PS 2015: spannende verkiezingen, betrouwbare exit poll

PS 2015: spannende verkiezingen, betrouwbare exit poll
Op 18 maart 2015 ging Nederland naar de stembus voor de verkiezingen van de Provinciale Staten. Het
waren spannende verkiezingen: halen de regeringspartijen samen met de constructieve oppositiepartijen
een meerderheid in de Eerste Kamer? En welke partij wordt het grootst?
Tot teleurstelling van de regeringspartijen bleken de regerings- en constructieve oppositiepartijen samen
geen meerderheid te halen in de Eerste Kamer. Het was wel de VVD die de grootste werd. In vergelijking
met 2011 boekte overigens niet de VVD, maar D66 de grootste winst. Het zetelaantal in de Eerste Kamer
van D66 is maar liefst verdubbeld. Grootste verliezer in vergelijking met 2011 was de PvdA.
Gedurende de dag van de verkiezingen heeft Ipsos in opdracht van de NOS een exit poll uitgevoerd op 43
stembureaus, verspreid over het hele land. Circa 27.000 kiezers hebben deelgenomen aan de exit poll. Zij
hebben, nadat ze hun echte stem hadden uitgebracht, nogmaals (anoniem) hun stem uitgebracht bij de
medewerkers van Ipsos. De uitslag van de exit poll heeft de NOS direct na sluiting van de stemlokalen in
haar verkiezingsuitzending gepresenteerd.
De vergelijking van de uitslag van de exit poll en de werkelijke uitslag (zoals 19 maart door ANP bekend
gemaakt) levert het volgende beeld op:
In procenten
Exit Poll
Uitslag
In zetels
Verschil
Exit Poll
Uitslag
Verschil
VVD
15.8%
15.9%
-0.1%
12
13
-1
PvdA
10.0%
10.1%
-0.1%
8
8
0
CDA
15.5%
14.7%
0.8%
12
12
0
PVV
10.8%
11.7%
-0.9%
8
9
-1
SP
12.3%
11.7%
0.6%
10
9
1
D66
12.3%
12.4%
-0.1%
10
10
0
GL
6.1%
5.3%
0.8%
5
4
1
CU/SGP
7.1%
7.5%
-0.4%
5
5
0
50PLUS
3.1%
3.4%
-0.3%
2
2
0
PvdD
3.5%
3.4%
0.1%
2
2
0
Overige partijen
(incl. OSF)
Totaal
3.4%
3.8%
-0.4%
1
1
0
100.0%
100.0%
75
75
De exit poll heeft geresulteerd in een hele goede indicatie van de verkiezingsuitslag. De afwijkingen met
de werkelijke uitslag bedragen slechts enkele tienden van procenten. Bij de PVV is de afwijking met 0.9
procent het grootst, bij de andere partijen zijn de verschillen kleiner. Dit zijn normale en geaccepteerde
betrouwbaarheidsmarges bij onderzoek.
Als het gaat om de zetelverdeling, zien we dat de VVD en PVV één zetel meer hebben gekregen dan we op
basis van de exit poll hadden verwacht. Aan de andere kant hebben de SP en GroenLinks één zetel minder
gekregen dan op basis van de exit poll leek.
Ipsos BV
Postbus 58258 | 1040 HG Amsterdam
T +31 (0)20 6070707 | W ipsos-nederland.nl | W ipsos.com
Naast de indicatie van de uitslag heeft de NOS gedurende de dag, op basis van onze exit poll, de
opkomstcijfers (tot dan toe) gepresenteerd op tv, radio en internet. Het werd al snel duidelijk dat de
opkomst aanzienlijk lager zou liggen dan in 2011. De uiteindelijke opkomst bij de Provinciale
Statenverkiezingen was 47.5 procent. Dit was in lijn met wat we op basis van de exit poll hadden verwacht
(49 procent).
Kortom: de exit poll heeft zich wederom bewezen als een zeer nauwkeurig onderzoeksinstrument.
Ipsos BV
Postbus 58258 | 1040 HG Amsterdam
Reg. no. 33.18.77.18
T +31 (0)20 6070707 | W ipsos-nederland.nl | W ipsos.com