiehulp vorming Lambrecht Sophie Halle ziekenhuis Langenaekens Ann Anderlecht onderwijs Langerock Manu Liedekerke koepel wzc Lathouwers Wilfried Anderlecht wzc Lefevre Ludo Wemmel wzc Leroux Bernadette Halle ziekenhuis Lösken Sabien Brussel thuiszorg Luppens Peter Anderlecht wzc Luyckfasseel Johan Beersel SEL Zennevalei Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 16 Marescaux Bernadette Brussel dagcentrum PZ Woluwe Maris Johan Brussel wzc Matton Paul Brussel wzc Meers Patrick Melsbroek wzc Meijlaers Antoine Laken wzc Meirlaen Hans Brussel thuisvervangende setting Mersch Anouchka Vollezele wzc Mertens Rita Affligem wzc Meylaers Hilde Grimbergen thuisvervangede setting Michiels Koen Liedekerke thuiszorg Moortgat Dorrit Brussel thuiszorg Moyson Ellen Koekelberg thuiszorg Musch Peter Linkebeek wzc Neuteleers Marc Strombeek-Bever wzc Olbrechts Jos Brussel Sint Jan Ziekenhuis Brussel Olbrechts David Laken eenheid palliatieve zorg Ziekenhuis Brugman Pavoné Dina Wemmel wzc Peetermans Sara Roosdaal thuisvervangende setting Peeters Guido Anderlecht wzc Peeters Stefan Meise wzc Peleman Yves Kapelle-op-den-Bos wzc Penninckx Rudi Zaventem wzc Plasquy Eddy Vilvoorde thuisverpleging Plasschaert Pascal Vilvoorde wzc Pottie Wim Opwijk wzc Ribbens Franca Diegem thuisvervangende setting Robijns Ineke Opwijk wzc Roeygens MarieChristina Appelterre Blindzorg/bestuur Forum Rooryck Veronique Lubbeek forum thuisverpleging Rooryck Filip Roosdaal wzc Ryckaert Emmanuel Dilbeek thuisverpleging Sas Mia Brussel onderwijs Sauvage Marianne Brussel thuiszorg Schelfhout Mario Wemmel thuiszorg Schollaert Leen Dilbeek wzc Schroeven Dirk Overijse wzc Schweitser Frank Wemmel Omega thuiszorgequippe Simons Patrick Halle thuisverpleging Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 17 Smedts Ingrid Dilbeek thuisvervangende setting Soetaert Jo Brussel thuisvervangende setting Spotbeen Greet Itterbeek wzc Standaert Rita Nossegem wzc Stas Katty Brussel onderwijs Stevens Mia Schepdaal thuisvervangende setting Tant Danny Asse dienst voor gezinszorg Tiels Sonja Asse wzc Tobback Sophie Ternat wzc Van Audenaerde Wouter Herne wzc Van Beersel Martine Heffen ziekenhuis Jan Portaels/bestuurslid Van Buggenhout Stijn Halle SEL Zennevalei Van Cutsem Anne Liedekerke thuisvervangende setting Van Dam Jean-Paul Wezembeek-Oppem wzc Van De Genachte Hendrik Dilbeek vrijwilligerswerking Forum Van de Populiere Lutgarde Grimbergen wzc Van den Dorpel Monica Vilvoorde wzc Van den Hende Nicole Anderlecht wzc Van den Troost Leen Grimbergen wzc van Duijn Ineke Diegem thuisvervangende setting Van Elswé Filip Brussel wzc Van Helder Rita Alsemberg wzc Van Hemelrijck Sonia Wolvertem wzc Van Houdenhove Maarten Alsemberg wzc Van Houtte Henri Zaventem huisartsenkring Van Nunen Ann Melsbroek Nationaal MS Centrum Van Nuys Mehdi Drogenbos wzc Van Parys Luc Lembeek platform P.Z. Zennevalei Van Rausbeeck Dirk Wemmel thuisverpleging Van Riet Jenny Londerzeel wzc Van Saet Gert Zemst wzc Van Snick Sylvie Buizingen wzc Van Stichel Karen Opwijk wzc Van Tendeloo Paul Hofstade wzc Van Vaerenbergh Filip Asse ziekenhuis Van Wesemael Chris Brussel thuisvervangende setting Vanbinst Linda Machelen wzc Vancamp Joris Roosdaal thuisvervangende setting Vandekerckhove Jan Brussel wzc Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 18 Vandenbussche Ellen Overijse wzc Vandeneede Kris Grimbergen wzc Vanderheyden Sin Brussel wzc Vanderlinden Katrien Hoeilaart wzc Vanheusden Heidi Schaarbeek thuisverpleging Vanhove Johan Brussel wzc Vanmechelen Olivia Brussel Woonzorg Vanrenterghem Sibylle Drogenbos wzc Verbeke Gwen Vilvoorde Jan Portaels Z.H. Geriatrie Vereecke Lies Itterbeek wzc Verhaeghe Mieke Grimbergen Huisartsenkring Verhaeren Ann Vilvoorde wzc Verjans Erik Evere wzc Verlinden Caroline Brussel arts Vermeulen Isabelle Vilvoorde wzc Vermoesen Dirk Liedekerke wzc Verpoest Rosanne Brussel wzc Vos Margot Schepdaal thuisvervangende setting Vrancken Wim Overijse wzc Wellens Bruno Ukkel wzc Wets Els Sint-Genesius-Rode wzc Willems Herman Overijse huisartsenkring Willems Judith Vilvoorde thuiszorg Wynant Dirk Asse mediwacht Asse Wynants Nicole Evere wzc Yoshimi Sumio Brussel adviesraad huisartsen 3.1.3. Aantal bijeenkomsten: 4 Januari 2014 Maart 2014 Oktober 2014 December 2014 Jaarverslag 2014 : burnout bij de zorgverlener : jaarverslag en financiën 2013, actieplannen 2014 : lunchdebat: impact van migratie op het levenseinde : bewindvoering en patiëntenrechten Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 19 3.2. Raad van Bestuur 3.2.1. Wijzigingen Einde mandaat: - Yves Peleman Nieuw mandaat: - Sophie Tobback, huisarts en CRA 3.2.2. Samenstelling Raad van Bestuur op 31/12/2014 NAAM Wim Distelmans Voorzitter FUNCTIE Robert Geeraert Ondervoorzitter Martine Van Beersel Sophie Tobback Patrick Bastaerts Sabien Bauwens Johan Bilsen Secretaris Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder Katelijne Buntinckx Martine De Ridder Paul Destrooper Bestuurder Bestuurder Bestuurder Marina Homblé Sven Janssens Marie-Christina Roeygens Hendrik Van de Genachte Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder SETTING Prof. en titularis Leerstoel Waardig Levenseinde, PST-arts UZ Brussel, Arts dagcentrum TOPAZ, directeur Omega vzw, thuisequipe palliatieve zorg, Leifarts, schrijver en uitgever diverse boeken en brochures, voorzitter euthanasiecommissie Senaat, Arts ULteam, oncoloog UZ Brussel Koepel organisaties gezinszorg Vlaanderen AZ Jan Portaels, Ziekenhuis Vilvoorde Huisarts, CRA Sint Rafaël huisarts PST-UZ Brussel Voorzitter Mental Health & Wellbeing VUB Research Group CM - ziekenfonds Familiehulp vzw Banaba-opleiding, vormingsverantwoordelijke LEIF Wit Gele Kruis Vlaams Brabant huisarts Blindenzorg Vlaanderen BHV Vrijwilliger Forum Palliatieve Zorg 3.2.3. Aantal bijeenkomsten: 3 Januari 2014 evolutie samenwerkingsovereenkomsten 2013 werking palliatieve zorg/Levenseindebeslissingen in Brussel Maart 2014 jaarrekening 2013, budget 2014 activiteitenverslag 2013, actieplannen 2014 vervanging Yves Peleman, bestuurder Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 20 November 2014 3.3. personeelsbeleid Omega-Forum Palliatieve Zorg interne samenwerking partners w.e.m.m.e.l actieplannen 2015; verdere uitbouw Brussel Dagelijks Bestuur Forum-Omega 3.3.1. Wijzigingen Einde mandaat: - Yves Peleman Nieuw mandaat: - Sophie Tobback, huisarts en CRA 3.3.2. Samenstelling Dagelijks Bestuur op 31/12/2014 NAAM Wim Distelmans Robert Geeraert Martine Van Beersel Sophie Tobback Sabien Bauwens Johan Bilsen Paul Destrooper FUNCTIE Voorzitter Ondervoorzitter Secretaris Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder François Pauwels Bestuurder Matty Post Frank Schweitser Bestuurder Bestuurder Patrick Simons Erik Struys Christina Vanderhaeghe Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bea Verbeeck Bestuurder SETTING Cf. Raad van Bestuur Koepel verenigingen Thuiszorg Vlaanderen AZ Jan Portaels, ziekenhuis Vilvoorde Huisarts, CRA Sint Rafaël PST UZ Brussel Onderzoeker End of Life, VUB Bestuurder BANABA, vormingsverantwoordelijke LEIF Huisarts Vilvoorde, equipearts Omega, Leifarts Vrijwilliger TOPAZ, dagcentrum Hoofdverpleegkundige thuisequipe palliatieve zorg Omega Huisarts Halle, equipearts Omega, Leifarts Journalist, P.R. Unie Vrijzinnig Humanisme Coördinator Forum Palliatieve Zorg, Rouwzorg Psychiater, ULteam, Omega, 3.3.3. Aantal bijeenkomsten: 5 Dagelijkse werking Omega-Forum wordt gestuurd en opgevolgd Personeel Financiën Omega-Forum Palliatieve Zorg in Brussel Website en public relations Herdrukken handboeken en brochures Vrijwilligerswerking Infoavonden hulpverleners en bevolking Studiedagen Omega Vormingen in samenwerking met partners W.E.M.M.E.L.: flyers en PALM opleiding, lunchdebatten en nieuwsbrief Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 21 4. De medewerkers Beleidsprioriteiten: 4.1. Verjonging equipes Evenwichtige samenstelling wat profiel/capaciteiten en resultaten betreft Omega: uitklaren tweede lijnsfunctie Forum: standplaats en contactpersoon Brussel, Saincteletteplein 17 Wijzigingen in het personeelsbestand Einde samenwerking: - Peter D’Hondt, secretaris-logistiek medewerker Forum Palliatieve Zorg Nieuwe medewerker: - Inge De Hertogh, secretaris-logistiek medewerker Forum Palliatieve Zorg - Veerle Vlemincx, verpleegkundige Omega Wijzigingen in tewerkstellingsduur: - Anne Ghysels – naar contract voor 30.4u/week (voorheen 38u/week) – verpleegkundige Omega 4.2. Samenstelling van het personeelsbestand op 31/12/2014 NAAM FUNCTIE TEWERKSTELLING Inge De Hertogh Nadia Denayer Christina Vanderhaeghe Yanna Van Wesemael Patrick Simons François Pauwels Bie Lambrechts Anne Ghysels Claire Peeters Myriam D’heygere Jo Verbiest Wenda Pelicaen David Dujardin Patricia Dereymaeker Carmen Lauwers Peggy Van Geit Tilly Janssens Frank Schweitser Vlemincx Veerle secretariaat vormingsverantwoordelijke coördinator psycholoog equipearts equipearts verpleegkundige verpleegkundige verpleegkundige verpleegkundige verpleegkundige verpleegkundige verpleegkundige verpleegkundige verpleegkundige administratief medewerker administratief medewerker hoofdverpleegkundige verpleegkundige 19 u/week (Forum) 30,5 u/ week (Forum 38 u/ week (Forum) 38 u/ week (Forum) 7,6 u/week (MBE) 7,6 u/week (MBE) 22,8 u/week (MBE) 30,4 u/week (MBE) 38 u/week (MBE) 38 u/week (MBE) 26,6 u/week (MBE) 30,4 u/week (MBE) 38u/week (MBE) 38u/week (MBE) 30,4u/week (MBE) 26,6 u/week (MBE) 38 u/week (MBE) 38 u/week (MBE) 38u/week (MBE) Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 22 4.3. VTO De Hertogh Inge DATUM ONDERWERP/SPREKER ORGANISATOR 17/10/14 (2u) Lunchdebat: Impact van migratie op het levenseinde PALM 1: opleiding palliatieve zorg voor medici en masters PALM 2: opleiding palliatieve zorg voor medici en masters Lunchdebat: bewindvoering Forum Palliatieve Zorg DATUM ONDERWERP/SPREKER ORGANISATOR 06/02/14 (3u) Evaluatie van pijn bij personen met dementie Congres 10 jaar Soprimat Forum Palliatieve Zorg 22/08/14 25/08/14 29/08/14 (18u) 02/10/14 (2u) 15/10/14 (6,5u) 06/11/14 (3u) Hoe traint de trainer? Interactie-Academie Continue vorming LEIF Congres Palliative Care 2020 Neuropathische pijn en refractaire pijn LEIF Euro Impact & Impact Forum Palliatieve Zorg 08/11/14 (6,5u) PALM 1 = opleiding palliatieve zorg voor masters en medici PALM 2 Voorafgaande Zorgplanning Leerstoel Waardig Levenseinde 08/11/14 (7u) 13/12/14 (7u) 16/12/14 (2u) Totaal: 18 u Leerstoel Waardig Levenseinde, w.e.m.m.e.l. Leerstoel Waardig Levenseinde, w.e.m.m.e.l. Forum Palliatieve Zorg Nadia Denayer 01/04/14 (8u) 13/12/14 (6,5u) 16/12/14 (7u) Optimum C Leerstoel Waardig Levenseinde Groepscentrum Permanente Vorming Odisee Totaal: 60.5u Christina Vanderhaeghe DATUM ONDERWERP/SPREKER ORGANISATOR 6/02/14 (2 u) 8/02/14 (3 u) 11/09/14 (2 u) 8-10/10/14 (20 u) Acco-uitgeverij Fed. Pall. Zorg Dagcentrum Topaz Leerstoel Waardig Levenseinde 22-24/10/14(24 u) Verhalen voor het sterven Intervisie Gent Before we go (film en nabespreking Studiereis AuschwitzBirkenau/Krakau Psycho-oncologie/diverse sprekers 11/12/14 (2 u) Zorg voor zorgenden IPOS(international organisation for psycho-oncologie CHI- Mechelen Totaal: 53 uur Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 23 Yanna Van Wesemael DATUM ONDERWERP/SPREKER 10/01/14, 31/0/14, 14/03/14, 28/03/14, 25/04/14, 09/05/14, 6/06/14, 5/09/14 (45u) 24/03/14 (2u) 23/05/14 (3u) 27/08/14-28/08/14 (12u) 03/10/14 (2u) 11/12/14 (4u) 12/12/14 (4u) ORGANISATOR Permanente vorming psychooncologie Cédric Hèle Instituut en Vrije Universiteit Brussel Doctoraatsverdediging An Vandervoort: Dying well with dementia in nursing homes in Flanders. Sensibilisation à l’interculturalité dans l’accompagnement des patients en fin de vie Intervisie voor intervisoren Vrije Universiteit Brussel Doctoraatsverdediging Kathleen Leemans : Quality indicators to improve palliative care in Flanders, Belgium. CHI event : Levenskwaliteit voor onco-zorgverleners. Moe van het meeleven? Studiedag : De eerstelijnspsycholoog in Brussel: een vak apart? Palliabru Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen Vrije Universiteit Brussel Cédric Hèle Instituut Huis voor Gezondheid Totaal: 72u 4.4. Interne overlegmomenten 4.4.1. Werkoverleg Forum Doelstelling: Functioneel werkoverleg Omega-Forum Palliatieve Zorg Frequentie: Wekelijks op maandag, 14u-15u Behandelde onderwerpen: Symposia voorbereiden en opvolgen Vormingen plannen, lesgevers aanspreken, evalueren Vrijwilligerswerking Netwerking en vertegenwoordigingen Info-avonden voorbereiden en opvolgen … Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 24 4.4.2. Overleg thuiszorgequipe Omega Doelstelling: De vzw Omega werkt als thuiszorgequipe binnen het werkingsgebied van het Forum Palliatieve Zorg BHV. Er is een nauwe samenwerking tussen beide organisaties. Wekelijks volgt de hoofdverpleegkundige van Omega het overlegmoment van het Forum Palliatieve Zorg. Wekelijks volgen de coördinator en de psycholoog van het Forum de teamvergaderingen van de thuiszorgequipe Omega. Daarnaast is er overleg tussen de hoofdverpleegkundige en de coördinator omtrent de interne studiedagen van Omega. De verpleegkundigen van Omega die in woonzorgcentra komen of in instellingen voor mensen met een beperking, kunnen een beroep doen op de coördinator voor overleg in de voorziening, voor teamondersteuning, voor implementatie levenseindezorg en voor palliatief overleg in de voorziening. Er kan door de verpleegkundigen van Omega een beroep worden gedaan op de psycholoog van het Forum voor interventies in moeilijke thuissituaties palliatieve zorg en voor het inzetten van vrijwilligers in thuissituaties palliatieve zorg. Coördinator en psycholoog staan ook ter beschikking voor individuele feedback aan verpleegkundigen omtrent vragen bij hun tussenkomsten in de thuissituaties. De medewerkers van het Forum en Omega werken verder mee aan de herdenkingsmomenten voor familieleden van overleden patiënten die door Omega werden begeleid. De psycholoog en enkele vrijwilligers verzorgen ook de omkadering van deze herdenkingsmomenten. Het dagelijks bestuur van beide organisaties komt om de 2 maanden samen. Leden: Wenda Pelicaen, verpleegkundige Bie Lambrechts, verpleegkundige Anne Ghyssels, verpleegkundige Claire Peeters, verpleegkundige Jo Verbiest, verpleegkundige Myriam d’Heygere, verpleegkundige Patricia Dereymaeker, verpleegkundige Carmen Lauwers, verpleegkundige David Dujardin, verpleegkundigeµVlamincx Veerle, verpleegkundige Patrick Simons, huisarts en LEIFarts François Pauwels, huisarts en LEIFarts Christina Vanderhaeghe, coördinator Forum Palliatieve Zorg Yanna Van Wesemael, psycholoog en vrijwilligersverantwoordelijke Forum Palliatieve Zorg Frank Schweitser, hoofdverpleegkundige Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 25 Bijeenkomsten: Wekelijks teamoverleg waarbij de psycholoog en coördinator van het Forum reflectie en ondersteuning bieden voor niet medische aspecten binnen de palliatieve thuiszorg. 5. Brussel De psychologe, Yanna Van Wesemael, werd voor het Forum aangeduid als verantwoordelijke voor Brussel. Wekelijks was ze een dag aanwezig in de burelen aan Sainctelettesquare, waar ze onder meer ook rouwbegeleiding en begeleiding van mantelzorgers deed. Ze nam deel aan de bijeenkomsten van het BOT, Zorgknooppuntoverleggen, infobeurzen in Lokale Dienstencentra en vergaderingen en vormingen van Palliabru. Eind 2014 werden ook voorbereidingen getroffen voor een infoavond (begin 2015) in samenwerking met twee Brusselse woonzorgcentra en een lokaal dienstencentrum. Vanuit Omega werd eveneens een werkgroep opgericht rond Brussel, met de bedoeling de werking van de thuiszorgequipe meer bekendheid te geven. Een verpleegkundige werd ook verantwoordelijk gesteld voor de patiëntenbegeleidingen in Brussel. Verder werden ook de eerste voorbereidingen getroffen voor een algemene infoavond voor alle hulpverleners van de Brusselse thuiszorg. Deze infoavond is voorzien in het voorjaar van 2015. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 26 II. Netwerkopdrachten 1. Informeren Prioriteit: info-avonden in woonzorgcentra met alles over palliatieve zorg en over voorafgaande zorgplanning, CRA, palliatief referent, directie worden actief bij de voorbereiding betrokken. Forum faciliteert en coördineert. 1.1. Voordrachten Wim Distelmans LEZINGEN, EXTERNE VORMINGEN, DEELNAME AAN DEBATTEN 25-01-14. Voordracht rond LEIF op ontmoetingsdag Interne Geneeskunde, VUB Jette 28-01-14. Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’ KaHo Brugge 30-01-14. Lessen banaba Palliatieve Zorg; Erasmushogeschool 04-04-14: LEIFnurses 1 04-02-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, NEOS, Melle 06-02-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Davidsfonds, Bierbeek 07-02-14: Les Euthanasie, apothekers, VUB, Jette 08-02-14: PALM opleiding 3 13-02-14: Voordracht ‘Waardig Levenseinde’ voor CM, St Niklaas 14-02-14: Voordracht ‘Waardig Levenseinde’, Kortenberg 20-02-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Davidsfonds, Beersel 21-02-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Davidsfonds, Nijlen 22-02-14: LEIFartsen 4 25-02-14: LEIFnurses 2 27-02-14: Lessen banaba Palliatieve Zorg; Erasmushogeschool 27-02-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Davidsfonds, Mariekerke 11-03-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Staden 12-03-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Aarschot 13-03-14: Voordracht ivm VUB Foundation fundraising 15-03-14: PALM 4 18-03-14: Intervisie LEIF psychiaters 19-03-14: LEIFartsen intervisie Aalst 24-03-14: Voordracht ivm LEIF voor BOT, Brussel 25-03-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Curieus, Edegem 27-03-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Neos, Wetteren 27-03-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Isabella Brandt Kring 02-04-14: LEIFartsen intervisie Lummen 23-04-14: LEIFartsen intervisie Antwerpen 24-04-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, HVV, Tessenderloo 25-04-14: Les ‘Medische Beslissingen bij het Levenseinde’ in het kader van de 2-jarige interuniversitaire permanente vorming in Psycho Oncologie 26-04-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’ in Leuven (blanke zitting) 29-04-14: Voordracht ‘Als het leven geen leven meer is’, Deinze 06-05-14: Huisartsen forum, Grimbergen 13-05-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, HuisvandeMens, Mol 14-05-14: les ‘Medische beslissingen bij het levenseinde’, voor ‘Ageing’, VUB, Jette 17-05-14: PALM 5 05-06-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Waregem Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 27 07-06-14: Opleidingsdag ‘palliatiueve geneeskunde’ prespecialisatie, Wemmel 17-06-14: Vorming ‘palliatieve sedatie’ , oncologisch centrum, UZ Brussel 21-06-14: Voordracht ‘Advance care planning’, huisvandeMens, Waregem 07-10-14: Intervisie LEIFartsen, Oostende 13-10-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Heist op den berg 15-10-14: Intervisie LEIFartsen, Antwerpen 17-10-14: LEIFartsen dag 2 03-11-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Neos, Brecht 04-11-14: LEIFnurses dag 4 04-11-14: Intervisie LEIF psychiatrie 05-11-14: Intervisie LEIFartsen, Lummen 08-11-14: PALM 1 10-11-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, voor Open VLD Zoersel 12-11-14: Intervisie LEIFartsen, Aalst 15-11-14: LEIFartsen dag 3 18-11-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Neos, Kasterlee 18-11-14: Nabespreking Film over dementie, RITS, Brussel 19-11-14: Intervisie LEIFartsen, Waregem 20-11-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Vrouwenraad, Brussel 24-11-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, cc De Moote, Stavele 25-11-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, Neos, Oosterzele 26-11-14: Voordracht ‘Een Waardig Levenseinde’, LOK pneumologen, Oost Vlaanderen 09-12-14: Les ACP, laatste ogenblikken en palliatieve zorg voor HAIO’s interuniversitair 13-12-14: PALM dag 2 INTERVIEWS, ARTIKELS, OPINIESTUKKEN Antenne: De sokken van de olifant: Wim Distelmans: de peter vertelt 08-01-14: Artikel in Het Nieuwsblad: Euthanasie is niet altijd zo triestig als je denkt 09-01-14: Artikel in BBC News Magazine: Belgium divided on euthanasia for children 13-01-14: Interview Radio 1 Het Vrije Woord: ivm boek Kris De Bruyne 15-01-14: Artikel in Flanders Today: The VUB has awarded Wim Distelmans a 150.000 € grant for his pioneering work on palliative care and euthanasia 23-01-14: Interview op VTM nieuws ivm palliatieve sedatie 29-01-14: Artikel op Belga: Op 1 jaar tijd 20.000 aanvragen voor LEIF-kaart 30-01-14: Artikel in Metro: In één jaar tijd 20.000 LEIF-aanvragen 04-02-14: Alsjeblieft majesteit, verbied euthanasie voor kinderen 05-02-14: Opiniestuk in DS: Hoezo, meer palliatieve zorg nodig? 11-02-14: Interview in Humo: Wim Distelmans, het lieve leven en hoe het te lijden 12-02-14: Interview in ‘Iedereen beroemd’ (één) nav Vrijwilliger in TOPAZ 12-02-14: Interview FM radio ivm persconferentie van Gerlant Van Berlaer ivm uitbreiding euthanasiewet 13-02-14: Opiniestuk in DM: Vijf redenen om vóór te stemmen 13-02-14: Artikel in Zeit: Ab welchen alter durfen arzte kindern beim sterben helfen? 13-02-14: Artikel in Die Furche: Wer entscheidet uber das sterben? 14-02-14: Quote in Artsenkrant 14-02-14: De Morgen: Hoe België een ethisch pioniersland werd 14-02-14: De Morgen: Ondoordacht werkstuk, zo zal later blijken 14-02-14: Artikel in DM: hoe België een ethisch pioniersland werd 14-02-14: Artikel in grootste Deense krant ‘Polit.ken 14-02-14: Artikel in HBVL: We vragen registratie van palliatieve sedatie 19-02-14: Artikel in Wablieft: Wat is euthanasie 20-02-14: Artikel in Medi-Sfeer: Euthanasiedebat op niveau in Halle 20-02-14: Artikel in Medi-Sfeer: Palliatieve sedatie verdubbeld sinds 2002 21-02-14: Artikel in Artsenkrant: euthanasie psychisch zieke vrouw in strijd met de wetgeving 21-02-14: Artikel in Artsenkrant: euthansie ‘volgens de regels’ of colloque singulier’? Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 28 21-02-14: Artikel in Artsenkrant: palliatieve sedatie of sluipende euthanasie 22-02-14: Artikel in DS: pedofiel die geen dader wil worden vraagt euthanasie 22-02-14: Artikel in DM: eerste euthanasieklacht tegen pionier Distelmans 24-02-14: Artikel in GVA: Euthanasieklacht tegen pionier Wim Distelmans 24-02-14: Artikel in Het Nieuwsblad: Nabestaande euthanasiepatiënt dient klacht in tegen Wim Distelmans 11-03-14: Opiniestuk in DM: Het waardig levenseinde in gevaar 21-03-14: Opiniestuk in DM: Levenseinde 25-03-14: Artikel in DS i.v.m. terugbetaling tweede arts bij euthanasie 26-03-14: Medisfeer: advies bij zelfgekozen levenseinde vanaf volgende maand vergoed. 26-03-14: Medisfeer: Dr Marc Desmet (palliatief arts): ongezonde machtsconcentratie 15-04-14: Dag Allemaal: Euthanasie in ‘Familie’: palkkend maar niet realistisch 22-04-14: Dag allemaal: Mama leek gelukkig en dan plots dat telefoontje. 01-05-14: Artikel in Reader’s Digest: Klaar met leven 22-05-14: Weliswaar: Een goed einde komt zelden te vroeg 29-05-14: Radio één journaal: cijfers euthanasierapport 2013 05-06-14: Radio 2: interview diaken en ‘euthanasie’ 05-06-14: Q-music: interview diaken en ‘euthanasie’ 15-06-14: Neuron: Euthanasie bij minderjarigen? 15-06-14: Neuron: Que penser del’euthanasie chez les mineurs? 01-07-14: Goed Gevoel: Wat is euthanasie? 08-07-14: Humo: Kris De Bruyne 09-07-14: Medisfeer: Advies bij euthanasieverzoek: vergoed of niet? 09-07-14: Medisfeer: Opleiding voor advies en zorg bij het levenseinde. 29-07-14: Dag Allemaal: veroordeelde voert doodstrijd van twee uur 01-08-14: Artsenkrant: de veiligheidsgordel, de euthanasiewet en Auschwitz 11-08-14: VTM nieuws: interview over 30.000 leifkaarten 12-08-14: Radio 2 ‘Triu Demaré: interview over 30.000 leifkaarten 12-08-14: Gazet van Antwerpen: Steeds meer Vlamingen weigeren reanimatie 12-08-14: Het Belang van Limburg: Al 30.000 Vlamingen hebben een leifkaart op zak. 19-08-14: De Standaard Avond: Zelfdodingstoerisme piekt 27-08-14: Radio 1: zomergast 29-08-14: Artsenkrant: Advies en zorg bij het levenseinde: hoe begin je eraan? 29-08-14: Artsenkrant: vergoeding voor LEIFartsen, of toch niet? 15-09-14: Het Nieuwsblad. Geïnterneerde mag euthanasie plegen 15-09-14: Radio 1: interview ivm Frank Van den Bleeken 15-09-14: Reyers Laat (VRT): interview ivm Frank Van den Bleeken 16-09-14: De Morgen: Slachtoffer van ziekte of van beleid? 16-09-14: Le Soir: Pourquoi euthanasier un violeur? 16-09-14: Het Laatste Nieuws: Maak van euthanasie geen nieuwe doodstraf. 16-09-14: De Standaard: Vijftien geïnterneerden willen euthanasie 17-09-14: De Standaard: commentaar: de euthanasiewet is daar niet voor gemaakt 17-09-14: Euthanasie voor geïnterneerde wekt onmetelijke schaamte 26-09-14: Agenda (Uit in Brussel): Before you go 27-09-14: De Standaard: Before you go. 28-09-14: TV Brussel: interview aangaande afgelopen jaar 06-10-14: Interview France 2 over Belgische euthanasiewet en uitbreiding 8-10-14-10-10-14: Symposium ‘Waardig Levenseinde’ Krakau: inrichter en voordracht 14-10-14: De Morgen: reportage: Beslissen over leven en dood? Sommige artsen vinden dat nog steeds normaal 15-10-14: Het Laatste Nieuws: Existentiële pijn kun je niet wegnemen 12-11-14: Het Nieuwsblad: Minder dan 2 procent van euthanasieaanvragen door mensen jonger dan 40 17-11-14: Der Spiegel: Studenten des Tötens 24-11-14: Artikel in Het Nieuwsblad: Tatouage met laatste wens Okt-dec 2014: Artikel in ADMD. L’adieu choisi 06-12-14: L’Echo: Le voyage de l’euthanasiste à Auschwitz 09-12-14: De Morgen: Tweede advies bij euthanasie eindelijk vergoed. 10-12-14: De Standaard: Tweede advies levenseinde eindelijk terugbetaald 10-12-14: Het Nieuwsblad: Tweede advies levenseinde eindelijk terugbetaald Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 29 11-12-14: De Morgen: Een vuist maken tegen de verzuring (nav Festival Gelijkhid in Vooruit Gent) 19-12-14: De Standaard: Nog geen minderjarige koos voor euthanasie 19-12-14: Het Nieuwsblad: Nog geen enkele minderjarige koos voor euthanasie NIEUWE VORMINGEN Sinds 2013 initiator en docent van de permanente vorming PALliatieve zorg voor Medici en Masters (PALM) PUBLICATIES Sabien Bauwens, Catherine Baillon, Wim Distelmans, Peter Theuns. Systematic screening for distress in oncology practice using the Distress Barometer: The impact on referrals to psychosocial care" in its current form for publication Psycho-Oncology. Psycho-Oncology 23: 804–811 (2014). Deschepper R, Distelmans W, Bilsen J. Requests for euthanasia/physician-assisted suicide on the basis of mental suffering: vulnerable patients or vulnerable physicians? JAMA Psychiatry. 2014 Jun;71(6):617-8. Jan Bernheim, Wim Distelmans, Arsène Mullie, Michael Ashby. Questions and Answers on the Belgian Model of Integral End-of-Life Care: Experiment? Prototype? : "Eu-Euthanasia": The Close Historical, and Evidently Synergistic, Relationship Between Palliative Care and Euthanasia in Belgium: An Interview With a Doctor Involved in the Early Development of Both and Two of His Successors. J Bioeth Inq. 2014 Dec;11(4):507-29. Cohen J, Van Wesemael Y, Smets T, Bilsen J, Onwuteaka-Philipsen B, Distelmans W, Deliens L. Nationwide survey to evaluate the decision-making process in euthanasia requests in Belgium: do specifically trained 2nd physicians improve quality of consultation? BMC Health Serv Res. 2014 Jul 16;14:307 Eelen S, Bauwens S, Baillon C, Distelmans W, Jacobs E, Verzelen A. The prevalence of burnout among oncology professionals: oncologists are at risk of developing burnout. Psychooncology. 2014 Dec;23(12):1415-22. Bauwens S, Baillon C, Distelmans W, Theuns P. Systematic screening for distress in oncology practice using the Distress Barometer: the impact on referrals to psychosocial care. Psychooncology. 2014 Jul;23(7):804-11. Distelmans W. European euthanasia laws: questions of compassion. Lancet Oncol, 1-2, 26 September 2014 Lieve Thienpont, Monica Verhofstadt, Tony Van Loon, Wim Distelmans, Kurt Audenaert, Peter De Deyn. Euthanasia Requests, Procedures and Outcomes for 100 Belgian Patients Suffering from Psychiatric Disorders: A Retrospective, Descriptive Study" submitted to BMJ Ineke Casier, Serge Gutwirth, Wim Distelmans, Paul De Hert. Rechtszekerheid van de arts bij heelkundige ingrepen en euthanasie. Huisarts Nu, 2014 Distelmans, Wim. Euthanasie en levensbeëindiging bij minderjarigen. Tijdschrift voor geziondheidszorg en ethiek. 24, 3, 93-94, 2014 Neuron: Euthanasie bij minderjarigen, 15 juni 2014. Neuron: Que penser de l’euthanasie chez les mineurs, 15-6-2014. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 30 CONGRESSEN Initiatiefnemer en spreker Symposium ‘Waardig Levenseinde’ Krakau (8-10 Okt 2014) Mede initiatiefnemer van het derde internationaal congres in de psychosociale oncologie van het Cédric Hèle instituut 11 december 2014, Mechelen, Sofie Eelen, Sabien Bauwens, Wim Distelmans, Eva Jacobs, Angelique Verzelen. ChiCOM: An Online Community for Oncology Professionals in Flanders. 16th World Congress of PsychoOncology and Psychosocial Academy, Lisbon, Portugal, 20-24 October 2014 Angelique Verzelen, Sabien Bauwens, Wim Distelmans, Sofie Eelen, Eva Jacobs. Research by Students in Psycho-Oncology: Building a Bridge Between Academic Knowledge and Clinical Work. 16th World Congress of Psycho-Oncology and Psychosocial Academy, Lisbon, Portugal, 20-24 October 2014 Annelien Tack, Catherine Baillon, Wim Distelmans, Sabien Bauwens. Demoralization and the Impact of Coping in Hospitalized Cancer Patients. 16th World Congress of Psycho-Oncology and Psychosocial Academy, Lisbon, Portugal, 20-24 October 2014 LOPENDE ONDERZOEKSPROJECTEN HOA-research ‘Human rights in situations of (extreme) dependency’ 2011-2015 Promoters: Prof. Dr. Sonja Snacken, Department of Criminology (Penology Research), Vrije Universiteit Brussel (spokesperson) Prof. Dr. Serge Gutwirth, Director of LSTS, Vrije Universiteit Brussel Prof. Dr. Paul De Hert, Director of FRC, Vrije Universiteit Brussel Prof. Dr. Wim Distelmans, Supportive & Palliative Care, UZ Brussel, Vrije Universiteit Brussel Prof. Dr. Johan Bilsen, Department of Public Health, End of Life Care Research Group, Vrije Universiteit Brussel FWO research project ‘Decision making in critical medical in hospitals within the context of an increasing multicultural (patient/relatives en caregiver) population’ 2012-2015 Promoter Prof dr Johan Bilsen Co-promoters Prof dr Luc Huyghens Prof dr Reginald Deschepper Prof dr Wim Distelmans Prof dr Anneke Francke FWO research project ‘Elderly prisoners: doubly punished? 2013-2016 Promotor Prof dr Sonja Snacken Co-promoters Prof dr Wim Distelmans Prof dr Paul De Hert FWO PHD fellowship Ineke Casier ‘The influence of legislation on relation of (extreme) institional dependency-forms of autonomy and participation in prison and health care institutions 2012-2016 Promotor Prof dr Sonja Snacken Co-promoters Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 31 Prof dr Wim Distelmans Prof dr Paul De Hert SMBG onderzoeksproject Ondraaglijk lijden en levenseindevragen bij gedetineerden 20122015 Promotoren Prof dr Sonja Snacken en Prof dr Wim Distelmans BOEKEN Distelmans W. Wie beslist over de dood. Euthanasie?. In: ‘Hier staan we voor! Levensbeschouwingen over cruciale ethisch-maatschappelijke thema’s. In druk Distelmans W. In pursuit of a dignified end. The Belgian Model. In druk Distelmans W. De paradox van de (palliatieve) thuiszorg. In: Het beste idee van 2014. De Wereld. ISBN. 9789079051113 SYMPOSIA: MEDE – ORGANISATOR EN SPREKER 25-01-14: Voordracht rond LEIF op ontmoetingsdag Interne Geneeskunde, VUB Jette 31-01-14: Moderator Lunchdebat 05-02-14: Debat rond euthanasie met monseigneur Léonard, Huisartsenkring Halle 09-05-14:Voordracht ‘Therapeutische hardnekkigheid en Advance Care Planning’, congres Neurologische Verpleegkundigen, Blankenberge 23-05-14: Opleiding in palliatieve zorg voor psychologen van Harvey Cushing instituut, Jette 14-06-14: Voordracht ‘End-of-Life decisions, zomersymposium, Demervallei, Leuven 8 tot 10-10-14: Symposium en studiereis, Waardig Levenseinde, Krakau 17-10-14: Lunchdebat W.E.M.M.E.L Impact van migratie op het levenseinde 06-11-14: Voordracht Palliatieve zorg en euthanasie, Genk (Harrie Dewitte) 27-11-14: Interview op viering 25 jaar Vlaamse Liga tegen Kanker, Kemzeke 29-11-14: Panelgesprek over palliatieve zorg, symposium Netwerk Levenseinde, Ronse 10-12-14: Introductie van Internationaal symposium van Cédric Hèleinstituut, Lamot, Mechelen 12-12-14: Deelname aan debat over zelfbeschikking 16-12-14: Moderator Lunchdebat ‘nieuwe wetgeving over bewindvoering’ met Jan Nolf, Wemmel PERSCONFERENTIE 12-02-14: Deelname aan persconferentie ivm uitbreiding euthanasiewet, UZ Brussel MEDEWERKING AAN FILM Before You Go (2014) – ook beschikbaar op dvd Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 32 Nadia Denayer AANTAL DEELNEMERS 24 DATUM THEMA PLAATS ORGANISATIE/ DOELGROEP 13/02/14 Basisconcepten palliatieve zorg Erasmus hogeschool Jette Odisee/Erasmus/ Forum Palliatieve Zorg Basisconcepten palliatieve zorg GC De Zandloper Wemmel Basiscursus Palliatieve Zorg – Forum Palliatieve Zorg 11 Basisconcepten palliatieve zorg Heilig Hart, Halle Forum Palliatieve Zorg/ RTC VlaamsBrabant – laatstejaar studenten verzorging 12 Basisconcepten palliatieve zorg Instituut SintGuido, Forum Palliatieve Zorg/ RTC VlaamsBrabant – laatstejaar studenten verzorging 6 Basiscursus Palliatieve Zorg – Forum Palliatieve Zorg 11 9u-12u30 22/04/14 9u-12u30 28/04/14 9u-11u 02/06/14 9u-11u Anderlecht 02/12/14 Spirituele aspecten 9u-12u15 GC De Zandloper Wemmel Christina Vanderhaeghe DATUM THEMA PLAATS 14/01/14 Rouwzorg 31/01/14 Zaventem ORGANISATIE/ DOELGROEP SEL AANTAL DEELNEMERS 16 Burn-out zorgverlener Wemmel Forum PZ 60 08/02/14 doodsangst Wemmel 65 11/02/14 Intervisie Melsbroek PALM/Leerstoel Waardig Levenseinde SEL Floordam 12/02/14 Rouwzorg Halle WZC Sint Augustinus 12 20/02/14 Intervisie Melsbroek Floordam 8 25/02/14 Actuele thema’s PZ Wemmel LEIFopleiding 50 27/02/14 Introductie PZ Jette 26 13/03/14 Palliatieve Zorg bij kinderen Brussel 27/03/14 Rouwzorg Roosdaal Forum PZ/Erasmus/Odisee Banabastudenten plus verpleegkundigen SEL 03/04/14 Studiebezoek Wemmel Studenten Banaba 6 06/05/14 Wemmel Wemmel Platform rouw Vlaams Brabant PALM-opleiding 65 17/05/14 Rouw bij overlijden Rouwzorg 21/05/14 Infoavond Dilbeek SEL Dilbeek 87 22/05/14 Rouwzorg SEL Zenneland 54 27/05/14 Troost en verlies Sint Pieters Leeuw Asse Info bevolking 85 Jaarverslag 2014 traumatisch Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 8 24 16 65 33 03/06/14 Zemst Forum PZ 114 13/06/14 Rouwzorg woonzorgcentrum Inleiding palliatieve zorg Wemmel Stages huisartsen 11 03/07/14 Intervisie Voorafgaande zorgplanning 19/09/14 Verlies en rouw(theater) Team thuisvervangende instelling Hoger Instituut gezinswetensch. SEL 9 28/08/14 St Jans Molenbeek Schaar beek Zaventem 22/09/14 Intervisie Schaar beek 9 23/09/14 Infoavond Vollezele Team gezinsververvangende instelling WZC De Zwaluw 26/09/14 Rouwbeleid WZC Leuven Directies openbare WZC 21 03/10/14 Rouwzorg Brussel HUB-verpleegkunde 26 07/10/14 Opleiding palliatief referent Wemmel Forum/Panal 22 07/10/14 Info palliatieve zorg Wemmel Leifnurses 52 18/10/14 Actuele thema’s PZ Wemmel Leifartsen 42 08/11/14 Verhouding arts patiënt Wemmel PALM-opleiding 65 18/11/14 Introductie zorgkundigen Wemmel zorgkundigen 18 02/12/14 Rouw, rouwbeleid Soprimat Steenokker zeel Directies Soprimat 18 - 9 122 45 Yanna Van Wesemael DATUM THEMA PLAATS ORGANISATIE/ DOELGROEP DEELNE MERS 06/02/14 Vorming op maat: Basisconcepten WZC Hestia 16 18/02/14 Vorming op maat: Emotionele impact WZC Hestia 25/02/14 Vorming op maat: Emotionele impact LEIF opleiding – wetenschappelijk onderzoek WZC Rietdijk Optimum C zorgkundigen, verpleegkundigen Optimum C zorgkundigen, verpleegkundigen Zorgkundigen en verpleegkundigen Verpleegkundigen, psychologen, paramedici Zorgkundigen Soprimat 15 Medewerkers Stichting tegen Kanker – werkgroep levenseinde Leerlingen 6de en 7de jaar verzorging Zorgkundigen 6 11/03/14 21/03/14 Basiscursus: emotionele impact 24/04/14 Basisconcepten palliatieve zorg en levenseindebeslissingen 29/04/14 Emotionele impact 06/05/14 Basiscursus: emotionele impact Jaarverslag 2014 WEMMEL expertisecentrum Waardig Levenseinde Sint Anna business center Laken Stichting tegen Kanker Heilig Hart college Halle GC De Zandloper, Wemmel Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 16 16 45 12 11 34 13/05/14 Vorming op maat: emotionele impact Emotionele impact WZC Quietas Zorgkundigen 16 St Guido Instituut 6 26/09/14 Basisconcepten, oriëntatie vrijwilligerswerk 03/10/14 Basisconcepten palliatieve zorg en emotionele impact Basisconcepten palliatieve zorg, levenseindebeslissingen en het bieden van psychologische ondersteuning Basiscursus: Basisconcepten palliatieve zorg Expertisecentrum Waardig Levenseinde WEMMEL Odisee Hogeschool Vrije Universiteit Brussel Leerlingen 6de en 7de jaar verzorging Vrijwilligers Verpleegkundigen 3de Bachelor 2de master studenten filosofie 23 Zorgkundigen 11 10/06/14 04/11/14 18/11/14 1.2. GC De Zandloper 16 10 Folders en brochures Voor een voorbeeld van al onze folders en brochure, kan u onze website raadplegen: http://www.forumpalliatievezorg.be/forum/informatieverstrekking.php Regelmatig worden onze folders en brochures aangepast, herdrukt en worden de nieuwe versies op onze website gezet. ONDERWERP FOLDER/BROCHURE Folder Forum Palliatieve zorg Folder Omega Rouwbrochure Folder rouw bij het levenseinde Vormingsbrochure (jaarlijkse editie) Jaarverslag 2014 EDITIEDATUM 2014 2014 2014 2014 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw OPLAGE 1000 2500 2000 1000 1900 35 1.3. Tijdschrift/Nieuwsbrief Thema-gericht blad met frisse kijk op actuele thema’s uit de palliatieve zorg, en uit de praktijk van diverse hulpverleners. Thema’s sluiten aan bij lunchdebatten. Periodiciteit: 3 nummers per jaar Oplage: 3000 exemplaren Doelgroep: Eerste en twee lijn medewerkers palliatieve zorg, huisartsen, woonzorgcentra, studenten, palliatief referenten, belangstellenden enz. Er is ook een elektronische versie beschikbaar. Redactie: Redactie: medewerkers Forum, Omega, Leif, … w.e.m.m.e.l Eindredactie: Christina Vanderhaeghe V.U.: Wim Distelmans Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 36 Behandelde onderwerpen: JANUARI 2014 1.4. APRIL 2014 OKTOBER 2014 Website Adres: www.forumpalliatievezorg.be De website wordt onderhouden door de administratief medewerker, Inge De Hertogh. Volgende onderdelen worden regelmatig aangepast: Actueel: Hier worden belangrijke nieuwigheden aangekondigd (laatste nieuwsbrief, komende activiteiten, vormingen, nieuwe publicaties, enz.). Deze worden dan ook toegevoegd aan de andere relevante pagina’s van de website. Agenda: Up-to-date overzicht met de halfjaarlijkse planning van het Forum Palliatieve Zorg. Inschrijvingsmogelijkheden Toevoegen van nieuwe folders en brochures Statistieken bezoekers: Maand Jan 2014 Feb 2014 Mar 2014 Apr 2014 May 2014 Jun 2014 Jul 2014 Aug 2014 Sep 2014 Oct 2014 Nov 2014 Dec 2014 Total Jaarverslag 2014 Unieke bezoekers 939 632 647 526 571 582 453 454 597 646 531 575 7,153 Aantal bezoekers 1,833 1,170 1,045 864 840 865 687 650 900 1,014 768 808 11,444 Pagina’s Hits Bandbreedte 6,223 3,268 2,659 2,366 2,251 3,520 1,777 1,524 1,794 2,598 2,162 1,890 32,032 64,774 27,015 19,430 16,925 16,120 25,136 16,258 13,730 18,395 21,740 18,659 19,119 277,301 2.36 GB 1.37 GB 1.16 GB 1.08 GB 1.01 GB 1.25 GB 1.10 GB 1.02 GB 1.53 GB 1.85 GB 1.43 GB 1.41 GB 16.56 GB Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 37 1.5. Andere 1.5.1 Publicaties We beschikken over volgende publicaties: 1.5.2 “Pijnmedicatie bij chronische en palliatieve aandoeningen” – Wim Distelmans “Belangrijkste bevindingen rond consultatie en LEIF(artsen) uit het doctoraat van Yanna Van Wesemael” – LEIF en Forum Palliatieve Zorg “Symptoombestrijding bij terminale aandoeningen” – WGO en Forum Palliatieve Zorg “Handboek voor palliatieve zorg” – Wim Distelmans “Een waardig levenseinde” – Wim Distelmans “Vrijwilligers palliatieve in woonzorgcentra, een draaiboek” – Forum Palliatieve Zorg en Panal Persartikels Cf. II, 1.1 Wim Distelmans Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 38 1.5.3 Symposium: rouw in het woonzorgcentrum Hieronder vindt u de uitnodiging met het programma: SYMPOSIUM Rouw in het woonzorgcentrum Dinsdag 3 juni 2014 9u tot 13u Elewijt Center Zemst Voor: CRA, huisartsen, verpleegkundigen, psychologen, woonzorgcentra, belangstellenden. Voor artsen is accreditering aangevraagd. directies, palliatief referenten Programma: zie keerzijde Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 39 PROGRAMMA 9u VERWELKOMING EN DEEL 1: reflecties over ouder worden en verlieservaringen 9u30 Getuigenis Pierre Nijs (bewoner woonzorgcentrum) Filmfragmenten ‘Amour’. Haneke M. Communicatie en familie. dr. Martine Van Audenhaege, huisarts en CRA Zaventem DEEL 2: aandacht voor rouw bij bewoners en hun familie Rouwdraden in het woonzorgcentrum. Horen, zien en handelen. Christina Vanderhaeghe, coördinator Forum Palliatieve Zorg Implementatie van een rouwzorgbeleid in een woonzorgcentrum. Robert Geeraert 11u PAUZE 11u15 DEEL 3: ouder worden en verlieservaringen 12u DEEL 4: Lunchdebat 13u Jaarverslag 2014 Ouder worden en verlieservaringen: de huid heeft een geheugen. Manu Keirse Rouwzorg bij het levenseinde is (g)een professionele aangelegenheid. Met medewerking van Wim Distelmans, Manu Keirse, Martine Van Audenhaege LUNCH Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 40 1.5.4 Infomomenten Doel: De bevolking en professionelen informeren over palliatieve zorg: Mogelijkheden en financiering Palliatieve thuiszorg bevorderen De samenhang tussen verschillende settings palliatieve zorg duidelijk maken De plaats van de huisarts in de palliatieve zorg centraliseren Uitwerking: Inleidingen palliatieve zorg door (naar gelang sprekers beschikbaar en vraag van organisator): - Plaatselijke huisarts(en) - Regioverpleegkundige Omega - Eenheid palliatieve zorg van de regio - Eerstelijn gezondheidszorg vertegenwoordiger - Vrijwilliger Omega - Woonzorgcentrum van de regio Pauze met vraagstelling en debat vanuit vraagstelling Data: DATUM THEMA PLAATS EN ORGANISATOR 21/05/14 Infoavond over palliatieve zorg in LDC Breugheldal Dilbeek, in samenwerking met: Bie Lambrechts - Omega Dr. Fabri – OLV ZH Asse Dr. Vanden Bulcke – CRA WZC Dienstencentrum Breugheldal, Dilbeek 23/09/14 Infoavond over voorafgaande zorgplanning in woonzorgcentrum De Zwaluw, in samenwerking met: Cindy Claeys - PST Dr. Tobback - CRA Christina Vanderhaehge – coördinator Forum Palliatieve Zorg WZC De Zwaluw, Vollezele 20/11/14 Infoavond dementie en palliatieve zorg Toneel Oblamov en debat Moderator: Christina vanderhaeghe Zaventem, bevolking en hulpverleners Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 41 1.5.5 Deelname aan beurzen Opzet: verspreiden van informatie over Omega/Forum, bekendmaking van onze vrijwilligerswerking, recrutering nieuwe vrijwilligers, ontmoeting van andere organisaties in de regio (nieuwe contacten, voor vormingen,…), doorverwijzing aanwezigen beurs, bekendmaking van onze diensten,… Praktische organisatie en coördinatie: alle medewerkers van het Forum Palliatieve Zorg Bemanning stand: personeel Forum – Omega (indien geen personeel beschikbaar was, werd er een informatiepakket voor de info-stand ter beschikking gesteld aan de organisator). DATUM THEMA PLAATS EN ORGANISATOR 21/05/14 Infoavond Palliatieve Zorg in het LDC Breugheldal – met infostand Infodag ‘Wegwijs – in uw buurt – in welzijn en gezondheid’ 4e Seniorenbeurs Roosdaal Infoavond Palliatieve Zorg in het WZC De Zwaluw – met infostand Infodag ‘Wegwijs – in uw buurt – in welzijn en gezondheid’ LDC Breugheldal - Dilbeek 22/05/14 18/09/14 23/09/14 20/11/14 1.5.6 LDC Ellips, Sint Agatha Berchem GC Het Koetshuis, Roosdaal WZC De Zwaluw, Vollezele LDC De Harmonie, Brussel Documentatiecentrum Het Forum Palliatieve Zorg beschikt over een bibliotheek die door iedereen kan worden geraadpleegd. Deze omvat vakliteratuur, romans, poëziebundels, kinderboeken, werkboeken, wetenschappelijke tijdschriften, eindwerken, doctoraten en DVD’s. Er wordt vooral een beroep op gedaan door medewerkers van Omega, vrijwilligers, leden van het Forum Palliatieve Zorg en studenten. In het geval van Omega wordt vooral het educatief materiaal zoals de rouwkoffer, het doosje vol troost en de kinderboekjes ontleend. Dit ter ondersteuning van begeleidingen waarin kinderen betrokken zijn. In de loop van 2014 werd de bibliotheek verder uitgebreid met een vijftiental aanwinsten, waaronder romans, doctoraten, vakliteratuur, films en documentaires. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 42 2. Samenwerking en consult 2.1. Samenwerking 2.1.1. Overleggroepen van het netwerk palliatieve zorg Vergadering vrijwilligers Doelstelling: Uitwisselen van ervaringen, vorming, ontmoeting tussen vrijwilligers. De vergaderingen bestaan uit intervisie en een themavergadering. Verder worden ook praktische zaken geregeld (vb. taakverdeling opendeurdag of herdenkingsmoment). Leden: Alle vrijwilligers van het Forum Palliatieve Zorg Bijeenkomsten: 27/01/14 10/03/14 22/04/14 02/06/14 08/09/14 20/10/14 08/12/14 : intervisie, uiteenzetting over copingstrategieën, 12 aanwezigen : intervisie, uitleg incidentmethode voor intervisie, 8 aanwezigen : intervisie, 4 aanwezigen : intervisie, overzicht cijfers jaarverslag 2013 : intervisie, stand van zaken van onderzoek over vrijwilligers in palliatieve zorg, 7 aanwezigen : intervisie, bespreking onderzoek rond grenzen stellen en opstellen concrete richtlijnen, 7 aanwezigen. : voorstelling nieuwe vrijwilligers, intervisie, bespreking onderwerp seksualiteit in palliatieve zorg, 8 aanwezigen Resultaten van de overleggroep: Bij elke vergadering bespreken de vrijwilligers hun lopende begeleidingen. Vanuit de groep worden er vragen gesteld met de bedoeling te reflecteren over de casussen. De thema’s die verder aan bod komen, dienen om de kennis en vaardigheden van de vrijwilligers te verhogen. Werkgroep PST en palliatieve eenheden Doelstelling: Samenbrengen van de Palliatieve Supportteams en eenheden om ervaringen uit te wisselen. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 43 Leden: Dit gaat om PST’s die interesse hebben in een samenwerking of op de hoogte willen blijven van de activiteiten van het Forum en de werkgroep PST’s. De Cirkel AZ Jan Portaels Gendarmeriestraat 65, 1800 Vilvoorde 02/457.56.05 (PST, Martine Van Beersel en Kurt Van Steenwinkel) OLV Campus Asse 02/300.60.94 (Annelies Steurs) Sint-Jan Brussel 02/221.90.80 (Lut Soumillion en Paul Vanderveken) Halle Sint-Mariaziekenhuis 02/363.12.11 02/363.62.11 (Bernadette Leroux en Anne Croonenberghs) Brugmann ziekenhuizen 02/477.23.88 (Palliatieve Eenheid en PST, David Olbrechts) MS Centrum 02/597.87.49 (Dr. An Van Nunen en Corinne Cuveliers) Inkendael 02/531.53.40 (Patty Bauwens) UZ Jette 02/477.41.11 (Sabien Bauwens en Catherine Baillon) Bijeenkomsten: 16/6/2014 : Moral distress, uiteenzetting door Claire Vanhoutte Werkgroep vorming en lesgevers Doelstelling: Opleidingsaanbod in beeld: overzicht vormingen 2014-2015 en suggesties voor het komende vormingsjaar. Rondvraag over eigen ervaringen met vorming Wat zeggen de evaluaties van cursisten en evaluaties van docenten Nieuwe impulsen voor opleidingen Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 44 Bijeenkomsten: 17/03/14: jaarverslag 2013 vorming op maat 2014 – 2015: zorg voor de zorgende intervisie suggesties nieuwe vormingsbrochure Leden: +/- 15 interne en externe docenten Resultaten: Ideeën voor de nieuwe vormingsbrochure 2014-2015 Inhoudelijk afstemmen van cursusonderdelen van de basiscursussen Netwerkvorming binnen de groep lesgevers Werkgroep woonzorgcentra Doelstelling: Tijdens deze werkgroep worden er ontmoetingsmomenten georganiseerd voor verantwoordelijken binnen woonzorgcentra. Bepaalde thema’s die aan bod komen in de stuurgroep, kunnen uitgebreid worden behandeld tijdens bijeenkomsten van de werkgroep. Bijeenkomsten: 21/03/14: Werkgroep over vrijwilligerswerk, met sprekers: Veerle De Leebeek - Provincie Vlaams-Brabant Yanna Van Wesemael - Forum Palliatieve Zorg: Maria Ceuppens – WZC Releghem 03/06/14: Symposium rouw in het WZC, met sprekers: Robert Geeraert - Directeur van de Vereniging van de diensten voor gezinszorg van de Vlaamse gemeenschap Manu Keirse – Prof. KUL Martine Van Audenhaeghe – huisarts en CRA Zaventem Christina Vanderhaeghe – coördinator Forum Palliatieve Zorg 16/12/14: Lunchdebat voorlopige bewindvoering, met sprekers: Jan Nolf – ere-vrederechter Patty Bauwens – psychologe revalidatieziekenhuis Inkendaal Dr. Ann Vandenbroucke – geriater Damiaanziekenhuis Oostende Johan de Groef – voormalig directeur Zonnelied Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 45 Behandelde onderwerpen: 21/03/14: Provinciaal aanbod vrijwilligerswerk, stappenplan bij vrijwilligerswerving, meerwaarde vrijwilligers in woonzorgcentra, voorstellen opleidingsaanbod Forum Palliatieve Zorg. Leden: 98 woonzorgcentra Arcus Brussel De Overbron Brussel Hof Ten Doenberghe Hoeilaart Hof Ter Waarbeek Asse Home Amadeus Brussel Home Roger Camps Evere Home Scheut Anderlecht Home Select Meise Huize Sint-Monika Brussel Le Saule Brussel Les Jonquières Drogenbos Les Pleiades Vorst Lucie Lambert Buizingen Magnolia Jette Maria Assumpta Dilbeek New Sweethome Oudergem NV Maiderop - La Familiale Drogenbos Residentie Anaïs Brussel Residentie Anemoon Grimbergen Residentie Aux Deux Parcs Jette Residentie Dilhome Dilbeek Residentie Edelweiss Anderlecht Residentie Eizer Overijse Residentie Exclusiv Evere Residentie Jasmina Alsemberg Residentie Oase Meise Residentie Romana Laken Residentie Scheutbos Brussel Residentie Ter Kameren Brussel Residentie Tombeek Heide Overijse Residentie Van Horick Wolvertem Residentie Wahis Schaarbeek Residentie Woluwedal Diegem Roos der Koningin Buizingen Rusthuis Bloemendal Sint-Agatha-Berchem Rusthuis Strijland Gooik Rustoord Van Lierde Affligem Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 46 Rustoord Zennehart Alsemberg RVT Breugheldal Itterbeek RVT De Heizel Laken RVT De Zwaluw Vollezele RVT Ter Linde II Vilvoorde Senior Residence Allure Anderlecht Seniorie Bizet Anderlecht Seniorie De Maretak Halle Seniorie Parc Astrid Anderlecht WZC Akapella Kapelle-op-den-Bos WZC Ambroos Hofstade WZC Atrium Kraainem WZC Avondvrede Linkebeek WZC Bergamote Schaarbeek WZC De Ceder Beersel WZC De Groene Linde Sint-Genesius-Rode WZC De Oase Opwijk WZC De Stichel Vilvoorde WZC De Verlosser St-Ulriks-Kapelle WZC Den Bogaet Grimbergen WZC Eyckenbosch Gooik WZC Floordam Melsbroek WZC H. Vanderstokken Pepingen WZC Heilig Hart Grimbergen WZC Herftsvreugde Londerzeel WZC Hestia Wemmel WZC Heydeveld Opwijk WZC Hingeheem Asse WZC Iris Strombeek-Bever WZC Keymolen Lennik WZC Koning Albert I Dilbeek WZC Mariëndal Overijse WZC Mater Dei Heikruis WZC Molenstee Kampenhout WZC Nazareth Ukkel WZC Onze-Lieve-Vrouw Roosdaal WZC Onze-Lieve-Vrouw Wezembeek-Oppem WZC Pagode Neder-Over-Heembeek WZC Paloke Brussel WZC Parkhof Machelen WZC Quietas Dilbeek WZC Releghem Zemst WZC Rietdijk Vilvoorde WZC Sint Antonius Sint-Pieters-Leeuw Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 47 WZC Sint Jozef Evere WZC Sint-Augustinus Halle WZC Sint-Carolus Ternat WZC Sint-Felix Herne WZC Sint-Rafaël Liedekerke WZC Sint-Rafaël Ternat WZC Spanjeberg Zellik WZC St. Antonius Zaventem WZC Ter Biest Grimbergen WZC Ter Burg Nossegem WZC Ter Linde Asse WZC Ter Linde 1 Vilvoorde WZC Ter Stelten Merchtem WZC Trappeniers Zaventem WZC Zilverlinde Sint-Pieters-Leeuw WZC Zonnig Huis Halle Zonnelied vzw Roosdaal Adviescommissie voorzitters huisartsenkringen B-H-V Doelstelling: Deze bijeenkomst is een evaluatievorm van palliatieve zorg in de praktijk. De werkgroep is een aanspreekpunt voor problemen met, tekortkomingen in, suggesties voor,… de samenwerking met de huisartsen in de regio en de thuiszorgequipe Omega. Dankzij deze commissie kunnen huisartsen actief deelnemen in het beleid. Bijeenkomsten: 06/05/2014: adviescommissie in Grimbergen met medewerking van onderzoekster Kim Beernaert. Tijdig herkennen en oppakken van palliatieve zorgnoden. Leden: Omega/Forum: leden Raad van Bestuur Forum/Omega, Wim Distelmans, Johan Bilsen, François Pauwels, Patrick Simons, Christina Vanderhaeghe, Frank Schweitser, Yanna Van Wesemael. Voorzitters huisartsenkringen: Dr. Christiaan Genbrugge, Dr. Guy Belsack, Dr. Frank Mertens, Dr. Johan Brusseleers, Dr. Anne-Marie Deleenheer, Dr. Luc De Munck, Dr. Walter Van Den Heuvel, Dr. Johan Gaublomme, Dr. Herman Docx, Dr. Herman Willems, Dr. Paul van Belle.(Halle Vilvoorde) Samen met Dokter Verlinden, directeur Huis voor Gezondheid Brussel, staat het Forum Palliatieve Zorg in voor bijscholing huisartsen Brussel. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 48 Resultaten: Bewerkstelligen van voorafgaande zorgplanning als communicatief proces tussen arts en patiënt. Betere afstamming: patiënt, arts, eerste lijn thuiszorg, thuisequipe Omega, Forum Palliatieve Zorg. Stuurgroep woonzorgcentra Doelstelling: De stuurgroep woonzorgcentra is samengesteld uit beleidsverantwoordelijken vanuit de sector, aangevuld met verantwoordelijken bewonerszorg, verantwoordelijken palliatieve zorg, hoofdverpleegkundige thuisequipe Omega. Ze vergadert in functie van de verantwoordelijken palliatieve zorg in WZC, van de CRA, van de directies. Leden: Bie Lambrechts, verpleegkundige thuisequipe Omega Frank Schweitser, hoofdverpleegkundige thuisequipe Omega Mieke Ceuppens, directie WZC Zemst Dirk Vermoesen, palliatief referent en kwaliteitsverantwoordelijke WZCLiedekerke Hilde Roekens, Soprimat Olivia Van Mechelen, Brussels woonzorg voor ouderen Sophie Tobback, huisarts en CRA Sint Rafaël Liedekerke Anne Croonenbergs, psychologe, geriatrie, Sint Maria-Ziekenhuis Halle Christina Vanderhaeghe, coördinator Forum Palliatieve Zorg Nadia Denayer, vormingsverantwoordelijke Forum Palliatieve Zorg Bijeenkomsten: 17/02/14 : rouwzorg in woonzorgcentra: voorbereiden symposium 19/05/14 : nieuwsbrief rouwzorg en symposium beleidsvoorbereidend werk: rouwzorg integreren in palliatieve cultuur wzc Palliatief referenten woonzorgcentra Doelstelling: Op vraag van de palliatief referenten uit woonzorgcentra zijn er aparte bijeenkomsten voor deze doelgroep. Op deze manier kunnen ze ervaringen uitwisselen, deskundigheid bevorderen en concrete casussen bespreken. Bijeenkomsten: Langdurige opleiding palliatief referenten woonzorgcentra Leden van de werkgroep: 73 leden Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 49 Ackermans Katia WZC H. Vanderstokken Pepingen Angilis Michele WZC Ter Linde 1 Vilvoorde Baekeland Wouter Lucie Lambert Buizingen Baert Nancy WZC Floordam Melsbroek Bessems Linda WZC De Oase Opwijk Boeykens Anne WZC Heilig Hart Grimbergen Buysschaert David WZC Paloke Brussel Claeys Cindy RVT De Zwaluw Vollezele Cloes Regine Home Amadeus Brussel De Coninck Kathy WZC Parkhof Machelen De Groeve Marina WZC Sint-Felix Herne De Jaegher Petronel Arcus Brussel De Mol Ann Residentie Dilhome Dilbeek De Ridder Pascale WZC Hingeheem Asse De Rop Lutgarde Residentie Oase Meise De Winne Martine WZC Sint-Augustinus Halle Demeyere Anita New Sweethome Oudergem Deroover Rita WZC Ter Burg Nossegem Desmet Lieve WZC Zilverlinde Sint-Pieters-Leeuw Dewit Wendy Les Pleiades Brussel D'ours Sonia WZC Zonnig Huis Halle Duelen Petra Huize Sint-Monika Brussel Florea Anca Les Jonquières Drogenbos Geeren Britt WZC Atrium Kraainem Geerinck Vera Residentie Ter Kameren Brussel Germis Veerle Home Scheut Anderlecht Gossey Anja Residentie Eizer Overijse Happaerts Sarah WZC Koning Albert I Dilbeek Hendricxx Ines Home Roger Camps Evere Herinckx Patricia Rusthuis Bloemendal Sint-Agatha-Berchem Hermann Dominique WZC Onze-Lieve-Vrouw Wezembeek-Oppem Hurkmans Eric WZC Quietas Dilbeek Huygh An WZC De Stichel Vilvoorde Huyghe Ann WZC Akapella Kapelle-op-den-Bos Jacobs Ann Residentie Edelweiss Anderlecht Juliens Nadia WZC Releghem Zemst Kint Sylvie Residentie Aux Deux Parcs Jette Legrand Pascale WZC Nazareth Ukkel Maris Luc Hof Ten Doenberghe Hoeilaart Meganck Veerle WZC Onze-Lieve-Vrouw Roosdaal Moen Stien WZC Heydeveld Opwijk Neuteleers Marc WZC Iris Strombeek-Bever Notredame Johan De Overbron Brussel Pappaert Lieve WZC Sint Antonius Sint-Pieters-Leeuw Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 50 Pas Frans WZC St. Antonius Zaventem Pauwels Christine WZC Trappeniers Zaventem Roekens Hilde WZC Mater Dei Heikruis Rooselaers Wesley Maria Assumpta Dilbeek Schaerlaeken Kristien WZC Sint-Carolus Ternat Suijs Sandra Rustoord Van Lierde Affligem Swinnen Koen WZC Ambroos Hofstade Tahri Jamila WZC Sint Jozef Evere Tanghe Marc WZC Keymolen Lennik Tielemans Wendy Rustoord Zennehart Alsemberg Tierens Anne WZC De Ceder Beersel Van Belle Marleen Senior Residence Allure Anderlecht Van de Velde Liesbeth Hof Ter Waarbeek Asse Van der Vekens Tanja WZC Herftsvreugde Londerzeel Van Goethem Els Seniorie De Maretak Halle Van Helder Rita Residentie Jasmina Alsemberg Van Hemelrijck Sonia Residentie Van Horick Wolvertem Van Hoof Angelique WZC Rietdijk Vilvoorde Van Istendael Marielu Zonnelied vzw Roosdaal Van Langenhove Sandy WZC Ter Biest Grimbergen Van Nuffel Hadewych Rusthuis Strijland Gooik Van Roosbroeck Walter Residentie Anemoon Grimbergen Van Rossom Carine WZC De Groene Linde Sint-Genesius-Rode Vandenborre Linda WZC Eyckenbosch Gooik Vandenbroucke Annemie WZC Den Bogaet Grimbergen Vanderstappen Conja WZC Ter Stelten Merchtem Voet Christel WZC Mariëndal Overijse Wilton Michel WZC Avondvrede Linkebeek Wuyts Stefanie Residentie Woluwedal Diegem Werk- en stuurgroep Palliatieve Zorg in Thuisvervangende Voorzieningen Doelstelling: Er zijn meer en meer oproepen en vragen van thuisvervangende voorzieningen (van mentaal, motorisch en meervoudige gehandicapte personen) voor palliatieve ondersteuning. Wij willen graag op deze vragen ingaan. Het Forum Palliatieve Zorg BHV wil samen met voorzieningen voor personen met een beperking de vragen onderzoeken en nagaan op welke wijze we het best ondersteunend kunnen zijn. Bijeenkomsten: Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 51 24/03/14: Beroepsgeheim binnen thuisvervangende voorzieningen Spreker : Frederik Blockx: navorser Universiteit Antwerpen 16/12/14: Lunchdebat voorlopige bewindvoering (lunchdebat en werkgroep samen) Sprekers :Jan Nolf – ere-vrederechter Patty Bauwens – psychologe revalidatieziekenhuis Inkendaal Dr. Ann Vandenbroucke – geriater Damiaanziekenhuis Oostende Johan de Groef – voormalig directeur Zonnelied Leden van de werkgroep: Alle thuisvervangende voorzieningen voor personen met een beperking, binnen regio Brussel-Halle-Vilvoorde. Leden van de stuurgroep: Jo Soetaert / Marina De Bondt – Begeleid Wonen Brussel Hilde Meylaerts – Eigen Thuis Grimbergen Lieve De Ridder – Zonnestraal vzw Nele Haling – De Kerselaar Joris Van Camp – MPC Sint-Franciscus Ingrid Smets – Klim vzw Sara Peetermans – Zonnelied vzw Lieve Collijs – Homevil Katrien D’Hose / Ellen Vermeire / Josiane Rottiers – Levedale Bie Lambrechts – Omega vzw Christina Vanderhaeghe – Forum Palliatieve Zorg Yanna Van Wesemael – Forum Palliatieve Zorg Nadia Denayer – Forum Palliatieve Zorg Resultaten: Deze hulpverleners zijn zeer gemotiveerd om met Omega-Forum samen te werken: Personeel en opvoeders zijn niet medisch geschoold: de bijsturing, ondersteuning van Omega, dag en nacht, wordt zeer positief geëvalueerd. Het personeel voelt zich veiliger bij een palliatieve situatie van één van hun bewoners, als Omega gebeld kan worden. Het ethisch denken bij het levenseinde van bewoners, in samenwerking met familie, is indringend. Het personeel kent de bewoner vrij lang, waardoor het afscheid voor sommigen intens wordt beleefd. Intervisie wordt door alle leden als zinvol ervaren: case-situaties helpen om hun doen en denken bij het levenseinde te verfijnen. 2.1.2. Deelname aan regionale overleggroepen Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 52 SEL - Zorgnetwerk Zenneland Doelstellingen: Medewerking aan SEL-initiatieven die met palliatieve zorg/levenseindebeslissingen te maken hebben. Netwerking met eerste lijn gezondheidswerkers, thuiszorgdiensten. Informatie over ontwikkelingen, opleiding en vormingen palliatievezorg/ levenseindebeslissingen. Bijeenkomsten – Deel-SELwerkingen (vertegenwoordiging door Forum/Omega): 14/01/14: SEL Zaventem (Christina) 28/01/14: SEL Vilma (Nadia) 03/02/14: SEL Overijse/Hoeilaart/Tervuren (Christina) 27/03/14: SEL Roosdaal, Lennik, Ternat (Christina) 15/05/14: SEL Asse, Platform Rouwzorg 22/05/14: SEL Zennevallei: voordracht rouwzorg (Christina) 27/05/14: SEL Asse, Platform Rouwzorg, info-avond bevolking 05/06/14: Platform Palliatieve Zorg Zennevallei (Christina) 16/09/14: SEL Zaventem (Christina) 22/09/14: SEL Overijse/Hoeilaart/Tervuren (Christina) 23/09/14: Platform palliatieve zorg Zennevallei (Christina) 30/09/14: SEL Vilma (Nadia) 20/11/14: SEL Zaventem (Christina) 25/11/14: overlegplatform dementie, SEL Asse (Yanna en Claire) Resultaten: Het Platform Palliatieve Zorg Zennevallei organiseert jaarlijks 2 bijeenkomsten voor eerste lijn hulpverleners met telkens 50 aanwezigen. Voorzitter: dokter Luc Van Parijs Leden: Stijn Van Buggenhout, Liesbeth Devreker, Johan Luyckfasseel, Christina Vanderhaeghe. SEL Brussel - vzw BOT (Brussels Overleg Thuiszorg) Doelstelling: Het doel van deze vereniging is het streven naar het optimaliseren van de kwaliteit van eerste lijn gezondheidszorg, in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, ten behoeve van de zorg-/hulpvrager en de zorg-/hulpverlener. Met zorg-/hulpvrager wordt iedere persoon bedoeld, wonende in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, die gebruik maakt van het eerste lijn gezondheidszorgaanbod. Met zorg-/hulpverlener wordt iedere persoon bedoeld, die beroepsmatig of op vrijwillige basis zorg of hulp verleent. Men wil proberen de zieke persoon zo lang mogelijk in het vertrouwde thuismilieu te laten verblijven, wat ook de wens is van heel wat diensten en voorzieningen die zich Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 53 hier dagdagelijks voor inzetten. Deze verenigingen en diensten zijn verenigd in het Brussels Overleg Thuiszorg. Leden: Huisartsen Dr Sumio Yoshimi Dr Vincent Janssens Verpleegkundigen/Vroedvrouwen/Kinesitherapeuten Jules Schiemsky – Algemene Kinesitherapeutenvereniging van België Dirk Van Ransbeeck – Arcus thuisverpleging Rita Van Moorleghem – Brusselse Kinekring (BKK) Willy De Smet – B-zorgt Luc Lemense – Kinesitherapeutenkartel vzw Axxon Jules Schiemsky – Vlaams Kinesitherapeutenverbond Mariella Van Hagendoren – Wit-Gele Kruis Van Brussel vzw Mimount El Abboudi – NVKVV Diensten voor gezinszorg/thuishulp Matine De Ridder – Familiehulp vzw Joke De Jonge – Solidariteit voor het Gezin vzw Wilfried Lathouwers – Thuishulp Allure OCMW’S Chantal Durant - OCMW Sint-Jans-Molenbeek Lokale dienstencentra Stijn Moons - Brussels Overleg en Ondersteuning Dienstencentra Daisy Scholts – Lokaal Dienstencentrum Aksent vzw Veerle De la Ruelle – Lokaal Dienstencentrum Chambéry vzw Mark D’Hondt – Lokaal dienstencentrum Cosmos vzw Martine De Winter – Lokaal dienstencentrum De Harmonie vzw Marcel Claes – Lokaal dienstencentrum De Kaai Ingrid Verhoeven - Lokaal dienstencentrum De Welvaartkapoen vzw Maria Nicolas - Lokaal dienstencentrum De Zeyp vzw Erwin Abbeloos - Lokaal dienstencentrum Forum Bart Vanderstraeten - Lokaal dienstencentrum Het Anker vzw Martine Lemmens - Lokaal dienstencentrum Parkresidentie Sven Houben - Lokaal dienstencentrum Randstad vzw Saskia Glorieux - Lokaal dienstencentrum Zoniënzorg zw Mark Peters – Lokaal dienstencentrum Ellips Marijke Oscé – Lokaal dienstencentrum Lotus Tom Vanhaute – Lokaal dienstencetrum Vives Diensten maatschappelijk werk / ziekenfondsen Katelijne Buntinx – CAW – DMW CM Sint-Michielsbond Betty Roelands – Euromut Marie-Louise Dewil – Federatie van de Socialistische Mutualiteit van Brabant vzw Greta De Geest – Landsbond van de Onafhankelijke Ziekenfondsen Anne Deschuyteneer – Partena vzw Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 54 Patricia Luckermans – Liberale mutaliteit van Brabant Regionale dienstencentra Klaas Vermeulen – IrisThuiszorg-Regionaal Thuiszorgcentrum Brussel vzw Erika Louwagie – Thuiszorg Brabant vzw Massagé Nathalie – Regionaal Dienstencentrum Halle-Brussel ROB/RVT/DVC/Serviceflats Kathy Huybrechts - Terranova Sabine Aeymans – Dagverzorgingscentrum Herfstzon Julie Genot – Dagverzorgingscentrum Sint Monika Isabelle Heurckmans – Home-info vzw Daria Van Oudenhove – Residentie In de twee parken nv Wilfried Lathouwers – Residentie Allure vzw Peter Luppens – Residentie Edelweiss nv Maria Janssens – Residentie Josephine David Van Den Hende – Residentie Masui Johan Vanhove – Residentie Scheutbos Marc Van Houtvin – Residentie Ten Prins Martine Lemmens – Serviceflats vzw Parkresidentie David Larmuseau – vzw Huize Sint Monika Paul Matton – WZC Arcus Ann De Block – Magnolia Sabine Govaerts – Nazareth Daniël Vermeulen – Ferubel Herwig Teugels – Kenniscentrum Woonzorg Brussel Luc Griep – Federatie Onafhankelijke Seniorenzorg Ziekenhuizen Prof. dr. Marc Noppen, Moens Anne-Marie – UZ Brussel Cluytens Ilse, Bea Van Lil – Europaziekenhuizen (sites St-Elisabeth, St-Michel – 2 Alices) Verenigingen voor mantelzorgers en gebruikers Lieve Belmans – Ons Zorgnetwerk vzw Ann Stuer – Ziekenzorg CM Sint-Michielsbond Sabine Vandermaelsbrugge – Baluchon Alzheimer Sofie Delcourt – Liever Thuis LM Welzijnsorganisaties Jan Hertecant – Brusselse Welzijns- en gezondheidsRaad vzw Annemie Van Houdt – Seniorencentrum Brussel Organisaties voor palliatieve zorg Yanna Van Wesemael – Forum Palliatieve Zorg Bie Lambrechts – Omega Thuisbegeleiding Palliatieve Zorg Magriet De Maegd – TOPAZ dagcentrum AZ VUB Organisaties voor geestelijke of morele gezondheidszorg Julienne Wyns – Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Brussel vzw Tine Berbé - Centrum voor Morele Dienstverlening vzw Veronique Vercruyssen – Sint-Alexius vzw Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 55 Organisaties voor personen met een handicap Conny Roekens – Ado - Icarus Dringende medische hulpverlening Geerte Bonne – De Vlaamse Hulpdienst Jos Vetsuypens – Rode Kruis Brussel Hoofdstad Varia Laure Geslin – Federatie Apothekers van Brussel Mimount El Abboudi – Individueel lid Pierre Jossart – Individueel lid Chantal Van Vaerenbergh – Kind en Gezin / Provinciale afdeling Vlaams-Brabant en Brussel vzw Robert Vercauteren – Sensoa Alex Penninckx – Sociaal Vervoer Brussel Véronique Rosiers – Vlaamse Federatie van Verzorgenden vzw Nazia Maher – Vlaamse Liga tegen Kanker dr. Sandrine Schol – Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gez. Zorg en Tuberculosebestrijding vzw Thierry Boutte - Gymsana Bijeenkomsten: 20/01/14 : bezoek aan het nieuw WZC Pagode in Neder-over-Heembeek 24/03/14 : algemene vergadering: Vragen bij het levenseinde – uiteenzetting Prof Wim Distelmans 27/03/14 : ZKP overleg Oost: meerwaarde van het contextueel denken – aan de hand van casussen uit de thuiszorg. Uiteenzetting door Claire Wiewauters Werkgroep pyschologen regio Brussel Doelstelling: Deze werkgroep, bestaande uit psychologen van de PST’s, PE, thuiszorgequipe en van het Brussels netwerk, bestaat al enkele jaren maar de psycholoog van het Forum werd pas eind 2012 uitgenodigd. Het doel van de werkgroep is om vier maal per jaar samen te komen en ervaringen en goede praktijken uit te wisselen. De werkgroep beoogt ook een actualisering van de kennis van de psychologen. Bijeenkomsten: 20/03/14 : sedatie in palliatieve zorg De andere bijeenkomsten konden niet worden bijgewoond wegens conflicterende agenda’s en een aantal bijeenkomsten werden ook geannuleerd. Behandelde onderwerpen: Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 56 Gemeenschappelijke noemers over de settings heen: knelpunten en facilitatoren Leden: Agnès Bressolette – Europe St Michel Bénédicte Mispelaere – IRIS CHU St-Pierre Cathy Van Heer – HIS Etterbeek Ixelles Christine Baud’huin – HIS Joseph Bracops Daphné Grulois – CHIREC Cavell + Parc Léopold Emmanuelle Frère – Chu Brugmann/Papyrus Isabelle Driessens – Clinique Saint-Jean Magali Cooreman – Continuing Care Maud Spoel – HIS Jospeh Bracops Nadine Lange – Saint-Luc Julie Zurstrassen – Saint-Luc Nathalie Chapeaux – St-Anne, St Rémi Nicole Delvaux – Bordet-Erasme Olivier Bury – Europe St-Elisabeth Sabien Bauwens – UZ Brussel Sophie Boussereau – HIS Molière Longchamps/LOTUS Sophie Lasserre – Europe St-Elisabeth Yanna Van Wesemael – Forum Palliatieve Zorg/Omega Yasmine Delzenne – Bordet, Centre de Soins Palliatifs Eléonore Grislis - Palliabru Guillaume Gascard - Palliabru Sophie Duesberg - Palliabru Resultaten: Hieruit vloeiden concrete handvaten om het werk als psycholoog te faciliteren. Werkgroep palliatieve thuiszorg Palliabru Leden: Verpleegkundigen, psychologen en administratieve medewerkers van de Brusselse thuiszorgequipes Continuing Care, Semiramis, Interface en Omega. Bijeenkomsten: 11/9/14 : administratieve vragen over de tweedelijnsequipes worden beantwoord door een medewerker van het RIZIV Coördinatiegroep Banaba Palliatieve Zorg Doelstelling: Werkgroep ter coördinatie, evaluatie, voorbereiding,… van de BANABA-opleiding Palliatieve Zorg in samenwerking met Odisee en de Erasmushogeschool Brussel. Voor beleidsvragen en financiële afspraken is er ook een stuurgroep palliatieve zorg die een aantal keren per jaar samenkomt. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 57 Leden: Candice De Windt, Kathy Pletinckx, Paul Destrooper, Ruddy Verbinnen, Sophie Brasseur, Nadia Denayer en studentenvertegenwoordiging. Bijeenkomsten: 16/01/14: opvolging verslag 10 januari 2013, competentieprofiel van de opleiding: aftoetsing van het werkveld, opleidingsprogramma: nieuwe topics vanuit het werkveld?, uitbouwen alumniwerking: hoe afgestudeerden en werkveld blijven betrekken bij de opleding?, rondvraag en varia< 03/04/14: Kernteam Opvolging verslag 7 november en evaluatie examendag 16 januari, evaluaties introductiecursus, opvolging punten resonantieraad 16 januari: aanpassingen competentieprofiel? Voorstel alumni-ontbijtdebat, planning lessen academiejaar 2014 – 2015: bespreking ontwerp, masterproef deelname: patiëntenparticipatie in palliatieve zorgen, rondvraag en varia 15/05/14: Kernteam opvolging verslag 03 april 2014, data + lokaties vergaderingen kernteam academiejaar 1014 – 2015, agenda kernteam en vakoverleg 3 juli, ECTS fiches 2014 – 2015, overleg werkveld 20 mei, bachelorproefverdediging 19 juni, alumnidag 16 mei 2014 03/07/14: Kernteam opvolging verslag 15 mei 2014, feedback stuurgroep dd. 20 mei 2014 in aanwezigheid van Heidi Vanheusden (NVKVV), bachelorproef (evaluatiecriteria en voorstellen onderwerpen bachelorproef 2014 -2015, rondvraag en varia. 03/07/14: annulatie vakoverleg met docenten 11/09/14: Kernteam opvolging verslag 3 juli 2014, inschrijvingsaantallen, stagebegeleiding en stagevademecum, rondvraag en varia 06/11/14: opvolging verslag 11/09/14, taakstellingen opleiding voor AJ 2014 – 2015, voorbereiding opleidingsprogramma 2015 -2016, rondvraag en varia Stuurgroep Banaba Palliatieve Zorg Doelstelling: Beleid van opleidingen bepalen Leden: Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 58 Candice De Windt, Kathy Pletinckx, Elise Van Houcke, Paul Destrooper, Sophie Brasseur, Els Verstichel, Mark Lambrechts, Nora Deherdt, Christina Vanderhaeghe. Bijeenkomsten: Bijzondere beroepstitel palliatieve zorg, lesgevers- resonnantieraad, evalutie en bijsturing opleidingen. Congres 2016: alles over leren, bijleren, …levenseindezorg 2.1.3. Deelname aan regio-overschrijdende overleggroepen Werkgroep rouw Doelstelling: De palliatieve rouwcultuur in de dagelijkse zorg voor patiënten, bewoners woonzorgcentra, familie en hulpverleners implementeren. Leden: Sabien Bauwens en Anneleen Tack, psychologen UZ Brussel, Wim Distelmans, Manu Keirse, Robert Geeraert, Yanna Van Wesemael, psychologe Forum Palliatieve Zorg, Christina Vanderhaeghe(coördinatie werking rouwzorg) Resultaten: Ontwikkelen visie rouw bij het levenseinde, waarbij patiënt, bewoner, thuisresident centraal staan. (cf. folder) Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 59 Visie en beleid rouwzorg in woonzorgcentra ontwikkelen Cf. symposium rouw Cf. bijeenkomsten beleidsverantwoordelijken woonzorgcentra Intervisie voor hulpververleners bij moeilijke (rouw) begeleidingen; Cf. vorming op maat Praktische informatie voor hulpverleners eerste lijn over bestaande werkkringen rouw en rouwzorg. (cf. nieuwe brochure) Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 60 Overleggroep opleiding palliatief referenten 2014-2015 Doelstelling: Overleggroep ter voorbereiding en ontwikkeling van de opleiding palliatief referenten academiejaar 2014-2015 voor regio Vlaams-Brabant, in samenwerking met het netwerk arrondissement Leuven, Panal. Leden: Nadia Denayer, vormingsverantwoordelijke Forum Palliatieve Zorg Nele Geysen, vormingsverantwoordelijke en psychologe Panal Christina Vanderhaeghe, coördinator Forum Palliatieve Zorg Ria Vandermaesen, coördinator Panal Bijeenkomsten: 09/01/14: data, zaalhuur, opmaak folder, programma 24/02/14: zaalhuur, sprekers, programma, budgettering 24/09/14: bugettering, overlopen lesdagen, bekijken inhoud sprekers, bespreking inhoud kennismaking, subsidiedossier CERA, praktische organisatie 17/12/14: budgettering overlopen, bespreking voorbije lesdagen, planning komende lesdagen, actiepunten deelnemers, receptie einde opleiding, opvolging werkpunten Resultaten Organisatie en uitvoering van langdurige opleiding palliatief referenten 2014 -2015 (8 lesdagen) Werkgroep psychologen: euthanasie naar aanleiding van psychisch lijden Op initiatief van psycholoog Sarah Vande Walle en met steun van de Belgische Federatie van Psychologen, werd in mei 2013 een werkgroep opgestart die wil nadenken over euthanasie naar aanleiding van psychisch lijden. De werkgroep bestaat enkel uit psychologen en heeft als doel om informatie te verzamelen (literatuur, uitnodigen van sprekers, enz) rond specifieke thema’s (vb. wilsbekwaamheid, therapeutisch uitbehandeld vs therapeutische hardnekkigheid in de psychiatrie, tegenoverdracht en machteloosheid van de hulpverlener, tweesporenbeleid, enz). De bedoeling om is hierrond te reflecteren en hierover teksten, opiniestukken, richtlijnen te ontwikkelen. Leden: Sarah Vande Walle, psychotherapeute Koen Korevaar, psycholoog en filosoof, verbonden aan Thomas More Kathleen Heyndrikx – psycholoog Palliatieve zorg AZ Lokeren Yanna Van Wesemael, psycholoog Forum Palliatieve Zorg Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 61 Bijeenkomsten: 23/02/14 : vastleggen van te bespreken thema’s, literatuur opzoeken over wilsbekwaamheid 24/02/14 : reflectie over wilsbekwaamheid 2.1.4. Deelname aan interne overleggroepen van partners Overleggroep PALM (Leerstoel Waardig Levenseinde) Het Forum Palliatieve Zorg werkte in 2014 nauw samen met de Leerstoel Waardig Levenseinde voor het inrichten van de PALM opleiding, een permanente vorming in PALliatieve zorg voor Medici en Masters. Deze tweede editie van de opleiding ging van start op 8 november 2014 met 60 inschrijvingen (waaronder 45 huisartsen en 15 andere masters). Tijdens de overlegmomenten werden de inhoud van de opleiding en de keuze van de docenten bepaald, alsook praktische afspraken gemaakt. Vanuit het Forum werden er ook docenten aangeleverd. Bijeenkomsten: 10/03/14: bijeenkomst overleggroep 30/09/14: nabespreking opleiding, opmaak programma volgende editie 20142015 Leden: Magriet De Maegd Nadia Denayer Inge De Hertogh Paul Destrooper Wim Distelmans Freddy Raymackers Frank Schweitser Kris Van de Gaer Christina Vanderhaeghe Katrien Van Rossum Yanna Van Wesemael Resultaten: PALM opleiding editie 2014 – 2015 (5 lesdagen) Expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.E.L Opzet: Informatie, advies, opleiding en vorming voor alle partners betrokken bij levenseindezorg. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 62 Patiëntenbegeleiding bij het uitklaren levenseindevragen bij mensen met psychisch lijden. Patiënten in dagcentrum TOPAZ supportief en palliatief ondersteunen Vrijwilligerswerking voor het centrum coördineren. Samenwerking tussen de partners wat betreft visieontwikkeling levenseindezorg. Leden: Wim Distelmans Frank Schweitser Christina Vanderhaeghe Yanna Van Wesemael Nadia Denayer Paul Destrooper Magriet De Maegd Katrien Van Rossum Kris Van De Gaer Inge De Hertogh Bijeenkomsten: 04/09/14: reflectiedag: waar willen we naartoe met W.E.M.M.E.L. 13/10/14: overleg: visietekst, Brussel, tijdschrift, website, studiereis Krakau, praktische afspraken 03/11/14: overleg: visietekst, elektronische nieuwsbrief, symposium, website Resultaten: Elektronische nieuwsbrief Visietekst LEIF (LevensEindeInformatieForum) Het Forum neemt deel aan LEIFvzw . LEIF, LevensEindeInformatieForum, is een open initiatief van mensen en verenigingen die streven naar een waardig levenseinde voor iedereen, waarbij respect voor de wil van de patiënt voorop staat. Het Forum Palliatieve Zorg (coördinator) is aanwezig op: de Algemene Vergadering de Raad van Bestuur Het Forum werkt mee aan de publicaties van LEIF, deze worden ook door het Forum mee verspreid en gebruikt voor de vormingsopdrachten. (LEIFblad – LEI(F)draad). Medewerkers van het Forum geven les in de LEIF-opleidingen en omgekeerd worden medewerkers van LEIF vaak ingeschakeld voor info en vorming levenseindezorg, levenseindebeslissingen, wilsverklaringen, euthanasie, enz. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 63 Het Forum verwijst naar de LEIFlijn als een publiekslijn met alle informatie aangaande het levenseinde. Van deze lijn wordt zowel door het grote publiek als door zorgverleners gebruik gemaakt. Samen met LEIF worden vormingsprogramma’s opgezet zoals deze vermeld zijn in de vormingen van het Forum. De deskundigheid van de medewerkers wordt door beide verenigingen aangewend zowel bij sensibilisatie voor de bevolking als in de opleidingen voor zorgverstrekkers. Het doel van deze nauwe samenwerking is om de deskundigheid samen te brengen en beter een faciliterende dienst te kunnen zijn aan bevolking en zorgverleners. Sommige leden van de raad van bestuur van LEIF zijn eveneens actief binnen het Forum en ondersteunen de werking. Deze zijn aanspreekbaar met hun deskundigheid voor het Forum. Raad van Bestuur: Wim Distelmans, voorzitter Paul Destrooper, penningmeester, verantwoordelijke vorming Kris Van de Gaer, staflid Katrien Van Rossum, staflid Sabien Bauwens Johan Bilsen Sven Claessens Tony De Bondt Etienne De Groot Joke Denekens Robert Geeraert Reinier Hueting Raymond Mathys Colette Raymakers Rik Torfs Christine Van Broeckhoven Christina Vanderhaeghe Patrik Vankrunkelsven Jef Vermassen Resultaten: cf. www.leif.be ULteam (Uitklaring Levenseindevragen) Opzet: In 2011 werd ULteam of Uitklaring Levenseindevragen-team opgericht. Dit team is bedoeld voor patiënten (en hun familie) die vragen hebben rond hun levenseinde. De doelgroep zijn ernstig en ongeneeslijk zieke niet-terminale patiënten, ernstige en Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 64 ongeneeslijk zieke psychiatrische patiënten en terminale patiënten. Dit team kan geraadpleegd worden wanneer men nergens anders terecht kan, en bestaat uit: palliatieve arts, psychiater, psycholoog, sociaal en psychiatrisch verpleegkundige, levensbeschouwelijk begeleider, oncoloog, jurist,… Vanuit Omega (Frank Schweitser) wordt er adviserend deelgenomen aan dit initiatief. Zij komen samen, elke dinsdagmiddag, tijdens de stafvergadering van ULteam om patiënten te bespreken. Daarnaast zijn er overlegmomenten waarin enerzijds de werking van ULteam wordt besproken en anderzijds mogelijkheden tot registratie en onderzoek. Verder kan dit team ook beroep doen op advies van volgende professionals: Adviesraad: Jaarverslag 2014 Maridi Aerts (UZ Brussel, gastro-enteroloog, LEIFarts) Sabien Bauwens (UZ Brussel; palliatief support team, klinisch psychologe) Johan Bilsen (VUB; Public Health, onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde, psychiatrisch verpleegkundige) Johan Braeckman (UGent, moraalfilosoof en menselijke ecologie) Franky Bussche (deMens.nu; directeur studie en onderzoek) Nieke Daveloose (Levenshuis Brugge, verpleegkundige) Peter De Deyn (UA; neuropsychiater en LEIFarts) Etienne De Groot (VUB; ethische commissie UZ Brussel; arts en jurist) Magali de Jonghe (huisvandeMens en Levenshuis Brugge, vrijzinnig humanistisch consulent) Magriet De Maegd (TOPAZ, hoofdverpleegkundige en LEIFnurse) Dirk De Wachter (KULeuven, psychiater) Joke Denekens (UA; vice-rector en huisarts) Paul Destrooper (LEIF; moderator en levensbeschouwelijk begeleider) Jacinta De Roeck (Humanistisch - Vrijzinnige Vereniging, directeur) Dirk Devroey (VUB; Huisartsgeneeskunde) Wim Distelmans (VUB; leerstoel “Waardig Levenseinde” van deMens.nu, radiotherapeut-oncoloog, palliatieve zorg- en LEIFarts) Reinier Hueting (huisarts en LEIFarts) Manu Keirse (KULeuven; voorzitter federale evaluatiecel palliatieve zorg; klinisch psycholoog) Eric Mortier (UZ Gent; CEO en anesthesist) Marc Noppen (UZ Brussel; CEO en pneumoloog) François Pauwels (huisarts, LEIFarts en teamarts palliatieve thuisequipe Omega) Luc Proot (verantwoordelijk arts van het medisch centrum van de gevangenis te Brugge, chirurg) Colette Raymakers (Villa Rozerood, initiatiefneemster, palliatief verpleegkundige) Frank Schweitser (Omega, hoofdverpleegkundige en moraalfilosoof) Albert Stas (deMens.nu; levensbeschouwelijk begeleider) Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 65 Marleen Temmerman (UGent; gynecoloog) Lieve Thienpont (Vonkel; psychiater en LEIFarts) Simon Van Belle (UGent; medische oncologie en palliatieve zorg) Kris Van de Gaer (LEIF; sociaal verpleegkundige en LEIFnurse) Christine Van Broeckhoven (UA; moleculair genetica) Tony Van Loon (Vonkel; em. docent sociale agogiek VUB; jurist en moraalfilosoof) André Van Nieuwkerke (Levenshuis Brugge, Eresenator, Quaestor) Yanna Van Wesemael (Forum Palliatieve Zorg, psychologe) Christina Vanderhaeghe (Forum Palliatieve Zorg; coördinator en licentiate morele begeleiding) Patrik Vankrunkelsven (KULeuven; huisarts en LEIFarts) Thierry Vansweevelt (UA; advokaat) Bea Verbeeck (psychiater en LEIFarts) Joris Verlooy (UZ Gent; kinderoncoloog en LEIFarts) Mia Voordeckers (UZ Brussel, radiotherapeut-oncoloog, LEIFarts) Leden stafvergadering: Catherine Baillon Aline Bauwens Paul Destrooper Wim Distelmans François Pauwels Luc Proot Frank Schweitser Lieve Thienpont Kris Van de Gaer Tony Van Loon Vicky Van de Velde Bea Verbeeck Resultaten: cf. www.leif.be 2.2. Consult 2.2.1 Uitlenen rouwkoffer en boeken Iedereen kan boeken ontlenen. Daarnaast kan ook een rouwkoffer ontleend worden, waarbij we de nodige advisering geven nl. leeftijd, problematiek en gewenste methodieken (vb. op scholen, MPI,…). De grootste categorie ontleners zijn scholen (confrontatie met overlijden opa, oma, moeder, vader, broer, zus,…door ongeval, zelfdoding,…). De meeste ontleningen gebeuren in het kader van de thuisbegeleiding, in het kader van lesmateriaal voor lesgevers en in het kader van thesisonderwerpen voor studenten. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 66 Onze rouwkoffer en boeken gaan ook mee op allerhande activiteiten (vb. naar scholen, groepen waar er vorming gegeven werd rond rouw, presentatie van materiaal in de vrijwilligersopleiding, congressen,…). 2.2.2 Vraag naar psychologische consult en begeleiding Consultaties tijdens de begeleiding door Omega Indien patiënten of familieleden beroep willen doen op pyschologische ondersteuning tijdens het palliatief proces kunnen zijn telefonisch of face à face beroep doen op de psycholoog van het Forum Palliatieve Zorg. Tweedelijnsondersteuning, bij wijze van advies en overleg met verpleegkundigen, artsen, CLB,… is ook steeds mogelijk. In 2014 had de psycholoog Yanna Van Wesemael 54 gesprekken met 12 verschillende patiënten en/of mantelzorgers. De inhoud van de gesprekken ging vaak over zorglast en coping, maar enkele keren werd ook euthanasie besproken. Bij vijf personen ging het om één of twee rouwgesprekken. De gesprekken vonden plaats ofwel bij de patiënt thuis, ofwel in het Expertisecentrum Waardig Levenseinde ofwel in de antenne te Brussel. De gesprekken waren er steeds op vraag van de patiënt en/of de mantelzorger. 3. Deskundigheidsbevordering Het Forum Palliatieve Zorg biedt enerzijds een eigen pakket van opleidingen en vormingen aan, anderzijds werken we voor de ontwikkeling van een aantal vormingsprogramma’s samen met partners zoals de Erasmushogeschool Brussel, Odisee, het Netwerk Palliatieve Zorg Arrondissement Leuven PANAL, LEIF, Omega vzw,… Samen met deze partners werken we, door middel van vormingen, aan de sensibilisatie van de bevolking en professionals. Binnen ons eigen vormingspakket zijn er een heel aantal mogelijkheden: Basiscursus palliatieve zorg: in deze cursus zijn hulpverleners uit alle sectoren welkom, zoals thuisdiensten, woonzorgcentra,… Deze cursus geeft aandacht aan verschillende aspecten van palliatieve zorg, o.a. fysieke aspecten, emotinele impact, communicatie, sociale en spirituele aspecten, rouw, … Instellingen kunnen er ook voor kiezen om deze basiscursus binnen de eigen organisatie in te richten. Basiscursus voor vrijwilligers: u kan zich als vrijwilliger engageren in palliatieve zorg binnen verschillende settings zoals een dagcentrum, woonzorgcentrum, palliatieve eenheid, thuiszorg,… Vrijwilligers kunnen verschillende taken opnemen, zoals praktische taken, een gesprek, opvang,… Tijdens deze basiscursus proberen we de vrijwilligers klaar te stomen om in eender welke setting aan de slag te gaan. Voor vrijwilligers die zich willen engageren binnen de regio Brussel-Halle-Vilvoorde bieden we deze cursus gratis aan. Terugkomdagen: tijdens deze specifieke themadagen nemen we de gelegenheid om bijzondere onderwerpen aan te brengen en een uitwisselingsmoment te creëren voor alle Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 67 aanwezigen. Deze sessies zijn bestemd voor wie een opleiding in of enige kennis heeft over palliatieve zorg. Vrijwilligersdag: tijdens dit ontmoetingsmoment diepen we een aantal specifieke thema’s uit en dit onder begeleiding van een aantal deskundigen met een hart voor vrijwilligers. We bieden de mogelijkheid voor vrijwilligers en vrijwilligersverantwoordelijken om onderling ervaringen uit te wisselen en kennis op te doen. Vorming op maat: wanneer een organisatie op zoek is naar een specifieke langdurige vorming of vormingssessie op maat, dan kunnen zij bij ons terecht voor om vorming te organiseren binnen de eigen organisatie. Het volledige concept is te bepalen door de organisatie, in samenspraak met ons. Samen met de Erasmushogeschool en Odisee organiseren we jaarlijks de opleidingen Introductiecursus Palliatieve Zorg, Postgraduaat Palliatieve Zorg en de unieke BANABA Palliatieve zorg. In het najaar 2014 is de opleiding “Palliatief Referent in woonzorgcentra”, regio VlaamsBrabant van start gegaan. Deze opleiding zal in juni 2014 afgerond worden. Ook de tweede editie van de PALM-opleiding (Palliatieve Zorg voor Masters en Medici) werd in het najaar 2014 ingezet. Hierbij geven we graag een overzicht van wat we qua vormingen in het werkjaar 2014 hebben gerealiseerd. 3.1. Opleidingsaanbod van het netwerk palliatieve zorg 3.1.1. Basiscursus Palliatieve zorg Doelstelling en/of behandelde thema’s: Een basismodule palliatieve zorg, met bijzondere aandacht voor: De kennismaking met de basisprincipes van palliatieve zorg. Het inzicht verwerven in de structuur van palliatieve zorg en in de ondersteunende rol van de thuiszorgequipe. Het communiceren over en in palliatieve zorg. Het oefenen in het interdisciplinair werken. De voorafgaande zorgplanning en de beslissingen aan het levenseinde een plaats geven. De plaats van familie in palliatieve zorg. Lesgevers: Thomas Creten Karen Ceunen Nadia Denayer Paul Destrooper Bie Lambrechts Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 68 Martine Van Beersel Christina Vanderhaeghe Yanna Van Wesemael Jo Verbiest Doelgroep: Hulpverleners in de zorgsector, uit woonzorgcentra, thuisdiensten, familiehulp,… Data en tijdstippen: Telkens van 9u00 – 12u30 en van 13u00 – 16u00: voorjaar 2014: 22/04/14, 29/04/14, 06/05/14, 13/05/14, 20/05/14 najaar 2014: 18/11/14, 25/11/14, 02/12/14, 09/12/14, 16/12/14 Duur opleiding: Totaal van 32,5u: 5 dagen x 6,5u Aantal deelnemers: voorjaar 2014: 11 deelnemers najaar 2014: 11 deelnemers Locaties: Dag 1 – 4: GC De Zandloper, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel Dag 5 : Expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.E.L, J. Vander Vekenstraat 158, 1780 Wemmel 3.1.2. Basiscursus vrijwilligers in de palliatieve zorg Opzet: Een leermodule voor vrijwilligers in Palliatieve Zorg. Met een bijzondere aandacht voor de ondersteuning die zij geven aan patiënt en familie tijdens het palliatief ziekteproces en voor de samenwerking met andere zorgverleners. Doelstelling en/of behandelde thema’s: Een basismodule voor vrijwilligers in de palliatieve zorg, met bijzondere aandacht voor: Het kennismaken met de basisprincipes van palliatieve zorg. Het inzicht verwerven in de structuur van palliatieve zorg en in de ondersteunende rol van de thuiszorgequipe. Het communiceren over en in palliatieve zorg. De voorafgaande zorgplanning en de beslissingen aan het levenseinde een plaats geven. Ethisch reflecteren bij het denken en het handelen. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 69 Lesgevers: Tine Berbé Thomas Creten Karen Ceunen Paul Destrooper Luc De Waegeneer Jan Van Den Brande Christina Vanderhaeghe Yanna Van Wesemael Jo Verbiest Doelgroep: Vrijwilligers in de thuiszorg, vrijwilligers werkzaam in woonzorgcentra, palliatieve eenheden, dagcentra,… Data en tijdstippen: Najaar 2014: 8 vrijdag voormiddagen 9-12u30: 26/09/14, 03/10/14, 10/10/14,17/10/14, 24/10/14, 07/11/14, 14/11/14, 21/11/14 Duur opleiding: 8 dagen x 3,5u = 28u Aantal deelnemers: Najaar 2014: 16 deelnemers Locatie: Forum Palliatieve Zorg, J. Vander Vekenstraat 158, 1780 Wemmel 3.1.3. Terugkomdagen Opzet: Op deze dagen worden bijzondere onderwerpen aangebracht en is er tijd voor uitwisseling. Doelgroep: Personen die al een opleiding hebben gevolgd in de palliatieve zorg of enige kennis hebben over palliatieve zorg. Thema’s: Sessie 1: “Evaluatie van pijn bij personen met dementie” – door Prof.dr. Nele Van Den Noortgate Sessie 2: “Filmbespreking Amour” – door Christina Vanderhaeghe Sessie 3: “Gebruik van een subcutane spuitaandrijver” – door Bie Lambrechts Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 70 Sessie 4: “Pijn-en symptoomcontrole: neuropatische pijn en refractaire pijn” – door Dr. Martine De Laat Data en tijdstip: Telkens van 13u30 – 16u30 Sessie 1: 06/02/14 Sessie 2: annulatie, wegens te weinig deelnemers Sessie 3: 05/06/14 Sessie 4: 06/11/14 Duur opleiding: Totaal van 9u, elke sessie omvat 3u vorming Aantal deelnemers: Sessie 1: 60 deelnemers Sessie 2: annulatie, wegens te weinig deelnemers Sessie 3: 48 deelnemers Sessie 4: 31 deelnemers Locatie: GC De Zandloper, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel Of Expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.EL, J. Vander Vekenstraat 158, 1780 Wemmel 3.1.4. Vrijwilligersdag Opzet: Ontmoetingsmomenten waar we een aantal specifieke thema’s uitdiepen en dit onder begeleiding van een aantal deskundigen met een hart voor vrijwilligers. We bieden de mogelijkheid voor vrijwilligers om onderling ervaringen uit te wisselen en kennis op te doen. Doelgroep: Vrijwilligers die werkzaam zijn in palliatieve zorg of in contact komen met palliatieve situaties, en vrijwilligersverantwoordelijken. Thema’s: Sessie 1: “Kennismaking met mindfulness” – door Ineke Van Mulders Data en tijdstip: Telkens van 13u30 – 16u30 Sessie 1: 24/02/14 Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 71 Duur opleiding: Totaal van 3u Aantal deelnemers: Sessie 1: 6 deelnemers Locatie: GC De Zandloper, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel 3.2. Opleidingsaanbod in samenwerking 3.2.1. Opleidingen voor verpleegkundigen en andere gezondheidswerkers Deze opleidingen zijn op basis van een academiejaar, maar zijn hier ingebracht op basis van kalenderjaar. Het is een getrapte opleiding met drie onderdelen. Deze opleiding kan leiden tot een BANABA Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg. Men start eerst met een introductie, daarna kan men een postgraduaat volgen. Daarna is er nog de optie voor verpleegkundigen om een extra specialisatie te volgen, nl. de BANABA Palliatieve Zorg (opleiding in samenwerking met: Brusselse hogescholen Odisee en Erasmus). 3.2.1.1 Introductie Palliatieve Zorg Doelstelling en/of behandelde thema’s: Inzicht en kennis verwerven over het basisconcept van palliatieve zorg en de verschillende deelaspecten. Vanaf academiejaar 2013-2014 heeft de basiscursus een nieuwe naam nl. “introductie palliatieve zorg” en zal het 5 lesdagen omvatten in plaats van 6 dagen. Attestering: Het volgen van de cursus geeft recht op een attest Introductiecursus Palliatieve Zorg en biedt de mogelijkheid zich verder te bekwamen, nl. Postgraduaat of voor verpleegkundige de BANABA Palliatieve Zorg. Lesgevers: Nadia Denayer Paul Destrooper Luc De Waegeneer Frank Schweitser Marc Tanghe Christina Vanderhaeghe Erik Verliefde Marijke Vermandere Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 72 Gerke Verthriest Doelgroep: De opleiding richt zich tot verpleegkundigen en andere gezondheidswerkers (bv. psychologen, ergotherapeuten, moreel consulenten, kinesitherapeuten,…) met minimum 1 jaar werkervaring. Data en tijdstippen Voorjaar 2014: 13/02/14, 20/02/14, 27/02/14, 06/03/14, 13/03/14 (telkens van 9u00 tot 13u00 en van 14u00 tot 16u00) Najaar 2014: 25/09/14, 02/10/14, 09/10/14, 16/10/14, 23/10/14 (telkens van 9u00 tot 13u00 en van 14u00 tot 16u00) annulatie wegens te weinig deelnemers Duur opleiding: totaal Voorjaar 2014: 5 dagen x 6u: 30u Aantal deelnemers: Voorjaar 2014: 24 deelnemers Najaar 2014: annulatie wegens te weinig deelnemers Locatie: Erasmushogeschool Brussel - campus Jette, Laarbeeklaan 121, 1090 Jette 3.2.1.2 Postgraduaat Palliatieve Zorg voor niet-verpleegkundigen Doelstelling en/of behandelde thema’s: Deze ervaringsgerichte opleiding wil de kennis verdiepen in palliatieve zorg en de beroepshouding verder ontwikkelen m.b.t. alle aspecten van het palliatief zorgconcept. Inhoud: Medisch-sociale aspecten van palliatieve zorg. Complementaire therapieën. Patiëntencommunicatie en –begeleiding. Spirituele zorg. Ethiek en zorgethiek. Groepssupervisie. Domeinspecifieke workshops. Werkveldervaring. Attestering: Het succesvol afronden van de verdiepingscursus wordt bekrachtigd met een getuigschrift. Doelgroep: De opleiding richt zich tot gezondheidswerkers (kinesisten, moreel consulenten, ergotherapeuten,…) die inzicht en vaardigheden willen verwerven in het palliatief Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 73 zorgconcept. De lessen vallen grotendeels samen met deze van de Postgraduaat Verpleegkundige in Palliatieve Zorg. Duur opleiding: 21 lesdagen en 2 examendagen. Werkveldervaring (50 stage-uren en 50 verwerkingsuren). Telkens van 9u00 – 18u00. Aantal deelnemers: Academiejaar 2013-2014: 4 niet-verpleegkundigen Academiejaar 2014-2015: annulatie, wegens te weinig deelnemers Locatie: Erasmushogeschool - campus Jette, Laarbeeklaan 121, 1090 Jette Odisee – campus Terranova, Blekerijstraat 23-29, 1000 Brussel 3.2.1.3 Postgraduaat Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg Doelstelling en/of behandelde thema’s: Deze ervaringsgerichte opleiding wil de kennis verdiepen in palliatieve zorg en de beroepshouding verder ontwikkelen m.b.t. alle aspecten van het palliatief zorgconcept. Inhoud: Rol, taken als referentieverpleegkundige. Medische aspecten van palliatieve zorg en oncologie. Pijn- en symptoomcontrole: diagnostiek en interventies/casuïstiek en workshops. Patiëntencommunicatie en –begeleiding. Spirituele zorg. Ethiek en zorgethiek. Groepssupervisie. Domeinspecifieke workshops. Werkveldervaring (56 stage-uren). Attestering: Het succesvol afronden van de verdiepingscursus wordt bekrachtigd met het getuigschrift Postgraduaat Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg. Doelgroep: De opleiding richt zich tot verpleegkundigen die een coördinerende, sturende en voorbeeldfunctie hebben. Zij focussen op de uitvoering en management van zorg. Duur opleiding: 21 lesdagen en 2 examendagen. Werkveldervaring (50 stage-uren en 50 verwerkingsuren). Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 74 Telkens van 9u00 – 18u00. Aantal deelnemers: Academiejaar 2013-2014: 1 verpleegkundige Academiejaar 2014-2015: dit is niet doorgegaan Locatie: Erasmushogeschool - campus Jette, Laarbeeklaan 121, 1090 Jette Odisee – campus Terranova, Blekerijstraat 23-29, 1000 Brussel 3.2.1.4 BANABA Verpleegkundige in de Palliatieve Zorg Doelstelling en/of behandelde thema’s: bekwaming in palliatieve zorgeducatie bekwaming in het invoeren van palliatieve zorg in diverse settings competentieverwerving m.b.t. het palliatieve zorgproces bij specifieke zorgvragers omgaan met ethische dilemma’s literatuurstudie en wetenschappelijk onderzoek zorg verzekeren voor de zorgenden Attestering: Bij het succesvol afronden van deze module wordt een diploma ‘Bachelor Verpleegkundige in de Palliatieve Hulpverlening’ behaald. Doelgroep: De opleiding richt zich tot verpleegkundigen die als verpleegkundige experten een adviserende en educatieve rol hebben. Duur opleiding: 19 lesdagen en 2 examendagen. Werkveldervaring (200 stage-uren en 150 verwerkingsuren). Maken en presenteren van een eindproef. Aantal deelnemers: Academiejaar 2013-2014: 16 verpleegkundigen Academiejaar 2014-2015: 8 verpleegkundigen Locatie: Odisee – campus Terranova, Blekerijstraat 23-29, 1000 Brussel Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 75 3.2.2 Palliatieve Zorg bij diverse cliëntgroepen (In samenwerking met Odisee en Erasmushogeschool) Opzet: Palliatieve zorg in de diverse beroepsdomeinen van de verpleegkunde vraagt om een transfer van de palliatieve zorgvisie naar deze specifieke cliëntengroepen. Naast de eigen kenmerken van deze cliëntengroepen wordt stilgestaan bij het zorgmodel en de kenmerken van begeleiding van deze personen. Vanuit de palliatieve context wordt uitgegaan van specifieke ziektesymptomen en ziekzijn-beleving. Andere thema’s die aan bod komen: begeleiding van familie, rouwen om medebewoners, omgaan met verlies als zorgverlener. Doelgroep: Allen die in aanraking komen met deze ziektebeelden of doelgroepen en hun palliatief handelen willen afstemmen op specifieke vragen en mogelijkheden die het ziektebeeld of de patiënt oproept. Locatie: Odisee – campus Terranova, Blekerijstraat 23-29, 1000 BRUSSEL Programma: 1) Palliatieve zorg bij kinderen Datum: 13/03/14 Docent: Christina Vanderhaeghe Tijdstip: 9-13u 2) Palliatieve zorg voor psychiatrische uitbehandelde personen Datum: 13/03/14 Docent: Ann Callebert Tijdstip: 14-18u 3) Palliatieve zorg bij personen met een neuro-degeneratieve aandoening Datum: 20/03/14 Docent: An van Nunen Tijdstip: 9-13u 4) Palliatieve zorg bij personen met dementie Datum: 20/03/14 Docent: Jo Lisaerde Tijdstip: 14-18u 5) Palliatieve zorg in de thuiszorg Datum: 27/03/14 Docent: Bie Lambrechts Tijdstip: 9-13u Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 76 6) Workshop: bijzondere topics inzake levenseindebeslissingen Datum: 27/03/14 Docent: Paul Destrooper Tijdstip: 14-18u 7) Palliatieve zorg in woonzorgcentra Datum: 15/05/14 Docent: Dirk Vermoesen en Sophie Tobback Tijdstip: 9-13u 8) Palliatieve zorg bij personen met een matige en ernstige mentale handicap Datum: 15/05/14 Docent: Hilde Filliers Tijdstip: 14-18u EINDTOTAAL: 8 sessies x 4 = 32u 125 deelnemers 3.2.3 Opleiding referenten palliatieve zorg in woonzorgcentra, regio Vlaams-Brabant Opzet: Het Forum Palliatieve Zorg en Panal vzw organiseren in academiejaar 2014 - 2015 een opleiding voor palliatief referenten regio Vlaams-Brabant. Via deze 8-daagse opleiding maken we de referent palliatieve zorg wegwijs in de relevante wetgeving, in de (verdere) uitbouw van de visie en structuur van palliatieve zorg in de organisatie. De opleiding start in oktober 2014 en eindigt in juni 2015. De docenten gaan samen met hen op zoek naar hoe palliatieve zorg een (verdere) inbedding kan krijgen in hun organisatie. Doelgroep: Referenten palliatieve zorg die aan het werk zijn in woonzorgcentra binnen regio Vlaams-Brabant, en die reeds een basiscursus palliatieve zorg of een postgraduaat palliatieve zorg hebben gevolgd. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 77 Programma: dinsdag 07/10/14 DAG 1: Kennismaking - Palliatieve zorg in Vlaanderen en wetgeving – Functieprofiel van de referentiepersoon palliatieve zorg o 9 - 10.30u: Kennismaking en inleiding: Ria Vandermaesen, Nele Geysen, Christina Vanderhaeghe, Nadia Denayer o 10.45 – 12.45u: Wetgeving Palliatieve Zorg in WZC + functieprofiel van de referentiepersoon palliatieve zorg: Sophie Tobback (huisarts en CRA) o 13 - 16u: Wetgeving (patiëntenrechten, euthanasiewetgeving): Herman Nys, KULeuven donderdag 20/11/15 DAG 2: Werken vanuit de waarderende benadering: het ontwikelen van eigen competenties en vaardigheden o 9 – 10.30u: Coaching in palliatieve zorg: Goedele Slots, Hogeschool Odisee o 10.45 – 12.15u: Coachende vaardigheden ontwikkelen: Goedele Slots, Hogeschool Odisee o 13 – 16u: Modellen van coaching: werken vanuit de waarderende benadering: Goedele Slots, Hogeschool Odisee dinsdag 2/12/15 DAG 3: Werken vanuit de waarderende benadering: Inzicht in de eigen zorgcultuur en in de cultuur van de organisatie. Rouw in woonzorgcentra. o 9 – 12u15: Inzicht in de eigen zorgcultuur en de cultuur van de organisatie: Rudi Timmermans, Hogeschool Odisee o 13 – 16u: Rouw in woonzorgcentra: Christina Vanderhaeghe, Forum Palliatieve Zorg dinsdag 27/01/15: DAG 4: Pijnmedicatie bij ouderen. Symtoomcontrole o 9 – 16u: Pijn-en symptoomcontrole bij ouderen: Dr Jo Lisaerde, Prof. Dr. Wim Distelmans dinsdag 24/02/15 DAG 5: Wat is ethiek en wat is mijn ethiek? o 9 – 12.15u: Wat is ethiek en wat is mijn ethiek?: Moniek Drees, Panal o 13 – 16u: Hoe een ethisch zorgoverleg organiseren en komen tot een besluit?: Moniek Drees dinsdag 24/03/15 DAG 6: Hoe vorming organiseren en wat heb ik daarvoor nodig? o 9 – 16u: Hoe vormingen organiseren en wat heb ik daarvoor nodig? Katrien Ruytjens, Katholieke Hogeschool Limburg dinsdag 28/04/15 DAG 7: Advanced care planning. Spirituele zorg. o 9 – 12u15: advanced care planning: Paul Destrooper, LEIF Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 78 o 13 – 16u: Spirituele zorg en existentiële pijn: principes: Christina Vanderhaeghe, Forum Palliatieve Zorg dinsdag 02/06/15 DAG 8: Zorg voor zorgenden. Afronding met receptie. o 9 – 12u15: Zorg voor zorgenden: Karen De Meerleer, Panal o 13u – 16u: Afronding met receptie Duur opleiding: 8 dagen aan 6u (= 48u), telkens van 9u tot 12u15 en van 13u tot 16u Aantal deelnemers: 15 deelnemers, waarvan 10 uit regio BHV en 5 uit regio Leuven, vanuit 14 verschillende WZC’s binnen regio Vlaams-Brabant Locatie: GC De Zandloper, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel 3.2.4 Opleiding palliatieve zorg voor masters en medici Het Forum Palliatieve Zorg werkte in 2014 nauw samen met de Leerstoel Waardig Levenseinde voor het inrichten van de PALM opleiding, een permanente vorming in PALliatieve zorg voor Medici en Masters. Deze opleiding ging van start op 8 november met 60 inschrijvingen (voornamelijk huisartsen). Zaterdag 08/11/14 DAG 1: Introductie communicatie rond ernstig, ongeneeslijk ziek zijn o 9 - 11u: Introductie: Wim Distelmans, Christina Vanderhaeghe, Rik Torfs o 11u15 – 12u: Interactie patiënt – hulpverlener: Margriet De Maegd o 13u-13u30: Vroege communicatie over palliatieve zorg en levenseinde Advance care planning: Lieve Van den Block o 13u30-14u30: Het communicatieproces rond slecht nieuws: Vicky Van de Velde en Yanna Van Wesemael o 14u45-15u45: Ethische reflecties: Johan Braeckman, Kasper Raus, Frank Schweitser o 15u45-16u: Commentaar en afsluiten Zaterdag 13/12/14 DAG 2: palliatieve therapie o 9u-9u30: Introductie oncologische aandoeningen: Simon Van Belle en Wim Distelmans o 9u30-10: Verwacht ziekteverloop van de meest voorkomende kankers: Simon Van Belle o 10u-10u30: Palliatieve heelkunde: Luc Proot o 10u45-11u15: Palliatieve radiotherapie: Mia Voordeckers o 11u15-11u45: Palliatieve medische therapieën: Simon Van Belle Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 79 o 11u45-12u15: Een Multidisciplinair Oncologisch Consult (MOC) o 13u-13u05: Introductie: niet oncologische aandoeningen & specifieke doelgroepen: Wim Distelmans o 13u05-14u: Kinderen: Joris Verlooy o 14u-14u55: Geriatrie: Ingo Beyer o 15u10-16u: Mensen met een zware beperking: Patty Bauwens Zaterdag 07/02/15 DAG 3: Pijn-en symptoomcontrole o 9u-9u30: Introductie pijn- en symptoomcontrole: Wim Distelmans o 9u30-10u30: Pijn intro, subcutane pijnpomp: Wim Distelmans, Frank Schweitser o 10u45-12u30 Neuropathische pijn, interventionele pijntechnieken, casuïstiek Martine De Laat, Nico Blyaert, Milica Matic o 13u-14u15: Psychische symptomen: angst, depressie, delirium, dementie, … o Catherine Baillon, Vicky Van de Velde, Nathalie Vanderbruggen o 14u15-15u: Zwakte, anorexie-cachexie: Wim Distelmans o 15u15-16u: Urologische problemen: blaasspasmen, incontinentie, hematurie: Johan Braeckman Zaterdag 14/03/15 DAG 4: Pijn-en symptoomcontrole o 9u-10u: Huid- en wondproblemen: Jeannine Spinnael o 10u-11u15: Palliatieve therapie voor niet oncologische aandoeningen / gastrointestinale problemen: mondzorg, nausea en emesis, hik, ascites, darmobstructie, diarree, constipatie, incontinentie, …: Maridi Aerts o 11u30-12u15 Palliatieve therapie en symptoomcontrole voor pulmonaire problemen: hoesten, hik, dyspnee, pleurale effusie, …: Wim Verhaeghe o 13u-13u15: Urgenties in palliatieve zorg: Wim Distelmans o 13u15-14u30: Palliatieve Sedatie:Getuigenis: baby Ella-Louise. Palliatieve sedatie: ‘slow euthanasia’?Technische uitvoering palliatieve sedatie richtlijnen: Linda van Roy en Wim Distelmans o 14u45-16u: Panel: de praktijk van de palliatieve interventies o.a. in de thuiszorg, ziekenhuis, dagcentrum, eenheid; rol van de CRA: Patrick Simons, Geertje Miedema, Gwen Verbeke, Sumio Yoshimi, Wim Distelmans Zaterdag 09/05/15 DAG 5: de context: psychologische, sociale, existentiële, culturele aspecten, rouw o 9u-10u30: Rouw bij de patiënt – filmfragmenten ‘Wit’, Verlies en rouw: Christina Vanderhaeghe, Catherine Baillon o 10u45-12u30: Interdisciplinair samenwerken – filmfragmenten ‘Wit’ en casussen uit ziekenhuis en thuiszorg kinesist, Voorafgaande zorgplanning: Wim Distelmans, Frank Schweitser, Catherine Baillon, Magriet De Maegd o 13u15-13u45: Vervolg casuïstiek o 13u45- 14u30: Impact van ernstige ziekte op sociaal, financieel, cultureel en andere vlakken – getuigenis en bespreking Magriet DeMaegd o 14u30-15u15 Draagkracht – levensbeschouwing – de existentiële dimensieCorinne Assenheimer, Paul Destrooper Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 80 o 15u15-15u45 Vragen uit de groep en afsluiting Duur opleiding: 5 dagen aan 6u (= 30u), telkens van 9u tot 12u en van 13u tot 16u Aantal deelnemers: 60 deelnemers, waarvan 45 medici en 15 masters Locatie: Expertisecentrum Waardig Levenseinde W.E.M.M.E.L, J. Vander Vekenstraat 158, 1780 Wemmel 3.3. Opleidingen op maat Datum Organisatie Thema Docent 22/01/14 MOZA-IK Rouw bij kinderen met een beperking Basisconcepten + voorafgaande zorgplanning Respiratoire en slikproblemen Palliatieve zorg en dementie Initiatie palliatieve zorg Manu Keirse 11/02/14, Residentie Woluwedal 19/02/14 13/02/14 Vzw Optimum C 16/02/14, Vzw Optimum C 18/02/14 06/02/14, Vzw Optimum C 25/02/14 20/03/14 WZC Van Lierde 22/11/12, Vzw Optimum C 20/12/13, 07/02/14, 21/03/14, 09/05/14 28/04/14, 29/04/14, 05/05/14 06/05/14 RTC Vlaams-Brabant voor Heilig Hartinstituut Halle CM 29/04/14, Vzw Optimum C 13/05/14 22/05/14 AZ Sint Maria 02/06/14, RTC Vlaams-Brabant 04/06/14 voor Sint Guido 10/06/14 Instituut Anderlecht Jaarverslag 2014 Aantl dns. 50 Yanna Van Wesemael Wouter baekeland 24 Bie Lambrechts Prof. Dr. Jean Pierre Baeyens 18 Yanna Van Wesemael 16 Initiatie palliatieve zorg Martine Van Beersel, Yanna Van Wesemael Palliatieve zorg en Bie Lambrechts Omega Basiscursus palliatieve Bie Lambrechts, Yanna zorg voor Van Wesemael, Jo zorgkundigen Verbiest, Yvon Bartelink, Paul Destrooper, Christina Vanderhaeghe, Thomas Creten Initiatie palliatieve zorg Nadia Denayer, Yanna Van Wesemael, Gerke Verthriest Beslissingen aan het Paul Destrooper levenseinde Initiatie palliatieve zorg Christina Vanderhaeghe, Yanna Van Wesemael Zorg voor de Anne Ghysels stervende Initiatie palliatieve zorg Nadia Denayer, Yanna Van Wesemael, Gerke Verthriest Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 81 16 15 15 12 15 16 40 6 13/06/14 WZC OLV Roosdaal Pijn-en symptoomcontrole 16/09/14 Liberale mutualiteit van Euthanasie Brabant 10/10/14 WZC Romana Preventie burn-out 13/10/14 Seniorencentrum Beslissingen aan het Breugheldal levenseinde 09/10/14, Vzw Optimum C Initiatie palliatieve zorg 13/11/14 04/12/14 AZ Sint Maria Zorg voor de stervende 16/12/14 De Schakel Gebruik subcutane spuitaandrijver 3.4. Studiedagen, symposia, congressen 3.4.1. Lunchdebatten Bie Lambrechts 16 Paul Destrooper 20 Nele Snoeck Paul Destrooper 12 50 Martine Van Beersel, Kurt Van Steenwinkel Anne Ghysels 16 Bie Lambrechts 10 20 Doel: Alle leden van het Forum Palliatieve Zorg aan het maatschappelijk debat laten participeren (zie hoofdstuk 3.1.). Wie: Alle partners Forum Palliatieve Zorg Personeel Omega, LEIF, Topaz en Forum Vrijwilligers in dienst van de thuisbegeleiding Hoe: Inleiding door deskundig persoon in een deelaspect van de palliatieve zorg. Tijdens middagpauze (12-14u); broodjes en drank zijn voorzien. Moderator: Christina Vanderhaeghe/Wim Distelmans Publiciteit: Er worden vensteraffiches, zowel elektronisch als op papier, naar alle leden en partners van het Forum verstuurd Op de website en in de nieuwsbrief worden de debatlunches vroegtijdig aangekondigd. Wanneer: 31/01/14: Burn-out bij de zorgverlener 17/10/14: Impact van migratie op het levenseinde 16/12/14: Bewindvoering en patiëntenrechten 3.4.2. Palliatieve Zorg bij diverse cliëntengroepen (Zie 3.2.2) 3.4.3. Symposium Rouwzorg cf. 1.5.3 Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 82 3.5. Andere 3.5.1. Wetenschappelijk onderzoek Er werd geen wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd in 2014. Wel werd medewerking verleend voor een toekomstig project van de onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde van de Vrije Universiteit Brussel en de UGent. 3.5.2. Informatieverstrekking aan studenten Regelmatig ontvangen wij e-mails met informatievragen van studenten van diverse universiteiten, hogescholen en studenten. Afsluitingsmomenten stages huisartsen: Studenten VUB, studenten KULeuven ronden hun stage af in w.e.m.m.e.l, waarbij informatie over palliatieve zorg en levenseindezorg wordt gegeven. De meeste studenten blijven in contact o.m via de nieuwsbrief palliatieve zorg. 3.5.3. Educatief materiaal Rouwkoffer, Doosje troost, de sokken van de olifant (folders), video en film 3.5.4. Begeleiding eindwerken BanaBa palliatieve zorg Odisee Veerle Desmyttere: Moral distress en moral courage in de palliatieve thuiszorg Liesbeth Van De Velde: Betekenisvol omgaan met bewoners met levensmoeheid in een woonzorgcentrum 3.5.5. Stages NAAM Hedwige Hofmans Pascale Goisse OPLEIDING Postgraduaat VPK Palliatieve Zorg, 20142015 Postgraduaat VPK Palliatieve Zorg 2014 – 2015 INSTITUUT ONDERWERP UREN Odisee, EHB en Forum PZ Werking van een intramurale palliatieve eenheid 56u Odisee, EHB en Forum PZ MS Center 28u 3.5.6. Stages huisartsen Omega, Forum Doel: Laatste jaars studenten geneeskunde maken kennis met de praktijk van de palliatieve thuiszorg en met de organisatie palliatieve zorg BHV. Werkwijze: Studenten gaan mee met een thuisverpleegkundige Omega naar patiënten thuis en/of in een woonzorgcentrum, van 9 u tot 15 u. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 83 In Wemmel volgt er een uiwisselingsronde tussen de studenten en een kennismaking met de zes organisaties van het Expertisecentrum Waardig Levenseinde. Coördinatie: Vanuit Omega: Frank Schweitser Vanuit Forum: Christina Vanderhaeghe Huis voor Gezondheid, Brussel: Myriam Verkouter In samenwerking Huis voor Gezondheid Brussel: 22 mei, 9 studenten VU Brussel Vanuit huisartsenpraktijk Opwijk 23 mei, 4 studenten KU Leuven Vanuit Huisartsengroepspraktijk Hoeilaart: 26 mei, 4 studenten KU Leuven 4. Vrijwilligerswerk 4.1. Vrijwilligerswerk van het netwerk palliatieve zorg 4.1.1. Het profiel van de vrijwilligers (geen vrijwilligers met een bestuursfunctie) Hierna wordt enkel de vrijwilligerswerking van Forum/Omega weergegeven aangezien vrijwilligers in de ziekenhuizen en WZC niet onder onze bevoegdheid vallen maar wel onder die van de instelling in kwestie. De vrijwilligers van Forum/Omega kunnen soms wel in een WZC worden ingeschakeld wanneer Omega in die setting een begeleiding doet en extra ondersteuning door een vrijwilliger palliatieve zorg nodig wordt geacht. Aantal vrijwilligers actief op 31 december 2014: 19 Aantal vrijwilligers die oproepbaar waren voor patiëntenbegeleidingen in 2014: 26 (Gwenda, Erna, Kathleen, Anne-Sophie, Wilfried, Viviane, Linda, Yvette, Reinhilde, Kristien, Bernadette, Ann, Marie-Paule, Marleen, Geert, Hendrik, Martine, Sabine, Joke, Chris, Christian, Hedwig, Cindy, Anne, Karine, Els) Aantal administratieve vrijwilligers: 2 (Paul en Marina) Aantal vrijwilligers die in de loop van 2014 een pauze namen voor onbepaalde tijd: 3 (Erna, Hedwig, Chris ) Aantal vrijwilligers gestopt in de loop van 2014: 6 (Cindy, Anne, Gwenda, Karine, Els, Anne-Sophie) Aantal vrijwilligers gestart in de loop van 2014: 4 (Ann, Geert, Linda, Sabine) Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 84 Geslacht van de vrijwilligers Geslacht Man Vrouw Aantal 5 14 Leeftijd van de vrijwilligers Leeftijdscategorie TOTAAL < 18 jaar 18-25 jaar 26-50 jaar 51-65 jaar > 65 jaar TOTAAL 0 1 2 10 6 19 Aantal uren vrijwilligerswerk per vrijwilliger per week Vanuit het Forum Palliatieve Zorg wordt een grens van 4u per week gelegd voor het begeleiden van patiënten door vrijwilligers. Aantal uren vrijwilligerswerk <1u 1-5 u 6-10 u 11-15 u > 15 u TOTAAL TOTAAL 0 26 0 0 0 26 Hieronder vindt u een overzicht van het aantal begeleide patiënten en het totaal aantal uren begeleiding per vrijwilliger in 2014: Aantal uren vrijwilligerswerk per vrijwilliger per week Vrijwilliger Aantal ptn Aantal bezoeken Uren Bernadette 2 8 20 Chris VW 1 1 2 Henk 1 17 31 Kathleen 1 23 27 Kristien 3 23 37.5 Marie-Paule 2 19 24 Reinhilde 1 7 7 Viviane 3 16 45 Chris VDL 3 13 37.5 Marleen 1 35 103 Linda 1 5 20 Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 85 Erna 1 29 116 Anne-Sophie 1 1 4 Totaal 21 197 474 In 2014 waren er 50 nieuwe aanvragen voor een vrijwilliger. Twintig daarvan werden ingevuld, in 11 gevallen was de patiënt overleden voor de vrijwilliger een eerste keer kon gaan, in 8 gevallen was de vraag weggevallen, in 7 gevallen werd geen vrijwilliger gevonden en in 3 gevallen was de patiënt overgeplaatst naar een palliatieve eenheid in het ziekenhuis. 4.1.2. Recrutering Vrijwilligers worden gerecruteerd via info-momenten, beurzen, vormingsmomenten, via mondelinge gesprekken en wervingsfoldertjes. Dit jaar werd gericht gerecruteerd in enkele specifieke regio’s door het sturen van brieven en wervingsbrochures naar een aantal huisartsen in die regio’s die reeds met Omega samenwerkten. Verder werden ook brochures in die regio’s gestuurd naar bibliotheken en culturele centra. 4.1.3. Selectie Nieuwe kandidaten kunnen al uitgebreide informatie vinden op de website. In een eerste telefoongesprek geven we verdere informatie en polsen we naar de motivatie van de kandidaat om een opleiding te volgen en om vrijwilligerswerk te doen. Eventueel komt de kandidaat langs om dit verder te bespreken. Nadien kan de kandidaat een basiscursus volgen. Deze wordt twee keer per jaar georganiseerd. Vrijwilligers vanuit andere settings zijn ook welkom. Na afloop van de cursus kan de kandidaat-vrijwilliger onmiddellijk starten in de thuiszorg als zij zich hier goed bij voelt. Indien de vrijwilliger de keuze heeft om aan de slag te gaan binnen een andere setting worden er contacten gelegd en wordt ervoor gezorgd dat de vrijwilliger in die bepaalde setting wordt geïntroduceerd en eventueel een stage kan lopen. Wanneer vrijwilligers zich willen engageren voor de thuiszorg, komen zij onder de vleugels te zitten van de vrijwilligersverantwoordelijke. Kandidaat-vrijwilligers krijgen een selectiegesprek na de volledige basisopleiding. Indien zij niet in aanmerking komen voor een positie binnen de thuisequipe, wordt met hen gekeken naar mogelijke alternatieven. Zo kan een andere setting wel geschikter zijn of een andere functie (vb. administratief medewerker). Vrijwilligers krijgen ook een informatiebrochure mee waarin een kader voor hen wordt geschept (wat kan, wat kan niet als vrijwilliger, tips, nuttige info, enz). Aantal kandidaten dat zich heeft aangeboden: 10 Aantal weerhouden kandidaten voor de thuiszorg: 4 De andere kandidaten werden doorverwezen naar het dagcentrum of een palliatieve eenheid. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 86 4.1.4. Basisopleiding Meer informatie over deze basiscursus, cfr hoofdstuk 3 “Deskundigheidsbevordering”, punt 3.1.2. 4.1.5. Opvolging van de vrijwilligers Individuele opvolging Elke vrijwilliger die een begeleiding doet, wordt op regelmatige basis gecontacteerd door de vrijwilligersverantwoordelijke of neemt zelf contact op (afhankelijk van de afspraken met de vrijwilligers afzonderlijk) om te bespreken hoe de vrijwilliger functioneert en hoe de begeleiding loopt. Supervisie/intervisie Om de zes weken komen de vrijwilligers van Forum/Omega bij elkaar in Gemeenschapscentrum De Zandloper te Wemmel gedurende 2 uur. Onder leiding van de vrijwilligersverantwoordelijke gebeurt een intervisie rond de lopende begeleidingen, waarbij alle vrijwilligers de kans krijgen om elkaar te bevragen en feedback te geven. Daarnaast komen ook andere thema’s aan bod, al dan niet gebracht door een expert die voor de gelegenheid werd uitgenodigd. Dit jaar nam de vrijwilligersverantwoordelijke alle thema’s voor haar rekening. Thema’s die in de loop van 2014 besproken werden: - Copingstrategieën - Intervisie: uitleggen incidentmethode - Overzicht onderzoek over vrijwilligers in palliatieve zorg - Onderzoekje en bespreking rond grenzen stellen. Opstellen concrete richtlijnen voor de thuiszorg - Seksualiteit in palliatieve zorg 4.1.6. Navorming Individueel gevolgde externe navormingsactiviteiten: 12/12/14, Symposium " Jaar van het brein ", door Evelien Carrette, Bart Nuttin, Gauthier de Beco, Jo Vandeurzen, Peter Rajna, georganiseerd door Flanders Care, (4u) Deelnemer: Hendrik Van de Genachte 27/03/14, Cultuur en zorg, georganiseerd door Vormingscentrum Hivset, (6u) Deelnemer: Christel Van Wesemael 10/02/14, Omgaan met cultuurverschillen in zorg, door Thomas PEETERS, georganiseerd door CM - Present 12/05/14, Omgaan met familie als partner in zorg, door Marjet GARREBEEK, georganiseerd door CM - Present 24/09/14, Het OCMW als hulp in de zorgverlening, door Leen Borremans, georganiseerd door OCMW – Halle 09/10/14, Dementie – Delier, door Gisèle VAN WYNENDAELE, georganiseerd door RZ Sint-Maria (Halle) Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 87 17/11/14, Gesprek op maat, door Arthur POLSPOEL, georganiseerd door CM Present Deelnemer: Wilfried De Keersmaecker 13/03/14, Palliatieve zorg bij kinderen, door Christina Vanderhaeghe, georganiseerd door HUB, (3u) 27/03/14, Palliatieve zorg in de thuiszorg, door Bie Lambrechts, georganiseerd door HUB (3u) 15/05/14, Palliatieve zorg in woonzorgcentra, door Sophie Tobback en Dirk Vermoesen, georganiseerd door HUB (3u) Deelnemer: Ann Staels 04/02, 25/02, 11/03, 25/03, 22/04 Opleiding LEIFnurses, door o.m. Paul Destrooper, Wim Distelmans, Christophe Lemmens, Etienne De Groot, Johan Braeckman, Sylvie Tack, Manu Keirse, Yanna Van Wesemael, Christina Vanderhaeghe, (30u) Deelnemer: Marina Vrijders Externe navormingsactiviteiten gevolgd in groep: Geen Interne navormingsactiviteiten: Vrijwilligersdag: Kennismaking met mindfulness Spreker(s): Ineke Van Mulders Datum: 24/02/2014 (3u) Aantal deelnemers:6 Lunchdebatten: Burn-out bij de zorgverlener Sprekers: Evelien Moerenhout, Sofie Tobback, Elly Hellinckx Datum: 31/01/14 (2u) Aantal deelnemende vrijwilligers: 3 Impact van migratie op levenseindezorg Sprekers: Mohammed M’Nari, Reginald Deschepper, Louis Ferrant Datum: 17/10/14 (2u) Aantal deelnemende vrijwilligers: 5 Bewindvoering en patiëntenrechten Sprekers: Jan Nolf, Patty Bauwens, Ann Vandenbroucke, Johan De Groef Datum: 16/12/14 (2u) Aantal deelnemende vrijwilligers: 2 Symposium: Rouw in het woonzorgcentrum Sprekers: Martine Van Audenhaege, Christina Vanderhaeghe, Robert Geeraert, Manu Keirse, Let Dillen Datum: 03/06/14 Aantal deelnemende vrijwilligers: 1 Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 88 4.1.7. Inspraak en overleg In 2014 maakte geen enkele vrijwilliger in zijn/haar hoedanigheid van vrijwilliger deel uit van een extern overlegorgaan. Eén vrijwilliger (Hendrik Van de Genachte) zetelt in de Raad van Bestuur van het Forum Palliatieve Zorg. 4.2. Vrijwilligerswerk in samenwerking 4.2.1. Thuiszorgequipe Omega De vrijwilligerswerking gebeurt tot nu toe enkel in samenwerking met de thuiszorgequipe Omega. De verpleegkundigen geven mee aan de patiënt en de mantelzorgers dat er een mogelijkheid bestaat om beroep te doen op een vrijwilliger en daar gaan patiënt en mantelzorger al dan niet op in. In een aantal gevallen werd ook een vrijwilliger van de mutualiteit ingeschakeld. 4.2.2. Andere organisaties De samenwerking met andere organisaties bestaat erin dat hun vrijwilligers steeds worden uitgenodigd voor het volgen van de basisopleiding palliatieve zorg en/of de vrijwilligersdagen. Hiervoor worden de vrijwilligersverantwoordelijken van woonzorgcentra, van de ziekenhuizen in de regio, van de Vlaamse Liga tegen Kanker, enz steeds gecontacteerd. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 89 III. Actieplan 2015 1. PALM 2 : Tweede opleidingsreeks voor artsen en masters in de palliatieve zorg. Gedurende 5 zaterdagen worden alle aspecten uit de palliatieve zorg door specialisten uit het werkveld, en in samenwerking met universiteiten Brussel, Leuven, Gent en Antwerpen toegelicht. Recent onderzoekswerk, vernieuwende ideeën en praktijken rond pijnbestrijding en medicatie, gespecialiseerde pijnbestrijding bij chronische aandoeningen en bij specifieke doelgroepen, worden door specialisten uit het werkveld opgenomen. Naast de medische pijler is er een ruim aanbod van psychologische, sociale en excistentiele begeleiding in de palliatieve zorg. Na het volgen van de opleiding krijgen de deelnemers (65) een certificaat ‘Permanente vorming in PALliatieve zorg voor Medici en Masters, Enerzijds vanuit de Faculty van PALM, Wim Distelmans MD PhD, UZ-VUB Brussel, Simon Van Belle MD PhD, UZ Gent, Patrick Vankrunkelsven MD PhD, KU Leuven, Joke Denekens MD PhD, U Antwerpen en anderzijds vanuit de Vrije Universiteit Brussel, rector Paul De Knop. Met de steun van de leerstoel ‘Waardig Levenseinde’ van deMens.nu aan de VUB. 2. Adviesraad huisartsenkringen : voorafgaande zorgplanning en rouwzorg zijn voorzien. De lokgroepen worden uitgenodigd om een vormingsavond aan rouwzorg te besteden. 3. Volwaardige werking palliatieve zorg Brussel. Aanwerven van voltijds coördinator om de werking in het hoofdstedelijk gebied in samenwerking met thuisequipe Omega, verder te ontwikkelen. 4. Verder uitbouwen ‘expertisecentrum waardig levenseinde’ W.E.M.M.E.L. 5. Vrijwilligerswerk : coördinatie door de psychologe van alle vrijwilligerswerk binnen W.E.M.M.E.L. o.m. aanwerven, opleiden, verdere vorming in overleg met Omega, thuisequipe en met Topaz, dagcentrum palliatieve zorg. 6. Externe communicatie verbeteren : electronisch inschrijven via website, rapportage van activiteiten. 7. Vorming en opleiding lesgevers : ethische reflecties bij lesinhouden. Verdere verkenning levensbeschouwelijke zorg bij het levenseinde. Jaarverslag 2014 Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde vzw 90
© Copyright 2024 ExpyDoc
