Sancta Awards 2015 Juryrapport HAVO

Sancta Awards 2015
Juryrapport HAVO
Als Havo-jury moesten wij kiezen uit 4 excellente profielwerkstukken. En dat excellente zit bij voor de
Sancta Awards niet zozeer in de inhoud van het profielwerkstuk maar in de wow-factor. Jullie hebben
al een cijfer gehad voor de inhoud, de presentatie, het proces. Maar het is al vaker gebeurd dat de
uiteindelijke winnaars van de Sancta Award een lager cijfer hadden voor hun Profielwerkstuk dan
hun mededingers. Een profielwerkstuk kan dus ook om andere redenen een enorme indruk maken:
Wow!
Luca Molenaar
Titel PWS: Evolutie: feit of fictie?
Bij Luca Molenaar bijvoorbeeld, die grote vraagtekens zet bij een te gemakkelijke aanname van de
evolutietheorie. Hij zet stappen en doet onderzoek dat het Havoniveau ver overstijgt. Geen geknip
en geplak, alles in eigen woorden en vanuit heel veel invalshoeken het probleem benaderd. En dit
alles heeft Luca in e-book gepubliceerd. Dan zeg je: Wow, dat dit gedaan wordt door Havo 5-leerling!
Verena Zoon en Sarah Rhee
Titel PWS: De Grote Passertest
En dan de passertest: Verena Zoon en Sarah Rhee zijn op zoek gegaan naar de beste passer voor de
middelbare scholier, duurzaam en betaalbaar. En, verdraaid, ze zien kans om dit in samenwerking te
doen met het Vara-programma Kassa! Het wordt groots aangepakt: een aula vol testende leerlingen
en de tv camera’s erbij. Er zitten zoveel kanten aan dit project, maar ze hebben het voor elkaar
gekregen: Wow!
Robin Huijsmans en Cas Castenmiller
Titel PWS: Het ontwerpen van een energieneutraal huis
En dan Robin Huijsmans en Cas Castenmiller, zij hebben een huis ontworpen dat duurzaam en
energieneutraal is. Zelf alle onderzoek gedaan, waar nodig wat aanvullende steun van een architect
ingeroepen, het prachtige huis zelf getekend en daarna een mooie maquette gemaakt. Van deze
skills zijn we onder de indruk, maar ook jullie uitgangspunt: duurzaamheid, een leefbare wereld. Dan
zeggen we: Wow, wat hebben jullie dat fantastisch aangepakt!
Julia Schenk en Nikki Hazenberg
Titel PWS: Straattaal – spreekt een Nederlander woorden met een ‘z’
anders uit dan een Marokkaanse Nederlander?
Tenslotte het ongelooflijk originele onderzoek van Julia Schenk en Nikki Hazenberg naar straattaal,
waarbij alles draaide om het gebruik van de letter Z. Bij drie groepen jongeren hebben ze dit
gemeten met een wetenschappelijk programma dat ook op de UVA en het Meertensinstituut wordt
gebruikt. Ook weer zo’n project dat verder reikt dan de geëigende kaders en waarbij Julia en Nikki
uitermate zelfstandig hebben geopereerd. Wow.
Het winnende werkstuk is geworden: De Grote Passertest van Verena Zoon
en Sarah Rhee
Sancta Awards 2015
Juryrapport VWO
Wij hadden als jury de bijna onmogelijke taak om de genomineerde profielwerkstukken te
beoordelen. Het gevoel bekroop ons van appels en peren vanwege de diversiteit van de
onderwerpen. Daarnaast moesten wij ons niet laten verleiden en afleiden door de prachtige lay-out
van sommige werkstukken. De criteria die we hebben gehanteerd waren kwaliteit, originaliteit en
relevantie.
Tink Voskamp en Anne Hoenderdos
Titel PWS: In hoeverre is het mogelijk om het autonome zenuwstelsel
zelf te reguleren?
De meeste mensen worden aangetrokken door zonnige oorden en warmte.
Sommigen, zoals Tink Voskamp en Anne Hoenderdos, door extreme kou. Zij hebben een interessant
PWS geschreven over het reguleren van het zenuwstelsel onder invloed van kou. Zij hebben daartoe
een grondig brononderzoek uitgevoerd naar de effecten van de Wim Hof Methode, de man die beter
bekend staat als “The Ice Man”. Deze methode draagt ertoe bij dat ziektes en de werking van
bacteriën kunnen worden onderdrukt. Kortom: de kou is de weg naar een gezondere wereld.
Het PWS is heel inspirerend geschreven en het enthousiasme van deze dames spat er vanaf. Een
uitstekende samenwerking heeft tot een heel leesbaar PWS geleid. Dankzij hun
doorzettingsvermogen hebben zij ook een workshop onder leiding van “The Ice Man” aan den lijve
mogen meemaken. Deze ervaring, een training en koppie onder bij 0 graden, maakt het PWS
bijzonder. Zij hebben geen kou gevat en zullen hopelijk ook in de toekomst nog lang gezond blijven.
Evelijn Verboom en Jitske de Vries.
Titel PWS: Fietsen door weer en wind
In Nederland, en voor fietsers, is het een bekend fenomeen: het waait hier altijd. Bovendien geldt:
als je geen meewind hebt, dan heb je tegenwind ook al komt de wind van opzij. Evelijn en Jitske,
ervaringsexperts, zijn een grote uitdaging niet uit de weggegaan met het ontwerpen van een fiets,
die tegen de wind energie opwekt om sneller vooruit te komen.
Wat velen proberen bij het ontwerpen, houden maar weinigen vol tot het einde. Evelijn en Jitske
hebben het ontwerpproces in al zijn aspecten gevolgd en duidelijk uitgewerkt. Van de analyse van
het probleem met een theoretische onderbouwing, de verwerking van de praktische tegenslagen, tot
en met de evaluatie van het eindproduct met ideeën voor verbeteringen, het is allemaal helder en
duidelijk aan bod gekomen.
Hoewel het prototype de windkracht heeft doorstaan, maar niet tot het gewenste resultaat heeft
geleid, is de jury is ervan overtuigd dat dit briljante idee formidabel is uitgewerkt. En, dat de fiets, na
nog een paar prototypes misschien, zal werken ook!
Lara Ondracek en Vera Maas
Titel PWS: Cannabis en psychose
De dames Lara en Vera hebben een heel belangrijk onderwerp bekeken. Weten jongeren dat er een
verband is tussen het gebruik van cannabis en de kans op een psychose? Ze hebben een enquête
gehouden onder leerlingen vanaf klas 2 HAVO. Ook hebben ze en een interview gedaan met een
ervaringsdeskundige. Waardevol zijn de uitkomsten omdat ze zorgen baren met betrekking tot de
kennis over de gevolgen van het gebruik van cannabis. Verder bevatten ze tips voor voorlichting op
onze school, waaronder een zelfgemaakt bijsluiter.
Michel Rumpff en Bruno Diepraam
Titel PWS: Hoe breng je het best een boodschap over via toneel?
Onze maatschappij en dus ook het merendeel van onze leerlingen denkt bij wetenschap meestal aan
meten, cijfers, tabellen en aan onderzoek dat onze maatschappij direct vooruitbrengt op technisch,
medisch of economische vlak. De geesteswetenschappen echter buigen zich over meer indirect
relevante kwesties, middels kwalitatief onderzoek, literatuurstudies en theorievergelijking. Deze
wetenschappen hebben daarin een op zichzelf staande verdienste. Het komt niet vaak voor dat
leerlingen zich aan een dergelijk onderwerp committeren. Michel en Bruno hebben dit gedaan en
stelden in hun pws de vraag: Hoe breng je het best een boodschap over via toneel? Om deze vraag te
beantwoorden hebben zij een onderzoek gedaan middels literatuurstudie en interviews met mensen
uit het veld. Parallel aan het onderzoek zijn ze ook echt een toneelstuk gaan schrijven. Na elke
bevinding uit het onderzoek werd er aan het toneelstuk geschaafd, geschrapt en verbeterd. De
uiteindelijke versie van het toneelstuk is door beide heren onder eigen regie en met een eigen
techniekplan en eigen decorontwerp opgevoerd voor een 2VWO-klas. Na afloop hebben ze een
enquête gehouden en gesprekken gevoerd met het testpubliek. Na verdere verbeteringen is het stuk
ook opgevoerd voor een volle zaal.
Heel sterk in dit PWS is de passie en gedrevenheid die eruit spreekt, maar ook het geweldige zelf
reflecterend vermogen van beide leerlingen.
Negina Zanikhil en Sabine Baerts
Titel PWS: Phero, een glossy over Feromonen en Aantrekkelijkheid
Sabine en Negina hebben een zeer gelikt tijdschrift gemaakt waarin van alles te lezen is over de
ideale liefdesgeur. Ze hebben o.a. onderzocht wat feromonen of geurmoleculen zijn, hoe hun
werking is, wat hun invloed op het gedrag kan zijn, wat parfumfabrikanten gebruiken. Ook is er een
experiment gedaan om te bepalen of er verschil is in werkzaamheid tussen natuurlijke en
synthetische geurstoffen. Het is, zowel inhoudelijk als visueel, een prachtig themanummer
geworden.
Maartje Mulder en Rutger Aleva
Titel PWS: Zullen onze kinderen nog boeken lezen? Kansen en
bedreigingen op de Nederlandse boekenmarkt
Maartje en Rutger hebben een onderzoek gedaan naar een zeer actueel en belangwekkend thema:
de economische ontwikkeling van de boekenmarkt de afgelopen 10 jaar en de manier waarop
boekhandels met deze veranderingen omgaan. Ze hebben ook nog bekeken hoe de toekomst er uit
zal zien. Zij hebben een gedegen onderzoek gedaan: bronnen, een enquete en een interview. Het
PWS is ook toepasselijk vormgegeven: als boekje! Het sterkte punt van deze mensen is dat ze ook
voorstellen doen voor nader onderzoek en dat ze de beperkingen van hun onderzoek realistisch en
kritisch hebben geformuleerd.
Het winnende werkstuk is geworden: Hoe breng je het best een boodschap
over via toneel? van Bruno Diepraam en Michel Rumpff

Download Report